MIDDELRIRGSCHE COURANT. 139' Jaargang, W oensdag 25 November. N"a, 279. 1896 D j*e courant verschijnt d a g c 1 ij k smet uitzondering van Zon- Prija, per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen ia Nederland fransop.?^/ Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Vkevaometev. Middelburg 24 Nov. 8 u. vm, 34 p„ ra, 12 40 gr., av. 4 u. 38 gi. F. Verw. Zw. *ind. Advertentië* voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vöer óéss uur aan het bureau bezorgd zijn. AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regnt. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertestiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan kei bureau te bekomen. ijesies. s Gravenhage de Gebe. Belinfante te isterdam: A. dj de La Mae Azn. Middelburg 24 November. Jn bet, ia oas vorig noromer meegedeelde katholiek program komt o. a. voor »BeBCher- ming van landbouw en nijverheid door her ziening van ons Nederlandech tarief van invoerrechten." In het Weekblad voor Oldenzaal en omstre ken deelt dr Sohaepman mee dat hp zich ten opzichte van beschermende rechten voorland- bouw en ng verheid zjjn vrgheid heeft voorbe houden. Dit feit geeft der N. R. Crt wtêr aanleiding om te jammeren over het exclusivisme van het program der Liberale Unie, niettegen- Btaande er al van meer dan éen zjjde op ge wezen is dat het blad in deze zich vergist of lie ver aan schromelijke overdrjjving zich schuldig maakt en dat de kiesrechtparagraaf, nief voor komende op het program van urgentie, bjj menig vroegeren beBtrjjder zelfs geen bezwaar meer ondervond na de toelichting van den voorzitter. Nu wil toch de N. R. Crt. het katholiek program ons, liberalen, niet als model voor houden? Zjj kan wezenlgk niet meenen dat met den geest van een program, van liberale z|jde gemaakt, bestaanbaar mag zgn wat dr Sohaepman nu doet; dat b.v. een protectionist dit zou kunnen onderteekenen, niettegen staande men daarop uitdrukkelijk graanrechten enz. verwerpt, om dan later te verklaren da' hjj op dat cardinale punt zjjue vrgheid be houdt. Of dat men daarin een paragraaf opneemt zoo rekbaar, dat er eigenlijk alles uit te lezen valt. Zou dit nu het toppunt van vrgheid of liberaliteit heeten? Naar onze meening had zulk een program in dat geval niet meer waarde dan soheurpapier. Waarljjk, de hoofdredacteur der N. R. Ct. kan zulk' eene vrgheid van beweging onmo geljjk goedpraten of bjj praat zioh zeiven voorbjj. Wjj gelooven dus ook eerder dat Bjjn parti-pris hem in deze dagen leeljjke parten speelt. Hg kan, evengoed als wjj, weten dat dr Sohaepman, als groot redenaar, in de katholieke parijj niet gemist kan worden dat hg zelf zjjne positie in de partg liefst niet prgs geeft dat beide fraoties der katholieke partg er belang bjj hebben samen te gaan dat, met het oog daarop, alle middelen goed zjjn, mits de kerk maar zegeviere dat, mits dit eenige doel niet worde vooibjj- gezie», de vrgheid van beweging ruim wordt gelaten voor d9 leiders dat men den leeken zooveel mogelgk zand in de oogen moet strooien en, met halfslach tige verzekeringen, toch gouden bergen be loven. Dit alles overwegende is gemakkeljjk de verklaring te vinden voor hetgeen de bewon dering der N. R. Crt zoo zeer wegdraagt. Gelukkig echter heeft het toch hare be vreemding gewekt dat bet voorbehoud van dr Schaapman ook niet officieel onder het aan de katholieke bladen toegezonden program werd opgenomen, aa kan zg niet bswosdere* de wjjze waarop het program totstandkwam. »Dat de club der kamerleden het lanceerde, zonder dat de kiezers of de pers der partg daarin mee te praten hadden, zou bjj geen ander» parijj