MIDBELRIRGSCHE COURANT. N°. 194, 140* Jaargang 1897. Donderdag 19 Augustus. Deze courant verschijnt d a g e 1 y k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen] Pitje, per kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p«m Afzonderlijke nummers Kosten 5 cent. Middelbnrg 18 Aag. 8 a. Tm. 68 gr. m. 12 a 72 gr., nv. 4 u. 70 gr. F. Yerw. tam .kr. W. vind. AdverteatiSs root het eerstvolgend nummer moeten dei middags vóór éém aar aan het bareaa bezorgd zfn. AdvertentiSnt 20 cent per regel. Geboorte- dood- én alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 oent per regel, Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdTcftenöSn bg abonnement op voordeelige ▼oerwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratia aan het bareaa te bekomen. Te VlisringenP. G. dk Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. G. Boluit, firma wed. A. C. de Jonge. Middelburg 18 Augustus. Tweeërlei rechtsbedoeling, la het weekblad De Amsterdammer (groene) wijst de heer A. N. J. Fabim op hetverichn in leohttbedeeling van oase militairen es burgers. Indertijd heeft de heer mr J. A. Levy in hetzelfde blad san het bekende vonnis, in zake eene jeugdige verpleegster te Meerenberg, die, in eerste instantie 'veroordeeld, in hooger beroep werd vrggesproken, eenige bascbouwin- gen vastgeknoopt, em daarbjj o. a. ter sprake gebraoht de wensoheljjkheid om het booger beroep in strafzaken te behoaden. »Meer echter dan leeringen, wekken voor beelden," zoo oonoladeert hg ten slotte. >Laat het duidelgk en opreoht gezegd zjjm muurvast staat in Nederland de reohtmatige overtuiging, dat de Nederlandsohe rechter niets en niemand ontziet Maar den rech ter kan overkomen wat bjj ons allen gebeurlijk is. Hjj kan zioh blind turen op éea punt, bovenal wanneer het heilzame tegenwicht van rechtskundigen bgstnnd o Talhyrands schimEt surtout pas de zèle l hem ont houden ia. »Dan moet er een reehtsremedie zjja bg den hoogerea rechter. >Wie ia het vervolg ten onzent op afsohaf- fing van het hooger beroep ia strafzaken aan dringt, dien zal de mond worden gesnoerd door de enkele opmerking: denk om de Meerenbergiche zuster 1" Met hoeveel rympathie ik do belangstelling voor die Meerenbergsobe kwestie begroet, zegt de heer Fabius tooh doet deze mjj denken aan de ervaring van een bekend philantroop, die sohatten kon bijeenbrengen voor de betrekkingen van een jammerlijk ver ongelukt werkman, dooh de weduwe vaneen teringlijder moest heenzenden met een»daar kan ik niet met succes vcor bedelen, uw ge val is te gewoon, alle dagen gnna er man nen ann de tering dood." Of bleef het tot heden onbekend, dat voor duizenden in den lande, die het eventueel voor hunnen gewonen reohter zonder rechts kundigen bgstnnd moeten stellen, in vele ge vallen geen hooger beroep bestaat Zoo ja waarom dan niet tegelijk een pleidooi gele verd voor die misdeelden Nu gold het een verpleegster, die voorden reohter im eersten aanleg een advokaat had kunnen nemen. Ware evenwel een geval als dat van Meerenberg in een militaire zieken- inrichting voorgekomen, de hospitaal-soldaat of giëmplcyeerde zoude voor den krjjgsraad zjja tereoht gesteld, zonder dat het publiek er veel van ontwaard hadde, want dekrijgs- raad behandelt de zaak in H geheim en rechtskundige bijstand uordt den militair voor den krijgsraad ontztgd. Het zoude zelfs de vraag zjja geweest, cf die hospitaal-soldaat of geè'mpl» y;erde zich na het vonnis van den krijgsraad in hooger beroep hadde kunnen begeven. Want de be klaagde zou waarsobgnlgk niet hebben ontkend het zoogenaamde misdrijf te hebben gepleegd, en