MIDDELBIRGSCHE COURANT. N°. 116. 141" Jaargang. 1898. W oensdag 18 Mei. Dexe courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Frjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p.,/2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer Middelburg 17 Mei 8 u. vm. 49 gr. 12 u 55 gr., av. 4 u. 51 gr.F.Verw. zw. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 oent. Reclames 40 cent per regelj Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Zierikzee: A. C. de Mooli, te Tholen: W. A. vab Nieuwen huijzen. Donderdag (Hemelvaartsdag) ver schijnt deMiddelburgsche Courant niet. Middelburg 17 Mei. Een zegenrijk sociaal werk. Dezer dagen is met ingenomenheid begroet de oprichting van, en met waardeering in de pers geschreven over eenejeugdige vereeniging, te 'sGravenhage tot stand gekomen in navol ging van Amsterdam, waar reeds in 1896 zulk een nuttige instelling in het leven werd ge roepen, vooral door toedoen van den hooglee raar in het strafrecht, mr G. A. van Hamel, die zich zoowel in het buitenland als in ons land een naam verwierf als gelukkig beoefenaar der crimineele anthropologic. Beide vereenigingen dragen den naam van Pro Juventute. Wij meenen een goed werk te verrichten door ook de aandacht van onzen lezerskring eens te vestigen op het verheven doel, dat zij be oogen. Misschien geeft dit aanleiding tot meer dere belangstelling daarvoor in eigen kring en tot navolging van het voorbeeld, in de beide voornaamste steden van ons land gegeven. Naar ons gevoelen kan dit niet beter ge schieden dan door hier te laten volgen wat Lynceus, achter welk pseudoniem zich de talent volle schrijver der Haagsche Uitkijkjes in Hef Vaderland verbergt, in zijn jongste causerie schrijft, om een beroep te doen op den krach- tigen steun van velen in zijn arrondissement, die voor een goed doel wat kunnen missen. Hij knoopt daaraan vast eene belangrijke beschouwing over een gewichtig vraagstuk, dat ernstige overweging, kalm nadenken ten volle waard is. En al zullen velen, evenals wij, het volstrekt niet in alle opzichten met hem eens zijn, de kwestie, die hij aanroert, mag ook wel eens door een gewoon couranten-lezend publiek onder de oogen worden gezien. Daartoe geeft de even heldere ala aangenaam geschre ven beschouwing van Lynceus gereede aanlei ding. Hij zal ter wille van bet goede doel, het zeker wel, evenals de redactie van Het Vad., goedkeuren dat wij zijn jongste „Uitkijkje" in zjjn geheel een plaats in ons blad verleenen. De Vereenigingen Pro Juventute dan nemen zich voor 'n zegenrijk sociaal werk te onder nemen. Zij willen, voor zoover dit onder de tegenwoordige wetgeving mogelijk is, den jeugdigen wetsovertreder behoeden tegen de jammerlijke gevolgen eener terechtstelling en een vonnis, overtuigd dat het straffen hem niel belet van kwaad tot erger te vervallen en, integendeel, medewerkt tot zijn volkomen ondergang. In de verspreide circulaire worden de middelen, die de Vereenigingen tot bereiking van haar doel denken aan te wenden, niet genoemd; maar wij mogen verwachten, zoo schrijft Lynceus, dat, onder zekere voorwaarden, buiten vervolgingstelling zal worden verkregen en dat, nu „wijziging in den stand der tegen woordige wetgeving door de regeering in uit zicht gesteld is," later de macht van ouders of voogden, onder zekere omstandigheden, zal kannen worden overgedragen aan Vereenigingen als Pro Juventute, opdat ontaarde vaders, moeders, voogden, niet kunnen voortgaan met hun kinderen te verwaarloozen of op te leiden tot boosdoeners. In plaats van een jong mensch te doen boeten voor 't wangedrag der over hem gestelde ouders of voogden, zou men dezen het recht willen ontnemen, dat zij zoo schandelijk hebben mis