MIDÖELRURGSCHE COURANT. N°. 268. 139° Jaargang. 1896 Donderdag 12 November. Het Tooneel. Owe courant verschelt d a g -1 ij k smet uitzondering vu Zon- en Feestdagen! Prjja, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco f 9,-^i Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. ffkenoaetah Middelburg 11 Nov. 8 u. vxa, 38 ft., m. 12 u. 46 gr., av. 4 u. 49 gr. F. Verw. tam. kr. Z.W.wind. Advertenties voor het eerstvolgend nummer mosten des middag» v5or éAss uur aan het bureau bezorgd «|a. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen vu 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 oent per regefy Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjj» gratie aan het bureau te bekomen. Ageiten. Te 's Gravenhage de Gebr. Belinfarte te Amsterdam: A. de La Mar Azn. Bij deze oonrant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 11 November. Bjj de aanstaande Kamerzittingen, zegt de bekende Haagache medewerker der Zutvh. Crtzullen ook vrjj belangrijke hervormingen aan de orde komen, maar vóór Kerstmis zal het begrootingswerk het grootste deel van den tjjd in beslag nemen. De voorloopige versla gen over de verschillende hoofdstukken zjjn bjjna alle verschenen. Veel belangrijkste vatten zjj ditmaal niet; den meesten tjjd zullen waarsohjjnljjk vorderen de Indische begrooting en die van marine en van oorlog. De Indische begrooting, omdat daarbjj ditmaal de Atjeh- politiek ter sprake zal komen, de begrootingen van oorlog en van marine, omdat daarbjj belang rijke nieuwe uitgaven voor de defensie worden gevraagd. Uit het antwoord van den minister van koloniën weet men nu, welke politiek in de naaste toekomst in Atjeh zal gevolgd wor den. Zooals gjj weet, verklaarde de minister zes weken geleden in de Eerste kamer, dat hjj nog geen meedeelingen kon doen, omdat hjj de voorstellen uit Indië moest afwachten en deze eerst 19 September waren afgezon» ln de Tweede kamer scbjjnt men echter met een profetische» blik bezield te zjjn geweest, want ofschoon het verslag over de begrooting werd opgesteld, lang voordat de bedoelde stukken uit Indië waren aangekomen, zoo wordt echter in dat verslag den minister aangeraden een politiek te volgen, geheel overeenkomende met hetgeen men thans in Indië «chjjnt noodig te achten. Wat de ren Van de Putte en Pjjnacker Bordjjk vrees den, zal nu toch geschieden. Men zal in hoofdzaak terugkeeren tot het stelsel-Van der Hegden en buiten onze centrale stelling diep in het binnenland kampementen aanleggen. De minister scbjjnt zich met die plannen ge heel te hebben vereenigd. te Njjmegen; F. van Dalsen Fontein, ontv. registratie en domeinen te DelftP. J. F. du Bois, adj.-directeur rijkspostspaarbank te Am sterdam L. E. Uyttenhoven, directeur der dir. belastingen enz. te 's HertogenboschC. H. S. Pastor, gep. inspecteur marine; H. C. Consomulder, kapitein-betaalmeester bjj 't inva lidenhuis te Arnhem J. T. Viehoff, referendaris koloniën en J. A. Broese van Groenou, g9p. kapi tein artillerie Indische leger. Allen, bg wier naam geen woonplaats staat vermeld, wonen te 's Gravenhage. Algemeene reKenhamer. De ljjst van sollicitanten naar het lidmaat schap van de Algemeene Rekenkamer bestaat uit 23 heeren en wel J. H. Elias, referendaris bg koloniën; M. G. de Bloeme,administrateur bg het hoofdbestuur der postergen en tele- graphie, L. J. G. Dey, griffier marine Helle voetsluis; J. Gruys, gep. luit.-kol .-kwartier meester L. Wichers, oud-officier der infanterie A. C. Beydals, kapit.-kwartierm. Amsterdam Th. Kley, gep. kapit.