booger beroep op de vonnissen van den krggsraad zgn alleen dan mogelfik als de beklaagde wordt veroordeeld, zoider dst hg bekesd heeft het misdrgf te hebben gepleegd, of wanneer de bevoegdheid van den militairen reohter door den beklaagde wordt ontkend. Heeft een militair voor den krijgsraad be kend, het hem ten laste gelegde misdrgf te hebben gepleegd, zoo is hem geen booger beroep toegestaan, hoe if hg ook zou willen beweren dat het misdrijf geen misdrgf is. Doeh niet alleen deze omstandigheid ver oordeelt de huidige militaire reohtspraak: d< geheime en geheimzinnige behaadeling der ■trafsaken door den krijgsraad, gemis aan rechtsknndigen bjjstand, de allerdwaaste posi tie van den auditeur-militair die griffier, openbaar aanklager en verdediger tegeJjjk moet zjjn, behalve nog sjjn opdraoht om de leden van den krjjgsraad als adviseur te dienen zouden reeds voor goed de militaire recht spraak onmogelgk hebben gemaakt, hadde het Nederlandsohe volk zioh wat beter reken- sohap gegeven van de ongelukkige reohts- positie, waarin duizenden militairen ver- keeren de lotelingen evengoed als de vrijwilligers. Voorbeelden wekken", herinnert ou mr Levy. Welnu, bier zjj dan een voorbeeld. Bsn jong veelbelovend korporaal, die het grootste vertrouwen van zjjae meerderen ge- noof, werd den dag na eene overplaatsing in een ander garnizoen waarheen bjj werd gezonden om tot onderofficier te worden opge leid beklaagd in het vorige garnizoen een »uti te kobben ontvreemd. Onmiddellijk op- geslote* in do politiekamer, werd hg eenige dagen later overgebracht naar de gevangenis en enkele weken daarna door den krjjgsraad vrijgesproken. De auditeur-militair, of wel de advocaat fiscaal, was het evenwel met krjjgsraads beslissing niet eens; daarom bleef de vrjjgesprokeme in de gevangenis, wiar bg op zekeren dag moest vernemen da* het Hoog militair gereohtshof hem had ver oordeeld tot zes maanden gevangenisstraf en degradatie tot soldaat. Het Hoog militair gerechts hof hetwelk alleen op de stukken oordeelde en nooh be klaagde noch getuigen «tg of hoorde achtte den korporaal schuldig, in strijd met de mee- ning van den kiggsraad, die den beklaagde wèl had gehoord en gesproken. Iatussohez konden sommige meerderenrjvan den kprporaal eerst na de ten uitvoerlegging van hei vonnis met de feiten ia kennis gesteld maar niet aan zgn sohuld gelooveneen hun ner interesseerde zioh voor de zaak, stootte het hoofd bg den auditeur-militair die zich in zgn geheimzinnigheid bleef ha len dooh kwam eindelijk den naam te weten van den advooaat, welke ambtshalve den beklaagde voor het hof had te verdedigen. Deze rechts geleerde raadsman nu had zich bjj zonder uit gesloofd bg had zioh niet de moeite gegeven den beklaagde te zien of te spreken, waai bg vond den voor den krjjgsraad vrijgesproken militair z(6 schuldig, dat een persoonlijk onderhoud hem niet noodig voorkwam. Minder ernstig ia da gevolger, maar niet minder leerrjjk is het nog versehe rechtsge ding tegen een iffioier, beschuldigd van poging tot vergiftiging. De kiggsraad sprak her schuldig uit en veroordeelde den otfoier tot jaren gevangenisstraf, het Hoog militair ge reohtshof evenwel sprak vrg, hetgeen de beklaagde zeker voor een deel zal te danken hebben nnn den rechtskundigen bjjstand, welke hem bg de behandeling zjjatr zaak voor den krjjgsraad werd onthouden. Niettemin heeft die cffioier maanden lang in preventieve hechtenis doorgebracht. Van dat geding is geen cause célèbre ge maakt; een baetje meer aand&oht had het desalniettemin wel mogen trekken, want het is een der Bterk sprekendste be wjj