MIDDELRIRGSCHE COURANT.
nr. 305.
139" Jaargang.
1896
Yrijdag
25 December.
MR A. J. F. FOKKER.
Die heerlijke,
Dace oourant verschelt d a g 1 ij k amet uitzondering v*n Zon- en Feestdagen,
?rQi, per kwartaal, aoowel voor Middelburg ala voor alle plaatsen in Nederland frueo p.fe 8^91
Afzonderlijke anmmera kostea 5 ceat;
Middelburg 24 Dec. 8 o. 7m. 34 jr.. m. 18 o.
36 gt.} it. 4 a. 34 gx. F.jVerw. tam. k«. Z. W. wind.
AdvorteatiSa roor het eerstvolgend
nummer moetea dei middags vóer ééa
aar aan het bureau bezorgd i|l
AdvertemtiSa t 80 ceat per regel. Geboorte- dood- ea alle andere familieberichten «a
Dankbetuigingen vaa 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 ceat par regal,
Groote lettere aaar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan sjjn gratis
ana kst bureau te bekomes.
iftatta.
Te VliasingenP. G. de Yïy Mestdagh Zoos,
te Goes: A. c. Bolüit, firma wed. A. C. db Josgb.
By deze courant behoort een Bijvoegsel.
Aanstaanden Vrijdag (E e r 8 t o n
Kerstdag) verschijnt de Middelburg-
sche Courant niet; Zaterdag (Twee
don Kerstdag) wek
De candidaat der liberalen in bet district
Zie rik zee voor de verkiezing, op Dinsdag
a., voor een lid der Provinciale Staten is
de heer
gezellige dagen zijn er wêer!
Zij brengen opnieuw tot elkaar wat korter
of langer tijd gescheiden was; zij geven
stemming en wijding aan het samenzijn.
Zoo geheel anders is dit nn dan met de
Paaseh- en PinksterdagenDan is het een
samenkomen om met elkaar nit te gaannn
komt men bijeen, om met en door elkander
te genieten van den huiselijken vrede en
het huiselijk geluk.
Altijd voor wie dien vrede en dat geluk
kennen
Zoovele jaren, zoovele eeuwen klinken de
Kerstklokken om het den menschen te her
inneren, dat er vrede op aarde gebracht zou
worden en geluk onder allen, maar nog
altijd wacht het meerendeel daarop te vergeefs
Is dat de schnld van hem die de blijde
boodschap bracht
Hoe men over hem moge denkenof men
in hem gelooft of niethem waardeeren als
een grootsche figuur, die streed voor een
goed beginsel, als een verkondiger van eene
eenvoudige, heerlijke waarheid, zal ieder die
iets gevoelt voor het goede en het verhevene
HQ gaf de eenvoudigste leer ten beste,
vervat in die enkele woorden„gij zult
uwe naasten liefhebben als u zeiven."
Hoe dit voorschrift wordt toegepast?
Onder woorden werd het bedolvenmaar
omgezet in daden nog lang niet algemeen.
't Is nu der L efde gouden tjjd,
De t-jj'd waarin wjj leven!
Zoo schreef in bittere ironie De Genestet
en zijn ontboezeming is nog geheel van toe
passing op den bnidigen tijd met zijn feilen
strijd onder hen, die bij voorkeur zich Chris
tenen noemen.
Viaag toch maar rond! Men bjjt en st-rjjd',
Door liefde alleen gedreven.
Neen, staar mg niet zoo spottend aan,
Wien broeders hardheid griefde;
Het komt op 't recht begrip maar aan,
Het recht begrip van liefde!
De Liefde doet den naaste leed,
Dat's tot zjjn best, beweert ze
De Liefde is hard, is scherp, is wreed,
Dat is juist liefde, leert ze.
De Liefde zegt ook geestigheêa,
Die de arme zielen plagen,
Maar 't is tot nut van 't algemeen,
Es niet uit zelfbehagen
Daar ze in de waarheid zich verbljjdt,
Zoo is se, allicht eens, aardig!
