MIDDELRURGSCHE COURANT. N°. 188. 141" Jaargang. 1898; Yrijdag 12 Augustus. Middelburg 11 Augustus. In een Talsch licht De*e courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en feestdagen. Prijs, por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 11 Aug. 8 u. vm. 64 gr. 12 u 76 gr., IV. 4 u.74 gr.F.Verw. zw. W. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd sgn. Advertentiön20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regi Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. A'genteni Te Ylissingen: C. N. J. de Vet Mestdagh; te GoesA. C. Bolluyt, firma Wed. de Jonge. Het vertrek van dr Kuyper. Dr Kuyper heeft het toch noodig geacht zich te verklaren over zijn vertrek naar Ame rika, op hetzelfde oogenblik, dat een gansche reeks plichten zijn aanwezigheid in Nederland onzes inziens eischte. Uit Den Haag seint men ons nl. het vol gende communiqué: „In De Standaard van heden avond verklaart dr Kuyper dat hij naar Amerika vertrekt tot het houden van lezingen aan de universiteit te Princetown, die hem honoris causa doctor in de rechten maakte. Uitstel was niet langer mogelijk en hot tijdstip reeds bepaald verre voordat de juiste dag der inhuldiging bekend was. „Het perscomité wist dat hij moest gaan. De teleurstelling dat hij bij de inhuldiging afwe zig moest zijn, is voor niemand pijnlijker dan voor hem. Hij hoopt begin November terug te zijn." Wij weten waarlijk niet hoe deze veront schuldiging is te qualificeeren. Immers art. 51 der Grondwet eischt dat de Koningin wordt ingehuldigd zoodra moge lijk na de aanvaarding der regeering. En waar nu sinds 23 November 1890 bekend was dat Koningin Wilhelmina 31 Augustus 1898 de regeering zou aanvaarden, heeft dr Kuyper al die jaren geweten, dat de inhuldi ging zou plaats hebben in de eerste dagen van September van dit jaar. Zich thans te verschuilen achter de bewering dat hy den juisten dag der plechtigheid niet kende, is wel zonderling. De dag doet niets ter zake, wijl dr Kuyper bij het maken van zijn reisplan heeft geweten, dat de feesten tijdens zyn afwezigheid moesten plaatshebhen. Willens en wetens heeft hy dus de plichten, welke hem in het vaderland riepen, achter gesteld by de roepstem uit den vreemde. Hoe dr Kuyper onder deze omstandig heden durft beweren, dat zijn afwezigheid bij de inhuldigingsfeesten hem een teleurstelling is, daarvoor staat ons verstand stil. stelt de redactie van het bekende Calvinistische blad De Heraut de kwestie der kerkelijke plechtigheden bij gelegenheid der inhuldiging. Zij acht thans het oogenblik gekomen om de positie te resuméeren, welke bij die plech tigheid aan de Religie zal worden toegekend, en constateert met blijdschap, dat het aan de mannen des ongeloofs niet gelukt is, de religieuse behoefte van het volk ten deze tot zwijgen te brengen en dat niemand bet heeft aangedurfd alle uiting van het religieuse leven te onderdrukken. Tegen die redeneering meenen wij protest te moeten aanteekenen. Die redactie stave hare bewering eens met bewijzeB Ons dunkt dat dit haar onmogeiyk is. Van geen enkele zyde is, zoover ons bekend, bezwaar gemaakt tegen het houden van kerk diensten. Trouwens, waartoe zou dat dienen In Nederland heerscht op dat gebied vol komen vryheid en niemand kan, gelukkig 1 beletten dat deze of gene kerkeiyke gezindte een openbaren dienst houdt. Wie dus 31 Augustus ter kerk gaan wil, hij vindt daartoe gelegenheid. Maar de kwestie is dezeVelen hadden be zwaar dat de regeering zich officieel daarmee •zou inlaten. Deze was dan ook zoo verstandig •dit niet te doen; en bij de