MIDDELBURGSCHE COURANT.
N°. 138.
141e Jaargang.
1898.
Woensdag
15 Juni.
Aan belangstelling
Herman Snijders,
J. H. Snijders, (Aftr. lid)
Mr F. J. Sprenger.
H. P. den Bouwmeester.
J. A. P. Geill,
J. M. Kakebeeke,
W. F. K. Lenshoek,
W. F. J. Wagtho.
mr J. C. van der Lek de
Clercq.
mr A. J. F. Fokker,
B. G. van der Have.
mr J. G. van Deinse,
J. Nelemans.
mr P. C. J. Hennequin,
W. C. de Smidt.
Middelburg 14 Juni.
14 en 67.
Dose courant vorsehjjnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
rrg.. per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 14 Juni 8 u. vm. 55 gr. 12 u 62 gr.,
»v. 4 u. 58 gr. F. Verw. N. 0. wind
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór èbn uur
aan het bureau bezorgd zijn
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel]
Gtroote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën by abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten.'
Te Teruenzen; M. ue Jonge; te Rotterdam:
Nijgh van Ditmar.
zal het Vrijdag by onze partijgenooten in
Zeeland wel niet ontbreken.
Maar dat daaraan ook ijver gepaard ga
om vrienden en geestverwanten en vooral
weifelaars op te wekken hun plicht te doen
Men denke er omtegenover ons staat een
sterke partij, die niets onbeproefd zal laten
om de macht te behouden, welke zij bezit,
of liever nog, die uit te breiden.
Vau éen stem kan het afhangen; de erva
ring in het district Middelburg leerde
dit ruimschoots.
Dat men, vooral in dat district en die
van Vlissingen enGoee, toch alle krach
ten inspanne om de candidatnren te doen
slagen van de volgende heeren, in het district
niDDEbBURG.
VLI8SUVOEI.
GOES*
KIER1KZEE.
mJK<ST.
BEJiOEMIJfGEA ENZ.
Bij kon. besluit
is benoemd tot notaris binnen het arrondis
sement 's Gravenhage, ter standplaats de ge
meente Voorburg, C. de Koningh, thans notaris
te Geertruidenberg
is benoemd tot ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw de heer dr G. K. Nie
mann, hoogleeraar aan de Indische instelling
te Delft
ia aan den ln luit. G. J. Kievit, van het
2e regiment huzaren, op het daartoe door hem
gedaan verzoek, een eervol ontslag uit den
militairen dienst verleenden
is aan mr J. A. Vaillant, oud-president der
arrondissements-rechtbank te Rotterdam, te
Dieren, op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als lid der staatscommissie, bij koninklijk be
sluit van 21 April 1892 no. 4 ingesteld, ten
einde de regeering van advies te dienen om
trent de wettelijke regels, die ten aanzien van
het waterstaatsbestuur behooren te worden
gesteld, en zulks onder dankbetuiging voor de
in die hoedanigheid bewezen diensten.
Ook de minister van koloniën verleent deze
week geen audientip.
DRANKZUCHTIGEN.
Vele personen, die verschijnselen van krank
zinnigheid vertoonen, tengevolge van misbruik
van sterken drank, genezen spoedig in de
krankzinnigengestichten. Zij mogen daar dan
piet langer blijven.
Toch zijn zij nog niet bestand tegen de ver
leiding en eenmaal weer in vrijheid gesteld,
vervallen zij alras weer in hun oude kwaal.
In verband biermede heeft thans de minister
van binnenlandsche zaken, in overleg met bet be
stuur der Vereeniging voor herstel van Drank
zuchtigen, bepaald dat dergelijke personen, na
herstel in de gestichten, op Hooghullen opge
nomen kunnen worden, maar alleen in die ge
vallen, waarin de gestichtsgeneesheer hunne
voortgezette behandeling onder geneeskundige
leiding in een sanatorium voor herstel van
drankzuchtigen noodzakelijk acht voor hun
geheele herstel en de geneesheer-directeur van
Hooghullen het geval voor verpleging op Hoog
hullen geschikt acht.
