MIDDELBURGSCHE COURANT.
BUITENLAND.
13 September.
Maandag
Ongeloof en revolutie
N°. 215.
140e Jaargang'.
1897.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-
Frijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer,
Middelburg 11 Sept. 8 u. vin. 59 gr. 12 u. G8
gr., av. 4 u. Gó gr. F. Verw. zw. N. wind.
Aclvertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd ziju.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten én
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn gratis
aan het bureau te bekomen.
Agenten.
Te Zierikzee: A. C, de Mooxj, te Tholen: W. A.
van Nieuwekeuljzen.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
III
[Slot.)
liet zou ons te ver voeren wanneer wij
mr Fruin op den voet volgden bij zijne be
strijding van de theorieën van Groen van
Prinstercr op het gebied van het staatsrecht.
Trouwens, waartoe zou dit noodig zijn
Voor oub doel heeft dit geen nut.
Wij hadden slechts aan te toonen, dat wij
uitstekende bondgenooten hebben bij onze
bewering, dat men geen revolutie moet ver
eenzelvigen met ongeloof; dat zelfs op bet
gebied der kerk de revolutie welig heeft
getierd.
Om dit nader aan te toonen, bepalen wij
ons ten slotte tot eene korte aanhaling van
hetgeen mr Fruin aan het einde van zijn
beschouwing schreef; en wel in het bijzon
der over:
REFORMATIE EN REVOLUTIE.
„Maar ook daarin komen Reformatio on
Revolutie over een, dat beiden de bestaande
inrigtmg, de eene die der Kerk, de andere die 1
van den Staat hebben hervormd, juister gezegd:
gerevolutioneerd. Oorspronkelijk waren in de
middeneeuw sche maatschappij Kerk en Staat
op het allernauwst vereenigd, en beiden waren
op gelijke voet ingericht, en werden op gelijke
wijs bestuurd.
De Staat was verdeeld iu Hertogdommen,
deze in graafschappen en die weer in Heerlijk
heden. Eveneens de kerk in Metropolen, in
Diocesen, in Kerspelen. De Kerk had een
heirleger van dienaars, onder den Paus, het
souvereine gezag in geloofszaken. De Staat
had zijne Edelen onder bevel van den Koning,
het souvereine gezag in wereldsche aangelegen
heden. De Kerk had hare geestelijke orden,
verbonden door geloften, belast met bet volks
onderwijs, bewaarders van de menschelijke
kennis. De Staat had zijn Ridderorden, door
gelijke geloften als de geestelijke verbonden,
beschermers der zwakken tegen het geweld,
verdedigers van het geloof tegen de onge-
loovigen. De Kerk had haar kanoniek regt,
hare bijzondere rechtbanken. De Staat had een
eigen wereldlijk regt en eigen regtshoven en
parlementen. De Kerk had hare algemeene
concilies. De staat had zijne algemeene ver
garingen der standen. De dienaars der Kerk
eindelijk hadden dezelfde bezittingen en in
komsten als de leden der wereldlijke regeering
landeigendommen, tienden, heerendiensten.
Ik vraag, wat ontbreekt aan de overeenkomst
is grooter gelijkheid denkbaar? Maar dan is
het ook onmogelijk de eene helft der maat
schappelijke-inrigting te verbreken en te gronde
te werpen, zonder de andere van haar steun
te berooven en haar latere instorting voor te
bereiden. Beiden steunen op eenen grondslag,
men moet ze beiden in stand houden of ge
zamenlijk afbreken. Als er in den Staat een
enkel hoofd moet zijn, dat souverein is in alle
takken van bestuur, dan moet er nog veel eer
éon hoogste gezag in de Kerk wezen van het
welk geen appèl is in geloofszaken. Met an
dere woorden, indien de Enropeesehe staatsvorm
"bij uitnemendheid de absolute Monarchie is,
dan is do ware Kerk het absolute Pausdom.
De Maistre heeft het zegevierend aangetoond:
antirevolutionaire souvereiniteit is onafschei
delijk van pauselijke onfeilbaarheid.
