MIDDELBERGSCHE COURANT.
nr. 250.
139° Jaargang,
1896
Donderdag
22 October.
FEU LLETON.
Dene courant verschelt d a g e I ij k smet uitzondering van Zon-
Prga, per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor alle pl&ataen in Nederland fraioo p.p., 2.-ai
Afzonderlijke nummers koste» 5 cent.
Vkemoaetev.
Middelburg 21 Oct. 8 u. vm, 42 gr., m. 12 u.
48 gr., av. 4 u. 49 gr. F. Verw. tam. kr. wind.
Adverteaüëa root het eeritrolgeai
nummer moeten des middag* vóór één
uur aa» het bureau be*orgd zjj»,
Advertenti6a20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten ea
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regelt
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Adverteafciéa bjj abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis
aan het bureau te bekomen.
ifeateii
Te Terneuzen: M. de Jonge te Rotterdam
Nijgh van Ditmak.
By deze oourant behooren als Bijvoegsels
een plaat, gateekend door den beer Job.
Braakenai'. k, met het opschrift Middelburg aan
de muzen der Toonkunst;
een overzicht van de begrooting der ge
meente Middelburg voor 1897 enz.
Het laatstgenoemde bjjvo6gsel is alleen ge
zonden aan onze geabonneerden in de stad.
"Voor onze overige abonnés is het, op aanvrage,
zoolang de voorraad strekt, kosteloos ver
krijgbaar.
voorvallen met officieren der cavalerie, zoowel
in ais buiten dienst, welke voorvallen volgens
den minister zouden getuigen van een minder
goeden geest onder het officierskorps, waar
over d>r generaal nu reeds langer dan 10
jaren onafgebroken als inspecteur het bevel
voerde.
Een wenk om pensioen te vragen, scbjjnt
wel gegeven doch niet te zjjn opgevolgd.
De heer Van Helden gaat in Zwitserland
wonen.
Middelburg 21 October.
Terwjjl er later nog gelegenheid te over
zal wezen iets meer uitvoerig terug te komen
op het, in ons vorig nommer meegedeelde,
programma der Liberale Unie, meenen wjj nu
reeds onze instemming en sympathie te mogen
betuigen met dit uitvoerige en duideljjke stuk
en met de practische wjjze, waarop het bestuur
zjjn taak in deze heeft opgevat.
Yooral de verdeeling van het program in
twee deelenin een Hervorming s-pro-
gramma van algemeene en uitgebreide strek
king, en een tweede programma, omvattende
enkele maatregelen van urgentie,
die reeds tegen de verkiezing van 1897 op den
voorgrond moeten treden, is zeer practiscb.
Kiesvereenigingen hebben thans een goeden
leiddraad om personen, die men eventueel
oandidaat zou willen stellen, te polsen over
kwesties van actueel belang, zonder in al te
groote uitvoerigheid te vervallen.
Wjj begroeten het program met inge
nomenheid; het voldoet geheel aan de ver-
waohting die wjj van het vooruitstrevend be
stuur der Liberale Unie koesterde».
Bjj kon. besluit is de kapt. W. J. van Ujje,
tn bet le reg. inf., op zjjn verzoek, op non-
it. gesteld en is de met verlof in Europa
aanwezige kapt. der inf. van het leger in N.
•I H* B- Krull, ter zake van lichaamsgebreken,
het gevolg vaa verwonding in den strjjd be
komen, met ingang van 1 Oct. 1896, eervol
uit den mil. dienst ontslagen, met toekenning
in pensioen.
Door den minister van koloniën is de heer
van Dort gesteld ter beschikking van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië,
om te worden benoemd tot derden-stuurman
bjj de gouvernements-marine daar te lande.
UIT STAD ES PROVINCIE
Zooals onze lezers uit het verslag kun
nen zien, heeft de gemeenteraad van M i d-
e 1 b u r g, tot ons genoegen, het voorstel van
burg. en wetb. betreffende eene nieuwe rege
ling der politie, waarbjj de nachtwachts wor
den afgeschaft, aangenomen.
