MIDDELRIRGSCHE COURANT. N°. 124, 141e Jaargang. 1898. Zaterdag 28 Mei. Doie courant verschijnt dageljjks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Frgc, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 27 Mei 8 u. vm. 54 gr. 12 u 64 gr., av. 4 u.59 gr. F. Verw. N. W. wind. AdvertentiSn voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. AdvertentiSn: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.60; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 oent per regeQ Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn bij abonnement op voordeeligc voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Middelburg 27 Mei. Ook al geen voorstander. Het schijnt dat dr Schaepman, die, in tegen stelling met al zijne katholieke mede-afgevaar digden, stemde voor art. 1 van het wetsontwerp, rakende afschaffing van de plaatsvervanging, dit niet deed uit sympathie voor het beginsel. Hij verklaarde nl. later bij dat artikel niet te hebben gestemd over den persoonlijken dienstplicht, dien hij niet noodig of gewenscht blijft achten, maar vóór de vrijstellingen, be doeld in art. 127, die een onderdeel uitmaakten van art. 1. Wat hebben de liberale en andere leden, die, by de kwestie der vrystellingen, der olericale party zoo aardig naar de oogen zagen en hun best deden om hen te bekeeren, een succes gehad Niet een der katholieken is, ter wille daarvan, van standpunt veranderd. Het Centrum juicht natuurlijk over de be slissing, ten opzichte van die vry stellingen gevallen. Vooral is het blad ingenomen met de ver dediging daarvan door den heer Veegens, die namens de commissie van rapporteurs opmerkte een „nationale wet'" te willen en daarom hulde bracht aan de regeering voor de ver draagzaamheid, door haar betracht. Dit geeft Het Centrum de volgende ontboe zeming in de pen „Wy staan hier voor merkwaardige beken tenissen. Zoo dikwerf is getracht de „cleri- calen" als 'tware van de natie af te scheiden en hunne rechtmatige verlangens als gevaarlijk voor het welzijn der burgerlijke Maatschappij voor te stellen. En wat al booze bedoelingen heeft men den „ultramontanen" niet toegeschre ven Zy waren eigeniyk geen goede patriotten. Han vaderland lag over de bergen. Hun ageeren bedreigde onophoudeiyk het moderne leven en zijne organen. „En ziedaar! Door een bewindsman van onverdacht liberale beginselen wordt thans op een gewichtig punt toegegeven, dat het Staats belang medebrengt hunne voorwaarden in te willigen. Om een nationale wet tot stand te brengen is het zaak hen niet te krenken in hunne overtuiging." Een prachtige nationale wet! Tal van personen, die toch ook tot de natie behooren, ten minste moeten behooren, al zit hun hart elders, worden ontheven van eene verplichting die, hoe noodig ook, anderen toch ook niet licht valt, op velen zelfs zwaar drukt. In oogenblikken van gevaar zijn zy vrijge steld zelfs tot liefdediensten kunnen zy niet worden geroepen! En in gewone tyden behoeven zy hun werk kring niet te verlaten, zooals anderen voor wie dit tal van moeiiykheden oplevert. En dat alles geschiedt onder de vlag der ver draagzaamheid, ter wille van hunne godsdien stige overtuiging; terwijl men tegenover anderen zoo onverdraagzaam is met hun gevoelens op dit pant, met han antipathie tegen vechten en krygsdienat geen rekening te honden. Het is eigenaardig. Maar zeker niet aardig is het van dr Schaepman dat hy die hooggeroemde verdraagzaamheid, waardoor de Kerk in deze boven den Staat triomfeert, wat in katholieke landen zelfs niet eens gebeurt Nederland geniet dns boven die allen dit voorechtbeloonde met eene bedreiging! Als het amendement-Troelstra wordt aange nomen zou, merkte