MIDDELRIRGSCHE COURANT.
N°. 144.
140' Jaargang.
1897.
Dinsdag
22 Juni.
Middelburg 21 Juni.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k amet uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Pr$B, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2,-aQ
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Vh«nio»etc>.
Middelburg 21 Juni 8 u. vm. 60 gr. m. 12 u.
71 gr., av. 4 u. 68 gr. F. Yerw. tam. kr. W. wind.
IAdverteatiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vódr éém
uur aan het bureau bezorgd ign.
Mvertentiön: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel,,
Groote letters naar de plaats die zy innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan sjjn gratis
nan het bureau te bekomen.
igeaiei.
Te Terneuzen: M. de Jonge; te Rotterdam
Nugh van Ditmak.
Breede beschouwingen zijn thans zeker
overbodig.
Ieder weet wfcar het Vrijdag om gaat.
Ieder begrijpt dat het te doen is om het
bestnur over het land in het eerstvolgend
vierjarig tijdvak.
Vier jaar kan dus duren de heerschappij
van het clericalisme, bet tweemanschap
KuyperScbaepman.
En nog erger: in dien tijd kan men ons
op ons hals schuiven de graanrechten, die
het brood duurder maken.
En eenmaal dien weg ingeslagen, is terug
treden moeilijk, zoo niet onmogelijk en zal
de drukkende last op den minderen
man, op alle loontrekkenden, de gepensio
neerden, de weduwen niet licht meer wor
den opgeheven.
Daarom zij ieder, die zich daartegen wil
verzetten, Vrijdag op zijn post en stemme
als volgt in het district:
Middelburg.
W. Bronsveld te Utrecht, W. J. J. Koole te
Middelburg e» N. J. A. C. Swellengrebel te
Deventer, leden.
Door de Centrale liberale kiesvereeniging
en de kiesvereeniging Eentgtalndheid te Alk
maar is met algemeene stemmen het besluit
genomen, de candidatuur van mr Fokker te
«teunen.
b-ë
Fokker.
VOOR
LETTERS.
E.
Bjj kon. besluit
is benoemd tot teohter in de arr.-reohtbank
te Winsohoten, mr L. B. Lohman, thans subst.-
griffier bjj de arr.-reohtbank te Groningen
ia bg de Eon. Ned. Marine-Reservebevor
derd tot adelborst 1ste kl., de buiteng. adel
borst bg die reserve J. B. Boerma en benoemd
tot buiteng. adelborst, de heer H. J. Harms;
is bevorderd: tot oommies der poatergen
Le kl. L. A. F. Hoffmann, thans oommies 3de
kl., met bepaling dat hg rang zal nemen on-
middellgk na den commies 2de kl. J. Winters j
tot oommies der postergen 3de kl. E. A.
Heyblom, thans oommies 4de kl.(Zaterdag
reeds gemeld); tot oommies der telegraphic
3de kl. L, F. Witte, thans commies 4de kl.
De gewone audiëntie vnn den minister van
oorlog zal op a. Donderdag niet plaats hebben.
De BtCt. bevat een kon. besluit van den
4sn Juni 1897, tot vaststelling van desamen-
stelling en de sterkte der soheepsmacht voor
Nedetlnndsoh-Indiö benoodigd, met uitzonde
ring van het gedeelte bestemd tot verdediging
van havens of toegangen naar havens of ree den.
Hont enisse.
Van Delnse.
J. G.
In het weekblad- De Amsterdammer geeft
de heer Lenderink, directeur van het Blinden
instituut te Amsterdam, nuttige wenken aan
personen, die b u i t e n 1 a n d s c h e wonder
dokters willen raadplegen over oogsiekten.
Hg noemt gevallen, waarin die hulp gebleken
is op een teleurstelling uit te loopen en geeft
den beksitigenswa&rdigea raad, dat men ver
standig zal doen de Nederland*ohe oogartsen
vertrouwen, die met alle nieuwe hulpmid
delen bekend zgn, en niets te doen zonder
hun raad.
