MIDDELRIRGSCHE COURANT. N°. 35, 140° Jaargang. 1897. Donderdag 11 Februari. Deze courant verschijnt d a g e 1 y k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.- Afzonderiyke nummers kosten 5 cent. Thetmometor. Advertentiën voor het eerstvolgend Middelburg 10 Febr, 8 u. vm.^37^ gr., m. 12 u. j nummer moeten dee middags vóór 42 gr., av. 4 u. 45 gr. F. Verw. kr Z.W. wind. betr. 1 uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bg abonnement op voordelige i voorwaarden. Prospectussen daarvan zgn gratia I aan bet bureau te bekomen. if enten. Te Terneuzen: M. de Jonge; te Botterdam Nhgh van Ditmab. Middelburg 10 Februari. De anti-re v. kiesvereeniging Nederland en Oranje te Groningen heeft wtêr eens een bewjja gegeven van ospraotische overdrijving Zjj nam de volgende motie aan >De kiesvereeniging enz., met diep leedwezen vernomen hebbende, dat de bepaling van de politie-verordening der gemeente Wonsera- deel, waarbjj het ia het openbaar uiten van Godslasteringen strafbaar was gesteld, bjj koninkljjk besluit is vernietigd >Spreekt haar vertrouwen uit, dat de antir Kamerolub in tene der eerstvolgende verga deringen van de Tweede Kamer de regeering er op zal wjjzen, dat dcor bedoeld Koninkl. Besluit de aere Gods aangerand en allen Chris, tenen in den lande smart aangedaan is." Van deze motie zal een afschrift gezonden worden aan den heer J. va» Alphen, voor zitter der anti-rev. Kamerolub. In de kamer zullen wjj zeker wéér eenigen tjjd zien zoek gemaakt met gepraat over een kwestie, die eigenljjk geen kwestie behoeft te zgn. Want welk verstandig mensch zal nog ee» pleidooi durven leveren, ter verdediging van de vernietigde bepaling der politie-verordening te Wonseradeel? Zoolang het eene onmogelijkheid is vast te stellen wat onder Godslasteringen moet worden verstaan, is het decreteeren van znlk eene bepaling een onding. De regeering, die wel inzag dat ejj tot aller lei dwaze en onbilljjke vervolgingen zou aan leiding geven, beeft het gemeentebestuur va» Wonseradeel dan ook wjjseljjk behoed voor eene dwaasheid. Hoezeer ook wg afkeuren de onhebbe lijke straattaal, die wg van de jeugd vaak hooren, en de treurige gewoonte van groot en klein om na een paar woorden een z. g. >knoop" erop te leggen wjj meenen toch dat het middel, hetwelk de vroede mannen in Wonseradeel zoude» willen toepassen, erger is dan de kwaal en gevaarlijk in de toepas sing wezen zou. Wg geloovest dat het best is om op scholen in huis, ja in eiken kring tegen dit misbruik te waarschuwen. Daarom lazen wg met genoegen dat de anti-revolutionnaire Nederlander eigen partggenooten eene ernstige reprimande geeft om het misbruik, dat tegenwoordig in den politieken strjjd van Gods naam gemaakt wordt. »Het volk des Heeren">Gods kis- deren"»Gods volk" al zulke woorden moeten dienBt doen om tegenstander s verdacb' te maken of medestanders te vleien. Sr is dus in eigen boezem, onder hen, die zich zoo zeer ergeren, nog veel te wieden eer het onkruid weg is, waartegen men in Wonseradeel zoo zorgvuldig wil waken. 