Ter openbare civiele zitting der arron-
dissements-rechtbank alhier is heden de
heer mr A. A. de "Veer Gz. te Middelburg, als
advocaat en procureur bjj die rechtbank be-
Volgens De Standaard zal het centraal-
comité der anti-revolutionnaire partjj binnen
kort aan alle bestaren van anti-revolutionnaire
kiesvereenigingen een circulaire in zake de
reorganisatie dier vereenigingen zenden,
tevens zullen de provinciale comités worden
opgeroepen, om aan die te nemen maatregelen
de hand te houdenterwjjl ten overvloede nog
gecommitteerden ad hoe zjjn benoemd, om
namens het centraal-comité toezicht op den
gang van zaken te houden.
Voor welke fractie in de partjj zal nu
gejjverd worden: voor die van dr Kuyper of
van jhr mr A. F. de Savornin Lohman?
In elk geval is deze mededeeling van veel
waarde voor de andere partgen. Zjj kunnen
zich daaraan spiegelen en op gelijk» wjjze
zich organiseer en
De onverwachte pensioneering, niet op ver
zoek, van den luit.-gen. W. R. L. van Helden
heeft algemeen de aandacht getrokken.
Ofschoon ook zaken van minder belang
echjjnen medegewerkt te hebben, wordt, .naar
men uit Den Haag meldt, toch algemeen de
ware Oorzaak gezocht in de ontevredenheid
van den min. van oorlog over verscheidene
BERONSCOURT.
Wjj haïden thans een bocht van den weg
bereikt en vlogen langs de met klimop begroeide
•chutting die een park omsloot, toen er drie-
el voor ons uit een man over de heg sprong
en eensklaps den hit bjj den kop greep. Het
dier sprong te vergeefs om zich los te rukken.
Onze redder hield hem vast als in een schroef.
Weldra was de hit bedaard. Wjj stapten uit
het rjjtuigj8; ik drukte kapitein Carljon
de hand, want die was het, en ging toen
eens zien, of er niets aan het tuig gebroken was.
Ik hield mjj alsof ik niet zag wat er voor
viel, want Carlyon hield Violette in den arm
en kuste haar. Na verloop van eenige minu
ten keerde ik mjj om en deed Carlyon een
omstandig verhaal van de wjjze, waarop ons
avontuur had plaats gehaddoch natuurljjk
zonder er bjj te zeggen op welke wjjze zjjn
naam genoemd was.
Violette heeft zich dapper gehouden1
zei ik en klopte haar op den schouder, «zjj
is volmaakt geschikt voor de vrouw van een
soldaat."
»Dat ben ik geheel met u eens, mjjn-
heer Dormer" antwoordde Carlyon. Vio
lette bloosde en ik zag de tranen in hare
oogen blinken, dus haastte ik mjj een anders
£r ending aan het gesprek te geven. Wjj ble
van Gedeputeerde Staten over splitsing van
het waterschap en aanhechting der deelen bjj
ere waterschappen. Het advies der inge
landen was om den tegenwoordigen toestand
te bestendigen en dus het waterschap in zjjn
geheel te laten.
- De repetitie, die Dinsdagavond vanwege
zangvereeniging Tot Oefening en Uit
spanning in de concert- en gehoorzaal alhier
plaats had, was druk bezocht.
Met genoegen deelen wjj mee dat de
nieuwe zaal go ca voiaeeu.
De gemeenteraad van Oostkapelle
benoemde Dinsdag met algemeene stemmen
tot gemeente-secretaris en tot ambtenaar van
burgerlijken stand den heer W. Z. van
Teylingen, burgemeester.
Voor eerstgenoemde betrekking waren twee
sollicitanten.
Onder Nieuw- en St Joosland
heeft Dinsdag avond een vrouw, die van het
veldwerk huiswaarts keerde, bjj het afgaan
van een djjk, door uit te gljjden,. haar been
gebroken, even boven den enkel.
Voor het Israelietisch kerkgebouw te
Goes met twee perceeltjes annex, werd Dins
dagavond in publieke veiling slechts f 1825
geboden. De koop ging niet door.
