MIDDELRURGSCHE COURANT. N°. 174 141" Jaargang, 1898. W oensdag 27 Juli. Deie courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f.— Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 26 Juli 8 u. vm, 63 gr. 12 u 70 gr., •v. 4 o. 64 gr. F. Verw. zwakke wind. Advertentiën voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan bet bureau bezorgd zijn. AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agentoni Te 's GravenhageDe Gebb. Belinfante te Amsterdam A. de La Mab Azn. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 26 Juli. Een ontslag en eene benoeming. De Maandag ontvangen Indische bladen be vestigen het bericht, dat het lid in den raad van Ned.-Indië, de heer G. A. Scherer, wegens een geschil met den landvoogd om een onmid dellijk ontslag verzocht. De Delf Ct is van ons gevoelen zij verklaart zich zeer goed te kunnen voorstellen, dat de heer Scherer zich in erge mate gepasseerd moet achten door de benoeming van mr T. H. de Meester tot vice-president van den raad van Indië. Omtrent die benoeming schrijft men uit 's Gravenhage aan Insulinde De ware strekking dier benoeming is u tot nu toe toch ontgaan. Zij beteekent niet meer of minder, dan dat de gouverneur-generaal Van der Wijck het volgend jaar wenscht at te tre den en dan .opgevolgd zal worden door mr Th. H. de Meester. Om Z.Ed. reeds van te voren wat wegwijs te maken, heeft men hem nu maar vast uitgezonden als vice-president van den Baad, dat wil zeggen als op éen na de hoogste autoriteit in Indië. Die uitzending en die toekomstplannen zijn natuurlijk alleen dan te verdedigen, als de heer De Meester inderdaad een buitengewoon man is. Hij heeft nu werkelijk getoond dit te zijn, door de meesterlijke wijze, waarop hij, als out-sider, volslagen onbekend met de taak die hem wachtte, van uit Groningen geroepen tot de gewichtige betrekking van administrateur der generale thesaurie aan financiën, die be trekking heelt waargenomen. Er zijn namelijk weinig menschen, die spoedig de portée van een zaak inzien en die het car- dinale punt van een ingewikkelde quaestie weten af te zonderen. Nog minder zijn er, die de eigenaardige gave bezitten, die men talent voor assimilatie zou kunnen noemen. Tot die weinigen behoort zonder twijfel de beer De Meester. En nu de bedoeliDg van die benoeming. Het is buiten kijf dat elke financieele hervorming voor Indië gepaard zal moeten gaan op straffe van een ongeboren kind te worden met decentralisatie. Decentralisatie en financieele hervorming, ziedaar twee onderwerpen, waarin De Meester zijn sporen verdiend heeft. Door zijn betrek king te Zwolle in provincialen, te Groningen in gemeentelijken dienst, is hij volkomen ver trouwd geraakt met onze Nederlandsche decentralisatie, zooals ze functionneert in de provinciale en de gemeentelijke organen van het bestuur. Daar de generale Thesaurie de trechter is, waardoor alle financieele stukkeD de departementen bereiken, is bij daarentegen ook op de hoogte van de gecentraliseerde financieele administratie van den staat. De combinatie deed de kenze op hem veBtigen. Wij hebben van dezen man, die niet geënerveerd is door een langdurigen dienst in de tropen, de grootste verwachtingen voor Indië. POLITIEK EGOÏSME. De Standaard beantwoordt onze uitnoodiging om haar vonnis over de exclusieve houding van de meerderheid in het Statencollege van Zuid- Holland in versterkten vorm te herhalen aan het adres harer Geldersche geestverwanten, met een gelijkenis van twee lieden die wel en die niet wilden. „De een zeiik doe het niet, maar hij deed het. „De