MIDDELRIRGSCHE COURANT.
3 Juni.
N°. 129,
140' Jaargang,
1897.
Donderdag
Deztf courant verschuilt d a g e 1 y k amet uitzondering va* Zoa- ea Feestdagen.
Pi^8, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland üraaoo p.p^ 2.-aj
Afzonderlijke nnmmers kosten 5 cent.
IAdverteatiSa voor het eeratvolgeai
lomner moeten de» middag» vóór
Middelburg 2 Juni 8 u. ra. 65 gr. m. 12 n.
70 gr., at. 4 u. 66 gr. F. Verw. aw. N. wind.
nor aan het bureau besorgd sga.
Advertenüëa: 20 cent per regel. Geboorte* dood- en alle, andere familieberichten ea
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent Reclames 40 cent per regel
Gtoote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentie* bg abonnement op voordeelige
voorwaarden. Frospeotumen daarvan zgn gratis I
aan het bureau te bekomen.
A genfen.
Te TernenzenM. de Jonob te Rotterdam
NIÏGH VAH Dixmab.
Aauifaandea Maandag (Tweedes
Plnbitevdag) venckijnl de Middel-
bugaehe Coaraat niet.
Middelburg 2 Juni.
Losse wei op polei peM.
X.
ZKLFR KISELK VLIIIIIGER»
hebben naar wij tot onze verbazing za
gen meegewerkt om de candidatuur van
jhr mr A. P. C. van Karnebeek mogelijk te
maken.
Mogen wij daarom vooral de ingezetenen van
onze zusterstad eens herinneren aan de zon
derlinge houding, door dezen oud-commissa
ris des konings in Zeeland het vorig jaar
in de Tweede kamer aangenomen bij een
voor Vlissingen en Walcheren zoo belang
rijke kwestie als die der marinesluia en haven?
Over de zaak zelve behoeven wij niet uit
te weiden en evenmin over hetgeen de heer
Van Karnebeek sprak om te betoogen, dat
geen der door de commissie in deze voor
gestelde en voor Vlissingen gunstige con
clusies moest worden aangenomen.
Hfl deed dit met zeker gewicht, zich be
roepend op zijne bekendheid met den toe
stand, „door praktgk en aanschouwing" ver
kregen.
En tegelijkertijd gaf hij door zijne woor
den blijk, dat hy niet op de hoogte]was van
de zaak, wat wy in ons nommer van 16
Maart 1896 uitvoerig aantoonden.
De heer De Kanter, die destijds, in tegen
stelling met den heer Van Karnebeek, met
warmte opkwam voor de belangen van
Vlissingen en Walcheren, toonde vrij wat
beter bekend te zijn met den toestand, dien
de oud-commisBaris van ons gewest had
moeten kennen vóór hij daarover sprak, en
drong hem eenigszins terng te komen op
zijne geuite meening.
Zijn onjuiste beschouwing over de keuze
van het terrein voor de buitenhaven deed
destijds vermoedelijk in de Kamer vry wat
kwaad, omdat hij zich nog wel uitdrukkelijk
beriep op zyne verhouding van weleer tot
ons gewest en, op grond daarvan zich
bekleedend met eenig gezag, de kamer onder
den indruk bracht dat bij goed ingelicht en
volkomen op de hoegte was van den toestand.
En dit is duidelijk gebleken niet bet
geval te zijn.
Waarlijk, Zeeland behoeft zyn oud-com
missaris alles behalve dankbaar te zijn voor
zijn optreden in deze zaak, waarby by,
dankt ons, ook voor zyn eigen prestige
beter had gedaan zich niet op den voorgrond
te plaatsen.
En het is daarom des te zonderlinger, dat
men juist hem koos om gesteld te worden
tegenover een man als mr E. Fokker, die
altijd zich voor de belangen van Vlissingen
en Walcheren op de bres stelde en dat deed
met grondige kennis van zaken,
met talent en met hart en ziel.
MKK BEKfT HET WEER DRIK
over tyrannic, over gezag uitoefenen.
Maar door wie wordt dat gedaan?
