MIDDELBURGSCHE
N'. 276.
14Ge Jaargang.
1897.
Dinsdag
23 November.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel yoor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer
Middelburg 22 Nov. 8 u. vm. 42 gr. 12 u. 45 gr.,
av. 4 u. 44 gr. F. Verw. zw. wind.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 'f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regeL
Grrootè létters naar dé plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
voorwaarden; Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het 'bureau te bekomen.
Agenten.
Te 's GravenhageDe Gebe. Belinfante te
Amsterdam A. de La Mae Azn.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 22 November.
Wanneer zal de Atjeh-oorlog ten
einde zijn?
Blijkens de Handelingen heeft de minister
van koloniën, wiens geheele rede, Woensdag in
de Tweede kamer gehouden, de lezing overwaard
is, naar aanleiding van die vraag, waarop
men zelfs een vrij pertinent antwoord ver
wachtte het volgende gezegd
Het zou van mij eene fanfaronnade zijn,
wanneer ik daarop een antwoord gaf. Wel wil
ik er op wijzen dat wij, na nog geen l1/, jaar
de nieuwe politiek gevolgd te hebben, thans
verder zijn gekomen, dan de meest optimistisch
gestemden toen hadden verwacht. Ik heb het
niet uit officieele rapporten, maar ik heb van
mij zeer nabestaande, niet-militaire bezoekers
van Atjeh vernomen, dat de bevolking terug
keert naar hare velden èn in de XXV Moekims,
èn in de XXII Moekims èn in de XXVI Moekims,
maar vooral in de XXV Moekims.
Er is echter nog één ding dat ontbreekt, en
dat is het vertrouwen op ons; de bevolking
vreest, dat het van ons weder is geweest een
spurt en dat wij ons zullen terugtrekken. Ge
leerd door hetgeen vroeger is gebeurd, ver
trouwt de bevolking ons nog niet goed op dit
oogenblik. Er zit bij de bevolking eene heilige
vrees in voor Toekoe Oemar. Men moet niet
gelooven, dat men in die streken en op de kust
een volksoorlog voertneen, de bevolking
sluit zich, evenals elders in den Archipel, aan
bij den sterksten en bij hem die haar beschermt
en daardoor in de gelegenheid stelt om te wer
ken om te leven. De geestdrijvers op Atjeh,
die de bevolking medeslepen tot den heiligen
oorlog en haar den prang sabil afpersen, zijn
minstens evengoed hare vijanden als wij. Ik
zal hoegenaamd niet beweren, dat de bevolking
reeds eene innige liefde voor ons heeft, hoege
naamd niet, maar zij heelt die evenmin voor
hen, die het land in oorlog houden, en die,
zooals dit jaren en jaren vóór ons optreden in
Atjeh het geval is geweest, niet alleen op
Groot-Atjeh, maar ook op de kust, elkander
steeds het leven onaangenaam hebben gemaakt
en waardoor belet werd, dat er ooit van eene
groote ontwikkeling van dit rijke land sprake
kon zijn.
Wanneer bij die bevolking het vertrouwen
is gevestigd, dat wij niet opnieuw zullen weg
gaan, dan hebben wij het spel half gewonnen
en in dit opzicht is het zeker niet van belang
ontbloot, dat bij de laatste invallen van kleine
benden van Toekoe Oemar in de XXV Moekim
de bevolking zelf, eer onze patrouilles ter
plaatse konden zijn, die benden heeft verjaagd
en van de laatste den aanvoerder heeft gedood.
De eischen, door den heer Bahlmann gesteld
betreffende het gevangennemen van Toekoe
Oemar en het sluiten van eene overeenkomst
met den sultan, vormen geen noodzakelijke
onderdeelen van het program der regeering.
Ik zal met den geachten afgevaardigde niet
twiBten over de beteekenis van het Bultanaat
in Atjeh hij kan die nagaan o. a. in het
werk van dr Snouck Hurgronje maar dit
staat vast, dat men, om tot elkander te komen,
van een van beide of van beide zijden moet
naderen. Van de zijde van den sultan is zoo
danige toenadering tot nog toe niet geschied
en herhaling van de onderhandelingen met den
sultan onderzijds ligt niet in de bedoeling.
Wanneer zal de oorlog ten einde zijn?
