MIDRELRURGSCHE COURANT. 20 Juli. N°. 168. 141" Jaargang. 1898. Woensdag Verschillende Berichten. Deie courant versohfjnt dagelijks, met uitzondering yan Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., fl.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 19 Juli 8 u. vm. 62 gr. 12 u 66 gr., av. 4 n.62 gr. F. Verw. N. W. wind. Advertentiën voor bet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór óén uur aan het bureau bezorgd zijn. AdvertentïSn: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en allo andere familleberiohton en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan bet bureau te bekomen. Agenten. Te 's GravenhageDe Gebr. Beun saute te Amsterdam A. de La Mar Azn. Middelburg 19 Juli. Hot zwaard in de scheede Het woord is uitgegaan tot alle vrouwen in alle landenvereenigt u in den strijd voor de internationale ontwapening. Nu richten wij ons speciaal tot onze zusteren in Nederland e« zijn koloniën en roepen haar toe helpt ons waar bet geldt de rechten der humaniteit te doen zegevieren over die van ruw geweld. Gij allen, van welke politieke kleur of gods dienstige richting gij ook moogt wezen, katho liek, protestant of Israëliet, conservatief of liberaal, ultra-feministe of opgaand in uw huise lijke plichten, met banden des bloeds, des harten en der beurs aan Indië verknocht, of geen verderen horizont kennend dan een klein gehucht, gij allen hebt éen zelfde belang, een belang van stoifelijken en moreelen aard beide. Allen zijt ge moeders of bruiden, zusters en dochters, opvoedsters van het jonge geslacht door woord en voorbeeld. Elk oogenblik staat ge aan het gevaar bloot, dat zij, die gij liei- hebt, nw echtgenooten en broeders, de zoneD, die ge gezoogd hebt, worden opgeroepen ten strijde, ter verdediging der grenzen, door den machtigen, bebzuchtigen nabuur bestookt. En al laat men ons met rust, al worden wij zelf niet aangevallen, waar ook in de wereld de oorlogsdemon woedt worden wij toch in onze stoffelijke belangen getroffende prgs der eerste levensmiddelen stijgt, sommige vakken van industrie en handel kwijnen, een zekere malaise heerscht. Tot 1870—71 kende de vronw in dagen van bloedvergieten geen hoogeren plicht dan pluk sel te maken, of op het slagveld en in de hospitalen de gekwetsten te verbinden. Zij weende en zweeg. Maar sinds dien tijd is haar geweten ontwaakt, zij is tot bewustzijn geko men, dat een hoogere taak de hare is. Zij wil niet langer weenen en zwijgen, zij wil niet langer lijden, zij wil niet, dat men haar langer het liefste, dat zij bezit, uit de armen scheurt, om het haar als verminkt, bloedbevlekt lijk terug te geven. Neen, duizendmaal neen, vrede moet er heerschen, zal er heerBchen. Zij baart zonen ten leven, niet ten doode. Zij wil niet langer, dat het kind van haar schoot geofferd worde aan den moloch der eeuw. Zij wil vrede, omdat God vrede wil, omkeerend het woordCe que femme veutDieu veut. Utopie! Utopie hoor ik mij toeroepen. Ja, utopie voor het tegenwoordige, maar terecht zegt Victor HugoLes utopies sont les berceaux. Indien niet van den aanvang der tijden af de edeisten van het menschengeslacht voor een utopie gestreden hadden, zoo waren wij nog in den toestand van barbaarschheid. Het ide aal van heden is de werkelijkheid van morgen. Wie zaait op den akker der eeuwen mag in zeldzame gevallen de teedergroene spruit jes zien opkomen boven de zwarte aardeden oogst zal hij in geen geval binnenhalen. Maar voor zijn geestesoog doemen ze opde velden met de gouden aren, zich hadend in het zon licht van betere dagen. Het is dus tot het bereiden van den bodem voor die betere dagen, tot het strooien van het zaad des vredes, dat