interpellatie-Don- ner heeft zij op afdoende wijze rekenschap ge geven van het standpunt, dat zy hierbij inneemt. Het is dus niet gegaan, zooals men van Calvinistische zijde wenschte, maar wel zooals de meerderheid in den lande het verlangde zooals wy van begin af aangegeven hebben eene regeling te maken. Deze is nu in den geest van het traditioneel vryzinnige Nederland 1 Genoemde redactie wyst daarop ten slotte zelve nadrukkelijk. Aan der Calvinisten eisch is alzoo niet vol.' daan en het is onverantwoord aldus historie te schryven Dat men in Oost- en West-Indië zich opeen ander standpunt plaatst, betreuren wy. Mis schien dat bijzondere omstandigheden daar eene andere gedragslyn in deze eischen dan hier te lande. BEJfOEMIAGEA ENZ. Bij kon. besluit: is benoemd tot ontvanger der dir. bel. enz. te Maarssen c. a. P. Broeksmit, ontvanger te Harmeien c. a. is de duur der detacheering van den off. van gezondh. 2e kl. J. W. van Rijn, van het pers. van den geneesk. dienst der landmacht, bij de landmacht in W.-I., met twee jaar en zes maan den verlengd en alzoo nader vastgesteld op vier jaren en zes maanden, de heen- en terug reis daaronder begrepen is aan den tweede-luit. H. P. J. baron van Heemstra, van het 7e reg. inf., op het daar toe door hem gedaan verzoek, een eervol ont slag uit den militairen dienst verleend. ginselgeen vernieling van eigendommen in de kampongs, wordt aan de goedgezinde be volking, die thans uit vrees voor letsel door de kogels der vèrdragende repeteergeweren of door praatjes van haar hoofden over geweld, door onze soldaten te plegen, de kampongs heeft verlaten, de gelegenheid opengesteld om naar haar kampongs terug te keer en; en waar eenmaal de bevolking haar haardsteden weer heeft betrokken, mag men gerust aan nemen, dat van ernstig verzet geen sprake meer zal zyn. De onderwerping der lands- hoofden zal vanzelf gepaard gaan met den terugkeer van de bevolking, zooals trouwens reeds gebleken is bij het bezoek van T. Man- true Kroeëng Seumideum en, naar te verwach ten is, weldra nader hlyken zal ten opzichte van het gebied van Toekoe Bintare Sama Indra, Toekoe Bintara Tjoemboek en Toekoe Bintara Titeué". Ned. Bond Maatschappelijk belang. Te kwart over tien ving Woensdagochtend te Haarlem de algemeene vergadering aan, onder voorzitterschap van den heer Nienbuis. Tot leden van het hoofdbestuur werden her kozen de heeren J. Nienhuis te Delft, W. D. J. van Meeteren Brouwer, te 's-Gravenhage, en J. Leupen te Haarlem, allen met 41 stemmen van de 42. Uit het verslag over den toestand van den bond gedurende het jaar 1897/98 bleek, dat tusschen den bond en Haarlem een zekere span ning bestaat, die de secretaris uitvoerig toe lichtte. Het gevolg daarvan is geweest, dat Haarlem zich afscheidde en er sprake van was deze vergadering daar niet te houden. Waar daartoe echter reeds was besloten, deed men dit tocb, maar voor de receptie, door Haarlem aangeboden, werd bedankt, opdat de voorzit ter van die vereeniging later niet zou kunnen zeggen, dat het zoo duur was geweest en hij daaraan niets had gehad. Nogmaals werd bij de regeering aangedron gen op wyziging der wet op de coöperatie. Niet minder dan 31 Kamers van koophandel betuigden daarmede hunne instemming. De volgende algemeene vergadering en het congres, daaraan verbonden, zullen worden ge houden te Deventer. Deze afdeeling verzocht dit. Thans zijn by den bond aangesloten 9 af deelingen, 11 correspondenten en 150 afzonder lijke leden. De rekening van den penningmeester sluit met een batig saldo van f 93.1473. Door den heer S. van