MIDDELRIIRGSCHE COURANT. N°. 199, 140" Jaargang 1897. W oensdag 25 Augustus. 37 OPCENTEN" Jhr mr A. A. VAN DOORN. Middelburg 24 Augustus. Dez© ©onrast verschjjit d a g e 1 ij k amet uitzondering vu Zon- es Peeatdageal Prgs, per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen is Nederlasd franoo p.p^ 9^Ü Afzonderlijke nummers Koeten 5 cent. Vhtmoaetev. Middelburg 24 Aug. 8 n. tol. 68 gr. m. 18 u 72 gr., av. 4 u. 71 gr. F. Verw. tam. kr. Z.W. w. IAdvertentiSn voor het eeratvolgtii nummer moeten dei middagi róót éém uur aan het bureau bezorgd sgs. AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regelj Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentie* bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zgn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te VlissingenP. G. db Yet Mestdagh Sc Zoo*, te Goob: A. 0. Boluix, firma wed. A. G. de Jokgb. op de personeele belasting stelden Gedepu teerde Staten van Zeeland voor in 1898 te Men kan verschillen in gevoelen over het gewenschte van zulk eene heffingmen be hoeft daarvan geen partij-kweBtie te maken. Maar een feit is en blijft het toch dat van anti-revolntionnair standpunt men alge meen zich beijveren moest de belastingen te verminderen. Dat is altijd door aan die zijde beloofd. En die belofte is niet gehouden. Het liberaal bestuur was te duur! Dat liberaal bestuur deugde niet En wat is er nu geschied Geen stap is men afgeweken van deu weg. dien liberale mannen als Buteux, Snouck Hurgronje, Heijse en Van Teylingen hebben bewandeld. Zonder dringende noodzakelijkheid wilde men vermindering van belastingdruk tegen houden. Op een en ander wijzen wij nog eens uit drukkelijk. Wie over dit alles ernstig nadenkt, zal, zoo hij Vrijdag stemmen moet, geen moeilijke keuze te doen hebben. Hij zal stellig willen meewerken om eere te geven wien eere toe komt, door het vrijzinnig element in onze Staten te versterkenen bij zal zijn stem uitbrengen op Wyzlglnge n gemeentewet. Op de Zaterdag te Groningen door de Nederlandsche vereeniging voor gemeentebe langen gehouden vergaderingjkwame* cokter tafel de rapporten der door die vereeniging ingeitelde oommissiSn voor het ondersoek naar de wenaohelgke wijzigingen der gemeentewet, met betrekking tota. de huishoudelijke taak der gemeentebesturen; de inwen dige inrichting der gemeente; c. de plaatse lijke belastingen. Wat punt a betreft, merkte de commissie op, dat bjj de behandeling van dit onderwerp geheel ter xgde moet worden gelaten de kwestie in hoever de gemeente ook verder met de uitvoering der rijkswetten moet wor den belastdie funotie toch, door haar ook ia het vervolg uit te oefenen, maakt vBn de tegenwoordige huishoudeiyke taak der ge meente geen deel uit. Eene oategorisohe vermelding van wat daar toe behoort, of altham geacht moet worden te behooren, wordt noch in de grondwet noch in de gemeentewet gevonden. In het algemeen kan me< zeggen, dat de gemeente als selfstaadig onderdeel van den staat ge roepen is de belangen van de gemeen schap, die sfj vormt, ea van hare leden te beharti gen. Zjj treedt in zekeren zin als souvereine maoht op zoo dikwjjla de belangen tersprske komen, die niet haar betreffan als gronddeel van den staat of van de provinoie, maar die uit haar eigen aard, uit haar zelfstandig be staan voortvloeien. Intussohen kan dit, bjj het in om staatsreoht aangenomen stelsel niet d priori worden aangewezen. Wat de huishouding der gemeente meer in het bjjsonder omvat, sulks hangt af van de vraag, was het rjjk, wat de provinoie aan sioh heeft getrokken of voorbehouden. De