bruikt, en het verwaarloosde kind brengen in een gezonde omgeving, waar het kwade in hem kan worden bestreden, het goede aangekweekt en hij doordrongen kan worden van zijn plichten, in het besef van zijn ontluikende krachten om het goede te willen en te doen. Aan de jammerlijk bedervende invloeden van slechte voorbeelden, ontuchtige leeringen, phy- sieke verwaarloozing zou hij worden onttrokken en verstandig geleid, gevoed en verpleegd in de gunstige omstandigheden verkeeren, waarin deugd en kracht tot vollen wasdom kunnen geraken. Het is overbodig dat ik over een en ander hier nog lang spreek. Men heeft het zoo goed gezegd en het is niet mijn plan aan Pro Juventute nog weder een geheele causerie te wijden. Mijn voornaamste doel was de aandacht te vestigen op het feit dat mannen van onbetwistbaar gezag verklarentot nu toe heeft men gestraft en nóg gaat men voort met straffen, waar men moet genezen. Wie de lijst van oprichters der Haagsche vereeniging doorleest, komt tot de verkwikke lijke overtuiging, dat mannen met veel ervaring, van het hoofd onzer politie af tot de leden der hoogste rechtscolleges toe, het feit erkennen en al het mogelijke willen beproeven om den Staat van den ouden dwaalweg op het pad der reddende menschelijkheid te voeren. Niet straffen, maar genezen. Niet wrenen, maar behoeden tegen den val. Dat is de triomf der ware Christelijke liefde. Nu kan men de vraag stellen en zij is herhaaldelijk gesteld of wat men nu wil gaan doen voor jeugdige wetsovertreders niet zou moeten worden gedaan voor allen, die, jong of oud, gezondigd hebben tegen de voor schriften der wet. Er zijn criminalisten, die de maatschappij het recht betwisten een mensch te straffen. Zij redeneeren aldus: hoe meer de beschaving veld wint, hoe meer de recht spraak rekening houdt met de omstandigheden, waaronder een daad is bedreven, en hoe minder personen verantwoordelijk worden geacht voor hun daden. Nog niet zoo heel lang geleden werden krankzinnigen ter dood gebracht. In vroeger eeuwen zijn dieren plechtig gevonnisd en verbrand. Men is er langzamerhand toe ge komen, allereerst te onderzoeken of de dader wel verantwoordelijk geacht kon worden voor het door hem begane misdrijf en men moet er toe komen niemand straibaar te achten voor zijn daden. Dat klinkt ongehoord en ik geef toe dat deze uitspraak in lijnrechte tegenstelling is met onze begrippen van rechtvaardigheid en gevaarlijk schijnen voor de instandhouding onzer Maatschappij, 't Is niet waar? alsof slechts anarchisten zoo iets kunnen ver kondigen. En toch is deze uitspraak niet meer dan de consequentie van het determinisme, door de meeste moderne criminologen tot basis hunner theorieën aangenomen en te beschouwen als de slot-conclusie, waarvan het prospectus der Vereeniging Pro Juventute het eerste woord bevat. Wordt de jonge misdadiger niet meer gestraft, maar genezen, omdat men erkent dat zijn omgeving schuld heeft aan zijn vergrijp en niet hij, waarom dan menschelijkheid be tracht jegens iemand, die reeds op vijftien jarigen leeftijd is gevallen en wraak geoefend op hem, die tot zijn vijf eu-twintigste jaar weerstand heeft geboden aan de jammerlijke invoeden, waaraan hij heeft blootgestaan, eerst kind in huis, later als jongeling op de werkplaats, nog later als man, misschien weer in zijn huis en onder slechte kameraden, levend in armoede, verteerd door een kwaal, vergiftigd door jenever, gelijk er zoo velen en velen zijn En, wanneer men nu ook ten opzichte van die gedegenereerden van systeem is veranderd, zal men dan gaan opsluiten in kleine hokken de even talrijke, schijnbaar gezonde menschen, die niet aTm zijn aan geld, maar arm aan her sens, verslapt van zenuwen, geboren uit