MIDDELBURGSCHE COURANT. D N°. 198. 140' Jaargang 1897. Dinsdag 24 Augustus. Deze courant verschat dagelQka, met uitzondering vaa Zon- ea Feestdagen: Pr§8, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen ia Nederland franco p»m i4| Afzonderlijke nummers Kosten 5 cent Middelburg 23 Aug. 8 u. vm. 63 gr. ra. 12 69 gr., av. 4 u. 67 gr. F. Verw. tam. kr. Z.W. w. Advertentiën voor het eerttvolgead nummer moeten de* middag* vóór éém uur aaa het bureau beiorgd nfa. AdverteaÜëaSO cent per regel. Geboorte- dood- ea alle andere familieberichte! ea Dankbetuigingen via 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cert per regeF Groote letters naar de plaats die z$ innemen. AdvexteaüBa b| abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan afin gratis aai het bureau te bekomen. A|*at*i. Te YliaaingenP. G. de Vet Mestdagh Zoom, te Goes: 'A. C. Boluit, firma wed, A. C. db Jonge. Wie het belang der provincie goed be grijpt zal stellig Vrijdag a., zoo hij het recht heeft om iu het district Middelburg te stemmen, zijn biljet aldns invullen M M 'S inh M ?«g 4 NAMEN. VOOK- LETTER3. van Doom. A. A. SUT Men make vooral het eerste witte puntje goed zwart. Middelburg 23 Augustus. De kroon en kaar raadslieden. E»a zeer lezenswaardig opstel bevat het joagste aommer vaa de Arnhemsche courant. De sohrjjver daarvan begint met er op te wjjzea dat men au ea daa, waaneer het hoofd van den Staat zioh op het Loo beviadt, in de Haag«ohe couranten onder de hofberichten de mededeeliag aantreft, dat op een vermelden dag de hoofden van een paar ministerieels departementen zioh naar het koninklijk ver blijf hebben begeven voor de gebruikelijke audiëntie. Tjjdeis de regeeriag van kening Willem 111, die in sjjae laatste levensjaren meer op het Loo dan ia de koninklijke resi dentie vertoefde, werd dit bericht bjj herhaling aangetroffen en na 's koniigs dood is het zelfde het geval, daar voor de Rege&teB be- grjjpeljjkerwjjs het verbljjf in de friscohe, gezonde Geldersohe luoht aangenamer sohjjnt dan dat in 'sGravenhage met zjja weinig hygiënische, althans alles bshalve aantrekke lijke eigenaardigheden, waarvan elk Hagenaar in den zomertijd den mond en den neus vol heeft. Die audiënties zjja de gebruikelijke, maar ook de eeaige gelegenheden, elke week één maal voorkomende, waarin de verantwoorde lijke ministers met den vorst over de publieke zaak kunnen raadplegen; zjj leggen dan ieder op den hem .aangewezen vasten dag hunne voordraohten en voorstellen ter omderteekening voorde sohrifte) jjke toelichting daartoe aan- vt '*£de en verduidelijkende door mondelinge mededelingen, tot goed verstand van eene naak veöï-auttiger dan het uitvoerigst schrif telijk rapportdaartoe bepaalt zich het ver keer over de publieke zaak van de Kroon met de raadslieden der Kroon, een verkeer, dat bovendien dikwijls wegens verschillende om standigheden voor langeren of korteren tjjd afgebroken is. Er sjja voorbeelden van mini steries, welks leden in jaren geenerlei per soonlijke aanraking met den koning hadden elke gedaohtenwisseling, elke uitlegging en toelichting kon alleen plaats hebben op hei papier, dus gebrekkig en onvolledig, zonder het wegen en wederleggen van bezwaren en tegenwerpingen. Dit is, geljjk men vat, in booge mate ongewenicht. Al is het laatstbedoelde geval als excep tioneel te beschouwen hoewel het zioh niet altoos hier te lande wegers de onvermijdelijk heid van cxoeptioneele omstandigheden heeft voorgedaan toch is het verkeer tuskchen bet hoofd van den staat ea de ministers, de raadslieden der kroon, gekozen om onder hunne verantwoordelijkheid 's lands bestuur in over eenstemming met den vorst te voeren, in ons land op een onbevredigende