MIDDELRIRGSCHE COURANT.
21 Juli.
N°. 169.
1897.
Woensdag
FEUILLETON.
De zoon van zijn vader.
140* Jaargang.
Deze eooraat verschat d s g e 1 y k amet uitzondering van Zon- ei Feestdagen;
Prgs, per kwartaal, zoowel voor middelburg als voor alle plaatsea ia Nederland fraaoo p.p^
Afzonderlijke aommers kosten 5 cent.
VhemoHetai.
Middelbnrg 20 Juli 8 u. Tm. 69 gr. m. 12 u.
72 gr,, av. 4 u. 71 gr. F. Venr. tam. kr. wind. oiw.
AdvertentiSn voor bet eentvolgeal
an mm er moe tea dee middags vóór ééa
nar aam het bnrean beiorgd sja.
AdverteatiSa: 20 ceat per regel. Geboorte- dood- ea alle andere familieberichtea ea'
Daakbetoigiagea vaa 17 regels 1.50; elke regel meer 20 ceat Reclames 40 ceat per regel
Groote letters aaar de plaats die zij innemen.
AdvertentiSn bg aboaaemeat op voordeelige
toerwaarden. Proapeotossea daarvaa zgn gratis
aaa bet bnrean te bekomen.
l|SBtss.
Te 's Gravenhage de Gebr. Beixkfantï te
Amsterdam: A. de La Mar Azn.
Middelburg 20 Juli.
Gebreken in de kieswet.
Al is bet, asar oas gevoelen, tbaas, an de
kieswet aog slechts pas ia werkisg is ge
txedea, de tgd nog miet om over bare ionten
eea oordeel uit te spreken ea verbeteringes
aaa te wgzen, de ervaring moet eerst,
dnakt oas, aog wat langer omtrent hare toe-
passiag uitspraak does tooh meeaea wg
te moeten wjj zen op eeaige bedenkingen, door
de Haagsche Courant omtrent die wet gemaakt.
Ea wg deen dit te eer, omdat als eerste
font, aog wel als hoofdfout, wordt aangemerkt
eeae bepaling, waartegen ook onlaigt door
een-'ge leners van oas blad bedeakiagea zgn
geopperd, die wg tot beden nog geen gele
genheid hadden te weerleggei.
Zg betreft al. art. 53 der wet, wnnrbg open
baarheid geëiecbt wordt van de aamen der
kiesers, die eea oaadidaat hebben voorgesteld.
«Met de uiterste zorg, tot ia 't overdreveae
aelfs, zoo zegt het Haagsche blad, heeft de
wet gezorgd voor de volkomen vrijheid vaa
den kiezer ea voor het volslagen geheim vaa
xjjae stem. Groote kosten zgn daarvoor aaa
de gemeenten opgelegd, ea volstrekte ongel
digheid werd bedreigd tegen elke bg voeging
op de stembiljetten, welke ook, om tooh maar
vooral te sorgea, dat de afhankelijke kiezer
iou kannen stemmen zooals bg naar zjjne
overtuiging wil, soudes te vreesen te hebben
dat zga geheim sou worden verraden.
Ea au komt dezelfde wet dat geheim voor
ten minste veertig kiezers per district denk
beeldig maken, neen, het vernietigen, door
niet alleen voor hen de mogelijkheid van
oontrole open te laten, maar zelfs de open
bare aanplakking van hunne namen te eiiohen
an te bevelen. Het is daarom noodig de tweede
sinsnede van art. 52 der wet te sohrappen en
is plaats daarvan, integendeel aan de burge
meesters volstrekte geheimhouding ten aanzien
der namen van oandidaatstelleri op te leggen,
waardoor het osvermgdelgke bezwaar althans
tot den kleiast mogelgken omvang wordt
teruggebracht."
Wg zjjn het omtrent dit punt volstrekt niet
eens met onzen Haagsoben collega, die, naar
ons gevoelen, deze eenvoudige zaak vreeBelgk
zwans tilt en breed opneemt.
Vóór de invoering dezer kieswet was immers
tooh ook al lang bekend, hoe de aanvoerders
der partgen er over dachten In ieder kies-
distriet waren er ook vroeger wel veertien
kieaers, van wie men precies wist welke ge-
voeleas zg koesterden ten opxiobte van be
ginselen en van eventueels oandidaten.
