MIDDELBIRGSCHE COURANT.
BUITENLAND.
N°. 61
141e Jaargang.
1898.
Maandag
14 Maart.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thormometor
Middelburg 12 Maart 8 u. vm. 38 gr. 12 u 44 gr.,
av. 4 o. 42 gr. F. Verw. Z. W. wind.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel}
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten.'
Te 's GravenhageDe Gebb. Belinfante te
Amsterdam A. de La Mar Azn.
courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 12 Maart.
Stoomloodsdienst.
De reeds vroeger uitvoerig in ons blad
besproken kwestie betreffende het nnt van
stoom bij den loodsdienst is thans, door het
optreden van een nieuwen minister van
marine, wêer van zelf aan de orde gekomen
Of wij met dien titularis veel genaderd
zijn tot hare oplossing, kunnen wij niet
zeggen. De verzekeringen, van verschillende
zjjden gedaan, hebben jhr Röell nog niet
de vaste overtuiging geschonken, dat stoom
loodsdienst de plaats moet innemen van den
nu gebruikelijke. Wel is hij van oordeel dat
in principe Btoom- boven zeil-loodsdieDst de
voorkeur verdient, maar dit geelt den mi
nister nog geen aanleiding daarvan op de
door hem ingediende begrooting op positieve
wijze te doen blijken. Hij heeft zich nu
bepaald tot het niet-aanvragen van 29.320,
door zijn voorganger op diens begrooting
gebracht voor den aanbouw van een nieuwen
loodskotter van 20 M.
Deze weglating zoo schrijft de minister
Röell in zijne memorie van toelichting
houdt verband met de omstandigheid, dat
ondergeteekende, van oordeel zijnde dat in
principe stoom- boven zeil-loodsdienst de
voorkeur verdient, nogmaals een ernstig on
derzoek heeft doen instellen, door een daar
toe benoemde commissie, of het mogelijk is
om zonder te groote financieele offers en
zonder dat de belangen van den dienst
worden geschaad, hetzij te Dnngeness, hetzij
te IJmuiden en aan den Hoek van Holland,
door Rijk8stoom8cbepen geheel of gedeelte
lijk in den loodsdienst te voorzien.
„Onder die omstandigheden wenscbt de
ondergeteekende geene beslissing te nemen
omtrent den aanbouw van den loodskotter
vóór hem de uitslag van het aangevangen
onderzoek bekend is mocht het dan blijken
dat er geene waarschijnlijkheid bestaat op
het vrijkomen van kotters door verandering
in den loodsdienst, dan stelt hij zich voor
de noodige gelden voor den aanbouw op de
suppletoire begrooting dan wel op die voor
het jaar 1899 aan te vragen".
Het door den minister ingenomen stand
punt geeft het bewijs, dat hij voor den aan
drang op dit punt niet doof is. Maar tevens
getuigt het van een omzichtig beleid. Het
is echter te hopen dat dit herhaald onderzoek
niét te veel tijd zal kosten, opdat, wanneet
het resultaat daarvan den minister mocht
versterken in zijne gunstige meening omtrent
een stoomloodsdienst, hij zelf spoedig de
handen aan het werk zal kunnen slaan om
dit idee te verwezenlijken.
Er is aan zulk een dienst groote behoefte
Wij werden in ons gevoelen daaromtrent
veTBterkt dooT mededeelingen, ons op ons
verzoek dezer dagen van zeer bevoegde 6d
deskundige zijde gedaan. Zij kwameD
hierop neer;
In alle opzichten verdient stoomloodsdienst
de voorkeur.
Immers: een stoomloodsboot kan steeds op
haar post blijven, ook bij windstilte, stroom,
mist en last not least by storm, alle factoren,
waarby met geen mogelijkheid de dienst te
volvoeren is met een zeilvaartuig.
Komt een schip in 't zicht, dan kan een
stoomloodsboot zich in figuurlijken zin als een
haai op zijn prooi werpenen heeft zij die
bemachtigd, welnu dau is zy onmiddellijk
weêr op haar observatiepost terug.
