MIDDELBURG8CHE GOIMNT. N°. 122. 141e JaargaDg. 1898. Donderdag 26 Mei. Middelburg 23 Mei. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Frjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2. Afzonderlijke nummors kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 25 Mei 8 n. vm. 52 gr- 12 o 59 gr., av. 4 xl 54 gr. F. Verw. zw. N. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. AdvertontiSu20 cont per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regelj Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. VAN NlEÜWENHüIJZBN. Maandag, Tweeden Pinksterdag, ver schijnt de Middelburgsche courant niet. Enkele bijzonderheden uit een goed boekje. L De erfelijkheid zou de machtigste factor kunnen worden in den vooruitgang van het nienschdom, indien ieder mensch begreep, dat elk zijner levensdaden nawerkt tot in zijn nageslacht. De Paul le Gendre. Wij hebben reeds meermalen ous stand punt bloot gelegd ten opzichte van de ver schillende bewegingen, die zich openbaren tot bestrijding van het misbruik of tot wering zelfs van het gebruik van Bterken drank. Waar dit noodig was of pas gaf, hebben wij nooit geaarzeld ous gevoelen daaromtrent te openbaren en te doen blijken hoe wij, waardeerende de verschillende pogingen, die worden aangewend om het kwaad te keeren, dat de sterke drank in zoo hooge mate sticht, ons niet altijd kunnen vereenigen met den weg, die daarbij wordt ingeslagen, omdat die zoo licht tot overdrijving voert. In de eerste plaats dient, naar ons ge voelen, gestreefd te worden naar kennis omtrent de oorzaken, waaruit-de zucht tot drinken is ontstaan; naar bekendheid met maatschappelijke toestanden of verhoudingen, die daaraan schuld hebbennaar een zniver ziften van oorzaak en gevolg. Die oorzaken kennende, moet vooral ge tracht worden ze weg te nemen. Nu is het een kenmerkend verschijnsel, dat al te vurige strijders tegen den drank vaak toonen alleen oog te hebben voor de gevolgen, en bij het zoeken naar de oorzaken meermalen eischen doen hooren, die óf voor inwilliging niet vatbaar zijn óf, werd daaraan voldaan, geen practisch nut zouden hebben Dit gold o. a. van de leuze Sluit Schiedam, die men deed hooren. Zulk een verlangen kan onzes inziens onmogelijk bevredigd wor den, omdat daardoor andere belangen, die recht van bestaan hebben, zouden worden Bovendien zou het op die wijze tegengaan van het vervaardigen van jenever stel dat dit mogelijk ware niet kunnen belet ten het invoeren van elders of het fabriceeren van andere middelen, die als prikkel dienst zouden kunnen doen. Bovendien is de jene ver niet alleen de schuldige in deze. Het is echter niet onze bedoeling thans over deze kwestie uit te wijden of eene polemiek daarover te openen. Wi) wenschten slechts, herinnerende aan ons standpunt iD deze, er uitdrukkelijk op te wyzen dat onze meening omtrent dit punt voor ons geen beletsel is om te waardeeren elke poging, die wordt aangewend om meerdere bekend heid te geven aan de treurige gevolgen van drankmisbrnik. Op dat punt kan niet genoeg gewaar schuwd worden. Hoe meer men die noodlottige gevolgen den volke verkondigt; hoe meer men aan toont dat ook on3chuldigen voor een groot deel slachtoffer worden van eene afschuwe lijke gewoonte, waartoe men zoo licht ge raakt hoe meer kans er bestaat dat de oogen van het publiek worden geopend; de overtuiging veld wint dat men het drinken laten moet èn voor zich zeiven maar ook Voor het geluk van anderen, van zijne kin deren. Voorbeelden uit het dagelijksch leven, zij werken vaak heilzaam en krachtiger dan tal van redeneeringen. Die overtuiging spoorde ons san een paar grepen te doen nit een goed boekje, dat men ons onlangs zond „met beleefd verzoek tot aankondiging en bespreking" Voor velen draagt al wat tegen hun ge woonte strijdt, of huu slechte gewoonte aan tast, het kenmerk van ziekelijkheid. Dat is een niet te verdedigen zwak. Duizenden zijn er die, omdat sterke drank, in welken vorm ook, hun smaak streelt en hun genot verschaft, den staf breken over Over den alcohol en zijne werking