11e Ma»*schappij van Weldsdlglield. Door den heer Job. van der Have, directeur van die Maatschappij, is een prospectus ver spreid, waarin op die nuttige instelling de aandacht wordt gevestigd. »Te midden van den strgd om het bestaan, die thans allerwege heerscht en waaronder ook onze landbouwende bevolking maar al te zeer gebukt gaat; te midden van armoede en ellende, welko haast niet te lenigen is; te midden van ontevredenheid en tweespalt, welke maar al te vaak wet en orde dreigen te verbreken, vervalt zoo zegt de direc teur de Maatschappij van Weldadigheid reeds 75 jaren lang hare verhevene roeping met eere om zooveel mogelijk verarmde ge zinnendoor eigen arbeid, aan een bestaan te helpen en hunne kinderen eene degelijke opvoeding te verzekeren. Zjj opent steeds nieuwe bronnen van be staan, door heidevelden te berEoheppen in bosoh, bouw- en weilanden en door bet doen aanleeren van onderscheiden soorten van in- dustrieelen arbeid, die een bestaan opleveren. Reeds zgn bjjna 2000 hectaren in exploitatie gebracht en vinden ook bjjna 2000 mensohe» er niet alleen een behoorljjk bestaan, maar bovendien allez wat zg noodig hebben om, als mensohen en als burgers van Nederland, aan hunne bestemming te kunnen beantwoorden. In de Maaticbappjj te Frederiksoord, Wil lemsoord en Wilhelmina'soord leven thans omstreeks 200 landbouwersgezinnen, welke £esn armoede meer ljjden. Ruim 80 arbeiders gezinnen worden er opgeleid tot landbouwers, en ruim 200 bestedalingen, meestal weezen, worden in het huisgezin opgevoed en gevormd voor het leven, naar de gezindte, waartoe zij behooren, terwjjl de rest der bevolking zich met allerlei industrieelen arbeid bezig houdt. De grootste zegen evenwel, die van de Maat- sohsppjj uitgaat, iB niet gelegen in het dage- Ijjksoh brood, dat zjj verschaft, of leert ver dienen aan dezulken, die, alleen staande, des strjjd om het bestaan niet kunnen volhouden, maar ia voor al gelegen ia den beaobavende* invloed, dien zjj uitoefent op het tioeede ge slacht, de kinderen der bevolking en de wee- «gn, die aan hare leiding zgn toevertrouwd. Aan sohoolonderwgs wordt 1 jjzonder veel zorg besteed. I» 5 scholen wordt op uitmun tende wjjze lager en, waar dit noodig is, ook uitgebreid lager onderwijs gegeven, terwjjl nog vakscholen voor landbouw, tuinbouw en boschboutv gelegenheid voor verdere vorming aanbieden. Bovendien bestaat er een cursua tot vorming van onderwjjsere, telegrafisten, commies of spoorwegconducteur, oefening in den wapenhandel enz. Dan nog kan allerlei handwerk of ambacht worden geleerd in de fabrieken en werkplaatsen,door de Maatschappij opzetteljjk daartoe ingericht en die dus ook als leer- of vakscholen kunnen worden be schouwd. Op deze wijze worden er jaarlijks 50 (X 60 jongelingen voor nuttige betrekkingen opgeleid en, voor zoo verre dit mogelijk is, ook geplaatst Niet minder ernstig dan voor sohool- en vakonderwijs wordt voor de Godsdienstige vorming der jeugd zorg gedragen. Er zgn protestanteebe en roomsch-katholieke kerken en evenals bjj de scholen, heerscht ook hier leerplicht bjj die geestelijken, tot wier kerk zjj behooren. De opvoeding der weeeen wordt uitsluitend toevertrouwd aan personen van dezelfde kerk waartoe de ouders van de kin deren behoorden. Daarentegen worden op het gebied der maatschappij geen kroegen of drankwinkels geduld. Het gevolg van een en ander is doideljjk zichtbaar in de welvaart, de beleefdheid en de tevredenheid der bevolking, die inderdaad gunstig afsteekt bjj wat men elders in den omtrek vindt. De zegen, welke van deze maatsohappg uit gaat, is moeieljjk te schatten. Yelen in den lande dragen haar daarom ook een warm hart toe en steunen haar gaarne in haar edelaardig pogen om wel te doen. Het Koninklijke Huis en de Koninkljjke familie gingen steeds op onbekrompen wjjze voor en de Koningin-Regentes is nog de Hooge Beschermvrouw der maatschappij. Vele aan zienlijken in den lande offerden vaak groote sommen op dit altaar