Bij stormweer loopt de stoomloodsboot in
de lij van bet te bemannen schip, blijft in die
lij liggen, zendt de jol zonder gevaar naar
het bewuste vaartuig en pikt of wel vischt
de jol ook weer op wanneer deze haar taak
den loods aan boord te zetten, heeft volbracht.
Dat kan een zeilvaartuig onmogelijk ver
richten s wel kan dit onder de iy van het
te loodsen schip doorloopen en de jol zenden,
maar zelf onder de lij blijven, kan een zeil
vaartuig niet. Het moet dan vöor den wind
rond of een paar maal dóór den wind gaan
om de jol weder op te visschen en gedu
rende al den tjjd, daarvoor benoodigd, en
waarmede allicht een twintig minuten
verloopen, is de jol aan de zee (golfslag)
blootgesteld. Daarin juist schuilt het meeste
gevaar voor de opvarenden.
Stellen wij nu verder, dat de zee sno hooi
loopt, en bet te beloodsen schip zoo zwaar
slingert dat men niet, zonder menschenlevens
er aan te wagen, het van een loods kan
voorzienwelnu, dan stoomt de stoomloods
boot het bewuste schip vóór, hetzij geheel
naar binnen of naar een veilige plaats waar
het kan geschieden.
Dit kan een zeilvaartuig nu wel is waar
ook, maar, en dat is de kwestie, het zeil
vaartuig kan dan niet meer terugkeeren,
een stoomloodsboot wel, en deze is dus weer
spoedig op haar post.
De loodszeilvaartuigen moeten ook zee
kiezen wanneer bet stormt, om van lagerwal
te big venen hoe nu, wanneer er dan door
het een of ander schip reikhalzend naar
een loods wordt uitgezien, en het er geen
vinden kan? Tien tegen een of het gaat
te gronde.
Wg herinneren ons oog een geval, dat de
bemanning van een loodskotter een loffelyke
vermelding kreeg, omdat die acht k negen
dagen lang de zee had gekozen en eindelijk
binnen kwam met verlies van een man, die
door een golfslag voor de oogen zijner
makkers was weggerukt.
Al dien tijd lag dus de kust voor de
bemanning open, zonder dat zij kon binnen
varen. Wat zou er in die acht dagen al niet
kunnen gebeurd zijn
Dit viel voor in December van 1883.
In denzelfden tijd was een loodsvaartnig
den waterweg ingeloopen, of liever daarin
gevlucht; het werd echter weder uitgezon
den, niettegenstaande de schipper verzekerde
het niet van den lijwal te kunnen af houden.
De man deed zijn plicht, en vertrok. Een
paar dagen later dreef de achterspiegel van
de a kotter bij den Hoek van Holland aan
land, om te bevestigen dat er door die kloeke
mannen was gestreden.
Er welk een strijd!
En nu nog een laatste geval in 1897:
Begin Maart, in die onstuimige dagen, had
de bemanning van een zeilloodsboot zeven
dagen noodig om op haar post in het Kanaal
te komen, zegge zeven dagen. Zou dat met
een stoomloodsboot ook het geval zijn geweest
Zeker niet.
En wat nu het comfort voor de loodsen
betreft, ook daarvoor is een stoomloodsboot
verre te verkiezen boven een zeilschip.
De traditioneele Jan Buffel is uitgestorven
dat kan ook niet anders als men denkt aan
de tegenwoordige passagiersschepen. Een
loods moet zich ook heden weten te presen
teeren en hoe kan hij dat als hij aan boord
van een zeilloodsvaartnig moet helpen trek
ken, reven etc. etc.
Is dus het groote nut van stoom bij den
loodsdienst onbetwistbaar voor de groote
zeegaten, zooals IJmuiden en Hoek van
Holland, waar onze zegsman zeer goed be
kend is, „wij denken ook", zoo schreef hy}
aan de mogelijkheid van een goede zee
waardige steamlaunch, waarop Hollandsche
Belgische rivierloodsen zich bevinden en
bnnne diensten presenteeren bij het ter reede
komen van Ylissingen, wat evengoed, ja
beter daarmee kan geschieden dan met die
kleine bootjes, die de loodsen zeiven, typisch,
doodkisten noemen."
