MIDDELBURGSCHE COURANT.
N°. 6.
Vrijdag
8 Januari.
Het Tooneel.
140' Jaargang.
1897.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k 8met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Thermometer.
Middelburg 7 Jan. 8 u. vm. 37 gr„ m. 12 u.
40 gr., av. 4 u. 34 gr. F. Veiw. taa kr. Z. O. wind.
Advertentiëa voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór één
uur aan het bureau bezorgd zgn.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 ceDt per regel.
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bp abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospeetussen daarvan zgn gratis
aan het bureau te bekomen.
Igenteit.
Te ZierikzeeA. c. de Moon, te TholenW.
A. van Nieuwbnhtjnzkn.
Middelburg 7 Januari
Eene onuitgesproken rede in de
Tweede Kamer.
Mgnheer de Voorzitter
Bg de behandeling der Waterstaats-begroo-
ting voor 1897 is bg art. 110 door den heer
Hennequin opnieuw de toestand van de haven
van Philippine ter sprake gebracht. Voor de
tweede maal zal aan deze gemeente een Bub-
sidie van f 2000 verleend worden, om de haven
nogmaals te kunnen uitdiepen. Bet zal wel
de laatste keer zgn, dat men door uitdieping
de vissohers en schippers aldaar zal te hulp
komen.
Ook de regeering sobgnt tot het inzicht ge
komen te zgn, dat het geld, op deze wgze
besteed, weggeworpen is. Daarom wil zg de
vissohers traohten te helpen door het aanleggen
eener nieuwe haven aan den O. kant van den
KI. «Sïeüepolder. De schorgronden ten Z. en O.
van dezen polder zullen ingedgkt worden en
een steenweg zal de nieuwe haven met de
kom der gemeente verbinden.
Al dadelgk moet mg de bekentenis van bet
hart, dat deze regeering zich zoo goedkoop
en gemakkelgk mogelijk van de zaak wil af
maken. Honderdduizenden gld 't is reeds
tot vervelens toe herhaald zgn in den loop
der jaren in 's rgks schatkist gevloeid door
het inpolderen van een gedeelte van de* Brak
man. Cgfers zgn welsprekend, mgnheer de
voorzitter, en daarom spgt het mg, dat ik niet
de noodige gegevens heb, om te knnnen be-
rekenea, hoeveel op die wgze zuiver verdiend
is. Slechts van één polder is mg dit bekend.
Voor een paar jaren werd de Koninginnen-
polder ingedgkt. Bg verkoop bracht die polder
f 316.000 op, terwijl slechts f 96.000 betaald
werd voor het indgken, zoodat de regeering
aan dezen éénen polder f 220.000 verdiend
heeft. En er liggen heel wat polders in hel
vroegere gebied van den Brakman. En nu wil
het rgk Philippine afschepen met een steen
weg en een haven, die 30 40 duizend gld
zullen kosten.
Misschien zal men mg tegenwerpen, dat het
geld, vroeger op die wgze verdiend, al lang
op is. Geen nood, mgnheer de voorzitter. Daar
liggen nog uitgestrekte soborgronden, die slechts
op indjjking wachten. De heer Hennequin
sprak van eene verrekening met gesloten beur
zen, och, zooveel verlangt Philippine met-
Slechts een gedeelte van hetgeen het rgk nog
zal verdienen met de eerstvolgende inpolde
ringen is voldoende om Philippine uit zgn
benarden toestand te redden.
Maar Philippine zal niet geholpen zgn door
wat de regeering voorstelt. Als een haven aan
den Kleinen /StfeZJe-polder aangelegd wordt, dan
is de mosaelhandel van Philippine ten doode
opgeschreven. Axel, Sas van Gent, Sluis ez
zooveel andere plaatsen in Zeeland hebben eenB
in hetzelfde geval verkeerd als thans Philip
pine. Wat is er overgebleven van de vroegere
vischvangst en scheepvaart dier plaatsen Wat
is er overgebleven van de eens zoo bloeiende
vissohersplaats Biervliet, wier kom zelfs thans
nog maar ruim een half uur van het vaar
water verwijderd ligt?
Denzelfden weg zal ook Philippine opgaan,
als de haven op eenigen afstand van de kom
der gemeente komt te liggen.
FIJN» BE8CHOTE».