door F. U. Schmidt. Uitgegeven door de Neder- landeche Vereeniging tot afschaffing van sterken firdnTf. al wat het bestrijden van drankgewoonten tot doel heeft. Dit is op zijn beurt ook verkeerd. Wie misbruik maakt, heeft stellig noodig dat bij wete waartoe zijn zwak hem voeren zal of hoeveel ellende daaruit in de toekomst ontstaat. Die kennis kau tot nadenken en tot inkeer leiden. En voor hem, die een gewooD, een matig gebruiker mag heeten, is het even nuttig eens te weten wat mis bruik ten gevolge kan hebben en hoe goed het is zich niet verder te laten voeren. Wjj zullen niet zeggen, dat het boekje als volksgeschrift doel kan treffen. Daarvoor is het te uitvoerig, vaak te geleerd. Maar als zoodanig is het zeker ook niet bedoeld. Nuttig kan het echter wel zijn voor hen, die nu en dan eens iets in het algemeen belang willen opmerke.D, om daaruit een en ander bekend te maken. En als de pers dat deed, zou zij zeker een goed werk verrichten. Het werkje bevat acht hoofdstukken, waarin achtereenvolgens worden behandeldde alco hol en de alcoholhoudende drankendrie voorname levensverrichtingen; de alcohol houdende dranken en hun voedingswaarde; de alcohol en zijn werkiDg op het zenuw stelsel verdere werking van den alcohol en de alcoholhoudende drankende alcohol en het kindalcohol en levensduuren alcohol bij zieken en zwakken. Uit dit alles trokken onze bijzondere aandacht de hoofdstukken zes en acht> waarbij de invloed van alcohol op kinderen, zieken en zwakken wordt besproken. Hierbij staan wij voor slachtoffers van slechte gewoonten, die totaal onschuldig zijn; op wie, ongelukkig genoeg!, die ge woonten worden overgeplant of die, zonder dat zij zei ven dit kunnen beletten, de nadeelige gevolgen van drankgebruik of drankmisbrnik ondervinden. Het is in de eerste plaats een gevaarlijke gewoonte om, zooals meermalen gebeurt, vooral by feestelijke gelegenheden, kinderen reeds vroeg alcoholische dranken te geven of te laten proeven. Een jongetje van vijf jaren, dat geregeld van zijn moeder 's mid dags en 's avonds een derde tot een half glas rooden wijn kreeg, werd 'b nachts boe langer hoe onrustiger. Het kreeg aanvallen, waarbij het angstig was en gilde. Hetzelfde had plaats met een meisje van ongeveer denzelfden leeftyd dat, op raad van den geneesheer, twee maal daags een likeurglas Malaga had gekregen. Ook bij haar deden zich ernstige verschijnselen voor; het werd prikkelbaar, en leed aan onwillekeurige, trekkingen der spiereu. Die kinderen werden eerst beter nadat met het huu toedienen van die dranken was opgehouden. Dat de invloed van het gebruik van sterken drank door de moeder op het kind groot is, ligt voor de hand. Sterk sprekende voorbeelden komen in het boekje voor om te bewijzen hoe het kroost der drinkers veel ten achteren is bij dat der matigenj en hoe ellendig het lot is van familiën, waarvan vader of moeder of beiden zich aan drinken Bchuldig maken. een onderzoek, ingesteld bij twintig familiën, waarvan tien nit drinkers en tien uit matige personen bestonden, bleek dat by de eerste slechts 17l/a oer kinderen uormaal waren tegen 82 bij de laatsten. P ösch vond onder 97 kinderen van drinkers slechts 14 gezonde; en Dagobert w verhalen van een drinker, van wiens elf kinderen er 9 aan stuipen overleden. Van de verschillende treurige familie- tafereelen, die daarvan het gevolg waren, zullen wij onzen lezers maar geen schildery ophangen. Wij verwijzen daartoe naar het boekje zelf. En al moge het misschien waar zyn, dat ook audere oorzaken voor die treurige feiten te vinden zijn; dat, zij 't ook met goede bedoeling, ook in deze wel eens sterk overdreven wordtdat veel aan het gebruik of het misbruik van sterken drank wordt geweten dat niet geheel op rekening daar van is te stellente ontkennen valt het niet dat die drank een droeve rol in ons maatschappelijk leven speelten dat daaraan vooral te wijten is dat „onze maatschappij langzamerhand gaat bestaan nit een steeds grooter wordend aantal abnormale menschen. Dat het groote werk, dat de twintigste eeuw geroepen