zen van den aileron gelukkigsten rechtstoestand, waarin de militairen zoowel de hcogere als de lagere vorkeeren. En zegt de heer Fabius ten slotte waren de terechtzittingen der krijgsraden openbaar, zóó, dat de pers er het volle licht op kon doen vallen, veel wat nu niet over eenkomt met een goed geordende rechtspraak, zou dan al spoedig veranderen. Reeds tal van jaren is op wjjijging onzer militaire strafwetgeving aangedrongen, nieuwe ont werpen van wet liggen gereed, dooh tot heden bljjft de toestand, gelgk bjj is sinds de vesti ging van het koninkrjjk. Bevreemding moet het daarbjj wekken, dat niet het allereerst aan de orde woidt gesteld de militaire proces orde, maar wel het strafrecht. Wat helpt ons het mooiste strafstelsel, wanneer de rechtspraak in vele opzichten nog zoo gebrek kig is Men begijjpe mjj wel: wanneer onze mili taire rechtspleging vee', zeer teel te wensohe» overlaat, zoo zgn daarvoor geen leden van krijgsraden nooh auditeur-militair verantwoor delijk. Misschien mogen wjj hun dankbaar zgn, dat, ondanks een verouderde, allergebrek kigste wetgeving, zoo weinig wordt geklaagd over de militaire reohtspraak, wat evenwel niet belet, dat de rechtstoestand van den militair dringend verbetering eisoht. Eer men alsoo de alarmklok luide bjj het versobjjaen van vrg wel gevaarlcoze stellin gen in de juristen-vergadering, wekke men de onverschilligen en droomers om duizenden landskinderen te verlossen uit een bedenke- ljjken rechtstoestand. (De redactie van het blad wjjst erop dat reeds sedert 1892 eea ontwerp wetboek van militair strafreoht, van de hand van prof. H. r. d. Hoeven op een eisdbehandeling waoht.) En dan wikke men daarbjj nog eens ers stig de vraag, oi voor den militair eene andere rechtsbedceling dan de gewone burgerlijke aocdig en nuttig is. Voor zuiver militaire delicten moge een militaire reohtspraak te verdedigen zgn, voor alle andere miBdrjjvea en overtredingen is zjj m. i. verre van ge- wemioht. Neemt men «n, dat de burger rechter moeiljjk vonnis kan wjjzen in zuiver militaire delicten, dan kan men met nog klemmender redenen betoogen, dat een mili tair oifioier al in de laatste plaats moet ge roepen worden om recht te spreken in niet militaire zaken. O OIT'IIDIE, De correspondent te Batavia van de N. E, Crt. seinde onder dagteekening van Dinsdag Er heerscht ontevredenheid onder de be volking der Fadingschs Bovenlanden over de nieuwe belasting. Dertig onruststokers zjj* geva* gen genomen. De justitie verzoekt de aanhouding van Clemens Boon, die voortvluchtig is. Vjjnndige Atjehers hebben eea inval in Siigkel gedaan, op de kampong Kajoemeaang gevuurd en veertig hnisen in brand geschoten. Het bind teekent hierbjj aan De toestand van onrast onder de inlandsohe bevolking van Sumatra's Westkust duurt reeds eenigen tjjd. In Maart lobrecf de Sum. Ort »De geruchten betnffende een in te vOeren hoofdelgke belasting en de onverstandige, immers ontjjdigp, reorganisatie van het bestuur ter Sumatra's Westku«t hebben de bevolkinV tot allerlei dwaze streken opgezweepthetgeen wjj daaromtrent vernamen get ft ons voor heden enkel aanleiding, het geweiteljjk be stuur tot waakzaamheid aan te sporen, zoowel in de Beneden- als in de Bovenlanden." In Mei richtte hetzelfde blad tot de regeeriag het verzoek de belastingplannen op te tchtfr- ten»zjj big ven niet zonder uitwerking op de algemeene stemming. De ambtenaren gelieven te bedenken dat de bevolking, afge zien van de Palt qat pandjang, belasting opbrengen wil nis zjj daartoe de middelen heeft. Maar die middelen heeft zij nu niet." Te Pndang is het handelshuis