van weldadigheid. Op veie plaatsen in ons vaderland zgn afdeelingen gevestigd om hare belangen te behartigen. We hebben echter aan nog meer medewer king behoefte, aan de medewerking van alle die het kunnen, zonder onderscheid. Wjj roepen daarom met volle vrijmoedigheid allen toeKomt en ziet ons aan het werk 1 Frederiksoord is vooral in den zomer een be zoek waard en wie hier komt, wordt gewoon lijk ook een medewerker. Zendt ops van uw geld. Zendt ons uwe weezen ter opvoeding in het huisgezin en ter vorming voor het leven. Steunt ons met uwe liefde en met uwe voorspraak daar waar het noodig is. Als men op deze wjjze alom in Nederland wilde werken, zouden van lieverlede werke loosheid, armoede en elke reden tot ontevre denheid zeer verminderen, zoo al niet gelei delijk verdwjjnen." Men wordt lid der Maatsohappg door het betalen van f 2.60 per jaar. Elke bgdrage wordt echter gaarne aanvaard. Met dat prospectus ontvingen wg een kaart van de maatsohappg, waarop de indeeling der gronden, de ligging der scholen, fabrieken en boerderijen alsmede de wjjae waarop een be zoek aan de maatschappij gebracht kan wor den, duideljjk zgn aangebracht. Deze kaart wordt tegen betaling van 25 cent franco toegezonden. Volgens een particulier schrjj ven uit Temate bezocht het te Temate gestationneerde stoom schip der gouvernements-marine Zeemeeuw op zgn reis naar de Noord- en Zuidkust van Nieuw-Guinea, de Mappia eilanden, gelegen drie wachten (12 uur) stoomende benoorden de Geelvinkbaai. Op deze lage, geheel met klapperboomen begroeide eilandjes, werd een geheBche» Ameri- kaansohe vlag aangetroffen, die onmiddellijk werd nt rgehaald en door onze driekleur werd vervangen. Ook werden eenige onderzoekingen gedaan op het in de Etnabaai gelegen eilandje Zakahia, waar steenkolen werden aangetroffen, doch van zeer inferieure «[ualiteit. Met hoogwater loopt deze kolenbedding geheel onder, zoodat ze voor exploitatie wel ongesohikt zal zgn. AT JE H. De laatst ontvangen Indische bladen deelen omtrent de vervolging van Toskoe Oemar nog mee, dat bjj een verkenning de door hem in genomen heuvelstelling verlaten bleek te zgn. Met zgn drie vrouwen, zgn kinderen en zg* gewapende volgelingen nou hjj naar het bo- venlaad van Doja zgn uitgeweken. De ooloane bljjft voorloopig in het Lohongsche patrouil leeren. De Koningin-Regentes heeft aan de wedu wen van sommige officieren, die te Atjeh ge sneuveld zgn, kwjjtoohelding verleend van de terugbetaling van bjj overplaatsingen genoten voorschotten, althans van de gedeelten die bjj het overigden van de eohtgeneoten nog niet aangezuiverd waren. Bjj kon. besluit: is e8n pensioen van f 3000 verleend aan J. A. Geakama Bakker, laatstelijk ontvanger der dir. bel. te Rotterdam, 2de afdaeling; is wegens eindiging van hun dienstverband, een eervol ontslag verleend uit hunne betrek king tot de landmaoht aan de reserve officieren van gezondheid late k). A. M. Grondhont en dr W. F. H. SohelkJy, alsmede aan de reserve officieren van gezondheid 2de kl. J. H. Perk, dr J. Sytsma, G. J. van de Linde M. P, Riaselada en N. Lansdorp Jz. Vrjjdag verleent de minister van koloniën geen audiëntie. énrlnane. De West-Indiër verklaart in zgn terugblik op het afgeloopen jaar met dankbaarheid dat de kolonie, evenals over 1895, ook over 1896 alle reden van tevredenheid heeft. Yan rampen en epidemieën, beroeringen en wanorde zegt het blad bleef het land ook thans gespaard. Alles ging zgn iub- tigem gang. Het bestuur van jhr. Yan Asofa van Wjjck