Doch scheld u nc6 een foutje kwjjt
De liefde is niet lichtvaardig 1
Zg ringeloort, zjj kritiseert
De stumperde naar den geeste,
En staaft hun wat de Apostel leert
Eu toontIk ben de meeBte
Haar mantel gal zg u present,
Lichtzinnige Legende!
Zg maakt de Waarheid thans bekend,
- Zg vilt de naakte ellende
Es mooht ze uit zwakheid in een vrind
Nog soms een feil verhelen,
Straks toont ze weer hoe trouw zg mint
Hun, die haar 't snoodst vervelen
De Liefde dientzg dient, als 't moet
Ook klappen toe en vegen
Desnoods vermoordt ze een zwakken bloed,
Der maatschappij tot zegen
Dat kost haar strjjd en zielsverdriet,
Verborgen tranenbeken
Maar Liefde zoekt zicb-zelve niet,
Zg zoekt Blechts uw gebreken
Zoo spreidt de Liefde, (de Echte, hoor
De Ware, streng van zeden!)
Thans in het rond (pas op uw oor
Raar goedertierenheden.
Zg werkt en bidt, wat smaad ze droeg
Van flauwe tegenstanders,
Die spotten »L i e f d e r g k genoeg
Maar lieflgk is toch anders
Aan die zijde dus geen bemoedigend
Men zou daar vooral wat ruimer, meer
onbevangen blikwat meer hart en minder
harteloosheid willen zien. Eu als dan
daar vooral geklaagd wordt over wat men
noemt minder godsdienst en meer ongeloof,
dan zouden wij willen vragenaan wie de
schnld, dat, zooals onlangs in De Tijdspiegel
werd opgemerkt, de ernst des levens
hoe langer zoo meer verdwgnt en plaats
maakt voor een luchtigheid van opvatting,
die haar ideaal stelt in genot en weelde, en
voor een scepticisme, dat eerlijkheid en
goede tïouw schijnt te willen verbannen.
Zou het niet daaraan liggen, dat men aan
het uiterlijke slechts hecht, aan de let
ter bindt, maar den geest dooft en velen
afkeerig maakt van zulk eeD liefdeloos ver
ketteren, zoo geheel tegen den geest van
hem, wien men heet na te volgen
Toch zullen tal van Kerstboomen worden
ontstoken, om de jengd te overtuigen van
de goedheid van hem, wiens geboorte men
gedenkt. Dit kan geen kwaad, als het ten
minste ban meewerken om by die kleinen
het besef te verlevendigen, dat zij even
liefderijk moeten zijn tegenover anderen,
armen, geringen en hooggeplaatsten, dat het
meer op doen dan op gelooven aankomt, en
wanneer men de kinderen daarbij geen onbe
grijpelijke, wijsneuzige versjes laat zingen.*)
Men streve vooral tegenover hen naar het
eenvoudige, het ware, het natuurlijke.
Er is onog zooveel dat het vrede en geluk
op aarde in den weg staatEr zijn nog
zooveel gegronde redenen tot ergernis zelfs
voor eenvoudige menschen, al zijn het geen
dweepers als een Tolstoï, de man, die uit
afkeer over de schijnheiligheid, waarmede
de grooten der aarde het leven hunner
medemenschen offerden onder schoonschij
nende leuzen, en over de onbeperkte heer
schappij van booze driften en hartstochten
onder het menschdom, besloot zijn leven te
wijden aan de verbetering van zijne mede
menschen en aan de prediking der deugd en
der wijsheid, zooals hij die opvatte.
En niet alleen met woorden, neen in daden
past hij zijne leer toe.
Hij dweept, maar handelt tevens ten goede,
met hart en «iel.
En wie zal hem de buitensporigheden van
zijne dweeperij kwalijk nemen
Hij blijft een groot man, zelfs in zijne
overdrijving.
Wat zal er in dien man omgaan by het
booren luiden der Kerstklokken?
Zou zyn leven thans minder tragisch en
minder verheven zijn
Wy zouden daarop geen ontkennend ant
woord durven geven.