een ternauwernood nog zich voortsleepend ouder paar, behept met kwalen, die men nog niet kent, voorbestemd om te vallen, vroeger of later, bij den eersten stoot naar den verkeer den kant. En als men nu de lichamelijk zwakken niet meer wil straffen, maar genezen, wie zal dan durven zeggendeze man is gezond en toe rekenbaar? Welke rechter zal dat kunnen, welke geneesheer Is niet gezondheids-schijn de bedriegelijkste van alle? Plotseling gaat er iets haperen aan het teere werktuig onzer ziel, dat wij zenuwgestel noemen, en onze toerekenbaarheid houdt feitelijk op. We zijn als de stuurman, wiens roer in 't ongereede is geraakt Gij vindt al heel kras wat ik daar zeg en ge vraagt of dan de maatschappij niet meer is dan een verzameling krankzinnigen of men schen, die 't elk oogenblik kunnen worden. Ge acht het wegredeneeren der toerekenbaarheid van wetsovertreders zelf reeds misdadig, omdat het de basis onzer maatschappij aantast of wel, zoo ge vindt dat, indien waar was hetgeen ik zeide, die waarheid moest erkend worden, om dat zelfs orde niet op leugen mag berusten, ook dan zoudt ge vragenwat kan er, in deze omstandigheid, gedaan worden om de toereken baren tegen de on toerekenbar en, de gezonden tegen de zieken te beschermen, of, zoo we dan allemaal ziek zijn, hoe beschermen dan de goedaardige gekken zich tegen de gevaar lijken En toch, heb ik zelfs niets beweerd en niets overdreven. Ik neem van het bovenstaande niets voor mijn rekening. Wat ik daar zeide, kunt ge lezen in meer dan éen werk over cri minologie en zoo ge u boos maaktet over mijn geschrijf, dan maakt ge u boos op heel wat beroemde anthropologen, die in hun werken tot de boven aangeduide conclusies komen. Ik moet hierbij aanteekenen, dat, waar ik uit ging van het beginsel der humaniteit, anderen enkel uitgaan van het determinisme. Tot dezen behoort A. Hamon, van de Nieuwe Universiteit te Brussel, onder wiens toezicht wordt uitgege ven de Bibliothèque internationale des sciences sociologiqueswaarin onlangs verscheen een verzameling van zeven door Hamon gegeven lessen, onder den titel van Determinisme et Responsdbilité. (Paris. Reinwald Schleicher frères 1898). Over de wetenschappelijke waarde van dit werkje zal ik geen oordeel uitspreken en maar wenschen dat die grooter is dan de waar de van het betoog voor het determinisme als eenig ware levensbeschouwing, waarmee het boekje begint. De wil en de wilskracht (aard en werking) wordt bepaald (volgens Hamon) door warmte, koude wind, vochtigheid, droogte, electriciteit der lucht, zonneschijn, klimaat, breedtegraad, plantengroei, toestand van den bodem, spijsvertering, bloedsomloop enz. enz. enz. Hieruit volgt dat de wilskracht zeer veran derlijk is, en dus de toerekenbaarheid. Hamon verklaart dan ook dat geen mensch toereken baar is, omdat men wel, tot op zekere hoogte, vrij kan wezen om zijn wil door te zetten, maar altijd volstrekt onvrij is in zijn willen. Daarom acht hij het een groote dwaasheid, dat er nog criminalisten zijn, die van gedeeltelijke toereken baarheid spreken en dat zelfs in wetten Van zulk eeu absurditeit melding wordt gemaakt. Hij wijst op den strijd tusschen rechters en genees- heeren en vindt dat de rechters uit klassen voor oordeel zoo vaak een prooi vasthouden. Trou wens, naar zijn meening zijn alle veroordeelden immers onschuldig! Heftig worden de crimi nalisten aangevallen, die, zooals Yallon, durf den schrijven: „die leer der ontoerekenbaarheid is wel zeer gemakkelijk voor den geneesheer expert maar het is duidelijk welk een gevaar daaruit voortvloeit voor de maatschappij. Men breidt haar al meer en meer uitspoedig zal zelfs migraine een misdadiger ontoerekenbaar heeten te maken." Ge ziet, de