Xembrlefjei, waarop meer dan
éen wit paatje ie zwart gemaakt,
zijn ongeldig,
Manifest van liet lioofdliestaar van
den Cbrlstelijk-IIfatorlsefcen
Xfclezerabondc
Het hoofdbestuur van den Christel jjk-Bis-
torischen kiezers bond heeft het volgende ma
nifest gepublioeerd
Aan de Leden
vnn den Christelgk-Historiiohen Kiezeribond.
Het is thans bg de herstemming de vraag
niet, wat wg hebben willen, maar wat wg
krggen kunnen.
De Christel jj k-Historischen geven thans in
de meeste districten den doorslag.
Zg dus zgn aansprnkelgk voor de meerder
heid die er komen zal.
Slechts tweeërlei meerderheid is er in de
Tweede kamer mogelgk.
Of eene meerderheid van Roomsohen en an
ti-revolutionairen to zamen, df eene meerder
heid van liberalen van allerlei sobakeering,
en de keuze tusschen die twee meerder
heden is niet twgfelaohtig.
Het geldt hier niet elk distriot op zichzelf
te beoordeelen, maar den geheelen toestand
te overzien en in de gegeven omstandigheden,
hebben wg van eene liberale meerderheid het
minst te vreezen.
Vnn menig anti-revolutionnair kan worden
gezegd, dat hg diohter bg ons staat dan
iemand anders, manr bet is de sohuld van de
nnti-revolutionnniren zelf, dat stemmen op
nnti-revolutionnairen nu hetzelfde is als stem
men op Roomsohen, en stemmen op Roomsohen
is ons in elk geval onmogelijk.
Wg moeten dus het waohtwoord geven om,
bg de aanstaande herstemming, in geen geval
een Roomsohe of een anti-revolutionnair te
steunen, maar liever een liberanl en liever
ook een radioaal, als bg tegenover een Room
sohe stut.
Staan evenwel een anti-revolutionnair en
een radicaal tegenover elkander, dan willen
-wg in zoover inconsequent zgn, dat wg ont
houding aanbevelen.
Het hoofdbestuurprof. dr E. H. van Leeuwen,
te Utreoht, le voorz., dr J. Th. de Visser te
Amsterdam, 2e voorzitter, C. M. J. Muller
Massis te Amsterdam, le seoretaris, prof. dr
F. J. Muller te Haarlem, 2e seoretaris, A. A.
Brediua te Amsterdam, penningmeester, drA.
Benoe
DIT STAD EN PROVINCIE
Bg kon. besluit zgn benoemd: totdgkgraaf
voor het waterschap Eruinvngen, P.Nieuwen-
huyse; tot dgkgraaf voor den Vanhaaften-
polder, G. J. de Graaff Az., en tot gezworen
voor den polder Dreischor M. Goemans.
Woensdag avond vergadert op de bo
venzaal der sociëteit de Vergenoeging alhier
de liberale kiesvereenigisg Gemeentebelang
De agenda noemt behalve ingekomen stuk
ken en mededeelingen, als punt vnn behan
deling de verkiezing van gemeenteraadsleden
in de districten I, II en III.
Vnn den goedkoopen trein die, bestaande
uit rgtuigen 3e klasse, van Vlissingen en de
overige stations op de Zeenwsohe )gn, heden
naar Rotterdam loopt, is door 830 reizigers
gebruik gemaakt en wel uit Vlissingen
door 165, Middelburg door251, VHeer-
Arendskerke door 55, Goes door 205.
Eapelle-Biezelinge door 16, Vlake
door 17, Kruiningen—Ierseke door 77
en Krabbendgke door 44.
Uit V e e r e meldt men ons, dat de Eng.
kotter Prinses May van de plaat af is, doch
nu in het z. g. Ruitersdiep zit en nog niet
vlot is; het roer is vetbrgzeld. De lading
wordt in hoogaarzen gelost, en te Veere aan
gebracht, tot dat het sohip voldoende gelicht
zal zgn om daar te worden binnengebracht.
Men vreesde, dat in den laatst en storm het sohip
zou verloren zgn gegsan, de hooge vloed
heeft het evenwel juist geholpen, de equipage
welke aan boord was gebleven, heeft in dien
storm het schip verlaten en kwam behouden
op C&mperland nan.
