MIDDELRURGSCHE COURANT.
26 Juli.
N°. 173.
140' Jaargang.
1897.
Maandag
Het nieuwe ministerie
Deze oaurant verschijnt dagelijks, met uitzondering vaa Zon- en Feestdagen;
Prgs, per kvartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.«f
Afzonderlijke nummers koeten 5 cent.
IAdvertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór éém
nor aan het bureau bezorgd zgn.
Vhemoaeler.
Middelburg 24 Juli 8 u. vm. 67 gr. m. 12 u.
74 gr., av. 4 u. 69 gr. F. Verw. tam. br. N wind.
AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
AdvertentiSn bg abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan sgngrnf'
nan het bureau te bekomen.
F I
itlB I
Agenten.
Te 'b Gravenhagedb Gebb. Belinbantb te
Amsterdam: A. db La Mab Azn.
Bjj den courant behoort een Bfivosgsel.
Middelburg 24 Juli.
is eindelijk gereed en samengesteld als volgt
minister van fiaanciën en hoofd van het
kabinet mr N. G. Pierson;
minister van binnenlandsche zaken mr
H. Goeman Borgesius;
minister van waterstaat C. Lely;
minister van buitenlandsche zaken mr W.
H- de Beaufort
minister van oorlog K. Eland;
minister van koloniën J. T. Cremer
minister van marine J. C. Jansen; en
minister van justitie mr P. W. A. Cort
van der Linden.
En al heeft de Staatscourant deze nieuwe
samenstelliog den volke nog niet officieel
verkondigd, wij hebben goeden grond om aan
te nemen, dat dit spoedig zal geschieden en
deze combinatie nu een feit is.
Een gansch nieuw kabinet dus!
Van het oude is niet een lid overgegaan
naar dit ministerie; zelfs jhr Röell niet,
dien wij anders gaarne als hoofd van het
ministerie van buitenlandsche zaken behou
den hadden gezien.
Het heengaan der heeren Van Houten
en Van der Kaay was op ditoogenblik, na
het votum der kiezers in de districten
Groningen en Alkmaar, als 'tware aange
wezen. In hoever zy zeiven getoond hebben
dit te begrijpen, weten wij niet.
Hun heengaan zal door velen in den lande
niet betreurd worden.
Veel werkkracht heeft de heer Van der
Kaay niet geopenbaard; en over den heer
Van Houten zijn de gevoelens zoo zeer
bekend, en de onze in het bijzonder, dat
wij bij zijn heengaan daarover niet meer
behoeven nit te weiden.
Een vertrekkend minister als de heer Van
Houten, met zooveel talent, van zoo groote
bekwaamheid en werkkracht, maar van znlk
een eigenaardige opvatting op het punt van
beginselen, een eeresalunt mee te geven, is
zeker niet te vergen van hen, die zijne
bonding in de laatste jaren hebben gewogen
maar te licht bevonden. Zij betreuren het
alleen, dat hij als minister niet is geweest
wat bij vroeger was als volksvertegenwoor
diger: de banierdrager der democratische,
vooruitstrevende beginselen. Welk een steun
zouden wij dan aan hem hebben gehad!
De Nemesis heeft echter genoeg over hem
geoordeeldhij is gevallen als slachtoffer
van zijn eigen werk.
Aan den heer Sprenger van Eijk,denver
trekkenden minister van financiën, mag zeker
wel een woord van hulde gebracht worden
voor zijne krachtige werkzaamheid, en de
energieke vervulling van de taak, die hem
by zijn optreden was voorgeschreven.
Over de andere titularissen, die ver
trekken, kunnen wij gevoegelijk het zwijgen
bewaren. Hun taak was tronwens in het
byna afgeloopen tijdvak beperktwijl het
ministerie in zijn geheel was geroepen tot
het afdoen van enkele bepaalde belangrijke
punten.