maakte plaats voor dat van mr. Tonokens Wederom kan getuigd worden hoe onze bronnen van inkomsten zich tastbaar bljjven uitzetten, niettegenstaande een ernstige daling van de marktwaarde onzer landbouw-produoten de exploitatie met gevaar dreigt. Te hopen is het, dat bet vanwege de Brit- sche regeering eerstdaags in te Btellen onder zoek in hare West-Indische koloniën naar de middelen tot behoud van de rietsuiker cultuur ook een oplossing zal brengen aan den strjjd, dien deze tegen den beschermd 'wordenden beetwortel heeft te voeren. De lage oacaoprjjzen moesten, dunkt ons, een vingerwijzing wezen om naast de oacao andere meer winstgevende gewassen te ver bouwen De kleine landbouw neemt met den dag toe en wjj mogen ongetwijfeld daaraan dank weten dat bet hoofdvoedsel van da bevolking sedert etteljjke maanden voor billjjken prjjs te krjj- gen iB. Yan onze ngverheid kan niet anders gezegd worden dan dat daarin vooruitgang is waar te nemen. Wel moge de goud-industrie in het afgeloopen jaar minder hebben opgebracht dan in 1895, men vergete niet, dat de seizoe nen vooral het goudwasschen erg bemoeilijk ten. IntusBchen nam dit niet weg, dat er op dat gebied verbeteringen plaats hebban, die een hooge vlucht dier industrie zullen tengevolge hebben. UIT STAD EN PROVINCIE Afgaande op berichten in andere bladen afkomstig van een en denzelfden persoon, die er maar op los schrjjft zonder ernstig te onderzoeken zou men zoo vermoeden, dat de verschillende categoriëa van adspirant- kiezers in Middelburg zich t&meljjk van hun plicht kweten, door zich ten raadhuize aan te geven. De werkelijkheid leert echter anders en daarom wekken wjj onze lezers, die olgens de een of andere bepaling der kieswet in de termen vallen om op de kiezerslijst ge plaatst te worden, nogmaals op om véor den 15en dezer de verplichte aangifte te doen. Ook zjj, die twjjfelen of zjj al dan niet ambtshalve op de kiezerslijst gebracht zullen worden, raden wjj dringend een gang nas het raadhuis aan. Men stelle dit volstrekt niet uit, gedachtig aan het bekende spreekwoordva» uitBtel komt afstel", want tal van oorzaken kunnen in de laatste dagen allicht de aangifte ver hinderen en men rekeie er opis de vastge stelde datum voorbjj, dan is voor dit jaar de kans om kiezer te worden onherroepelijk ver koken. Te Tiel vroeg een werkman, die zioh niet als loonkiezer kon aaamelden, omdat hg minder dan f 7 in de week verdient, aan zjjn huisbaas de huishuur met een kwartje per week op te slaan, teneinde zoodoende huur- kiezer te worden. Als dit waar is, dan zou die man anders handelen dan zjj, die uit vrees voor een be trekkelijk geringen aanslag in den hoofde- ljjken omslag, zioh voor het kiesrecht niet aangevea Jammer dat hetgeen hjj vroeg hem dit jaar het kiesreoht niet meer bezorgen kan. Dan eou die gevraagde verhooging van huur vóór 1 Aug. van 1896 moeten zjj a iagegaan. Zoo is, meenen wjj, namelijk de bedoeling der wet. Of heeft het berioht slechts ten doel eene vingerwijzing te gevent Men verzoekt ons, wjjl daaromtrent mis verstand bljjkt te bestaan, de aandaoht van hen, die in de personeele belasting worden aangeslagen, te vestigen op de bepaling van art. 14 der wet. Dat luidt: >De belasting wordt berekend naar het getal haardsteden van ieder peroeel met meer dan ésne haardstede. Voor elk vertrek, dat in het be lastingjaar op e a of meer dagen vóór 1 April of na 31 October wordt verwarmd, wordt éeme haardstede gerekend. De gangen, portalen en trappen van een perceel worden