der Heide uit Delft werden „onderlinge informatiebureau*" be- UIT STAD EN PROVINCIE. In verband met het bericht in ons vorig nommer omtrent het tienjarig knaapje, dat op een der Singels alhier in zwaar beschonken toestand gevonden werd, ontvangen wij een ingezonden stuk," waarin de vraag wordt.ge- daan of de persoon, die den jongens sterke drank verkocht heeft, niet strafbaar is en ver volgd wordt. Dit geeft ons aanleiding tot de volgende Hij stelde de volgende motie voor „De bond Maatschappelijk belang, overwe gende de behoefte die bestaat aan meerdere samenwerking der onderlinge informatiebureaux, besluit, dadelyk over te gaan tot het treffen van maatregelen, die het gemeenschapsleven der bureaux kunnen versterken." Deze motie werd met algemeene stemmen aangenomen. Daarna werden de den vorigen dag op het congres behandelde, in ons nommer van Donder- ig medegedeelde conclusiën ter tafel gebracht. Die van de heeren Bos, Rüfer, Van Lieren Van Meeteren werden aangenomen, die van den heer Binnerts aangehouden tothetvolgendejaar. Door den heer S. van der Heide uit Delft werd nog als motie voorgesteld: „Het informatiebureau der afdeeling Delft, overtuigd van de wenschelykheid der aaneen sluiting van de verschillende informatiebureaux, geeft in overweging ook met niet bij den bond aangesloten vereeni gingen, doch die hetzelfde doel beoogen, overeenkomsten te treffen". Deze motie bestreed de voorzitter. Besloten werd eene vergadering te beleggen van by den bond aangesloten informatiebureaux om de zaak te bespreken. A T J E H. In een officieus artikel in de Java Ct wordt over de resultaten van ons optreden het vol- „Bij geen mogelijkheid zal nu reeds nagegaan kunnen worden, welken loop de zaken in poli tiek opzicht vermoedelijk zullen nemen. Zonder twijfel zal ons snel en, waar dit gevorderd werd, afdoend optreden niet nagelaten hebben een grooten moreelen indruk achter te laten op hoofden en bevolking. Zij hebben gezien dat wij komen waar wij willen en naarmate met den aanleg van wegen wordt gevorderd, zal zich meer en meer bij hen de overtuiging wortelen dat het ernst is met het voornemen tot aanhoudend patrouilleeren in de Pedir- streek, waarbij de kwaadgezinde elementen zich niet meer veilig zullen kunnen achten. Dank zy het op den voorgrond gesteld he in art. 17 lo der zgn. „drankwet" werd be paald dat met gevangenisstraf of boete werd gestraft o. a. de verkooper van sterken drank of zijn vervanger, die, in de uitoefening van het beroep, aan een kind beneden den leeftijd van zestien jaren drank toedient. Dat artikel is vervallen, wijl bij art. 454 van het Wetboek van strafrecht bepaald is dat „de verkooper van sterken drank of zijn vervanger, die in de uitoefening van het be roep aan een kind beneden de zestien jaren sterken drank toedient of verkoopt, wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste drie weken of geldboete van ten hoogste honderd gulden.' Zeer zeker is dus degeen, die aan een der jeugdige knapen drank heeft verkocht,straf baar; en wij kunnen verzekeren dat in het onderha vige geval tegen dien persoon dan ook pro ces-verbaal is opgemaakt. De inzender van bovenbedoeld stukje gaf verder den wensch te kennen dat streng toe zicht zal worden gehouden dat dit wetsartikel niet worde overtreden. Wij deelen dien wensch, maar meenen dat niet uit het oog mag worden verloren hoe uiterst moeilijk het is om zoodanig toezicht goed te houden. Bij het heirleger tapperijen en slijterijen zou een klein regiment politiebeambten noodig zyn voor de conti öle, wat niet te vergen is. En zoo