wjjze geregeld. Zoogenoemde kabinetsraden, vergaderingen van de ministers onder voorzitting van den koning, sohjjiea in Nederland niet tot de gebruiken van 's lands hooge regeering te be- hooren wjj hebben daarvan althans nooit ge hoord. Wj hoorden hooit van iets anders dan van die wtkeljjksche audientie-dagen, juister gezegdaudiemtie-urea, te kort om eene min of meer breede of volledige bespreking van 's lands zaken te bevatten ea volstrekt niet kunnende in de plaats treden van de kabi netsraden, die in andere constitutioneele lan den wel degel gk bekend zjja en waarin de betrekkelijke talrijkheid van het daarin aan- wesig gezelsohap een natuurlijken waarborg oplevert tegen eenzijdigheid, het grootste ge vaar voor een gouvernement. Men zal wel niet ontkennen, dat eene doel matige regeling van de ambtelijke betrekkin gen tussohen het Hoofd van den Staat en zjae gekozen raadslieden in oen constitutioneel en parlementair land van het grootste belang i«. Een zoogenaamd persoonlijk gouvernement, dat den wil van het Hoofd van den Staat boven alles stelt, behoort niet tot onze instel lingen, maar tooh bekleedt de persoon van den vorst, al ejja de raadslieden der Kroon verantwoordelijk voor alle regeeringsdaden, eene voorname plants in het landsbestuur. Niet alleen ia teohnisohea zin, maar ook in wezenlijkheid moet hjj boven de partjjen staan ea dus ook in de gelegenheid zjjit, waar de teugels van het bewind aatuurljjkerwjjze in de handen der versohilleade partgen komen, te beslissen of de door zjjae verantwoorde lijke raadslieden hem voorgedragen maatrege len ^weikeljjk strekken tot bevordering van het gemeen belang des lands, of wel een xolusief karakter van partijdigheid dragen. De voorstelling dat een constitutioneel vorst onder den koninklijken mantel niets meer is dan een stroopop, een vertegenwoordiger en drager van de nationale grootheid en rtohts- volheid tegenover de buitenwereld, geen eigen meening hebbende, noob eeae andere mogende hebben dan die van sjjae ministers, die im mers tooh voor alle regeeringsdaden verant woordelijk zgn, die voorstelling is or juist. Wie de geiohiedenis van Europa gedurende de laatste halve eeuw kent, wie de dagboeken an Koningin Victoria en van Keizer Frede- rik, de levensbeachrgvingen van Prims Albert van Coburg, van lord Palmerston, de herin neringen en autobiografieën van etteljjke Fran&ohe en Duitsohe diplomaten gelezen heeft, weet dat de vorsten van Europa ten grooten invloed op den gang van zaken en de ont wikkeling der gebeurtenissen hebben uitge oefend. Dit had niet alleen plaats in de groote autooratisohe rjjkei, geheel zonder of met een acfajjm van coastitutioneele instellin gen bestuurd, maar voornamelijk in Engeland, waar het parlementair ateliel gold; ook Ne derland levert een sprekend voorbeeld in het geheel persoonlijk initiatief van Koning Wil lem II in 1848 tot de ingrijpende herziening van de Grondwet. Neemt men nu in aanmerking, dat die on middellijke invloed van het hoofd van den staat op den gang van zaken op twet derlei wpee kan uitgeoefend worden: in overleg en met medeweten van de raadslieden, aan wie de vori>t in ovexeeistemming met de aotueele parlementaire toestanden en verhoudingen de teugels van het bewind in handen gegeven heeft, of wel buiten het door hem be noemd ministerie om, dan zal voor dei voor stander van het parlementair regeeringsstelsel de keuze niet moeiljjk zgn. In het tweede gevhl tooh staat het gevaar voor de deur, dat eene hofkliek door dageljjksohen omgaig in de gelegenheid het oor van den vorst te ver- krjjgev, zonder eeiige verantwoordelijkheid noch aansprakelijkheid, feite!gk het beleid der zaken in handen neemtzjj zal wel niet iz