MIDDELBURGSCHE COURANT. N°. 178, 141® Jaargang, 1898. Maandag 1 Augustus. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 30 Juli 8 u. vm. GO gr. 12 u 63 gr., av. 4 u.61 gr.F.Verw. N. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en allo andera familieberichten en Dankbetuigingen van I7 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemon. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het burean te bekomen. Agenten.' Te 's GravenhageDe Gebr. Belinfante ta AmsterdamA. de La Mar Azn. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 30 Juli. Brieven van een Hagenaar. Wij zitteu hier zeer diep in den zoogenoem den „komkommertijd", altijd wel te verstaan uit een politiek, niet uit een groentenboers oogpunt; of deze laatste het recht heeft op „bet beschot" zijner komkommerbakken trotsch te zijn, weet ik niet, maar bet zou mij niet verwonderen als 't niet het geval was, daar men klachten hoort van iedereen, wiens bedrijf of broodwinning maar eenigszins afhankelijk is van het weder. Uit „het Westland", van ouda den vruchtentuin van Zuid-Holland en vroeger de voorraadsschuur van vruchten en sommige groenten voor de Londensche markt, wordt steen en been geklaagd over de verliezen, die de vruchtenteelt in 1898 zal opleveren, maar de klagers vergeten, dat zij zoo pas twee zeer voordeelige jaren hebben gehad, toen ze dan ook niet klaagden. Tevreden zijn, nu dat is een Weatlandsche tuinder nooit, evenmin als menige boerhij klaagt of hij klaagt niet. Maar ge kunt er gerust op aan, dat onze bewerkers van den grond, zoo ze niet klagen, in stilte voortreffelijke zaken makenwanneer ze klagen, kan er in den regel heel wat van afgedaan worden. Want de Westlandsche tuin derij is zóo ingericht, dat de nering niet moet komen van éen gewas maar van zes, zeven teelten. Aardappelen, aardbeziën, asperges, appelen, peren, druiven, bessen, perziken, boonen, uien, salade, tomaten en wat al niet meer komt er uit zoo'n tuin, waar men in den laatsten tijd meer en meer de teelt door kunstmiddelen weet te dwingenen 't moet al heel, heel kwaad loopen, wanneer alles mis wast. Verdeeling van risico brengt natuurlijk compensatie medeen zoo er van 't jaar van de niet kunstmatig getrokken druiven uit Westland niets terecht komt, dan hebben de tuinders met hunne asperges, aardbeziën en aalbessen al goede winsten gemaakt, terwijl de kas- en glas druiven evenals ieder jaar hunne opbrengst leveren. Ziehier nu eene uitweiding op een aan mij vreemd gebied, maar 't zijn gegevens, die ik aan een deskundige, die den Westlandschen ooftbouw op zijn duimpje kent, heb ontleend, en waarin ik meen dat de lezers der Middel burgsche courant belang konden stellen. Hier wordt niet geschreeuwd vóórdat er geslagen is, maar er wordt veel harder geschreeuwd dan de ontvangen slagen wettigen. Maar, om van de vruchtenteelt tot de poli tieb, waar ik mij beter te huis gevoel, over te gaan, ook hier doet zich in dezen komkom mertyd de omstandigheid voor dat er meer geschreeuwd wordt dan slaag ontvangen. Het ligt natuurlijk aan de zomerwindstilte, die geen stof tot behandeling voor de politieke schrijvers oplevert; zij schijnen nu de toevlucht te nemen tot het, een weinig kinderachtig, middel van zelf in de zeilen te blazen om vooruit te komen. De, met verrassende overeen stemming in anti-revolutionnaire en katholieke hoofdorganen geslaakte klacht over overlading van het parlement met wetsontwerpen door de regeering, is niets anders dan eene politieke gangmakerij, een middeltje om aan het schrjjven en twisten te komen, een onderwerp ter be handeling cl tout prix. Ofschoon deze klacht over overlading vaD de arme Staten-Generaal, in