-intendant te Harderwjjk jhr mr J. H. van Reenen, secretaris Reken kamer E. J. P. Elias, hoofdcommies bj financiën; W. N. M. Huart, hoofdcommies bjj marine; H. G. J. Putman Cramer, gep.-a tenaar belastingen in Indië te ApeldoornJ. A. K. H. W. Vogel, gepensionneerd kolonel commandant grenadiers en jagers, te Voor burg D. Hasselaar, gep. majoor-intendant Indisch legerH. O. van Os, lid der Ged. staten van Gelderland, te Zalt-BommelB. C. J. Hfyman, oud-lid rekenkamer in Nederl. Indië; S. A. Lutz, gep. kolonel der infanterie Trilby, de echte Trilby, niet de jongens achtige jufvrouw of liever den jufvrouwach- tigen jongen, die alleen Trilby heette om eer Eogettche klucht opgang te doen maken, neen de heldin uit den roman van George du Mau rier hebben wjj op de planken gezienhet meisje met haar diep gevoel, hare kinderljjk, rein gemoed, haar onschuld, baar aanhanke lijkheid san ben die goed voor haar waren, haar liefde voor Billy, haar teer, zenuwachtig ge stel, dat haar tot een gedwee werktuig maakte van een man als Svengali De vraag is gedaan of Du Maurier niet in zjjn roman een loopje nam met de suggestie; want al leert de dageJgksche ervaring wel dat sommige personen de macht hebben om anderen alles te laten doen wat zg willen om iemand, die geen school gehad heeft, te lateD zingen zoo heerljjk dat men van alle kante» toestroomt om haar te hooren, dat komt vele» onwaarscbgnljjk voor. Maar het was wellicht het doel van Du Maurier om in zjjn werk de gevaren van het hypnotisme aan te toonen. In den roman wordt, meer dan natuurljjk in het tooneelstuk mogeljjk is, de invloed va» Svengali op Trilby geleidelijk beschreven. Trouwens, tal van fijnheden, schoonheden uit den roman, die vooral om zgu letterkundige waarde zooveel opgang maakte, mist men. Naast deze twee hoofdfiguren hebben wjj het aardige drietal Engelschen Taffy, Sandy en Billy in levenden Igve geziengoede, beate jongens, artisten, die de wereld ran UIT STAB EN PROVINCIE In Recht voor allen wordt een brief van Léo Tolstoi aan den weerspannigen Middel- burgBchen Bchutter Vd. V. gepubliceerd, waarin de schrjjver doet uitkomen, dat hjj V. d. V, niettegenstaande diens verklaring geen christen te zjjn, toch als zoodanig beschouwt Verder bevat de brief eenige betuigingen va» waardeering en de verklaring dat er velen zjjn die den weerspannigen schutter bewonderen en genegen zjjn'. Deze brief be wjj at opnieuw hoe ver ziekeljjke overdrjjving iemand brengen kan en hoe men den genialen mensch Tolstoi op een dwaalspoor heeft gebracht. Niet wetende dat men hier sleohts te doen heeft met een mid del om agitatie te wekkenniet kennende de machinaties van eene fractie in eeue partjj, die zegt het geluk der maatscbappjj te beoo- gen, maar voortdurend wroet in bet particuliere leven van velen, den huiseljjken vrede ver stoort, lastert en verdacht maakt; en in beleedi- ging van personen heil zoektniet goed op de hoogte zjjnde van de roeping der schutterjj en over het hoofd ziende dat plichtsvervulling erste roeping is van eiken staatsburger, dat, waar men die niet wil, men het eenvou digst doet zulk een staat te verlatenlaat Tolstoi zich meeslepen tot dwaasheden, waar voor goede vrienden, die den toestand kennen: hem hadden moeten behoeden. Voor een niet talrjjk publiek enkele getrouwen waren door bjjzondere omstandig heden verhinderd trad Dinsdag avond te Vlissingen voor de leden van het Nufs departement en hunne dames als spreker op j heer dr. H. Y. Groenewegen van Rotterdam- De spreker had zich voorgenomen om nie mand minder dan Baruch de Spinoza bjj zjjn gehoor te introduceeren en voor dezen grooten denker uit de eerste helft