C. Boon en H. Sohlüter gevestigd, waarvan de heer C. J. Boon chef is. Of deze de in het telegram gezoemde heer Clemens Bopn is, kunnen wjj niet uitmakei. De beer J. Boon Jr., lid der firma Boon, In 't Veld en Co. te Padang, bevindt zich, naar men weet, te Batavia in heobteniB. Singkel is een onderafdeeling van de resi dentie Tapanoeli, grenst ten noorden aan Atjeh en was \Ó3t 1840 een rjjkje, welk* radja onafhankelijk van den sultan van Atjeh was. In dat jaar werd het door ons ver- meesterd. locals in ons vorig en in ons buitenge woon lommer is gemeld, luidde een tffioiflel telegram. Dinsdag ontvangen: »In Segli zgn sedert den tienden dezer geene vijandelijkheden voorgevallen. Expe ditie ontbonden. Vier compagniess bigren voor het sohoon- kappen van het terrein en wegaanleg. Zjj bezetten twee punten". Insulinde bevat het volgende bericht: Men deelt ons van gewoonlgk neer goed ingelichte tjjde mede >De Pedir-fxpeditie is uitgesteld tot Mei >98. Inmiddels wil men die ixpeditie voor bereiden door te ageeren in de XXII Moekims en het Selimoensohe. De reden van het uit stel is gelegen in de omstandigheid, dat men in de XXII Moekims nog niet genoeg gevor derd i»." De Maandag ontvangen mail braoht de bla den van 16 tot 20 Juli. Daarin vindt men over A'jeh o. a. de volgende bjjzonderhede», ontleend aan te'e grammen van den gouver neur van Atjeh en oaderhoorigheden. In den nacht van 12 op 13 Juli zjjh vier brjgades mareohausiee naar het gebergte boven Mampreh opgerukt, om vgudelgke nede-zet tingen op te sporen en te vernielen. Zeven huizen werden aangetroffen en met de opge schudde padi verbrand e* drie bruikbare geweren, waaronder een achterlader, bu1 ge maakt. De vjjasd vond gelegenheid om nf te trakke», daar de komst der troepen door hondengeblaf was opgemerkt. Het bivak te Gleiesg, waar 15 Juli het zesde bataljon werd onder dak gebracht, is ia de laatste dagen niet meer beschoten, even min als de transporten derwaarts. In Lepong is de vjjand uit het dal Lamtih afgetrokken naar Kroengkala in Lehozg. Overigens is de toestand ?ustig. Op 17 Juli is ann op 17 Mei jl. bekomen worden overleden de Europeesobe fuselier Van Dalen. Den 16 Juli zgn colonneB van Tjot Ma»t- jang en Indrapoeri getrokken naar bet ge bergte, beoosten Eota Batbene, waar enkele vjjandeljjke nederzettingen waren, die ver brand werden. Bjj den terugtooht werd de oolonne van Tjot Mantjnng door eea aobttieatal verspreid opgestelde vjjanden, die geen aanvalsdoel boden, gevolgd en besohoten, waardoor de Europeesobe korporaal Vertohuiren levens gevaarlijk gewond werd. Over het tfloopen vsn de Pegu bevatten de bladen nog steeds uitvoerige verhalen. Zg treden in meerdere bg zon der heden, maar deze komen overeen met het door ons reeds meegedeelde. Bjj kon. besluit: zgn bevorderd bjj het korps mariniers, tot luit.-kolofpl de kapitein A. P. Timmers en tot kapitein, do eerste-luit. L. A. C. Furióe zgn benoemd, bg don generale* staf, tot sous-chef van dien staf, de koloiel M. H. J. Plantènga, thans toegevoegd ana dea chef van den generale* staf, en tot kolonel, met be stemming om te worden toegevoegd aan dea chef in dea generale* staf, de luit-koloael R. J. van Moook, thans commandant van het korps genietroepen zgn benoemd tot inspeotenr dér spoorwegpost kantoren P. Menschaar, thans inspecteur de> postergen te Zwolletot inspeoteur der poste rgen en telegraphica. ter standplaats Gro ningen, G. M. de Bloeme, thans directeur vak het post- en telegraafkantoor te Zieriktee (Deze benoeming is in ons vorig nommer reeds medegedeeld b. ter standplaats Zwolle jhr J. J. de