Mijnheer de voorzitterDe Atjehsche zaak
kunnen wij vergelijken met een chronischen
zieke. Die zieke heeft verleden jaar een hevige
crisis doorgemaaktten gevolge van die crisis
is naar de doctoren, die op het oogenblik aan
de sponde van den zieke staan, een begin van
verbetering ontstaanzij meenen dat door toe
passing van de geneesmiddelen, die, volgens
hen, voor de hand liggen, de zieke kan worden
gebracht tot eene betere gezondheid dan hij
tijden te voren heeft genoten. Nu staan wij
hier te delibereeren over die zieke en wanneer
wij nu ten aanhoore van den kranke want
gij kunt er op aan, dat veel van wat hier
gesproken wordt den Atjeher ter oorekomt
hier zeggenoch, hij wordt toch niet beter,
gaat dood, al wat gij hem voorschrijft helpt
niet, laat hem maar aan zijn lot over, meent
men dan dat dit de genezing bevorderen zal?
Wij hebben wel eens gehoord van suggestie;
gelooft men dat deze suggestie een goeden in
vloed zal hebben Ik niet. Het is natuurlijk
zeer moeilijk om te zeggen, wanneer dit ziekte
proces zal zijn afgeloopen. Het staat, het spreekt
van zelf, aan een ieder vrij en ik zal de
laatste zijn om op die vrijheid inbreuk te ma
ken om tèn aanzien van de thans gevolgde
gedragslijn te zeggen, wat hij wil, maar men
bedenke alwedèf wel: wat hier gezegd wordt,
tvordt daar ginds gehoord en dat het antwoord
op de vraag, wanneer de oorlog ten einde zal
zijn, voor een goed deel afhangt van dien factor.
Men spreekt hier van den oorlog uitmaken,
van vrede sluiten, zelfs van een schandelijken
vrede. Ik geloof dat noch van het eene, noch
van het andere ooit sprake zal kunnen zijn.
Er wordt geen vrede gesloten met een volk,
dat geen hoofd heeft of ooit gehad heeft, met
zooveel invloed, dat het voor het geheele volk
kan spreken, dat voor een zeer groot deel
onze soevereiniteit erkent. Dus zal de oorlog
ook nooit op een gegeven oogenblik uit zijn
men zal nooit een bulletin kunnen uitgeven
de Atjeh-oorlog is uit. Langzamerhand zal
men onzen invloed zien versterken, dien van
de bendehoofden afnemen.
Wanneer wij met vasten tred op den inge
slagen weg voortgaan, zal, evenals elders in
Indië, en ik hoop binnen niet al te lang tijds
verloop, ons doel in Atjeh worden bereikt.
Men beeft gesproken over wreedheden, in de
zen oorlog gepleegd, wreedheden zelfs gepleegd
op vrouwen en kinderen.
Wanneer hier op straat standjes ontstaan en
de politie moet handelend optreden, dan ge
beurt het ook wel, dat rustige voorbijgangers
die met het standje niets hebben te maken, klap
pen oploopen. Zoo gaat het ook in Atjeh. Daar
kan het ook wel gebeuren, dat vrouwen en
kinderen, die op een afstand naar het gevecht
kijken, worden getroffenmen heeft een afge
schoten kogel niet meer in zijne macht. Maar
van wreedheden, in koelen bloede gepleegd,
heb ik niets gehoord. Ik geloof ook niet dat
deze gepleegd zijn.
Onze Hollandsche jongens, de vreemden on
der wie zooveel goede krachten schuilen, de
vrij zachtzinnige Javaantjes en de dappere
Amboineezen zullen geen wreedheden in koelen
bloede bedrijven. Van iemand, die tegenwoor
dig was bij het vertrek van de expeditie naar
Segli, heb ik wel gehoord, dat toen bij het uit
rukken onder de militairen eene algemeene op
gewondenheid heerschte. Er werden korte toe
spraken door de bataljons-commandanten ge
houden, waarbij de soldaten gewezen werden
op hun plicht tegenover koningin, vaderland
en vaandel. De christen-inlanders werden met
een eenvoudig woord toegesproken door hunne
inlandsehe voorgangers, welke woorden met
groot gèjuich werden begroet.
Het was echter geen gejuich van bloeddorstige
dieren, maar het getuigde van een opgewekt
en blijmoedig aanvaarden van de zware taak,
die zij met gevaar voor eigen leven gingen
volvoeren.
Wel verre van zulke mannen te beschuldigen,
past het ons, dunkt mij, hun een woord van
hulde te brengen Yoor de wijze waarop zij
hunne taak vervullen en voor de zware offers
die zij brengen.