staat zgn verkeerde maatregelen door te drgven omdat de formeels medewerking van de ver antwoordelijke minister* dtartoe altoos gevor derd wordt, maar ze zal goede maatregelen kunnen tegenwerken en verhinderen. Eene negatieve oppositie dus, die minstens evenveel kwaad kan doen als eene positieve en die, zonder wettig erkend beBtaaz, niet is te vat ten noch te bestrijden. De zeer gewensohte persoonlijke invloed van het hoofd van den Staat behoort zeer zeker in overleg met de verantwoordelijke ministers te worden uitgeoefend. Dit nu kan alleen geschieden door uitbreiding en beves tiging van het persoonlijk verkeer tussohen deze twee orgznen der hooge regeeriag, dat tegenwoordig hier te lande veel te wensohen overlaat. De Kroon moet niet sleohts de concrete voorstellen van wetten en regeerings- maatregelea van hare raadslieden leeren kennen ex beoordeelen, maar hunne begin selev, denkbeelden, bedoelingen en voorne mens vatten en doordringen. Hieruit komen aan den eenen kant meer persoonlijke bekend heid, vertrouwen en waardeering, ook bjj moge'ijk verschil van zienswijze voor, maar ook het verband der dingen komt er meer dcor op den voorgrond, en het laadbestuur zal winnen aan eetheid en oonsekwentie. Wjj kunnen in dit opsioht veel leeren van Ezgeland, waar de praotgk van het parle mentair regeeringBstelsel zioh geleidelijk op goede grondslagen gevestigd heeft. Wanneer Koningin Victoria op een van hare kasteelen in Engel aid of Schotland, of in het buiten land vertoeft, wordt de gemeenschap met hare ministers niet onderhouden door middel van correspondentie, door het overzenden van ■tukken die oaderteekend moeten worden alleen, maar op hunne beurt zjjn de leden van het kabinet de gast van de Koningin, om haar bjj voorkomende gelegeiheid te dienen van raad en voorliehting, opdat de Koningin die niet zoeken zal bjj de onver antwoordelijke, en daarom niet vertrouwbare perioxen van hare omgeviig. Nu wordt deze regeliig gemakkelijk gemaakt door de zeer breede organisatie van het Eagelseh regee- ringspersoaeel, terwjjl ze hier te lande groot bezwaar zou oidervinden, maar hier sou wel licht een even doelmatig middel ia denzelfden geest te vinden sjjx. Een paar jaren geleden is, dooh zonder eenig praotisoh gevolg, ge sproken over eene reorganisatie, of geheele suppressie, zooals sommigen verlangden, van de betrekking van directeur van het kabinet. Het sou dunkt ozs voor het beoogd doel dienstig kuaaea sjjn, dien hoogen Staatsamb tenaar met behoud van tjjae tegenwoordige fuactiëa op te nemen ia het ministerie, daarmede optredende ea aftredende, ea daar mede homogeen. Aldus ware althans een grondslag gelegd, waarop verder was voort te bouwez, om tussohen de Kroon en hare raads lieden meer samenwerking, meer overeenstem ming, meer vertrouwen te scheppen dan in de tegenwoordige regeliag, zelfs met de beste bedoelingen te veikrjjgea zjjn. fiems entebelazi en* In de Zaterdag te Groningen gehouden al- gemeene vergadering van de Ned. vereeniging voor gemientebelar gem werd als bestumslid herkozen de heer A. de Vulder van Noorder, seorttaris van Middelburg, die zioh ook bereid verklaarde als secretaris der vereeni- ging op te treden. Op de prjjavraagEen handboek over staats recht tei behoeve van gemeente-ambtenaren, het vorige jaar door de vereeaigiag uitge schreven, »jjt drie antwoorden ingekomen, die beoordeeld zijn door de professoren Krabbe, De Louteren Oppemheim. Dese jury is van oordeel, dat het werk van den heer Elenbaas, burgemeester van K ra b b e n d jj k e, als het geheel voltooid zal zjjn, voor een bekroning in aanmerking komt. Da heer Elenbaas heeft zich bereid verklaard, werk te voltooien. Verder werd door den heer