redeneering is eenvoudig: Het determinisme is de eenig ware levensbe schouwing. Het determinisme leert, dat het menschelijk karakter een product is van omstandigheden wil en wilskracht zijn even wisselvallig als kli maat -|- digestie -f- omgeving -(- gebeurtenissen. Dus is niemand toerekenbaardus mag men niemand veroordeelendus mag men niemand waarmee niet gezegd is, dat het ideaat ooit volkomen te bereiken is. Een maatschappij, waar geen straf meer zou zijn, ware immers het Koninkrijk Gods op aarde BMOEMIH GM ENZ. Bij kon besluit: is den reserve-officier van gez. 2de kl. W. Snijders de Vogel eervol ontslag verleend uit zijne betrekking tot de landmacht zijn benoemd bij het wapen der art., bij het 4de reg. vest -art., tot kapitein de eerste luit. A. J. P. Pfeiffer, van het 1ste reg. veld-artill. tot eerste-luit. de tweede-luit. J. D. Schaap, van het 3de reg. vesting-artill. is benoemd tot rijkscommissaris voor de ge subsidieerde tramwegen H. de Mol van Otter- loo, civiel-ingenieur te 's-Gravenhageen is de met verlof in Europa aanwezige 1ste- luit. der Inf. van het leger in N.-I., J. J. Die- mont, ter zake van lichaamsgebreken, eervol uit den militairen dienst ontslagen, met toe kenning van pensioen. De ministers van marine, oorlog en koloniën verleenen deze week geene audiëntie. daten, staat niet vast. Ook niet welke rol dé. drank hier gespeeld heeft. Alleen de aanval op den sergeant in de Lango Noordstraat schijnt door niets gemotiveerd. Met ingang van 1 Juni a. is benoemd: tot brievenbesteller aan het postkantoor te Middelburg L. J. Ruijtenburg, thans post bode te Oud-Vosmeer, en aan het kantoor ta te Goes C. D. Kriekaard, thans postbode van Goes op 's-Gravenpolder. Van anti-revolutionnaire zijde zijn thans voor de aanstaande Staten-verkiezing definitief candidaat gesteldin het district Middel burg de heeren D. J% Dronkers en H. J. v. d. Meer, beiden aftredende, en mr. A. A. de Veer Gz.en in het district Tholen de af tredende heeren mr. J. H. L. van Buren en A. Hollestelle. Maar nu komt het vreemde van 't geval. Plotseling schijnt de heer Hamon bedacht te hebben, dat, hoezeer zijn besluit welgevallig moest wezen aan zijn vriend, den anarchist Elysée Reclus, hij toch niet wilde komen tot anarchistische conclusies. Wat wij misdaad noe men, werd op pagina 117 gedefinieerdtout acte conscient qui lèse la libertê d'agir (Tun individu de mêrne espèce que Vauteur de l'acte (onder individu is ook een sociaal organisme te verstaan.) Hij wil nu niet spreken van mis drijven, maar van actes dissonantsniet van responsdbilité sociale, maar van réactivité Sociale en deze moet tengevolge hebben, niet straf, maar un traitement preventif, une hygiène et une thêrapcutique sodales, s'adressant plus haut que Vindividu agent, aux causes mêmes der actes dissonants. M. a. w. hij wil den staat de verplichting opleggen voor alle wetsovertreders te doen wat de vereeniging Pro Juventute doet voor de jeugdige, en zelfs nog meerde oor zaken moeten worden weggenomen, de maat schappelijke kwalen, pauperisme en veel meer nog. Niet straffen, maar genezen is het ideaal. Wij begonnen met het te zeggen. Maar hoe kan Hamon denken, dat zoo iets, ook maar in de verre toekomst, mogelijk is Welke van de ontoerekenbare menschen, gelijk we volgens hem allen zijn, mogen zich het recht aanmati gen, andere ontoerekenbaren te leiden in een zekere richting? Hoe zullen blinden, door 't noodlot gedreven, die richting vinden Welke sanctie heeft hun optreden. Niet eens die van overtuiging, dat zij het goede dienen, want zij gaan als een kurk op de baren, niet wetend waarheen en bewust van hun lijdelijk heid. Het determinisme van Hamon loopt uit op anarchie en het slot