En wat heeft nu de Reformatie gedaan Zij
heeft het Pauselijk gezag afgezworen, de ker
kelijke dignitarissen van hun macht en rijkdom
ontzet maar niet geraakt aan
richting van den Staat. Zij regeert de Kerk
van onder opde Kerkeraad, gekozen uit de
gemeente, beroept den leeraavmet deze benoemt
hij het Klassicaal bestuur, dat weer ceu pro
vinciaal, dat eindelijk een synodale regering.
Maar in wereldlijke zaken predikt zij, en de
antirevolutionairen doen het nog, Koningschap
bij do gratie Gods, alleenheersching van den
Souverein, neerdalende in alle takken van het
bestuur. Is dat consequent?
Maar geheel anders dan in het overig Europa,
heeft bij ons de Kerkhervorming, die met op
stand tegen den vorst samenging, zich ontwik
keld. Dezelfde deels democratische, grooten-
deels oligarchische regeering, die zij in de Kerk
voor het monarchale bewind in plaats nam,
heeft zij ook in de Staatsregeling ingevoerd.
Gemeente en Kerkeraad, Provinciaal Kerk en
Staatsbestuur, Synode en Algemeene staten
ziju overeenkomende instellingen. "Wanneer
men nu het algemeen gouvernementsgezag, dat
sedert 1815, onder den naam van Koningschap,
over Nederland gesteld is, met de antirevolu
tionairen, ter liefde van een begrip, tot abso
lute alleenheersching verheffen wil dan
diergelijks aan het Hoofd van de Kerk te
plaatsen, waar nu een republikeinschc Synode
van onder op gekozen, tot ergernis van ieder
ware koningsgezinde, het hoogste bewind voert.
Wat heeft daarentegen de Revolutie gewild
De kerkelijke inrichting heeft zij verbroken,
de kerkelijke goederen geseculariseerd niet
anders dan de Reformatie in andere landen het
gedaan had.
En getrouw aan haar beginsel, heeft zij ook
den adel en zijn voorregten opgeheven. In den
Staat, als in een Hervormde Kerk, wilde zij een
van onderop, door het volk gekozen regeering
alleen daarin van de Reformatie verschillend,
dat zij geen regeering van weinige bevoorregte
kiezers, maar van het geheele volk verlangde. De
uitslag heeft niet aan de bedoeling beantwoord.
om een aantal redenen, en niet het minst
omdat alleen abstracte begrippen tot leiddraad
gekozen waren. Want abstracte theorieën, wij
hebben het honderd maal gehoord, zijn in de
practijk gevaarlijk.
Mochten de antirevolutionairen het even diep
gevoelen als zij het dikwerf zeggen."
Zeiden wij te veel, toen wij aan het begin
van deze opstellen opmerkten, dat wat mr
Fruin in 1853 schreef, nog volkomen toepas
lijk is op de hedendaagsche geschiedenis
Alleen nog dit.
Men is steeds voortgegaan op den weg,
dien de schrijver van die dagen aanwees.
Op staatkundig, zoowel als op kerkelijk
gebied heeft de democratische strooming de
overhand; maar op laatstgenoemd terrein
vooral heeft men scheuring en revolutie
tot stand gebracht.
Voor een groot deel der anti-revolutionaire
partij is nn het stadium ingetreden, dat
daarin feitelijk éen persoon bet onfeilbaar
gezag uitoefent.
Zoolang dit op kerkeljjk gebied plaats
heelt, biodt dit voor ona geone reden «au
om bezorgd te ziju.
Maar dezelfde partij oefent op staatkundig
gebied een zeer grooten invloed uit.
En dat is juist de bedenkelijke zijde der
kwestie.
Daartegen zullen wij blijven strijden.
Daarom protesteerden wij, en wij doen
dit nog met alle kracht, tegen de telkenB
telkens weer aangeheven leuze: „Tegen
over de revolutie het Evangelie"; want die is
even valsch als, gelijk mr Fruin aantoonde, de
verdeeling in twee partijen: revolntionnair
anti-revolutionnair, ongepast is.
Indien men in staat D daarvan onderzoek
doet naar den aard der misdrijven, dan blijkt
het volgende:
Veroordeeld wegens
A
B
C
Afpersing
6
36
18
Bankbreuk
4
24
18
Bedreiging
7
42
69
Brandstichting
2
12
23
Diefstal (art. 310)
25 L
1506
1727
id. (art. 311 en 312)
251
1506
1245
Doodslag
2
12
11
Schennis eerbaarheid
27
162
87
Aanranding id.