Nadat nu veertien jaren geleden, den
27 December 1882, Fijne beschuiten in Mid
delburg voor het eerst werd gegeve», en
wel door de vereen) ging Het Nederlandsch
Tooneelliet de toenmalige hoofdredacteur van
ons blad zich over stuk en spel niet ongunstig uit.
Hg wees er daarbg op, hoe juist de vud
andere zgde, in de Hollandsohe bladen, ge
maakte opmerking was, dat Justus van Maurik
>de eenige levende schrgver is die de kunst
verstaat een »speelbaar" blgspel i* onze eigen
taal, aan onze vaderlandsche toestanden en
zeden ontleend, te scheppen."
»Van die opmerking, zoo schreef hg,
tot de gevolgtrekking dat deze tooneeldichter
op eene meer dan gewone mate van welwil
lendheid bg zgne landgenooten recht heeft, is
de afstand niet zoo groot.
Dat standpunt is het billgke. Wanneer wg
onB de smerigheden en het onbetamelijke der
Fransohe tooneelmuze getroosten ter wille van
haar geestigheid en haar savoir-faire, wan
neer wg de lompe grimassen der Duitsohe
kluchtspeldichters door de vingers zien, omdat
ze ons de lever doen sohudden, wanneer dan
66Nederlandsch auteur zioh aanmeldt, met
Dan moet Philippine, evenals Biervliet, maar
een boerendorp worden; zal men misschien zeg
den. Wie zoo redeneert, is niet bekend met
len tegenwoordigen toestand van Zeeuwsch-
Vlaanderen. In naam hoort het Ban Nederland,
maar in werkelijkheid is het een Belgisch win
gewest geworden. Het grootste gedeelte van
Zeeuwsch-Ylaanderen is in den loop der jaren
in handen gekomen van Belgische grondeige-
oaren. Die lui bouwen hoogstens een stalletje
op hunne eigendommen, om er hun gereed
schappen te bergen of bun paarden te stallen.
Hun land laten zjj bewerken door Belgische
arbeiders, en de ingezetenen, neringdoenden of
handwerkalui, verdienen aan die Belgische
heeren in een goheel jaar soms nog geen
dubbeltje.
Ofschoon Philippine nu reeds gedeelteljjk
door vruchtbare polders omringd is, kan geen
enkele boer er een bestaan vinden. De mossel-
handel is voor de inwoners het eenige middel
om aan de kost te komen. Ook de nieuwe
polders, die weldra ingedgkt worden, zullen
zeker in handen komen van Belgen en voor
de inwoners niet veel voordeel opleveren. De
voor een tiental jaren door de Nederlandsche
regeering ingedjjkte en in Nederland gelegen
Vergaert-polder draagt zelfs den naam van
een Belgischen grondeigenaar. Dit feit is
teekenend, mgnheer de voorzitter.
De heer Hennequin zinspeelde nog op een
ander bezwaar tegen het verleggen der haven.
Kunnen de mosselschuiten niet meer vlak tot
bg het dorp komen, dan zal dit zeer onge-
riefeljjk zgn voor de vissohers. Met een paar
woorden wil ik ook hier op wgzen. Bg eiken
hoogaars, die gelost moet worden, is een ploeg
vrouwen en meisjes, meestal 5 of 6, werkzaam,
om bjj het lossen, Bpoele* en laden te helpen-
Die mosseldraagsters zullen dan in het vervolg
eiken dag minstens twee keer naar de nieuwe
haven heen en weer moeten loopen, waarmee
eiken dag ongeveer 11/i unr gemoeid is. Ook
de transportkosten van de balen naar het spoor
zullen vermeerderen. En dit ia neg maar een
klein gedeelte van de ongeriefeljjkheden, die
de vissohers zullen ondervinden, wanneer het
voorgestelde plan werkelgkheid wordt.
Deze bezwaren zgn gemakkelgk uit den
weg te ruimen, zal men misschien zeggen, als
de vissohers willen verhuizen en gaan wonen
in de onmiddelljjke nabjjheid der nieuwe haven.