Nu heet het by enkelen en zij trachten
dit anderen wys te maken dat de kies-
vereeniging Eendracht maakt macht te Mid
delburg dat deed, nadat zij zich bij de
Liberale Unie en hare jongste programma's
aansloot.
Zonderlinger redeneering is wel niet denk
baar.
Eene vereeniging, wier doen en laten als
;t ware een open boek is; die hare verga
deringen in bet openbaar houdt, tenzy de
leden zeiven verlangen dat zy in comité-
generaal overgaan; waarvan het bestuur,
dat telkens afwisselt, het aan de beslissing
dier leden zeiven overliet of zy zich by de
Unie zon aansluiten al dan niet.
Maar waarin bestaat dan toch die tyrannic
Zy, die daarover veel te zeggen hebben,
gebruiken heel wat woorden, maar argumen
ten voeren zij niet aan.
Meestal zyn het personen die óf aan de
beraadslagingen in de kiesvereeniging nooit
deelnames, óf die in de minderheid waren,
nUj uit rancune dat zij niet hun zin konden
krygen, anderen trachten te overtuigen dat
zy eigenlijk verongelijkt zijn.
En daarby zijn zulke personen dikwyls de
genen die het minst tegenspraak kunnen ver
dragen en zeker op het gebied, waar zij
thuis behooren, de grootste tyrannie uit
oefenen.
Dat anderen toch zoo wijs waren om niet
naar hen te luisteren; en vooral niet door
allerlei persoonlijke overwegiugeu zich op
een dwaalspoor lieten brengen!
Er zal toch wel geen enkele vereeniging
bestaan, waar de vrijheid wordt opgevat in
dien zin, dat de minderheid sich niet aan
de meerderheid onderwerpt.
En als men nu nagaat dat de aansluiting
bij de Unie geschiedde met instemming van
alle op de vergadering aanwezigen; dat bij
de bespreking der programma's van de Unie
slechts enkele opmerkingen werden gemaakt,
die meer van instemming dan van tegen
stand getuigdendat zelfs by de jongste
herziening van het reglement van Eendracht
rkt macht alles geschiedde by onderling,
aangenaam overleg, dan staat men verbaasd
dat er nog zyn, die zich door dergelijke
praatjes laten voeren op een verkeerden
weg en niet begrypen dat men met opzet
tracht den toestand onzuiver te maken.
Wy kunnen ons voorstellen dat men, na
een werkzaam deel genomen te hebben aan
eene poging om Eendracht maakt macht te
weerhouden zich by de Unie aan te sluiten,
zich terugtrekt.
Maar dit is, zoover wy weten, nooit ge
schied.
En zelfs in den laatsten tyd bij de be-
langryke kwesties van de programma's, die
van nrgentie en van hervorming, is van op
positie tegen de voorstellen van het bestuur
geen sprake geweest.
De schuld komt dus neer op de hoofden
van hen, die niet spraken of die afwezig
waren toen het tyd was om te waarschu
wen en die nu achteraf praten.
Dat men met zulk eene vereeniging niet
verder om wil gaan, dat is ieders recht.
Niemand wordt gedwongen.
Doch men ga dan heen in stilte; stelle
z ichzelve niet voor als de verongelijkte on
schuld, en belastere allerminst eene vereeni
ging, die niet anders deed dan de vryheid
van spreken en handelen hoog houden; en
geen tyrannie uitoefende.
TE0EK EIW PRIMCIPIEELKW
IT RIJD
mag niemand bezwaar hebben.
Als wy, liberalen, staan tegenover een
anti-revolutionnair van huis uit, dau kan de
stryd zuiver gehouden worden en kunnen
beiden voor hunne principes opkomen.
Op dat punt staan wy in het district
Middelburg vooral ook zuiver.
Anders is het echter als men zich geplaatst
ziet voor een personen-stryd, en men eikaars
krachten breken gaat door allerlei personeele
kwesties; een candidaat bestrydt omdat men
in dit opzicht hem niet magnit een ander
oogpunt, buiten de politiek om, met hem
verschilt in meening; vroeger wel eens iets
met hem had of om persoonlyke belangen
grieven tegen hem heeft.