lang er geen flinke conti öle is, zal de over treding dagelijks voorkomen. Het is ook voor de tappers en slijters hoogst moeilyk om te weten of een jongen of meisje, die om drank komen, al of niet zestien jaar zijn wanneer deze verklaren dien leeftyd bereikt te hebben, kan de verkooper toch moeilijk den drank weigeren. Men kan toch niet vergen, dat elk kind zijn geboorteakte in den zak draagt. Dat het bedoelde wetsartikel zeer dikwyis willens en wetens wordt overtreden, is een openbaar geheim, en zeker zou een gestrenger toezicht spoedig aanleiding geven tót be keuringen en straffen, die den tappers en slijters allicht voorzichtiger zouden doen worden. Misschien leidt het Dinsdag voorgevallene daartoe eveneens; en geeft onze mededeeling aan de drankverkoopers, die toch bekend moeten zijn met de bepaling uit het wetboek van strafrecht, en niet in de meening kunnen verkeeren dat de uit de drankwet vervallen bepaling, alleen betrekking hebbende op het „toedienen" van sterken drank, nog van kracht is, aanleiding om voor het vervolg goed toe te zien dat zij de wet niet overtreden. Zooals reeds door ons gemeld werd, zal aanstaanden Zondag door het fanfaren-gezelschap Les amis de la Concorde van Nijvel, op uit- noodiging der Vereeniging tot bevordering van het vreemdelingenverkeer in Walcherenin het Schuttershof alhier een concert worden. Deze maatschappy is voor de Middelburgers geen onbekende. In 1891, Zondag 26 Juli, toch gaf dit gezel schap, in vereeniging met een tweetal andere uit België, een matinée in het Schuttershof, dat, ofschoon toen slechts enkele nommers werden uitgevoerd, reeds een grooten dunk van den directeur en van de musici gaf. Meer nog was dit het geval by het denzelfden dag door Les amis de la Concorde avondconcert, dat druk bezocht werd beste herinneringen naliet. Wij meenen dus gerust de aandacht van het kunstlievend publiek op dit concert te mogen vestigen en het te kunnen opwekken tot het brengen van een bezoek daaraan. Het officieel programma voor de inhuldi gingsfeesten op 31 Augustus, 1 en 2 September te Middelburg te vieren, is verschenen. Wijl deze uitgaaf gedeponeerd is, meenen wij ons te moeten onthouden van het d van mededeelingen daaruit, te meer ook wijl de commissie voor de feestviering het recht tot uitgaaf van het programma heeft verkocht. Bij gunstig weer zal de Engelsche stoom boot Erins King morgen (Vrydag) een plei- ziertochtje van Ostende naar Vlissingen maken. Met ingang van 1 September a. s. zijn bij het Belgisch loodswezen te Vlissingen bevorderd tot loodsschipperde loodsen J. M. Vandamme, E. F. Smagge en J. A. Laforce; tot loods: de hulploodsen T. L. Doubel, F.L. Maes, F. E. Dewitte en H. L. Massaerttot loodsleerlingde matrozen van den maildienst, te Oostende H. A. J. Vanwelssenaers, F. T. Corthon, F. J. T. Tenvoorden en A. H. E. Debadts en tot sloeproeierde matroos van den maildienst, te .Oostende, H. L. Pyson en de matroos van het lichtschip Wielingen L. H. Gonsales. - De heer F. van Schooten jr. te Vlis singen heeft te Antwerpen met goed gevolg het examen afgelegd van licentiaat van den hoogeren graad in handels- en consulaire weten- Bij kon. besluit is aan den 2e luit. bij de dd. schuttery te Vlissingen W. van Langeveld, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend. - Woensdag middag werd te Nieuw- en St. Joosland een ongehuwde man, tijdens hij op het land werkte, door een beroerte ge troffen of volgens een andere lezing door hart verlamming. Ofschoon direct geneeskundige hulp werd ingeroepen kon die niet meer baten. De man