grenzen dier drie huishoudens zjjn niet afgebakend, en de gemeente is da&rbjj min of meer overgelaten aan de directie der hoo- gere maohten. Wat deze zelve geregeld heb ben of zich ter regeling hebben voorbehou den, is per te aan de gemeente onttrokken wat zjj overigens ongeregeld hebben gelaten, kan de gemeente aan zioh trekken, wanneer deze meent dat haar belaag zulks meebrengt. Bjj behoud van dit in de Grondwet en de Gemeentewet neergelegde stelsel kan dus sleohts in algemeene trekken aangegeven worden, wat tot de huishoudelijke taak der gemeente geaoht moet worden te behooren, en naar het oordeel der oommissie moet daar toe het volgende worden gebracht: 1. de zorg voor en het beheer over de eigendommen, werken en inriohting der ge meente 2. de zorg voor de openbare orde en vei ligheid bianen de gemeente; 3. de zorg voor het openbaar verkeer 4. de zorg voor de openbare gezondheid 5. de bevordering voor zoover zulks in hazr vermogen en op haar weg ligt van alles, wat de welvaart, de gezondheid en de ontwikkeling der ingezetenen kan verboogen de regeling der huishouding van de ge meente 7. het bsheer van de geldmiddelen der ge meente. Omtrent elk dier onderwerpen trad de commissie in beschouwingen. Met betrekking tot punt de inwendige inrichting der gemeente, had de commissie een aantal wijzigingen der gemeentewet ont worpen betreffende het bestuur der gemeente en de belangen der ambtenaren. Na uitvoerig debat heohtte de vergadering aan de conclusies, in dit rapport neergelegd, hare goedkeuring. Met het oog op de aanneming vsn het ont werp van wet tot regeling der gemeente- fisanciës bleef het rapport betreffende puntc buiten behandeling. He vevbleEfnir te Enschede. Door de liberale kiesvereeniging te Hesgeloo is Zaterdagavond de volgende motie van den heer D. W. Stork met klgemeene stemmen aangenomen •De liberale kiesvereeniging te Hengeloo (O.), •overwegende, dat de heer Van Kol, blij kens een door hem getchreven artikel in De Kiesstrijd, is voorstander van hervormingen langs den geleidelgken en vreedzamen weg en als volksvertegenwoordiger rekening zal houden met bet onmiddellijk bereikbare; •gehoord de correspondentie, tusiohen het bestuur der liberale kiesvereeniging en hem gevoerd, waaruit bljjkt, dat hjj bereid is, zoover mogeljjk, met de tegenwoordige regeering mee te gaan besluit de candidatuur van den heer Van Kol krachtig te steunen, omdat se meent, da* aan hem boven den oandidaat der Katholieke staatsparty de voorkeur moet worden gegeven.'' In genoemd blad De Kiesstrijd, het ver- kiezingBorgaan van de Arbeiderspartij in het district Enschedé, had de beer Van Kol o. a. geschreven •Het is meermalen gezegd: stelt dit kabi net goede maatregelen ten gunste der arbei ders voor, dan zal het onsen steun verkrjjgen. Wy zullen het alleen oritiseeren en oontro- leerenvoortdrijven op den weg der sociale hervorming. Een oppositie quand neme is eohter niet vsn om te verwachten. •In elk geval kunnen de soo.-democraten dit ministerie hartelijker steunen dan de R.-K. staatsparty, die aartr conservatief is en protec tionistisch. Wg hebben geen kans binnen afzienbaren tjjd zelf de regeering ter hand te nemen, de Chriiteiyke partyen eohter wel. •Bovendien, hebben liberalen en soo.-demo- oraten geen punten van overeenstemming in meer dan éen opzicht •Het is waar wjj verswegen het nimmer alle staatspartfen staan tegen ons over als partgen der bezittende klasse, waartegen wg •trgd hebben te voeren. Maar dit staat ook vast, dat onze vrgbe- den altgd beter zgn toevertrouwd aan de liberalen dan aan de olerioalen onder den in vloed van Rome. Wg hebben dus geen rede om de kerkeiyken in de Kamer te helpen in den stryd tegen het liberale ministerie. Geen geloofshaat bezielt ons, maar als staatsparty moet geen sociaal-democraat iets van de Roomschen hebben. •Liberalen en soo.