De kosten der verpleging zullen, wat de be-
hoeftigen betreft, voor de helft gedragen wor
den door de vereeniging en voor de helft door
het rijk. Het verblijf zal hoogstens driemaan
den duren.
ÜIT STAD EK PROVINCIE.
Wie durft met deze cijfers voor oogen be.
weren, dat in de districten Middelburg en
Vlissingen Vrijdag voor de liberalen de
strijd hopeloos is?
Het vorig jaar is toch gebleken
dat in het district Middelburg voor de
Tweede kamer, waartoeganschWalcheren
behoort, mr E. Fokker slechts 14 stemmen
ten achter was bij zijn tegenstander
dat den 27en Augustus bij de herstemming
voor een lid der Provinciale Staten in
het district Middelburg, samengesteld
zooals het nu ook is, de heer Van Doorn
slechts 67 stemmen minder had dan de toen
Prov. blad no 67 bevat de lijst der, reeds
vroeger door ons meegedeelde, hoogst aange
slagenen in 's rijks directe belastingen.
Vrijdag avond te 7 uren zal het muziek
korps der dd. schutterij te Middelburg op
het Molenwater het volgende programma uit
voeren
Au pas Camarades, Marche, BernardOuver
ture de l'opéra Zarnpa (arr. Morks), Herold
Mazurka Eusse, Ganne: Fantasie uit de opera
Faust, GounodCortège Nuptial uit de opera
Romêo et Juliette (arr. Morks), GounodAndante,
ChopinDie Zartlichen, Walzer, Waldteufel
en Kaiser Friedrich MarschFriedemann.
Maandag had te Vlissingen de werk
man D., aan de fabriek de Schelde, het onge
luk met eene machine in aanraking te komen
waardoor hem een der duimen werd verbrij
zeld, die later moest worden geamputeerd. Het
ongeluk moet aan eigen onvoorzichtigheid te
wijten zijn.
- In den nacht ran Zondag op Maandag
werden op Zandyk, onder V e e r e, by een paar
personen konijnen gestolen. De dieven schynen
gestoord te zijn, want men heeft een zak met
ge schapenkazen en konynen, met afgesne
den kop, in een nabijzijnde sloot gevondeE.
De politie doet onderzoek.
En dat nog wel in een tijdperk, dat vele
liberalen op reis waren
Wat spreken enkelen dan nog van een nutte-
looze en doellooze moeite?
Gelukkig zijn zij zeer gering in aantal!
Nooit en te nimmer stonden in beide distric
ten de kansen zoo gunstig als thans, na de
nieuwe kieswet en de nieuwe indeeling der
districten.
Men geve daarom vooral gehoor aan de
opwekking aan het hoofd van dit nommer.
Mr C. Lucasse on de openbare school.
In de Goesche Ct. wijst dr Bolle te Mid
delburg er op dat mr C. Lucasaej de ultra-
anti-revolutionnaire afgevaardigde ter Tweede
kamer voor bet district Middelburg en lid der
Provinciale staten voor het district Goes,
zijn zoontje laat opvoedenopde
openbare lagere school, hoofd de heer
Blankert, te Middelburg.
„Me dunkt zegt de heer Bolle me
dunktzoo'n feit spreekt duidelijker dan ellen
lange beschouwingen tegen het neutraal onder
wijs. Als een afgevaardigde der rechterzijde
voor lie kamer en provincie, lid van Gedepu
teerde Staten, zijn zoon aan de openbare school
toevertrouwt, niet uit gebrek aan degelijk chris
telijk onderwijs in zijn woonplaats, dan is het
onjuist dat de neutrale school voor kinderen
van hen, die zich bij uitstek christenen noemen,
onbruikbaar is.
