MIDDELBIRGSCHE COURANT.
28 Februari.
EEN Z0MERSPR00KJE.
BUITENLAND.
N:. 49
141e Jaargang.
1898.
Maandag
FEUILLETON.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 26 Febr. 8 u. vm. 35 gr. 12 u 58 gr.,
av. 4 u. 57 gr. F. Verw. W. wind.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regelt
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Bg deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 26 Februari.
Nederland en de Parjjsche
Tentoonstelling.
Het Utr. Dbld verleent „gaarne" eene plaats
aan de volgende ontboezeming van den heer
Hora Siccama te Rijsenburg, onder het op
schrift „Parijsche tentoonstelling van 1900":
In machtelooze vroede zien w(j de schanddaad aan
Van '(eervergeten volk, dat fier gaat op zijn schande,
Dat weigert elk redres van 't geen, met vuile handen,
Zyn Generale Staf uit moedwil heeft misdaan.
In machtelooze woede? Goddank I ons staat de macht
Ten dienste om dat volk, zóó dom, zóó wreed, zóó Ijdel,
Dat recht en wet verguist, dat doorslaat zonder breide',
Te toonen hoe men hier zijn enveldaad veracht.
De Nederlandsche natie, zij weig're kort en goed
Haar Nijverheid en Kunst in 't land ten toon te stellen,
Dat zóó bedreven is in 't echandTjjk oordeelvellen
Zjj weig're 't officieel endoe 't op staanden voet I
Deze opwekking getuigt zeker van eene diep
gevoelde en gewettigde verontwaardiging en
geeft stellig weer wat velen in ons land denken
en gevoelen.
Maar is de gegeven raad uitvoerbaar en is
hij practisch?
Dit officieel bedanken heeft zijn bedenkelijke
zijde; want onze regeering zou dan tegenover
de Fransche in een moeilijk parket geraken.
Zij zou de officieel benoemde commissie moeten
ontbindenzij zou rekenschap moeten geven
van haar houding; en dan allicht in conflict
komen met eene regeering die, zooals Méline
in de kamer heeft opgemerkt, niet ingrijpen
mag in de beslissingen van rechterlijke colleges.
Iets anders ware het als het initiatief uitging
van de leden dor genoemde commissie, die
hun mandaat konden nederleggen, en van de
industrieelen en kunstenaars, die hun mede
werking zonden kunnen weigeren.
Maar, zou dat practisch zijn
Is het te doen om de grootsche onderneming
In 1900 te doen mislukken, dan zou toch aller
minst Nederland alleen, door zich terug te
trekken, zulk een doel kunnen bewerken. En
als protest zou onze houding al weinig gewicht
in de schaal leggen.
Eerst wanneer andere groote rijken in zulk
eene onthouding of by een dergelijk protest
voorgingen; eerst als Engeland, Duitschland
en Rusland zich bereid verklaarden het
initiatief van een kleinen staat als de onze te
volgen, dan zou het door den heer Siccama
beoogde doel te bereiken zijn.
Maar is dit te verwachten
Wij betwjjfelen het.
Bovendien zenden industriëlen en kunste
naars op zulk eene wereldtento onstelling in
Frankrijk ten genoegen Zek^r niet 1
Zij doen dat eenvoudig uit sagen belang, om
5. Novelleuit het Duitsah.
VAN
BI ANC A BOBEBTAG.
H.