Dan krijgt de stryd een onhebbeiyk ka
rakter en wordt de tegen zulk een candi
daat optrekkende macht een allegaartje van
het slechtst allooi, waarvoor een eerlijk man,
een strijder voor principes op staatkundig
gebied en voor algemeene belangen geen eer
bied kan hebben.
Want als elk van die stryders eens reken
schap gaf, eerlijk en oprecht, van de motie
ven, waarom bij aldus optreedt, men zou
zien dat er van een algemeenen band onder
hen geen sprake is en zy zoo los met el
kander verbonden zyn, dat het minste zuchtje
hen uit elkaar zou doen stuiven.
Welke positieve grondslag, welk staat
kundig programma, welke beginselen brachten
hen samen en houden hen byeen
Wy kunnen wel vermoeden wat zy niet
willen; maar het negatieve bindt niet.
En dat is geen wapenrusting voor mannen.
Gelukkig dat in onzen betrekkelijk kleinen
kring dergelijke motieven spoedig genoeg
naar juiste waarde geschat worden.
OP DEM YERKIEKIK6IOAG
van Dinsdag volgt nu de stemmingsdag op
15 Juni a. in de districten, waar meer dan
een candidaat is opgegeven.
Minstens drie dagen vóór dien dag
ontvangt elk kiezer een oproeping, in den
vorm van een stemkaartbevattende o. a.
een aiphabetische naamlijst der opgegeven
candidaten.
Met die kaart, als bewys van kiesbevoegd
heid, moet de kiezer op 15 Juni verschynen
aan het stembureau, ook op de kaart ver
meld. Daar eerst ontvangt hij uit de handen
van den voorzitter het stembriefje, waarop
de namen der eandidaten zyn gedrukt. In
dat stembureau staan aan weerszyden eenige
lessenaars tegen de wanden van het lokaal
elke lessenaar van den volgenden gescheiden
door een schot, ten minste 2 meter hoog.
Op eiken lessenaar bevinden zich ten minste
twee vastliggende potlooden. Daarvan be
dient de kiezer zich om op het stembriefje,
dat hij uit handen van dén voorzitter, na
overgaaf van zyn kaart, heeft ontvangen,
66n wit vakje zwart te maken, dat zich op
briefje bevindt vóór den naam ook van
den candidaat zyner kenze.
De aanwijzing van den candidaat geschiedt
aldus geheel in het geheimmen mag geen
ander briefje gebruiken dan wat men aan
het stembureau ontvangt en dat aan de
keerzijde den stempel draagt van de kand-
teekening des burgemeesters. Voorafgaande
invalling is dus voortaan uitgesloten. Ieder
stemt alzoo geheel vry. Men heeft geen naam
zelf te schryven, alleen een wit vakje zwart
te maken, zoodat niet kan worden nagegaan
hoe men gestemd heeft.
Aan hen, die het met ons eens zijn, ver
zoeken wy bet vakje zwart te maken vóór
de namen der heeten
E. FOKKER in het district Mid
delburg
I. H. C. HEIJSE in het district
Goes; en
mr J. G- VAN DE1NSE in het
district Hontenisse.
Het is zeer gemakkelyk. In elk dier dis
tricten is de naam van onzen candidaat juist
de eerste op bet stembriefje.
BeMH«li|»a «au.
By koniakiyk bealnit is aan L. G. Verkerk,
op zgn versoek, wegens liohaamigtbreken,
eervol ontslag verleend uit syne betrekking
van commies der telegrapbie van de 3e klasse.
Aanstaanden Vrgdag verleenen de ministers
van marine en van koloniën geeae audiëntie.
DIT STAD EN PROVINCIE
Zooals1" wy meldden, hebben dese week
drie politieke voordrachten plaats.
Donderdagavond spreekt de heer mr H
Smeenge te Koudeke'.rke ia de herberg
van Lamport.
Vrgdagavoad treedt hetzelfde, nis spreker
zoo goed bekende, lid der Tweede kamer in
het Schuttershof te M i d d e 1 b u r g op.
En des zelfden avond vervult de heer I. H.
G. Heyse een spreekbeurt te Domburg ia
het Schuttershof.
Wy gelooven dat eene enkele herinnering
reeds voldoende is om de belangstelling voor
een en ander bg velen op te wekken.