Ik wensch te eindigen ook met een woord
van hulde aan de Indische regeering, vooral
aan den Gouverneur-Generaal, die, bewust van
zijne verantwoordelijkheid, niet uit lust om op
Atjeh te laten vechten, voortgaat, met toewij
ding en kracht aan de oplossing mede te wer
ken, de zware taak te vervullen om uit een
Staat van anarchie, die op Noord-Sumatra
heerscht, te doen geboren worden een Staat
van orde en welvaart onder onze vlag.
OOK EENE OPLOSSING.
Naar aanleiding van de nachtdienstkwestie
in de broodfabrieken te 's Gravenhage schrijft
Opmerker in no 3 van het onlangs voor
het eerst verschenen weekblad Hollandia
Er lijkt maar éen middel bin alle partyen te
Men moet trachten ons Hollandsch brood te
veranderen.
Want, oprecht gesproken, dat is maar niet
te best; 'tls slap, klef en waterachtig, 't Is
daardoor ongezond als het versch eD niet
smakeiyk als het ofibakken is.
Het zoogenaamde Engelsche household-bread
is daarentegen vast en wordt aantrekkelijker
als het droog is. 't Leent zich dan bovendien
uitnemend voor roosteren, wat tevens een ge
zonder wijze van broodeten oplevert zoodat
men niet 's morgens op „versch brood" behoeft
te wachten en dé bakkers, als andere menschen,
kunnen slapen wanneer het nacht is.
Een gratis-advies aan wie in deze kwestie
de daad bij het woord kan voegen.
BENOEMINGEN ENZ,
Bg kon. besluit
is benoemd tot wetenschappeiyk assistent bij,
de koninkiyke bibliotheek te 's-Gravenhage,
mr. A. de Stoppelaar Fzn., thans klerk bij dé
bibliotheek van de Polytechnische School te1
Delft, uit welke laatste betrekking hem
vol ontslag wordt verleend
is een pensioen van f 1484 verleend aan R.
Oostingh, laatstelijk landmeter 1ste kl. van
het kadaster
is benoemd tot directeur van het post- enj
telegraafkantoor te Umuiden T» C. G. ten;
Bokkel, thans in geiyke betrekking te Wor-
merveeren
is aan den directeur van het postkantoor te
's-Hertogenbosch H. M. Wierts van Coehoorn
Op z'jn verzoek, eervol ontslag verleend uit 'i
rijks dienst.
De ministers van justitie en oorlog veriee
nen deze week geen audiëntie.
KIESRECHT.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
aan dè commissarissen der Koningin verzocht
ter kennis te brengen van de bnrgemoesters
in hun gewest
I. Naar luid van art. 13 der kieswet zal de
burgemeester bij de kennisgeving, in art. 11
vermeld, de mannelijke ingezetenen der ge
meente, die krachtens art. 1 b aanspraak meenen
te kunnen maken om geplaatst te worden op
kiezerslijst, hébben uit te noodigon daarvan
voor zooveel noodig vóór den löen
Februari aangifte te doen.
De burgemeester zal bij genoemde kennis
geving de gevallen, waarin hernieuwde aangifte
noodig is en die waarin zij onnoodig is, uit
drukkelijk hebben te vermelden.
Yoor hen, die krachtens vroeger gedane aan
gifte op de loopende kiezersiyst voorkómen, is
benieuwde aangifte onnoodig, indien de
plaatsing op die lijst berustte op:
lo. bewoning van een huis of een gedeelte
van een huis of van een vaartuig, mits zij op
81 Januari alsnog hetzelfde huis óf een gedeelte
van hetzelfde huis of hetzelfde vaartuig bewonen;
2o. genot van pensioen
3o. bezit van eene inschrijving in de Groot
boeken der Nationale schuld of van één inleg
in de rijkspostspaarbank
4o. aflegging van een examen.
Daarentegen is hernieuwde aangifte w fc 1
noodig voor hen, wier plaatsing op de lyst
berustte op
lo. bewoning van een huis of gedeelte van
een huis of van een vaariaig, indien zy niet
meer op 31 Januari hetzelfde huis of een ge
deelte van hetzelfde huis of hetzelfde vaartuig
bewonen; of
2o. op genot van inkomsten in dienstbetrek
king of als inwonende zoon, in het bedrijf of
'beroep der ouders werkzaam, hetzij met of
zonder genot van pensioen
II. Aan hen, die verkeeren in het laatste
onder no. 2 vermelde geval, zal de burge
meester naar luid van art. 20 der kieswet een
aangifte-biljet ter invulling hebben toe te zen
den. Dit biljet zal, naar gelang van de vroeger
gedane aangifte, moeten wórden ingericht over
eenkomstig model V, model VI of model VIII,
behoorende bij het kon. besluit van 28 Novb.