Maar Ebert had er zich zeer ernstig mee
moeten bezighouden en het gevolg was geweest
dat hij zeer vrijzinnige denkbeelden op dat
punt gekregen had. Zijne zusters waren talent
volle meisjes, de eene zon misschien een
voortreffelijk rechtsgeleerde en d«andere een nit-
saekend plantkundige geworden zijn; doch daar
de maatschappij op beider gebied geen werk
kring voor haar had, moesten zij zich tevreden
stellen, de eene als het hoofd ee*er modezaak,
de andere als patronen-ontwerpster voor
behangsel fabriek, daar zij niet de minste nei
ging hadden om zieken-verpleegster of gouver
neur te spelen. Daardoor hadden zij achter
veel van haren huiselijken, vrouwelijken aard,
die het dagelijksche leven van den man ver
aangenaamt, verloren. Reeds half op weg om
een volmaakte moderne Frauenlab te worden,
was Koenraad Ebert plotseling omgedraaid en
dweepte nu met vrouwen van dea ouden stem-
j>el. Wanneer zjjne zusters thpis kwamen,
zich bekend te maken aan de gansche wereld
en die zal in de fraaie stad Parijs met al
hare aantrekkelijkheden in 1900 toch wel ruim
schoots vertegenwoordigd zijn om te bewon
deren of bewonderd te worden. Zij doen dat
om die wereld te toonen wat men gewrocht heeft.
Het eigen belang dwingt dus van zelf be
langhebbenden om van die tentoonstelling ge
bruik te maken als middel voor reclame.
En laat ons ten slotte de zaak ook eens be
schouwen uit het oogpunt van billijkheid
Is het rechtvaardig om het gansche Fransche
volk aansprakelijk te stellen voor hetgeen thans
is geschied, hoe betreurenswaardig dit op zich
zelf ook zij.
Er zijn toch nog tal van ontwikkelde, eer
biedwaardige Franschen, die aan de zijde van
Zola staan.
In een stad als Parijs zijn trouwens gemak
kelijk elementen te vinden, die bij elke gele
genheid hard schreeuwen en quasi den toon
aangeven. En Parijs is toch gansch Frankrijk
niet.
Hoe licht ontvlambaar is bovendien het
Fransche volk, hoe wispelturig tevens! Wie
weet hoe kort het nog duurt of het verheerlijkt
Zola, den schrijver van Le deb&cledien
de generaals en da militaire chefs haten met
grooten haat.
Al zouden wij gaarne dien mannen met hun
clericalen aanhang eens een gevoelige les willen
geven, om te toonen dat door hun toedoen
Frankrijk zich isoleertdat het zijn naam als
beschaafde natie heeft verbeurd door hetgeen
is geschied met Dreyfuss en met Zola, langs
den weg, door den heer Hora Siccama aange
geven, zien wij daartoe geen kans.
Maar er staan, dunkt ons, andere wegen
open. Zoo heeft, toen Turkije zich vóór ruim
20 jaar den naam van beschaafden staat on
waardig toonde, een terugzending van ridder
ordes plaats gehad, en dit voorbeeld ware nu
te volgen.
Een andere stap, welke toejuiching verdient,
wordt door de Amst. Crt vermeld.
Naar dit blad verneemt, bestaat bij de ver
schillende afdeelingen van de Alliance Frangaise
het voornemen, om, als protest tegen het vonniB
van Zola, de correspondentie met de Alliance
in Frankrijk op te zeggen.
Met dergelijke bewijzen van minachting heb
ben wij allen vrede.
Wel zou hier tegen zijn aan te voeren dat
elke inmenging in de binnenlandsche aange
legenheden van een land verboden is.
Maar dit geldt niet waar Méline in de kamer
heeft gezegdJe defends le bon renomde notre
patrie devant Vétranger.
Het buitenland, welks oordeel door de Fran
sche regeering werd ingeroepen, heeft het recht
te toonen, dat bedoelde verdediging is mislukt.
Belasting en kieswet.
De minister van binnenlandsche zaken,
Gelet op het bericht van den minister van
financiën van 31 Januari 1898, no 30, afdee-
hoorde hij vaak reeds op de trap de scherpe
luide stem dér mode-directrice, om te bevelen
dat er spoedig gegeten moet worden, want men
was altijd zeer hongerig. Dan werd er met
deuren geslagen of in de kamer naast de zijne
luid gelachen, al te maal uitingen van zenuw
achtige overspanning; er kwam een zekere
hoekigheid in den omgang, tegenspraak bij
zijne verstandigste gezegden, en zoo al meer;
om kort te gaan, de geleerde zoon des huizes
werd niet ontzien, zooals hij meende te kunnen
eischen, als de hooger ontwikkelde; en de
bereidwilligheid en dienstvaardigheid zijner
moeder, die zelf stof afveegde in zijn kamer
en steeds al zijne wenschen voorkwam, was
hem dus wel zoo aangenaam. Hoe gaarne
meende hij te moeten zeggen, dat dat oude
type toch liefelijker, beter, vrouwelijker was
en, als hij eenmaal tronwde, het met zulk een
lief, bescheiden persoontje zou moeten zijn,
zulk een poëtisch gevoelvol, zorgzaam schep
seltje, dat zelfzuchtige mannen zoozeer aan
trekt. Maar dat laatste voegde hij er niet bij,
En nu was hij bijna Goddank slechts bijna!