Nu dit is geschied en er ook gelegenheid
zal komen andere vraagstukken te regelen,
is er, meenen wij echter, geen reden om
hun heengaan te betreuren.
s
En wat nu te zeggen van bovengenoemde
combinatie
Onze lezers weten dat wij de voorkeur
gaven aan eene reconstructie van het oude
kabinet, niet omdat wy ongaarne een vooruit
strevend liberaal ministerie zagen optreden,
maar wijl naar onze meening het nog niet
valt uittemaken, of zulk een kabinet in de
Tweede kamer voldoenden steun zal vinden.
Pit toch zou eerst kunnen blijken bij het
samenkomen en eenigen tijd samenwerken
der nieuwe vertegenwoordiging met de man
nen aan de groene tafel. Daarom waren
•wij huiverig voor een proefneming, die ge
lukken kan maar bij niet slagen het pres
tige der jonge partij alüobt een gevoeligen
jjtnak zou kunnen geven.
Die meening blijven wy nog toegedaan.
Nu echter een voorzichtig man als mr
Pierson, geroepen het kabinet te formee-
ren, in die richting zich heeft bewogen en
dit zeker deed na onderling overleg, in de
vaste overtuiging dat dit de aangewezen
weg was, nu moet het van zelf ons tot
vreugde verstrekken dat zoovele mannen
van onze richting in het kabinet zijn opge
nomen, mannen van vooruitstrevende libe
rale beginselen, mannen van bekwaamheid
i werkkracht.
Behalve de heer Pierson, zijn de heeren
Lely en Jansen oud-leden van het kabinet
Van TienhovenTak van Poortvliet. Hun
optreden begroeten wy met vreugde. Zy
zijn uitstekende werkkrachten, die elk op
het gebied, waarop zij nu weer zullen ar
beiden, hun sporen reeds verdienden.
En dan levert vooral ons stof tot groote
tevredenheid, dat aan het hoofd van het
ministerie van binnenlandsche zaken zal
optreden mr H. Goeman Borgesius.
Hij toch nam jaren lang reeds krachtig
deel aan den politieken stryd; hij wist de
liberale party nieuw leven in te blazen; by
haar den weg, dien zy te bewandelen
heeft, wil zy den naam van vooruitstre
vende partij eer aandoen.
Op parlementair gebied staat hij bovendien
bekend als iemand van talent, van groote
werkkracht.
Dat hij een man van het woord is, weet
ieder die hem ooit hoorde sprekenmaar dat
hij ook een man van de daad zich toonen zal,
daaraan twijfelen wij geen oogenblik.
Zijne ideeën op sociaal gebied zyn bekend.
Daaraan leven en vorm te geven, het zal
voor hem geen gemakkelyke, maar wel eene
eervolle taak zijn.
Krachtig zal hy daarbij gesteund moeten
worden door zijne collega's, maar niet het
miost door den nieuwen minister van justi
tie, mr P. W. A. Cort van der LindeD.
Deze de zoon van wijlen het bekende
kamerlid Gljs van der Linden is zyn
loopbaan begonnen als commies-griffier der
Tweede kamer. Hij werd in 1881 benoemd
tot hoogleeraar in de staathuishoudkunde te
Groningen en in 1891 tot professor te Am
sterdam. Hij is een zeer bekwaam man,
wiens optreden als raadadviseur by het mi
nisterie van justitie1 Mei 1896, met groote
ingenomenheid door velen werd begroet. Wat
dan ook in het laatste jaar op sociaal ge
bied van dit departement uitging, danken
wy aan hem.
Als hoogleeraar deed hij zich kennen als
bekwaam theoreticus; als practisch staats
man zal hij nu nog zyne sporen moeten
verdienen.
En al ware het, naar onze meening, veel
beter geweest wanneer het eerste gerucht
was bewaarheid en mr Drncker als minister
van justitie ware opgetreden aan den
anderen kant is het, met het oog op het
district Groningen, wellicht goed zooals het
nn is bepaald de heer Cort van der
Linden kan met mr Goeman Borgesins sa
menwerken tot eene goede oplossing van
tal van sociale vraagstukken, die nu aau
de orde moeten komen.
Laat ons hopen dat op dit punt het nienwe
kabinet zich vooral homogeen toone!