Telken male begint de bgeenkomst, waar
van de toegsng voor alle kiezers vrg is, te
acht uren en is er gelegeiheid tot debat.
Heden overleed alhier de beer P. P.
Slegt, ia leven notaris te deser stede.
Hg werd tot die betrekking benoemd den
3 Augustus 1863, toen hg bet ambt van bur
gemeester van Grgps- en Meliskerke bekleedde.
De overledene was iemand, die zich zeer
weinig met de openbare zaken besig hield en
zich nooit op den voorgrond stelde, behalve
wanneer het zaken van tuinbouw- of bloemen-
kweek betrof.
Zelf een groot liefhebber van bloemen en
planten, maakte b| jaren lang deel uit van
het bestuur der Vereeniging tot bevordering
van den tuinbouw in de provincie Zeeland
waarin zgne adviezen op hoogen prgs werden
gesteld.
Bg de Floralia-ieeetem der vereeniging Uit
het volk—voor het volk nlhier maakte hg
veelal deel uit van de juryook als zoodanig
bewees hg die vereeniging zeer gewaardeerde
diensten.
Men is thans besig, sooals trouwens de
ingezetenen van Middelburg wel sullen
begrepen hebben, met het steken va» nieuw#
stokken op den trommel vnn het klokkenspel
op den Abdgtoren.
Zoodra dit ia orde is en dit aal wel
bjnaea een paar dagen, missobien wel Donder
dagavond het geval zgn, tollen wg te
hooren krygen met: het heele nar Intermezzo
Sinfonico uit de Cavalleria Rusticana va»
P. Matcagnihet halve uur Serenade de
Mandoline» van Desormesea by de kwartie
ren koor uit Les cloches de CornevlLle vnn
Plazqaatta en Air Louis XUI.
Dan sullen tevens medespelen de nieuwe
plokken, vervaardigd door John Taylor. Co.,
fokken gieters te Laughborougb, die ook d$.
groote klok van de St. Paul's cathedral te
Londen hebben gegoten.
- De veld-bataljons van het 3 a reg. infan
terie uit Bergen op Zoom, Middelburg
en Vlissingen zullen van 26 Augastos
Ï>t 5 September onder kolonel A. J. Prins,
nmpeeren in het kamp bg Rgen tot het
ouden van regimentsoefeningen.
Door het centraal bureau van de telephoon
1 h i e r werden gedurende de maaa4 Mei
5310 aansluitingen tot itand gebraoht en
door dat te Vlissingen 2134.
Bg den landbouwer J. v. R. te Aze 1,
Kgkuit, zgn 50 kippen en 1 baan gestolen.
De daders, hoogstwaarsohgnlgk Belgen, zgn
tot nog toe onbekend.
- Tot kommies bg de rijksbelastingen is
benoemd, met Oefielt als .standplaats, H. van
Setringen, te Philippine*
In de Dinsdagnamiddag te S 1 u i s ge
houden vergadering vnn den gemeenteraad
werd o. a. de heer J. Verslag», ambtenaar ter
.secretarie benoemd om dé betrekking vnn
Beoretaris en ontvanger tjjdelgk waar te ne
men en zulka wegens de ongesteldheid van
den tegemwoordigen titularis, den heer A. J.
Borghstgn.
Voorts werd mededeeling gedaan dat op het
verzoek om vrijstelling te verkregen vnn het
geven van onderwgs in vak j der oaderwgswet
af wg zend is beschikt voor wat betreft de
■oholen A en C en gunstig voor wat aangaat
sohool B.
Op verzoek van A. Vlamjjnok om aankoop
vnn een stukje grond aabg het Rgksknatoor
werd afwyzend beschikt
Een dergelgk verzoek van J. D. van de
Vgver betreffende een perceeltje grond langs
het knnnnl vnn Sluis naar Brugge werd aan
gehouden tet de volgende vergadering, even
als de benoeming van een oaderwyzer aan
school A en zulks omdat de op de voor
dracht geplaatste sollicitanten niet ia het
bezit Waren vnn de akte tot het geven van
onderwgs in de vrge- en ordeoefeniagen.