Pesters, oommies der postexgen le kl., thans tgdeljjk werkzaam ten bureele van den inspeotenr der postergen en telegraphic te Utrecht; c. ter standplaats Leeuwarden E. J. K. van Lidlh de Jeude, vroeger direoteur van het postkantoor te Kampen, thans werk zaam ten bureale van den inspecteur der pos tergen te Zwolle. OTT STAD KW PROVINCIE Boven onze verwachting is de uitslag der verkiezing voor een lid der Provinciale Staten in het distriet Middelbnrg. Naar onze meaning, gegrond op eea globale berekening, stonden de kansen voor de Kuyperiaaasoh- doleerende par tg in het nieuw gevormde district zoo gunstig dat haar candidaat in eeis gekozen zou worden. En dit dsohten wg te meer, omdat aan on zen kant zoo velen ifwezig zg*. In Middelburg kwamen 640 kiezers niet op. Hulde daarom te meer aan hen, die soo trouw op hun post waren es, trots de vele bemoeiingen op electoraal gebied dit jaar, nooit versagen in den atrgd, Dat geeft moed voor Vrgdag over aoht dagen 27 Augustus. A le krachten dienen nu iigespannen. Tegen jhr xnr A. A. van Doorn heeft men niets kunnen inbrengen dan agdelingsche opmerkingen, die in de oogen van ernstige mannen zeker geen waarde zullen hebben. Maar zgn bestrgders toonden in elk geval opnieuw, dat het hun niet te doen is om de eer van den godsdienst, waarvoor zg beweren steeds te strgden, hoog te houden, want die is ook in handen van jhr mr A. A. van Doorn veilig. Dat aal zelfs de meest ernstige ge- loovige moeten erkennen. M» ar wel is hun doel de maoht te behoa den, ook in de Staten, voor hen, die loopen aan de leiband der ultra-kei kelgke pat tg, met dr Kuyper en de manien der doleantie en der gereformeerde kerken aan het hoofdeen partg, waartegen jhr Van Doorn zioh steeds heeft verzet en waartegen da strgd zioh ook riohtte bg de jongste kamer-verkiezingen. Daarvoor moeten de praotisohe belangen van land, provincie en stad steeds wgken; daarvoor moesten achtenswaardige mannen als Van Teglingen en Van der Bilt verdron gen wordendaarvoor naoet zelfs jhr Van Doorn, een vertegeawobrdiger van een geachte familie, bg wie de kerke)gke tradities ia hoóge eere worden gehouden, worden geweerd, niet tegenstaande ook hg in belangstelling voor hetgeen sg beweren dat hun bet sboogite goed" is, veel hooger staat dan de lieden, die in scheuring en tweedracht hun kracht hebben getcchf. Dat de kiezers dit alles eens goed over wegen vóór zg Vrgdag 27 Aug. hun stem utbrenges 1 En dat zg dan ook bedenken hoe het huidig ooilege van Ged. Staten niet anders heeft kunnen doen dan het bestuur van ons gewest voortzetten in dezelfde riehting, zooals het door de liberale bestuurders jarenlang is gr rchied. Er valt niets aan te wgzen en men heeft dit ook nog niet gedaan dat verbeterd kon worden Dat zg, die nu op het kassen der eere zit ten, trouw het voetspoor van hunne voorgan gers drukke», strekt mannen als Snonck Hurgtonjp, Buteux, Hegse en den beiden hier boven genoemden tot eer 1 Maar bet is tevens het krachtigste protest tegen het dig ven van de leiders, die de tegenwoordige meerderheid •an het roer brnohten. De heer J. D. van der VelJe», predikant bg de Gereformeerde kerk C te Middel burg, komt voor op het dr'etal voor predi kant der Gereformeerde kerk B te 's Graven- hage. Vrgdag middag te twee uren houdt do gemeenteraad van Vlissingen eene open bare zitting. Daarin tullen de geloofsbrieven van de bg de stemming van den 13 Juli jl. benoemde raadsleden worden onderscoht, en mededee- üagef en overleggingen gedaan worde*. Verder komen in behandeling voorstellen tot onderb. verkoop vnn gemeentegrond ann E. L Aspeslngh en