De aanwezigheid van mr W. H. de Beaufort
stelt ons echter op dit punt niet volkomen
gernst.
Dat de leiding over Koloniën in handen
komt van den vooruitstrevenden liberalen
afgevaardigde voor Amsterdam, den heer
J. T. Cremer, kan zeker niet anders dan in het
belang van Oost-Indië zyn en van de samen
werking tusschen den tegenwoordigen, zoo
flinken gouverneur-generaal en de regeering.
De beer Cremer, die commissaris der
groote Deli-maatschapplj is, wordt in Indi
sche zaken tot de specialiteiten gerekend.
Wat de aanwezigheid van den heer W.
H. de Beaufort in dit kabinet en zijn be
reidwilligheid om een plaats daarin te ver
vullen, betreft, zij zal misschien bevor
derlijk kunnen zyn aan de samenwerking
en de eendracht tusschen de beide fracties
der liberale partij.
In hoever de heer De Beaufort een goed,
een tactvol beheerder van het departement
van buitenlandsche zaken zijn zal, is eene
andere vraag. Hij is een
maar toch altyd een nienweling als minis
ter, en iemand die tevens geheel buiten het
corps diplomatique staat. Hy zal das op
dit gebied nog moeten toonen of hy de
rechte man op de rechte plaats is.
De nienwe minister van oorlog, de heer
K. Eland, is generaal-majoor, commandant
der stelling van Amsterdam. Hij staat be
kend als een hoogst bekwaam militair,
maar dreigt van hem, die behoort tot het
korps der genie en beslist voorstander van
forten is, geen gevaar voor te groote uitga
ven voor onze verdediging Die forten-
liefhebberij is nog al kostbaar.
Uit dat oogpunt hadden wij liever het
gerucht bewaarheid gezien, dat nl.
ons het optreden van den heer Van Dam
van Isselt aankondigde. In de militaire
wereld mogen tegen diens ministerschap
bezwaren bestaan, wy, die voor den stichter
van het reservekader en voor diens plannen
om onze verdediging minder kostbaar en
meer doeltreffend te doen zijn, veel sympathie
gevoelen, kunnen niet anders dan betreuren
dat hy nog niet geroepen werd zijne ideeën
zy mogen dan wat idealistisch zijn
te verwezenlijken.
Aan het optreden ale minister van den
generaal-majoor Eland is echter deze licht-
zyde verbondenhij is stellig voorstander
van den persoonlyken dienstplicht.
Er is das ruimschoots reden voor ons om
het nienwe ministerie met ingenomenheid
te begroeten, met welwillendheid tegemoet
te treden.
Het bestaat voor een groot deel uit zuiver
vooruitstrevend liberale mannen.
Het beantwoordt aan de uitspraak der
kiezers bij de jongste stemmingen.
Het protectionisme heeft van dat minis
terie niets te verwachten.
En het kabinet telt uitstekende elementen,
die met grond van het geheel doen ver
wachten behartiging van de sociale politiek,
waarnaar door een zeer groot deel van het
Nederlandsche volk verlangd wordt.
Maar alles hangt nn af van het programma,
dat dit kabinet zal openbaren, en waaruit
blyken moet de gedragslyn, die het zich
heeft voorgeschreven.
Wil het, terwille van het conservatieve
element in en buiten zyn midden, louter
een cabinet d'affaires zyn
Dit zou ons leed doen; maar wij knnnen
ons dit ook niet voorstellen.
Wil het veel verder gaan, aan onze wen-
schen voldoen, dan willen wij hopen dat
onze vertegenwoordiging het dit nieuw
kabinet niet aan den noodigen steun zal
laten ontbreken, opdat het zijne gewichtige
taak met eere vervulle en het aanstaande
vierjarig parlementair tijdvak voor land en
volk zeer vruchtbaar moge zyn
Wy nemen nu een afwachtende houding
aan en zien met groote belangstelling uit
naar hetgeen dit ministerie aan de verte
genwoordigers van het volk heeft te zeggen.
Een gevolg van het optreden van dit nieuw
kabinet zal zijn dat in de districten Lochem,
Enschede, Zutphen en Amsterdam weer
verkiezingen moeten plaats hebben voor
leden der Tweede kamer.