„Als men als mr Lucasse de drager is van
een heilig principe, zich herhaaldelijk Iaat al-
vaardigen onder de leuzedat de bevoor
rechting der neutrale school ophoude, omdat
die inrichting onbruikbaar is voor 'n anti-re
volutionair, dan moet de daad kloppen met
die levensovertuiging uit zelf-respect.
„Dat mr Lucasse slechts na ernstig naden
ken tot die daad is overgegaan, verhoogt de
waarde der neutrale schooldat hij daardoor
breekt met zijn verleden is aan meer groote
mannen overkomen, maar dat by tegelyk den
wimpel afrukt van zyn vlag is den eenvoudig-
sten man duidelyk.
„Aan hem de oplossing, hoe hij als princi-
piëel man mandataris kan blijven van duizen
den kiezers, die dagelijks toonen ontzettend
veel voor hun school met den Bijbel over te
hebben. Aan mij het recht om de kiezers
voor te lichten."
Aldus schrijft dr Bolle zeer terecht.
En wij vragen wat zeggen hiervan de goed-
geloovige, eenvoudige menschen, wien dagelijks
door leiders, waartoe toch ook mr Lucasse
behoort, en in het antirevolutionnaire orgaan
te Goes, waartoe dit lid van Gedeputeerde
staten in zeer nauwe betrekking staat, wordt
verkondigd, dat de openbare school zoo boos
en zoo slecht is?
Eene dergelijke houding van een hunner
hoofdmannen moet van zelf hunne verbazing
of hunne ergernis opwekken.
Maar bovendien moeten hierdoor hun de
oogen wel opengaan!
Zij zullen nu toch wel inzien, dat men hen
misleidt en slechts gebruikt als middel, om op
het kussen te komen.
En zou dit het eenige voorbeeld zijn van
een, op wien men kan toepassen het bekende
,Let op mijne woorden maar niet op mijne
daden?"
Te Wolfaartsdyk verklaarde Maan
dagavond jl. de gemeenteraad zich bereid weder
mede te werken aan den afkoop van den tol
aan den 's Gravenpolderschen straatweg tot een
maximum van f 40.27, het bedrag, dat bij den
vorigen afkoop voor deze gemeente werd vast
gesteld. Vooraf werd door den burgemeester
medegedeeld, dat de verschillende polders zich
mede bereid hadden verklaard gezamenlijk
bovenstaande som en f 110.49 voor den afkoop
der rij ka tol Jen jaarlijks te betalen. De ge
meentekas lijdt alzoo door bovengenoemd be
sluit geen nadeel.
Naar aanleiding van een tegenspraak van
de door hem ons gedane mededeeling omtrent
badinrichting op het strand van West er-
Schouwen, schrijft onze berichtgever dat hij
geen letter terugneemt van hetgeen hij heeft
geschreven.
De toekomst zal, zegt hij, wel uitspraak doen
over de gegrondheid van zijne beweringen. En
al zal menigeen van het huidige geslacht de
totstandkoming van zulk eene inrichting wel
niet belevendat in 1898 reeds het idee
daartoe is geopperd en men derwaarts den blik
heeft gericht, is een niet te loochenen feit.
Maandag namiddag lieten te Zierikzee
by de muziektent by Par klust twee meisjes
van 13 jaren een kinderwagentje met een een
jarige kleine erin eenige oogenblikken onbeheerd.
De wind bracht het in beweging en daar
de plaats, waar het stond, eenigszina afhelde,
geraakte het in de gracht. Een paar personen
kwamen spoedig ter hulp en begaven zich te
water, zoodat zy het kind uit het wagentje
konden redden. Enkele weken geleden verdronk
een kind van dezelfde ouders.
Te Sluiskil vond Maandag morgen een
vrouw een vreemden hond op haar erf liggen,
Toen zij het dier wilde verjagen, sprong het
op en beet de vrouw nog al ernstig in de zijde,
de elleboog en de rechterhand.