kunnen voorkomen," zegt het bladen wjj beamen dit ten volle. Een Anonymus heeft een brochure in het licht gegeven over De toekomstige partijen in den Nederlandschen staat. De schrjjver heeft in de politiek nooit eenige, zelfs niet de meest bescheiden rol gespeeld. Tot het uitbrengen van zjjne stem heeft zich zjjne politieke werkzaamheid bepaald. St< was hjj uitsluitend toeschouwer, en hg wenscht- dat voor de rust van zgn ziel ook te blgven. Of die rust nu bevorderd zal worden door bet voldoen aan zgn zucht om te schrijve» en den aandrang om zgn meening uit te spre ken Wjj betwjjfelen het. Hg heeft zich wezenlgk op gevaarlgk ter rein begeven. En de politieke horizont zal door zgn brochure geen oogen blikje helderder frorden 1 Pf whrjjver acht o. a. het vormen van flea werkmaneparfg voor de werklieden gevaarlgk voorspelt dat de radicale partg spoedig tot het verleden zal behooren, en programma's, g. verlaugstljjstjes, vindt hg overbodig. De kiezer moet, volgens hem, in het ver volg zelf oordeelen, maar dan ook over dat, waarover hjj oordeelen kan, over een persoon en over een beginsel, niet over een politieken maatregel of eene voorgestelde wet. Daarvoor is zooveel voorstudie noodig, dat zelfs een overigens ontwikkeld kiezer menigmaal dien aangaande zjjne onkunde zal moeten erkennen. Recht dnideljjk is het ons nog niet, waarom 5 onbekende Bchrjjver dat alles den volke verkondigen wil. Wjj gelooven niet dat hg veal plezier zal beleven van zjjn ongevraagd advies. Men zal hem daarover aanvallen en dan is i >rust van zgn ziel" wegof men zal zgn schrgven geheel met rust laten en dan krjjgt misschien zgn gdelheid een knak. Als vrucht van het driedaagsche A t j e h- d e b a t in de Tweede kamer mag thans gecon stateerd, zegt De Standaard, dat verkregen is het in deze zes punten uitkomende resultaat "lo. in Groot-Atjeb, dat is en bljjft Neder- landsch bezit, behouden wjj de geconcentreerde linie, en voorts drie kampementen, hetzjj op nu bezette punten, hetzjj op zoodanige punten als later big ken mochten, meerdere strategische waarde te bezitten2o. Yoor de kuststaten handhaven wjj de tractaten en de scheepvaartregelingbeletten invoer van wapenen en ammunitie; versterken de bewa king der kust door recherche-vaartuigenen leiden het daarheen, dat de SassU (een soort uitvoerrechten op de peper en pisang) allengs in onze handen komen 3o. Het bestuur van Atjeh bljjft militair bestuur, zoolang de onderwe»ping van Groot-Atjeh niet vol komen is4o. Het stelsel om met ge schikte Atjehsohe hoofden bondgenootschap aan te gaan, bljjft van kracht; 5o. Dit stelsel wordt door het Opperbestuur thans openljjk aanvaard, en Sn Indië, (onder over lating van de regeling en tactisohe uitvoering ervan aan de besturen te Batavia en te Kotta- Radja) door het Opperbestuur gehandhaafd; 6o. Voor dit stelsel vraagt de minister, in het toestaan der aangevraagde credieten, de medewerking der Kamer. Er is geen twjjfel aan, of die medewerking wordt hem verleend, en hiermede zal dan eindeljjk de Afjehstrgd dat tjjdperk van vast heid zgn ingetreden, waarin hope ligt voor zgn beslechting. Deze verklaring van De Standaard verdient vooral aandacht omdat dr Kuyper bjj het algemeen debat in de Kamer den minister van koloniën ernstige bezwaren onder het oog bracht, en nu door het antwoord van de regee- ringstafel zich bevredigd toont. Over de benoeming van den overste Van Vliet tot civiel en militair gouverneur van Atjeh laten eenige Indische bladen met waar deering zich uit. Te Batavia is een hoofdcomité gevormd voor )t bgeenbrengen van gelden voor een natio naal huldeblgk aan de