Een arbeider te 's-Heerenhoek had
Dinsdag bjj het overladen van suikerbieten
het ongeluk van den wagen te vallen, en
zich zoodanig aan het been te bezeeren, dat
bjj per as naar zjjne woning vervoerd en hem
geneeskundige hulp verleend moest worden.
Verleden Maandag werd te N i s s e eene
vergadering gehouden door ingelanden van
waterschap Buitenpolders van Nisse, ge-
deelteljjk naar aanleiding van eon schtjjven
l'n de Dinsdag te &ruinis*ae gehou
den raadsvergadering is, naar aanleiding van
twee missives van Ged. staten, het subsidie
voor het burgerljjk armbestuur voor 1897,
oorspronkelijk geraamd op f 550, later ver
hoogd met f 220 f 770, nu teruggebracht
of f 320.
Vervolgens word de gemeente-begrooting
voor 1897 behandeld.
De door de commissie van onderzoek, be
staande uit de leden Elenbaas, Jumelet en
Bolier, voorgestelde wjjzigingen beoogende:
het brengen van den hoofdeijjken omslag
van f 4000, evenals voor 1896, op f 5000; het
schrappen van de voorgestelde verhooging met
f 25 der jaarwedde van den gemeente-opzich
ter de verdieping der haven door afdrjjver
en wegepuien van modder ad f 100, in plaats
van doellooze uitdieping ad f 350; de rio-
leering van een slecht riekende goot mid
den in de kom der gemeente; het inrichten
van de oude school tot bewaarschool en
daarmede in verband staande vervanging van
de voorgestelde houten heining door
ijzeren hekwerk langs het plein achter die
school, werden, met slechts de stemmen der
commissieleden vóór verworpen alleen
de voorgestelde rioleering van het schoolplein
mocht ditmaal genade vinden, misschien wel
omdat het bjj de begrooting voor 1896 reeds
toegezegd, doch voor 1897 toch niet op de
grooting gebracht werd.
Nog werd besloten een proef te nemen met
begrinding van het westeljjk voetpad in den
Dorpsweg.
De Gaithnlg-hwestle te Aardenbnrg.
Het adres aan den gemeenteraad van Aar
denburg, waarvan wg in ons vorig nouimer
melding maakten, dat door 250 personen
onderteekend was, is van den volgenden inhoud
»Ondergeteekenden, allen ingezetenen der
gemeente Aardenburg, gevoelen zich gedron
gen u de gevoelens kenbaar te maken, waar
mede zjj het besluit vernomen hebben, door u in
gecombineerde vergadering met het college
regenten van het Burger-gasthuis, den
28sten September jl. genomen in zake den
geneesheer dr J. L. J. do Glopper.
Het is met groote droefheid en diepe ver
ontwaardiging, dat zjj dit besluit hebben
vernomen. Smarteljjk zjjn zjj getroffen door
het feit, dat eene zaak, welke naar hunne
innigste overtuiging in den grond niet anders
dan eene zuivere persoonlijke veete, zóó
groote afmetingen heeft kunnen aannemen, en
geworden is tot een strjjd, die geheel Aarden
burg beroert, doorwerkende in het huiselijk
en maatschappelijk, ja, ook in het kerkeljjk
leven.
Verontwaardigd zjjn zjj, het moet hun
van de lippen dat èa door u èa door
regenten alle nadruk is gelegd op de over
treding van dr De Glopper, terwjjl de zeer
gegronde grief van dezen tegen regenten
weinig of geen gewicht in de Behaal heeft gelegd.
ven nog een minuut of tien staan praten.
•Nu, kapitein als gjj zoo goed zoudt
willen zjj a ons te rjjden tot aan den hoek
van d6n parkmuur van mjjn broeder, zou ik
u zeer dankbaar zjjn, want ik geloof dat die
hit vrjj lastig is om mee om te gaan."
»Met het grootste genoegen," antwoordde
Carlyon. Ik zag dat hg Violette aankeek
zjj lachte tegen hem. Ik drong er op aan
dat zjj naast hem ging zitten en voort ging
het naar huisde hit liep zoo gedwee als een
lam. Carlyon reed heel langzaam, bjjnastap-
voerts. Ik geloof dat zjj te gelukkig waren
om te praten en dus hosten wjj stilzwjjgend
voort. Nergens was iets te zien van Cadgei
toen de kapitein bjj den hoek van den
muur uitstapte, zei ik>Zjjt gg morgen
middag thuis, kapitein, dan kom ik u een
bezoek brengen en kennis maken met mjjn
heer uw vader." Hg zei dat dit hun beiden
veel genoegen zou doen, en nam afscheid.