M. H. van Visvliet, oommies chartermeester van *s rjjks arohief ia Zeeland en arohivaris der gemeente Middelburg, de vraag behandeldop welke wjjze behooren de gemeente-arohieven te worden gesplitst ia oud en nieuw arohief Spreker was van oordeel, dat niet, geljjk bjjna overal het geval is, een der jaren tus sohen 1812 en 1815 het geheel willekeurige Boheidiigspunt behoort te zgn. Ook de archiefstukken moeten worden gesplitst in aota en rgenda. Als beginsel tjj aangenomen, dat tot het Oud arohief behooren: alle stukken bet oor en de tot opgeheven takken van dienst, de stukken van een tak van dienst, betrek king hebbende op den tjjd \óordat een be langrijke wjjsiging in het beheer intrad, en alle Btukken die ouder sjjn dan een bepaald aantal jaren. Kedcrlanden fis de kaloniën. Een innender vestigt ia het Hbl. de san- daoht op de wenschelgkbeid, om den band tussohen het rjjk in Europa en onze overzee- sohe bezittingen hechter te maken. De Hoo- gere, Middelbaie en ook de Lagere soholea werken daartoe door het verspreiden van kennis mede, maar de kennis, die de Lagere school aanbrengt, gaat dikwjjls verloren, wanneer de volwassene geenerlei belang bjj die kennis heeft of waaneer niets hem meer aan het ia de jeugd geleerde herinnert. Wil men dat het groote publiek voortdu and belangstelling zal koesteren en bjj alle ge legenheden zal herinnerd worden aan ense Oost- en West-Indische belangen, dan dient men een permanente tentoonstelling van koloniale saken in elke gemeente ia te rioh- ten, want de zaak raakt elk burger. »Het hoofd der O. L sohool te Avereest is in dien sin reeds lang werksaam, zegt de sohigver, ea door de welwillendheid vzn den directeur van het Kon. Museum te Haarlem daartoe in de gelegenheid gesteld, kan ge noemde onder* jjcer lessen geven ia de geogra- phisohe en overige toestanden der koloniën, welke van bljjveaden indruk zullen sjjn. De talrijke door het Kol. Museum onlangs toe ge zonden voorwerpen waren ook voor volwasse nen ten toon gesteld, en een kleine verza meling zal te Avereest big ven, om bjj de leermiddelen te worden gevoegd. >De handeling van het schoolbestuur te Avereest is overal uitvoerbaar en navolgens waardig. Door eenige samenwerking van de koloniën zelf, het Museum te Haarlem, de Maatschappij tot Nut van 'i Algernon, het Indisoh Genootschap en de enkele bekende belangstellenden in O. en W. Ind kan in korten tjjd bjj het geheele Nederlaidsohe volk het bewustzijn levendig gemaakt zjjn, dat onze eer en ons belaag seer nauw verbonden zjjn met een goeden staat van saken in oase ovei zeeiohe bezittingen." Bjj kon. besluit: zjjn benoemd bjj het wapen der inf., tot eerste-luitde tweede luits. A. A. den Hoed en H. H. Timmermans, beiden van het wapen, gedet. bjj het leger in N.-L; tot kapitein bjj het 3 le reg., de eerste luit. P. P. C. Collette, van den staf der inf., werkzaam bjj de kon. mil. academietot eerste-luit., bjj hun tegen woordig korps, de tweede-luit. J. M. Sluys, vaa het 41e, en A. M. van Genderea, van het 61e reg., H. Bierman, van het iastr.-bat. 0. Visser, van het 4 lp, J. E. L. Haencoour, van het 21e, ea L. G. de Mooy, van het 1ste eg.; is de kolonel L. M. G. Kollin Coiqueique, oommandaat van het 2de regiment vest.-art, op zjjne aanvrage op pensioen gesteld ad f 2100 'sjaars; is benoemd bjj het wapen der art., tot commandant van het 21e regt. vest.-art., de kolonel J. G. F. van Houlum, van het wapen, thans op non-activiteit is de lait.-kol.