-democraten hebben dit samen gemeen, dat zg kerkelgke dogma's buiten de politiek willen houden en wars zg» van priesterheerschappg. Dit is reden genoeg om hen in elk geval tegen Rome te doen samengaan." Benennslngnn mmm. By kon. besluit is aan den heer J. T. Cre- mer, op zga verzoek, eervol ontslag verleend als commissaris-generaal voor Nederland bjj de in 1900 te Pargs te houden wereldtentoon stelling enz. en in zgne plaats benoemd mr L. P. M. H. baron Miohiels van Verduyaen, lid van de Tweede kameren is met 1 Sept. benoemd tot bureel ambtennar van den rgkswaterstaat P. S. Terpstra te Leeuwarden. Bg becohikking van den minister van binnenlandsohe zaken is, met ingang van 1 Oct. a., cp zgn verzoek, eervol ontslag ver leend aam M. C. Gartier van Dissel als assis tent voor de heelkunde nan de rgks-universi- teit te Utrecht en is ia zgne plaats benoemd H. J. Lam ris. een feeztelgken avond te verbinden, door illuminatie vnn het hoofdplein der gemeente en door het doen geven van een oonoert. Wg vertrouwen dat dit plan zeer in den smaak zal vallen van de ingezetenen en zg het danrom flink zullen willen stennen. Ook moet bg de gemeente wêer het voor nemen beetazn, om tot de opluistering der festiviteit mede te werken. Maandagavond is de dagboot van de Zeeland, tengevolge van een ontsporing op de Esgelsche lgnen, eerst te ruim half zeven uur te V1 i a s i n,g e n aangekomen. Passa giers en mails vertrokken te zeven uur, waar door ook de gewone trein van dat uur vertraging had. Men verzoekt ons te melden dat het mei»je, dat Zondag, na ter hoogte van de Keersluis bg Vlissingen van de trim te zga gesprongen, overreden is, niet in het ia het vorig nommer door oib genoemde hotel geamputeerd weid. Zg is daar wel binnen gebracht en voorloopig verbonden, maar de amputatie had plaats ia het gasthuis. De kapt. J. G. A. Frommann, van het 3e reg. inf. te Vlissingen, is overgeplaatst bg het 4 e reg. inf. te Leiden. In den nacht van Vrgdag op Zaterdag had te Oudenburgsche Sluis (gemeente Waeh- t e b e e k e) een vreeselgk voorval plaats. Twee douanen van den post Overslag (België), de kommies-ontvanger en de planton-kommies, vernomen hebbende dat dien naoht koeien over de grens souden gesmokkeld worden, hadden zioh, naar men uit Overslag aan de Tern. Crt. sohrgft na het sluitings uur van het kantoor naar de sluis begeven en zioh op eenigen afstand van nl kander verbor get, om zoo de smokkelaars te verrassen. Weldra zag de heer B., die het diohtst by de grens post had gevat, eene'drift runderen aankomen, geleid door een groot aantal mannen. Zoodra deze de ambtenaren merkten, gingen de meesten op de vlucht, doch een drietal stelde zich te weer, en gingen den heer F. te lgf. De plantonkommies, de heer Jaspasrt, 68, mm t«» 56 jaar, die bo.oadie. o.gena- !1«»d" «'"«e» «obtaihoofd ei i. - 3 - ln.b LS u... pend was, moet intussohen nchter een eiken boom gestaan hebben. Toen Lg even daar van achter keek, om te tien wat er omging, kreeg bg een schot cnder het kaakbeen en viel dood ter aarde. Denzelfden naoht nog vond men zgn lgk tegen den boom liggen. Zaterdag voormiddag was het parket van Gent op de plaats des onheils cm een onder zoek in te stellen en Zondag voormiddag is het lgk onderzooht door twee doktoren. Dat dit ongeval groote