Violette reed mjj naar huis.
«Ik wilde dat gjj gehuwd waart, oom
Rupert", zei zjj woldra, »gjj zoudt zoo'n lieve
vader zjjn."
>lk heb er eens over gedacht kindlief,
maar mjjn lieve meisje stierf en ik heb nooit
meer iemand ontmoet van wie ik zooveel
hield."
Zjj bracht mjjn hand aan hare lippen en
kuste die. «Arme oom 1" Dat was al wat zjj
zeide, maar in dat éene woord lag een
wereld van liefde en medeljjden.
Thai* komende, vonden wjj alles in repen
Zeer gegrond toch achten zjj het bezwaar,
door den geneesheer tot zjjne verdediging
aangevoerdimmers moest de heer De Glop
per zich wel bezwaard gevoelen door de wjjze,
waarop de door hem aan regenten gerichte
brieven werden gepubliceerd door den voor
zitter van dat college.
Cndergeteekendea constateeren, dat de voor
zitter van regenten zjjne bevoegdheid is te
buiten gegaan door een geheel persoonlgk ge
bruik te maken van stukken uit het Gasthuis
archief, welke hg als voorzitter onder zjjne
berusting had.
Dit archief mag geen vrjj domein zjjn voor
den redacteur vaa het hier ter stede verscbjj-
nende blaadje, al zjjn deze redacteur en d<-
oorzitter van regenten ook in denzelfden
persoon vereenigd.
Ondergeteekenden constateeren mede, dat
door den minder parlementairen vorm en de
minder kiesche wjjze, waarop dr. De Glopper
in het door den heer Vorsterman van Oyer
geredigeerde Weekblad herhaaldelijk is aan
gevallen, de geneesheer geprikkeld is gewor
den tot de houding, door hem tegenover
•egenten aangenomen, eene houding welke
ieder man van karakter zou aangenomen heb-
tegenover dergeljjke aanvallen in publieke
geschriften.
Waar alzoo de voorzitter van regenten zich
schuldig heeft gemaakt aan misbruik maken
het hem toevertrouwde ambt, teneinde
een persoonlgk vjjand te treffen; waarde
oorzaak van het treurig verloop dezer zaak
grootendeels te zoeken is in de onedele wjjze,
waarop de heer Vorsterman van Oyen, hoofd
der gemeenteschool alhier, «inde tal van jaren
gewoon is, medeburgers, die hem niet welge
vallig zjjn, in het Weekblad te bestrjjde»,
daar hadden ondergeteekenden van u, leden
van dea Raad, verwacht, dat gg niet uw
zegel zoudt hechten aan het opzet van regen
ten, den heer De Glopper te dringen uit zjjne
betrekking, maar geweigerd zoudt hebben.
gftifpBïÊffis boo'"! °at8 "fc'-
Eischte de rechtvaardigheid, op den heer
dr De Glopper de hoogste straf ontslag uit
zjjn ambt toe te passen, ter zjjde schuivende
zjjne alleszins gegronde klacht, en den heer
Vorsterman van Oyen vrjjuit te laten »aan
Had niet de juistheid van des geneesheere
bezwaar u alreeds moeten weerhouden tot dit
uiterste over te gaan?
Ondergeteekenden meenen om deze redenen
het openljjk tot hun leedwezen te moe
uitspreken, dat zjj niet bunnen billgben uwe
houding in deze zaak en ten zeerste betreuren,
dat persoonljjbe sympathie en antipathie hun
invloed doen gelden, zelfs daar, waar alleen
de belangen der gemeente dienen te worden
behartigd."
Bjj dat adres is gevoegd een afdruk van
het ingezonden stuk van dr De Glopper in
Midd. Crt van 13 October jl.
aland, is in geljjke betrekking benoemd
te Everdingen baar is uit hare tegenwoc-rdi-
aren betrekking tegen 15 Dec. a.s. ontslag ver
leend.