Ziezoo. De tegenwoordige haven is niet meer
bruikbaar, omdat ze zoo sterk verzandt. En
in het geprojecteerde plan voor de nieuwe
haven komt ook voor de aanleg van een spui-
boezem, om de verzanding tegen te gaan. De
regeering erkent dus ongevraagd, dat ook deze
haven aan het zelfde euvel zal ljjden als de tegen
woordige. Na eenige jaren zal ook de haven
aan den *SVe£Ze-polder in denzelfden desolaten
toestand verkeeren Wat dan Ja, dan zal op
nieuw ingedgkt worden, dat spreekt van zelfde
haven zal opnieuw verlengd worden, de steen
weg een eind verlegdde visschers gaan voor
de tweede maal verhuizen en klaar is Kees.
Als de Philippiensohe visschers nu maar een
troep rondtrekkende Zigeuners of wel huis
jesslakken waren, dan was alles in orde.
Hier zou ik wel kunnen eindigen, omdat
ik meen reeds overtuigend genoeg aangetoond
te hebben, dat de wgze, waarop de regeering
Philippine uit den nood wil redden, niet in
het belang der vissohers aldaar zal zgn. Maar
al bestonden al de bovengenoemde bezwaren
niet, toch zouden de voorgestelde plannen
een stuk waarin de zedelijkheid niet gekwetst
en waarin wg niet genoodzaakt worden ons
in gedachten onder Pruisische luitenants en
in Berlgner kringen te verplaatsen, laat ons
dan de erkentelijkheid, die wg den schrgver
daarvoor verschuldigd zgn, niet bederven door
aan zgn werk den hoogsten maatstaf van
kunst, van oorspronkelijkheid, van keurigheid
in vorm en gedaohte aan te leggen.
»Met die maat gemeten, zou Fijne Beschuiten
te kort schieten. Het conservatieve orgaan
der hofstad schonk zich een gemakkelijke
triomf, toen het den neus ophaalde over het
afgèsletene van de aardigheden aan 't adres
der >adelljjke heeren en groote hanzen" en
der »fijne snufneuzen", die den hoofdinhoud
van Yan Manrik's jongste blgspel uitmaken,
't Is waar, deze satire is oud, evenals haar
onderwerp. Ook bljjft zg immer nieuw, als
dit laatste. Met name is ons goede vaderland
bjj voortduring zoo rgk voorzien van teemende
kwakzalvers en huichelende kwezels, en van
lieden, die onder een vernis van voornaamheid
hun wezen van geestelgke armoede verbergen,
dat het den blijspeldichter te vergeven is
wanneer hg, naar ezelsooren omziende, dit
ellenlange, dat ons allen voor de oogen ben
gelt, aanpakt.
>Daarom mist dit blgspel dan ook zgn wer
king niet. Hoe honderdmaal ook, in boeken
voor mg onaannemelijk zgn, omdat ik ze nood
lottig voor Philippine acht.
Bjj het traotaat van 1843, tusschen Neder
land en België gesloten, is de haven va*
Philippine als de eenige losplaats van mosselen
in den Brakman aangewezen. Krachtens dat
tractaat mogen dos in de nieuwe haven, die
zelfs onder een andere gemeente, Hoek, komt
te liggen, geen mosselen gelost worden, even
min als in de haven aan de Isabella-sluis, die
wel tot d8 gemeente Philippine behoort.
Nu moet die overeenkomst met België öf
ingetrokken öf herzien worden.
Gebeurt het eerBte, dan wordt ook de haven
aan de laabellaslnis, de zoogenaamde »Bouchout-
sohe Haven'1 opengesteld voor het loBsen van
mosselen. Het tweede kan slechts plaats heb
ben in overleg met België. De Belgischt
regeering zal dan zeker als eiech stellen, dat
de Belgische visschers ook mogen lossen in
de Bouchoutsche haven. Dan is Nederland
aan beide handen gebonden en zal wel moeten
eindigen met toegeven. Komt het zoover,
dan mogen de Nederlandsche visschers van
Philippine geruBt hun matten oprollen, omdat
ze onmogeljjk met de Belgen meer conourreeren
kunnen. Dezen kunnen dan lossen in eene
Nederlandsche haven, die 1 k 2 minuten van
hnn woonplaats verwjjderd ligt; hun balen
vervoeren ze naar het naburige station
Bouchoute, terwjjl de Philippiensohe visscherB
hun mosselen 5 kwartier ver mogen trans
porteeren.