Maar wel geeft bet- stof tot ernstige ge
dachten tot de vraag of elk onzer tegenover
de sociale nooden van dezen tijd zijn plicht
doet zooveel hij kan.
En als wy dan het voorrecht hebben een
heerlijk Kerstfeest te vieren, met en door
de onzen, dan is het misschien mogelijk dat
wij beginnen met eene goede daad, n.l. eens
te onderzoeken of wij niet hier of daar, elk
naar zijne krachten, iets kunnen doen voor
een ander om bij hem het licht der reine
menschenliefde en dat der dankbaarheid
te doen gloren.
En tocb, trots al wat beter kon en moest
zgn, kan er van elk Kerstfeest
afstralen voor ons
maatschappelijk leven.
Men behoeft daartoe nog niet eens te
knielen voor een denkbeeldige kribbe, al is
dit in onze oogen eene «eer schoone sym
boliek. Men behoeft nog niet voor de
zooveelste maal hetzelfde verhaal te lezen
of te hooren, dat telken jare opnieuw wordt
gedaan.
Er is bij het feest, dat nu herdacht wordt,
éen hoofdgedachte vol ernst, vol verheven
zin, waarop niet genoeg gewezen kan worden
Die gedachte spreekt ons van liefde voor
alle menschen, hetzij zij geloovigen ofz.g. on-
geloovigen, protestanten, katholieken, Israë
lieten of mohammedanen zijn.
Zij zegt ons, dat hij, die zoovele
werd geboren, streed tegen den
dwang der Pbarizeeën en voor de belangen
van het volk op de bres stond.
Hij vroeg liefde voor de ongelukkigen
hij wilde den nood lenigen, de sociale won
den peilen en genezen.
Dat was zijn verheven taak.
Dat velen in zijn tijd hem niet begrepen,
Middelburg 24 December.
Bjj kon. besluit:
is aan den beer J. Aikes van Kregten, op
zgn verzoek, eervol ontslag verleend uitzjjne
betrekking van vice-consul der Nederlanden
te Davos-Platz
i mr Carl Adolf Elias, te Monster, met al
zgne wettige zoo manneljjke als vrouweljjke
afstammelingen in den Nederlandscben adel
verheven met de praedicaten van jonkheer en
jonkvrouw
ia benoemd tot substituut-officier van justitie
bjj de arr.-reohtbank te Heerenveen,mr A. A.
baron van der Feltz, thans ambtenaar van het
O. M. bjj de kantongerechten in het arr. Am
sterdam, voor het kanton Amsterdam no. 4,
ter standplaats Amsterdam
is benoemd tot officier van justitie bjj de
arr.-rechtbank te Heerenveen mr P. A. van
Buttingha Wichers, thans substituut-officier
vaa justitie bjj de arr.-rechtbank te 's Graven
ige.
Stbl. no. 226 bevat het kon. besluit tot vast
stelling van het formulier voor het beschrjj vings-
biljet voor de personeele belasting, terwjjl in
de St. Ct. van heden het model daarvoor is
opgenomen.
UIT STAB EN PROVINCIE
Bjj Bon. besluit is, zoo als nog iu een
deel der oplaag van ons vorig nommer werd
gemeld, benoemd tot kantonrechter te Ter-
u z e n de heer mr W. F. E. Spiering,
thans aubstitaut-officier -van justitie bjj d<-
arr. rechtbank te Heerenvee».
i^Stbl. no. 193 bevat de wet van 7 December,
houdende overgang van gronden van het kroon
domein onder de gemeente Westdorpetot
het staatsdomein, ten behoeve van de ver
betering van de ooBteljjke waterleiding van
het kanaal van Terneuzen.
Zou men dit nu doen
Men leze 1259 van MultatulVs ideeën of
Sint Nicolaas of Kerstmis. Een voordracht
van F. Domela Nieuwenhuie.
De officier van gezondheid 2e klasse N.