Aan de rgks-universiteit ie Leiden zjjn
122 nieuwe studenten ingeschreven, van wie
73 corpsleden: te weten 50 juristen (39 corpg-
«de») 34 medici (19 corpsleden), 19 theologen
(6 corpsleden), 13 litteratoren (6 corpsleden)
en 12 pbilosophen (3 corpsleden).
ONDERWIJS
Voor de betrekking van onderwjjzer te
Oost- en West-Souburg hebben zich
vjjf sollicitanten aangemeld.
Mej. Hjjmering, ocderwjjzeres te St. Ac
toer. Sir Gerge was op een boerenkar thuis
gebracht met een verstuikten voet. Hjj ver
telde, dat hg uit den hittewagen geslingerd
was. Noel wilde ons gaan zoeken en Grace
was buiten zich zelve van angst. Onze ver
schijning was dus een uitkomst voor beiden.
Cadger was naar zjjn kamer gebracht en er
werd terstond iemand te paard gevonden, om
een dokter te halen.
dat zjja landgoed met zware hypotheken be
last is, en dat hg zeer hooge speelschulden
heeft gemaakt."
«Hoe weet gg dat?" vroeg Noel, plotse
ling staan bljjvende.
- >lk ken toevallig iemand die van nabjj
met hem bekend is, en ik wist dit alles reeds
eer ik hier kwam. Ik verzeker u dat mjjn
inlichtingen juist zjjn".
- »Waarom hebt gg mg dat niet veel
eerder gezegd
»Maar beate Noel, hoe kon ik weten dat
Cadger de man was dien gjj voor Violette
bestemd hadt?"
Noel zuchtte en ik ging voort. >Luistor nu
eens bedaard. Gjj weet dat, toen ik Frank,
den zoon onzer arme zuster Rachel, aannam
en hem in mgn zaak opleidde, ik ook natuur-
ljjk wat voor hem doen moest 1 Die jongen
heeft eebter niet aan mjjne verwachting be
antwoord, integendeel, ik voel mg deerlgk in
hem teleurgesteld. Zooalsgjj west ben ik
vermogend man, en nu h9b ik besloten mjj
fortuin aan iemand anders te vermaken. In-
III.
Den volgenden morgen verzocht ik Noel
een oogenblik bjj mjj in de bibliotheek te
komen.
»Wjj hadden gisteren haast een leeljjk
ongeluk gehad, Noel," begon ik, zoodra de
deur dicht was, »Violette had zich vreeselgk
kunnen bezeeren."
- »Ja, Rapert, ik kan niet dankbaar ge
noeg zjjn dat het zoo afgeloopen is, dat ver
zeker ik u; maar de dokter zegt dat Cadger
wel een week zjjn kamer zal moeten honden."
«Des te beter."
«Gjj moogt hem niet ljjden."
»Neenen ik vind hem geheel onge- dien Violette mag trouwen met iemand dien
Bchikt voor Violette." ik
«Dat is mgn zaak," antwoordde Noel; «Carlyon, zeker?'
gemelgk en liep met groote stappen het ver- «JuiBt. Carlyon bedoel ikeen braaf
trek op en neer. «Hjj is rjjb en ik ben arm man en een fatsoenlgk man."
KERKNIEUWS
De heer A. B. ter Haar Romeny, predi
kant bjj de Ned. herv. gemeente te Middel
burg, komt voor op het drietal voor predi
kant bjj dezelfde gemeente te Rotterdam, va
cature-Laan.
De heer P. de Haan, predikant bjj de
Ned. herv. gemeente te H o e k, is beroepen
naar Hall bjj Brummen.
De Algemeene Synodale Commissie heeft
alle predikanten der Ned. Herv. Eerk uitge-
noodigd, om op Zondag 25 October bjj de door
hen te leiden godsdienstoefeningen de aan
neming van onze Koningin tot lid der kerk
en hare bevestiging te herdenken op de wjjze,
als hun het best voorkomt.
Eenheid.