5 (Stbl. no. 176.) Aan het hoofd van het
toe te zenden biljet zijn de woorden: „Kies
recht, Aangifte-biljèt ter iü vul
ling" te plaatsen. Tevens is op het biljet te
vermelden, dat formulieren voor de aangifte
ook ter gemeente-secretarie verkrijgbaar zijn.
Wordt in overeenstemming met de laatsteiyk
gedane aangifte een biljet overeenkomstig
model V ingericht, den kiezer toegezonden,
zoö is daarop bovendien de volgende aantee-
kening te stellen
Indien het in dienstbetrekking genoten in
komen over het laatstverloopen jaar is ver
vallen of beneden het volgens de wet vereischte
bedrag is' gebleven, doch de" kiezer op 1
Februari in het genot was vair een' door eene
openbare instelling verleend pensioen, hetwelk
afzonderlijk Óf te zamen met het in dienstbe
trekking genóten inkomen bovenbedoeld be
drag bereikt, gelievè hij een der voor deze
gevallen vastgestelde formulieren ter gemeentè-
secretarie aan te vragen."
Mocht niet meer door raadpleging van de
ten vorigen jare ingeleverde biljetten of van
desbetreffende aanteekeningen zijn na te gaan
of dé kiezer laatstelijk eene aangifte volgens
V, VI, dan wel VIII, bovengemeld, beeft gé-
daan, zoo heeft de burgemeestér alvorens het
aangifte-biljet toe te zenden, zoo noodig bij
dén kiezer zeiven inlichting omtrent dén
grond, waarop diens kiesrecht berust, te doen
inwinnen.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Als vervolg op het vorig bericht, 'i
wij nog dat tot lid van den Raad van toezicht
en discipline, door de orde van advocaten, 11.
Woensdag mede werd benoemd de heer mr K.
W. Brevet, advokaat en procureur alhier.
Voor eene goed bezette zaal trad Zater
dagavond in Ons Huis te M i dd e 1 b u r g als
spreker op de heer dr H. van de Stadt uit
Arnhem, met een voordracht over de Maan.
Op onderhoudende en leerzame wijze wist
hy zyn gehoor bezig te houden, terwijl hij,
door nu en dan eenige aardige verhalen er tus-
schen te voegen, hét gèhèel aangenaam wist'te
kruiden en door lichtbeelden verduidelijkte.
Door den voorzitter van 0n3 Huis werd bem
de dank van het bestuur en van de aanwezigen
gebracht.
Morgén (Dinsdag) houdt in dezelfde zaal
de heer dr D. C. Hessölink uit Leiden een
voordracht over Pompei.
Zondag middag speelde de Middelburg-
sche voetbal vereétiigiiig Olympia op haar
eigen terrein a 1 li l e r haar eersten competitie
wedstrijd tegeö de Btédasche voetbal vel'éeiiiging.
Hetdebuut dér 'iliddélbnrgsche 'fereemging
in de ^uidèlijke-competltie Walniet schitterend,
ze Verloor" mét1—3 'goals.Zondag 28 Nov.
spoelt het éerste" elftal tégen N. o. d. te
Breda.
Zondag ochtend, omstreeks vijt uur, is aan
den" Molenberg alhier een Engelsche matroos,
die wat" te veel aan Bacchus had geofferd, te
water geraakt. De politie, bijgestaan door
burgers", bta'cliten janmaat op hét droge.
Zooals nog in een deel der oplaag van
ons vorig nommer onder Laatste berichten werd
modegedeeid, kwam Zaterdagnamiddag Hr Ms
kruiser Zeeland, Van de werf de Schelde te
V1 i 8 s i n g e h willendé vertrekken naar de
binnenhaven, om aldaar, gemeerd, proef te
stoomen, door den lagen waterstand in het
Marinedok, tusscheu dè tonnénbrüg, aan den
grond. Ruim een nuf daarna vlot gekomen,
is hét schip weder naar de' wërf teruggekeerd.
Zondag ochtend is hét schip, nadat eerst
wegens te lagen waterstand in het marinedok
het water een wéinig was opgezet, van de werf
naar de eerste binnenhaven gesleept, ten einde
aldaar, gemeerd, proef te Btoomen.