te aamen voor éen vertrek gerekend. Als verwarmd wordt besohouwd het vertrek, waar zich een haard of andere vaste stook plaats, eene kachel of ander stooktoestel of •en warmteleider bevindt, waaneer een en ander kan worden in gebruik genomen zonder dat eenig metsel- of pleisterwerk geheel of gedeelteljjk wordt verwijderd of beschadigd. Indien een stooktoestel is geplaatst in de afscheiding tus&chen verschillende vertrekken, wordt elk dier vertrekken als verwarmd be schouwd. Toestellen, die gebruikt worden zonder af voer in een sohoorsteen of in de open luoht, bljjven buiten aanmerking." Indien in den loop van het jaar hefzjj tóor 1 April, hetsjj na 31 October andere vertrekken in den zin der wet worden ver warmd dan die, waarop bjj de aangifte is ge rekend, moet vooraf eene nadere aangifte worden gedaan. Burgemeester en wethouders van Mid delburg hebben tegen 1 Maart a.s. op verzoek eervol ontslag verleend als oaderbrand- meester aan den heer J. Yan Pagé. Te Middelburg werd door 8 lote- lingen der liohting van 1897 deelgenomen aan het examen, om bjj de a. s. iadeeling te wor den ingeljjfd bjj het korps en in het garni zoen hunner keuze. Hiervan slaagden 6. In den op Het Zand, gemeente Koude- kerke, «taanden stal van den heer E. Bannet, veekoopman alhier, ia een geval van milt vuur voorgekomen bjj een melkkoe. Het dier is aan de ziekte gestorven en volgens voor schrift verbrand. De stal is onder politietoe zicht gesteld. Reeds meermalen kwam, zooals men weet, bjj dien veehouder deze ziekte voor. Aan de ponton te Ylissingen, da plaats van waar de stoomschepen der Maat sohappg Zeeland afvaren, is Dinsdag middag een aia heer gekleed vreemdeling gearresteerd, die den overtooht naar Engeland wilde ma ken, doch daarin dcor den commissaris van ■jjkspolifcie werd verhinderd. De man, die gevankelijk naar Middelburg werd gebraoht, scheen te Amsterdam zioh aan diefstal of oplichtetjj schuldig gemaakt te hebben. Heden ochtend is de verdachte per trein van hier naar Amsterdam overgebracht. Alweer is te Ylissingen fraude ont dekt bg den invoer van gedistilleerd. Dinsdag avond hield een kommies der belastingen een bemande flasoh aan, volgens geleibiljet in houdende 10 liter brandewjjn ad 40 sterkte. Daar het den kommies voorkwam dat, af gaande op het geleibiljet, de inhoud meer bedroeg dan het geleibiljet aangaf, heeft hjj de bemande Qeaoh in beslag genomen, die later bleek te bevatten 14 liters brandewjjn ter sterkte van 36 Te Zoutelande hield Dinsdagavond da heer H. A. de Yries in de openbare sohool, voor een talrjjk opgekomen publiek, eeae lesing over de nieuwe kieswet, Aldaar is een ongeveer 10-jarig grjjsaard nu en dan aan toevallen ljjdeade, Dinsdag namiddag op eene allernoodlottigste wjjze om het leven gekomen. Nadat hg nog metsmBak zgn middageten bad gebruikt, en de huisge- uooten zioh buiten de woning hadden yerwjj- dsrd, sohjjmt bjj op eene stoof bjj de kachel plaats te hebban genomen. Daar is hg zeer waarschjjaljjk in een soort slaap beroerte ge vallen en in brand geraakt. In liohte laaie staande, zal bjj zeker tot bewustzijn zgn gekomen; want, nadat hg nog aan het raam der kamer om hulp had uitge zien (af te leiden uit de omstandigheid, dat de bloempotten van de vensterbank in stuk ken op den grond lagen), is hg door den gang gevluoht naar den tuin, waar hjj bjj de welpui is neé rgevallen en brandende gestor ven. Zjjn geheels lichaam was verkoold, toen een der huiBgeaeoten hem aldaar aantrof. Bljjkena het dertigste jaarverslag