organen N. B. waarvan volksvertegenwoordigers der klagende richtingen de leiding, of daarop grooten invloed hebben, dus slechts aan te merken is als een uitvloeisel van den komkommertijd, en niet ernstig gemeend, is het toch dienstig met een enkel woord de ongegrondheid daarvan aan te toonenanders vestigt zich allicht eene legende- die, zoo ze niet weersproken wordt, voor door de liberalen stilzwijgend erkend doorgaat. De lieden, die zoo spreken, hebben vroeger aan de liberalen werkloosheid op wetgevend gebied verweten. Daar bestond wel eenige reden voor, maar nu de liberale partij sedert eenige jaren, want Pierson's belastinghervorming werkt al eenigen tijd, dit verwijt niet meer verdient doch met evenveel werklust als werkkracht de uitvoer ing van haar eigen programma ter hand neemt, vervalt ze daarom nog niet in een ander uiterste, van de Tweede kamer te ver moeien, haar meer werk te geven dan ze in redelijkheid at kan. Hebben de andere partijen, ook zij wier woordvoerders thans hunne jeremiaden aan heffen, dan ook geen volle omvangrijke pro gramma's van actie gegeven? Zeer zeker zouden de liberalen, zoo de beruchte party combinatie in 1897 de overwinning bad be haald, en hare regeering met wetsontwerpen tot uitvoering van bare denkbeelden kwam aandragen, niet over overlading hebben ge klaagd, maar voorzoo ver mogelijk tot verbe tering en aanvulling van onze wetgeving, die op alle programma's van alle partijen stond, hebben medegewerkt. Of moet uit de tegen woordige klachten worden opgemaakt, dat al dio fraaie denkbeelden en toezeggingen bestemd waren den dag der stemming niet te over leven? Dan zou het begrijpelijk zijn, dat men zich ergerde aan die lastige liberalen, die nu toch de overwinning behaald en het „regee- ringskasteel" bezet hadden. Waarom genoten die thans niet van de rustige rust na de overwinning Waarom 't nu zich zelf en de Kamer lastig gemaakt, met hervormingen, die nu ja by de verkiezingen waren toegezegd, maar, de heer Schaepman heeft het zelf gezegd, in den verkiezingstijd zegt men zooveel, en stembusbeloften zijn maar stembusbeloften. Haalt deze regeering dan werkelgk zooveel overhoop? Dient ze inderdaad meer wetsont werpen van gewichtigen aard in, dan de Tweede kamer naar behooren kan onderzoeken en afdoen Om het antwoord op deze vraag te vinden neme men de troonrede van 1897, waarin opgegeven wordt wat de regeering zich voorstelt in den eersten tijd met de Staten- Generaal te behandelen. Dat waren lo. Afschaffing van de dienstvervanging bij de militiehet onderwerp is afgedaan. 2o. Betere bescherming en berechting van kinderen en jeugdige personen twee wetsontwerpen betrekkelijk deze mate rie zgn ingediend, maar twee andere zgn nog in wording zoolang deze laatste niet ingediend zijn, zal de Kamer toch de twee ingediende niet in behandeling kunnen nemen, wegens hun onderling onverbrekelijk verband. 3o. Leerplicht het wetsontwerp is onder zocht. De minister Borgesius wacht bg zijne terugkomst in het vaderland het lijvig voor loopig verslag met zijne zee van aan- en op merkingen. Daaruit zal wel eene omwerking en wgziging van het ontwerp voortkomen, zoodat de Kamer zich ook daarmede niet te overhaasten heeft. 4o. Verzekering van werklieden tegen on gevallen en 5o. mgnwet voor Nederlandsch Indië; 1 beide door de Tweede kamer onderzocht. 