9
54
32
Geweldpleging met ver. kracht
10
60
44
[leling
11
66
71
Huisvredebreuk
53
318
172
Koppelarij
2
12
12
Mishandeling (art. 300 al. 1)
595
3370
2435
id. met zwaar letsel
16
96
27
id. met doodel. gevolg
1
6
14
id. met voorbed, rade
1
6
9
id. zwaar
7
42
12
id. id. met doodeL gevo
e e
36
8
id. ouders, kind. ofechtg. 2
12
28
id, ambtenaren
41
246
320
Moord of moordpoging
3
18
7
Omkooping ambtenaren
1
6
8
Ontuchtige handelingen
6
36
43
id. door ouders
6
Oplichterij
19
114
132
Strooperij
122
732
440
Yalsehe eed
7
42
47
Val8chheid iu geschrifte
5
30
53
Verduistering
17
102
166
id. in dienstbetrekking
9
54
102
id. door een ambtenaar
2
12
6
Verkrachting
5
30
10
Vernieling anders goed
108
648
464
id. door 2 of meer pers.
7
42
49
id. van opehb. werken
1
6
8
Veroorzaken gevaar spoorweg
4
24
7
Weerspannigheid
77
462
591
id, met vereende kracht
64
384
348
Middelburg 11 September.
Scholen en gevangenissen.
Naar aanleiding der bewering van De Maas
bode dat „naarmate er meer scholen geopend
worden, er ook meer gevangenissen worden
gebouwd," maakten wij do opmerking, dat juist
uit streken, waar de katholieke geestelijkheid
de grootste macht heeft, eeu groot contingent
voor die gevangenissen wordt geleverd.
Die opmerking lokte onvoorzichtig genoeg
een protest uit van de zijde van genoemd blad
cn het vroeg ons, waar wij die bewering van
daan haalden en waar de statistieken zijn,
waarmede wij haar kunnen staven.
Ons antwoord op die uitdaging is nog al
gemakkelijk.
De bewering zeifis wij zeiden het reeds
niet nieuwal dikwijls werd zij gemaakt.
En tot staving er van diene het volgende:
In 1895 werden wegens misdrijf, (dus
met terzij delating van overtredingen) tot ge
vangenisstraf veroordeeldin geheel Nederland
9547 personen, waarvan alleen in Noord-Brabant
on Limburg 1864,
Per 1000 inwoners bedroeg dus het aantal
veroordeelingen iu Nederland 1.964, in de Katho
lieke provinciën 2.303.
In 1894 waren deze cijfers nog teekenac-htiger.
Toeu bedroeg het aantal veroordeelingen in
Nederland 9842, dat is 2.025 per 1000; in
Noord-Brabant en Limburg 2187 vonnissen, dat
is 2.716 per 1000.
De cijfers betreffende de bevolking zijn door
ons ontleend aan den Ned. Staatsalmanak,
welke de bevolking van Nederland aangeeft als
4.859.451, dio van Brabant en Limburg als
805.521.
Tip r/nfors in kolom seven aan hneveal
vefoordeeliugen tot gevangenisstraf wegens
misdrijf in de provincies Noord-Brabant
en Limburg werden uitgesprokenkolom B
bevat het cijfer vau het aantal veroordeelingen,
dat in dezelfde verhouding van de bevolking,
gerekend als 1 tot 6, in geheel Neder-
land zou moeten ziju uitgesproken; en
kolom C eindelijk wijst aan hoeveel het wer
kelijk aantal veroordeelingen in ons ladd be-
■oeg.
Zooals men zal zien, is het cijfer in kolom B
bijna altijd grooter dan in kolom C.
Hebben wij hierboven dus aan den wensch
vau De Maasbode voldaanzijne redactie wil
misschien wel zoo beleefd zijn onze mededee-
ling onder de oogen barer lezerB te brengen.
"Wat het buitenland betreft, waarop wij ook
zinspeelden, de geschiedenis van den dag s
het ons dagelijks, dat in tal van katholieke
landen, om met België te beginnen, de misdrij
ven en wandaden een aanmerkelijk cijfer be
reiken.