ik u oproep, allen gij vrouwen, geroepen, omdat gij vrouw zijt, de banier van het ideaal hoog te dragen, dat zij wappere boven de hoofden uit der mannen die werken moeten om de wereld op stoffelijk gebied vooruit te brengen. Zorgt, dat zij nooit slap nederhange; bet fier, vroolijk wapperen moet gehoord worden door allen, zoodat zij, de oogen er heen richtend, hun werk met meer moed, met grooter vertrouwen verrichten. Nu moeten zij hun zuur verworven penningen voor een groot deel ten offer brengen, opdat de arsenalen gevuld blijven, opdat nog meer en op grooter schaal moordende verdelgings middelen aangeschaft kunnen worden. Zij arbei den en zwoegen en voor wat Hun werk repre senteert een kracht, die, zoo zij voor weten schappelijke doeleinden ware aangewend, ons een reuzenschrede had voorwaarts doen richten op den weg der algemeene ontwikkelingnu gaat het voetje voor voetje. Voor kunst is geen geld. Waar een kun stenaar een grootsche conceptie beeft en een wandschilderij zou wenschen te maken, geest verheffend, luide sprekend tot geheel het volk, moet by die nu samenpersen tot de afmetingen van een albumblaadje, dat een enkele in zijn portefeuille wegbergt. Jaarlijks kost de gewapende vrede aan Europa vier milliarden guldens. Hoeveel zwoe- gens, hoeveel bloed en tranen representeert die «om nietl En wat is het doel, waartoe zij aangewend wordt Welk nut brengt zij de menscbheid Geen enkel. Een Juggernaut wordt er van gemaakt, die steeds nog meer bloed en tranen afperst jaar in jaar uit, al tijd meer en altyd meer. Het is dus tegen den Gewapende Vrededat spotbeeld van vrede, dien onheilzwangeren wapenstilstand, dat wij den strijd aangorden. Wij moeten den mannen doen begrijpen, dat zoo zij waard willen zijn onze gezellen op den levensweg te wezen, zij alles moeten doen, om een einde aan dien toestand te maken. Wy moeten onzen kinderen eigen en toevertrouw den inprenten, dat elk geschil, van welken aard ook, door arbitrage uit den weg kan ge ruimd worden. Wij moeten hun leeren, dat dapperheid en moed niet bestaan in bet met de vuist op hun kameraden inrennen, maar in den strijd tegen het kwaad in eigen boezem en tegen het kwaad in de maatschappij, overal. Geen soldatenpakjes meer voor onze jongens, geen pistolen en sabels. Honderderlei spelen staan hun ten dienste ter staling hunner jonge krachten, hunner oogen en spieren. Want wij wenschen geen slap geslacht op te voeden, integendeelhet werk des vredes, de vooruit gang op het gebied van kunst, wetenschap en in dustrie eischt gezonde hoofden, gezonde harten, sterke lichamen. 0, allen gij vrouwen, mocht onze roepstem niet vergeefs weerklinken, mocht het niet zijn de stem des roependen in de woestijn. Geeft ons gehoor, helpt ons met woord en daad. In eenheid ligt onze kracht. Wij zijn de eene helft van het menschelijk geslacht, de moeders van hetgeheele geslacht. Welk recht men ons ook betwisten moge, dit nooithet recht op het leven van wat het onze is. En" waar wij een ;yn, moet de andere helft zwichten. Strijdt met ons, opdat wij de zekerheid hebben, dat, wanneer wij het hoofd nederleggen, ons werk niet ijdel zij, maar dat onze kindskinderen zich zullen verheugen in een toestand, waar wij nu slechts reikhalzend naar uitzien, dat hun geworde waar wij naar streven met onze beste krachten, met de tensie van geheel ons szen. Dit geve God! Aldus schreef dezer dagen Mevrouw Wasz- klewiczVan Schilfgaarde, Vice-presidente voor Nederland van den Vrouwen-Bond ter Interna tionale Ontwapening. Dezelfde bond heeft aan koningin Christina en president M'Kinley adressen gericht, aan dringende op het beëindigen van den oorlog. A T J E H. Uit Batavia is