6o. Uitvoerrecht op suikerhet onderwerp is afgedaan. Niet meer dan deze zes wettelgke regelingen, voor een deel reeds door vroegere voorstellen en debatten voorbereid, werden bepaald toe gezegd. Bij de beraadslaging over het adres van antwoord kwam het niemand in de ge dachten dit een overladen programma te noemen. Alleen kwam de zucht tot uitstel, een gewoon doch klein middel van oppositie voor hem die begrijpt de hoofdzaak niet te kunnen keeren, al spoedig aan den dag. De afschaffing van de plaatsvervanging noemde meD, met het oog op de aanvaarding der regeering door de KoniDgin, ontijdig; toen het leerplichtontwerp aan de orde van het afdeelingsonderzoek werd gest.ld, kwam de heer Lohman met de naïeve tegenwerping voor den dag, dat de leden der Kamer nog tijd noodig hadden om het vraag stuk te bestudeeren, een vraagstuk wel te verstaan, dat reeds meer dan twintig jaren hier te lande aan de orde geweest, van alle kanten bekeken, uit allerhande oogpunten beredeneerd en beoordeeld is geworden. Het is de oude fallacy van Bentham. Wg zijn nog niet voor bereid, laat ons over het voorstel nog eens denken, er een nacht misschien met eene lange reeks van dagen, op slapenO foei, wat maakt ge 't ons lastig met al die wets ontwerpen; gunt ons toch tgd eens uit te blazen. De persoonlgke dienst is nu reeds ingevoerd; waarom moet nu de leerplicht ook al dadelijk ingevoerd worden? De tegenwoordige regeering doet niets anders dan de toezeggingen vervullen, bij de troon rede van 1897 aan de Staten-Generaal gedaan; niets meer maar ook niets minder. Zij heeft recht van de Kamers, die tegen het in die troonrede neergelegd werkplan geen bezwaar hebben gemaakt, medewerking te vorderen tot een wetgevenden arbeid, die niet alleen nood- zakelgk is omdat ze overeenstemt met de toe zeggingen der pas opgetreden regeering, maar omdat ze geboden wordt door de hooge be langen van het Nederlandsche volk, die reeds veel te lang op verzorging en bevordering hebben gewacht. Den Haag, 28 Juli 1898. VOORTREKKERS. De conclusie, door De Standaa?-d getrokken uit het gebeurde met de Spaansche vloot een conclusie, ook door ons onder reserve overgenomen noemt het Alg. Hbld ongaar gebakken kost. Zijne redactie zegt o.a. in den zelfden geest als wij deden „Op het voorbarige oordeel van den schrijver in de Standaard, die blgkbaar de buitenland- sche bladen en de andere berichtgevers over den oorlog niet goed heeft gevolgd, mag men niet zoo grif ingaan. Voorloopig zal men wèl doen door, in afwachting van betrouwbare en zaakkundige verslagen, niet te vergeten dat op de Spaansche schepen de inrichting (en waar- schijnlgk ook de bediening) van het geschut zeer veel te wenschen liet (de stukken Hepen o.a. in zeer korten tijd warm), zoodat niet alleen de groote slagschepen, maar zelfs een simpel adviesjacht als de Gloucester met sacces tegen de Spaansche kruisers konden optreden. Het verspreiden van zulke onjuiste en voor barige berichten wekt onze ergenis, omdat wij weten dat de ijverige beknibbelaars van oor logsuitgaven er dadelijk munt uitslaan voor hun laat-maar-waaien-theorie. Wie te haastig, te voorbarig schiet onder militairen noemt men dat „vóórtrekken" heeft veel kans mis te schieten en zijn kogel elders kwaad te zien stichten." Oe gemeente-administratie en haar pers. In de mededeelingen van de Nederlandsche Vereeniging voor gemeentebelangen komt over bovenstaand onderwerp een opstel voor van den heer mr A. R. Zimmerman, secretaris der gemeente Dordrecht. Daarin wordt de behoefte betoogd aan een afzonderlijk orgaan, gewijd aan de belangen der Nederlandsche gemeenten en die van haar ambtenaren. De schrijver is van meening, dat de inhoud van zulk een blad een geheel andere zou moe ten zgn dan die van de bestaande administra- tiefrechtelgke bladende Gemeentestem en het W eekblad voor Burgerlijke Administratie, die, even als ten tgde van hun ontstaan, zich nog in hoofdzaak bepalende tot de formeele kwesties van wetsinterpretatie, zich slechts met een klein deel