regentes bjj het aan vaarden der r«geering door koningin Wilhel- mina. Dr. A. Kuyper, in de Tweede kamerzitting van Vrjjdag jl. bjj de behandeling der Indische begrooting de Christelijke zending in Indië besprekend, meende dat de regeering, wanneer ook de Joden een zendingwerk in de tropen zouden beginnen, haar steun hiervoor moest ver- leenen. Deze pleitrede voor de Joodscbe zending had, zco schijjft me» aan de Arnh. Crt., dr. Kuyper geheel kunnen achterwege laten, om dat bet begiusel van het Jodendom zicb tegen elke proselieten maker jj verzet. Weder een voorbeeld, hoe in onze vertegen woordiging meer gepraat wordt dan noodig is. Bjj kon. besluit ia "de heer G. J. Colder, arts, benoemd tot officier van gezondh. 2de kl. bjj dezeemacht is de kapitein-administrateur van kleeding i wapening bjj het korps mariniers, W. H. de Lozanne, op zgn verzoek, op pensioen ge steld, en het bedrag van dat pensioen be paald op f 1400 'sjaars; is da eerste-luit.-kwartiormeester bjj het korps mariniers A. L. Koops bevorderd tot kap.-kwartiermeester is de adj.-adm. G. M. Kiasing op zgn ver zoek eervol ontslagen uit den dienst bjj het korps officieren van adm. der zeemacht en benoemd tot 2de-luit.-kwartierm. bjj het korps mariniers is J. H. Walberg, thans sluismeester aan de Noordzeesluizen te IJmuiden, als zoodanig be noemd bjj alle sluizen t® IJmuiden, en is J. Hellinga, thans stuurman-majoor bjj de Konink lijke Nedetlandsche marine, benoemd tot hulpsluismeester bjj de nieuwe schutsluis te IJmuiden. Zondag middag vereenigden zich de commissarissen der koningin in de verschil lende provinciën, met uitzondering van die uit Utrecht en Drenthe, tot hun leedwezen door ongfsteldheid verhinderd, ten huize van den commissaris der koningin in Zuid-Holland mr C. Fock, om, na daartoe het verlangen te kennen te hebben gegeven- d.^bn ambtsbroeder persoonlijk geluk te wenschen met het heugeljjk feest der 25jarige vervulling van het ambt, waartoe hjj bjj kon. besluit van 11 November 1871 werd benoemd en dat door hem den la December van genoemd jaar werd aanvaard. Als bljjk van aohting en pympathie werd den jubilaris namens allen, bjj monde van diens oudsten ambtsbroeder, den commissaris der koningin ia de provincie Noord-Holland, jhr mr J. W. M. Scborer, onder een van hooge waardeering getuigende toespraak aangeboden een gedenkpenning in zilver, dragende aan )ene zjjde de wapens van Zuid-Holland en aan de keerzjjde de volgende opdracht»4a« C. Fock door zijn amb'gmooten bij gele genheid van het feest zijner 25 jarige ambts vervulling, 1871, 11 November 1896gevat in een stjjlvollen lauriertak. Namiddags vereenigde de commissaris zgn ambtgenooten ten zjjnen huize aan een gastmaal. De gedenkpenning is vervaardigd door de firma An ton Begeer te Utrecht. Dit bericht is nog opgenomen in een deel der oplaag van ons vorig nommer. Nederland te Konstanttnopel* Den Haagschen briefschrijver in de Zutph. Ct. wil het voorkomen dat de verdediging, door den minister van buitenlandsche zaken, in zjjn memorie van antwoord, van den gezant te Konstantinopel - in ons vorig nummer meegedeeld een zeer zwakke is. Opper- 'lakkig zou men zoo zeggen, dat het na de berichten van 26 Augustus, waaruit het hoogst ernstige van den toestand bleek, 's ministers eerste werk had moeten zgn om onzen gezant, die in Den Haag was en weken en weken daar bleef rondwandelen, onmiddellijk aan te schrgven, dat hjj zoo spoedig mogelgk weer naar zjjn post terug moest gaan en dat het heel vreemd was, dat bjj eenige dagen wachtte op nadere berichten, om te zien of onze belangen ook werden aangerand en of de Turksche troepen