Schrjjver, van het 2e bataljon 3e regiment
infanterie, alhier, wordt op den 20 Januari
a. overgeplaatst bjj het 2e bataljon 2e regiment
infanterie te Maastricht en de officier van ges-
k'. dr. B. P. van Loo op 1 Februari d. a-
van Bergen op Zoom naar Middelburg-
Tot rjjksklerk aan het kantoor der
registratie voor de burgerljjke akten alhier
door den minister benoemd de heer J. Jobse,
die op dat bureau werkzaam was.
Door den schuttersraad alhier werd
Woensdag de weigerachtige schutter J. K r. d.
V. weder veroordeeld tot vier geldboeten van
f 15 (bjj niet betaling te verhalen door provoost-
arrest), wegens het niet voldoen aan de op
roeping om zgn wapens te ontvangen.
Den 103* Januari s. zal door de scherm-
vereeniging Koningin Wilhelmina alhier,
een buishoudeljjk concours worden gegeven
op alle wapens.
Aan dat concours zal verbonden worden
een banierwedstrjjd op sabel, waaraan, naast
de Middelburgsche vereeniging, ook door ledsn
van buiten die gemeente gevestigde gezel
schappen zal worden deelgenomen.
Nu voor de levering der benoodigde
reuzel ten dienste der menages van het gar
nizoen Middelburg geen inBchrjjvings-
biljetten zgn ingekomen, is door den minister
van oorlog bepaald, dat het benoodigde uit d<-
hand moet worden aangekocht.
UitVlissingen schrgft men ons
We hadden het al zoo dikwjjl* tot de velen.
die mopperen over den ongunst'gen toestand
van den weg van het station over de sluizen
naar de stad, gezegdmenschen, weest tocb
verstandigZiet ge niet, dat hier eene nieuwe
stad bjjgebouwd wordt? Begrjjpt ge niet dat,
zoo lang zulke zware vrachten, als met hout
en Bteen geladen wagens hier moeten pas-
seeren, elke verbetering in den toestand weg-
I geworpen geld zou ejja Er er waren er die
wel ooren naar die redeneering hadden, maar
onbevredigd bleven, toen «e bjj een minder
gelukkigen pas in den modder terecht kwamen.
De heerschende duisternis maakte het gaan
ook uiterst moeiljjk. Nu krjjgen wjj echter
eene f iake bestrating in de Kanaalstraat. Dat
is een stap in goede richting. Thans staat nog
op het verlangljjstjeeene brug aan de slui
zen en beter licht.
Laat ons eohter bedenken, dat Keulen en
Aken niet op een dag zgn gebouwd.
Wjj verwjjzen den schrjjver, wat de ver
lichting betreft, naar het verslag der zitting
van de Kamer van koophandel, in het bjj voeg
sel tot dit nummer voorkomende.
Met ingang van 1 Januari a. 8. is V. M
G. Goormachtig, kwartiermeester bjj den
maildienst te Oostende, benoemd tot sloep-
roeier bjj het Belgisoh Loodswezen te V 1 i s
s i n g e n.
In de Woensdag avond door de afdee-
linM Noor d-Beve\and der Maatschappij
tot Nut van 7 Algemeen gehouden vergadering
zjj a tot candi daten voor twee leden var
't hoofdbestuur gekozen de heeren mr M. W.
F. Treub te Amsterdam en F. W. Storck te
Hengelo.
Tegen een der volgende vergaderingen zal
de heer J. Z. Riach te Scherpenisse uitgenoo-
digd worden eene lezing te komefc houden.
Woenjtdag werd door de afdeeling Zie-
r i k z e e van Volksonderwijs eene vergade
ring gehouden die niet druk bezocht was.
Aan de orde was de behandeling van de
bekende circulaire van 't hoofdbestuur, waarbjj
het voorstelt lo 't Volksblad te doen ver va'let;
2o voorloop":g een geconcentreeide houding
aan te nemen en 3o bet hoofdbestuur in die
geconcentreerde vereeniging te continueeren.
Een levendige discussie ontspon zich over de
vraagvanwaar de achteruitgang der vereeni
ging? Door enkelen werd het hoofdbeBtuu
verweten, dat het door het niet houden eener
algemeene vergadering dezen toner den ach
teruitgang zou veroorzaakt hebben.
