MIDDELBllRGSCHE COURANT. N°. 157. 141" Jaargang. 1898. Donderdag 7 Juli. Deie courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Frjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 1.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 6 Juli 8 u. vm. 60 gr. 12 u 69 er., av. i n. 65 gr. F. Verw. zw. W. wind regenachtig Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd z^n. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- on alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50 plko regel moor 20 cent. Reclames 40 cont por rogolj Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenteru Te 's GravenhageDe Gebr. Belinfante te AmsterdamA. de La Mar Azn. Middelburg 6 Juli. KIEZERS VOOR DEN RAAD. Naar aanleiding van de mededeeling, ons gedaan dat in enkele gemeenten in onze pro vincie meer kiezers voor den Raad zijn dan voor de Tweede kamer en voor de Prov. staten, terwijl weer in andere gemeenten het tegen overgestelde wordt aangetroffen, een gevolg van ongelijke toepassing van art. 7 der kieswet, schrijft de Amh. Ct.: Wij kunnen niet inzien, hoe art. 7 der kies wet in den hierboven aangegeven zin tot tweeërlei opvatting aanleiding geven kan. Immers, 't is zoo duidelijk mogelijk, althans naar onze overtuiging, dat art. 7 niets anders beteekent dan dat de kiezers voor de Tweede kamer ook kiezers voor den gemeenteraad zijn, indien zij ingezetenen zijn, voor zeker bedrag in de plaatselijke directe belasting aangeslagen zijn en vóór 1 Maart dien aanslag hebben be taald. Uitgaande van de onderstelling, dat wie ingevolge betaalde grond-, personeele-, vermo gens- of bedrijfsbelasting kiezer is, ook wel in de plaatselijke directe belasting aangeslagen zal wezen, heeft de wetgever den eisch dei- betaalde plaatselijke belasting slechts uitdruk kelijk gesteld aan hen, die ingevolge art. 15, d. w. z. wegens huur, loon, spaarbankboekje of examen, op de kiezerslijst zijn geplaatst. Dat 't dientengevolge kan voorkomen, dat een wanbetaler van gemeentebelasting toch op de lijst der gemeentelijke kiezers geplaatst moet worden, heeft de ontwerper der wet over 't hoofd gezien art. 7 eischt de betaalde gemeen tebelasting nitdrnkkelijk slechts voor hen, „die niet vallen onder art. la", d. w. z. die niet kiezer zijn krachtens betaalden aanslag in de Rijks directe belastingen. Dat, afgescheiden van dezen eisch, de ge meentelijke kiezers ook aan de vereischten voor kiezers van de Tweede kamer moeten voldoen, kan o. i. niet twijfelachtig zijn. Die vereischten zijn geregeld in de artt. 1—5 dei- kieswet en dan volgt art. 6 met de bepaling, dat „voor de bevoegdheid tot het kiezen van leden der Provinciale Staten dezelfde regelen gelden, als die welke in artt. 15zijn gesteld, met dien verstande, dat men bovendien ingezetene der provincie moet zijn", terwijl art. 7 woordelijk evenzoo luidt, alleen met uitzondering van gemeenteraad en gemeente voor Provinciale Staten en provincie, maar dan achter: „moet zijn" laat volgen de boven besproken verplichting der betaalde gemeente belasting. Dus de regelen van de artt. 1—5 gelden ook voor de kiesbevoegdheid voor pro vincie en gemeente, behoudens de daaraan toe gevoegde nadere restricties van het domicilie en de betaalde gemeentebelasting. Er kunnen derhalve, bij eene juiste toepas sing van art. 7, in geene enkele gemeente meer kiezers zijn voor den gemeenteraad dan voor de Kamer. Toch was dit tot 15 Mei 11., zooals wij in de ten vorige jare van wege den minister van binnenlandsche zaken ver strekte „opgave van het aantal kiezers in elk der gemeenten en in elk der kiesdistricten" voor twee provinciën hebben nagegaan, in Noord- Brabant het geval met 8 gemeenten, nl.Budel, Helmond, Lieshout, Maarheeze, Mill, c. a., Putte