Ware er een steamlaunch geweest met
leden van beide loodsdiensten aan boord,
dan ware, volgens hem, stellig het laatste
noodlottige ongeluk, Zondag 3 October van
het vorig jaar voorgevallen, niet gebeurd.
Immers, dat had juist plaats doordien de
eene boot, voortgestuwd door een golf, op de
audere schoot.
Wg wenschen hierby tevens er even op
te wijzen, dat van deze onverdachte en tot
oordeelen zeer bevoegde zyde, instemming
is betnigd met ons beweren dat, zelfs
afgescheiden van znlk een gemeenschappeiyb
vaartuig, ook by het gebruik van stoom er
destijds veel minder gevaar voor een onge
val zou bestaan hebben en in elk geval
hulp veel spoediger had kunnen verleend zijn.
De toestand van het loodswezen in Vlis-
siugen geeft ten slotte onzen zegsman, die
Men zie ons nominee- tam, Vrijdag-. 17
December 1897.
daar de inrichting van vroeger kent, aan
leiding tot de opmerking, dat, wanneer bet
Nederland8che en het Belgische gouverne
ment op dit punt de handen eens in elkaar
sloegen, zy eens besloten een uitzonderings
wet in het leven te roepen en overeen
kwamen om, voor zoover het de Schelde
betreft, den loodsdienst voor gezamenli_
rekening, onder éen vlag uit te oefenen
dit eene kapitale bezuiniging voor beide
landen zijn zou.
Met tien stoomloodsbooten zou ruimschoots
iu den dienst kunnen voorzien wordenen
zij zonden kunnen vervangen de nu gebruikt
wordende 32 Belgische en Nederlandsche
zeilloodsvaartnig en.
Dat laatste zij hier ter loops opgemerkt.
Het hoofdpunt in deze is de mededeeliug
van onzen zegsman omtrent het nut van
stoom- boven zeil-loodsdienst. Wij achtten
het nu de juiste tijd om daarop nog eens
nadrukkelijk te wijzen; in de hoop dat dit
ook eenigsziu8 moge meewerken om den
minister in zyn gunstige meening op dit
punt te versterken en allen, die in deze iets
te zeggen hebben, te bewegen niet te lang
te dralen met hét tot stand brengen van
eene nuttige en noodige verbetering óp dit
punteene verbetering die stellig ten goede
zal komen aan de wakkere mannen, die
zulk eene. moeilijke en gevaarlijke taak heb
ben te vervullen.
UIT STAD EN PROVINCIE.
By kon. besluit is, zooals Vrijdag avond
nog in onze stad werd bekend gemaakt, be
noemd tot directeur van het postkantoor te
Goes de heer P. Keg Czn., thans hoofdcom
mies der pos ter ij ei, en zulks met ingang
van 1 Juni 1898.
Prov. blad no 36 bevat een besluit van i
Gedeputeerde Staten van Zeeland, waarbij, met
wijziging van hun besluit van 5 Juni 1897,
de gemeente Vrouwepolder voor de ver
kiezing van leden der Provinciale Staten is
verdeeld in twee stemdistricten
lo het gedeelte dier gemeente, gelegen ten
zuiden van eene lijn, aanvangende ter plaatse,
waaraan het zuidwestelijk gedeelte van den
Oost-Nieuwland-polder de grens der gemeente
Serooskerke den Polderschen weg verlaat, en
loopende oostwaarts midden over dien weg
langs dien polder tot aan het zuidelijkste punt
daarvanen van daar oostwaarts naar het
Veergat;
2o het gedeelte der gemeente, gelegen ten
noorden dier lijn.
Toen wij de klokkenspelers voor het
eerst hoorden, werden wij, evenals allen, die
dat voorrecht genoten, bekoord door het
heerlijke geluid van hunne instrumenten, door
het muzikaal genot, dat zy verschaften.