ontsteltenis verwekte in de omgeving, zal wel niet gezegd behoeven te worden. Allen, die den heer Jnspaert kenden, waren diep bewogen, want bg had zioh in den korten tgd dat hy te Overslag gestationneerd was, doen kennen als een goed ambtenaar, een trouwe collega, een zorgend echtgenoot en vader en een braaf burger. Maandag is zgn iyk ter aarde besteld, waarbg vele collega's tegenwoordig waren. De Staatscourant van heden, Dint dag 24 Aug., bevat het kon. besluit van 17 Aug. 11., Staatsblad no 195), waarbg verlengd wrrdt tot 1 Deoember a. de «ohorsiag van het be sluit van den raad der gcmaemte Z a a m- slig van 80 April 1897, betreffende het gebruik van de raadzaal aldaar. KERKNIEUWS. Naar aanleiding van een icbrgven van berkvoogden en notabelen bg de Ned. herv. gemeente te Middelburg, waarin de medewerking van de tyaode werd ingeroepen, om te verkrygen een wgtiging vnn den ligger vnn het predikantstraktement, wanrtoe de kerkeraad van Middelburg niet wil medew er ken, verklaarde de synode zich onbevoegd, om in deze zaak tuisohenbeide* te treden. Door de synode is de hear O. F. Zeemt», pred. te Zonnemaire, voor een tgdvak van drie jatr herkozen als secundus van den secretaris. De heer dr W. van der Beke Calleafels te Delden nam het beroep naar de Ned. herv. gemeente te Warns veld aan. UIT STAD EN PROVINCIE De Marktbewoners alhier hebben, zooals nit eene advertentie in ons vorig nom mer bleek, evenals sy vroeger deden, weder het plan gevormd om aan den Koninginnedag RECHTSZAKEN. Arrondissements-recJUbank te Middelburg. Poging tot doodslay- Voor bovengenoemde rechtbank had voh heden oohtend te verantwoorden de 63ja ige H. C., leurder, geb. te Eede, wonende te Oostburg, thans alhier in hechtenis, ter zake dat hg dm 7en Juni vu dit jaar, des avonds omstreeks 10 uur, in zgne woning te Oostburg, getracht heeft zyne eehtgenoote Jaooba Timmerman opsettelgk vu het leven te berooven, door, onder bet uitroepen der woorden: »ik sla je kapot", haw met een stoel op het hoofd en in de lendenen te slaan, terwgl de uitvoering vu zgn voornoemd voornemen niet is voltooid tengevolge van omstandigheden, vu zgn wil oaafhukelgk, dewjjl zga vrouw de echtelgke woning ont vlucht is. In deze zaak waren 14 getuigen gedagvaard, wuronder é*n nis deskundige, terwgl de heer jhr mr J. A. Schorer, advocaat alhier, au den beklaagde ambtshalve als verdediger was toegevoegd. Na voorlesing der acte van verwgsiig werd overgegaan tot h6t hoorei der getuigen. In de eerste plaats P. Ja«, arts te Oostburg, tevens deskundige, die verklaarde den 8en Juni geroepen te zgn bg de vrouw van be klaagde en bg baar uiterlyke teekenen vu beleediging aan het hoofd en de lendenen te hebben geconstateerd, die eohter niet van levensge vastly ken nard waren. Die beleedi- gingen konden zeer goed sgs toegebracht door het den deskundige vertoond stnk vu een stoel. Op eene vrnag vu den ambtennar vu het O. M. of die beleedigingen ook door een val kolden syn veroorzaakt, verklaarde getuige dit niet waarsohgalgk te aohten. De beklaagde zeidedat zgne vrouw den 7en Juni langs een ladder vu de zolder ge,vallen en daardoor gekwetst is zg kwam met het hoofd op den grond terecht. Hg heeft zgne vrouw volstrekt niet geslagen. Als tweede getuige trad op J. Timmerman, de 55 jarige huisvrouw van den beklaagde, die, buiten eede gehoord, verklaarde dat zg in den avond vu 7 Juni tien minuten voor tienen was thuisgekomen, na om half zet, tjjdeas haar man niet thuis waB, uitgegaan te zga. Getuige had niets gebruikt du een glas bier. Thuis gokomei, ging zg, denkende dat haar