hy op, de wet niet alleen veroordeeld, onvaderlandslievend en onnationaal zijn, neen bet verzet zon dan zwyg maar onbreekbaar zyn, van alleB wat katholiek denkt. O! hooggeroemde vaderlandsliefde van dr Schaepman en de zynen! Hoe warm is hunne belangstelling voor het algemeen! En die bedreiging was te erger, omdat totaal onnoodig was. Dr Schaepman kon, even goed als wy, weten dat het amendement zon Worden verworpen, trots de flinke, de degelijke, de kranige verdediging door den voorsteller. Mr Troelstra toonde zich in woordenkeus, in argumenten tegen dr Schaepman ten volle opgewassen. Vaardig spreker als hy is, was hij voor dien dichter-staatsman een geducht kampioen en blijkbaar werd hy in zyn betoog met belangstelling door zijne medeleden ge hoord, waar hy de afhankelijkheid der Kerk van den Staat bepleitte en de roomsche kerk verweet, dat zij wel prachtige kerkgebouwen sticht van het geld, haar gegeven, maar niet genoeg doet voor haar armen. Dit lokte na tuurlijk weer een protest nit van de zijde van dr Schaepman alles onder levendige belang stelling en onder ademlooze stilte in de Kamer. Nu Het Centrum zoo uitbundig is in zijn lof, konden wy de verzoeking niet weerstaan nog eens te wyzen op dit alles, op deinconse- qnentie, de tegenstrijdigheden, die zich bij de behandeling van dit ontwerp hebben voor gedaan. Waarlijk, wij zyn niet jaloersch op den lof, dien mr Veegens van die zyde te beurt valt! Dan brengen wy liever hulde aan de vyftien kamerleden, die aan zulk eene onrechtvaardig heid niet hebbe n meegewerkt. Nederlandsche en Fransche journalistiek. Dat de Fransche pers in menig opzicht van de Nederlandsche verschilt is bekend. Vooral door hare afhankeiykheid. Een merkwaardig bewijs daarvan levert het volgende gedeelte uit een Parijschen brief over het bekend worden van den uitslag der her stemmingen De uitslag is nu spoediger bekend geworden dan bij de eerste stemming. Evenals toen den ook thans alle berichten in het minis terie van binnenlandsche zaken gecentraliseerd. Het zeer uitgestrekte paleis van de place Beauvau biedt op den verkiezingsavond een eigenaardig schouwspel aan. Tot laat in den nacht zijn verschillende bureaux open en is ei- voortdurend heen en weer geloop door het groote hek, dat wagewyd geopend blijft. Afge vaardigden of familieleden van afgevaardigden komen elk oogenblik berichten inwinnen; de dames zyn niet het minst nieuwsgierig en worden door de echtgenoote van den minister ontvangen. Een klein legertje velocipediaten stationneert voor het perron, dat toegang geeft tot het hotel van den minister. Zij wachten op de berichten der journalisten, om deze terstond naar de bladen te kunnen biengen, waar alles tot vlugge publiceering is voorbereid. De pers zelve wordt voorzien van eene speciale kaart in het hotel van den minister ontvangen. Het ia een eigenaardige nacht wake. In de groote zaal van de rez-dechaussée is alles voor de pers in gereedheid gebracht. Eene reusachtige tafel in het midden en eene reeks tafeltjes langs de waren, bedekt wet het onmisbare, groene kleed, dat afsteekt tegen de luxueuse muurschilderingen en wandversierin gen. Langs die tafels zooveel mogelyk stoelen, voor eiken stoel een schrijfmap, een stapeltje schrijfpapier, een pen en een inktkofcer. Ruim 100 journalisten kunnen hier plaats vinden. Achterin de zaal is een soort van tribune, waarin een ambtenaar van het ministerie gezeten is, die de telegrammen, naar gelang zij inkomen, en na ze eerst den minister te hebben medege- d eeld, voorleest. Het kiesdistrict, de uitgebrachte stemmen, de candidaten, ja zelis de officieele classificatie, die eiken candidaat gegeven is, worden zeer