Zondag is teVlissingen gearresteerd,
en naar het huis van bewaring' té Middelburg
overgebracht, dé aldaar wonende 23jarigo sjou
wer C. verdacht van diefstal ten' huizë van
een zijner familieleden te Vlissingén.
Te Bergen op Zoom werd Zaterdag gearres
teerd en haar hetzelfde bins van beharing'over
gebracht P. v. d.V., koopman te H a n s-
weert, ter zake dat hij in eenè voor het
kantongerecht té Goés afgelegde sclieepsver-
klaring eene valsche verklaring onder eede
heeft afgelegd.
Tengevolge van den dikken mist geraakte
heden morgen de nachtboot 'Koningin Regentes
bij het binnenloopen te V1 i s s i U g e n be
oosten het havenhoofd der Niéuwe Haven, op
de slikken aan den grond. Mail en passagiers
werden per sleepboot aan wal gebracht en in
de gelegenheid gesteld 'om, Voor Holland met
'den gewonen trein van" 6.53 uur én voor
Duitschland met een extra-trein te 7.47 uur
hun bestemming te volgen.
De Koningin Regentes, 'die na een paar uur
met eigen middelen weêf'vlot kwamj'lag te
acht uur reeds aan de ponton, zonder de minste
schade bekomen te hébben.
Hy, die ons meldde dat de Nederland bij de
aanvaring te" Shëérüess géén schade bekwam,
heeft het, naar Ons gebleken is, bij het rechte
eind.
Van het aan den grond gezette s. s. India
was Zondag morgen' niets'meer te zién. Het
was nl. opgestoomd.
Zaterdagavond ondervond de internationale
mailtrein Van Hannover naar V1 issingen
1 u. 6 min* vertraging Wegens deh dikken
mist, die er heerschte in Duitschland. Hij
kwam ongeveer 70 hiinuten 'te laat'té Vlissin
gèn aan. De reizigers naar Holland moesten
om die reden te Bokstel Overnachten, daar zij
aldaar de aansluiting' misten met dén lafit-
sten tréin Van Venlo öaér Rotterdam, 'die
wegens de grööte vertragifig niet wachtte.
Vrijdagavond gaf de rederij kers vereeni-
ging Van Zeggelen te Nieuw- e n S t. J o o s-
1 a n d in het koffiehuis het Wapen van 'Nieuw-
land aldaar een eerste winteruitvoering.'Opge
voerd werden een drietal tooneelstukjes Beta
len is de boodschapof, wat is het lastig als
men geen geld heeft, Jeremias Pieterman en
Eene kamer met twee bedden. Déze blij- en
kluchtspelen werden tamelijk vlug uitgevoerd
en een talryk publiek amuseerde zich kostelyk.
Verder werden nog een paar voordrachten ten
beste gegeven en na afloop nog éen dansje
gemaakt.
Omtrent het ongeluk, het Nederl. aakschip
Anna Petronella, schipper A. Hartman, iüèt kolen
van Pruisëh naat België, overkomen, meldt men
ons uit Bath nader hét volgende:
Zóoals in ons vorig nommer werd gemeld,
werd dit vaartuig, thuis béhóörende te Roosen
daal, ter hoogte van Saeftingen door dé Engel
sche stoomboot Mumfisent aangevaren en is
daarna gezonken.
Het .ligt nil plas minus 200 meters buiten
de derde zWartëtoh èn sparboei en zonk' met
hoogwater op 18 voet diepte. Met laagwèter
ligt het schip plus minus drie voet boven watër.
Wat met schip eü. lading zal worden gedaan
is nog Onbekend.
Het va4rtu%, dat midscheeps is gebroken,
is nog als icklasëe Verzekerd, De' equipage,
elf personen, is per sleepboot, die o. m. nog
twee andere schepen op sleeptouw had, na het
onheil naar Antwerpen vertrokken.
Tot lid van het burgerlijk armbestuur te
Baarland is benoemd de heer A. Burger,
terwijl de heer A. Nijsse aldaar is benoemd
tot onderwijzer te Rotterdam,
Te Borssele kreeg Vrijdagavond een
knaap van acht jaar, onder het spelen met an
dere jongens, een steenen bal tegen zyn hals,
waardoor niet alleen eene verwonding ontstond
maar liet ventje zoo getroffen werd, dat het zijn
bewustzijn verloor. De ouders riepen onmid
dellijk geneeskundige hnlp in,
Toen in den nacht van Vrijdag op Za
terdag een geladen beerkar een hooger gele
gen gedeelte van den weg Zuidzande-
Oostburg kwam afgereden, verloor de
voerman, tengevolge van de vaart en van den
korten dissel, het bestuur over de kar met
het ongelukkig gevolg dat kar en paard in de
Bloot te recht kwamen. De wagen viel op het
paard, dat op de plaats dood bleef. De voer
man bleef ongedeerd.