Vooral in Lochem, Zntphen en Amster
dam dient men zich te beijveren, opdat het
vooruitstrevend element in de Tweede kamer
niet worde verzwakt; terwyl het in Enschede
krachtsinspanning zal kosten den zetel voor
de liberalen te behouden.
UIT STAD EK PROVINCIE
Em door ois iagesteld onderzoek heeft
o>8 ook zekerheid gegeven, dat het algemeen
verspreid gerneht, waarvan wjj melding maak
ten, omtrent het weder optreden van den
heer Arie Snit als burgemeester van Vlis
sin gen niet bewaarheid sal worden.
Wg aohten ons verplioht bg deze gelegen
heid er eens uitdrukkelijk op te wjjzen, dat
zekere >men" aan het door ons gemelde een
geheel verkeerde voorstelling heeft gegeven.
Wjj schreven tooh duideljjk dat »als opvolger
van den heer Tatein Nolthenius te Vliesingen
lotgemeen genoemd wordt zjjn voorganger, de
oud-burgemeester Arie Smit; dien zeker ook
velen weer gaars e den burgemeesterizetel
zullen zien innemen."
En na beweert men dat dit berioht sgaheel
uit de lucht is gegrepen," Dat is onwaar-
Het algemeene geraoht moge onjuist zyn,
zonder grond was het stellig niet in elk
eeval was het berioht omtrent dat gerucht
vólkomen waar.Het werd algemeen byna gezegd.
E« wQ meenden daaraan openbaarheid te
moeten geven, omdat velen, aeer velen aelfs,
bet nog niet soo onwelgevallig zou zya
geweest, wanneer dat geruoht eens bewaarheid
wat geworden.
Mogen wg dit vooral eens onder de aan
dacht brengen van da redacties van het
Bbld en het Utr. Dagblad? Zjj toeh hebben
onwillekeurig zieh laten gebruiken om een
verkeerden indruk omtrent onze vertrouw
baarheid in deze onder hare lezers te ver
spreiden.
Maaadsg 2 Aug. loopt, zooals uit eene
a dit nommer voorkomende advertentie blgkt,
van de Zreuwscbe stations een pleisiettreiv,
bestaande uit derde klnsse-rgtuigen, naar
Dordrecht en Rotterdam.
Het vertrek uit V1 i s s i n g e n is bepaald
op 6 33 'sr, en de aankomst te Dordreoht op
9 25 en te Rotterdam op 10 u.
De terugreis van Rotterdam wordt aange
vangen te 9 03, van Dordreoht te 9 40, zoodat
men te 1216 'snnohts te Ylissingen
terugkeert.
In de Vrgdag door ingelanden van den
Mairepolder te Erabbendgke gehouden
vergaderisg is o. a. besloten tot het overne
men voor den Oort-polder van den ondsr-
houdsplioht en den aanleg van een grintweg
over een gedeelte van den Koedgk, benevens
den onderhoudsplicht en h9t verbroeden van
de kruin van den Abeelendgk en het aan
eggen van een grintweg op een gedeelte van
den Maire-dyk.
Voor de uitvoering van het werk zal eene
geldleening worden aangegaan. Hat aarde
werk zal eerstdaags worden aanbesteed.
De in het vorig nommer medegedeelde
keuze van de heeren P. Maller en M. Wes-
dorp tot leden van den raai von 1 e r a e k e
geschiedde bg herstemming. De heer
Chperui, aftredend wethouier, verkreeg
en de heer L. van der Vliet 120 stemmen,
tfgan 272 en 308 op eerstgenoemde heeren.
Bg kon. besluit is aan C. D. Oriët, tim
merman te Eikerzee, wegess de met leven*-
gevaar volbrachte redding van een schipper,
die op 28 Mei 1897 van zgn vaartuig, osge-
veer 150 meters uit den wal voor Schnrendgke
gelegen, over boord gevallen wns, toegekend
de bronzen eerepenning voor messohlievend
hulpbetoon en een lc ff Igk getuigschrift.