Maandagmiddag, omtrent de expeditie in Pedir, het volgende aan het Alg. Handelsblad geseind De colonne-Willems is teruggekeerd na een tocht van acht dagen. Daarbij werden bezocht de plaatsen Groeng-GroeDg. en Koenjet, waar men bivakkeerde in Oemar's barakkenvervolgens naar Geudé Breuëh en Djareuëng waar een verlaten benting werd gevondenvervolgens over Toengkob en Teupin Radja (naar Segli terug). Vijanden werden weinig gezien. Men stiet niet op bentings. Geen verliezen." Het blad teekent hierbij het volgende aan Deze geheele achtdaagsche veldtocht van de colonne overste Willems, den tweeden bevel hebber in Pedir, heeft zich bepaald tot een be trekkelijk klein terrein. De troepen zijn daarbij steeds gebleven in de VII Moekims Pedir, het zoogenaamde twistgebied grenzende aan de XXII Moekims, dus in het Westen van de Pedirvallei. De namen zouden allicht doen denken aan een veel grooteren marsch, omdat Teupin Raja, waarvan in vroegere berichten sprake was, een plaats is in de Moekims Gloenepang Pajong, waar de colonne Vau Heutsz ageerdeveel meer oostelijk. Er is echter geen twijfel aan of deze plaatsen liggen in de Moekims Pedir, in een kring om het bekende Padang Tidji, waarheen, volgens een telegram van de vorige week, troepen onder overste Willems waren uitge rukt tegen Panglima Polim. Deze heeft hen blijkbaar niet afgewacht. BEXOEIOAIGEAI ENZ. Bij kon. besluit: is buiten bezwaar van 's rijks sehatkist, be noemd tot gedelegeerde der Nederlandsche regeering bij het in 1898 te Luik te houden coDgres voor hydrologie,climatologie en geologie dr W. Francken, te Scheveningen is tot gedelegeerde der Nederlandsche regee ring, bij het te Brussel van 24—28 September 1898 te houden Internationaal uongres, gewijd aan de bespreking van vragen nopens de kunst als publieke zaak, benoemd dr P. J. H. Cuy- pers, architect der rijks-Museumgebouwen te Amsterdam. LEERPLICHT. Naar aanleiding van de ingekomen rapporten van de verschillende afdeelingen op de vragen omtrent leerplicht, heeft het hoofdbestuur van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers be sloten nog de volgende vier vragen ter beant woording aan de afdeelingen te zenden a. In welke tijden van 't jaar wordt in uw omgeving kinderarbeid op 'tveld verricht, ook in dienst van 't eigen gezin b. Yoor welke soort van arbeid worden de kinderen gebruikt? c. Op welke wijze wordt de kinderarbeid betaald, en wat is het gemiddelde bedrag, dat er voor gegeven wordt d. Wat zou naar uw meening in uw omge ving de indruk van een totaal verbod van kinderarbeid zijn, en, indien men daartegen is, voor hoelang zou men dan vrijstelling wenschen ONTPLOFBARE STOFFEN. De minister van oorlog verzocht der Com missarissen der Koningin de gemeentebesturen uit te noodigen, ten aanzien van de bewaar plaatsen voor ontplofbare stoffen, welke reeds bestonden vóór het inwerkingtreden der hinder wet, op grond van artikel 68 van het koninklijk besluit van den 15den October 1885 (Staatsblad no. 187), voor zoover dit niet reeds is geschied, de navolgende voorschriften te geved, als lo. dat de maximum hoeveelheid ontplof bare stof, welke mag worden bewaard, vijftig kilogram bedraagt; 0. dat de bewaring van de ontplofbare stof alléén mag geschieden in eene afgesloten ruimte, op de deur voorzien van een opschrift, waaruit blijkt, voor welke soort ontplofbare stot de bewaarplaats dient; 3o. dat het verboden is de bewaarplaats te openen tusschen zonsonder gang en zonsopgang in het vertrek of op den zolder of de vlie ring, waar zich de bewaarplaats bevindt, te stoken, licht te branden, te rooken of aldaar licht ontvlambare stoffen voorhanden te hebben; in de bewaarplaats tevens