De cijfers betreffende het aantal veroordee-
handelt men consequent met tevens den Paus I lingen zijn te vinden in ptaat E van de Ge-
s; Nedsrlaadschea Bisschop of ieta rechtelijke statistiek.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Naar wij bij gerucht vernemen, zou b
Gedeputeerde Staten dezer provincie het voor
nemen bestaan om, naar aanleiding van de
bepaling in art. 10 der Wet van 24 Mei 1897
{Staatsblad n° 156), eene nadere regeling van de
bestaande jaarwedden van burgemeesters en
secretarissen der gemeenten to overwegen
ten einde die in overeenstemming te brengen
met de bedoeling dier wet.
Zooals men weet, is door bedoelde wet de
gelegenheid geopend om de jaarwedden dier
ambtenaren, voor het grootste aantal zoo karig
bezoldigd, met een derde te verhoogen en wel
zonder bezwaar voor de gemeentekas.
Daar volgens de artikelen 73 en 104 der
gemeentewet, vóór de vasstelling, de gemeente
raden gehoord moeten worden, zullen deze
alsdan van hun gevoelen kunnen doen blijken
en daarop bun invloed doen gelden.
Zooals uit eene iu dit nommer voorko
mende advertentie blijkt, zal aanstaanden Vrij
dag, in de concert- en gehoorzaal alhier,
weder een openbare les plaats hebben van de
leerlingen der Volkszangschool, eender
nuttige instellingen van de Vereeniging Uit
het volkVoor het volk.
Tot die les hebben donateurs en begunstigers,
benevens de ouders der leerlingen, vrijen toe
gang, terwijl belangstellenden voor een luttele
entree de uitvoering kunnen bijwonen.
Wij wekken die allen op van die gelegenheid
gebruik te maken en zoodoende zich te over
tuigen, hoe goed die zangschool werkt, hoe daar
de gronden gelegd worden voor bet zingen door
het volk naar de regelen der kunst, waardoor
de leerlingen reeds spoedig èn m hvv'huisgezin
èa op gezellige J>ije£flkomst£ö jêsc aasgmme
stemming kunnen te weeg brengen en langzaam
maar zeker ook invloed kunnen uitoefenen op
de richting van den zang der jeugd op de
openbare straat.
Tot de opwekking ter bijwoning vau de
openbare les vinden wij te meer aanleiding, nu
binnen weinig dagen weer gelegenheid zal ge
geven worden tot aangifte van nieuwe leer
lingen voor die school, waarvoor alleen kinderen
van 9 en 10 jaar in aanmerking komen.
Menigeen zal misschien door bewoning dei-
les aangemoedigd worden, om zijn eigen kinde
ren voor die lessen op te geven of anderen te
bewegen hun kinderen van die gratis gelegen
heid om kennis der zangkunst, op welker nut
wij reeds herhaaldelijk wezen, op te doen, te
laten profiteeren.
In het a. seizoen zal het, wanneer tenminste
de plannen der beide tooneeldirecties voldoende
worden ondersteund, te Middelburg niet
aan de noodige tooneelvoorstellingen ontbreken.
De Nederlandsche tooneeloereeniging, directie
Van der Horst, vroeger Chrispijn, zal hare ge
bruikelijke zes voorstellingen geven, terwijl het
Rotterdamsche gezelschap van den Tivoli-
schouwburg, bekend om zijn goede uitvoering
van Het Poortje, het voornemen heeft een vier
tal abonnements-voorsteliingen te geven.
Dan wacht ons in November, eene voorstel
ling van het gezelschap der Vereenig de
Tooneelisten Le Gras en Haspels. Deze gaat
uit van de Vereeniging t. b. v. g. v. o. k. alhier,
en zal waarschijnlijk wel door andere worden
gevolgd.