der zeventiende eeuw belangstelling op te wekken. Eu hg is daarin zoo schrjjft men ons uitnemend geslaagd, vooral ook door de wjjze, waarop bjj de aandacht van de aanwezigen wist te boeien. Het ganscbe leven van dien grooten voorvechter voor het recht der vrjje ïohte voor iederen mensch werd door den spreker als het ware op het doek getooverd. en leefde al het ljjden en strjjden van dezen zoo eenvoudigen menscbenzoon mede, die niets hooger stelde dan een rein, hoog zedeljjk leven, nauwgezette plichtsbetrachting en onophoudeljjke zelfbeheersching; die voor zich zeiven zoo weinige behoeften kende en steeds gereed was aan anderen weldaden te bewjjzenwiens vriendenkring, misschien wel juist omdat hjj aan het leven zulke hooge eischen stelde, niet zoo heel groot was, e» wiens vjjanden en die waren in dien tjjd uit den aard der zaak aan alle zjjden niet weinigen, niets ontzagen om hem te bemoei lijken en te belasteren. Mogen zjjne weinige nagelaten werken, bovendien in het Latjjn geschreven, niet zoo maar door den eerste den besten te verstaan zjjn, zjj bevatten een schat van wijsbegeerte, die niet zonder invloed kon zjjn op de denkende geesten uit Spinoza's dagen en van lateren tjjd. Gaarne wordt warme instemming betuigd met de woorden van dank, door den voor zitter van het departement aan den spreker gebracht, waarbjj hg tevenB den wensch uit sprak, deze meermalen voor de leden te zullen zien optreden. Door de bemoeiingen der kamer van koophandel en fabrieken te VlissingeB is aan den stationchef machtiging verleend om van de treineB, die van daar te 5.05 en 5.15 v. m. vertrekken en waarmee alleen reizigers vervoerd worden, komende van Engeland, ook door reizigers welke niet met de booten der maatschappij Zeeland zjjn aangekomen, ge bruik te doen maken. Bjj de verkiezing vooreen lid van de» raad van Eondekerke, ter voorziening in de vacature, ontstaan door het overig den van den wethouder W. Maas, leverden 239 van de 318 kiezers hun stembiljet in. Gekozen werd A.Wielemaber Kz., candidaat der anti-revolutionnairen, met 135 stemmen. Op den candidaat der andersgezinden, F. de Wille Cz, werden 90 stemmen uitgebracht. In de Dinsdag te Groede gehouden raadszitting, waarin alle leden tegenwoordig waren, werd door burg. en weth. medegedeeld, dat op de oproeping voor een onderwjjzer geen enkele sollicitant was opgekomen, en voor gesteld het oproepen te staken en vooreerst da vacature onvervuld te laten. Aan den heer J. Colgn werd, met ingting van 1 December 3., eervol ontslag verleend als onderwijzer in verband met zjjn benoeming te Ameide. Tengevolge van de benoeming van den veldwachter tot rijksveldwachter werd de jaai wedde van den nieuw te benoemen veldwach ter bepaald op 450. Op een adres van drie ingezetenen om. terug te komen op het raads besluit, waarbjj de particuliere telephoon der gemeente van de begrooting werd geschrapt, werd met 6 tegen 1 atem afwjjzend beschikt. Van alle kanten vernemen wjj uit de provincie dat overgroote massa's suiker- bieten op stations en laadplaats en aan steigers worden aangevoerd en handen te kort komen om te laden of te verschepen. De invallende nachtvorsten doen veel kwaad aan de opge stapelde vruchten. zoo'n viooljjken en toch goeden kant bekgken, die verbaasd staan als mevrouw Bagot hun vraagt of Trilby Protestant of Roomsch is. Alsof zjj dat weten! Daar hebben zjj zich nooit om bekommerd. Trilby is hun lieveling, hun allesTrilby is goed, lief, mooi wat raakt bun dan die alledaagsche redeneering over geloof, waarmee men elkaar het leven verbittert en onaangenaam maakt. En Trilby zelf: zjj heeft van haar vader, den domiré, geleerd, dat het bidden bestaat in goed doen en goed zijn. Dat is haar geloof. Dat is kort, krachtig en als catechismus meer dan voldoende. Zulke redeneeringen zjjn om kippevel te krjjgen voor al die kleinzielige menschjes i» kleinen kring, die in hun bekrompenheid hangen aan vormen en op een goud schaaltj< n of anderen wel zuiver in de leer zjjr, jl zjj tevens nooit vergeten op groote schalen naar zich zeiven toe te wegen. Het is zoo'n fraai wereldje in menig krin getje van personen. Gelukkig zjjn er ook maar het meest frischt men op als me» eens vrjje, flinke menschen ontmoet zelfs ai het dan ook maar op de planken die ruimer blik in de wereld hebben en hnn natuurgenooten als mensoh beschouwen. Doch laat ons niet te veel afdwalen. Bjj die kennissen uit den roman was nog Madame Vinard, om het polyglotisch ge zelschap te volmakeneen type van eea goedhartige vrouw, waarvan mevrouw Kley een aardige, Vlaamsch klappende figuur had gemaakt. Met die personen hebben allen, die Dins dag den schouwburg van onder tot boven Tot onderwijzer aan de openbare school St Annaland is benoemd de heer Van der Graaf te 's Hertogenbosch, vroeger onder wjjzer te Scherpenisse. Aan de stemming voor een lid van het hoofdbestuur van het Ned. Onderto. Genoot schap is deelgenomen door 196 afdeelinge». Van de 2842 stemmen vereenigden zich 1204 op den heer A. J. Straatman en 1183 op den eer C. F. A. Zernike. Op den heer H. W. J. Sohook werden 438, op den heer J. G.NjjV 56 stemmen uitgebracht. ONDERWIJS •jj het examen voor apothekersbediende is, zooals nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer vermeld werd, te Maastricht geslaagd mej. M. Klein, van Middelburg. vulden geen plaats was onbezet 1 zeker den avond met genoegen doorgebracht. Er is gespeeld met veel talent, met veel zorg, met veel artistiek gevoel en begrip. Van dit laatste getuigde vooral de tooueelzetting in de beide eerste bedrjjven. Wat zag het tooneel er keurig uitzoo zelfs dat, wat zeld zaam is in onzen schouwburg, het een applaus ontlokte aan de toeschouwers Het schilders-atelier was keurig ingericht; de decoraties, meegebracht nit Amsterdam, deden den heer Verbruggen eer aan; licht en schaduw wisselden goed af. Dat er bg de voorstelling in den schouw burg veel van de illusie moet te loor gaan door het gebrekkige en de mindere geschiktheid van ons tooneel, lag voor de hand. Toch het aardig gevonden om, zoo goed als het kon, iets te maken dat op een zaal geleek. Jammer dat velen juist dit hoofdtooneel van het stuk, waarbjj Svengali plotseling sterft en Trilbynu zjj van zjjn invloed bevrjjd is, niet meer zingen kan, hebben gemist, omdat zjj waarom is ons niet duideljjk, want de aankondiging der pauze geschiedt toch a door middel van een bordje de zaal hadden verlaten. Toen een opstond, volgden er ge- bruikeljjkerwjjze meer. Zelfs het herhaald schellen in de gangen, het gewone tee dat men dadeljjb weer beginnen zal, kon de heeren niet uit de koffiekamer verjagen. Een en ander werkte echter ook storend op allen en op den indruk van het geheel, die zeker grooter geweest zou zjjn als ieder rustig op zjjne plaats was gebleven. Men kon zich in elk geval nu een idee vormen RECHTSZAKEN. Bjj iemand te Vlissingen ontstond brand. De maatschappjj, bjj welke de geheel ot gedeelteljjk verbrande goederen waren ver zekerd (de Belgische Maatschappjj voor Alge meene Assurantiën) maakte bezwaar tegen de uitkeering van het gevorderd premie-bedrag en dientengevolge werden, overeenkomstig de be palingen van de polis, twee deskundigen aange wezen (één door de Belgische maatschappjj en één door den verzekerde), doch deze kwamen niet tot overeenstemming omtrent de waarde die de verbrande goederen hadden. Een derde sohatter (Belg) werd nu op verzoek der Belgische Ma&tschappjj door den presi dent van de burgerljjke rechtbank te Brus sel benoemd. Deze was het ten aanzien van het bedrag, waarop de verzekerde recht zou hebben, geheel eens met den aanvankeljjk door de maatschappij aangewezen deskundige; en daar deze beiden belangrjjk van gevoelen bleven verschillen met een deskundige van den verzekerde, wilde laatstbedoelde deskundige verder zjjn meening niet mededeelen en ook het rapport, door de meerderheid der arbiters (de twee Belgen) opgemaakt, niet onderteeke nen. De maatschappij hield zich nu aan het rapport der meerderheid, dooh de verzekerdp vorderde een hooger bedrag das door die meerderheid was bepaald. De rechtbank te Middelburg, wier uitspraak door den verzekerde na werd ingeroepen, was het met dezen eens, dat het rapport van de twee Belgische schatters niet voldoende was, nu de derde arbiter tot samenstelling niet had medegewerkt, maar wees niettemin de vorde ring van den verzekerde af, daar zjj zich onbe voegd achtte, wjjl de polis beslissing door arbiters voorschreef. Over deze zaak werd Maandag in hooger beroep gepleit voor het Haagsche gerechtshof voor den verzekerde door mr C. A. Vaillant aldaar, en voor de maatschappij door mr W. H. K. Mouthaan, uit Amsterdam. De con clusie van het O. M. is behaald op 30 Nov. Verschillende Berichten. In de St. Ct is opgenomen het kon. besluit van den 19en October 1896, tot uitvoering der stoomwet (wet van 15 April 1896, Stbl. no 69). - Verschenen en verdwenen, zou men kunnen zeggen van een Italiaansch opera gezelschap, dat Maandagavond in Amsterdam optrad met vol orkest en een koor, bestaande uit koristen van de Nederlandsche Opera. van het effect, dat een dergeljjke scène op groot tooneel, in Londen en Amsterdam b. v., heeft gemaakt, waar èn een talrjjk pu bliek zich op de planken bevond èa de ge- heele monteering steeds in overeenstemming met het stuk was. In Londen heeft Trilby dan ook een bui tengewoon succes gehad. Maanden te voren moest men plaatsen bespreken, wilde men eene voorstelling ervan bjjwonen. Daar en in Amsterdam in beide steden was het stuk hetzelfde is echter eene an dere bewerking van den roman vertoond dan die de heer Chriepjjn laat opvoeren. Hoewel er in beide natuurljjk tal van punten van overeenstemming voorkomen, heeft de 1 Chrispjjn zjjn eigen opvatting gevolgd en daarbjj er vooral zich op toegelegd Trilby als hoofd persoon goed te doen uitkomen. Over het spel kunnen wjj niet anders da» met grooten lof gewagen. Wjj waren, eerljjk gezegd, wel wat huiverig dat mevrouw Van der Horst Trilby al te tragisch, al te m dramatisch zou spelen. Maar neen; zg deed het met eene bewonderenswaardige soberheid, lieftalligheid en natuurlijkheid. Detooneelen met Svengali in het derde en vierde tafereel haar wezenloosheid, haar opgewondenheid in het laatste bedrjji, o. a. bjj het zien van het portret van Svengali, haar sterven, dit alles was uitstekend. Het was fijn en goed gedacht om, èn toen Trilby was gevlucht èn na den dood van Svengali en van haar, geen van beiden te laten terugkomen en, niettegenstaande het herhaald applaus, de sdnes te laten bljjven Volgens sommige bladen was er niet een goed zanger onder. Dan is het vjjftal, dat onlangs, onder leiding van den heer Cospi in Middelburg eene frag menten-uitvoering gaf en Dinsdag 24 November alhier weer zal optreden, vrjj wat beter. Halfwetera zjjn