Een groot gedeelte der mosselen wordt thans
per as vervoerd. Uren ver komen Belgische
leurderB via Bouchoute met mosaelkar of hon
denwagen hun waar koopen aan de haven
van Philippine. Zullen al die menschen dan
een omweg maken van meer dan een uur om
hun mosselen in de haven aan den Stelle-
polder te halen, in plaats van in de Bouchout
sche haven, waar zg even goede waar, mis
schien zelfs tegen minderen prjjs, kunnen
koopen V Dat is niet te verwachten.
De geheele handel van Philippine zal ziob
dan verplaatsen naar dc Bouchoutsche haven.
Na zeer korten tjjd zullen de Philippiensche
vissohers gedwongen werkloos zgn. Met de
handen in den zak mogen zg dan gaan kuieren
over den mooien steenweg, dien de regeering
wil aanleggen, of zioh gaan vestigen op de
Bouchoutsche Haven, als zjj met hunne ge
zinnen niet van gebrek willen omkomen.
Mgnheer de Voorzitter! In 1830 hebbende
vissoherB van Philippine goed en bloed opge
offerd voor Noord-Nederland. De kinderen en
kleinkinderen dier dappere oud-strjjders zouden
thans gedwongen zgn hun geboorteland te
verlaten en Belgen moeten worden Dat nooit,
zei Van Speyk.
Ik weet het wel, ook de Bouchoutsche haven
verzandt. Maar er zullen minstens een tien
tal jaren verloopen, eer die haven zoo slecht
is als de tegenwoordige haven van Philippine.
In die enkele jaren zal de handel zioh daar
sterk uitbreiden. De Bouohoutsche Haven zal
een niet onaanzienlijk dorp geworden zgn met
veel vertier. Is het eindelgk zoover gekomen
dat het vaarwater verzand is, dan zal de Bel
gische regeering niet aarzelen een kanaal aan
leggen van de Isabella-sluis naar den mond
van den Brakman op eigen kosten. De Isa-
bella-afwatering moet later toch verlengd
worden en met weinig kosten zal de Belgische
waterstaat dat afwateringskanaal wel zoo
weten in te richten, dat het tevens dienst kan
doen voor de Belgische visschers.
en op de planken, reeds voor het voetlicht
gebracht, toch is de >bode van het Patago-
niech heidenen-bekleedingagenootschap," die
met de hem toevertrouwde spaarduitjes en con
tributie voor een op te richten »tabernakel
in het westelgk deel der stad" aan den baal
gaat, ons weder eene vermakeljjke verschijning.
Evenzoo dominé Klingelman en zgn dierbare
wederhelft, sohjjnvrome bedriegers, die zg zgn.
Wel weten we, dat we velen groot onrecht
zouden doen, wanneer wg het masker dier
twee huichelaars op 't gezicht van alle vromen
gingen zetten. Maar wie een weinig wereld
kennis bezit, is met het bestaan van zooveel
huiohelarjj bekend, welke hg niet bg machte
is te ontmaskeren, dat het hem goed doet, een
paar types ervan op de planken aan de kaak
gesteld te zien."
Bg nalezing van deze beoordeeling bekoorde
ons de juistheid er van.
Wg zagen Woensdagavond Fijne beschuiten
voor het eerst in ons levenen het 'trof ons
hoe al wat zooveel jaren gelede* door Justus
van Maurik werd geschreven, nog op de heden-
daagsche maatschappg van toepassing ia.
Een oordeel over zgn stuk zal natuurlgk
afhangen van den kring, waarin me* zich
dagelgka beweegt.
Wie ii een groote atad woont en weinig
In de haven aan den flfette-polder zal dan
in een geheel jaar geen enkele mossel meer
gelost worden. Die haven zal dan alleen
gebruikt worden door de boeren en grond
eigenaren uit de omliggende polders om er
hun vlas en hun snikerpeeën te lossen. En,
sooals ik reeds gezegd heb: die boeren en
grondeigenaren zgn meestal Belgen, zoodat
niet de ingezetenen, maar wel buitenlanders
voo^Ieel er van zullen hebben.
De op deze zaak betrekking hebbende
stukken zgn gezonden aan Ged. Staten in
Middelburg om advies. Wat het antwoord
van dat ooilege zal zgn, is niet twgfelachtig.
Zg zullen niet willen meewerken om de
inwoners van een geheel dorp broodeloos te
maken. Zg zullen niet willen meewerken om
den bloeienden mosselhandel op zoo lichtvaar
dige wgze in handen van buitenlanders te
spelen. Zg zullen niet willen meewerken, om
ook de vissoherg op de Schelde voor een groot
deel over te leveren aan Belgen. Het is
reeds treurig genoeg, dat België voor een groot
deel meester is van de Zeeuwsohe polders.