ander zeiik doe het, maar bij deed het niet." Of, met andere woorden: „In Zuid-Holland zeide een deel der libera len we moeten een Anti-revolutionair of Roomsche steunen maar ze deden bet niet. „In Gelderland zeiden enkele Anti-revolutio nairen we nemen ditmaal geen liberaal als Gedeputeerde enze deden het toch". De gelijkenis is werkelijk heel aardig Alleenze deugt heelemaal niet. Want in Gelderland zeiden de anti-revolutio nairen we kiezen geen liberalen tot Gedepu teerde, en ze deden het niet óók. Dat bewijzen de negentien in blanco uitge brachte stemmen by de verkiezing van den heer Van der Houven v. Oordt. Aldus de Zutph. Crt. Zij kan hierbij als bewijs nog voegen de tien en acht stemmen, in de Staten van Zee land op den heer M.. de Jonge JJz. uitge bracht. De afwijzende beschikking van den minister van waterstaat op het ver zoek van de kamer van koophandel en fabrieken te Heerenveen, door verscheidene andere ka mers, ook die te Middelburg, ondersteund, rust op de volgende gronden dat, krachtens art. 63 van het algemeen reglement voor het vervoer op de spoorwegen, overeenkomstig den rechtsregel, vervat in art. 1 van de wet van 9 April 1875 Staatsblad no. 67), de ondernemers der spoorwegdiensten verantwoordelijk zijn voor de schade, door verlies of beschadiging van de goederen, ten ware de schade buiten hun schuld zij ont- staaD, zoodat de ontvanger, om vergoeding te kunnen vorderen, geen schuld behoeft te bewijzen, maar omgekeerd de ondernemers, om aan die vordering te ontkomen, hunne onschuld moeten aantoonen; dat echter bij art. 66, sub 15, van het genoemd alge meen reglement, overeenkomstig het bepaalde bg art. 3 van de aangehaalde wet, uitzon deringen op dien rechtsregel zy toegelaten voor sommige soorten van goederen en voor goederen, welke onder bepaalde om standigheden worden vervoerd, zijn geladen of gelost, met dien verstande derhalve, dat de ont vanger in die gevallen niet kan volstaan met het bewijs, dat hij schade heeft geleden, maar moet bewijzen, hetzij dat de schade niet kan zijn ontstaan uit eenige omstandigheid (b. v. breekbaarheid), waarvoor de vervoerder niet verantwoordelijk is (art. 66, sub 6, van het reglement); hetzij de schuld van den ver voerder de oorzaak is der beschadiging (art. 66, sub 7, vau het reglement)dat de door de Kamer gewenschte bevoegdheid derhalve reeds is verleend bij art. 66, sub 6 en 7, van het aangehaald reglement; dat deze regeling van de aansprakelijkheid der spoorwegdiensten in de practijk algemeen noodig is gebleken en deswege ook geldt in verkeer met het buiten land, zooals kan blijken uit art. 30 en 31 der internationale overeenkomst omtrent het goe derenvervoer op spoorwegen, goedgekeurd bij de wet van 18 Juni 1892 (Staatsblad no. 135); dat er mitsdien geen aanleiding bestaat, eene wijziging van bovengenoemd reglement in den aangegeven zin voor te stellen. UIT STAD ÉN'PROVINCIE. Door het bestuur van het departement Middelburg der Maatschappij tot Nut van t Algemeen zijn, uit 37 paren sollicitanten, tot badman en badvrouw van het eerlang alhier openen badhuis benoemd P. F. van Dorst en vrouw, alhier. - Morgen, Woensdag, avond komen hier heen eenige leden der Societé de gêographie van Ryssel, die zich voorstellen den volgenden dag de merkwaardigheden van Middelburg te bezichtigen. Nabij het station alhier is thans vaD wege de Vereeniging tot bevordering van het vreemdelingenverkeer een groot bord geplaatst, waarop zeer duidelgk een kaart van Walche ren is afgebeeld. Daarnaast komen in ver schillende talen eenige mededeelingen