De heer Van der Have, lid van 't bestuur,
constateerde, dat de- kwjjuieg in hoofdzaak
te wjjten is aan de lauwheid van hen, die zicb
noemen voorstanders van goed lager onderwjji
doch die 't nimmer door daden toonen. Hierbjj
werd o. a. door spreker gewezen opeen artikel,
onlangs in 7 N. v. d. D. geplaatst door een
voorstander van goed onderwjjs, die de sala
rissen der onderwjjzers voldoende acht, omdat
hun ouders meestal geen hooger salaris ge
noten Hg kan zich best de bonding van
't hoofdbestuur verklaren.
Bjj meerderheid van stemmen werd uitge
maakt, dat de afdeeling instemming zal be
tuigen aan het voorBtel met der afdeeling Den
Haag, om genoemde punten op een algemeem
vergadering te bespreken.
Alleen met het eerste punt, afschaffing vnn
't Volksblad, wilde de meerderheid meegaan.
Wordt eene al gemeene vergadering gehou
den, dan is het bestuur der afdeeling gemach
tigd een afgevaardigde te benoemen.
Met den onderlingen strgd over richting
en het volgen der partg-maanen komt nu in
ons gewest ook op het gebied der anti-revo-
lutionnaire pers beweging en concurrentie. In
Zeeuwsch-Vlaanderen, Oostelgk Deel, zal de
Scheldestroom verschgne», een beslist Kny
periaansch weekblad.
Het initiatief is genomen door de predikan
ten, bg de gereformeerde kerken te Axel e»
te Zaamslag, de heeren Steyling, Vroïgk en
Van Minnen, en den beer J. F. Heemskerk te
Sas van Gent, broeder van het Kamerlid.
Naar men ons uit Aardenburg sein!
moet het mond- en klauwzeer uitgebroker
zgn op eene hoeve te St. Lauregns.
Het Aeetyleen-llchf.
In de Woensdag avond gehouden, wederon
voor geïntroduoearden toegankelijke, vergade
ring van het Natuurkundig Geselschap
alhier trad als spreker op dr L. Bleekrod-
uit Den Haag, die een zeer actueel onderwerp
had gekozen, nl. het A o e t y 1 e e n-1 i o h t.
Op de hem eigene levendige en onderhou
dende wgze schetste zoo schrgft ons eer.
vriendelgke hand de spreker de ont
dekking van een zeer eenvoudige bereidings-
wjjze van dit gas, dat, overigens reeds lam
in de scheikunde bekend, tot voor een paar
jaren voor de practgk van geen belang was
Dit werd eerst mogelgk, sedert door gebruik
making van el'c'rische smeltovens een ver
binding van ealoiHm met kool, calciumcarbidc,
kon worden verkregen, waarvan als bg toeva!
werd ontdekt dat ze, met water in aanraking
gebracht, een overvloedige ontwikkeling van
dit brandbare gas gaf. Dit werd doorproeven
duideljjk gemaakt.
Vervolgens werden de op deze ontdekking
gebaseerde, zeer eenvoudige toestellen en draag
bare lampen gedemonstreerd, die sedert in
den handel zgn gebracht, waarbg spreker
-ohter wees op het gevaar, dat ondeugdelgke
toestellen met zich brengen.
Daarna verlichtte spreker de zaal met een
paar prachtige vlammen, welker rustig, wit,
licht gunstig afstak bjj de treurige verlichting,
waarmede men in hst Schuttershof genoegen
moet nemen. Bg gelgk gasverbruik is de lioht-
kraoht ruim 16 maal grooter dan bg lichtgas.
De spreker verzuimde ook niet tgn gehoor
te wgten op de gevaren van het nieuwe gas,
de ontplotbaarbeid en de vergiftigheid, eigen
schappen die het met liohtgas deelt. Daar
eohter de ontplofbaarheid (vooral als het met
lucht is gemengd) grooter is en meer met die
van dynamiet overeenkomt, is het in dit op
zicht bg onoordeelkundig gebruik ge-
vaarlgker.