Later, bij een herhaald hooren, is die indruk
eenigszins verflauwd. Of dit kwam doordat
de eerste indruk nog te veel bij ons voortleefde
en, zooals dat meermalen gaat, de verwachting
dan te hoog was gespannen; of dat, door
verandering van personen, het samenspel niet
zoo goed was; of ook dat zy zeiven meer hun
kracht zochten in het zingen van liederen en
de voordracht daarvan den indruk van het
eel voor een deel wegnam, wy weten
het niet.
In elk gevalzoo ingenomen als de eerste
maal waren wij niet met hetgeen wy van hen
hoorden.
En daarom valt het ons nu niet gemakkelijk
te voldoen aan het verzoek om een woord van
aanbeveling te schrijven, nu ons de volgende
week weer zulk een concert wacht.
Daarbij komt dat men ons niet wist te
zeggen of het wel dezelfde Bell Ringers zyn
van vroeger, al staan zij ook nu onder leiding
van Sir Duncan S. Miller.
Laat ons hopen dat zy bij hun wederoptre-
den in Zeeland, Woensdag te Middelburg
en Donderdag te Goes, vooral wat het klok
kenspel betreft, een even groot genot zullen
verschaffen als de eerste maal en niet veel hun
kracht zullen zoeken in bijinstrumenten of ge
forceerde grapjes.
Voor het klokkenspel zélf geven wy gaarne
de liederen cadeaual is het zingen daarvan,
hoe weinig stichtelijk voor ons, toch geen reden
om niet te luisteren naar hetgeen de klokkeD
zoo welsprekend ons te zeggen hebben tot
streling van het gehoor.
Al is hunne richting dé onze niet, wij hooren
ook toch gaarne, iets schoons, afgescheiden van
wie het ons biedt. Op dit punt zouden wij
wenschen wij schreven het al meermalen,
dat ook door anderen een ruimer standpunt
werd ingenomen en zij ook eens kwamen luisteren,
wanneer b. v. de zangvereeniging Tot Oefening
en Uitspanning of een ander gezelschap een
hunner heerlijke concerten gaf. Zulk een voor
beeld zou bij velen ten goede kunnen werken,
ook hun gemoed ontvankelijk maken voor
een verheven genot en hun blik verruimen.
Op dit gebied konden zoovelen elkaar ont
moeten, die nu nog, om een verschil van meer
op een enkel punt, zoo ver van elkaar blijven
staan.
Een enkele vraag ten slotte: voor welk lief
dadig doel is de opbrengst der uitvoeringen van
de klokkenspelers?
Of het komt, doordat zij, veelal ver bniten
de bebouwde kom der stad op hun wiel toe
rende, een vrij. wat grooter dosis frissche lucht
inademen dan andere menschenkinderenof
het een gevolg is van de meerdere lichaams
beweging die de wielersport nemen doet, of
wel dat het zich snelle verplaatsen er misschien
schuld aan heeft, we weten het niet, maar een
feit ia bet, dat het meerendeel van hen, die het
stalen ros herijden, onder de lustige Brilder is
te rangschikken.
Dat bleek voor de zooveelste maal Vrijdag
op den feestavond, die de Walehersche wielry-
dersvereeniging T. A. V. E. N. U. haar leden
met hunnedames en geïntroduceerden in de
groote Schuttershofzaal alhier aanbood.
Het programma, bestond uit onderscheidene
noinmers, voordrachten, muziek, leuke tooneel-
stukjes, hoofdzakelijk beoogende een prettige
stemming te wekken en te onderhouden, waar
in men dan ook uitstekend is geslaagd. De
liefhebbers, die voor het voetlicht traden, kwe
ten zich flink van hunne taak en bet publiek
was zoo dankbaar als men dat van goed ge
humeurde mensehen maar verlangen kan.
Speciaal op het terrein der vereeniging lag
het zaalrijdeneenige heeren gaven van hunne
bedrevenheid daarin blijk en toonden hoe ge
makkelijk de fiets er zich toe leent, om in een
kleine ruimte allerlei evolutién, draaiingen en
wendingen te maken en het figuur rij den te
beoefenen.