Het eenigs venobil ia, dat die ook vroeger
bekende namen m worden aangeplakt.
Het dankt ons juist een goed voorsohrift,
dat de lijsten, waarbg oandidaten zjjn voor
gesteld, worden openbaar gemaakt. Dit voor
komt het tegengaan van fraudes op dit punt
het behandelen van ïulk een ernstige zaak
Uit het Duitsch.
VA*
PAUL HEYSE.
Het was een heerlijke voorjaarsdag aan de
kust van Bordighera de slanke waaierpalmen
en de toppen der oljjfboomen wuifden zaoht-
kens in de zonaige lucht, daar er een frisch
morgenwindje over de zee woei, dat de dorre
bloemstengels der aloè's deed zwiepen. De
hemel wedijverde in blauwheid met de zeei
en tassohen het groen der oranje- ea oitroen-
boomgaarden, waartussohen de perzikken ook
reeds hunne rooskleurige bloesems mengden,
kwamen de witte muren der villa's droomerig
te vooraohgm, alt luisterden sjj naar het een'
tonige ruisoben der branding, beneden in de
diepte. Het was nog tóo vroeg in het jaar dat
de cactussen en aloë», die op de tuinmuren
groeiden, en de welig naar omlaag hangende
tanken der slingerplanten nog niet, zoo
als midden ia den zomer, als door het stof
gepoederd scheien, maar hunne vette glim
mende loten in de zon spiegelden.
Daarbg beeriohte er in het rond een volslagen
stilte, alleen nu ea dan verbroken door een
|rognlkreet, of de schelle fluit tan een looo-
als eeae aardigheid of en bagatelle, ea het is
eea geoorloofde oontióle op aulke lgsten. Nu
reedt is gi bleken dat er wel eens misbruik
van namen is gemaakt.
En welk verband bestaat er nu tcssohei
die oaadidaatstelliag ea het geheim der
stemming
Het zetten van zjjn naam op een lgitvoor
dezen of genen oandidaat verbindt iemand
nog niet om hem te stemmen.
Het is zelfs voorgekomen dat Óen persoon
zgn handteekenimg zette op tweeërlei lgsten.
Waarom ook niet?
Hen kan al ie men net met de beginselen
van eea te stellen oandidaat niet eens wil
len meewerken om over hem een uitspraak
van de kiezers te verkrjjgen.
Welnu, daartoe is nu de weg opengelaten.
Bovendien, al heeft men geholpen iemand
als oandidaat te doen proolameeren, het is zeer
goed mogelgk dat men later, vóór de stem
ming, nadat men nadere bijzonderheden hoorde
of las, tot inkeer is gekomen.
Er is dos volstrekt geen aanleiding om een
oandidatenljjst te besohouwen als maatstaf
voor het uitbrengen van iemand's stemen
geen reden om hier op eenige schending van
het geheim der stemming te zinspelei.
Een tweede ingebracht beswaar betreft het
openen der stembiljetten in elk stembureau
afzonderlijk, omdat men daardoor in vele
gevallen tamelgk precies kan naogferen, wel
niet hoe bepaald aangewezen personen, maar
tooh wel hoe zekere groepen van kiezers
hebben gestemd.
Welk bezwaar ligt nu daarin; zouden wg
willen vragen. In onzen tjjd van openbaarheid
kan dit tooh nog mceiljjk als eene ernstige
grief tegen de kieswet worden aangevoerd.
Bovendien, wat zekere groepen znllen doen
is vóór de stemming al vrjj wel bekend.
Evenmin vinden wjj van veel gewioht het
beswaar tegen het vertoonen van het stem
biljet, gesloten nog wel, aan den burgemeester.
Dit is juist goed om te voorkomen dat men
verkeerde biljetten in de bus doeen het zal
toch wel een voorzitter van een stembureau
onmogelijk zjjn om to zien hoe gestemd is.
De kb s vet sohrjjft uitdrukkelijk voor, dat
de stempel, dus de aihterzyde van het biljet,
moet vertoond worden.
Misbruik in deze is vrjj wel uitgesloten.