man sliep, saohtkens naar boven. De man was eohter wakker en ontving zgne vrouw met een verwgt over haar laat thuis komen. Daarop ging zjj de ladder af, waarop haar man haar achterop kwam en haar be neden met een stoel, dien bg beetpakte, ver- de lendenen toebracht. Ook sloeg hg haar met de vnist, terwgl bg haar met het hoofd tegen de voordeur duwde en bg de haren greep, met de bedreiging haar te zullen ver moorden. Geinige wist de achterdeur te be reiken en zoo hanr man te ontvluchten. Toen getuige het hu:s ontvlucht was, liep tg naar haar bnurman Faro. Den volgenden dag heeft zg den dooter laten roepen en nog dsgen nadien had zg last vu de ondergane beleediging. Gstnige kreeg niet den indruk dat haar man dronken was. Zg heeft gednrende de rnim twintig jaren, dat sg met hem getrouwd was, veel verdriet vu hem gehad en meer malen werd zg mishandeld. De beklaagde verklaarde in den bewnsten avond niet dronken geweest te sgn. Toen zgn vrouw thuis kwam, maakte hg haar daar over een verwytdaarop is zjj naar beneden gegaan langs de ladder, die zg wegtrok. Beklaagde is door een raampje geklommen en is zoo beneden gokomei. Geslagen heeft hg haar niet; toen zg eohter het bnis ver liet, ia hg hzar aohterna gegaan met een knuppel in de hand, omdat by bevreesd was voor den broeder van zjjn vrouw. Hy ging zgn vrouw na tot bg Faro en toen zg daar binnen ging, is bg naar huis gegaan. Zjj ze vrouw is zeer aleoht; zg pleegt o ter- spel en iz een diefegge. Deze expressie be zorgde beklaagde de opmerking vu den president, dat hg allerminst de mu wss dergeiyke beschuldigingen omtrent zgn vrouw te uiten, daar bg een een door en door slechte kerel is. Da vrouw, ïogmaals gehoord, verklaarde het roorgeven vu bek!., dat hg door een raam sou geklommen zgn, onwaar. W. A. Faro, werkman te Oostburg, deelde mede ia den avond vu 7 Juni met syn vrouw en de vrouw vu beklaagde thuis gekomen te sgn. Laatstgenoemde vrouw was goed present en bad gsea verwondingen nu 't hoofd. Kort nadat zg huiswaarts was gekeerd, was zjj weer bg hem terug gekomen; hg vond haar liggende op den grond bebloed en verwond. Weldra daarop kwam bekl. bg hem, vroeg naar zyne vrouw ea sloeg, toen getuige seide dat zg zioh niet bg bem bevond, een lamp stuk, waarop hg kalm naar huis toeging. Au getuige is niets kwaads van vrouw V. bekendby weet wel dat de beklaagde dik- wyls misbruik maakt van sterken drank. Beklaagde ontkende dit laatste; in geen drie jaar heeft hy druk gebruikt. S. Contant, de vrouw van Faro, verklaarde vu rond zes uur tot bg tienen in gezeltchap geweest te zga vu de vroaw van beklugde. Slechts een glu bier is in dien tusiobeityd gebruikt en de vrouw had geen kneuzingen. Kort na van elkaar afscheid genomen te hebben, kwam i vrouw weder bjj haar en toen bebloed en gewond zjj zeide toen door baar man met 88n stoel geslagen te zg». Dit heeft zg ook steeds tegenover getuige volgehouden. Getuige, ondervrnagd of de mogelykheid bestond dat bekl., zcoals hy voorgeeft, door bet zolderraam gesprongen sou sgn, verklaarde dit te betwyfelen. Getuige weet van de verhouding tussohe» bekl. en zgn vrouw niet veel. Over de vrouw heeft zg nooit klachten vernomenwel over den mandeze dronk nog al eens. A. de Kznt, koopman te Oostburg, de vol gende getuige, was met zg* vrouw en zoon bg Faro en vrouw toen deze met vrouw V. huiswaarts keerden. Hg had aan de vrouw aiets bemerkt. C. Dey, vrouw van J. du Mes, arbeidster ta Oostburg, woont naast V. en heeft in den avond van 7 Juni bekl. thuis zien kome*; Zy heeft herhaaldelgk V. dronken gezien, ook in de laatste