overleed. Woensdag werd te Ierseke bij gunstigen wind de zeilwedstrijd gehouden, uitgeschreven door de zeil vereeniging Ierseke. De deelname was niet bijzonder groot, zoodat verscheidene klassen geheel vervielen. De tocht Ib-p van Ierseke naar den Val van Zierikzee en terug, samen 26 Engelsche mijlen. De prijzen en winners waren de volgende. '.lasse D. Jachten. Ie prijs, een fraai com- pas, geschenk van jhr F. Groeninx van Zoelen te 's-Gravenhage, gewonnen door Christina van de Mij. De Groot Bolier, schipper J. Ver- schuure; vaartijd 2 u. 23 m. 58 s.2* prys, een zilveren medalje, Nora van den heer J. F. Bangert te Amsterdam, schipper J. Boom al daar, 2 u. 25 m. 59 s., met 1 m. 57 s. voorgift. Klasse H. Hoogaarzen en Botters boven 15 ton. Ie prijs ƒ14.50 G.V.Z. van de My. Groe ninx van Zoelen, schipper J. J. Griep, 2 u. 22 m. 11 s.2e prijs f 4 50, Maatje, van A. San- dee Pz., schipper J. Glerum Mz., 2 u. 24 m. 25 s. Klasse K. Aken, schouwen en hengsten boven 15 ton. lste prijs 13, Eendracht van de My Eendracht, schipper J. Sanderse, 2 u., 28 m., 39 s.; 2de pr., f 3, Euphrasia van de Nederl. OesterCultuur Mij te Bergen op Zoom, schipper J. Kosten Jz., 2 u., 32 m., 4 s. Llasse N. Aken en booten beneden 5 ton (voor deze was de weg korter), lste prijs/: 6.50, een aakje van de Mij Eendracht, schipper Joris Smit, 1 u., 15 m.; 2de prijs f 1.50, een aakje van de Mij Neptunus, schipper J. Paauwe, 1 u., 18 m. Klasse O. Loonschippersvaartuigen boven 12 ton. Ie prijs 8 en een zilveren medailje van den heer J. G. van Deinse te Hulst, Spes Nostra van schipper J. van der Have, 2 u. 32 m. 30 s.2e prijs f 6, De vrouw Pauline van schipper M. Nieuwenhuize, 2 u. 34 m. 29 s. 3e prijs f 3.50, De vier Gebroeders van schipper J. Koster, 2 u. 36 m. 16 s. Klasse P. Loonschippersvaartuigen beneden 12 ton. Ie prijs f 8 IJ. E. 51 van schipper J. Duurinck, 2 u. 36 m. 34 s.; 2e prijs f 6 Dina van schipper P. C. Boogert, 2 u. 43 m. 35 s.3e prys f 3.50 de Drie Gebroeders van schipper P. Evertse, 2 u. 45 m. 37 s. Waar geen plaatsnaam vermeld is, leze men Naar men ons uit St. A n n a 1 a n d meldt werd Maandag jl. in 't Mastgat een vijftien-jarig schippersknechtje door de fok van het vaar tuig over boord geslagen. De onmiddellijk aangewende pogingen tot reddiDg mochten niet baten, zoodat de knaap in de golven omkwam, Dadelyk en ook Dinsdag werd naar het lijk gedregd, maar tevergeefs; de sterke stroom zal het ongetwijfeld ver weggevoerd hebben. Naar men zegt is de jongen geboortig van Papendrecht. In de Woensdagmiddag te Aardenburg gehouden raadszitting werd goedgekeurd de aanbesteding van eenige gemeentewerken, ge gund aan J. D. H. de Koster. Besloten werd tot aanbesteding van het onderhoud van het Ruiterskwartier en de straatverlichting, de laatste slechts voor een half jaar met het oog op de aangevraagde concessie voor gasverlich ting. Een regeling voor het begraven van lijken uit de gemeente St Kruis werd definitief Verder werden eenige rekeningen goedgekeurd en de gemeentebegrooting voor 1899 aangebo den. Of de voordracht ter benoeming van twee zetters werden geplaatst de heeren P. B, Calon, J. J. de Muynk, A. de Die en J. F. Henry. Denzelfden dag besloot de raad te Eed e tot toelating van het nieuw gekozen lid, den heer W. van Rie, keurde dit college eene begrooting en eene rekening goed, en werden op de voordracht ter benoeming van twee zetters geplaatst de heerenE. Buzeyn, A. Rodts, J. F. Standaert en E. Marteyn. Dinsdag brandde te Biervliet bij een schaper het varkenshok af. Reeds had het rieten dak der schaperswoning vuur