van zijn boek is een inconsequentie. Toch mag ik u niet ontraden zijn werkje aandachtig te lezen en te overdenken, al ware 't maar om in u zelf de overtuiging te ver sterken, dat men, van een geheel ander stand punt uitgaande,tot dezelfde conclusie kan komen, nl. dat wij in den anti-socialen mensch niet moeten zien een vijand, op wien de gemeenschap zich heeft te wreken maar een zwakkeling jegens wien de menschelijkheid een moeilijke taak moet trachten te vervullen, zonder den sterkere bescherming en aanmoediging te ont houden. En nu eminente mannen ten onzent inzien dat dit moet geschieden voor jonge wetsover treders, wordt de hoop in ons levendig, dat eenmaal, zij het dan ook na jaren, het „straf niet maar genees" wachtwoord zal zijn van hen, aan wie de zorg voor de verdediging onzer maatschappelijke belangen zal zijn toevertrouwd} Ramp In Indië. Aan het N. v. d. D. wordt uit Batavia ge seind dat de kleine Soenda-eilanden geteisterd zijn door hevige stormen. De baai van Bima (Soembawa) is bedekt met doode lichamen, stukken van huizen, huisraad, enz. Timor Koepang (het Nederlandsch gedeelte) bleef ge spaard. UIT STAD ÉN PROVINCIE. Door den Commissaris der Koningin in Zeeland is, overeenkomstig art. 109 der militiewet, de majoor H. F. van den Oudendijk Pieterse, provinciaal adjudant in Zeeland, aan gewezen, om wijlen den heer N. Epkema als militie commissaris te vervangen. Met ingang van 1 Juni zijn verplaatst de kommiezen bij 's rijksbelastingen P. Dreve, 2e klasse, van Veere naar Tholen; M. C. Commelin, le klasse, van Terneuzen naar Veere en C. J. de Bruijne, 3e klasse, van IJzendijke naar Terneuzen. Wij wijzen onze lezers, die daarbij belang hebben, op de mededeeling over de Amster- damsche goederenmarkt, voorkomende onder de rubriek Handelsberichten. Wij hopen die in het vervolg wekelijks een plaats te verleenen. Doordat hedeu ochtend een vaartuig in de spoorwegbrug te Dordrecht vast geraakte, werd die brug onklaar en had de treinenloop eenige vertraging. Daarvan was onder meer het gevolg, dat de Hollandsche post hier dezen morgen niet op tijd aankwam. Doordien een makartbouquet in de etalage kast van het magazijn der firma Gebrs Boude- wijnse op de Groote Markt, hoek van de Gortstraat, alhier vlam vatte, ontstond Maan dag avond omstreeks een unr of negen een begin van brand in bedoelde uitstalling. Dank zij de tegenwoordigheid van geest der firmanten, die dadelijk met een paar parafeu's het snel om zich heen grijpende vuur doofden en die spoedig van een paar voorbijgangers hulp kregen, werd het brandje in de geboorte gestuit en de schade tot een minimum beperkt Zij bepaalde zich tot een deel der uitgestald»1 goederen. Toch is nog de groote spiegelruit gebarsten. Verzekering dekt wat bedorven is. De bewoners van een deel van het Mo lenwater alhier geven heden door het uitste ken der vlaggen van hunne belangstelling blijk in een heden hier ter stede gevierd wordend gouden huwelijksfeest. Donderdag a., des avonds te zeven uren, zal op het Molenwater alhier door het muziek korps der d.d. schutterij, luitenant-kapelmeester de heer Jan Morks, het volgende programma worden uitgevoerd: Entre Camarades, Marche, FaustLa Couronne Jor, Ouverture, Kahnto Auf glückes Wogen Walzer, Waldteufel; Fantaisie sur l'opérs comique Les Mousquetaires au Couvent, Varney Jubelouverture, Bach; Andante, Montague Fantaisie Militaire, Morks en Barataria-Marsch, Sullivan. Wij herinneren dat, indien deze uitvoeringen worden afgelast, dit geschiedt door het plaatsen van een kennisgeving aan het stadhuis. De toestand van de personen, die bij de schermutseling van Zondag avond alhier ver wond werden, is niet onrustbarendnaar om standigheden zijn zij