Dat de werklieden tussohen 8 en 5 uur nog
geen gelegenheid genoeg hebben om te
atemmei, is nu nog niet voldoende gebleken
om daarvoor thans reeds eene wetswijziging te
verlangen. "Van groote bezwaren op dit punt
hoorden wjj niet; zeker als een gevolg hier
van dat de wet den werkgever verplicht ge
legenheid te geven om te stemmen.
Een Zondag ware zeker voor de werklieden
beter om te stemmen, maar daartegen gelden
we't bjj anderen bezwaren, die niet over het
hoofd gezien en, van onzijdig, algemeen stand
punt, niet zoo licht geteld mogen worden.
motief, die onder laags de zee eea trein door
dit verrukkelijke landsohap voorttrok.
De jonge man. echter, die door den ttopisohen
tuin van bet hotel ging en de zonnige straat
betrad, die naar het hooggelegen oude stadje
voerde, scheen niet vatbaar te zjjn voor de
betoovering van deze zuideljjke lente. Lang
zaam, zonder rechts of links te kjjken, met de
oogen op den grond gevestigd, stapte hjj on
der zga gele parasol voort, als ware bjj in
een wgigeerig vraagstuk verdiept. Hg had
eea opvallend knap gelaat, een slanke gestalte
en droeg een lioht E «gelach pak van den
nieuwaten snit, een wit vilten hoedje op zjjn
kort geknipt bruin haar, en een zwarte parel
in zjjn blauwe das. Zjjn geheele verzobgning
had evenwel niets fatterigs, veeleer iets van een
pas herstelden zieke, die behoedzaam ia de zon
giag wandelenen tooh was het alleen de ver<
moeide uitdrukking sjj i er oogen die deze mee
ning reohtvaardigdeverder verried zjjn gelaat
nietB dan gezoadbeid en jeugdige kraoht. Toen
hg het oude Bordighera genaderd waf, keek hg
op en soheen te overleggen of hg het steile
pad verder op zou vervolgen. Maar de En-
gelache dames, die daar plaats hadden geno
men met haar schildergereedschap, als wil
den zg den doorgang versperren, noopten hem
een andexen weg in te slaan. Hg klom links over
een muurtje en liep dwars door het olgf-
boioh door, dat zioh terrasvormig tot aan de
Btrada Bomana uitstrekte.
Trouwen», over dit pont is heel wat gesegd
bg de behandeling der wet.
Een Zondag èa een Maandag te nemen,
geeft meer werken óormendasrtoeovergaat,
dient men vooral eens ernstig te denken over
de maatregelen, die ter behoorlgke conti dip
moeten genomen wordenvooral waar een
nacht tnsichen beide stemmingen ligt.
De andere beawaren, o. a. over vergoeding
aan ambtenaren voor het vele werk, aan de
verkiezingen en stemmiigen verbonden, en
de swate taak, welke het werk legt op de
vrgwilligers, die zioh bereid verklaren om de
stembureau'» aan te vallen, behoeven na nog
niet te wegen, zoolang er, vooral wat het
laatste betreft, nog geen moeilgkheden zgn
gerezen bg het verb jj gen van znlke bu'p.
Op dit pant vooral moet de ervaring nog
heel wat duidelgker i preken en van heel wat
langer dnnr zgn om daarover na al te oor-
doelen.
CKLITBAF.
Reeds vroeger is er op gewezen, hoe cel-
straf, langer dan twee jaren ondergaan, na-
deelig werkt op de gezondheid van den ge
vangene. Zoo'n geval doet aioh aldus
sohrjjft men aan Be Tijd weer voor te
Breda, waar een tot oelstraf veroordeelde door
het >sitten" een ziekte heeft opgeloopeo, zoo
dat hg een le? enige vaar] jjke operatie in het
R. K. gasthui» heeft moeten ondergaan.
Zon het niet weasoheljjk zg», dat vat
regeerisgkwege eens een ondersoek werd: in
gesteld, welken invloed oelstraf, langen tjjd
ondergaan, cp de gezondheid van den tot die
straf veroordeelde uitoefent. Men zou dan
allicht tot andere wjjze van straffen overgaan.
b.v. zou het wel overweging verdienen
om, in plaats van gevangenen te laten con-
ourreeren met den braven werkman, hen
veldarbeid ie doen verrichten onder toezicht
van politie of militairen. Als zg eens werk
zaam werden gesteld om de Peel vruohtbaar
te maken of heidegronden te bewerken, dan
zouden zjj heelwat meer goed doen aan de
maatschappij, tegen welke velen zwaar ge
zondigd hebben.