ook in staat waren de orde te herstellen. Aar er is meer. Een feit is het, dat de troebelen veel larger dan. twee dagen duur den en dat men wel veertien dagen lang ir d9 grootste ongerustheid heeft verkeerd. Het ;e waar zjjn, dat de officieele berichten, di9 de Min. kreeg, anders luidden, maar waar om heeft hg dan den gezant niet naar K- n- stantinopel gezonden, toen bjj bemerkte dat die berichten onjuist waren Ook de beste minister kan dwaler, maar waarom het da» niet ronduit erkend Op andere punten wordt het beleid van den minister Röell zeer ge prezen, «egt dezelfde schTjjver. ren naar XCngeland* Door bet bestuur der AmsterdamBche Siga- ren-Winkeliers-vereeniging is aan den minister van Bnitenland8che zaken een adres gericht, waarin gewezen wordt op de pogingen, die in Engeland van belanghebbende zjjden worden aangewend om het verzenden van sigaren per postpaket te doen verbieden. Zoo die pogingen met gunstigen uitslag werden bekroond, zon dit een groot nadeel {jn voor talrgke winkeliers en fabrikanten hier te lande. Nu wordt uit Engeland voor een belangrgV bedrag naar Nederland uitgevoerd door be middeling van de pak'setpost van artikelen, die ook hier te lande vervaardigd worden. Zou het, vragen adressanten, niet onbilljjk zgn aan Eagelsche winkeliers en fabrikanten bier te lande toe te staan, wat aan Nederlandeebe winkeliers en fabrikanten geweigerd wordt in Engeland Mitsdien verzoekt het bestuur den minister bjj de betrokken Engelsche autoriteiten die slappen te doen, welke hjj nuttig en noodig oordeelt, ten einde te voorkomen, dat een der belangrijkste Nederlandsche industriën gevoe lig getroffen worde door een maatregel, die door niets gerechtvaardigd is. Afdrukken van dat adres zgn gezonden aan een aantal kamers van koophandel, de beide eigarenfabrikanten-vereenigingea te Amster dam, en de sigavenwinkeliers-vereeniging te Middelburg. ÏPetfsomeele belasting, De heeren Gerritsen en De Boer hebben, sis amendement op de aanhangige invoerings wet, voorgesteld om te bepalen, dat aan de belastingschuldigen, aangeslagen krachtens de oude wet en die op de staten van oninbare posten inkomen, voor het nog verschuldigde bedrag ontheffing van hun aanslag zal worden verleend. Uit de toelichting bljjkt, dat de bedoeling is om het bpginsel van art. 05 der nieuwe wet, dat in staat stelt ontheffing van den aanslag te verleenen aan de belastingschuldi gen, die langs administratieven weg bljjken tot betalen niet dan met groot bezwaar in staat te zgn, toepasselgk te verklaren op de nieuwe wet, ook om te voorkomen, dat kracb- s de wet van 1845 wegens wanbetaling nog zonden kunnen vervolgd worden personen, die onder de nieuwe wet lager worden aan geslagen, omdat ze buiten staat zgn zooveel te betalen alB de oude wet van hen vorderde. Ten opzichte van het verband met het kiesrecht wordt door de voorstellers opgemerkt, dat dit amendement geen kiezers schept, doch Heen, evenals genoemd art. 65, de belemme ring om uit andere hoofde kiezer te worden wegneemt voor hen, die gebleken zgn door den aanslag der oude wet boven hunne krach ten te worden belast. UIT STAD EN PROVINCIE Bijjkens het veertigste jaarverslag van de Vereeniging tot het bezoeken der armen al hier, houdende een overzicht van den toestand der vereniging en van hare werkzaamheden gedurende het jaar 1895, valt ook ditmaal niets bijzonders mede te deelen de vereeni ging ging haren gewonen gang. Het totaalcjjfer van de bjj de vereeniging ingeschreven gezinnen en alleenloopende per sonen vermeerderde in 1895 met 48die ver meerdering bedroeg in 1890 50, in 1891 190, in 1892 86, in 1893 43 en