A. C. Limoiard; tot in koop van stedelgke gevestigde lohuld; tot goedkeuring der rekening over 1896 van het algemeen armbestuur; inzake het htffan van verbruiksbelastingentot vaststelling der verordening betreffende he fiag vnn opcenten op personeele belastingtot regeling der jaarwedde vnn den beambte in het gasthuis; betreffende het adres vnn de wed. Roos om ontheifisg van pacht; tot het aanbrengen vnn een duiker in de Cooaje Buskenstraat in aake het aanioht ffen van sohoolbaaken tot wgsiging alg. yerord. van politie tot het vprleenen van vergunning tot het uithangen vnn reclameborden, en tot 5de wgsiging der gemeen tebegroot» g 1897 - Hr. Ms. paatsersphip Kortenaer is Pias dagavond circa half negen vnn de Wandelaar ter reede van V Uitingen teruggekeerden naar Antweipêa opgestoomd. De Belgica was te oiroa zes uur in zee de reis van Vlissiage», aangevangen voorm. heeft dus laag* geduurd. De Kortenaer heeft het sohip nog een eind moeten slepen. Dinsdag viel teHeinkensznnd een ongeveer driejarig kind in een pot kokend water, waardoor het vreet el g it e brandwonden bekwam en in sorgeljjken toestand verkeert. - Tengevolge van een hevigen windhoos zgn Zondagavond bjj den landbouwer V. onder Rillnnd-Bath oiroa 9000 tarweechoven omvergewaaid. Ook vlogen vele dakpannen vnn de sohuur af en waaiden twee stroo- klampen omver. Bg de Dinsdag te Poortvliet ge houden stemming voor een lid van den raad waren uitgebraoht 116 geldige stemmen. De beer L. de Rjjke As. werd gekozen met 73 stemmen. Op den heer J. Kleppe waren er 43 uit gebraoht. - Te St. Annaland had Maandag bjj het i» aanbouw zjjnd weeshuis de timmer mansknecht J. R. het ongeluk, doordat een plank kantelde, waarop hg trapte, naar be neden te vallen, waardoor hjj zioh ernstig bezeerde aan been en geaioht, zoodat bg het werk niet kon hervatten en geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. Zjjn toestand is bevredigend. Te Terneusen is tot lid van de Kamer van koophandel en fabrieken gekozen de heer E. J. L. Nolion met 20 stemmen. Van de 148 kiezers stemden er 29. De heer J. J. Vroljjk, brievengaarder te Aardenburg, vierde Dinsdag sjja 25- jarig ambtsfeest en mooht bg die gelegenheid vele bljjkem van toegenegenheid oatvangen, zoowel van de postboden, aan sjjn kantoor verbonden, als van vele particulieren. In dat tjjdperk zjjn de werkzaamheden, aan die betrekking verbonden, meer dan ver- tiendubbeld. Of de jaarwedde daarmede geljjken tred houdt, is zeer te betwgfelen; zegt onze cor respondent. ONDERWIJS ij aa. Op de Zaterdag door de Vereen'ging tot bevordering van het onderwijs in handen arbeid in Nederland, onder leiding vnn den heer Swart, gehouden en door een dertigtal leden besoohte algemeene vergaderiig, bleek uit htt verslag van den aecretaris, dat het ledental door verhoogde eontributie eerst ver minderde, dooh daarna weder tot 220 klom. De toestand van de kas is gunstig. De beeren dr J. H. Gunning uit Zwolle en F. Z. Barkhuis uit Arnhem werden tot bestuurs leden gekozen, in plsats van de heeren L. A. den Hollander en J. Stam, die moesten af treden. Op voorstel van het bestuur werd de de heer H. Bonman te Amsterdam benoemd tot eerelid der vereeaiging. De beer Kl. de Vries Sz. behandelde de vraag: Is het vanwege de Vereen'g'ng tot bevordering van het onderwijs in Handen arbeid in Nederland ingesteld ixamen, en het dient e» gevolge verleenen van diploma's van S öjd, wel bevorderlijk aan een algemeene invoering vnn bandennrbeid als leervorm op de volksiehool Hjj beantwoordde deze vraag

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1897 | | pagina 1