Ja de Maandagavond-te Hoofdplaat
gehouden raadszitting is benoemd tot onder-
wgzer aan de sohool no. 1 de heer Ch.
Wegnea aldaar, en tot telefoniste mej. T.
Boes, in plaats van haar vader, den heer J.
Boes, wien eervol ontslag als telefonist was
verleend.
Bigkens te G r o e d e gedane waarne
mingen in de maand Mei bedroeg de gevallen
regen 40,9 mM. tegen 6,8 in Mei 1896. De
wind wm op 8 dagen N.W., 8 dagen Z.W.
7 dagen N., 6 dagen N.O., 1 dag W., 1 dag
Z.O. De laagste thermometerstaad was 41'
fahr. den lldea, de hoogste 64° fabr. den
30stea, de laagste barometerstand 753 mM.,
den 28itev, de hoogste 775 mM. den 15en,
alles 's morgens te 8 uren.
in staatkundige kringen, op de samenstelling
va* h.et tegenwoordige ministerie vooraf de
goedkenrisg van de bisschoppen verkregen
was, heeft de heer W. van der.Kaay, minister
van justitie, Dinsdagavond bg een te Alkmaar
gehouden voordracht verklaard >dat bg, die in
Mei 1894 door het vertrouwen van Hare Ma
jesteit de Koningin Weduwe Regentes met de
samenstelling van een kabinet werd belast,
qoch zelf, nooh ook door tusioheakomst van
anderen, ïich dienaangaande met és* of meer
dere van de R. K. bisschoppen ia betrekking
heeft gesteld."
Zyn oollega, minister Roël', had hem ge
machtigd dit te verklaren.
Aan het einde van zgn voordracht wekte
bö zfi» hoorders op te Bteminen op mr E.
Fokker of op hem, opdat de anti-liberalen by
de n.s. verkiezingen niet zouden winnen.
Gelegenheid tot debat werd niet gegeven.
Op 1. Janl xlj* gekozen verklaard
;ot lid der Tweede kamer op grond van
iet Se lid vnn art. 132 der kieswet, beps-
lende dat, als sleohts éea oandidaat is opge
geven, deze door den burgemeester verkozen
wordt verklaard, in de diq.tzjst.enco r
Eindhoven de heer J. Ta. M. Smits van
Ogen,
firare de heer mr J. J. I. Harte.
Helmond de heer dr P. J. F.Vermeulen.
Roermond de heer dr W. Everts.
Weghel de heer B. R. F. van Vlgmen.
Yenloo de heer dr Nolens.
Weert de heer Jan Trugen.
Al dese heeren behooren tot de R. party.
Deze opgaaf i» nog in een groot deel der
oplaag van, ons vorig nommer medegedeeld.
Dinsdag hield de heer dr Sohaepmaa te
Teraeusen eene voordrnobt over »het
samengaan der anti-revolutionnairen en katho
lieken" by de a. verkiezingen. De opkomst was
sleohts matig te noemen, althans verre beneden
de verwnohtiag.Na een inleidend woord van
den heer Kersten», pastoor te Terneuzea, waarin
de Midd. Ct., Het Vaderland enz. werden
aangevallen over hunne uitlatingen omtrent
het monsterverbond, nam de heer Sohaepmaa
bet woord om het Btandpuat van zgae party
genooten te verdedigen en den aatirevolutioa
nairea candidaat nna te bevelen.
Het applaus, dat den spreker ten deel riel,
was slechts matig. De heer Heemskerk van
Sas van Gent bedankte den bondgenoot voor
zgn pleidooi en verlustigde er sioh nog in .on?
even den beer Hennr quia te bestryden ea te
beweren dat alleen de anti-revolutionnaire de
beste party is.
De heer J. B. T. Hugeaholts, predikant
by de Ned. herr. gemeente te Axel, heef
ten gevolge van het stellen van een liberaal
oandidaat voor de Tireede kamer, als voor
zitter en lid der kiesvereeniging Onze Belan
gen aldaar bedankt.
Naar aanleiding vnn de bewering vnn pir
H. J. Smidt to Dordrecht dat, aaar bekend i»
TERKOO PINGEN ENZ
Diasdag werd te Terneuzea van
wege de geaie aanbesteedhet herstellen van
bruggen te Terneuien en te Ellewoutsdgk
(raming f 1140), onder beheer der genie te
Bergen op Zoom.