in 1894 49. Daaruit valt op te maken, dat jaarlgks op ongeveer 50 nieuwe inschrijvingen moet gerekend wordeD, wat geheel overeenkomt met de resultaten sedert 1881, toen de vereeniging gereorgani seerd werd op den tegenwoordigen voet. Im mers kreeg het laatste gezi», dat in 1895 in geschreven werd, het nummer 953 vermindert men dat cgfer met wie boven de vjjitig inge schreven werden in elk der twee buitengewoon ongunstige jaren 1891 en 1892, dus met (190 -j- 86) 100 176, dan vindt mou over de 15 sedert 1880 verloopen jaren eene gemidddelde jaarljjksche toename van 51 gezinnen. De toestand big ft dus vrg wel dezelfdegeen achteruitgang, maar ook geen vooruitgang. Het totaalcjjfer van de aanvragen, hetzjj voor het eerst of bjj continuatie, heeft bedra gen 568, of gemiddeld ruim 47 per maandver gadering, verdeeld over 153 aanvragersdaar onder waren er 66, die maar eenmaal in be handeling kwamen, 51 die van twee tot vjjfmaal en 16 die van zes tot elfmaal voorkwamen, terwjjl voor 20 twaalfmaal hulp gevraagd werd, d. w. z. het geheels jaar door. Aan verpleging, voorschotten, bjjdragen va* verschillenden aard en ligging en dekkings stukken werd besteed f 4540.66, waar tegen over werd ontvangen f 3217.36® uit giften en contributien, benevens f 190 uit renten van belegd kapitaal. Daar er bovendien een na- deelig saldo viel te verefEenen van circa f 550 en voor druk- en administratiekosten ruim f 62 benoodigd was, kan het geene verwondering baren, dat, ondanks de uit verkoop van kapi taal verkregen f 1084, ook deze rekening sluit met een nadeelig sa'do, ditmaal echter van niet meer dan f 128,33. Tegenover f 591,50 aan uitbetaalde voor schotten, werd door 28 personen terugbetaald aanzienlijke som van t 533,15, watbewgst, dat de gelden goed beBteed waren. De heer De Koning te G o e s is door burg. en wetb. van 's Gravenhage benoemd tot opzichter le kl. der gemeente-gasfabriek, standplaats Scheveningen. Zekere F. S., van Zeeuwsch Cling e, een commissionair ïb vee, reed jl. Zondag tegen den avond met zgn buurman Ch. J. in ee» kar van dezen, bespannen met het paard va» F. S., naar de Belgische Clinge. Op de hoogte van 't Spaansch kwartier, even op den weg van Meerdonok, stepg Cb. J, van de kar c» maakte een praatje met een hen tegenkomend iuff:rtje. Na een poosje gepraat te hebben, verzocht hg eensklaps S. zgn paard uit zjjr. kar te spaunen, om welke reden is onbekend. Toen S. daaraan geen gevolg gaf, werd hg door J. vastgepakt en kreeg een snee meteen mes over de hand. In de daarop volgende worsteling maakte J. andermaal gebruik va» zgn mes en sneed S. van 't midden der hals tot aan het strottenhoofd een wonde, die bjjna doodelgk was. De getroffene verloor ontzet tend veel bloed en werd spoedig door een Belgisch doder verbonden en raar huis ge bracht. De dader is in handen der justitie. RECHTSZAKEN. Arrondi'sements rechtbank te Middelburg. Heden, (Dinsdag), zjju veroordeeld wegens: mishandeling: J. v. L,, S3 j.f schilder, N.- ea St. Joosland, tot 6 ra., Chr. d. B., 21 j veldsrbeidster, St. Jansteen (Heikant), tot 1 m., C. v. E., 33 j., werkman, Middelburg, tot 14 d., en C. L. V., 33 j., werkman, Biervliet, tot 7 d. gev. straf, en J. d. V., 23 j., sjouwer man, VlisBingen, en P. J. G., 16 j., schoen makersjongen, Middelburg, beiden tot f 5 b. s. 5 d. h. vernieling en mishandeling: J. v. B., 19j., werkman, Vliss ngen, lot 7 d. gev. straf vernieling en beschadigingP. K. D., 18 koopman, Middelburg, tot 14 d. gev. straf, en diefstalJ. R., 29 j., werkman, Vlissingen, tot f 10 b. s. 10 d. fa. VrijgesprokenF. C. J. F., 53 j., timmer man, Middelburg, beklaagd van