Bij een brigadier der rijksveldwacht rees, op
grond van de verschijnselen die hij bemerkte,
dadelijk het vermoeden dat de hond dol was,
waarom hij hem neerschoot,
Door den Prov. veearts uit Axel werd ge
constateerd, dat het dier vermoedelijk dol was.
Het lijk zal ter onderzoeking naar de veeart-
senyschool te Utrecht worden opgezonden.
Wat er met de vrouw gebeurde; of die
soms ter behandeling naar het instituut-Pasteur
te Parijs zal vertrekken, meldt de Tern. Crt
waaraan wij het bovenstaande ontleenden, niet.
Een treurig verhaal.
Omtrent het drama, dat Zondagnacht op
Schelde is voorgevallen en waarvan wy in ons
vorig nommer in het kort melding maakten,
teekenden wij heden uit den mond van hem,
die het mee doorleefde, de volgende aangrij
pende bijzonderheden op.
Zondagavond omstreeks acht uur vertrokken
C. H. Lems, sloeproeier bij het Nederlandsch
Loodswezen, en zijn zwager L. van Dilst,
sloeproeier bjj het Belgisch Loodswezen, beiden
te Vlissingen, met een particuliere, kleine
zeilboot van Vlissingen, om een dasr op bezoek
geweest, te Breskens wonend, familielid, dat de
provinciale boot gemist had en toch gaarne
nog 's avonds thuis wilde wezen,over te brengen.
Het weer was goed, de beide bevaren man
nen zagen tegen het tochtje volstrekt niet op
en omtreeks -negen nur kwamen de drie man
nen te Breskens, waar de roeiers hun passagier
aan wal zetten en zei ven ook nog eenigentyd
vertoefden.
Om kwart voor tien achtten zy het tijd om
huiswaarts te gaan en werd de terugreis
ondernomen, die voor een van beiden een zoo
ongelukkig einde zou nemen.
Van Breskens roeiende, werd weldra het
zeil geheschen en de weg gekozen boven de
boei, teneinde de ree te houden en vry te
blyven van de te verwachten mailboot. Om
te draaien ging men over staghet zeil wilde
echter niet zakken en plotseling sloeg de boot om.
De beide opvarenden behielden echter hunne
tegenwoordigheid van geest, wisten zich aan
boot vast te klampen en zich erop te wer
ken. Het gelukte hun zich eenigen tijd daarop
te houden tot voorby de Nieuwe sluis. Toen
echter kwamen de bezwarenherhaaldelijk
werden de mannen van de boot afgeslagen,
doch telkens weer wisten zij hun vaartuig te
bereiken. Wat zy daarby doorleefden, behoeft
niet beschreven te worden.
Dien kamp moede, trachtte Van Dilst, een
goed zwemmer, zijn zwager Lems te bewegen
de boot te verlaten en te beproeven zwem
mende den wal te bereiken. Lems weigerde
echter, omdat hij niet zwemmen kon. Van
Dilst achtte dit geen bezwaar; hij meende
zoowel zichzelf als Lems zwemmende te kunnen
redden, te eerder omdat de wal zeer nabij was.
Intusschen hadden de schipbreukelingen aan
houdend geroepen, doch zelfs niet de echo
antwoordde.
Eindelijk waagde Van Dilst een poging om
te trachten met zwemmen den wal te halen,
welke poging hij echter moest opgeven. Na
zich weder op de boot gewerkt te hebben,
•p hij zich, niettegenstaande Lems hem
daarvoor ten zeerste waarschuwde, na wat
uitgerust te zyn, opnieuw in de golven. Hy
wist zich eenigen tijd boven te houden, doch
moest weldra den strijd met het element op
geven. Voor het oog van zijn tochtgenoot,
die nog poogde hem een riem toe te steken)
zonk hij ter hoogte van Knocke in de diepte
Lems bleef op de boot en bracht daarop
doornat, koud, heesch van het roepen om hulp
en telkens en telkens weer den dood voor
oogen hebbende, den ganschen nacht door.