voor, die voor touristen zeker wel van eenig belang kunnen zijn. Met betrekking tot den, ter gelegenheid van de inhuldiging van de koningin alhier te houden optocht vernemen wij, dat daarin ook een zeer fraai gedecoreerde zegewagen zal voorkomen, waarin een viertal jonge dames, in Grieksch costuum gekleed, zullen gezeten zijn. De voorbereidende werkzaamheden voor dat deel der feestviering vorderen goednaar wij hoorden verluiden, beloven de costumes der hoofdpersonen historisch getrouw en zeer fraai te zijn. Omtrent de deelneming aan het bloemen corso luiden de berichten iets gunstiger dan eenigen tijd geleden. Ook dit onderdeel van het feest belooft te zullen slagen. Het vuurwerk, dat door een, te Middelburg goeden naam hebbenden, fabrikant uit België zal geleverd worden, belooft een waardig slot van het feest te vormen en zal, behalve daarop toepasseiyke nommers, ook eenige nieuwe stukkeu op pyrotechnisch gebied te aanschou wen geven. - Het navolgende programma wordt Vrijdag avond op het Molenwater alhier uitgevoerd door het muziekkorps der dd. schutterij, onder leiding van den heer Jan Morks: Entre Coma- rades Marcbe FaustOuverture Militaire KlingFantaisie Originate MorksValse de concert W aldteufel; Kj-onwyrswarscfc Kretschmer; Czardas Grossman; Pilgerchor uit de opera Tannhiluser (arr. Morks) Wagner; Infanterie- Marsch Morks. Ingegaan 1 Juli is benoemd tot deur waarder der directe belastingen kantoor V e e r e c. a. de commies le klasse M. C. Commelin aldaar. Beroepen tot predikant bij de N. H. ge meente te Beets c.a. de heer P. F. van den Berg te Zierikzee. Van B r u i n i s s e werden gedurende de vorige week 2000 ton mosselen verzonden naar Holland, België, Frankrijk, Duitschland en Engeland. De prijzen, hoofdzakelijk varieerende van f 1.80 tot f 0.75 per ton, hadden beter kunnen zijn. De aanvoer van Zuiderzee mossel zaad bedroeg weder 300 ton tot onveranderden pnja. In de Maandagavond te Zaamslag gehouden vergadering der feestcommissie en afgevaardigden der buurtcommissiën is besloten de huldigingsfeesten te doen plaats hebben op 31 Augustus, 1 en 2 September. Door de buurt commissiën is ongeveer 600 bijeengebracht voor de versiering. De feestcommissie heeft aan bijdragen der ingezetenen f 800 ont vangen. De geheele uitgaven voor het feest zgn geraamd op f 1250. Van dit bedrag wordt in beslag genomen f 250 voor schoolfeest, f 100 voor armenbedeeling en 100 voor een blijvend gedenkteeken. De vergadering be sloot deze 450 te vragen aan den gemeenteraad. De feestelijkheden zullen bestaan nit: op tocht, volksspelen, schoolfeest, concerten, illuminatie en vuurwerk. Daarenboven wordt 31 Augustus godsdienst oefening gehouden en een biy vend gedenkteeken onthuld. In de vacature, ontstaan door het be danken van den heer F. F, Nunnink, werd Maandag als lid van den raad te Eede gekozen de heer W. van Rie met 37 van 70 geldig uitgebrachte stemmen. De heer L. van Parijs verkreeg er 33. ONDERWIJS. Heden ontvingen de leerlingen der scholen H en I van wege het bestuur der Vereeniging tot wering van schoolverzuim alhier de be looningen, die zy hadden verdiend voor het getrouw bezoeken der school. De wijze, waarop de uitreiking geschiedde, week weinig af van die op de andere scholen. De heer D. Hildernisse voerde, bij ontsten tenis van den heer dr Smit Sibinga, ook op die beide scholen het woordde hoofden der scholen voegden daarbij ook nog het een en ander en de kinderen uitten zich door het zin gen van eenige versjes. Het aantal leerlingen, dat gedurende het cursusjaar, 1 Augustus 1897 