Naar wg vernemen zal de installatie
van den nieuw benoemden burgemeester van
Goes den eersten Juli a. plaats hebben.
Bg een handelaar in ijzerwaren, buskruit
enz. in de Korte Kerkstrnat te Goes ontstond
Zaterdag middag een begin van brand, door
eene kleine buskruitontploffing. Bg bet
maken vaa patronen sprong een slaghoedje af.
De brand werd door den bewoner zelf spoedig
geblusoht.
Bg den schapenhouder J. Vermeule
te 'a-Heer-Hendrikskinderen, zgn
Zaterdag 42 schapen door de konde bezweken.
De dieren waren een paar dagen te voren ge
schoren, waarop de barre Vrjjdagaaoht de
beesten in de weide deed verkleumen.
Toen des morgens een vjjftal dooden en
versoheidene zieken in de kndde opgemerkt
werden, beeft men de sobapen per wagen naar
de kooi vervoerd, doch 'a avonds waren 42 stuks
bezweken. Het vleesch werd voor de com-
sumtie nog goedgekeord.
Zondagmiddag is het orgel in de kerk
te Waarde iagew jjd. De predikant, de heer
P. Snoep, sprak naar aanleiding vnn Pealm
150 en de heer Kooiman, organist te Goes was
zoo bereidwillig voor deze maal het kerkge
zang te begeleiden.
Oader de kndde schapen van den land
bouwer C. van Damme te Baarland is
mond- en klauwzeer uitgebroken.
- Te Wemeldingeis met 27 leden
een tweede kiesvereeniging opgerioht onder
den naam van Algemeen Belangals tegen
wicht tegenover de reeds eenige jaren be
staande a. r. kiesvereeniging, omdat men zich
met de keuze van de daar gestelde onndidaten
voor gemeenteraad, Provinciale staten en
Tweede kamer over het geheel niet vereeni
gen kas.
Te Zierikzee hield Vrijdagavond de
Libernle Kiesvereeniging, afdeeling B, eene
vergadering, waarin tegenwoordig waren 00
leden, waarvan 55 stemhebbenden, tot bet stel
len vnn oandidaten voor de verkiezing vnn
4 leden van den gemeenteraad.
Nadat door den voorzitter, den heer J. A. de
Brujjne, gelegenheid was gegeven om nnmen
van oandidaten te noemen, werden verschil
lende candidate* voorgesteld.
Door den heer P. C. Olivier de 3 aftredende
raadsleden, de heeren mr D. van der Vliet,
C. J. van den Bout en J. vnn Sohelvea en in
de plaats van den heer W. C. de Crane, die
mede moest aftreden, maar reeds zgn ontslag
als raadBlid had genomen, de heer A. H. W.
van der Vegt.
Door den heer mr H. C. Moolenburgh, insge-
ljjka de 3 aftredende leden en nis vierde lid
de heer mr J. P. Cau.
Door den heer J. vnn Os, de drie aftredenden
en als vierde lid de heer H. C. van den Eade.
Na de bespreking en aanbeveling vnn de
verschillende oandidaten, werd overgegaan tot
stemming en verkregen d? Jieeren mr D. van
der Vliet en C. J. van den Bout elk 55 en
J. van Schelven 54 stemmen.
Verder werden uitgebracht op de heeren
mr J. P. Cau 32, H. C. van den Ende 13 en A.
H. W. van de Vegt 11 stemmen.
Als oandidaten zgn alzoo gesteld de heeren
mr D. van der Vliet, C. J. van den Bout, J.
vnn Sohelvea en mr J. P. Cau.
Na een opwekkend woord van den voorzit
ter om, zoo stemming noodig mooht bljjken,
de hier gestelde oandidaten bjj de stembus
krachtig te steunen, sloot bjj de vergadering.
Zondag kwamen te Terneuzen
een eenige leiders der liberale partjj bg de
gehouden Kamerverkiezing, met die van het
Ve distriot (Terneuzen, Zaamslag, Axel en
Hoek), teneinde nader kennis nna te kaoo-
pen. In de gezellige bjjeenkomsfc werd
menig woord gewijd aan de behaalde schit
terende overwinning. Des namiddags arri
veerde de herkozen afgevaardigde, de heer
mr P. C. J. Henntqain, wien door het fanfaren-
corps De vereenigde Werklieden eene serennde
werd gebracht.