Door een stortzee werd eindelyk, omstreeks
een uur of vier, de boot, die Lems toen had
kunnen doen kantelen, ter hoogte van Cadzand
op het strand geworpen, doch daarmede was
'smans ellende nog niet geleden. Wijl zijn
toestand nog steeds gevaarlijk was, riep hij
opnieuw om hulp doch zonder gevolgniemand
hoorde hem en kon redding bieden. Meer dan
twee uur bleef hij in dien hachelijken toestand.
Toen eindelijk de boot nog verder op het
strand geschoven was, sprong Lems te water
en had het geluk zich op het land te bergen,
waar hij, geen wonder voorwaartengevolge
van den doorgestanen doodsangst en vermoeid
heid, ineen zakte.
Na eenigen tyd daar hulpeloos gelegen te
hebben, wist Lems zich te vermanuen en ge
lakte het hem zich verder het land in te
pen, tot hy te Cadzand aankwam en daar
een liefdelijke verzorging, hulp en bijstand vond.
Zoo spoedig hy eenigszins tot zich zelf was
gekomen, zorgde hij, dat aan zyn gezin de
blijde tijding kon gemeld worden, dat hij ge
lukkig den dood ontkomen was.
Die tyding was een ware uitkomst voor zyn
vrouw en zeven kinderen, die reeds in doode-
lijke ongerustheid verkeerden, maar een aller
treurigst bericht voor het gezin van den roeier
Van Dilst, bestaande uit een vrouw en acht
kindereD, waarvan het oudste nog slechts
zeventien jaar oud is, die daardoor het nood
lottig omkomen van hun man en vad^r moes
ten vernemen.
De roeier Lems, ofschoon nog zeer onder
den indruk van het gebeurde, is overigens wel
varend, hoogst dankbaar voor zijn redding uit
een gevaar, waarin hij herhaaldelijk meende
op den rand des grafs te zijn.
Uit Cadzand meldde men ons, dat Lems met
het gerij van den burgemeester werd afgehaald
van de woning van den waterbouwkundigen
ambtenaar S. Blok en naar Cadzand gebracht
terwijl hy met het voertuig van den heer W.
de Smidt naar de tram te Oostburg werd
bracht.
Het bootje is opgehaald en ligt aan de sluis
van het waterschap Her Sluis aan de Wielingen.
CHRISTELIJKE VOLKSBOND TE
MIDDELBURG.
De Maandag avond door dien Bond, onder
leiding van den voorzitter, den heer H. I. L.
Poort, gehouden vergadering, werd slechts door
een gering aan (al leden bijgewoond.
Door den heer W. J. Sprenger, secretaris,
werd het jaarverslag uitgebracht en door den
penningmeester, den heer mr S. Gratama, reke
ning en verantwoording gedaan.
Naar aanleiding van dat verslag, hetwelk
hieronder volgt, deelde de voorzitter mede,
dat eene der vacatures in de sub-commissie
voor de Kamer van Navraag is vervuld, door
dat het bestuur jhr mr J. A. Schorer benoemde,
die deze benoeming aannam.
De heer A. Meeuwse wees op het feit,
dat zooveel jeugdige personen uit de plattelands
gemeenten naar Middelburg komen en daar de
armoede vermeerderen. Hij vroeg het bestuur
zulke personen niet aan te nemen in de werk
verschaffing.
Hem werd geantwoord, dat bijna geen enkel
persoon beneden de dertigjaar in de werkver
schaffing heeft gearbeid; dat zooveel mogelijk
gehuwde ambachtslieden zyn aangenomen, die
tijdelijk zonder werk waren; en dat personen,
die geen Middelburgers zijn, werden geweerd.