op die Keetje Wolpersdorf verliefd ge
worden. Hij bekende zich zelf dat het bijna
was, maar meer niet.
Bekoorlijk was zij, dat viel niet te ontken
nen. Elke lijn van haar gelaat en van hare
slanke gestalte was schoonelke toon van
haar stem, 't zij zij lachte of toornig was,
klonk wellnidend. Ja, juist als zij zoo weer-
ling directe belastingen, volgens hetwelk een
aantal aanslagen in de personeele belasting over
1897 nog niet zijn afbetaald, ofschoon de laat
ste termijn ultimo November is vervallen
herinnert in de St. Ct. belanghebbenden dat,
wanneer de afbetaling op 1 Februari niet heeft
plaats gehad, den belastingplichtige geene kies
bevoegdheid kan worden toegekend, tenzij hij
vóór 3 Maart aan den burgemeester het bewijs
levere dat de betaling alsnog vóór of op den
leH dier maand is geschied
zooals op de aanslagbiljetten vermeld is, ont
slaat het indienen van bezwaarschriften, aan
giften of verzoeken tot het verkrijgen van
ontheffing niet van de verplichting om den
aanslag op tijd te betalen.
Ontheffingen blijven buiten aanmerking, zoo
lang zij niet vaststaan, hetzij omdat in hooger
beroep is gekomen, hetzij omdat de termijn
voor het instellen van beroep nog niet ver
streken is.
A T J E H.
Volgens telegram uit Batavia aan de N. S.
Ct. zijn er ongunstige berichten van Kroeng
Raja en gingen vijftig man derwaarts.
De gouverneur vertrekt heden van Batavia.
Luitenant Schoemaker is in het hospitaal te
Kota Radja aan koorts overleden.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Wij hebben in Middelburg eenigen
tijd rust gehad met goede tooneelvoorstellingen.
Thans wacht ons Woensdag 2 Maart er een
van eenige beteekenis, nu daarbij een oorspron
kelijk tooneelwerk wordt uitgevoerd. Zulk een
is tegenwoordig schaarsch, en nog veel meer
een dat succes heeft. En dit schijnt met Werk
staking, nieuw tooneelspel in drie bedrijven
van C. P. Brandt van Doorne, het geval te zijn.
En van de opvoering door het verdienstelijk
gezelschap van den TVVoK-schouwburg te Rot
terdam wordt met veel lof gewaagd. Vooral
de heer Frits Bouwmeester, die hier al zooveel
goeds te zien gaf, men denke aan zijn spelt
in Het Poortjein Krelis Louwen, in De Zwer
ver, wordt zeer geprezen.
Mogen wij daarom op deze voorstelling de
aandacht eens vestigen van de tooneelliefheb-
bers in ons midden, waaronder wij ook natuur
lijk Vlissingen rekenen, waar dezelfde voor
stelling wordt gegeven.
- Heden ontvingen wij een exemplaar van
een plattegrond van Middelburg, geheel op
nieuw bewerkt onder toezicht van den ge
meentebouwmeester, met aanduiding van kanaal,
spoorweg, riolen, wijken en nommers der
hoekhuizen, uitgave van de firma J. C. en W.
Altorffer alhier.