van het arbeidsveld van gemeente bestuurders en ambtenaren bezig houden. Zon der eenige geringschatting van de wgze, waarop de redacties haar taak vervullen, kan toch" zegt hij „niet worden,ontkend, dat deze bladen met het rgkere leven onzer gemeenten niet voldoende voeling Lebben gebonden." Door voorbeelden ontleend aan gasfabrie ken, waterleidingen, stratenaanleg, openbare slachthuizen, progressie-, leenings- en aflossings theorieën, woningtoestanden, eigen exploitatie enz. toont hij aan, dat de genoemde bladeD de zaken niet genoeg van haar materiëele zijde beschouwen. „Voor een deel" merkt hg op nl. de financiën, wordt mgn bedoeling reeds verwezenlijkt door bet uitnemend geredigeerde Weekblad van den heer Oppenheim teGronin gen en wellicht worden mijn wenschen het verklaarbaarst door vergelijking van den inhoud daarvan met dien der beide andere organen." De opwekking, waarmede de schrgver zijn opstel besluit, nl. dat de genoemde vereeniging aan deze zaak den eersten stoot geve, is reeds in zoover in goede aarde gevallen, dat het be stuur dier vereeniging de bespreking van het opstel heeft geplaatst op de agenda voor de algemeene vergadering, welke den 3n Aug. a.s, te Utrecht zal worden gehouden. BENOEMI1VGJEA MZ. Bg Kon. besluit is benoemd tot ontvanger der dir. bel. enz. te Akkrum c. a. H. Wiegman, verificateur 3e cat. der dir. bel. enz. te Am sterdam. De gewone audiëntie van den minister van justitie zal op Woensdag 3 Augustus a. niet plaats hebben. De St. Ct van heden bevat de wet van den 14en Juli 1898, houdende goedkeuring van eene overeenkomst met de Stoomvaart-Maatschappij Zeeland wegens het uitvoeren van een mail dienst tusschen Vlissingen en Queenborough of eene andere Engelsche haven. In de St. Ct. van beden, Zaterdag, brengt de minister van marine ter kennis van belangheb benden, dat bij kon. besl. van 27 Juli 1898 no. 26 is vastgesteld een nienw reglement voor de op leiding van adspirant-administrateur bij de koninklyke Nederlandsche zeemacht; dat bij hetzelfde besluit is bepaald, dat dit jaar vgf jongelingen bij die opleiding kunnen worden geplaatst. De vereischten voor toelating en verdere inlichtingen vindt men in genoemde St. Ct. UIT STAD EN PROVINCIE. In het Théater-Wallenda, op de kermis alhier, dat Vrijdag avond weêr zeer goed bezet was, werden toen de gedresseerde katten gepresenteerd. Het waren aardige dieren, die op zeer goeden voet verkeerden met de prach tige honden, op wier ruggen ze rustig bleven zitten, al sprongen die met haar ook door brandende hoepels. Dit nommer van het programma werd bij zonder toegejuicht. Trouwens, al hetgeen te zien werd gegeven, mocht zich ook nu weêr verheugen in de sympathie van het publiek, dat met applaus niet karig was. Eu dit was ook zeer verdiend. Tot slot werd, evenals Donderdag avond, gegeven het ridderspel, waarbij, evenals bij al wat in het pak was gestoken, de frissche en nette costuuins de bgzondere aandacht trokken. De heden middag aldaar gegeven kinder voorstelling was zeer goed bezet. De jeugd had veel plezier. Ter voorkoming van misverstand willen wg op verzoek, wel melden dat, in dit theater ook Zondag eene voorstelling plaats heeft, waarbij eene nieuwe pantomimeEen kijkje in den dierentuin zal worden gegeven. Denzelfden Zondagavond beginnen ook inde Schouwburgtent van de heeren Gebr. A. van Lier op den Dam de voorstellingen. Zij worden geopend met de opvoering van het vroeger door ons reeds gemelde Luilekker land, een stuk dat een zekeren renommee ver wierf door eenige typische figuren uit het Am sterdamsche volksleven. Het deuntje van Pietje Puck wordt hier reeds door jong en oud gezongen. Overal had dit stuk