Als er nu maar uiet van het goedo te veel
komt, tot schade van de ondernemers
Wij herinneren dat het programma voor
het vierde Zondag avond-concert, dat morgen
avond 12 Sept. door het muziekkorps der dd.
schutterij in het Schuttershof alhier zal ge
geven worden, is als volgt samengesteldMili
taire marsch, J. MorksMarie Henrietta, ouver
ture, L. MontagueToujours oh jamais, valse,
E. WaldteufelUngarischer Tanz, Joh. Brahms,
(op verzoek), L. Grossman Marsch uit de opera
Carmen, G. BizetAriadne, ouverture militaire,
H. KlingHenriet te et Jeanne, valse de concert,
J. MorksIntermezzo Russe, Th. FrankeDie
Kaiserparade, militiirisches Tonbild, R. Eilenberg.
Eindelijk: Wij leven vrij, J. W. Wilms;
Vlaggelied, W. Smits en Wilhelmus (oude toon
zetting) Marnix van St. Aldegonde.
Tot de bezoekers wordt op het programma
het verzoek gericht, de laatstgenoemde liede
waarvan de tekst is afgedrukt, mede te
zingen.
Als gewoonlijk vangt het concert te half
acht aan.
Wanneer nn moeder natuur de gunstige
verwachtingen, die zij heden opwekt, maar
niet beschaamt, kan het een genotvolle avond
worden.
Hr. Ms. Cerberusde monitor die, zooals
wij in een vorig nommer mededeelden, aan de
Loskade alhier gemeerd ligt, kwam Vrijdag,
na een tocht tor oefening van zeemiliciens op
de rivieren, hier aan en vertrekt a. s. Maandag
weder naar Hellevoetsluis.
Het schip is bemand met 140 koppen en
vindt om de zeldzaamheid natuurlijk veel be
kijks.
Zooals nog in een deel der oplaag van ons
vorig nommer is gemeld, heeft te Kampen .met
goed gevolg examen afgelegd als 2e luit. der
infanterie D. J. van Meerendonk, sergeant, leer
ling van den hoofdcursus. Ook de sergeant J.
M. van den Oudendijk Pieterse slaagde voor
dat examen.
Dg Chr. Werkmansbond, bestaande uit
leden der Nedcrd. hervormde kerk, telt honderd
leden. Het zieken- en weduwenfonds heeft ver
scheidene leden.
Het meisje, dat onlangs nabij VI is sin-
gen onder de tram geraakte en naar het
gasthuis aldaar gebracht werd, waar haar een
been werd afgezet, neemt goed in beterschap
toe.
Door de Schiet- en Tooneelvereeniging
Onder Ons te Vlissingen is uitgeschreven
een zesdaagsche Beaumont- en Flobert schiet
wedstrijd, die 18, 19, 25 en 26 September en
2 en 3 October zal plaats hebben.
Aan den korps- of medaille-wedstrijd zullen,
naar men ons meldt, behalve Onder Ons zelf,
deelnemen de navolgende corporaties ofschiet-
vereenigingen in Zeelandde d.d. Schutterij te
Ylissingen, de Nederlandsche Schutterij Kader-
bond afd. Vlissingen, de Nederlandsche Bond
Oud-Onderofficieren en de Scherpschutters-
vereeniging Vlissingen, allen to Vlissingen;
de Schutterij-Schietvereeniging Middelburg en
de Schietvereeniging Medioburgunt, beiden te
Middelburgde Kadervereeniging
kweekt kennis te Goes en de Scherpschutters-
vereeniging Voor Vaderland en Koning te-Ter-
neuzea.
Algemeen Overzicht.
Nog erger dan een bom, werkt in Spanje
een Jobstijding van Cuba. De stad Yittoria
Tunas is door de Cubanen veroverd, waardoor
de Spanjaarden een positie verliezen, welke
voor hen van niet minder gewicht was dan
zij voor de Cubanen zal zijn. Dezen hebben
nu een bepaalde vestiging, „een hoofdstad",
een bezit dat vroeger in de Yeroenigde Staten
een onmisbare voorwaarde voor de erkenning
als oorlogvoerende partij is genoemd.
De stad werd verdedigd door zeven forten
en twee Kruppkanonnen en had reeds cenigo
dagen vroeger een ernstigen aanval to weer
staan, waarbij de Cubanen zich, volgens het
officiëele bericht, van dynamietbommen bedien
den. De bewoners hebben de troepen echter
geholpen de plaats op een hardnekkige wijze
te verdedigen, zoodat de Cubanen, dio door
Calixto Garcia werden aangevoerd, na een
langdurig gevecht moesten terugtrekken.