redelijk. De aangehouden, eveneens gewonde, persoon is weder op vrije voeten gesteld. Omtrent de aanleiding tot de vechtpartij is niets met zekerheid te meldenverschillende partijen beweren ieder iets anders. Of de ruzie ontstaan is in de in ons vorig nommer genoemde biergelegenheid, waar ook de vrouwelijke sekse aanwezig was, dan wel of er een veete bestond tusschen burgers en sol Terwijl Maandag middag aan den Molen dijk te Goes een metselaar een vrachtje stee- nen op een steiger bracht, ontglipte hem een steen, die op het hoofd van zijn vader terecht kwam. Deze kreeg een vrij belangrijke hoofd wonde en verloor veel bloed. Zijn toestand is bevredigend. De gemeenteraad van Krabbendijke, besloot Maandag tot het oprichten van een telegraafkantoor. Op 23 dezer wordt te Cats, in verbin- ng met Cortgene, e*n rijkstelegraaf kan toor, ingericht met telephoondienst, voor het algemeen verkeer geopend. De diensturen zijn geregeld als volgtop werkdagen, van 8 tot 11 u. 30 m. voor-, van 1 tot 3 en 5 tot 6 u. 30 m. namiddags; op Zon- en feestdagen, van 7 u. 30 m. tot 8. u. 30 m. voor- en van 12 u. 30 m. tot 1 u. 30 m. namiddags (spoortijd). Naar men uit Hulst aan de N. R. Crt meldt, besloot de katholieke kiesvereeniging tegenover het aftredend lid van de Prov. staten, mr J. G. van Deinse, die van 1874 af voor dit district zitting heeft, geen candidaat t« stellen. De heer J. B. T. Hugenholtz, consulent van Sas van Gent en Philippine, klaagt erover dat in laatstgenoemde gemeente de ruiten van het kerkgebouw door baldadigen worden ingegooid, zonder dat, naar het schijnt, de politie daar iets aan doen kan. LANDBOUW. Reeds herhaaldelijk is de aandacht der paardenfokkers gevraagd voor de uitstekende financieele resultaten, die verkregen worden bij het gebruiken van goede fokdieren, en aan getoond hoeveel invloed op de veulens door het mannelijke fokdier wordt uitgeoefend. Tel kens en telkens weer is door cijfers bewezen, dat de grootere uitgaaf aan dekgeld ruimschoots wordt vergoed door de hoogere prijzen, dia voor de afstammelingen gemaakt worden. Maar „leeringen wekken voorbeelden trek- ïn"; en daarom laten wij hier een opgaaf volgen van dezer dagen in het vierde district besteedde prijzen voor paarden, dié een goeden stamboom hebben. Zoo werd deze maand op een publieke ver- kooping te E e d e voor een Rouaanscbe merrie van tien jaar met haar veulen betaald, zonder de 10 opgeld, f 700voor een driejarige dito vosmerrie f 610, voor een tweejarige Rouaan- sche merrie f 550, voor een tweejarige zwarte merrie f 490, terwijl een eenjarige merrie f 290 opbracht. In 1897 kocht een Belg een hengstveflléfl, drie maanden oud, voor 600 franken en een vosmerrie van gelijken ouderdom voor dezelfde belangrijke som. Vader van al deze dieren was een in het N. P. S. ingeschreven hengst. Te Nisse is een varken geboren met twee koppen. RECHTSZAKEN. Arrondissements-Rechtbank te Middelburg, Heden (Dinsdag) zijn veroordeeld wegens: smaadschrift en beleedigingJ. L, A. d. L,t 28 j., bakkersgezel, Middelburg, tot f 100 b. s. 80 d. h.; diefstalA. v. R., 22 j., arbeider, Sas vaö Gent, tot 7 d 'gev.straf diefstal door middel van een vdlsche sleutel: C. R., 31 j., hvr. D. d. H., zonder beroep, VLissingen, tot 1 m. gev.straf, en veroorzaken van brand door schuldJ. P. G., 43 j., smid, Arnemuiden, tot f 25 b. b. 25 d. h. Vrijgesproken E. C., 15 j., en C. G. M., 13 j., veldarbeiders, beiden Biervliet, en F. J., 22 j., en M. J., 20 j., werklieden, Hoek, allen beklaagd van diefstal. ONDERWIJS. Door den raad van Hoedekenskerke is Maandag eervol ontslag verleend aan den heer G. Beaeker, onderwijzer san de Q. h,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1898 | | pagina 1