drie jaar. Toen bg thuis kwam, heeft hg er niets van gezegd, dat hg onte vreden was over de afwezigheid van zgn vrouw. Nadat de vrouw wis thuisgekomen, heeft getnige gestommel gehoord en de vrouw van bekl. driemaal moord hooren roepen. Zjj heeft alvorens bekl. tegen zgne vrouw hooren zeg gen »ik sla je kapot" en een slag gehoord, maar kan niet zeggen of dat een gevolg was van een val, dan wel van het toebrengen van een slag. Toen getuige dit hoorde, is zg naar Faro geloopen, omdat *jj bang was. Een oogenblik later liep de vrouw van beklaagde hazr voorbg. Zjj bloedde. Getuige komt eiken dag by den bekl. in huis en kent de woning geel. Zjj gelooft niet, dat V. uit het zolderraam heeft kunnen springen, daarvoor is het te hoog. Van de vrouw weet de getuige'geen kwaad de man is boosaardig en dan wordt de vrouw ook kwaad. Dat de vrouw sleoht van gedrag zgn sou, gelooft getuigd niet; tg heeft daar nimmer iets van vernomen. De bekl. gaf toe dat zgn vrouw >moord" geroepen had, maar ontkende gesegd te hebben: •ik sla je kapot." J. B. de Wiiselaere, eveneens te Oostburg, en arbeider van beroep, is in den avond van den 7en Juni in de nabgheid van de woning van V. geweest en beeft dieas vrouw hooren roepen »Ai, mgn hoofd" en »moord". Liter heeit hg die vrouw gezien in de woning van Farohaar gelaat was bebloed. M. L. J. Misset, vronw van F. de Tree, wonende te Oostburg, is in den bewusten avond voorbg het hnis van bekl. gekomen en heeft gehoord, dat daar biinen iemand gesla gen werd. Zg hoorde box zen tegen de deur, iets door de gang vliegen en ook >moord" en •ik sla je kapot" roepen, evenals zg verstond dat de vrouw vroeg: «waarom sla je me zoo; ik ben met de mensohen medegekomen en niet alleen." Verder zag zy de vrouw, die geheel en al bebloed was, wegloopen. Deze getuige verklaarde van het voorgeven van bekl., dat syn vrouw van den zolder ge vallen was, niets te gel o oven en het onmoge- lgk te aohten dat V., zooals hg beweert, door het zolderraam zou gesprongen syn. Getuige zei nog, dat de vronw van V. meer malen snaohts buiten geslapen beeft, om mis handeling van hzar man te oztgaznen wat dit xeggei wil, daar weet zg alles van, bg ondervinding. De beklaagde bleef steedz ontkennen by heeft zga vrouw in 't geheel niet geslagen en is door het zolderraam beneden gekomen, D. Franeke, marechaussee te Oostburg, heeft in April door bekl. bedreigingen tegen zyne vrouw hooren Uiten. De vrouw staat, voor zoover getnige bekend is, gnnstig bekend; hg heeft nooit iets ongunstigs omtrent baar gehoord. De beklaagde daarentegen staat niet gunstig bekend; bg drinkt en maakt nog al eent moeilijkheden. Hg was gevreesd in de buurt en het is daar bekend, dat hg zgn vrouw wel eens mishandelt. E. Plog, arbeider te Oostburg, de volgende getnige, deelde mede dat de verhouding tus iohen den beklaagde en sgn vrouw veel te wensohen overlaat. De laatste heeft wel eens de vlucht bg hem genomen als sg mishandeld werd. Getnige weet niets kwaads van de vrouw. Deze getuige verklaarde nog, dat de vrouw van bekl. hem gezegd had dat haar man door het zolderraampje naar beneden was gekomen. De vrouw, hierop nogmaals gehoord, bleef thans bjj haar meening, dat haar man langs de ladder naar beneden is gekomen. Uit de verdere verklaringen vnn getuige plog bleek nog, dat het niet wel mogeljjk is, wat bekl. beweerde, dat de vrouw de ladder zou weggetrokken hebben dan had de voor deur moeten opengezet syn, wat niet gebeurd is. De bekl. seide dat syn vrouw nooit op den

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1897 | | pagina 1