te bewaren of voorhanden te hebben slaghoedjes, metaal, patronen of gekleurd Bengaalsch vuurwerk. UIT STAD EN PROVINCIE. Onder verwjjzine nai* de aankondiging in de St. Ct. van 27 Jan. 11., wordt in de St. Ct. van Dinsdag ter kenDis van belang hebbenden gebracht, dat, in verhand met de uitvoering van herstellingswerken aan de groote schutslnis van het kanaal door Walcheren te V e e r e, de vaart door die sluis, met ingang van 25 Juli aanstaande, tot nader aankondiging wordt gesloten voor vaartuigen van meer darj zeven (7) M. breedte. Wij verwijzen ook Daar de in dit nommer daaromtrent voorkomende aankondiging. De generaal-majoor P. S. Scheltus, bevel hebber in de derde militaire afdeeling, komt Woensdag nm. te Middelburg om den vol genden dag eene inspectie te houden over de militaire gebouwen. Uit Vlissingen schrijft men ons Op den avond van den eersten kermisdag was bet hier een drukte van belang, 't Was mooi weeren waarom den lust om menschen en nog wat te zien te beteugelen Vrijende paren, ouden van dagen, prettige gezichten, vuile liederen ziDgende kermishouders, naast hen die den volke kond doen, dat de kermis maar eens in 't jaar komt. Nu, dat 's misschien voor velen genoeg ook. Een paar nnmmers van het repertoire der zingende feestvierenden gaven nu juist geen grooten dunk van hun le voor den zang of voor fijnheid van woordenkeus. Waarom bij zulke gelegenheden altijd het platte, het schaamtelooze dienst moet doen? Nu, zonder dat het kermis is, wordt ons ge voel voor het welluidende en ons gehoor ook nog al eens op een harde proef gesteld. Zoo was ik onlangs gezeten in mijn kamer, die uitzicht geeft op een achterplaatsje van eene daarover staande woning. Daar zaten twee jongens geluiden voort te brengen, wat zy blijkbaar voor zingen bielden. 't Was een oud, afgezaagd liedje, dat ze opdreunden. Men kent het weinig stichtelyke: „In den Bosch woont een dragonder, een dragonder met zijn meid." Toen dat zeker wel tienmaal, en steeds cres cendo gezongen was, vroeg ik beleefd„toe jongens, zingt eens wat anders Bom tableauDe onzichtbare papa's of ama's van die jeugdige zangers, die zich blijkbaar zaten te verkneuteren in den kolos salen aanleg hunner spruiten, stonden op e voor mij. En met een„komt maar hier, dat volk kan nergens tegen!" was 't plaatsje in eens ontvolkt. Dreyfusshet drama dat reeds twee malen in de zaal van den heer Stofkoper werd op gevoerd, trekt veel volk. Wy hebben nog geen gevolg kunnen geven aan de uitnoodiging tot bijwoning dier voorstelling; tijd en ook de lust ontbraken om zoowat vier uur lang een drama te aanschouwen. Trouwens, ik kan mij onthouden van een beoordeeling ter wille van de lezers van dit blad, die reeds voldoende op de hoogte van het stuk en het goede spel zijn gebracht door het verslag, gegeven toen hetzelfde gezelschap met Paschen dat drama te Middelburg opvoerde. Door bet aanmaken van een kachel petroleum hoe dikwijls is daartegen al niet gewaarschuwd! ontstond Maandag namiddag in een perceel, waarin eene klompenmakerij, op den 0o8twal te Goes, een schoorsteen en kleine binnenbrand. Door het afdekken van den schoorsteen en het in werking brengen van een extincteur werd de brand in de gestuit. De, zooals gemeld, te Goes aangehouden dienstbode, die Zondag naar 's Gravenhage werd overgebracht, moet bekend hebben den diefstal aldaar te hebben gepleegd. Het goad en zilver had zij te gelde gemaakt. Enkele kleedingstukken werden nog in baar bezit gevonden. In Goes had zij nog een gou den dameshorloge voor f 11.50 verkocht. - Tot kommies te water le klasse, is be vorderd D. van Poelje, thans komm. t./w. klasse te Hansweert. Uit de schoolbusjes, die in