en Soerendonk c. a., en in Zeeland met 2 ge meenten, nl. Borssele en Hoofdplaat. Betrekke lijk groot is in die twee provincies 't aantal gemeenten, waar de cijfers der kiezers voor den gemeenteraad en de Tweede Kamer gelijk zijn, en 't is duidelijk dat er ook hieronder zullen schuilen, waar kiezers voor den gemeenteraad zijn op de lijst gebracht krachtens betaling van gemeentebelasting, zonder te voldoen aan de in art. 7 in de allereerste plaats gestelde vereischten van de artt. 15 der kieswet. Hoe dit zij, in elk geval is 't wensche- lijk dat er aan de ongelijke toepassing van art. 7 een einde gemaakt worde. Bij de opvatting, die daarvan in de bovengenoemde Brabantsche gemeenteen Zeeuwschegemeenten gehuldigd wordt, zou nog oneindig meer dan reeds bij de behandeling van art. 7 terecht gevreesd werd, de uitbreiding of inkrimping van het gemeen telg k kiesrecht in handen van den gemeenteraad gelegd worden. gen per week, de strafkamer eveneens. In de maand Juni wordt zelfs geene gelegenheid meer gegeven tot pleiten, met het oog op de aanstaande vacantie Het hof zou, wanneer het maar wilde mede werken, ingeval van onbelangrijke zaken twee pleidooien op éen dag kunnen toelaten. In de hofstad schijnt de toestand niet veel beter dan in de hoofdstad. Naar wij vernemen zijn bij het gerechtshof te 's Gravenhage de pleitdagen nu ook reeds tot Maart bezet. Daar ware reeds een aanmerkelijke verbetering in den bestaanden toestand te brengen door geregeld tweemaal 's weeks te laten pleiten terwijl nu, zoo wij wel zijn ingelicht, bij het Haagsche hof in den regel slechts eenmaal 's weeks wordt gepleit jaar 3, van 65 tot 70 jaar 1, van 70 tot 75 jaar 1 en van 80 tot 85 jaar 4. De ziekten der gestorvenen waren kanker 5, longtering 3, beroerte 2 en voorts onvoldoende ontwikkeling, kliertering, ouderdom, kinkhoest, slepend hartlijden, kinderdiarrhoea en miskraam* ieder 1. - Aan de loskaai alhier lag heden gemeerd Hr. Ms. kanonneerboot ffadda, die een oefe ningsreisje BE?TOE9Il]V»Ef« ENZ. Bij kon. besluit: is benoemd tot rechter in de arrondissements rechtbank te Maastricht mr Th. J. A. Duynstee, thans rechter te Roermonden is de hoogleeraar in de faculteit der letteren en wijsbegeerte aan de rijks-universiteit te Leiden dr J. van Leeuwen jr., ontheven van onderwijs in de Grieksche oudheden, en is de hoogleeraar in de faculteit der letteren en wijsbegeerte aan die universiteit dr A. E. J. Holwerda, alsnog belast met het onderwijs in de Grieksche oudheden. De minister van binnenlandsche zaken ver leent Zaterdag geen audiëntie. De Staatscourant van heden (Woensdag) be vat een kon. besluit van 25 Juni, waarbij be paald wordt dat de voorschriften van het kon besluit van 19 Dec. 1892 (Stbl. no 284) betref fende de vrijstelling van briefport, voor zooveel betreft de artikelen 2 tot en met 9, mede van toepassing zullen zijn op de stukken, welke ingevolge art. 36 der wet op de Kamers van Arbeid worden verzonden, met dien verstande, dat deze stukken in plaats van de aanduiding „dienst", behooren te dragen het opschrift: „vrij van port ingevolge art. 36 der wet op de Kamers van Arbeid". Yoor zoover de stuk ken niet afkomstig zijn van ambtenaren of autoriteiten, kan de waarmerking door den afzender plaats vinden door vermelding van zijn naam en woonplaats, bekrachtigd door zijne UIT STAD EN PROVINCIE. Van slim overleg getuigde heden de wijze van stemmen der anti-liberalen in de provin ciale Staten van Zeeland, bij de benoeming der leden van Gedeputeerde Staten. Aftreden moesten drie leden, wier zittings- tijd zou duren tot 1904, en twee, de heeren Lucasse en Van Rompu, die, bij herbenoeming, tot 1901 zitting zouden hebben. Handig