Men verwijt te Madrid generaal Weyler geen
versterkingen te hebben gezonden, en niet ten
onrechte want, thans blijkt dat de aanval spoedig
is hernieuwd, en ditmaal met beter gevolg.
Dat deze tijding te Madrid groote ontroering,
een schier verpletterenden indruk maakte ia
natuurlijk. De regeering kwam in buitengewone
vergadering bijeen en besloot krachtige maat
regelen te nemen en zoo noodig nieuwe verster
kingen naar het eiland te zenden. De pers en
een groot deel van het publiek gelooft echter
dat het minder aan mannetjes dan aan een
man ontbreekt, d. w. z. aan een krachtig be
velhebber. Generaal Weyler, die toch al zoo
impopulair was, heeft het hij de menigte na
tuurlijk afgedaan, waarom zij zijn terugroeping
vraagt.
Tir r«) /mW„7 W.' r.a^ J r PS*
gelijks ""wërfi"''gehageld, topn na een Hoorhre-
lijken tegenspoed generaal Jovellar van zijn bevel
werd ontzet.
De tijding treft te onaangenamer, omdat do
regeering denzelfden dag weer het gewono
leugen-statistiekje van de verliezen op Cuba
had openbaar gemaakt, luidende„Bij de ver
schillende ontmoetingen in de provincie San
tiago, Santa-Clara, Havanna en Pinar del Rio
werden 143 opstandelingen gedood, de Span
jaarden hadden 9 dooden en 53 gekwetsten
236 opstandelingen gaven zich over en 2 wer
den gevangen genomen." Daar soortgelijke op
gaven telkens, zeker wel elke week werden
openbaar gemaakt, was de openbare meening'
stelselmatig misleid, en niet voorbereid op
zulk een slag als nu het laud en ook hefc
kabinet heeft getroffen. Want een zoo wrak
ministerie, dat door iedereen werd be
schouwd als een tijdelijke waarneming, zal het
raoeielijk vallen zich te handhaven.
Juist was weer eens besloten de invoering
van hervoi'mingen te bespoedigen. De wet tot
regeling van het kiesrecht voor de administra
tieve raden zou eerlang verschijnende ge
meentelijke verkiezingen overeenkomstig do
nieuwe wet zouden 10 November plaats hebben;
vóór dien datum zou de nieuwe gemeentewet
voltooid zijn. Daarna zou worden aangevangen
met de verdere behandeling der provinciale
wet enz. Alles zou tegen 1 Maart gereed zijn,
en op dien dag zou het bestuur der nieuwe
administratieve raden aanvangen.
Of het daartoe zal komen, hangt niet alleen
af van de vraag of de Spanjaarden de opstan
delingen zullen beletten van hun jongste suc
ces partij te trekken, of ex in slagen de stad
te hernemen, waartoe een expeditie zal worden
uitgezonden.
Men hangt ook af van de bonding welke de
Vereenigde Staten zullen aannemen.
Allicht zal de nederlaag van Spanje invloed
hebben op het optreden van generaal Wood
ford, den nieuwen gezant van de Vereenigde
Staten. Zijn regeering was overigens (naar
werd geseind vóór de val van Vittoria bekend
was) reeds aan het werk met zich ten oorlog
voor te bereiden. Er werden maatregelen ge
nomen om de mobilisatie der vloot voor te
bereiden en het grootste gedeelte van de Amc-
rikaansche oorlogsschepen was al naar de Cu-
baansche watexen gezonden.
Een bevestiging van dit bericht kan echter
noodig heeten. Maar als de Vereenigde Staten
voornemens zijn krachtig tusschenbcide te
komen, dan is het te hopen, dat daarmede niet
langer worde gedraald. Een burgeroorlog, gelijk
thans op Cuba woedt, is een schouwspel dat
nog menschonteerender is dan een gewone
oorlog, vooral omdat geen van beide partijen
zich aan het gewone krijgsreebt beeft te honden.
En daarbij komt dat de Spaanscke troepen ope-
reeren in een hun zoo noodlottig klimaat, dat
meer dan een vijfde van het groote leger, dat de
laatste jaren daarheen werd gezonden, is aan
gaat door verschillende ziekten, welke reeds