-kwartierm. L. E. Mulder, controleur van de inwendige administratie der korpsen (1ste bureau), op sjjae aanvrage op pensioen gesteld ad f 1676 'sjaars is benoemd bjj het wapen der iafen wel bjj den staf van het wapen, tot kapitein, de eerste-luit. W. A. Buekerr, van dien staf, leeraar bjj de cadettenschoolis aan ge noemden kapitein, op ijjn verioek, eervol ontslag verleend uit den militairen dienst en hjj tevens benoemd tot leeraar aan de cadetten- •oheol is benoemd tot commies der posterjjea ea telegraphie 4de kl. W. de Vries, thans sur numerair; tot oommies der postergen 4de kl. O. Koedam, thans surnumerair. Bjjkens een telegram van den gouverneur- generaal van N. I., van 21 dezer, wordt de gonveraementsktffi6-oogst op Java voor dit jaar thans geraamd op 402 000 pik'oli. OIT «TAB E* PROVINCIE In de Pali Maü Gazette komt een stukje voor o»er Walcheren, waarin, woaderljjk ge noeg, geen groote fouten of onjuistheden voor komen. Waar de sohrjjver vertelt dat een zekere manier om vrieadtohap met een be woner van »de rookende Nederlana" te slui ten, het aanbieden van een sigaar is, mag bem de onbekendheid met het onjjdige ge slacht van Nedeiland tooh niet verweten worden. Hjj raadt sjjn landgeaooten aan een bezoek aan Walcheren met ajja vele oudheden en aardige dorpen te brengen. Hg Laait het volgende rjjmpje aan, dat hjj ia een der musea gelesen beeft: Amor vlr.clt omnia. Dot's leugenzegt Daar ik Pecunia niet era bin, comt Amor eincit nimmer in. De Eageliohe vertaling is er bjj. En er sjjn geen drukfouten in het Hollandsoh! (Sbld.) Het musiekkorps der dienstdoende lohnt- terjj van Middelburg gsf Zondag middag een matisés op het terrein van »Oud-Dordt" van de Nationale tentoonstelling van nijver heid ea kunst. De uitvoering, begunstigd door zeer goed weder, was druk bezocht. Hat met zorg gekozen programma werd bjjzoader goed afgespeeld en meermalen gaf het publiek, dat voor de »huizen" gezeten was cf op het plein rondwandelde, door luide toejuichingen te kennen, hoeseer het waardeerde wat het korps te hoorei gaf. Aan het slot werd het korps toegesproken, in de eerste plaats door den heer A. G. Zoethout, den voorzitter van Vak en Kunst, die in warme woorden hulde bracht het korps en den kapel meester voor de uitstekende uitvoering die het had gegeven. De heer Zoethout herinnerde er aan dat zeer' dikwjjls goede kraoktea op muzikaal gebied, die Dordt had moeten behouden, nnar elders sjjn gegaanhet deed hem genoegen dat een voor malig stadgenoot, de heer Morks, thans aldtar was opgetreden en dat met zooveel suoocs. HQ eindigde met den kapelmeester aan te bieden een praohtigem lauwerkrans en hem een zilveren eerc-medaille, die (xpreeieljjk voor dit doel zal geslagen worden, ter herin nering aan desem dag, toe te zeggen. De heer Vnn Zanten, voorzitter van de feest commissie voor de oonoerten en op mnzikaal gebied een welbekende persoonlijkheid, hield vervolgens een toespraak, waarin bjj met veel lof gewaagde zoowel van de uitvoering door het korps als van de leiding door den direeteur. Vele korpsen, zeide de heer Van Zanten, zgn hier reeds opgetreden, maar onder de dilettanten-orkesten spant Middelburg de kroon. Door hem werd namens de feestcom missie een bronnen medaille aan bet korps uitgereikt. Beide toespraken werden met fu fares voor het korpsen toejuichingen uit het publiek be groet. De Majoor-kommandsat onzer zchuf erg ea de ootnmiszie van toezicht op het muziekkorpa hadden dit op zgn rei* naar Dordt vergezeld. Als blgk van belangstelling ii den beer Morks ea sgn korps, woonden de Mzjoor- kommandaat en de meeste cffi eieren der Dordtsohe schutterg de matiacé bg. Toen de heer Mo ks des avonds met zgn familie op Oad-Dordt verscheen, werd hem door de Oad Djrdtsohe kapel nog een harte- 'jjke ovatie gebracht. Zondag avond sprong (e Vlisaiagea een 18-jarig meisje, M. J. C 8. genaamd, aan •le KeeraluiB van de in gang zgade tiam en raakte daaronder. Het