tot ultimo Juli 1898, school H, Oostkerkplein, hoofd de heer P. W. van Milaan, bezocht, bedroeg 140 jongens en 144 meisjes, dus 284 leerlingen. Voor eene belooning konden niet in aanmer king komen zy, die na den aanvang van het cursusjaar geplaatst werden of vóór het einde hiervan de school verlieten, benevens de leer lingen der le en 2e klasse. Het totaal dezer leerlingen bedroeg: 141,t. w. 67 jongens en 74 meisjes. Voor eene bekroning kwamen dus in aan merking 143 leerlingen, 73 jongens en 70 meisjes. Daarvan werden beloond 65 jongens en 66 meisjes, 8 jongens en 4 meisjes hadden te veel verzuimd. Uitgereikt werden 33 geldprijzen ad f 1, 39 ad f 0.75 en 10 ad f 0 50, terwgl 49 jongelui het uitzicht werd geopend op den rgtoer, die morgen (Woensdag) plaats zal hebben. Van de 131 bekroonden waren er 97 met geen enkele, en 18 met 1 willekeurig verzuim 11 verzuimden twee maal en 5 drie tot vijf maal een schooltijd. Op deze school was de heer Langejan de leider van hetgeen gezongen werd. Het aantal leerlingen, dat over den boven- genoemden termijn op de school I, eveneens op het Oost kerkplein, hoofd de heer H. Jonge- pier, was ingeschreven, bedroeg 153 jongens en 128 meisjes, dus 281 leerlingen. Daarvan konden niet in aanmerking komen 81 jongens en 58 meisjes of 139 leerlingen, die tot de %erste en tweede klasse behoorden of de school verlieten, zoodat voor eene bekro ning in aanmerking kwamen 72 jongens en 70 meisjes. Daarvan ontvingen 62 jongens en 65 meisjes eene belooning. Die belooningen bestonden voor 21 in een geldprys van f 1, voor 34 in een ad f 0.75 en voor 11 in een ad f 0.50, terwijl 61 leerlingen een getuigschritt onvingen en eveneens aan den morgen te houden rijtoer mogen deelnemen- De zangstukjes, die op deze school ten beste gegeven werden, voerden de leerlingen uit on der leiding van de heer P. J. Vervenne. Te '8 Gravenhage slaagde voor het groot ambtenaarsexamen voor deu Indischen dienst eerste gedeelte, de heer J. G. Moojen van Kloetinge. In plaats van wijlen mejuffrouw Louise Hardenberg is thans als directrice der Kweek school voor Bewaarschoolhouderessen te Leiden opgetreden mevrouw de weduwe De Bock Hardenberg, een zuster eu een der beste leer- van de overledene. LANDBOUW. Proefvelden In Zeeland. Wij ontvingen bet verslag van de uitkomsten op de door het rijk gesubsidieerde proefvelden van Zeeland in 1897, uitgebracht door den rijkalandbouwleeraar L G. J. Kakebeeke. Aan het tot ons gericht verzoek, om daaruit de volledige mededeelingen over te nemen omtrent eenige dier proefvelden, kunnen wij tot ons leedwezen niet voldoen, omdat dit veel te veel plaatsruimte in obs blad zou vorderen. Trouwens voor hen, die belang hebben by kennisname ervan, zal daarvoor allicht gelegen heid bestaan, 't zij door zich te wenden tot den algemeenen secretaris der Zeeuwscbe land- bouwmaatschappij, 't zij door het vrij lijvige boekje, wanneer het voor de bibliotheken der verschillende afdeelingen is ontvangen, ter lezing te vragen. Toch willen wij het een en ander uit het verslag aanstippen. Het jaar 1897 was voor de proefvelden niet zoo gunstig als het vorige jaar. Het voorjaar was in den beginne zeer schraal en koud en later zeer vochtig, wat aan de op komst eu aan den groei van veie gewassen veel nadeel deed. De zomer kenmerkte zich vooral door de sterke winden, die den granen veel nadeel toebrachten, en in 't by zonder door den ontzettenden storm op 20 Juni, die een groot deel van Zeeland geteisterd heeft, en waardoor ook op verscheidene proefvelden de vruchten zoo tegen den grond