veel succes. Hoe zal het in Middelburg zijn Wij hopen het in ons volgend nommer te kunnen vermelden. Het sportfeest, ook een der onderdeeler van het hier te geven inhuldigingsfeest, be looft heel wat. Daarvoor zal benuttigd worden het daarvoor zich bg zonder goed eigenende, ja er precies als voor geknipte, exercitie terrein op het Molenwater. Op verschillende punten ervan zullen de onderscheidene afdee lingen werken; de gymnasten, de wielrgders, de schermers, enz. De deelnemers hieraan zullen zich vereenigen in het Schuttershof en vandaar in optocht door een deel der stad naar het Molenwater marcheeren, terwgl, aangezien denzelfden dap het festival plaats heeft, een paar muziekge zelschappen zullen worden uitgenoodigd de wandeling mede te maken en door hunne mu ziek op te vrooiyken. De deelneming is groot. Meer dan honderd gymnasten, een kleine vgftig wielrgders eD een paar schermvereenigingen hebben zich tot medewerking bereid verklaard. Natuurlgk wordt het terrein voor de sport spelen versierd, terwijl maatregelen genotoen zullen worden om het publiek in de gelegenheid te stellen een goed kijkje te hebben op wat wordt uitgevoerd. Dinsdag a., 2 Aug., ter gelegenheid van den jaardag van H. M. de Koningin-weduwe, Regentes, zal bij gunstig weêr in de Abdij alhier, des namiddags van half drie tot vier uren, eene uitvoering gegeven worden door het muziekkorps der dd. schutterij, onder leiding van den heer Jan Morks. Bg ongunstig weêr, wanneer de uitvoering niet mocht doorgaan, zal dit bekend gemaakt worden door het openen der luiken van den Abdijtoren. Vrgdag is door rijks-veldwachters alhier gearresteerd een kermisklant, die gesignaleerd was en nog iets met de justitie te verrekenen had. De man is geboeid naar het huis van arrest overgebracht. Naar wij vernemen, had hij zich in Dnitscbland schuldig gemaakt aan het ontvoeren van een minderjarige. In de Vrgdagavond in de openbare school te Koudekerke gehouden verga dering van de leden van het, kortheidshalve zoo genoemde, „varkeDfonds", werd door het bestuur een voorstel gedaan, om op kosten van het fonds by wyze van proefneming een hon derd varkens eene praeventieve inenting tegen de op 't oogenblik zoo hevig aldaar heerschende vlekziekte te doen ondergaan. Met 48 tegen 42 stemmen werd dit voorstel verworpen. Eenige leden hebben daarna 40 hunner var kens beschikbaar gesteld tot eene inenting op eigen koBten, indien zulks niet van rijkswege op rykskosten, waarop eenig uitzicht schgnt te bestaan, verkregen kan worden. De vergadering heeft, in verband met voor gaande mededeeling, daarop met kleine meer derheid van stemmen het voorstel aangenomen om verzekerde varkens, gestorven na even- tueele inenting, toch te beschouwen als door den natuurlijken dood gesuccombeerd. Door den heer P. de Buck, predikant bij de Ned. herv. gemeente te Oostkapelle, is aangenomen het beroep (toez.) naar dezelfde gemeente te Giethoorn. Wij beginnen laat, maar we kunnen het vlug; zoo schrijft onze correspondent te Wes t- kapelle. Tegen Vrijdagavond waren de meerderjarige ingezetenen op het gemeentehuis bijeengeroe pen, tot het bespreken van de feestviering voor de koningin. Aan die oproeping hadden een veertigtal Eene commissie, voorloopig van vijf leden, is gekozen en zal later aange vuld worden. Over veertien dagen hoopt deze een programma voor de feestviering voor te leggen aan eene algemeene vergadering, die dan opgeroepen zal worden. Vrijdagochtend kwam, volgens bericht in de Hoilandsche bladen, de nachtmailboot Prins Hendrik der Maatschappij Zeeland te Vlis singen aan met een zoo groot aantal reizi gers, 302, en zooveel bagage, dat de eerste Hoilandsche trein niet