de Gerefor meerde kerk te Camperland hangen,moet geld ontvreemd zijn. De politie doet natuur- iyk onderzoek. Ter aanvulling van het bericht uit Zie- r ik zee in ons vorig nommer, vinden wij nog vermeld, dat na afloop der matinée het muziek korps der Middelburgsche schutterij een sere nade bracht aan den burgemeester van Zierik- zee en aan den voorzitter van Ons Genoegen, terwijl bij het verlaten van de gemeente ook nog een paar nommers ten beste werden gegeven. Door eenige expediteurs te Terneuzen en verschillende Belgische handelaars is aan Belgischen minister van spoorwegen een adres gericht, om intrekking te verkrijgen van het bekende besluit, dat van 1 Juli af alle transporten goniWen. van welken aard ook, verzonden van of geadresseerd aan een station van de lijn MechelenTerneuzen en afwijkende van den kortsten weg, waarop het tarief is vastgesteld, door middel van eene herinschrij ving, hetzij in Mechelen, hetzij aan een ander station van de lijn MechelenTerneuzen, ge troffen worden ten voordeele van de admini stratie van den Belgischen Staatsspoorweg, met een aanslag van 10 francs per 1000 kilo's. Adressanten vragen gelijk tarief van uit Terneuzen naar alle stations in België op de beide spoorwegen Mechelen- en Gent-Terneuzen. Zij doen dit uit het oogpunt van billijkheid en Zondag namiddag geraakte te Biervliet in danstent, staande midden in de kom der gemeente, ver moe lel ijk door onvoorzichtigheid, in brand. Het achterdoek verbrandde en een deel van de dekbekleeding werd vernield. Waren er op vorige kermissen een zevental danstenten, ditmaal zyn er drie, als een gevolg van de bepaling, dat een herbergier zulk eene inrichting alleen op eigen erve plaatsen mag. Toch waren er nog dubbel zooveel andere inrichtingen, waar men met de beenenvanden vloer kon gaan. -Zondag brachten bonderden vreemdelingen, uit België en omgeving, heel wat drukte op de kermis. Aan het concours op de gaaipers en een wedstrijd in het doelschieten, beide om geld prijzen, namen alleen een honderdtal schutters van verre en naby deel. Er had geen enkele ongeregeldheid plaats. LETTEREN EN KUNST. Heerlijk schoon; zeldzaam artistiek! Ziedaar de indruk, dien men krijgt by het aanschouwen van het portret onzer koningin, geëtst door prof. Rud. Stang en thans in den kunsthandel van den heer C. H. J. van Bent im Jutting alhier te zien. Er is over dat portret heel wat geschreven en gewrevenmen heeft zich verdiept in de vraag of H. M. daarvoor geposeerd hadeen vraag, die zeker niet gedaan is door iemand die het had gezienwant het antwoord lag toch voor de hand. Toch is daarop nog een uitvoerige bevestiging gevolgd en dit portret gestempeld tot hetgeen het ïb: een officieel portret. Dat alles getuigt, dunkt ons, in elk geval van de groote belangstelling, die dit werk van prof. Stang heeft gewekt. En geen wonder Welk een gratie, welk een vorstelijkheid, en toch welk een natuurlijkheid spreekt daaruit Men lette eens en wy hebben bier bet oog uitsluitend op de fraaie afdrukken, de épreuces de remarque van het portret op de lieve uitdrukking van het gelaat, gepaard aan waardigheid. Men schenke zijn aandacht eens aan de kleur van bet vleesch van dat gelaat en de hals: aan de vorstelijke gestalte; aan de bonding der armende losheid en bevalligheid van de geheele figuur, zooals onze Koningin daar staat, en de sierlijkheid, waarmee de vorstelijke mantel wordt gedragen! Het geheel leeft als 't ware. Wie de middelen heeft zich een kostbaar por tret aan te schaffen van baar, wier optreden ala koningin binnen korten tijd in den lande vreugde zal wekken en de sympathie verhoo- gen die reeds voor baar bestaat, hij bepaie zijne keuze