Ged. Staten zullen hunne goedkeuring niet
geven aan plannen, die, zoo zg uitgevoerd
worden, Nederlandsche belangen schaden en
Belgische bevoordeelen.
Daarom hoop ik, dat de regeering alsnog
tot andere gedachten moge komen. Slechts door
het aanleggen van een kanaaltje, waardoor de
haven van Philippine behouden blgft, is
redding mogelgk.
Nog geven de vissohers hun hoop niet op,
dat aan hun billgke wensohen zal voldaan
worden. Zg vertrouwen op de koninklgke
verzekering, in '94 aan eene commissie uit den
gemeenteraad gegeven, dat de zaak van
Philippine zeer ernBtig zou worden onderzocht.
Gebeurt dit, dan twgfel ik er niet aan, of de
regeering zal aan de Philippiensohe visschers
geven, waar zg recht op hebben en dat alleen
hen redden kaneen kanaaltje. M.
Het te Goes gevestigde antirevolutionnaire
blad is nu reedB bezig om, evenals wglen
Haffmanns de katholieken, de antirevolution-
nairen onder één hoed te vangen.
Bg den aanstaanden verkiezingstrgd moet
het gaan tegen de fraotie-Bronsveld en vooral
tegen Rome.
Dit meenen wg te moeten opmaken uit een
met de gewone sluwheid geschreven opstel.
Over het verschil tusschen Koyper en Lob
man wil het blad liefst zwggen.
En niet zonder reden.
Al zitten die twee leiders elkaar duchtig
in het haar, de volgelingen moeten daarop
maar niet letten.
Laat de redactie over dit alles bedroefd zgn
en treurende; laat zg binnenskamers hare
tranen afdrogende goê gemeente moet zich
maar niet inlaten met de vechtpartg tusschen
de beide hoofdmannen, die zich geroepen
achten haar den weg te wgzen.
Aan zulke wegwgzers, die als het er op
aan komt met elkaar overhoop liggen, heeft
men anders weinig of niets
In elk geval, wg krggen van de zgde der
redactie van genoemd blad dus weer hetzelfde
spelletje als altgd.
In Goes opwekken om De Savornin Lohman
te stemmen, in Middelburg voor mr C. Lucasse,
in aanraking komt met de categorie van per
sonen, door den schrgver geschetst, zal hem
allicht van groote overdrgving beschuldigen.
Maar wie in kleinen kring zich beweegt, waa-
in de laatste jaren de z. g. vercbristelgking
van ons maatschappelgk leven schering en
inslag is, waarmee de goeden niet te na
gesproken buiohelarg hand en hand gaat,
hg zal erkennen dat Yan Maurik in vele op
zichten juist schetste.
De aardigheden, die in het stuk voorkomen,
mogen wat alledaagsoh zgnde intrige ervan
van weinig beteekenis wezen en, bg vergelg-
king met andere stukken van Yan Maurik,
in toestanden en figuren veel gelgkenia te
ontdekken zgn o. i. doet jonkheer Montyn
van Bergendiens houding en de bejegening,
die hg ondergaat, sterk denken aan eenzelfde
figuur in Janus Tulp, tooh zullen ook wg
aan dit blgspel niet den hoogsten maatstaf
aanleggen.
Dit alleen willen wg opmerkenwg zgn in
de laatste jaren zoo gewoon aan forsche
stukken, pittiger van inhoud en hooger van
strekking, dat het niemand verwonderen mag,
wanneer wg na zulk eene voorstelling niet
zoo bevredigd zgn als b. v. na Steunpilaren
der maatschappij, al is dit ook van iets vroe-
geren datum dan Fijne beschuitenom van
andere stnkken van Ibsen niet te spreken.
een volbloed Kuyperiaan, de kiezers warm
maken.
En dan als wapenkreet: tegen Rome";
dat men ten slotte, alt het erop aankomt,
^ooh weer vriendelgkheden bewgst, om zgn
hulp te verwerven bg herstemming.
Moet dat nu het gevolg zgn van de zui
vering, 'u
Het ïf'
Koyperi^»., - r>
Sohelde van zulk e;ne uouding zal
hoe diens ad vie: luiden zal.