zal zyn te doeD, een menschen- gealacht vindt, onbekwaam tot 't volvoeren van die reuzentaakDat bet uitroeien van het alcoholisme met den dag moeilijker wordt tot schynbaar reeds onmogelijk toe Eu zijn de gevolgen niet een in de kinderwereld eaorss Kjlen, een ontberen van licht en lucht, van voedsel en kleeding, van woning en opvoeding, een gsm ia aan liefde en hartelijkheid en warmte, van de atmosfeer, waarin onze heerlijke jeugd moet lyen ,0, men bedenke het toch Ea waar zoovele medici, alle moralisten, alle psycho logen en opvoeders in dec waren zin des woords, hun waarschuwende stem hebben laten hooren, daar sla men er toch acht op. Daar breke meu toch met den eeuwigen sleur en zegge het vooroordeel en de mode de ellendig slaafscbe hulde op." Met de aangehaalde feiten voor oogen vragen wij, of een wetgever niet gerechtigd is te zoeken naar middelen otn het drank misbrnik, zooveel dit in zijn vermogen is, tegen te gaan Dit doende, handelt bij in het belang der maatschappy, hetwelk eischt beperking van een kwaad, dat oponzegan- sche samenleving, op het toekomstige geslacht zoo'n heilloozen invloed uitoefent. Daarbij de juiste grens te vinden is zeker moeilijkniet altyd is men even gelukkig in hel uitdenken, het toepassen van prac tische middelen die tot bet goede doel kun nen leiden. Maar daarom nog behoeft men niet met minachting of af keuring te gewagen van zulke pogingen. De steen der wijzen is in deze ook nog niet gevonden. Een gelukkig verschijnsel vinden wij het in elk geval, dat het besef der noodzakelyk- heid om tegen het drankmisbruik te strijden meer en meer doordringt en dat o. a. onder de werklieden op den voorgrond staat het loffelijk streven om zich meer en meer te onthouden. In de zitting van Dinsdag middag is art. 124 van het wetsontwerp nopens den persoon lijken dienstplicht aangenomen, zoodat denum- merverwi8seling voor het blijvend godeelte is toegelaten, doch in dien zin gelijk door den minister van oorlog is gezegd dat alleen geruild zal kunnen worden tusschen miliciens van denzelfden graad, dus tusschen sergeants met sergeants, korporaals met korporaals enz. Na deze beslissing kwam het onderwerp der vrijstelling van de geestelijken aan de orde. Zoowel de heer Pyttersen als de heer Troelstra wilden die vrystelling doen vervallen en heb ben in dien zin amendementen ingediend, tot verdediging waarvan een beroep werd gedaan op het beginsel van scheiding van Kerk en Staat, een beginsel dat, volgens den heer F. van Bylandt, door de bestendiging der vry stelling in geenendeele wordt aangerand. Uit een beginsel van geiykheid wilden de heeren Van Bylandt en Visser, waar de regee ring onder de vry te stellen personen ook de R. K. ordebroeders wil begrijpen, deze vrystel ling ook zien uitgestrekt tot de diaconen, nl. de Protestantsche liefdebroeders, die zich even- de R. K. ordebroeders aan de dienende liefde wijden. Het debat wordt heden voortgezet; het woord is dan het eerst aan den heer Schaepman. (Men zie Laatste Berichten.) OIT STAD EN PROVINCIE. Bij kon. besluit is benoemd tot directeur van het post- en telegraafkantoor te IJ zen- dij ke N. J. Buwalda, thans commies der tele graphic 2de kl. Dit bericht werd nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer opgenomen. BENOEMIXGM ENZ. Bij kon. besluit: is aan dr J. A. C. Oudemans, met ingaDg van 20 September 1898, eervol ontslag verleend ais hoogleeraar in de faculteit der wis- en natuur kunde aan de Rijks universiteit te Utrecht, met dankbetuiging; is benoemd tot hoogleeraar in de faculteit der wis- en natuurkunde aan die universiteit, om onderwijs te geven in de sterrenkunde en de waarschijnlijkheidsrekening, dr. A. A. Nij- land, observator aan de sterrenwacht te Utrecht; en is, met ingang van den dag waarop de hoogleeraar dr A. A. Nyiand zijne lessen zal aan vangen, de hoogleeraar in de faculteit der wis* en natuurkunde aan die universiteit dr W. Kapteyn ontheven van het geven van onderwijs in de waarschijnlijkheidsrekening zijn bevorderd tot commies der telegraphie 3e kl. H. Jonxis, W. F. van den Berkhof, H. van den Heuvel, F. M. Roeterink en L. Cahn allen thans commies 4e kl. is de heer mr C. van Vollenhoven benoemd tot adj .