kon loopen. Passagiers en mail vertrokken te 6 n. 15 en misten de eerste aansluiting. Op een adres, door de feestcommissie te Wissekerke aan den gemeenteraad gericht, om een subsidie tot een maximum van f 300, is heden een gunstige beschikking genomen. Een paar verpleegden in het oade man nen- en vrouwenhuis te Zierikzee, waar van „hy" 86 en „zij" 79 zomers telt, moeten hun verlangen te kennen hebben gegeven, om door Hymen's band te worden vereenigd. In de Vrgdag te Oud-Vosmeer ge houden raadsvergadering is besloten de tegen woordige heffing van 10 cent per ton haven geld, die met 30 Sept. a.8. zou eindigen, to bestendigen, daar het voortdurend zware onder houd der havenwerken deze overigens hooge heffing billijkt. Op de voordracht voor zetters werden als nos. 1 en 2 geplaatst de aftredende leden de heeren J. Duijnhouwer en M. A. Douw. Uit den stal van een landbouwer te Terneuzen is in den nacht van Donderdag op Vrgdag een paard ontvreemd. De dief, die goed ter plaatse bekend moet wezen, heelt eerst in de schuur een hoofdstel gehaald ter plaatse waar dit gewoonlijk wordt geborgen en is daarna weggereden. Er bestaat vermoeden tegen een berucht familielid, door de rechtbank te Breda veroor deeld tot 3 jaar opzending naar Veenhuizen, van waar hg in het voorjaar deserteerde, en die in den laatsten tijd, ook den avond te voren, in den omtrek van Sluiskil is gezien. Een woordje op zijn pas In een ingezonden stuk in de Tem. Crt. geeft de heer L. J. van der Moer, lid van den raad te Terneuzen, rekenschap van zijn stem, die hy uitbracht tegen het verleenen van een subsidie aan de commissie voor de feestviering aldaar. Daarin wijst hij er o. a. op dat in die ge meente telkens en telkens weer hoogst nuttige, noodige, soms dringend noodige herstellingen, verbeteringen, vernieuwingen moeten worden uitgesteld, omdat er geen geld is, en dat de ge meenteraad jaar op jaar op kunstmatige wijze de begrooting in elkaar moet zetten, om toch maar subsidie, zooveel mogeiyk subsidie, van het rijk te kunnen krijgen. En dan schrgft hij verder „Terneuzen is noodlijdend I Het is allen bekend. Ieder weet het. En toch men durft nog aankomen met een ver zeek om geld voor een nuttige en drin gende zaakPardon, voor een feest voor vermaak. Wel is waar een leest in het jaar waarin onze jonge Koningin de regeering zal aanvaar den, maar daarom toch zeker nog geen nuttig of noodig feest laat staan de vraag of een feest wel ooit nuttig of noodig is. Het is mogelgk, dat de heeren er niet bij hebben nagedacht, dat zg ook niet hebben gedacht aan de vraag of men ook tegen den zin van belastingbetalenden er zijn er zeer zeker, die met het feestvieren niet ingenomen zgn en er niets voor over hebben mag grijpen in de kas van allen. Het is zoo gemakkelijk riemen tc snyden van een andermans leer; maar het is loch steeds een bedenkelgke zaak. Men kan die niet goed maken met groote woorden alsvoor ons geliefd Vorstenhuis, voor de dierbare Oranjetelg, Vaderlandsliefde en dergelgke. Als die feesten (en wat daar in ons landje bij behoortmoeten getuigen van dat alles, ziet het er treurig uit. Neen men viert feest voor zich zelf. Door hoevelen wordt aan onze Koningin en aan de voor Nederland zoo gewichtige gebeur tenis gedacht? Personen, anders zoo tegen feesten, grijpen nu deze gelegenheid aan om ook eens mee te doen. Nu, ieder heeft het recht. Maar ieder heeft ook het recht om er geen deel aan te nemen, om er geen cent voor uit te geven. En van deze zal men eenvoudig een bijdrage mogen nemen Daarop komt het toch m. i. neer. Ik meen hiermede mijne bewering voldoende te hebben gestaafd.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1