Ten vervolge op het bericht der indiening
van een request bg den gemeenteraad van
Ha lat tot vernietiging der op 13 Juli 11. ge
houden stemming, meldt nu onze berichtgever
dat jl. Donderdag dat request, door drie kiezers
onderteekend, by het gemeentebestuur is in
gediend dat dit rrqiest de vier door ons
reeds genoemde b «waren bavat en dat in het
sub 3 door ons genoemde vanzelf bedoeld
wordt 't proces-verbaal van art. 92. Dat
ee-ste bericht blgft dus geheel sooals het
ons is gtzonden en door oas opgenomen.
- Door de Wielrgders-Vereenigïng Hulst
Velo te H u 1 s t is eenigen tgd geleden aan
Gedeputeerde Staten verzocht om bg het on
derhoud der provinoinle wegen de vaderiyke
zorgen van dat college ook te laten gelden
in ket belaag der wielrgders. Naar men ons
nu meldt, aou dat verxoek tot gevolg hebben
dat nog dit jaar op den provincialen weg van
Halst tot Walsoorden de wielrgders een fl-nk
pad tot hun beschikking sullen krgge».
Donderdagiamiddag, tgdeas de gewone
kantooruren, passeerde zekere V. uit Enoloo,
gezeten op eene velocifèie en met eene tweede
aan de hand, het douanen-kantoor bg Moors-
hoofde. Niettegenstaande de dienstdoende
rgkB-ambtennren visitatie verzochten,ging onze
mnat er vlug van door. Des Vrgdags werd bg
aangehouden te Oostbnrg, moest daar de volle
som aan inkomende rechten betalen, terwgl
bovendien tegen hem is opgemaakt een
proces-verbaal wegens weigering van visitatie.
Het gemeentebestuur van Philippine
heeft sich tot de regeering gewend, om het
volgende jaar een subsidie van f 4000 te
ontvangen, ten einde de haven te kunnen uit
diepen en onderhouden.
Ook de »Vissehers-vereeniging" aldaar
he* ft Vrgdag een adres aan den minister van
waterstaat veraondea, om voor 1898 minstens
f 4000 subsidie te willen verleeaen. la dit
adres wordt erop gewezen, dat dit jaar 2000
gld. verwerkt ia, maar dat daarvoor slechts
een gedeelte der haven kon uitgediept worden,'
waardoor alleen de viischers, die mossels
moesten lossen, een ligplaats in de haven
konden vinden, maar niet de overigen, die
toch ook havengeld aan de gemeente betalen
moeten.
Verder wordt ii dit adres aangedroigen op
het leggen van een dam van rgswerk langs
de geul, om het af irokkelen der katten en
set zioh steeds verplaatsen der vaargeul te
gen te gaan, wnt volgens de meeniig van
adressanten de hoofdoorzaak i« van het sterke
versneden van haven en vaargeul.
Tegelgkertgd is in een adres aan den mi
nister van fisinc'St aangedrongen op uitdie
ping der spuikom, een werk dat oiroa 12 A
15 duizend gld. zal moeten kotten.
Bg de herstemming voor een lid van den
gemeenternad te Yzendgke werdengekt-
zen het aftredend lid J. B. Antheunis met 120
en Tr. Th. de Jaeger met 170 stemmen.
TERKOOPIKGEN ENZ-
Het dag. beituur der vissohergen op de
Sohelde en Zseuwsohe stroomen verpxehtte
heden te Bergen op Zoom, ten .overstaan van
den notaris J. Frame, in liet openbaar
24 peroeelen sohelpdieren-vissoberg, vótr den
wal te Bruinisse en langs het Dgkwater,
ignde de nummerB 1—12,12i 18/ es 13 18.