vernieling. Voor het kantongerecht te Oostburg werd heden behandeld de zaak tegen den heer P., apotheker aldaar, beklaagd van een geneesmiddel niet volgens het door den heer D., arts te Zuidzande, afgegeven recept te hebben bereid. De heer Wgnne, apotheker en scheikundige te Middelburg, als deskundige gehoord, ver klaarde na onderzoek van het geneesmiddel tot de conclusie te zjjn gekomen, dat het hem ter haad gestelde flescbje wel die bestand- deelen bevatte, welke daarin vol geus het recept aanwezig behoorden te zgn. Naar aanleiding dezer verklaring zeide de ambtenaar van het O. M. dat het hem genoegen deed dat geble ken was dat de heer P. gehandeld had over eenkomstig zgn plicht, en vroeg bjj mitsdien vrgspraak voor den beklaagde. De kantonrechter, onmiddellijk rechtdoende, sprak den heer P. vrg. In dezelfde zitting werd tegen L. te Z., we gens herhaalde dronkenschap, geëischt eene hechtenis van 2 dagen en opzending voor den tjjd van negen maanden naar een rjjks-werk- inrichting. Knnst en Letteren. Op de ljjst van sollicitanten naar de be trekking van kapelmeester der grenadiers en jagers te 's-Gravenhage komt o. a. voor da naam van den heer N. A. Bouwman, kapel meester te Bergen op Zoom. Te Amsterdam waren Maandag eenige beproefde vrienden van Richard Hol bgeen, ter gelegenheid van de overdracht van zgn marmeren buste aan 't rgk, ter plaatsing in 't museum, Daarbjj voerde de heer mr C. Gerlings van Utrecht, namens de vereenigingen te Utreohfc en Den Haag hst woord. Hg verzekerde Richard Hol, die de plechtigheid bjj woonde, dat alle muziekminnaars hem na zgn ziekte met vreugd weer volkomen hersteld zien en bracht verder hulde aan den ontwerper, den heer Odé. Hg bracht lof en eer aan den heer Hol» wiens 70sten verjaardag bjj herdacht, en dank aan hen die tot het kostbaar werk bjjdroegen» Bjj den uitgever P. Noordhoff te Groningen is ter perse, om weldra te verschjjnen, een Nieuw Vaderlandsch liederboek, twintig oude en nieuwe liederen voor het hedendaagsche volk, verzameld door Richard Hol. Verschillende Berichten. De heer mr M. W. F. Treub aanvaardde Maandag het hoogleeraarschap in de staat huishoudkunde en de statistiek aan de univer siteit te Amsterdam met eene rede over >de ontwikkeling der Btaathuishondknnde tot soci als economie." De heer M. Keulemans, predikant te Schoonhoven vroeger te Middelburg, is beroe pen bjj de geref. gem. te Purmerend. De scheepvaart in de Frieeche vanen ifl reeds door het jjs gestremd. Op de prijsvraag, uitgeschreven door dd vereeniging Voor Vak en Kunst voor eea reclame-billet, ten behoeve der in 1897 te Dordrecht te houden tentoonstelling zgn 64 antwoorden ingekomen. Hst gezelschap van den heer Renz is heden nacht per fxtra-trein van Amsterdam naar Hamburg vertrokken. Maandagavond had de laatste voorstelling plaats, die nog druk bezocht was. Er heerechte een opgewekte stemming onder het publiek, vooral onder de opkoopers, die banden vol gelds verdiend heb ben, en gezamenljjk een boek op den eersten rang hadden ingenomen. Het programma werd wel een beetje met een Franscheu slag afge werkt en van het waterballet werden slechts eenige tafereelen gegeven. Men zeide, dat het heele ballet niet opgevoerd bon worden, om datook het water ingepakt was? Ia de voorstelling werd de heer Reee drie maal achter elkander in de arena geroepen, en toen hjj na het laatste nummer afscheid nam, barstte bet publiek in gr juich uit, ter wjjl de boogere rangen het «lang zal hjj leven" aanhieven. Naar alle kanten boog de heer Renz, aan sgna armen eenige kransen torsende j

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1