KERKNIEUWS.
Zondag werd in de Engelsohe kerk alhier
voor een zeer talrijk en aandachtig gehoor,
door den heer A. W. Frater, predikant bg de
Eagelsohe gemeente, in verband met het ju
bileum vnn koningin Victoria, eene gedachte
nisrede uitgesproken, naar aanleiding van 1
Bam. 2 vers 30 en daaruit de woorden»die
mg eeren zal ik eeren."
De kerk was keurig versierd met bloemen
en plantenterwjjl de Eagelsohe vlag ia eene
trophee van groen en bloemen prjjkte.
Door de aanwezigen, waaronder ziob ook de
vioe-coasul vnn Engeland bevond, werd e. n.
het God flfaee the Queen gezongen.
Ann het einde der godsdienstoefening deelde
de predikant mede, dat de poging om door een
«memorial window" in de kerk te plaat
sen het jubileum bJjjvend te gedenken, boven
verwachting slaagt. Het plan om een iatee-
kenlfiat te doen oirouleeren, ia daarom niet
uitgevoerd, maar degenen die in deze zaak
belang stellen sullen bjj den beer P. B. vu
de Kreke alhier gelegenheid vinden om
van die belangstelling te doen blgken.
Zondag had in de hervormde kerk te
Aagtekerke de bevestiging plants van
den nieuw beroepen predikant, den heer Seur-
lejjn. Dit geschiedde door den heer Van der
Hoeve, predikut te Domburg, die eene rede
bield nur aanleiding van 2 Corinthm 5 20.
Des namiddags deed de nieuwe predikant
zjjn intrede spiekende over 1 Corinthen
1: 23-24.
Wekelijksche opgaaf betreffende de:
Nederd. herv. kerk.
Beroepen naarSir Janslaad G. Smit, oand.;
Hoek (toes.) L. C. Terneede te Maasdam
Dokkum dr 1. M. J. Hoog te Terwolde; Gad
en Nieuw Gestel W. J. Pysel te Erichem;
Herdinxveld J. M. E. Steen beek te Steenderes;
Urk J. Visser te WoudenbergOuddorp E.
Postma te Ameide en Tienhove*Negehaske
en Haskerdjjke dr G. Vellenga te Kootwjjk;
en naar Opwierda P. J. van Griethujjsen Hz.
te Wiewert.
Aangenomen naar: Lcpikerkapel o. a. door
B. Klejjwegt, oand.; Noordeloos en Overslin-
gelnnd door H. K. Wolfensberger, oand.; Gel-
dermalsen door J. C. Prins te A'mkerk; Oa-
wersohie door W. vnn der Waal te Wjjk bg
Heuadenen naar Hoogwoud door dr S. Baart
de la Faille, oand.
Bedankt voor: Grjjpskerke, Heeren hoek
en Nieuwdorp, Sohore en Vlake, Ootmarsum
en Reeuwgk door A. Dekker, oand.; Heems
kerk door W. H. Roobol te Oostvoorne e. a.;
Ngega door W. Hellemans, oand.; en naar
O ad- en Nienw Gestel door W. J. Pjjsel te
Erichem.
Gereformeerde kerken.
Beroepen naarZaandam J. J. Breukelaar
te Bodegraven Rjjswjjk A. H. Gazelle Meer
burg te Delft; en naar Strjjen C. J. vanBini-
bergen te Loosduinen.
Bedankt voor; 'sGravenbage door D.Ring-
nalda Ge. te Oudshoornen voor Goudn door
dr L. H. Wngenanr te Arnhem.
ONDERWIJS
Voor de betrekking van onderwjjzer
de openbare sohcol te Heinkenszand
is slechts één sollicitatie ingezonden.
In de Vrjjdag nvond gehouden vergade
ring van den raad der gemeente Westdorpe
is benoemd tot hoofd der school de heer P.J.
Bouwmans, hoofd der school te Slikplaat ge
meente Hoofdplaat en nommer twee van de
voordracht.