op dit kunstwerk van prof. Stang. Wie zich echter tot een afdruk van mindere, maar daarom toch niet van geringe, waarde moet bepalen, hij vindt dien ook in denzelfden kunsthandel. En hem of haar, die zich met bet genot van het aanschouwen alleen moet tevreden stellen, zal zeker door den heer Van Benthem Jutting de gelegenheid daartoe welwillend worden geboden. Tegelijkertijd met een kijkje op dit portret, schenke men zijne aandacht ook nog aan eene verzameling teekeningen, die eveneens ter be zichtiging is gesteld. Op het Donderdag in het Schuttershof te geven vierde zomerconcert zal het stafmuziek korps van het derde regiment infanterie, onder leiding van den heer A. Barbe, het volgende programma uitvoerenHohenzollern Ruhm Uniath; Lustige Weiber von Windsor Nicolaï; Kuss-Walzer WaldteufelGrande fantaisie uit de opera La Juive Halévy; Jubelouverture C. "I. v. Weber; Fantaisie voor cornet a Pistons ArbaD, (solist de heer Vroolijk); Fantaisie uit de opera La Traviata VerdiBilgerchor en Lied an den Abendstern Wagner; en Fantaisie op de opera Der Trompeter von Sticking en Nessier. ONDERWIJS. Bij het door leerlingen van de rRksnor- uaaalachool voor teekenonderwijzers te Amster dam afgelegde emuexaiuen is voor uo aiuwuug B geslaagd de heer J. Kruys Voor berge, ge boren te 'sGr a venpol der, aan wien het diploma is uitgereikt. - Tot leeraar in het Duitsch aan het gym nasium te Zutphen is benoemd de heer J. Goemans. KERKNIEUWS. Door het provinciaal kerkbestuur van Zeeland is, op verzoek, tegen 1 September eervol emeritaat verleend aan den heer J. D. van Spankeren,predikant te Heinkenszand, die ruim veertig jaar in dienst is geweest. - De heer M. W. Snoep, predikant by de Ned. herv. gemeente te Wissekerke, nam Zon dagnamiddag, naar aanleiding van II Cor. 13, vers 13, afscheid van dezelfde gemeente te Colijnsplaat, waarvan bij drie jaar lang con sulent geweest was. De gemeente zong den scheidenden leeraar, die in de langdurige vaca ture zoo vaak voor haar optrad, na diens leer rede de zegebede, vervat in Ps. 134, vers 3 toe, waarvoor hy bewogen allen zyn dank bracht. uit de Kamer van koop handel en fabrieken te Bergen op Zoom heeft in een uitvoerig rapport aangetoond, dat de verbinding van Dordrecht met de zee door het Hellegat ten nadeele zou komen van de binnen vaart. Dientengevolge hebben Provinciale.Stateu van Noord-Brabant deze zaak tot het najaar aangehouden; middelerwijl zal eene speciale commissie haar onderzoeken. Door den directeur-generaal voor de af deeling landbouw in ons land, mr Sickesz, is aan verschillende organen en personen iu België de mededeeling toegezonden, dat m den laatsten tijd geen gevallen van mond- en klauw zeer meer iu Nederland zijn voorgekomen. Spoedig kan, zegt men, verwacht worden de nieuwe regeling der belooningen en ver goedingen voor de ryksont vangers. De per centsgewijze belooning wordt daarbij door vast tractement vervangen. Met ingang van 15 dezer zyn aangesteld 50 kommiezen 4e klasse bij den actieven dienst van 's ryks belastingen en geplaatst op de grensposten. De Pangeran van Solo,Ario Mataram is Zaterdagmiddag geheel volgens de Indische vormen duor onze koninginnen op het paleis te Soestdyk ontvangen. De Pangeran, die in schitterend coBtuum was, werd aan zyn hotel afgehaald door den adjudant van dienst jhr van der Poll en den lsteu stalmeester, cb in een rytuig, met vier paarden h la Daumont be spannen, naar het paleis gereden. De volgelingen waren in rijtuigen met twee paarden. Alle waren in Javaansch eostuum en liepen, behalve de Pangeran, met bloote voeten. De ontvangst en gesprekken geschiedden

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1