langzaam en duidelijk gedicteerd, in deze groote klasse, die bij het licht van electrische kronen ijverig het dictaat opschrijft, is navragen 4 Mossieu wel geoorloofd. Het rooken is ook gepermitteerd, doch hiervan maakt men bescheiden gebruik. In de pauzes, veroorzaakt door bet niet ontvangen van be richten, wordt druk en levendig gediscoureerd, en de sensatie-makende verkiezingen worden terstond met allerlei uitroepen begroet. De ambtenaar van het ministerie biy ft onverstoor baar kalm." Terwgl in Frankrijk dns de pers bij het verkrijgen van den uitslag der verkiezingen, af hankelijk is van de regeering, was het in Nederland in het vorige jaar juist andersom. Daar verzamelden de bladen den uitslag van de verkiezing in elk stembureau (wij bv.,dank zg de vriendelijke hulp van vele welwillende personen, die van alle Zeeuwsche gemeenten en onderdeelen van gemeenten); de cyfers der verschillende stembureaux werden door de pers opgeteld, waarna de voorloopige uitslag naar een te Amsterdam gevestigd centraal-bureau werd geseind, dat op zijn beurt ons en andere bladen weer op de hoogte hield van den uit slag in buiten de provincie gelegen districten. Zoo wist de pers, en zij alleen, hoe de zaken stonden; en ook de ministers, wij meenen zelfs nog hooger geplaatste personen, werden door het Amsterdamsche bureau op de hoogte ge houden van den stand van zaken. En het gevolg? By de eerste stemming volgens het nieuwe Agenten. Te Zierikzee: A. C. db Mooi/, te Tholen: W. Ad vak ndsttwllmhuijzen. stelsel liep alles nog niet naar wensch. Maar toen tien dagen later in de helft der districten een herstemming plaats had, kon Amsterdam te half tien zegevierend seinen„Dienst afge- loopen." In Frankryk had men 's nachts om éen uur nauwelijks de helft der districten. De officieele weg is ook in deze dus lang niet de kortste en de beste. GOEDE ZORG. De agenten van politie te Rotterdam hebben thans bevel gekregen, om den kinderen de mei kevers, waarmede zij spelen, af te nemen, en den beestjes dan de vrijheid terug te geven. In andere plaatsen worden die schadelijke insecten juist zooveel mogelijk verdelgd. Die opmerking van De Maasbode is wel waar, maar er is toch verschil tusschen het verdelgen van schadelijke insecten door een zoo plotse ling mogelijken dood en het wreede kinderspel, dat het dier noodeloos kwelt en het gemoed van het kind niet beter maakt. Niettemin blijft de vraag bestaan of de politiezorg hier niet wat ver gaatstraks mag men ook geen vliegen vangen. Aldus eene opmerking van het N. v. d. D., waarmee wy ons, met uitzondering van het laatste, geheel kunnen vereenigen. Het vliegen- vangen op straat zal, dunkt ons, zoo'n vaart niet loopen. En dit is nog geheel iets anders dan het wreede spel, dat de kinderen met de meikevers en krabben uithalen. Na eerst met die dieren op wreede wijze gesold te hebben, trekt men hun ten slotte pooten en vleugels uit. Wanneer de gestelde machten aan derge lijke dierenmishandeling iets kunnen doen, vinden wij dit zoo gewenscht en zoo nuttig, dat wy daarvoor zelfs een weinig overdrijving wel over het hoofd willen zien. Pensioen voor weduwen en weezen van militairen beneden den rang van officier. Aan H. M. de Koningin-Regentes is een adres gericht door het hoofdbestuur van Eendrachtvereeniging van actief dienende onderofficieren en gehuwde militairen en militaire geëmployeerden beneden den rang van officier, behoorende tot de Nederlandsche landmacht, ter verkrijging van rijkspensioen voor hun weduwen en weezen. Daarin wordt o. a. medegedeeld dat het ledental der vereeniging thans is ge klommen tot 3111zijnde verreweg de groote meerderheid van de aanwezige onderofficieren