Jammer is het, dat men op het platteland niet al
gemeen schijnt te weten, dat nagenoeg
alle p hi lan tr o p i s c h e vereenigin-
gen er voor zorgen, dat Middel-
burgsch geld allereerst aan Mid
delburgers wordt besteed.. Was dit
meer algemeen bekend, vele boerenarbeiders
zouden voor teleurstelling bewaard blijven.
Natuurlijk werd door den voorzitter den
secretaris en den penningmeester voor hun
zorg en moeite, in het belang van den Bond,
dank gezegd.
De rekening was nagezien door eene com
missie, bestaande uit de heeren A. A. Bekaar
en D. J. Dronkers.
Dezelfde heeren werden door het bestuur der
vergadering aangeboden als tweetal ter voor
ziening in de vacature, ontstaan door het over
lijden van den heer Epkema.
Gekozen werd de heer D. J. Dronkers, wien
van die benoeming zou worden kennis gegeven.
Hierna werd de vergadering gesloten.
HET VERSLAG
over het dienstjaar 18971898
luidt o. a. als volgt-
In het bestuur kwamen de volgende veran
deringen vooriu de vacature, ontstaan door
het vertrek naar elders van den heer DeFouw,
werd voorzien door de benoeming van den heer
mr F. N. van der Bilt, die de benoeming aannam.
De heer De Fouw heeft gedurende den tyd,
dat hy als lid van het bestuur werkzaam was
en daarby de betrekking van secretaris ver
vulde, steeds de belangen van onzen Bond, met
den meesten yver en de grootste toewijding
voorgestaaneen woord van dank worde hem
hiermede gebracht.
De heer Epkema ontviel ons kort geleden
door den dood. Van de oprichting van den
Bond af, was hij als bestuurslid werkzaam,
terwijl de vaak moeieiyke betrekking van pen
ningmeester door hem op de meeat uitstekende
wijze werd waargenomen. Zijn heengaan is
voor onzen Bond een groot verlies, terwyi zyn
nagedachtenis door ons steeds in eere zal wor
den gehouden.
De heer Billerbeck bleef als directeur ons
bestuur ter zyde staan. Evenals vorig jaar
worden zijne, in die betrekking gepresteerde
diensten met lof vermeld.
Het aantal werkloozen, dat zich gedurende
dezen winter aanmeldde, was iets minder dan in
1896/97.
Als proefneming werden dit jaar de eens
aangenomen werkloozen zooveel mogelijk in
het werk gehouden; terwijl er vorige jaren
elke 4 weken een geheel nieuw geheel werd
aangenomen, en de anderen werden afgedankt.
De proefneming kan als geslaagd worden be
schouwd.
Grondwerk werd dit jaar niet gedaan.
De eigenlijke werkzaamheden in of naby
het gebouw in de Wagenaarstraat namen den
3en Januari 1898 een aanvang.
Van de 198 werkloozen, die aanneming
verzochten, kon aan 70 werk worden verschaft;
hiervan behoorden tot de bedrijven van
scheeps- en huistimmerman 11, metselaar 10,
smid 4, blikslager 1, schilder 17, meubelmaker
en stoffeerder 6, zeilmaker 2, kraanzager 2,
schoenmaker 4, kleermaker 5, mandenmaker 2,
tabakskerver 1, koetsiers 3 personen en ver
der broodbakker, nettenbreier, Bteenbakker,
hoedenmaker, scheepstuiger en Btucadoor elk
1 persoonterwijl de overigen tot. de sjouwer
lieden en veldarbeiders moeten gerekend worden.
Het loon beliep in den regel f 0.70 binnens
huis, f 0.75 voor anderen, terwijl de opzichters
f 0.80 genoten.
Deze werklieden zijn gezamenlijk 3,81 dagen
bezig geweest, alzoo gemiddeld 48 dagen elk.
Den len April 1898 werd het werkseizoen ge
sloten.
De verrichte werkzaamheden waren ongeveer