weêr bezig die met elkaar te verwarren. De Provinciale Staten van Groningen hebben Dinsdag de benoeming van een hoofd ingenieur verdaagd tot aanstaanden Dinsdag. Bjj hen kwam een voorstel in om in de plaats van den heer Wind, die zjjn ontslag beeft gevraagd, geen ingenieur weer te benoemen. Zooals door ons reeds in 't kort gemeld is, heeft het bestuur van den Algem. Nederl. Wielrijders Bond zich met een adres tot de Tweede kamer gewend betreffende de voor gestelde wet tot rjjwielsbelasting. Het be stuur, prjjzende de billjjkheid der belasting en de eenvoudigheid der verordening, die zich gunstig onderscheidt van de andere wjjzen, waarop het wielrjjden of het rjjwiel zou kunnen worden belast, vestigt de aan dacht op eenige bepalingen, die tot moeilijk heden aanleiding zouden kannen geven. Vooreerst de bepaling betreffende het ver voeren of bewaren van een rg wiel door iemand, die geen plan heefc het te berjjden. Ten tweede de kaarten voor scholieren en van personen, die het wielrjjden leeren voorts den toestand van buitenlanders, die op rjj wie len ons land bezoeken. Aan het slot van het adres wordt de wensch uitge8proken,dathetrjjwielof de wietrjjder door den provincialen of gemeentelijken wetgever niet door belasting mag worden getroffen. - Van de te Maastricht gestaakt hebbende glassijjpers zullen ruim een dertigtal, waar onder de leden van bestuur, niet meer voor werk in aanmerking komen. Er is gedurende weken bjjna 14.000 galden aan de stakers uitgekeerd. - Onze koninginnen hebben te Pugny goed weder en genieten veel. Op laaU van den minister van oorlog zjjn de schietoefeningen op de heide bg Laren voorloopig gestaakt. Er wordt beweerd, dat, met het oog op de verdere draagkracht der nieuwe geweten, de schietoefeningen gevaar opleveren voor den omtrek. Met 1 Juli 1897 zal het telegramtarief nuar Nederlandsch Oost- en Weat-Indië ver- laagd worden. Te Rotterdam is Dinsdag middag weer een opperman van een Btelling voor een in aanbouw zjjnd huis gevallen en 's avonds reeds de gevolgen overleden. Op een der it pswerven te Krimpen a/d. IJssel zjjn twee werklieden door een stelling gevallenzjj kregen ernstige kwetsuren. Te Roermond zjjn, bjj een hevige veebtpartjj tusschen burgers en huzaren, vier der laatsten door messteken verwond. Twee huzaren zjjn reeds in het hos pitaal opgenomen. - De 18jarige koedief te Capelle a/d IJsel is opgespoord en gevanbeljjk naar Rotterdam overgebracht. Maandagavond zjjn twee treinen uit Rotterdam even voorbjj Haarlem aan een zooalB ze waren, zoodat de illusie niet werd verstoord door buigingen van hen, die men pas had zien vluchten of sterven. De heer Chrispjjn als Svengali toonde ziota weêr een meester in de kunst. Men kon zich geen betere voorstelling van die figuur maken; het verloopene, het duivelachtige in het ka rakter; het onbeschaamde in zjjne manieren en tegeljjkertjjd het gewichtige van den per soon, toen hg op de hoogte van zjjn roem es macht stond; zjjne zitkte en zjjn sterven, het werd alles even natuurljjk, zonder eenige overdrjjving, weergegeven. De heeren Van WeBterhoven en Ternooy Apèl waren wtêt typiseh en goed. Had men niet beter gedaan de rollen van Faassen jc en Chtispjjn jr te ruilen Voor Bilby zou de eerste, naar ons gevoelen, beter geweest zjjn. Mevrouw De Boer muntte zelfs in har« kleine rol wtêr uit door goed zeggen en goed acteereu. De overige rollen waren van weinig betee- kenis, al werkten allen mee tot een goed geheel. Het was een avond, waarop uit het oogpunt van kunst veel te genieten is gegeven.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1