werden nu die twee heeren geschoven in de vacatures van de heeren Van Lijnden en De Casembroot, zoodat zij nu zitting hebben tot 1904. De heeren Van Lijnden en De Casembroot, die gekozen werden in de vacatures-Lueasse en Van Rompn, hebben nu een zittingstijd van slechts drie jaren verkregen. Het anti-revolutionnaire en het katholieke lid zijn nu voor langen tijd zeker van hun zetel. Vele commentaren op deze manoeuvre hebben wij niet te maken. Zg liggen voor de hand. Dit enkele slechts. Tot de gewone insinuaties, waarmede bij verkiezingen de lieden tegen de liberalen worden opgezet, be hoort ook dat dezen steeds „naar zich toere kenen." Het wil ons toeschijnen, dat de anti-liberalen voor de zooveelste maal hebben getoond in die „kunst" groote vaardigheid te hebben verkre gen en de manier van rekenen aardig te ver staan. 't Is om te onthouden De zaak van den postbode van Colgns- plaat op Goes, vervolgd wegens vermeend ver boden brieven vervoer, doch onlangs door het kantongerecht te Goes vrijgesproken, van welk vonnis door het O. M. hooger beroep werd aangeteekend, zal nn Vrijdag 19 Aug. a.s. voor de Middelburgsche rechtbank worden be handeld. De verificateur le cat. bij 's rijks belas tingen F. A. J. Algie wordt met 15 Juli a. s. verplaatst van Rotterdam naar Hansweert. Onder Duivendijke werd Dinsdag aan den Langendijk gevonden een aangespoeld lijk van het mannelijk geslacht, dat in een verge vorderden staat van ontbinding verkeerde. Op een der armen stond LAUWE KEINS en op den anderen De overledene was ge kleed in blauw jachtvest met overtrokken ijze ren knoopen, waaronder een rood hemd, onge merkt, een donker blauwe bovenbroek met roode bies en een rood haaien onderbroek, gemerkt met blauwe wol J. V., aan den rech tervoet een rood met grijs gestreepte wollen kous en in den rechterbroekzak een versleten knipmes zonder waarde. Het lijk is des na middags op de begraafplaats te Loopers Ka- pelle ter aarde besteld. Gedurende de vorige week werden van Bruinisse hoofdzakelijk naar België verzon den 1700 ton mosselen, ad f 2 tot f 0.90 per ton, naar qualiteit en meer of minder over voer der markt. De qnaliteit is beter dan verleden jaar om dezen tijd, en het laat zich aanzien dat zij spoedig tot grootere en meer dere orders aanleiding zal geven. De zaad- aanvoer bedroeg 750 tonnen van de Zuiderzee ter hoogte van Enkhuizen. De prijs bleef sta tionair. Met ingang van 14 dezer is de brigadier der maréchaussée te Sluis H. Koopmans verplaatst naar Astenzijn opvolger is de brigadier S. van der Zee te Heusden. Veel werk aan den winkel. In het WTcbl. van het Becht deelt iemand mee, dat bij het gerechtshof te Amsterdam thans geen pleitdag te hekomen is vóór April Kan, vraagt de schrijver, door het departe ment van justitie met een man aan het hoofd, zoo bekwaam en voortvarend als de tegen woordige titularis, geen middel worden gevon den, om aan een dergelijken toestand een eind te maken Voor een groot deel is het niet moeilijk. J9e civiele kamer van het hof zit „twee" da Bij kon. besluit is aan mr D. J. Wolfson, thans te Middelburg, op zijn verzoek, eer vol ontslag verleend als 2de-luitenant bij de dienstdoende schutterij te Zierikzee. Dinsdag avond werd door de politie al hier gearresteerd en, na gehoord te zijn, ge boeid voorloopig naar het huis van bewaring gebracht zekere G., een 31 jarig gehuwd man, als stoker in eene industrieele inrichting alhier werkzaam. Hij wordt verdacht van diefstal van oud koper. Blijkens het zgn. Maandboekje zijn in de maand Juni te Mid d el burg overleden 17 personen. De leeftijd der overledenen was beneden het jaar 4, van 15 tot 20 jaar 1, van 35 tot 40 jaar 1, van 55 tot 60 jaar 2, van 60 tot 65 Een