Voor de volgeade peroeelen voor den
wnl te Bruinisse werden daanohter
genoemde sommen besteed door de erbg ge
noemde personen: pero. 1, f 5 T. Rainhout;
pree. 2 f 2 dezelfde pero. 3 1 3 D. van den
Bsrg Wz.pero. 4 f 6 dezelfde; perc. 5 f 12
J. de Ragterperc, 6 f 15 C. de Waal Jt. pero.
7 f 15 W. Okkerielz.pero. 8 f37 W. Okkerse
Hz.pero. 9 f 32 G. de Waal Js.pero. 10 f 38
M. Jumelet Jz.pero. 11 f 39 I Jameiet Sc;
perc. 12 f 41 G. Rik Jz.pero. 12a f 42 C.
van Veenperc. 120 f 30 L. Visser Wz.
pero. 12c f 21 P. Schakelpero. 12d f 21 J.
Okkerse Jz.pero. 12c f 22 J. Hogerheide en
perc. 12/ f 17 A. Oite Wz.
Voor de volgende peroeelen langs het dgk
water pero. 13 f 41 C. Padmosperc. 14
t 120 J. de Roada; perc. 15 1150 A. C. Haeck;
pero. 16 f 825 J. Zoeter Rz.perc. 17 f 1125
S D. Jumeiet Wi. en pero. 18 f 700 R. ae
Waal Jan.
Verschillende Berichten.
Een goede voadet.
Een spoorweg werker der H. IJ. 8Af. vond
Vrgdagmiddag langs de lgn tutiohen het
Holl. Spoorstation te *s Gravenhage en Rgs-
wyk een lederen portefeuille* inhoudende een
kredietbrief, tot esn bedrag van 700 pond
sterling. Aan de eene sgde staat >J. H.
Snitzier", aan de andere eg ie: »First Natio
nal Baak Chicago". De man gaf het gevon
dene aan den stationschef, die er de politie
mede in kennis stelde.
Het Llennvsteliel,
Te Tronville (Frankryk) vierde men den 4
Juli jl. feesthet L:ernurstelsel werd op dien
dag in gebruik genomes.
Dit feest, begunstigd door sohoon weer,
kreeg een byzonderen luister door de tegen-*
woordigbeid van talrgke bezoekers, genees
kundigen, ingenieurs, geleerden en vreemde
lingen, die eenparig aan de uitnoodiging der
Compagnie générale d'Assainissement hadden
gehoor gegeven. Het aardige station was in
feestdos gestoken om deze gasten te ontvan
gen, en te midden van een dubbele ry van
vlaggen en standaards trokken de bezoekers
naar de inrichtingen. Eerst werden eenige
partiouliere huizen bezooht, en overal, hetzg
'teene arbeiderswoning of eene weelderige
villa was, werd in de water-olosets dezelfde
netheid, hetzelfde gemak en dezelfde reuke-
loosbeid opgemerkt. Ia minder dan tien se
condes werden de uitwerpselen zonder geluid
door luobtdruk naar het distriotsreservoir ge
voerd. Dit reservoir, waarheen de bezoekers
zioh vervolgens begaves, was voor 3/4 vol,
toen de bezoekers er aankwamen. De inge
nieur, die het zuig»yteem liet bezichtigen,
draaide eenvoudig een sleutel om, en onmid-
de'lyk kwam de maats in beweging. Ia mil
der dan twee minuten was geheel die vloei
bare massa verswolgen in eene leiding, die
haar naar het usine voert met de snelheid
van de telegrasf.
Het usine, dat hot laatst werd bezocht, en
waar de stoffen fijn en week worden gemaakt,
ligt aan den oever van de Tjurqies. Ook
daar, niettegenstaande het helsobe kookpro-
oes, dat er plaats beeft, wordt men in het
minst niet gehinderd door eenigen stank, daar
al de bewerkingen plaats hebben in lucht
dichte bakken.
Er werd zelfs een luich opgediend, waar
mei zeer veel eer aandeed, en de heer Stil-
lard, de ingenieur, die als gids diende, hield
eeae toespraak, die aeer toegejuicht werd,
waarin hg, na al de mannen van aanzien op
wetensohappelgk- of regeeriag«gebied, die
d9ze plechtigheid had willen bg wonen, bedankt
te hebben, den burgemeester van Trouville,
den heer Darand, conseiller général van den
Calvados, hartelgk geluk wensohte, die het