STUKKEN GEMEENTERAAD VAN
MIDDELBURG.
Naar aanleiding van het adres van het be
stuur der Nijverheidsvereeniging alhier, om ver
lenging der huur van den tuin op het Noord-
bolwerk, stellen bufg. en weth. voor bedoelden
grond opnieuw te verhuren tot en met 31
December 1922 tegen een jaarlijksche huursom
van f 45.12.
De Middelburg sche coöperatieve Bouwvereeni'
ging heeft tot den raad het verzoek gericht om,
waar zij tracht in de bestaande behoefte te
voorzien aan goedkoope gezonde woningen voor
(le léden der vereeniging, voor billijken prijs
van de gemeente te mogen koopen of voor 1.0
jaar in erfpacht te ontvangen een stuk gemeente-
grónd, gelegen aan de Oostpunt achter de kleine
werf.
In verband met het raadsbesluit van 3 Juli
tot uitvoering van het plan ter verbetering
van den afvoer van hemel- en spoelwater en
faecaliën uit verschillende deelen der gemeente
deelén burg. en weth. mede dat de begrooting
van kosten weldra zal worden ingediend, zoo
dat die vóór 4 Dec. kan zijn goedgekeurd.
Voor dat werk moet eene leening gesloten
worden, waarvoor van de firma J. A. Zip en
"van Teylingen een aanbod is ontvangen.
Deze heeren verklaren zich bereid aan de
smeente Middelburg te leenen eene som van
f 60.000 of zooveel minder duizendtallen van
guldens als, in verband met de alsnog door den
:raad dier gemeente goed te keuren begrooting
wegens den aanleg van werken tot wyziging
vain het rioolstelsel, zal worden gevorderd, tegen
rente van 3'/4 percent 'sjaars, onder de
volgende voorwaarden.
Dat vóór den 4 December 1897 het aanbod
moét zyn aanvaard en het gevorderde bedrag
'zijn opgegeven.
Dat onverminderd hetreehtder gemeente om
ten alle tijde meer, zelfs de geheele leening af
te lossen, de leening zal worden afgelost in
.jaarlijksche termijnen, vervallende in hoogstens
^35 jaren volgens onderstaande tabel. 1899 tot
en met 1908 f 1000 'sjaars, 1909 tot en met
1918 f 1500 'sjaars, 1919 tot en met 1925
f 2000 'b jaars, 1926 tot en met 1929 f 2500
'sjaars en 1930 en volgende jaren f 3000 'sjaars.
Dat aan de genoemde heeren voor de bezor
ging van dè leening, by hét afgeven der schuld
bekentenissen, ljt percent zal worden uitge
keerd van het bedrag dier schuldbekentenissen.
Overwegende dat van eene openbare inschrij
ving voor bovenbedoelde leening niet het gun
stig resultaat kan worden verwacht, dat uit dit
'aanbod voortvloeit, stellen burg. en weth. voor
indien de begrooting der bedoelde werken is
goedgekeurd, dit aanbod te aanvaarden.
LANDBOUW.
In de St. Ct. van Zondag en Maandag is
opgenomen een staat van de gevallen van be
smettelijke veeziekten, in Nederland voorge
komen gedurende de maand October.
In de provincie Zeeland kwamen voor 1903
gévallen van het mond- en klauwzeer bij 134
eigenaars en 26 van vlekziekte van varkens
bij 22 eigenaars.
De meeste gevallen van mond- en klauwzeer
kwamen voor te Heinkenszand 131 bij 1 eige
naar, Hontenisse 100 bij 3 eigenaars, Kerk-
werve 127 bij 13 eigenaars, Poortvliet 382 bij
33 eigenaars en Tholen 178 by 9 eigenaars.
In het afgeloopen suikerbietenseizoen zijn
aan de havens te Colijnsplaat (gemeente
en Glasjesnol) afgeleverd op de fair-bank
gewogen 6.870.000 K.G., op suikergehalte
1.900.000 K.G. en met de kleine mand 300.000
K.G.; samen ruim 9 millioen beeten.
Een vorig jaar bedroeg zulks 121/, millioen.