en gehuwde minderen van het leger, waaronder ongeveer s/4 van de gezamenlijke gehuwden, terwijl 43 opper- en hoofdofficieren het streven der vereeniging als eerelid steunen dat het van algemeene bekendheid is, dat bij het overlijden van gehuwde militairen, beneden den rang van officier, de weduwen en weezen bijna geheel onverzorgd achterblijven dat het bestaande fonds tot ondersteuning van weduwen en weezen van vrijwillig dienende militairen, beneden den rang van officier, dien diep te betreuren toestand slechts voor een klein gedeelte opheft; dat de soldijen niet voldoende zijn om langs particulieren weg of door het hierboven ge noemde fonds in de behoeften van weduwen en weezen te voorzien, aangezien voor het verkrg- van een voldoend pensioen de te betalen contributiën boven de financieele draagkrachten gaan van de belanghebbenden; dat verbetering van het lot der bedoelde weduwen en weezen, naar de meening van adressanten, alleen tot stand gebracht kan worden door een wet tot oprichting van een Rgks weduwen- en weezenfonda voor militairen beneden den rang van officier; redenen waarom de Vereeniging zich tot M. H. went met het verzoek, bet lot hunner weduwen en weezen te willen verbeteren in den geeBt als thans geschiedt voor de weduwen en weezen der bnrgeriyke Rijks-ambtenaren en ongeveer naar regelen als in een byiage tot het adres is aangegeven. Bescheid enlijk veroorloven zij zich tevens te verzoeken tot vermindering der daardoor op het Rijk vallende uitgaven ter beschikking van het gewenschte fonds te doen stellen de som van f 4.000.000, welke, ingevolge het 2e lid van art. 31 der wet van 9 Mei 1890, Stbl. no 79, tot regeling van het pensioen der wedu wen en weezen van bnrgeriyke ambtenaren, aan het Rgk moet worden uitgekeerd, en waar aan de regeering nog geene bestemming heeft BEHOEMDiGM ENZ. Bij kon. besluit is benoemd tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Waddinx- veen H. van Drimmelen, thans klerk der pos teren en telegraphie le kl. TWEKIIK HAKKER, Aan het einde der zitting keurde de Kamer Donderdag nog verschillende wetsontwerpen goed, o.a. die betreffende de verbouwing van de polytechnische school en den bouw der straf gevangenis te Haarlem, dit laatste na gedaoh- tenwisseling, waarbij de minister tegenover den heer Van der Zwaag meende, dat het celsy steem geen nadeelige gevolgen heeft. Gevangenisarbeid zal zooveel mogeiyk voor het rijk worden beatemd om concurrentie te voorkomen. Aan den heer Macaré zeide de minister dat zoo noodig de inrichting met het oog op de communicatie zal veranderd worden. Heden zyn andere wetsontwerpen aan de orde. (Men zie Laatste berichten.) ATJ EH. De dood der luitenants Vree en Hocke. Door den Atjeh-correBpondent van de Sum. Ct. wordt over het onheil, aan de luitenants Vree en Hocke by het overtrekken van de Atjeh-rivier overkomen, het volgende gemeld Den 16en April maakte de 4e berg-batterij een marsch van Kotaradja naar Lampermei. Het schijnt dat er onder de officieren een soort van wedstryd werd aangegaan over wie bet beste zwemmen kon. Op de hoogte vankam- poeng Pan go althans, waar men niet door de kali behoefde te trekken, ging de le luitenant Schuurmans op eens te water en zwom naar overzijde. Daar aangekomen, riep hy den beiden anderen officieren, den le-lnitenant R. J. H. Vree en den 2e-luitenant J. J. Hocke, toe, dat zy het niet moesten wagen over te zwemmen, indien zy niet overtuigd waren uit stekende zwemmers te zijn. De luitenant Vree ging echter toch, en wel iheel gekleed, in de kali; maar toen bij bijna aan den overkant was, werd de stroom hem te machtig en in minder dan geen tijd verdween hy in de