Het Kabinet, dat heette alleen geroepen te
zgn om de kieswet tot stand te brengen,
heeft met de kamer, die gezegd werd onbevoegd
te zgn om nog iets anders te doen dan tot de
kieswet mede te werken, niettemin nog aan
verscheidene belangrgke maatregelen het aan
lijn gegeven.
Behalve de kieswet, werden in bet Staats-
ölad de bedrgfsbelasting en de personeele belas
ting opgenomen. Yoorts de wgziging in bet
wetboek van bnrgerlgke rechts/ordering (ont-
werp-Hartogh), de veiligheidswet, de herziening
van de hinderwet, die tot betere regeling van het
stoomwezen, de faillissementswet, de herziening
der wet op de Rgkspostspaarbank, de afschaffing
van den verpliehten eed voor de leden van
de Provinoiale Staten en gemeenteraden, or
ganisatie der verkiezing voor de Kamers van
koophandel, de invoering van het anthropo-
metrisohe stelsel, eene conversie der 31/, pot.
tot 3 pet. schuld, het telefoonverkeer met het
buitenland. Misschien zal vóór zgn heengaan
ook de pensioenwet voor de werklieden ia
het leven treden.
Yoor een Kabinet ad hoe en eene stervende
Kamer is dat waarlgk genoeg, om in herin
nering te blgven.
Eenige, naar men zegt, invloedrgke mannen
hebben zioh vereenigd en in een Igst vast
gesteld wat, tegen de verkiezingen voor de
Tweede kamer, in het belang van den landbouw
voor de naaste toekomst van regeering ea
volksvertegenwoordiging in hoofdzaak moet
worlen verlaagd. Als no 1 komt daarop voor j
een ministerie vaa landbouw, handel en ng-
verheid.
Eén punt is weggelaten, nl. dat der be
schermende rechten, waarover de meeaingea
te zeer uiteenloopen, dan dat men te dezen
opzichte eenstemmigheid zou kunnen ver-
krggen.
Bg kon. besluit is aan mr J. Thooft, op zgn
verzoek, eervol ontslag verleend als rechter
in de arr.-reohtbank te Zutphen, onder dank
betuiging.
AfJKH.
Volgens een telegram aan de N. B. Crt
uit Batavia liep het geruoht, dat er een nieuwe
excursie naar Pedir ophanden is. Her reserve
bataljon te Weltevreden zou naar Atjeh gaan.
Bg het laatBte gsveoht op Atjeh, bg den
tocht tegen Lohong, zgn van de koloniale
reserve gesneuveld: Korporaal F. F. Riele»
fuselier F. H. J&ger en fuselier Kampen. Yan
dat korps zgn gevaarlgk gewond fuseliers F.
Tolstra en C. Hendriks.
Aan boord van het stoomsohip Prinses Sophia
op reis naar Nederland zgn overleden de mi
litairen M. Janssen en H. G. Book, de eerste
Als tgdverdrgf kan Fijne beschuiten one een
paar uur bezighouden maar meer ook niet*
En als zoodanig heeft het zgn verdienste tegen
over een groot deel van het publiek, waar
voor het nog altgd zgne aantrekkelgkheid
blgft behouden. Dit bleek ook Woensdag
avond toen de schouwburg weêr overvol was.
Tooh kwam eenige twgfel bg ons op of bet
stuk die aantrekkingskracht zal blgven be
houden. Er klonk nu en dan wel een barte-
lgke lach, na elk bedrgf een luid applaus
maar zoo warm, zoo opgewonden als bg de
eerste opvoering was het publiek niet.
Het soheen ons of de toeschouwers minder
onder den indruk kwamen dan vóir veertien
jaar.
Dit kan een natuurlgk gevolg zgn van die
vroegere herinnering, waardoor allioht de ver
wachtingen zoo hoog waren gespannen, dat zg
bg eene tweede aanschouwen onmogelgk kon
den worden bevredigd. Maar ook, de inzioh-
ten kunnen zich wgzigenzoodat wat toen
door frischheid bekoorde, nu naliet indruk te
maken.
Hoe het zg, de oorzaak van het versohgnsel
kunnen wg niet geven, maar het versohgnsel
op zioh zelf valt niet te loochenen.
Tegenover de opvoering van het stuk staan
wg op zuiverder standpunt dan menigeen, bg