Naar sprekers oordeel dreigde dit gevaar
vooral bg gebruikmaking van het tot vloeistof
saamgedrukte gas, zooals het door de Ace'y-
leen-Maatechappg Raoul Pictet wordt in den
handel gebracht. Bg bereiding uit het carbide
eohter,en uiteen gashouder stroomende, kan men
het gebruik door goede voorzorgen gevaarloos
maken (tooals de lasing zelve bewee=) en spr.
zag dan ook een goede toekomst voor dit gas
voor de verliohting van alleenstaande gebou
wen, fabrieken enz., waarvoor het ook reeds
hier en daar wordt aangewend. Kan men het
carbide goedkoop genoeg leveren, wat weer
athangt van het gebruik van waterkracht voor
da benoodigde electriciteit, dan komt het ook
in prgs met lichtgas overeen.
De met belangstelling gevolgde lezing werd
met luid applaus begroet en het woord van
dank, door den voorzitter, den heer H. A. M.
van Visvliet, aan dr Bleekrode gebracht, en
waarmede het publiek waaronder slechts
enkele dames instemde, was zeker welver
diend. Het publiek wsb bljjkbaar den Bpreker
zeer dankbaar, op zoo duidelgk e wgze te heb
ben kennisgemaakt met zalk een epoque
makende uitvinding, waaromtrent de dagbladen
oss bjj herhaling allerlei goede en minder
goede beriohten vermeldden.
Gemeenteraad van Middelburg.
Vergadering van heden, Donderdag,
middag te half drie.
Voorzitter de heer jhr mr L. Schorer.
Afwezig de heeren Tak, De Stoppelaar en
W. J. Sprenger met kennisgeving.
De notulen van het verhandelde in de vorige
zitting werden gelezen ea goedgekeurd,
Midedeeling wordt gedaan van eenige inge
komen stukken, waaronder behoort e^n voorstel
van burg. en weth., naar aanleiding van een
vroeger ingekomen brief van de commissie van
toezicht op het lager onderwjjs, strekkende
tot verhooging der jaarwedden van het onder-
wjj zend personeel en tot verhooging van de
schoolgelden.
Dit voorstel wordt gesteld in handen van
de commissie van toezicht op het lager onder
wjjs en de commissie voor de finanoiën om
advios*
O/ergelegd wordt een vervolg op de cata
logus der oudheidkundige verzameling ten
stadhuize, zjjnde een aanvulling van de derde
uitgaaf 1887.
Nog komt ter tafel een voorstel van burg.
en weth. tot wjjziging van het tarief der duin
waterleiding.
Dit wordt aangehouden tot eene volgende
vergadering.
Daar de heer G. Alberts Lz. voor cjjne be
noeming tot lid van het burgerljjk armbestuur
heeft bedankt, wordt door dat bestuur een
ander dubbeltal voorgedragen, nl. de heeren
F. J. Larsen en J. B. C. Vos.
De heer Vos wordt benoemd met 8 stemmen,
terwjjl op den heer Larsen 6 stemmen zgn
uitgebracht.
De voorzitter doet mededeeling, dat is ontvan
gen een schrjjven van den majoor-garaizoens-
kommandant, waarin deze, kennis genomen
hebbende van het raadsverslag in de Midd.
Crt van 17 Dec., zegt dat de betaling der
verschuldigde kosten voor het ruimen van den
beerput in de kazerne bjj den voorzitter van
den raad tot eene onjuiste gevolgtrekking aan
leiding geeft. Wjj hebben in deze betaling
niets anders te zien dan de naleving eener
verordening, waarvan eene wjjziging in uit
zicht wordt gesteld. De minister van oorlog
wensoht van den garnizoens-kommandant nn
reeds sedert geronnen tjjd de mededeeling,
wat de raad der gemeente Middelburg in dcae
zal hebben beslist.
Verder wjjst de majoor erop, dat de inhoud
van het sohrjjven van 12 Maart 1890 berustte
op eene persoonljjke opvatting van den
toen maligen garnizoens-kommandant, die eene
niet wel overwogen poging deed om den
soldaat een geldeljjk voordeel te doen. Dj