diepte. Inmiddels had de luitenant Hocke zich te paard te water begeven en bevond zich juist in 't midden van den stroom, toen de luitenant Vree verdronk. Het paard begon onwillig te worden, wierp den bereider van zich af en toen luitenant Hocke viel, kreeg hy nog een trap van bet dier, waardoor hij waarschijnlijk bedwelmde. Ook hy verdween terstond in de diepte en werd door den sterken stroom mee gevoerd. Niemand zag een der beide drenke lingen nog boven komen. Het behoeft wel niet gezegd te worden, dat alles wat mogelijk was, gedaan werd om de ongelukkige officieren te redden. Maar daar nand der onderofficieren en manschappen in de onmiddellyke nabijheid was men vergete niet dat de batterij niet door de kali trok kwam hulp te laat. Van af de plaats waar het ongeluk plaats vond, werden terstond ordonnancen naar Kota radja gezonden. Dadeiyk rukten patrouilles uit langs de beide oevers der Atjeh-rivier, maar het dnnrde tot den volgenden middag eer men de lijken vond. Dat van den luitenant Vree werd bij kampoeng Dawa opgevischt en dat van den luitenant Hocke even voorbjj Kota-Alam. Nog denzelfden middag werden de beide luitenants van het hospitaal uit naar Petjoet overgebracht onder een buitengewonen toeloop van belangstellenden. Het voorval had een diepen indruk gemaakt. Er is een commissie benoemd die in opdracht heeft het gebeurde te onderzoeken. UIT STAD EN PROVINCIE. Wy vestigen de aandacht onzer lezers te Middelburg op een advertentie in dit nom- mer, waarby eene geschikte localiteit wordt gevraagd voor den op te richten kookcursus, waarover meermalen in ons blad geschreven is. Kan iemand op billijke voorwaarden daaraan ook helpen Het zetten in het droogdok al hi er van het Eng. ss. Britannic, van Antwerpen, werd Donderdag vertraagd. Het had heden ochtend plaats. Dien morgen hadden eenige losse werklie den, die te werk zouden gesteld worden om genoemd schip te verven, bezwaar tegen het hun geboden loon van 16 centen per uur, niettegenstaande steeds hetzelfde bedrag betaald wordt. Zy eiaohten belangryk meer, misschien door de wetenschap, dat er ditmaal byzondere haast by 't werk was. Aan dien eisch werd door den werkgever niet voldaan, waarop werklui weigerden te beginnen. Spoedig echter waren andere personen gevonden, die hun taak overnamen. Heden had ten raadhuize alhier de opening plaats van de biljetten van hou ders van caroussels, kramen, tenten en an dere inrichtingen (behalve atoomcarouBsels en andere inrichtingen of tenten van groote af metingen, te weten van ongeveer 200 vier kante meter en meer oppervlakte) die de dit jaar te honden jaarmarkt wenschen te be zoeken, met opgaaf van hetgeen zij boven het gewone marktgeid voor eene standplaats wen schen te bieden* Er was nogal veel animo. Heel wat biljet ten waren ingekomen en de geboden prijzen liepen van f 68 voor een carotuael tot 50 centen voor een klein stalletje. Behalve de caroussels is bij deze gelegenheid ingeschreven voor kleine vermakelijkheden en voor onderscheidene wafel-, poffertjes-, beignet-, bollen-, paling-, koek- en Bpeelgoedkramen en voor ververschingstenten. Ook een photograaf kocht zich een standplaats. Van de door burg. en wetb. van Mid* delbnrg gegeven gelegenheid om in te schrijven voor het recht van concessie voor de plaatsing van twee ververschingstenten en van een wafel- of poffertjeskraam op het Molenwater op 31 Augustus en 1 September is slechts door een persoon gebruik gemaakt, nl. door P. Polderman alhier. ty verlangt die concessie kosteloos, op grond dat de onkosten al zwaar genoeg waren. - Door een landbouwer onder de gemeente Grijpskerke werd dezer dagen op zyne hof stede een kleine schildpad gevangen. Hy