Een feestavond voor over 't algemeen jeug
dige, levenslustige menschen zonder een bal
ware natuurlijk niet compleet. Daarom had
T. a. v. e. n. u. ook dit als slotnommer op haar
program.
Naar men ons uit V1 i s s i n g e n meldt,
wordt Hr. Ms. pantserdeksehip Friesland van
het Nieuwediep aldaar binnen verwacht, ver
moedelijk in verhand met de binnenkomst van
het opleidingsschip der Duitsche marine Stcin.
- Tot agent van politie 3e klasse te V1 i s-
singen is benoemd J. Reynhout te Rilland.
De Coöperatieve vereeniging Eigen Hulp
te Vlissingen zal, behoudens nadere goed
keuring harer in deze maand te houden ver
gadering, zeven percent dividend uitkeeren.
Heden viert de wed. K. van den Berg—
Turn te Dreischor haar 104en verjaardag.
De oude vrouw, die er nog flink uitziet, is ook
in het volle bezit harer geestvermogens.
De heer Herman Snijders uit Middelburg,
daartoe door het bestuur van 't leesgezelschap
te Veere nitgenoodigd, hield Vrydagavond
in het lokaal op den Kampveerschen toren eene
lezing over het land der Egyptenarcn, toege
licht door lichtbeelden.
Met groote belangstelling werd de spreker
door het talrijk publiek gevolgden toen hij
tot slot eenige bekende gezichten van Middel
burg en daarna zelfs van Veere (daartoe expr.
vervaardigd) liet zien, gaven de aanwezigen
door luide toejuichingen blijk, dat ze dezen
avond, zooals er zeldzaam voorkomen te Veere,
werkelijk genoten hadden.
Den heer Snijders en den heer Bruel, die hem
assisteerde, werd door den heer H. Dekker,
voorzitter der vereeniging, namens de aanwe
zigen dank
Te Wolfaartsdijk besloten de inge
landen van het waterschap Oud-Wolphaarsdijk
jl. tot het begrinten van den weg van Quis-
tenburg tot den Veerweg, een gedeelte weg in
den Zuiderlandpólder van de hofstede Mon
Plaisir tot voorbij die van den heer J. A.
Koert en 100 M. als verlengsel van den grint
weg door Nazareth, ter gezamenlijke lengte
van 3100 M.
Vooral de verbetering van den eersten weg
zal voorzien in eene lang gevoelde behoefte,
daar in een nat najaar deze meestal onberijd
baar is. Het is meermalen gebeurd, dat er
gaten in waren zoo diep, dat van een paard,
in zoo'n gat gevallen, niets te zien was.
Benoemd tot secretaris-ontvanger bij de
Ned. Herv. kerk te Heinkenszand de heer
A. W. Wisse.
De gemeente Kapelle zal met 1 April
aansluiting verkrijgen aan het telefoonnet.
De algemeene vergadering van de Maat
schappij t. bev. van landb. en veeteelt in Zee
land, die, zooals bekend, dit jaar te Tholen
wordt gehouden, zal den 15en Juni plaatsheb
ben, en den 16en Juni de gebruikelijke ten
toonstelling van vee en "werktuigen,
(Voor het Algemeen Overzicht zie mm het
bijvoegsel
Beknopte Mededeelingen.
Aan het einde van den derden dag van
het debat over de Belgische taalkwestie waren
nog 22 Bprekers ingeschreven.
Een vergadering van Fvansche kamerle
den van verschillende groepen besloot een motie
in te dienen om den diensttyd op 2 jaar te
bepalen, met ontheffing voor werkelijke kost
winners. Een motie-Jaurès om de regeering uit
te noodigen deze zaak te bestudeeren, werd
aangenomen, en door de aanwezigen ondertee
kend. Men rekende dat het aantal handteeke-
ningen tot 200 zou stijgen. Heden heeft de
indiening plaats. Of het nog tot een behande
ling zal komen?