welsprekende hulde. Heden had op de algemeene begraafplaats alhier de bijzetting plaats van het lijk van den heer F. G. Sprenger. Hoe groot de sympathie was, die de over ledene genoot, daarvan getuigden dezer dagen alle gesprekken, waartoe zijn plotseling over lijden aanleiding gaf; dit bleek ook heden uit de talrijke menigte, die voor de woning van den overledene zich had verzameld, en niet het minst uit de tegenwoordigheid op den doodenakker van zeldzaam velen uit alle rangen en standen, die aan de nagedachtenis van den heer Sprenger door hunne aanwezigheid eene laatste hulde brachten. Onder hen merkten wij op allen te noe men is niet mogelijk den burgemeester en onderscheidene leden van den gemeenteraad,ver tegenwoordigers van de stoomvaartmaatschappij Zeelandbestuurders van het departement Middelburg der Maatschappij tot nut van H algemeeneen deputatie uit het bestuur der Ambachtsschool, waarvan ook de directeur en de leeraren aanwezig wareD, van de Nijverheids- vereenigingvan het bestuur van Ons Huis den commandanten de officieren der dd. schut terij, een deputatie van de schutterijkader vereeniging Door de wapens vrienden en zoovele anderen. De lijkkist was door een zestal kransen van levende bloemen gedekt, waaronder eene van de Kon. Mij de Schelde en eene van de Stoom vaartmij ZeelandKon. Ned. Postvaart. De bedienden van den oliemolen der firma, waarvan de overledene lid was, bewezen hun patroon mede de laatste eer, terwijl ook het kantoorpersoneel op de begraafplaats aanwezig was. Toen de kist in de groeve was neergelaten, nam de burgemeester van Middelburg, de heer jhr mr L. Schorer, het woord. Een enkel, eenvoudig woord, eenvondig als de overledene was, wilde hij spreken. Laten wij hem, zeide hg ongeveer, in ons aandenken bewarenlaat hij ons steeds ten voorbeeld strekken en laten wij met grooten dank erkennen den ijver en de liefde waarmede de heer Spren ger zijne betrekkingen in de maatschappij ver vulde. Hij deed dat met groote nauwgezetheid, met groote plichtsbetrachting. Laat dat, want dat is veel, zeer veel, voor ons een richtsnoer zijn om te leven zoodanig, dat dit ook van ons eenmaal kan getnigd worden De dank der gemeente behoeft den over ledene niet openlijk gebracht te worden ieder weet en gevoelt hoeveel de gemeente Middel burg in hem verliest. Zijn aandenken zal steeds in dankbare herinnering blijven voortleven. Daarna bracht de heer C. L. van Woelderen, directeur der Maatschappij Zealand, den ont slapene hulde. Ook buiten de gemeente Mid delburg was de heer Sprenger een nnttig lid der maatschappij. Jaren lang heeft hij gefun geerd als commissaris der groote industrieele maatschappij de Schelde en van de maatschappij Zeeland, die de internationale verbinding onderhoudt. Hij is bij die twee maatschappijen geweest de trouwe, waardige opvolger van zijn vader en zoowel namens de maatschappij Zeeland als namens de maatschappij de Schelde bracht spreker hulde aan de nagedachtenis van den braven commissaris Sprenger. Gij allen hebt hem gekend zoo eindigde hij den man van toewijding, van kracht en van buitengewone werkzaamheid en zeker zal hij nog langen tijd in vriendschap en liefde in uw aandenken blijven voortleven. Zijn asche ruste in vrede Thans trad de heer L. K. van der Harst aan de geopende groeve. Hem was door het be stuur van het departement Middelburg der Maitschappij lot Nut van t Algemeen de droeve taak opgedragen aan dit graf een enkel woord te spreken. Het plotseling overlijden van den medebestuurder Sprenger heeft het diep getrof- want daarin was de overledene zeer gezien. Zijn vele kundige adviezen, die op degelijke gronden rustten, werden hoog ge waardeerd, maar niet minder zijn werkdadig optreden