De op de ateliers van de heeren S. Lankhout
en Co. te 's Gravenhage in kleuren gedrukte
kaart geeft op zeer duidelijke wijze «Hes wat
in het opschrift beloofd is en bovendien licht
hen, die haar raadpleegt, ook in omtrent de
ligging der voornaamste gebouwen.
Bij den plattegrond is gevoegd een lijstje,
waarop bezoekers van Middelburg verschillende
mededeelingen aantreffen, die? hun van nut
kunnen zijn, en waarbij tevens is aangewezen
waar onderscheidene gebouwen enz. op de kaart
zijn te vinden.
Door burgemeester en wethouders van
Vlissingen zijn op de aanbeveling voor ge-
Agenten.
Te Terneuzen; M. de Jonge; te Rotterdam:
NIJGH VAN Ditmar.
meente-bouwmeester geplaatst de heeren P.
Kolpa, Chr. II. Holgen en W. A. de Jong,
allen opzichters van gemeentewerken resp. te
Arnhem, Kampen en Dordrecht.
Dc Kamer van koophandel en fabrieken
te Vlissingen houdt Dinsdagavond te acht
uren vergadering ter behandeling o. a. van het
rapport der commissie inzake den waterweg
van Dordrecht naar zee.
Men schrijft ons uit Koudekerke:
Als altijd hebben ook Vrijdagavond de wer
kende leden der zangvereeniging Nuttig, Aan
genaam en Stichtelijk alhier op hunne openbare
uitvoering het programma tot het einde toe
met opgewektheid afgezongen. Voor afwisse
ling in de voor te dragen nummers was ook
ditmaal weer gezorgdnaast de deftige koraal-
muziek konden minder ernstig gestemden zich
verlustigen in vroolijker klinkende nummers,
waarvan de Familiepolka het glanspunt was.
In de pauze, als gewoonlijk eene verrassing
ditmaal geen vioolspel, wat vaak het geval
placht te zijn, doch eenige nummers ten beste
gegeven door het voor eenigen tijd opgerichte
fanfarencorpsVoorwaarts, dat, reeds, na slechts
vier maanden oefening, blijk gaf verrassende
resultaten te hebben verkregen.
Beide vereenigingen verschaften een talrijk
publiek, niet alleen van Kondekerke en om
geving, maar ook van verder afgelegen plaat
sen, een aangenamen avond, waarvoor zij den
dank bij monde van den predikant onzer ge
meente in ontvangst hadden te nemen hij
spoorde tevens de leden met hunnen ijverigen
directeur, den heer J. Christiaanse, aan op den
ingeslagen weg te blijven voortgaan, zoo mo
gelijk Crescendo.
Men schrijft ons uit Goes:
Vrijdagavond werd in de schouwburgzaal der
sociëteit V. O. V. door de gymnastiek vereeni-
ging Volharding een voor het publiek toegan
kelijke en flink bezochte soirée gegeven. De
gymnasten werkten kranig en accuraat en
vormden zeer mooie groepen. Nieuw en aardig
waren de draaiende staafgroepen. Tot afwis
seling werd een tweetal tooneelstukjes opge
voerd, terwijl met een bal besloten werd.
De gymnastiekvereniging Willen is kunnen
van Wemeldinge was by de uitvoering verte
genwoordigd.
Alhier heeft zich een comité gevormd tot
het oprichten van een afdeeling van Patrimo
nium, dat den heer K. Kater van Amsterdam
had verzocht eens te komen uiteenzetten wat
Patrimonium is en doet.
De heer Kater voldeed aan dit verzoek
en sprak Vrijdagavond voor ruim honderd
hoorders.
Van de gelegenheid om met den spreker in
debat te treden maakte de heer J. Plaizier ge
bruik, die erop wees dat vroeger te Goes een
afdeeling van Patrimonium bestond en eerst
bloeide, doch later totaal wegkwijnde. Spreker
meende dat genoemde vereeniging te veel zich
beweegt op het terrein van bijzaken en der
politiek.
Deze spreker wees op het bestaan te Goes
van een afdeeling van den Ned. Chr. Werk
mansbond, die een honderdtal leden telt en
vooruitgaat. Hij achtte stichting van een afd.
van Patrimonium overbodig en zoodanige af
deeling zelfs niet geheel betrouwbaar, omdat er
in het comité personen zitting hebben, die te
afbrekensgezind zijn.