In De Bazuin van 2 Oct. sohrjjft de. Gispen
over de synode der gereformeerde kerken te
Middelburg«Voor heel de wereld is het daar
gebleken, dat in onze kerken, ook bjj gebleken
verschil in de opvatting van enkele stukken
der leer, zulk een eenheid in beginsel is, dat
men elkander verstaat en begrjjpt als men
elkander hoort en ziet. Welk persoon het
daarbjj wint of verliest doet er niet toe. Als
de waarheid maar zegepraalt en de kerke Gods
er maar goede vrucht van geniet en aller oog
maar meer en meer zich richt naar de toe
komst. De een snelle dan vooruit in den loop
pas, de ander in den gewonen pas en de
ouden en zwakken volgen in den ambulance-
Tdo nöHmJÜ' TOi&EWTMh TOW"»efl"
koning: voorwaarts 1"
Zoo wordt dus hier openlgk erkend, dat
verschil gebleken is in de opvatting van
enkele stukken der leer. Ieder onzer lezers
weet, dat die enkele stukkon hoogst gewich
tige zjjn en do geheele prediking beheerschen.
Toch was er eenheid in beginsel 1 Welk
beginsel, dat was bljjft in het duister, maar
veel beteekenend zjjn de woorden, welke van
vooruitgang spreken. Waarljjk het is zoo, de
een holt, de ander kruiptanderen, als prof.
Lindeboom en ds. Bos, worden medegesleurd
tot die verlichting. De wissel is gezetzjj zit
ten in den trein en moeten mede voort op
pad der valBcheljjk genaamde wetenschap,
of wilt ge, der kuyperiaansche philosophic.
De Wekker. v. L.
Gemeenteraad van Middelburg.
Zitting van heden, Woensdag, morgen
te 10 uur.
Voorzitter de heer jhr mr L. Schorer.
Afwezig de heeren jhr mr E. P. Schorer, jhr mf
W. H. Snouck Hurgronje, mr W. A. van Hoek,
allen met kennisgeving, en mr K. W. Brevet»
en kan mgn dochter niet zoo veel meegeven
als ik wel zou willen."
«Ik heb mjj de moeite gegeven, Noel,
om naar de financieele omstandigheden van
Cadger te informeejren en ben er achtergekomen
Zoo arm als Jobl"
«Dat wilde ik nu juist zeggen, als Vio
lette niet met Carlyon trouwt, laat ik het
grootste deel van mgn vermogen aan h e m."
Noel werd vuurrood. «En als zjj met hem
trouwt
«In dat geval krjjgt ze terstond vjjf hon
derd pond 'sjaars en bjj mgn dood zestigdai*
zend. Meer beloof ik niet."
«Meent gg dat vroeg Noel ten hoogste
verbaasd.
«Gjj kunt er vast op aanmaat
alleen wanneer zjj Carlyon trouwt."
Noel liep nog vjjf minuten op en neder,
bleef toen staan en gaf mg de hand. «Ik sten!
Ik zou een onmensch zjjn als ik dat
niet deed na zulk een aanbod. Zjj zal Carlyon
huwen, als hg haar nog hebben wil. Gjj moet
het maar in orde brengen."
Wjj schudden elkaar de hand en ons ge
sprek was uit. Violette mocht nog niets
weten. Wjj moesten de zaak eerst met Car-
:yon uitmaken.
Dien middag reed do koetsier van Noel mjj
naar de Mout, een prachtig, oud kasteel uit
den tjjd van Elisabeth, omringd door zware
bosschen, die nu bladerloos waren, maar ik
r.ag hoe mooi de plaats des zomorB moest zjjn.
Ik werd harteljjk verwelkomd door den
ouden heer Carlyon, een eerwaardig man van
mgn leeftgd. De kapitein scheen ook big te
zjjn dat bjj mg zag. Ik merkte dat vaderen
zoon zeer aan elkaar gehecht waren en de
eerste beschouwde den tweede bljjkbaar met
trots. Ik bracht een langen brief mee van
Noel voor den kapitein, die verlof vroeg om
hem bjj het raam te gaan lezen. Ik hoorde
hem een vreugdekreet uiten, terwjjl zjj& vader
af en toe een bezorgden blik op bem wierp.