Op 1 November worden eervol uit haane
betrekking, respeotievelgk van lid en van
plaatsvervangend lid der keuringsoommissiën
in de provinciën Zeeland, Noord-Brabant
en Liraburg, entheven de eerste-luitenants van
het 3e reg. veld-art. M. Q. Bugs Ballot en
W. C. Momma, en in hunne plaatsen benoemd,
respectievelijk tot lid en tot plaatsvervangend
lid van genoemde commissie, de eerste-luite-
nants van het 3de reg. veldart., W. C. Momma
en P. H. Tromp.
Blgkens een telegram van den Gouver
neur-Generaal van Nederlandzoh-Indië, van
18 deser, wordt de gonvernementskcffie-oogst
op Java voor dit jaar thans geraamd op
362.000 pikols.
JTJKU.
Bjj het departement van koloniën ia ont
vangen het volgende, van 18 dezer gedag-
teekende, telegram van den gouverneur-gene-
Hier was het heerljjk koel en eensaam. Ia
die zonnenplekjes, welke tussohen de donkere
«ohaduwen spoelden, groeiden viooltjes ea,
lelietjes die de lucht met een welriekenden
geur vervulden; maar ook daar lette onze
wandelaar niet op. Hg had het al zoo dikwgl»
gezien en voor een paar soldi op de markt
te Nizza, veel mooier bloemen gekocht, om
aan elegante dames te schenken. Sohieljjk
■teeg bg al hooger en hooger, als ware het
hem er om te doen iemand te omtloopen
misschien wel sicbzelven. Want dat hem zgn
eigen gezelschap niet zeer aangenaam wa»,
bleek uit den gemelgken, matten trek, onder
het fijne zwarte knevelje, die een met zichzelf
of met de wereld onvoldaan gemoed verried.
Af en toe zuohttehjj, niet omdat het klimmea
hem zoo zwaar viel, maar al» om aich van ver
velende gedaohten te bevrgden. latusiohen
was bg al vrg boog gestegen en bleef even
staan om te zien welken weg bg nu volgen
moest. Er liep een slingerpad tussohen de
knoestige wortels naar beneden, tot aan
straatweg, en dat ging ook nog een heel eind
hooger op; dooh toen bg dit betreden wilde
zag bg ginds op een laag muurtje een ge
daante zitten, die hem waard soheen meer van
nabg bezien te worden. Hg wist zelf niet wat
hem daartoe aanspoorde. Op het eerste gezicht
was het slechts een van die vele vrouwelgke
wezens, die met hare schetsboeken en sohil-
derdooten dit stille hoekje der riviera outei-
raai van Nederlandsob-Iadië, betrtffande de
gebeurtenissen in Groot-Atjeh
«Eergisteren werd een toeht door het ge
bergte beoosten Rota Ba Theue gedaan,
waarbg een korporaal werd gewond."
Dit bericht is nog opgenomen in een deel
der oplaag vaa oas vorig nommer.
DIT STAD EK PROVINCIE
Bg kon. besluit is, zooals wg Maandag
avond nog aan een deel oaier lezers te Mid
delburg ea Vlissingen konden mede-
deelea, H. P. J. Tutein Nolthenius, met in
gang van 1 Augustus 1897, benoemd tot
burgemeester der gemeente Apeldoorn, met
toekenning van eervol ontslag als burgemeester
van Vlissingen.
Waar deze benoeming zeker den wenseh
bevredigt van den heer Tntein Nolthenius,
mogen wg hem daarmee wel geluk weasohea.
In Vlissingen, waar bg sedert 1888 het
ambt van burgemeester vervulde, zal agn
aanstaand vertrek echter velen leed doen.
Hg toonde steeds het welig a van Vlissingen
te willen bevorderen en legde altgd warme
belangstelling aan den dag in alles wat
die gemeente en bare iagesetenea betrof.
Dit deed hem de sympathie van velen
verwerven.
Dat het hem, evenm-'n als iemand ander»,
gelukt is allen te bevredigen, ligt voor de
hand. Maar dit zal een man als bg aller
minst verwaobt hebben.