houdt het dier met water, wormen en gras in 't leven en 't is tierig en gedyt goed. In de Donderdag gehouden zitting van den gemeenteraad van Goes, waarvan in het vorig nommer onder Laatste berichten een ver slag is opgenomen, werd, in zake den afstand van terrein aan de Boudewijn de Wittestraat aan de firma wed. J. C. Massee en Zn., door den burgemeester, voor dat hij in behandeling bracht het voorstel om het benoodigde terrein aan den publieken dienst te onttrekken, zyn advies kenbaar gemaakt, en dat wel omdat hy door ziekte verhinderd is geweest in de vorige raadsvergadering tegenwoordig te zijn. Hij begon met te herinneren aan art. 230 (le alinea) der gemeentewet, luidende: „De aan de gemeente behoorende wegen enz mogen niet worden vervreemd, bezwaard of verpand, dan nadat zij door een besluit van den raad verklaard zyn, ter openbaren dienst □iet meer bestemd te wezen." De wetgever vond het dus geen eenvoudige zaak, gemeentegrond aan den publieken dienst te onttrekken. Integendeel moet de raad en zelfs de burgerij zich als rentmeesters beschou wen en niet als eigenaars. Men moetduB dezen afstand toetsen aan do vraag hoe groot het tegengestelde belang wel om tot afstand van gemeente-eigendom over te gaan. Aan de hand van den vader der wet, Thor- becke, zelf, ging de burgemeester dit na. Afstand kan soms in het belang der gemeente zijn, en het kan wenschelijk wezen dat de alge meene zaak van nature verandere en pri vaateigen dom worde. B. v. bij sterke toename der be volking, indien aanbouw van huizen buiten hare muren onmogeiyk is, kon het tot groot gerief strekken dat op een groot, enkel tot ver siering der gemeente strekkend plein woningen worden gebouwd. Dit geval is echter hier niet van toepassing, waarom de burgemees ter tot verwerping van het voorstel adviseerde. Er is echter nog meerde weg is van groot belang voor de gemeente, zooals by de vorige zitting duideiyk is gebleken, maar bovendien het algemeen belang is er mede gemoeid. Goes, als groote marktplaats, bezit kleine toegangswegen en wordt zeer getroffen door afstand van den grond, omdat deze weg do kortste is tot het centrum der stad met vol doende breedteieder bezoeker van Goes, ieder marktganger, ieder reiziger heeft dns belang bg het behoud ervan. Bij verkeerswegen is altyd het algemeen belang gemoeid. Eindelijk kan bet, meende de burgemeester) zyn nnt hebben mede te deelen wat de stichter vaa deze werkplaats, de heer C. E. Massee zelf, dacht van de zaak. In het adres van dien heer aan den raad om de thans bezeten terreinen te erlangen, zeide hy aan het einde letterlijk„Requestrant meent verder te moeten opmerken, dat de rooiing van het aangevraagde terrein 12 meters uit de school der 2e klasse is genomen en het maga- zyn 15 meters van dat gebouw verwijderd biyft." Ziedaar de taal van een man, die begreep dat het gem. belang niet mocht worden opge offerd voor zijn belang, maar leerryk ook voor den Raad, die in de nieuwe aanvrage kan zien, dat opvolgers maar al te licht vergeten, dat eenig verzoek alléén is toegestaan omdat de verzoeker zelf de gemeentebelangen hethoogttt stelde. De voorzitter zal dan ook met alle middelen die de wet hem in banden geeft, trachten te beletten dat deze ramp over de gemeente kome. Slaagt hij hierin niet, dan biyft hem altyd de troost alles gedaan te hebbes wat bij kon. Door de vooruitstrevend liberale kiesver- eeniging Vooruit aldaar, zijn in een Woens dag gehouden vergadering als candidaten voor de Statenverkiezing ook gesteld de heerenJ» M. Kakebeeke, mr W. F. J. Wagtho en J, P. A. Geill. Voor den vierden candidaat zal later

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1