LANDBOUW-
Voor de op 24 dezer te Wissekerke
te houden landbouwtentoonstelling zgn heel
wat inzendingen i* geschreven.
Naar men ons meldt bedraagt het aantal
hengsten, minstens 3 janr oud, 4 stuks, dook
is geen enkele hengst geboren in 1895
gegeven.
Verder zgn aangegeven merries, minstens
4 janr oud 8, idem 3 jaar oud 11, idem 2 jaar
oud 11, ruinen, minstens 4 jaar oud 4, paar
den, geboren in 1896 9, merries met veulen
15, springstierea, minstens 2 jaar oud 5, stie
ren, minstens 1 janr oud 4, melkkoeien 4,
kalf- en melkvaarzen 10, tweetaadsvaarsen 4.
Vjjf oolleotieB van 3 melkkoeien zgn aan
gegeven 2, springrammen en 3 collecties vnn
3 ooien, 4 beeren, 7 zeugen, 1 geit, 5 konjj-
nen, 2 soorten pluimgedierte.
Vnn boter zjjn 12 inzendingen aangegeven
en van landbouwwerktuigen ter mededinging
3. Ter opluistering zgn van de laatste nog
twee inzendingen toegezegd. Verder 8 voor
doelmatigste ploegen, twee verzamelingen
ho< fijzers en 2 inzendingen na» art. 12 vnn
het program.
D E ITOBI
die in den nacht van 18 op 19 dezer woedde
heeft, behalve de reeds gemelde, nog meer
schade aangericht.
Wat deze provincie betreft werd,
zooals nog in een deel der oplaag van orb
vorig nommer is medegedeeld, op verschillende
plaatsen meer of minder belangrijke schade
aangericht en werden ook onheilen veroorzaakt.
Aan het materieel der badplaats Vlissin
gen is de sofaade grooter dan aanvankelijk
gedacht werd. Een 4-tal badkoetsen is totaal
vernield, terwgl een 7-tal nog gerepareerd
kan worden. De reddingsboot is geheel nan
stukken, benevens een 20-tal strandstoelen.
De overige strandstoelen, zoomede een ver-
versohingteat die belangrijke schade bekwa
men, zullen nog voor herstel vatbaar zjjn.
De gezamenlijke schade wordt geraamd op
f 2000 die met uitzondering vnn de ver-
versohingtent ten laste der gemeente komen.
Te Westkapelle werd het water hoog
opgezweept door den stormom 4 nor 's mor
gens, hoogwater, kwam het tot over de matten,
in het noorden tot aan de IJseren toren.
De zeeweringen hadden veel te ljjdea en
hebben nog nl schade bekomen.
Ia het dorp bepaalde de schade ziob tot
kleinigheden.
De vruchten op bet veld hebben veel ie
ljjdea gehad, voornamelijk de boonen, die daar
nog al geteeld worden, zien er treurig uit.
Te B o r se 1 e zjjn versohillende veld- en
tuinvruchten deerljjk geteisterd. Aan den zee-
djjk ontstond eenige schade van ruim f 200,
De bestrating op den Steigerdam is uit elkan
der geslagen. de haven en b| den stei
ger zjjn belang.;;» hoeveelheden kiiefhont,
planken en materialen weggespoeld. Eenige
hooge boomen sloegen tegen den grond.
Aan den Zuidkrsaiertpolder zgn twee vsar-
tuigen tegen den djjk geslagen.
Door den hoogen vloed i« te Baarland
voor omstreeks f 200 aan materialen voor
zeeweringen weggeslagen.
Te Waarde werd de havendam bewes
ten de haven grootendeels weggeslagen.
Eenige personen, werkzasm aan de beschoei
ing van de vaargeul, vertoefden ia een hou
ten loods op het havenplateau, Zaterdag
morgen omstieeks half vjjf werden deze lieden
onverwacht wakker, doordat het waterde loods
was bianengedrongen. Eer zjj buiten waren,
stonden zjj reeds tot hun midden in het water.
De Kmmamielpolder is gelukkig behouden
gebleven.