Hg heeft zgne beste krachten gewgd aan
de moeilgke taak die op hem ruittebg beeft
zioh doen kennen als een welwillend, belang
stellend, hulpvaardig man. Moge het hem in
zgne nieuwe woonplaats wel gaan 1
Als zgn opvolger te Vlissingen wordt alge
meen genoemd sgn voorganger, de end-bur
gemeester Arie Smitdien zeker ook velen
weer gaarne den burgemeestemetel znllen
zien innemen.
Bg kon. besluit werden nog benoemd
tot dgkgraaf voor den Nieutoehawenpolder
P. B. de Badtstot dgkgraaf voor den polder
van Ahtein, J. A. J. B. M. G. Seydlitstot
dgkgraaf voor don polder Melo J. Verhages;
in bet bestunr van den polder de Looze tot'
dgkgraaf A. Soheele, en tot plaatsvervangend
dgkgraaf R. Soheeleia het bestnnr van den
polder Noord bg Nensen, tot dgkgraaf F.
Dekker, ea tot plaats ver vangend dgkgraaf
A. de Bruynetet^laatsvervangend dgkgraaf
voor den polder Kleine Stelle, E. van de
Walle; fot plaatsvervangend dgkgraaf voor
den Atfek/dnpolder T. Maaten tot gezworen
van den polder Plereaens, V. Gortvriendt.
K&2. no. 172 bevat eea kon- besluit van
den 6sn deser maand, tot wgsiging van de
bepalingen van het besluit van 17 Juli 1875
(Stbl. ao. 134) betrtffjnde den werkkriig en
de samenstelling van het bestuur dervissohe-
rgen op de Schelde en de Zeenwtehe
stroomen. De artt. 1, 2 en 4 vnn dat
vroegere besluit worden ingetrokken, en in
dit nieuwe besluit wordt bepaald:
Artikel 1. Older den minister vaa finan-
lig maken.
Het profiel onder den donkeren strooboed
was niet klassiek, het toilet hoogst eenvoudig
dooh toen het vlgtige juffertje thans van haar
werk opkeek en haar blik langs den haar
bespiedenden jongen man gleed, seer onver
schillig en volstrekt niet verlegen, voelde hg
zioh onwillekeurig genoopt zga band aan zga
hoed te brengen ea haar met eea beleefde
buiging te groeten. Zg beantwoordde den
groet met een lioht hoofdknikje en ging voorl
met hanr penceel over het landschap te strg-
ken, alsof die plotseling venobenea stoffige
volstrekt geen ia druk op haar gemaakt had.
De jonge man sobeen een weinig bevreesd
te zgn van deze kort aangebonden maaier
hg was blgkbaar gewoon, wanneer hg ziob
in al zga heerlgkheid voor eea jonge dame
vertoonde, dat zg van kleur verwisselde of
door eenige verlegeiheid te kennen gaf, dat
hg voor eea gevaarlgk persoon gehouden werd,
aan wiea men aioh op genade of ongenade
moest overgeven, of tegen wien men zioh met
koelen trots te weer moest stellen. Dat bg
hier in dit eenaame olgfbosoh door een vrou-
welgk oog too uit de hoogte beschouwd werd,
alsof bg het eea of nader oasohadelgk ge
dierte uit het bosoh ware, dat droeg er niet
toe bg om zgn kwaden luim te verbeteren.
Hg giag dus langs de dame heen de hel
ling op en had al berouw dat hg haar
gegroet bad. Bg koa echter niet inlaten
ciën is bet bestuur der visiohergea op de
Schelde ea Zeeuwsohe stroomen belast
a. met de haadharing van de op het stuk
dezer visschergen geldende wetten ea veror
deningen ea met de sorg voor de veiligheid
van hare belangen;
met het beheer der tot het domein van
den staat bebooreade visiohergea in die
wateren
c. met de bevordering van de belangen der
vistcherg in die wateren ia het algemeen,
ook door het opsporen, bekend maken en
helpen invoeren ?aa elders tot stand gebrachte
verbeteringen.
Artikel 2. De samenstelling en de iariohting
vsn bet bestnnr der visschergen op de Schelde
en Zeeuwsohe stroomen worden bg koninklgk
besluit geregeld.