gevolg wa», dat haar beide bennen werden overreden. Zg werd in het aaastbg gelegen hotel Albion gebracht, alwaar door een inmiddels ontboden arts een der beeaea werd afgezet. Men vreest dat het andere been, waarvan de voet vexbrgzeld is, ook niet zal kunnen be houden blgvea. Door het beduur d;r Zuidbeveland- sohe afdeeling van den Ned. Wielrij- dersbond is het plan opgevat om met de Goesohe kermis een wedstijjd te Organisreren. De weg van Goes naar W i 1 h e 1 m i n a- dorp sou als terrein gebruikt worden. Uit Bath sohrgft men ons Nadat de alhier op Woensdag jl. bg het ongeval met de heistelling noo zwaar ge kwetste perioon den volgenden avoid in eeae andere woning was gebracht, is hg Zondag morgen, noader tot kennis te zgn gekomen, ja bgtga zgner vrouw en andere familieleden overleden. Zgn lijk xnl heden (Maandag) ochtend per stoombjot naar zjjne woonplaats worden overgebracht. De heistelling, die geheel stuk is, zal door eene andere worden vervangen, terwgl aan de stoomkar of machine nog al eenige averg is gekomen, zoodat er aog wel eeaigen tgd aal verloopea eer men weer aan het werk zal kunnen beginnen. Toen het ongeluk gebeurde, was de aan nemer juist naar sgae woonplaats Dordt, ter gelegenheid van het koniaginneafeest. Zaterdag avond laat is in 't nauw van Bath omhoog gevaren het van België komende en naar zee bestemde Eagelsche stoomschip Golf van Guinea. Eerst Zondag avond oiroa aöhtuur is het met behulp van den sleepdienst afgekomen en heeft het de rtis vervolgd. Men schrjjffc oas uit W olf aarts dg k j De afdeeling Noord-Beveland der Maatschappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland ontving vzn 't hoofd bestuur een schrgvea, waarin werd mede gedeeld, dat aan baren op te richten wiater- oursus in landbouwkunde een ïgksmbsidie van f 220 is verleend, f 20 hiervan is bestemd voor verplaatsing»kotten van den onder* q ter dien oursus, den heer K. van der Slikke, lanibouwonderwgzer alhier. In oase gemeente is een leesgeseliehzp opgericht met aaavankelgk 85 leden. Het bestuur is lamengesteld als volgt: K. van der Slikke, voot zittei 3 P. Valkier, seoretarisJ. Lindenbeigh, penning meesterP. Koeman en A. J. van Dalen, commissarissen. De opbrengst nan karwg is dit jaar per H. A. gerekend, alhier wel ruim 1/3 minder dan verleden jaar ook was de pigs, waar voor haast allo landbouwers hun produot van do hand hebben gedaan veel lager. Vaa den later belangigk gestegen marktprgs hebben alleen de bandelaars geprofiteerd. Naar men negt, tg» door sommigen duizenden opgestre ken. Verleden jaar hebben enkele landbou wers in plaats van ohilisalpeter eene overbe mesting van ammoniak-superphosphazt aaa de karwg gegeven. De uitkomst heeft geleerd^ dat laastgenoemde meststof niet alleen meer baaltjes van 50 K. G. gaf, dooh ook, dat het gewicht van 1 H. L. hooger was, al. 1 K. G, Dit jaar zal daarom door meerderen alleen zmmoniak-superphosphaat worden toegediend, De gemeentebegroting van Zierik- iee voor 1898 wgzt aan oen totaaloöfer van inkomsten en uitgaven vaa f 189.821.18®. Voot 1897 bedroeg dit f 183.028.03. De aanzienlgke verbooging van f 56.000 is voornamelgk ontstaan doordat voor het ver nieuwen der kaaimuren aan het Luitje f 30.000 ea voor het vernieuwen van de besohoeung aaa den Vissobersdgk f 23.000 is moeten ge raamd worden. Tot dekking dier uitgaven is geraamd voor verkoop van een kapitaal, ingeschreven op het Grootboek der 21/* Nat. sohuld tot eene som van f 53.000. De hoofdelgke omslag is f 4000 hooger dan ten vorigen jare en geraamd op f 33 0(0. Hoofdstuk III aid. 1 gefewin^era en h> finnen toont eene vermindering van mim f4100 si)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1897 | | pagina 1