gevat, toen ambachtslui, die In de nabijheid werkten, toesnelden en de vlammen doofden. Met lucifers spelende kinderen veroorzaakten weder dit ongeval. Vermaken en ontwikkeling. Een anti-revolutionnair lid van den raad te Goes heeft in de jongste zitting van dat college, zooals gemeld, geprotesteerd tegen het openblijven van koffiehuizen. Met zekere zelf verheffing, aan die zijde meer merkbaar, ver klaarde hij nooit een kermis te bezoeken. Het zou anders Btellig wel eens goed zijn als hij dit deedhij zou dan niet eenzijdig zyn in zyn oordeel, volk en toestanden heter leeren beoordeelen. De Goesche Crt. neemt den handschoen op voor de wijze, waarop men in Beveland's hoofdstad feestviert; en schrijft o. a. de vol gende behartigenswaardige woorden Wy zullen er nu niet over uitweiden hoe ook anti-revolutionnairen, die met zekere min achting neerzien op feesten en vertooningen in hunne eigen omgeving, vaak elders worden aangetroffen in inrichtingen des ver- maaks, welke zy hier zorgvuldig vermyden binnen te gaan, en wy zullen hun daarover niet hard vallen, al is er zekere geniepigheid en geveinsdheid niet aan te ontzeggen. Er blijkt slechts eenmaal te meer uit, dat de natuur boven de leer gaat. Maar wij, die onze gemeente en hare omgeving nu reeds meer dan een halve eeuw hebben gekend, wy kunnen verzekeren, dat het op het punt van luidruchtigheid by openbare feesten of op kermis hoewel luidruchtigheid in dezen nu juist niet altijd synoniem is met dronke mansgetier thans niet eiger of beter is dan vóór 50 jaren. Het is al vrywel hetzelfde ook wat aangaat de personen, die zich daaraan overgeven, en het mag dan ook wel eenige verwondering wekken, dat, waar in de kerken reeds zoovele jaren geijverd wordt voor alles wat rein en goed is, waar de dusgenaamde christelijke scholen in de jongste kwart-eeuw zoo talryk zyn geworden, men op het punt in quaestie nog zóo weinig gevorderd schijnt, dat men van anti-revolntionnaire zyde liefst nog altyd steunt op den arm der autoriteit en de vryheid op het gebied van vermaak aan ban den wil doen leggen, terwyi men zelf van de macht van dien arm niet gediend is, wanneer hij inzake de meest onontbeerlijke ontwikke ling van het kind zich wil laten gelden. Ligt hierin eensdeels eene erkenning, een bewys althans, van onmacht, anderdeels treedt het onlogische van eigen eisch er door aan het licht. Leerplicht wijst men af, een hoog ont wikkeld zedelykheidsgevoel vordert men tot zelfs van de minst ontwikkeldenUitersten zal niemand ooit kunnen voorkomenzells in de meest algemeen ontwikkelde maatschappy zullen losbandigen worden aangetroffen. Maar dit mag verwacht worden, dat het aantal dezer laatsten afneemt, naarmate dat der ontwikkel den toeneemt; en of na die ontwikkeling in liberalen of in anti-revolutionnairen geest is verkregeD, en of nn ook in de wijze, waarop men zijn genot of vermaak zoekt, altyd ver schil zal blijven bestaan, het komt ons voor, dat het Hooge in den mensch niet door ondoeltreffende verbodsbepalingen, maar alleen door ontwikkeling, door het aankweeken van de kiem tot dat hoogere, die in elk mensch is gelegd, meer en meer tot zijn recht moet ge bracht worden. Daarom zou het logisch zijn wanneer ieder, die het wèl meent met ons volk, ter beteugeling van losbandig vermaak niet zyn heil zocht in kleine middelen als het iets vroeger sluiten van een koffiehuis, maar ertoe medewerkte, dat elk mensch eene zekere mate van ontwik keling deelachtig werd, die hem van ongepast genot als van zelf terughoudt.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1