der bouwvereeniging Help u zeiven te Goes be droeg op 1 Jan. 1896 het aantal leden 91; 5 traden uit, 6 nieuwe leden traden toe, zoodat op 1 Jan. van dit jaar de vereeniging 92 leden telde. Aan coatributie werd ontvangen f 1414.05, aan aandeelen en winst werd uitgekeerd f 2211.92'. De geboawen werden het geheele jaar bewoond en behoorlgk onderhouden. Voor onderhoud was beschikbaar f 306.76' en uit betaald f 192.16. Van de winst werd voor dit doel genomen f 200, soodat voor 1897 beschikbaar bleef t 314.60K De baten en lasten wgzen een bedrag van f 1003.50 aan. Het reservefonds is gestegen tot i 555.68', het actief, kosten der gebouwen en contanten bedraagt f 14.390.04', ter wjj L het passief, oader welke som het aandeel der leden, winst en contributie f 1182.98 enz., hetzelfde bedrag aanwjjst als het actief. De ontvangsten öedroegen t 3518.16', de uitgaven f 3488.24, terwjjl up 31 Deo. 1896 aan contanten in kas was f 29.92'. In die gemeente is tegen een gehuwde vrouw proces-verbaal opgemaakt wegens het plegen van verschillende diefstallen van eet waren en huishoudelijke artikelen, tennadeeie van haar meester, een bakker in de voorstad, bjj wien zjj werkte. De politie stelde een onderzoek ia hare woning in en vond een en ander van het gtsfcolene. De vrouweijjke klerk der telegrafie 2e kl. G. W. Noteboom is van Rotterdam naar Goes verplaatst en de klerk der postergen en telegrafie 2e kl. J. H. Sohenk van Hans- weert naar Rotterdam. Het drietal voor predikant te Goes, va- oalure-Huet, bestaat uit de heeren P. de Buck, te Oost-Kapeile, J. Draaisma, te Steenbergen en J. Doorenbosoh, te Barneveld. Te 'sHeerenhoek, eene gemeente van 1011 zielen, bevinden zioh 17 ingezetenen van 80 jaar oud en daarboven, eene bijzonder heid die wel in weinig andere gemeenten zal voorkomen. De vorige week Donderdag werd te Ber gen op Zoom, onder voorzittersohap van den burgemeester van die gemeente, eene verga dering gehouden ter bespreking van een weg langs den Scheldedam tussohen Noord-Bra bant en Zeeland. Deze vergadering werd, volgens een bericht i» De Zoom, hjjgewoond door vertegenwoor digers van de gemeentebesturen van Bergen op Zoom, Kruiningen,- Rilland-Bath, Woenadrecht, Ossendrechthet bestuur van den polder Nieuwland, Zuid^oXdex van Os sendrecht, het watersohap Kruiningen, NieutVe Oldenzepolder, DamespoXdor en den Noord- polder van Ossendreohthet hoofdbestuur van den A. N. Wielrijdersbondterwjjl alle leden der Kamer van koophandel te Bergen op Zoom met den secretaris aanwezig waren. Algemeen werd de wenscheljjkheid betoogd van het tot stand komen van eeu tg- en voet- weg laags den Scheldedam, terwjjl bjj nadere toelichting van den burgemeester van Rüland- Bath een geschikte weg werd bevonden van den Spoorwegdam tot den Batsohen djjk door den polder der Ned. Landaanwinning Mij. naar het voormalige fort Bath sot den Kr uk- weg, die zich aan den hoofdweg aansluit. Ten slotte werd dan ook die weg als het meest geschiktste aangenomen en aan de kamer van koophandel opgedragen bjj de heoge regeering de noodige stappen te doen om het doel te bereiken en zich eene oommissie van advies, bestaande uit minstens vjjf leden, tee te voegen. Te Scherpenisse is bjj herstemming tot lid van den raad gekosen de heer M.Yos met 56 stemmen. Op den heer O. A. Geuze waren er 33 uit- gebraoht. Bjj eerste stemming verwierven de heeren Vos 33, Geuze 17, D. Keur 16 en P. van Dalen 13 stemmen,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1897 | | pagina 1