-commies bij het depart, van koloniën. De ministers van marine, koloniën en bin- nenlandsche zaken verleenen deze week geene audiëntie. TIFEKHE HAKER, Persoonlijke dienstplicht. Door de regeering is bij nota van wyziging voorgesteld aan art. 7 van het gewijzigd ont werp van wet een tweede zinsnede toe te voe gen, luidende als volgt: „Na het in werking treden der tegenwoor dige wet worden de artt. 116 en 117 der wet betrekkeiyk de nationale militie niet toegepast op lotelingen, behoorende tot de lichting van 1898." Deze bepaling wordt voorgesteld, opdat be doelde lotelingen niet achterstaan bij hunne mede-lotelingen van dezelfde lichting, want, terwyl de lotelingen, die vóór 1 September 1898 krachtens de tweede zinsnede van art. 117 der wet betrekkeiyk de nationale militie aan de beurt van oproeping kwamen of komeD, ingevolge art. 69 dier wet bevoegd waren of zijn om zich in dienst te doen vervangen, zouden zy, die na genoemden datum ter inlijving zouden zyn op te roepen de gelegenheid biertoe missen, Als bestuursleden werden herkozen de heeren H. Kramer en D. Elscot, terwyl in de vacature ontstaan door het overiyden van den heer W. Koole, gekozen werd de heer J. J. van Houten. Door de liberale kiesvereeniging Burger' plicht te Bruinisse zyn tot candidaten voor het lidmaatschap der Provinciale Staten van Zeeland gekozen de aftredende heeren mr A. J. F. Fokker en mr J. C. van der Lek de Clercq te Zierikzee en B, G, van der Haye te Ouwerkerk. Dinsdag, den 3en kermisdag, werd te Hulst door de club Hulst- Velo een wedstrijd voor de leden gehouden in langzaam en snel- rijden. Prijswinners waren voor langzaam rijden de heeren J. Adriaanse, die een wekker en Em. Callenfels, die een sigarenpijp ontving voor snelryden over 3000 M. de heeren C. Wauters, die een cyclometer, en Ant. Wouters, die een parapluieatander won hun tijd was respectieveiyk 6.05 en 6.25 m.over 9000 M. en 25000 m. waren dezelfde heeren winner met den tijd van 21.33 M. en 60.30 en 60.35 m. De eerste ontving een patère velo en een zilveren medaille, de laatste een groote pomp en bronzen medaille. Al zijn wij overtuigd, dat de aanstaanden Vrijdag te houden vergadering der liberale kiesvereeniging Eendracht maakt macht alhier voldoende belangstelling zal wekken, toch u nen wij dat het niet overbodig is om de leden eraan te herinneren dat, in verband met het stellen van candidaten voor de aanstaa verkiezing van leden der Provinciale Staten, de tegenwoordigheid van velen hoogst ge- wenscht is. - Vrijdag a., des avonds te zeven uren, zal op het Molenwater alhier door het muziek korps der d.d. schuttery, luitenant-kapelmeester de heer Jan Morks, het volgende programma worden uitgevoerd Entre Camarades, Marche, FaustLa Couronne War, Ouverture, KahntoAuf glückes W~o< Walzer, Waldteufel; Fantaisie sur l'opéra comique Les Mousquetaires au Couvent, Varney Jubelouverture, Baoh Andante, Montagne; Fantaisie Militaire, Morks en Barataria-Marsch Sullivan. - Dinsdag middag viel te Vlissingen een twaalfjarig knaapje van een ladder. Het kind kreeg hersenschudding en men vreest voor zyn leven. Men schrijft ons nit Goes: Langen tijd werd door de schippers van diepgaande schepen geklaagd over de ondiepte der buitenhaven aan het Goesche Sas. Thans is dat verbeterd. Was er vroeger met gewonen laagwaterstand op sommige plaatsen slechts één voet water, zoodat meestal buitenliggende vaartuigen op halftij moesten wachten, nu is de diepte bij gewonen lagen waterstand zes voet, zoodat nu ten allen tijde kan geschut worden. Vijf dagen werkens, met een door stoom ge dreven baggermachine, is noodig geweest voor deze nuttige verbetering. Naar wij vernemen, kan ook Bpoedig ver wacht worden dat by het einde van de buitenhaven de boei, die daar vroeger lag, weer geplaatst wordt. Deze ton doet dien3t, om, ook by sterken oosten wind, naar buiten geschutte schepen, met een per sloep uitgebrachte