Nog zal door Hubert een interpellatie
worden gehouden over de stappen, welke Hano-
taux, hetzij alleen, hetzij in vereeniging met
anderen behoort te doen, met het oog op het
gebruik door de Engelsche troepen van dum
dum- kogels. Over deze kogels is den laatsten
tyd veel te doen geweest. Zy behooren niet
tot de door het oorlogsrecht verboden ontplof
bare kogels, maar door aan den top het stalen
huidje er af te doen, maken de soldaten ze tot
projectielen, welke in uitwerking niet achter
staan by de verboden kogels.
Te Parijs maakt men zich weer ongerust
over de anarchisten. Er moeten eenige anarchisten
van de daad zijn aangehouden. Er zyn politie
beambten naar Barcelona, Nizza, Genua en
Milaan gezonden. Teneinde de argwaan der
verdachten niet te wekken, is niet de 3e bri
gade der recherche, die anders de anarchisten
nagaat, met de behandeling der zaak belast.
- De Temps heeft ingezien dat het te gek
was de zaak-Dreyfuss te negeeren, en heeft
maar weer een rubriek Affaire Dreyfuss gemaakt.
Als eerste bericht een tegenspraak van het
communiqué, dat Esterhazy Mathieu Dreyfuss
niet zal vervolgen.
- De Bonapartistische Autorité wraakt het
optreden der getuigen van Esterhazy, die be
gonnen een president voor den raad van eer
te zoeken; deze staat daardoor bloot aan den
schijn van partijdigheid.
- Wij hebben, waar er toch al zooveel
geheimzinnigs bestaat, de geheimzinnigheid niet
willen vergrooten door mede te deelen, dat
Jaurès in een brief aan een blad te Toulouse
laat doorschemeren dat hij meer weet dan hij
zeide, en dat andere later zal zeggen, terwijl
hij te verstaan geeft dat Seheurer-Kestner en
Zola ook niet zoo hebben uitgepakt, als zij wel
zonden kunnen. Thans blijkt dat ook mme De
Séverine haar weigering om den rechter van
instructie Bertulus te antwoorden motiveert,
door te beweren, dat men nu tot daden moet
overgaan. Zij weet nog niet alles, maar gelooft
voldoende stof te hebben om alles te ontdekken.
Het toeval gaf haar draden in handen en met
Gods hulp hoopt zij te slagen.
De advocaat Salles, die in het Zola-pr ocea
als getuige voorkwam, veel had kunnen, maar
op bevel van den president niets mocht zeggen,
is toch in den ban gedaan. Als vice-president
van een afdeeling van de Maatschappij van
landbouw was hij candidaat voor het president
schap der afdeeling, maar hij kreeg slechts 35
tegen 96 stemmen. Dat is nu een getuige die
stom was; vrage wat gescbiedrzou zijn als hij
gesproken had.
Volgens Fransche bladen heeft ook
Duitschland zyn Dreyfuss. Een kapitein van
het garnizoen te Spandau is gevangen genomen
te Graudenz opgesloten. Men zou volgens
de Justice de zaak geheim houden.
Men herinnert zich de zaak van den
Duitschen luitenant Briisewitz te Karlsruhe,
die in een café door een burger onaangenaam
werd behandeld, en die daarop zijn tegenstander
doodstak. Hoewel men trachtte aan deze zaak
,een zekeren schijn van militaire eer te geven,
waartegen de openbare meening zich krachtig
verzette, werd de man als moordenaar tot een
onteerende straf veroordeeld. Thans doet zich
een tegenhanger voor. Een officier te Augsburg
kreeg twist met een handelsbediende uit Karls
ruhe. Deze, onder den indruk van het voor
val in zijn woonplaats, gaf den officier een klap
welke dezen deed duizelen, en nam daarop de
vlucht. De officier is, wijl hij zijn wapen niet
gebruikt heeft, onwaardig verklaard in het
legér te dienen en op reform gesteld:
Maar als hij dat gedaan had, dan zou hij als
Briisewitz zijn veroordeeld. Wat een officier
nu wel moet doen om eervol van een belee*
diging af te komen T'