De eerste luitenant A. F. Sutherland,
vaa het bataljon infanterie te Middel
burg, is op den 229a dezer overgeplaatst bg
het algemeen depót van discipline te Vlis
singen.
Heden morgen per trein van zegen uur
kwam alhier uit Par ijs aan de heer dr Joli.
Merger met familie en brgaf zioh aaar zgn
villa te Domburg.
Voor een Vrgdagavond te 7 uren op het
Molenwater alhier te geven muziekuitvoe
ring door het atedelgk muziekkorps, bestaat
het programma uit de volgende nommers
Marche Lorraine, L. GanneAriadne Ou
verture, H. Kling; Les Patineurs, Wal», E.
Waldteufel; Czardas, L. Grossman K ötungs-
marsoh uit de opera der Prophet (arr. Mot ba),
G. Megetbeer; Ouverture van de opera La
Bohemienne, O. BalfeKaiserparade, R.
EileabergLa via militaire, Pas redoablé,
J. Steenebrugen.
- Het programma vcor het vierde zomer-
concert, Donderdag in het Schuttershof al
hier te geven door het sbfmuziekkorps van
het 3de regiment infanterie, ia garnizoen te
Bergen op Zoom, onder leiding van den heer
A. Barbe, is samengesteld als volgt
Souvenir d'Aix-la-Chapelle, A. Barbe; Lé
Boi Va dit, ouverture, L. DelibeiLes patineurs,
valse, Waldteufel; intermezzo uit de opera
Paljas, Leon CavalloFantaisie sur les Dra-
gons de Villars, arr. N. A. Bonman, Mail-
lart; Feestmarsob, opgedragen aan BH. MM.
de Koninginnen der Nederlanden, A. Barbe j
Die lustigen Weiber von Windsor, ouverture,
Nioolȕ a. Son ge d" amour, Ccibulka; b. Ases
Todt uit Peer Qynt, Grieg; en Fantaisie sur
Popera Favst, C. Gounod.
- Als naar gewoonte aal ook dit jaar het
■peoialiteiten-gezelsohap van den heer Frits
van Haarlem met de kermis in het Schutters
hof alhier optreden.
Oss daarvan mededeeling doaade, voegde
de direoteur daaraan toe de verzekering, dat
hg ook nu weder de «beste excentriciteiten
in hun genre1' heeft geëngageerd.
De heer Van Haarlem heeft hier een goeden
naam en zgne voorstellingen worden steeds
druk bezocht.
Twee redenen die hem wel zullen nopen
zgn toezegging gestand te doen.
Door den heer nu P. van Alphen te
Hulst is bg request aan den gemeenteraad
aldaar versooht vernietiging der op 13 Juli 11.
zioh verder met haar bazig te houden. Tot
welke natie sou tg behooren Eea E«*
gelsohe was zg zeker niet. In zgn hotel hzfl
bg gelegenheid gehad de lange halzen, de
■pitse wangen en de groote voeten vaa joage
en oude Britzohe dames te beztudeerea en
het kleine neusje dazer schilderes, haar
stevige ronde hals, het smalle fo;tje, dat
onder haar jzpom uitkwam, neen, dat alle!
was niet Engelsoh. Voor eea Fransohe wiS
tg niet ocquet genoeg. Dub bleef er niet
aaders over dan dat het een Duitsche moest
zgnwant aan het Italiaansohe type herin
nerde dat lieve gesichtja-vol»trekt niet en
mistohiea was haar hartje reeds lang in goede
handen, zoodat ag tegen de bekoring zgner
persooilgkheid ge vrg waard was.
Nadat hg nog ongeveer vgftig voet ge
klommen was, vond hg den weg met al die
kleiae steentjes tooh wel wat lastig, daar bg
•l'chts dunne bruine soboenen aan had, en
ging op een boomstronk zitten. Ook hier
bloeiden viooltjes tussohen het gras en eenige
roode en witte anemonen, soodat hg slechts
den arm behoefde uit te strekken, om een
mooien ruiker te plukken. Hg begon ook
inderdaad, dooh plakte sleohts een handvol,
die bg nanst aioh op het gras legde en
onverschillig bekeek.
Want beneden, tussohen die oude stammen
door, zag hg den tip van den blauwen sluier,
die de schilderes om haar hoad geslagen had