De sluis daarvan bezweek voor de kraoht
van water en wind. De Bluisdeuren werden
er eenvoudig uitgeworpen, zoodat het buiten
water spoedig de watergangen binnen de pol
der vulde.
Het bestuur van den polder was weldra
aanwezig, dat op advies van den beer J. Blok,
waterbouwkundig ambtenaar, de sluis met zak
ken zand stopte en ann den buitenkant een
dam Pet opwerpen.
Het schip Twee Gebroedersschipper J.
Aamoudse, met steen van Boom naar Breda,
verloor door het ruwe weer onder weg de
fok en brak de stag. Het kreeg ook lekkage
dccb kon, na een deel der lading overboord
geworpen te hebben op de slikken oader
Bnth worden gezet.
Naar uit Krabbendgke gemeld wordt
is tengevolge vau den hoogen vloed Zaterdag
in den Karei-polder zooveel water over den
djjk gespoeld, dat versoheidene bunders laad
met beetwortels en erwten bezaaid onder-
geloopen zgn. Aan de haven zgn nagenoeg
alle voor de oesterteelt bestemde dakpannen
door elkaar geslingerd en weiden twee
oestsrloodsen bjjna geheel vernield. De schade
aan een en ander is groot.
Een stoomboot en enkele visecbers vaar
tuigen, die nog al in de haven te Ieraeke
lagen, zjjn, aan het drjjven gegaan en over
den laagsten havendam heesgevloeid. De klei
nere vaartuigen werden opgevangen, maar de
stoomboot, waar niemand aan boord was, dreef
voort en is pas Zondag n&bjj Krabbendgke,
gelukkig zonder veel schade bekomen te heb
ben, gestrand teruggevonden. Verscheidene
vaartuigen hebben meer of minder aanmerke
lijke scha de bekomen, doordat zjj op of tegen
een djjk werden gezet.
Een werkloodB is zoo goed als vernietigd,
andere zgn besohadigd. Heel wat materieel, als
kruiwagens, planken, reohters en versoheidene
honderden oesterzeeften zgn weggedreven.
Men hoopt danrvan eohter nog wel wat terug
te vinden.
Het water stond 7 oM. lager dan in Deo.
1894, mn» de zee was veel onstuimiger.
Bjj deze gelegenheid werd het sedert lang
bestaande gebrek aan voldoende bavenruimte
weer duohtig gevoeld, voegt onze correspon
dent hietbjj.
Uit Wemeldinge sehrjjft men ons
De storm heeft hier vreeseljjk huisgehouden.
Zoowel nnn de oevers der Schelde als land
waarts in heeft bjj zgn krachten getoond.
Oesterloodsen zgn neergesmeten of door het
water oadeimgnd, kramwerken en grasbezet-
ting weggeslagen, kleine vaartuigen op de
steenglooiing stuk gestooten. Boomen zjjn
afgebroken of ontworteld, in de boomgaarden
werd veel verwoesting aangericht en veld
vruchten liggen tegen den grond, nlsof ze
waren platgetreden. Groot is de schade, die
de zomerstorm den landbouwer hier berok
kende.
Te Wolfanrtsdjjk sloeg indenzeedjjk
van den Egbert Pefrws-polder een tameljjk
groot gat. Daar spoedig veel haaden aan
't werk waren, was bet gevaat voor doorbraak
weldra spoedig voorbjj.
Door den storm werd in Noord-Beve-
land belasgrgke schade toegebracht en
moesten vooral de steigers in de Zandkreek
zoowel die te Catsoheveer als te Wolfaartsdjjk
het ontgelden.
Aan den veerdam te Camperland
ontstond Vrjjdag j.l. een val, die bjj eene
lesgte van ongeveer 90 M. eene breedte heeft
vnn 25 30 oM., de veerdam is daardoor weer
ingekort met 30 meters.
Deze oever wordt voortdurend geteisterd
door dergeljjke vallen, waardoor de veerdam
;in enkele jaren veel is ingekort.
Te Coljjnsplnat is een zinkstok, ter
grootte vnn 2000 M3, dat gereed lag om ge
zonken te worden over een lengte van 30 M.
geheel vernield.
Te Zierikzee is veel sohade aan de
woningen en het houtgewas aangericht. Het