Hiervoor werd, iagesohreren door de heeren:
H. van der Velden voor f 1327, C. L. de
Smidt voor f 1320, A. Drggers voor f 1260 en
C. de Smidt Gz. voor f 1250.
Met uitzondering van den heer Drggers,
wonende te '«-Heer Abatkeike, wonen alle
iaschrgvers te Terneozen.
RECHTSZAKEN.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden (Woensdag) zgn veroordeeldwegens
straatsohendergA. C. P. Vlissingen, tot
f 1 b. s. 1 d. fa., H. B. S., Vlissingen, tot f 2
b. s. 2 d. h.het geen voldoende zorg dragen
voor een onder zgne hoede staand gevaarlijk
dier A. v. d. W., Middelburg, tot f 5 b. s. 2 d.
h.in staat van dronkenschap verstoren der
ordeH. G., Middelburg, tot f 3 b. s. 2d.}
laten staan van trekdieren op den openbaren
wegG. M., Gapinge, tot f 2 b. s. 1 d. fa.
A. T., Koudekerks, tot f 3 b. s. 2 d. h.nacht
rumoer, S. J. K., Middelburg, tot t 1 b. s.
1 d. h., L. M. J. R., vrouw van G. G. K., K.
B., G. B. v. V., J. P. 8., I. P. S„ Middelburg,
tot f 2 b. 2 d. h., C. B., P. S., P. d. V., A.
P., W. P., Domburg, W. J. d. J., Oostkapelle,
tot f 2 b. s. 2 d. h.verkoopea van sterkea-
dxaak in het klein, zonder vergunning J. W.
M., vrouw v. P. J., Middelburg, tot f 1 b. s.
1 d. b.wateren buiten de bakken te Mid
delburg M. G., Middelburg, tot 11 b. s. 1 d. h.
Verder wegens bet, als geleider vaa een
met een paard bespannen voertuig te Vlissin
gen, niet zorgen dat dit voertuig gedurende
den tgd van één uur na zonsondergavg tot
een uur voor zonsopgang voorzien is van eene
helder brandende lantaarn1. M., Vlissingen,
tot f 2 b. 1.1. d, h.-, als liedjeszanger zgn be
roep uitoefenen te Vlissingen, zender vergun
ning S. D. 8., Enkhuizen, tot f 1 b. s. 1 fa.
rondventen van visoh te Vlissingen, zonderdac
daarvan eene keuring heeft plaats gehad M.
d. R., Arnemuiden tot t 0,50 b. s. 1. d. h.
rjjden met een voertuig bespannen met bon
den te Vlissingen, terwgl men op dat voertuig
heeft plaats genomenN. M., Westkapelle,
tot f 1 b. s. 1 d. b.
Verder wegens dronkemohspP. M. T., G.
B. v. V., W. K., P. ten D., J. P., P. B., J. J.
v. A., A. A., P. L. V., C. v. P., Middelburg,
W. B., A. J. 8., Vlieringen, A. T., Goes, tot
t 1 b. 1 d. h., H. T., J. L., L. C. M., A. S.f
Middelburg, P. K., Domburg, P. H., Kruinin-
gen, tot f 3 b. r. 2 d. h., M. A., Middelburg,
M. B. Weztkapel'e, tot f 5 b. i. 3 d. h.,C. S.,
Middelburg, tot f 10 b. s. 3 d. h., C. J. B.,
Middelburg, tot f 15 b. 3 d. h., L. J. K.,
Middelburg, tot 3 dagen h., J. K., Middelburg,
tot 1 week b., A. M., Middelburg, tot 10 d. h.
De kosten te dragen door den Staat.
ONDERWIJS
Bg het te Laiden gehouden examen voor
bewaarsohoolhoudereseen is o. a. de hoofdakte
toegekend nan mej. W. Pwuisse te Vlis
singen.
Mej. W.A. Swennevan Wissekerke,
thans te Valkenswnard, slaagde Dinsdag 1.1,
te 's-Hertogeabosoh in het examen voor de
nuttige handwerken.