en zijn liefde tot alles wat het Nut ondernam, niet het minst gebleken bij de op richting van het volksbadhuis. Hij laat zoo zeide de heer Van der Harst in dat bestuur eene leemte achter, welke niet spoedig zal worden aangevuld. Ook namens de vereeniging de Ambachtsschool bracht spreker den overledene een hartelijk woord van hulde. Ook in het bestuur van die inrichting gaf hij al wat hij geven kon; en hoezeer hij aller sympathie genoot, daarvan legt wel de beste getuigenis af de aanwezigheid bier van zijne medebestuurders, den directeur en het personeel, die behoeften gevoelden den heer Sprenger een laatsten groet te brengen. „Hooggeachte vriend, medestrijder voor al wat goed en edel was zoo eindigde de heer Van der Harst rust in vrede De broeder van den overledene, de heer C. M. Sprenger, betuigde diep bewogen zijn dank aan alle aanwezigen voor de eer, aan den beminden doode bewezen. Hiermede was de droevige plechtigheid, een welsprekende hulde aan de nagedachtenis van een algemeen geacht man, afgeloopen en onder den diepen indruk een braaf, goed, edel en nuttig burger te hebben verloren, verliet de menigte het kerkhof. Tijdens de begrafenis woei van de stoomschepen der maatschappg Zeeland de vlag half stok. Provinciale staten van Zeeland. Avondzitting van Dinsdag te half acht uur. Voorzitter de heer mr A. J. Roest, commis saris der Koningin. Tegenwoordig 38 leden en de griffier. De voorzitter opent deze zomervergadering der Staten in naam der Koningin en stelt iu de eerste plaats aan de orde het onderzoek der geloofsbrieven van de in Juni herkozen en gekozen leden. Hij benoemt daartoe twee commissiën. De eerste, bestaande uit de heeren Van Teylingen, Fruijtier en Maas, tot het onderzoek der geloofsbrieven van de leden, gekozen in de kiesdistricten Zierikzee, Goes en Slnis, en de tweede, bestaande nit de heeien Pompe van Meerdervoort, A. J. Bolle en IJsebaert, tot het onderzoek der geloofsbrieven van de leden, gekozen in de kiesdistricten Middelburg, Vlis- singen, Tholen en Hulst. Tijdens die commissiën zich met1 dat onder zoek bezig houden, worden de werkzaamheden geschorst. Na heropening der vergadering brengt de heer jhr Van Teylingen namens de eerste com missie rapport uit, strekkende tot toelating van de heeren mr J. C. van der Lek de Clercq, A J. F. Fokker, B. G. van der Have, B. M den Boer, M. de Jonge Jz., J. M. Kakebeeke, mr C. Lucasse, mr F. J. N. van Dam, mr P. C. J. Hennequin en W. C. de Smidt. Met deze conclusie vereenigt de vergadering zich. Deze heeren worden daarop, met uitzonde ring van laatstgenoemde, door den griffier binnengeleid, leggen de voorgeschreven eeden af, worden door den voorzitter geluk gewenscht en nemen zitting. Daarna brengt de heer jhr mr Pompe van Meerdervoort rapport uit namens de tweede commissie, strekkende tot toelating van de heeren mr J. H. M. van Bnnren, A. Hollesfelle, mr A. A. de Veer, D. J. Dronkers, H. J. van der Meer, A. Loois, W. A. graaf van Lijnden L. J. M. van Waesberghe Janssens, mr J. G. van Deinae, A. Moerdijk en J. A. van Rompu. Met deze conclusie vereenigt de vergadering zich. Ook deze heeren, uitgezonderd de heer Van Bnnren, leggen na binnengeleid te zijn de eeden af en nemen, na door den voorzitter geluk ge wenscht te zijn, zitting. De voorzitter dankt de commissiën voor het door haar verricht onderzoek. De voorzitter deelt mede dat de heeren Van Buuren, Kloppers en Hombach bericht hebben ingezonden, dat zg verhinderd zijn deze vergadering bij te wonen. Nog is afwezig de heer De Smidt. Hierna doet de voorzitter mededeeling van ingekomen stukken, kon. besluiten, verslagen enz. De voorzitter geeft kennis, dat sedert de vorige vergadering niet is beschikt over den