werden geslagen, dat zy niet weer recht konden komen en het graan slecht ontwikkelde en smal bleef. De oogBttyd was over het algemeen niet ongunstig en vooral in het najaar, gedurende het rooien van bieten, was het weer zeer gunstig. De zomer gaf aan leiding om van de suikerbieten een laag suiker gehalte te verwachten, doch het najaar heeft in dit opzicht veel goed gemaakt en het ge halte was bij slot van rekening zeer voldoende. Niet alleen voor de proefvelden, doch voor ge- Zeeland was dat van groot belang, aan gezien hier honderden hectaren op gehalte ver bouwd worden. Onder de aardappels heeft de ziekte vrij ernstig geheerscht. Walcheren. De landbouwatdeeling Walcheren nam, op proefveld no 1, op zwaren kleigrond, een bemestiugsproef op bruine boonen. Als resultaat daaxvan zou de conclusie kunnen gelden: Bruine boonen loonen een be mesting, met stikstof naast phosphorzuur. Die bemesting te geven in den vorm van Chili- salpeter, is te verkiezen boven die in den vorm van ammoniak. Een herhaling dezer proef is zeer De heer F. P. P o 1 d e r d ij k te Nieuw- en St Joosland nam op proefveld no 2, oplich ten kleigrond, een bemestingproef op suiker bieten Hij schrijft als zijn oordeeldat het gebruik van Chili-salpeter zeer bevorderlijk is aan de ontwikkeling der bieten, en dus hoe meer Chili-salpeter gebruikt wordt, hoe meer kilo grammen bieten men zal oogsten. Op het suikergehalte echter is volgens hem het ge bruik van Chili-salpeter nadeelig. De rijkslandbouwleeraar gaat gaarne met die uitspraak, wat bet eerste gedeelte betreft, mede, mits die uitspraak niet is een conclusie van deze proef. De conclusie zou naar zijne meeuing moeten luiden, dat eene meerdere toepassing dan 100 KG. Chili-salpeter per H. A. op het proefveld geen financieel voordeel heeft gegeven. De uitkomst wat het suikergehalte betreft kan de heer Kakebeeke zich niet verklaren en het komt hem zeer wenschelijk voor de proef nog eens te herhalen zoo mogelijk op verschil lende plaatsen- Op proefveld no 3, op zwaren kleigrond, nam de heer J. P o 1 d e r d ij k te Nieuw- en Sint- Joosland eveneens een bemestingproef op sui kerbieten. Daarbij bleek dat het land zeer sterk was en de bemesting met Superphosphaat en Chili- salpeter niet veel geholpen beeft. De bemes ting met kalk gaf niets. Op proefveld no. 4, op zwaren kleigrond nam de heer J. K. Mesu, ook te Nieuw- en St. Joosland, een bemestingproef op aardappelen. Daarbij bleek, dat de bemesting met Peru- guano de beste resultaten heeft gegeven en ook met ammoniak-superphosphaat nog vrij aanzienlijker opbrengst ia verkregen. De bemesting met Chili-salpeter en superphosphaat heeft niets gegeven. Rekent men er dus op, dat in een gunstiger jaar met de bemesting beter uitkomst zoude zijn verkregen, dan mag men, ook naar aan leiding van deze proef, een bemesting met op geloste Peru-guano en met ammoniak-super- phoshpaat op zwaren kleigrond wel aanbevelen. Beveland. De heer P. Lindenbergh te dinge nam op proefveld no 8, op zwaren klei grond, een bemestingproef met kalk op suiker bieten. Uit die proef is gebleken, dat een be mesting met kalk ia den vorm van Thomas- slakkenmeel of bijtende kalk op het proefveld geen werking heeft vertoond en dus financieel nadeelig is geweest. In 1898 zal de nawerking op haver worden nagegaan. De heer M. Kosteuse te Kruiningennam op proefveld no. 9, op lichten kleigrond, een proef om te onderzoeken, of erwten en boonen door een inenting met nitragine een hooger opbrengst geven. Op veel lichte gronden in Zuid-Beveland komt een ziekte in de erwten