Naar aanleiding van deze mededeeling werd
van beide zyden een scherp debat gevoerd,
waaruit bleek dat er niet weinig jalousie de
metier in het spel was,
Toen de heer A. S. J. Dekker de betrouw
baarheid en soliditeit van het comité verde
digde, zeide de heer Plaizier, dat het juist de
heer Dekker is die een afbreek-systeem volgt,
wat reeds meermalen gebleken is, en dat by in
geen christelijke vereeniging thuis behoort.
Tijdens de discussie verlieten velen do zaal
en bij het slotwoord waren, behalve het comité,
slechts 17 personen aanwezig.
Voor de betrekking van havenmeester te
Zierikzee is door burgemeester en wethou
ders eene aanbeveling opgemaakt, bestaande uit
de heeren J. den Onter, te Rotterdam, kapitein
op de stoomboot Stad Zierikzee, varende tus-
schen Rotterdam en Zierikzee, A. J. Hertogh te
Middelburg, gepensionneerd schipper bij de
Koninklijke Nederlandsche marine, en J. Ver
meulen, havenmeester en veldwachter te Mid-
delharnis.
Na eene voordracht door den heer P. C.
Olivier, besloot het departement Zierikzee
der Maatschappij ter bevordering van Nijverheid,
met algemeene hoeveel wordt niet ge
meld stemmen zich tot den minister van
waterstaat enz. te wenden, teneinde eene ver
betering van het Hellegat te verkrijgen.
- Aan de 0. L. school te St. M a a r t e n s-
d ij k is benoemd tot onderwijzer met hoofd-
acte de heer W. J. Bliek te Groede en tot
onderwijzer voor het herhalingsonderwijs de
heer A. Jansen, onderwijzer.
barstïg was, met die ontembare vroolijkheid
gevatheid, en zich zoo strijdlustig en spot
achtig verweerde en dat was eigenlijk
altijd zoo geweest was zij allerbekoorlgkst.
Zy ergerde hem echter ook altijd en zg maakte
hem zoo boos, met die manier om alles in
twijfel te trekken, alles om te draaien of be
lachelijk te maken.
Koenraad Ebert had in de laatste weken in
groote onzekerheid omtrent zijn toekomst ge
leefd. Hij had in de aardrijkskunde en in de
plantkunde gestudeerd, doch dit laatste vak
trok hem het meest aan en nu moest hg een
besluit nemen.
Hij had gesolliciteerd naar een betrekking
bij den plantentuin eener groote academiestad
en onder de hand de toezegging gekregen
doch eer de vaste aanstelling kwam stierf de
directeur dier instelling en zgn opvolger wist
een zgner leerlingen tot assistent benoemd te
krijgen. Ebert dacht er over het staatsexamen
af te leggen en bij het onderwijs te gaan, toen
hij gelijktijdig aangezocht werd om zich aan
te sluiten bij een wetenschappelijke expeditie
naar Afrika en hem een professoraat in Boe-
charest werd aangeboden.
Het besluit behoefde niet dadelijk genomen
te worden, maar de keus viel hem zeer moei
lijk, en hg voelde groote behoefte aan rust.
vooral aan gemoedsrust, en daar kwam nn dit
meisje, met haar bekoorlijke besliste krachtige
persoonlgkheid, die hem zoo veel onrast be-
Algemeen Overzicht,
De commissie tot het onderzoek van de
Duitsche marineplannen is eindeiyk aan den
arbeid getogen. Eerst had zy zich bezig te
houden met het ontvangen van een groot aantal
adressen ten gunste van het ontwerp, welke
adressen 8397 handteekeniDgen telde. Daarna
ving de eigenlijke bespreking aan in de eerste
plaats die van de materieele zijde.