post ter bestrijding van behoeften, welke hare omschrijving niet vinden in de artikelen der provinciale en huishoudelijke begrootingen voor 1897 en 1898. Ook deelt.'de voorzitter mede, dat onderhands is aanbesteed de levering van een stoomboot voor den dienst op de Wester-Schelde aan de maatschappg De Maas te Rotterdam voor f 118.080. Voorlezing wordt gedaan van een adres van de vergadering van ingelanden van den cala- miteusen Stad Philippine polder om vrijverkla ring. Dit adres wordt gesteld in handen van Gedeputeerde Staten, evenals een adres van het bestuur der vereeniging School voor hand- en bouwkundig teekenen te Tholen om een subsidie uit de provinciale fondsen. Als niet gezegeld wordt terzijde gelegd een adres van de fabrikanten Van Hasselt en Co. te 's Gravenhage, betreffende eene door hen te vervaardigen buste van H. M. de koningin. De verschillende voorstellen van Gedeputeerde Staten worden naar de afdeeliugen verzonden uitgezonderd dat betreffende de verpleging van arme krankzinnigen uit de provincie Zeeland, dat in de Woensdag te houden zitting zal wor den behandeld. De heer Heijse stelt voor art. 102 van het algemeen reglement voor de polders of water schappen in Zeeland te wijzigen als volgt achter „afwateriugsmiddelen" worden ingevoegd de woorden „of eene belangrijke wegsverbetering door het aanbrengen of wijzigen van kunstbe dekking", in verband waarmede het woordje „of" achter „oeververdediging" moet vervallen en veivaDgen worden door eene komma. Dit voorstel wordt door acht leden gesteund en is voorzien van eene toelichting, die reeds aan de leden der Staten in druk is medege deeld. De voorzitter vraagt of de vergadering thans den heer Heijse in de gelegenheid wil stellen zijn voorstel nader toe te lichten, waartoe de vergadering genegen blgkt. De heer Heijse verklaart eene toelichting niet noodig te achten en geeft in overweging het voorstel met de toelichting te stellen in handen van Gedeputeerde Staten. De voorzitter deelt mede, dat de heer Heijse Gedeputeerde Staten vooraf met dit voorstel heeft in kennis gesteld en dat dit college de verschillende waterschapsbesturen heeft geraad pleegd en van deze bericht heeft ontvangen. Die stukken zullen bij het voorstel worden gevoegd. Conform het voorstel van den heer Hejjse wordt besloten. Thans stelt de voorzitter voor om de, inge volge art. 46 der provinciale wet op 6 Juli te houden bijeenkomst voor de verkieziug van leden van Gedeputeerde staten te dóen aanvan» gen te 10 uur en om in diezelfde vergadering over te gaan tot de verkiezing van het lid der Staten, bedoeld bij art. 89 der provinciale wet alsmede om de splitsing in afdeelingen aan te houden tot na afloop der verkiezing van Ge deputeerde staten. De heer Pompe van Meerdervoort wijst op het groot aantal te behandelen zaken en meent dat, wanneer de vergadering om 10 uur aan vangt, het onderzoek in de secties eerst laat zal kunnen beginnen. Om het mogelijk te ma ken dat onderzoek nog Woensdag te doen af- loopen zou hij in overweging willen geven de vergadering te negen uur te doen aanvangen. De heer Van Deinse verklaart zich daartegen. De leden, die thans niet ter vergadering zijn, doch morgen misschien zullen komen, zullen rekening houden met de gewoonte en meenen.dat de vergadering te tien uur aanvangt. Daardoor zullen zij niet in staat zijn deel te nemen aan de gewichtige taak der verkiezing van vijf leden van het Gedeputeerd college, wat spreker minder gewenscht zou achten. De heer Pompe van Meerdervoort zal zich refereeren aan het oordeel der vergadering. Hg kan zich wel voorstellen, dat het door den beer Van Deinse geopperde bezwaar bjj aom-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1