voor, die „Sint Jan" genoemd wordt. Tegen Sint Jan worden de erwten geel, sterven af en geven bijna geea opbrengst. Kon deze kwaal door de toepassing van nitragine bestreden worden, dan zoude zulks veel waard zijn. Het proefveld werd dus gekozen, dat vooruit vrij zeker gezegd kon worden, dat die ziekte in een gewoon jaar daar op zou treden. Uit de verkregen resultaten bleek, dat het verschil bij de booneu tuaschen geënt en niet geënt gelijk nihil is, terwijl bij erwten bet voordeel is aan de zijde van het perceel, dat geënt is. Groot is het verschil hier echter ook niet, daar door de inenting slechts ruim 2 HL. per HA. meer werd verkregen, en op 'toog zich ook het St Jan in het geënte perceel vertoonde. De heer Kakebeeke meent dan ook daarom, dat uit deze proef nog niet besloten mag wor den, dat inenting met nitragine op lichten klei grond voor erwten is aan te bevelen, doch wel dat een herhaling der proef, om een nader resultaat te verkrijgen, wenschelijk is. Toen de entstof gebruikt werd, was ze veer tien dagen in 't bezit van den proefnemer ge weest, doch gedurende dien tyd zorgvuldig in 't donker bewaard. Het zoude kunnen zijn, dat de werking door dat bewaren iets achteruit was gegaan, doch waarschijnlijk is dat niet. Door den heer W. Kakebeeke te Goes werd een verslag uitgebracht over een bieteu- proefveld in den Zimtnermanpolder te Rilland. Het eerste jaar dat daar een suikerbietenproef veld was, werd de grootste opbrengst kilogram men bieten en suiker verkregen op een afstand bij 25 cmhet tweede jaar werd die be haald by den afBtand 33 by 30 cm. en thans wordt gewaagd van een grootere opbrengst, verkregen op denzelfden afstand 33 bg 30 cm. De verslaggever meent dat uit deze proeven met zekerheid kan geconstateerd worden dat de afstand 33 bij 30 cm. een meer gewenschte voor onze gronden is. Op proefveld no. 11, op zavelgrond, nam de heer A. Padmoste Kloetinge een vergelij kende cultuurproef met een zevental suiker bietenvariëteiten. De hoogste opbrengst op dit proefveld was zoowel in gewicht als in KG. suiker per HA. geleverd door de variëteit Gebr. Dippe W1, een variëteit, die volgens vroegere proefnemingen alle aanbeveling verdient. Ook de variëteit Rabbethge Gtesecke Klein Wanzleben Ocigi- nale gaf een bevredigende opbrengst. Het hoogste suikergehalte werd gevonden bij Kiiha Co. E, S. In gewichtsopbrengst verliest deze het echter ver van beide bovengenoemde variëteiten. Op proefveld no 12, op middelmatig zwaren kleigrond, nam de heer P. van den Dries te Heinkenszand een cultuur proef met haver* variëteiten. Daarbij was de opbrengst van Duppaller* baver het hoogst, van de Probstei het laagst. Deze uitkomst stemt overeen met vroeger op gedane resultaten, dat de Probstei de beste havervariëteit is voor de zware gronden, de Duppaucr meer thnis behoort op lichtere gronden. De heer P. C. Meulenbergte Wisse* kerke nam op proefveld no 13, op middelmatig zwaren kleigrond, een cultuurproef met 4 aardappel variëteiten. Daarbij bleek dat de Zomerroode en Eigen heimer een goede opbrengst hadden, de Fortuna en Tuinparel brachten heel wat minder op. De smaak van alle 4 variëteiten was goed, doch van de Eigenheimer zeker het best. Deze variëteit zoude daarom de voorkeur verdienen, ware het niet, dat ze het meest ouder hevig is aan de gevreesde ziekte. Toch zijn deze varië teit en ook de Zomerroode, ook volgens den proefnemer, zeer aan te bevelen, mits men er slechts aan denkt, dat laatstgenoemde variëteit geen vroege aardappel is. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1