iyn, op stroom te kunnen breDgen. Reeds moet het loodswezen door het ge meentebestuur aangezocht zijn dit werk uit te voeren. Te Colynsplaat is Maandag de blik sem geslagen in het dak van een timmermans winkel, waar enkele pannen verbrijzeld werden terwijl tezelfder tijd bij een landbouwer onder die gemeente eene koe door het hemelvuur ge dood werd. Deze schade wordt door assurantie gedekt. Op de Maandag in het Huts van Nassau te Zierikzee gehouden gewonejaarlljksche vergadering der vereeniging Onderling Hulp betoon bleek uit de rekening over het afge- loopen jaar dat f 2627.80 werd ontvangen en f 2465.43 uitgegeven; het batig saldo bedraagt dus 162.37. Het ledental bedraagt 403. RECHTSZAKEN. Kantengerecht te Middelburg. Heden (Woensdag) zyn veroordeeld wegens het laten staan van een trekdier :L. d. R., Grijpskerke, tot 1 b. s. 1 d. h.opge ven van een valschen naamJ. S., Goes, tot f 5 b. s. 3 d. h.beschadigen van de steen glooiingC. C. Cz., D. C. Cz., M. d. N. Bz., Arnemuiden, tot f 2 b. s. 2 d. h.schuren van de straatP. R., M. C. d. V., Middelburg, tot f 0.50 b. s. 1 d. h.wateren buiten de bakken J. S., Goes, tot f 1 b. s. 1 d. h. Verder wegens dronkenschap: I. L.,L. v.E., G. B., A. V., D. v. d. P., Middelburg, I. B., Vlissingen, J. G., Koudekerks, tot f 1 b. s. 1 d. h., W. v. H., G. H., J. L., A. BMiddel burg, J. M., Vlissingen, tot f 2 b. s. 2 d. h., A. J., N. J. F., W. J. P., Middelburg, A. d. V., Vlissingen, tot f 3 b. s. 2 d. h., T. N., Mid delburg, tot 2 dagen b., J. J. v. H., Middel burg, tot 3 dagen b., H. V., Vrouwepoider, tot 5 dagen h., C. I., Middelburg, tot 2 X 2 dagen h., J. C. H., Middelburg, tot 3 X 1 week h. Bekrachtigd, met wijziging van de straf van hechtenis iu boete vau f 6 b. s. 1 d. h., is bet vonnis tegen K. W., Vlissingen, bij verstek gewezen, waarvan de beklaagde was gekomen in verzet. ONDERWIJS. Na een korte ongesteldheid overleed Dins* ig te Leiden, in den ouderdom van 83 jaar, dr J. J. Prins, oud-hoogleeraar bij de faculteit der godgeleerdheid aan de universiteit aldaar. - Uit het verslag der plaatseiyke commissie van toezicht op het lager onderwys in het HaarlemsGhe gemeente-verslag neemt de H. Crt deze eigenaardige byzonderheden over. De heer C. de Vries, hoofd der kostelooze school C, werd benoemd tot hoofd der derde tusschenschool, die op het Leidscheplein. Van de 739 leerlingen van de kostelooze school gingen 567 met hem mede en verkozen liever schoolgeld te betalen dan hun onder* zer te verlatende ouders wilden hun kin* deren niet aan de leiding van het hoofd ont» trekken, die tot heden het onderricht van hun kinderen had behartigd. De ouders toonden dus het onderwys zeer te waardeeren. Verschillende Berichten. In de Dinsdag te Amsterdam gehouden algemeene vergadering van de Vereeniging tot opvoeding van halfverweesdeverlaten en Hen' waarloosde kinderen in het huisgezin werd medegedeeld dat de bonw van een nieuw doorgangshuis mogeiyk is geworden door de mildheid van den heer P. W. Janssen, die der vereeniging de kapitale som van f 7000 heeft geschonken. Voor den bouw is aangekoch6 een terrein te Bussum met een oppervlakte van 5700 M3. Bij een Dinsdag te Amsterdam gehouden schilderijenveiling van stukken uit verschil* lende nalatenschappen werd een klein stukje van Mauve Schelpenvisscher verkocht voor f 10.000, terwijl voor een eveneens klein schilderytje van Jacob Maris Stadsgezicht f 7300 werd betaald. Voor de uitvoering van bet Nedertandsch Oymnastiekverbond, die te Amsterdam by ge legenheid der inhnldigingsfeesten zal gegeven worden, hebben zich reeds 62 vereenigingen aangemeld. Onder leiding van den heer Horsman uit Krimpen aan de Lek, werd Dinsdag te Utrecht eene byeenkomst gehouden van een dertigtal graan-, schors- en pelmolenaars, waarin besloten werd tot oprichting van een Algem. Nedert, Molenaarsbond, die ten doel heeft door alle gepaste middelen verbetering te brengen in de positie der genoemde molenaars en behartiging hunner belangen. Men zal bet doel trachten

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1