De leider van het Centrum, dr Lieber, be
toogde daarbij, dat dit plan zich van alle
vroegere plannen onderscheidde, omdat het het
eerst georganiseei de marineplan was. De voor
gestelde vloot zal bestaan uit twee eskaders,
ieder van acht slagschepen, met admiraalschip
en twee linieschepen, twee groote en drie
kleinere kruisers, twee torpedoflottilles en twee
groote schepen voor materiaal. De bedoeling
van het voorstel is om steeds een actieve
vloot, met volle bemanning, ter dispositie te
hebben Men moest, zei dr Lieber, dit plan in
zijn geheel aannemen of verwerpen, maar er
niet aan tornen.
De inhoud der verdere discussies in deze
eerste zitting werd, op verzoek van den afge
vaardigde Hammacher en van den voorzitter
v. Kardorff, geheim gehouden. Uit deze zitting
kan nog onmogeiyk een overzicht van den
stand der partijen tegenover het marine-ont
werp worden opgemaakt.
Heden heeft een tweede zitting plaats maar
zorgde door baar manier van spreken en door
haar schoonheid. Eensklaps, terwijl hij daar
nog stond te staren op de plek die zij verlaten
had, bloosde hij sterk voor zich zelf. Had hij
niet gisteren nog gedacht dat het niet bepaald
noodzakelijk voor hem was om die betrekking
in Boecharest aan te nemen, dat hij immers ook
wel aan een Duitsche universiteit kon docee-
ren, al was hij onbemiddeld natuurlijk had
hij daarbij onbewust op Keetje Wolpersdorf
gespeculeerd, En die speculatie had hem zeker
genoopt haar te overreden om die maskerade
van armoede te laten varen en die fraaie
toespraak te houden, over levensgeluk.
Neen dat klopte ook niet, want hij wist im
mers dat zij rijk wasdus kon hij haar niet
om zijnentwil geraden hebben het te bekennen.
En nu bloosde hij alweer. Had zij hem niet
heel duidelijk, alhoewel langs een omweg, te
verstaan gegeven, dat zg hem in geen geval
i, daar zij in de eerste plaats iemand
wilde hebben die volstrekt niet wist dat zij
vermogen bezat. Welk een warreboel van
vooronderstellingen, mogelijkheden, feiten.
Hij wist niet meer wat hij eigenlijk dacht
Alleen begreep hij dat zij niets om hem gaf,
anders zou die betrekking bg dr Hossberg
onnoodig geweest zgn. Ja en dat hij zich
belachelijk voor haar gemaakt had, met zijn
„werp dien mantel weg, FieskoHad hij er
niet bepaald om gesmeekt en zij „Ook om
te verzoeken moet men het recht hebben".
Gelijk had zij altgd met al hare woordvef*
draaiingen. Als men tachtigduizend thaler
bezit, heeft men altgd gelijk, met alle dwaas
heden die men zich veroorlooft, met alle gril
len, met den grootsten overmoed Dwaasheid 1
Niet bitter worden 1
Bitterheid is het treurige voorgevoel van
het ongeluk en hij was niet ongelukkig. Vol
strekt niet. Hij was mooi op weg geweest
om verliefd te worden op het verwaande per
soontje maar zoover was het niet gekomen.
Zij mocht met haar geld doen wat zij wilde!
Hij wenschte haar allen mogelijken voorspoed
op haar jacht naar edel wild. Hij zou de
expeditie naar Oost-Afrika meemaken de
regeering wilde hem behoorlijk betalen en ten
slotte behoorde hg dan, om zoo te zeggen, aan
den Staat, en moest die ook verder voor hem
zorgen, dat hij in dienst bleef. De expeditie
zou eerst over drie maanden vertrekken
morgen wilde hg naar het gebergte gaan, naar
een bekoorlgk plekje, een verscholen hoekje,
dat hij eens op een botanisch uitstapje ontdekt
had. Daar wilde hij zijn werk over „de Flora
van het Reuzengebergte" voltooien. Daar was
het kalm en rustig, even rustig als in het
Paradijs voor dat de vrouw geschapen was
natuurlgk.
III.
De haast, waarmede Koenraad Ebert nog
