MIDDELBIRGSCHE COURANT. N°. 242. 139e Jaargang. 1896 Dinsdag 13 October. De*e oounuit verschijnt d e I if k smet uitsondering van Zoi- ea Feestdagen; Pr§B, per kwartaal, aoowel voor Middelburg ala voor alle plaatsen ia Nederland franco p.p., f 2.^3; Afzonderlijke nummers kosten 5 cent Vkemoneter. Middelburg 12 Oct. 8 u. vm, 53 gr., m. 12 u. •4 gr., ar. 4 u. 52 gr. F. Verw. tam. kr. N. wind. Advertentiën voor het eerstvolfead nummer moeten de* middag* vdor édus uur aan het bureau besorgd zjj*. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- ea alle andere familieberichten ea Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regeïj Groote letters naar de plaats die ai] innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige l voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis I aan het bnreau te bekomen. I ifeate*. Te Ternenzen: M. de Jonge te Rotterdam Nwgh van Ditmab. Middelburg 12 October. Ken verdoovend middel, Nog altjjd zjjn eenige bladen meestal zjj, die öf staan onder den invloed van een clubje, v>f louter politieke bladen kunnen genoemd worden druk bezig te verkondigen boe bp de a. verkiezing onder de nieuwe kieswet de aaneensluiting moet zjjn tusschen de verschil lende fracties onder de staatkundige partjjen in ons land. Geen beter middel om de belangstelling te dooven tegen den tjjd dat een opgewekt poli tiek leven noodig is, dan dergelijke voortdu rende redeneeringen over hetzelfde onderwerp vooral voor een volk, als het onze, dat geen politieke natie is. Men klaagt wel eens over de geringe be langstelling bij verkiezingen, maar is dit te verwonderen als men het volk door allerlei be schouwingen ten slotte beu maakt van al dat politiek geharrewar, waarin slechts eenige leiders pleizier hebben omdat het hun belang raakt. Tegen den tjjd dat de kiezers warm moeten wezen, zjjn ze al oververzadigd van al het geredeneer en gepolitiseer. Trouwens, het volk heeft voor zijne mate- riecle belangen dagelijks genoeg zorgen, om zich nog met hart en ziel te wgden aan de politiek. Het wil doodeenvoudig, kort maar duideljjk, aangegeven zien wat een staatkundige partjj het biedt; en het zal dan zelf zjjne keuze wel doen in den tjjd dat dit noodig is. Nu wordt het, bjj alle oververzadiging, on verschillig. Dat daarop vooral bedaoht zjjn zjj, die zich beg veren eene richting aan te geven, de leiding op zich te nemen over de in 1897 te houden verkiezingen. Duidelijk sprekende programma's zjjn num mer een. En deze moeten uitgaan van de hoofdleiders. Stille en kalme verkenning van het terrein is dan nommer twee. En in de derde plaats krachtig werken in de dagen van verkiezing. De beide laatste plichten behooren tot den werkkring der kiesvereenigingen. Maar laat men zoo lang het publiek toch niet vervelen met eeuwigdurende herhalingen: en het voortdurend slaan op hetzelfde aambeeld Yoor ons, vrjjzinnige liberalen, is nu het woord aan de Liberale Unie. B kon. besluitis pensioen verleend aan dr. A. S. Kok, leera&r aan de rjjks- hoogere burgerschool te Tilburg, ad f 1280, J. A. Kolpa, leeraar aan het gymnasium te 's Hertogenboscb, ad f 1296, dr. N. W. P. Rauwenboff, hoog leeraar aan de i-jjks-uaiversiteifc te Utrecht, ad f 3000, dr. C. H. C. Grinwis, hoogleeraar aan de rijksuniversiteit te Utrecht, ad f 3000. Verder is aan den heer J. Ph. NV. Wen- aiger, op zjjn vetzoek, eervol ontslag ver leend uit zjjne betrekking van eonsul der Ne derlanden te St. Paul de Loanda. De waarneming van het oonsulaat is opge dragen aan den consul te Cabinda. Bnlberaecijos. In verband met het door den Minister van Finanoiè'n bjj de Tweede Kamer ingediende nieuw wetsvoorstel, houdende maatregelen ter verzekering van de opbrengst van den suiker- accjjns in 1897, heeft het Landbouw Comité zich per adres tot de Kamer gewend, om er op aan te dringen, dat zoo mogeljjk het wetsvoor stel, behelzende herziening van de wetteljjke bepalingen omtrent den accjjns op de suiker< alsnog spoedig tot beslissing worde gebraobt, zoo noodig onder opneming van zoodanige be palingen, waardoor een minimum accjjnsop- brengst voor 1897 worde verzekerd. Maar zoo dat verzoek niet is te verwezenlijken, dan ver zoekt het comité ernstig het thans ingediende wetsontwerp alleen aan te nemen na verwij dering van art. 1, met dien verstande, dat tevens de minimum-accjjnsopbrengst voor 1 zal worden geregeld voor het geval, dat vóór 1 Januari 1897 geen definitieve regeling van den suikeraccjjns heeft plaats gegrepen. Volgens De Nederlander is het bestuur der Liberale Unie thans bezig om, na raadpleging van de verschillende misBieven, ingekomen van de bg haar aangesloten kiesverenigingen, naar aanleiding van het vroeger aan hen toegezonden ontwerp van een hervormings program, een definitief program saam te stel len, dat als een toelichting van de bekende beginselverklaring zal dienen. Is het blad goed ingelicht, dan zal daar- neven verschjjnen een platform of program van actie, waarop alleen die vraagstukken zullen voorkomen, welke in de eerstvolgend, jaren voor oplossing vatbaar zjjn. Het centraal comité van anti-revolution- naire kiesverenigingen vergaderde Vrjjdag en Zaterdag te Amsterdam tot het nemen van voorbereidende maatregelen voor de stembus actie van 1897. De vergadering was druk bezocht en ook de heer jhr mr T. A. J. van Asch van Wjjck, oud-secretaris van het comité, was al* gast tegenwoordig. De katholieke leden der Tweede kamer hebben met de samenstelling van een staat kundig program belast de heeren Bahlmani- Dobbelman, dr Schaepman en Vermeulen. Die commissie beeft baar taak reeds aan gevangen. Het bericht dat het Nederlandsohe oorlog - transportschip Paramaribo op de Noordknht van Spanje zou vergaan zjjn, heeft zich geluk kig niet bewaarheid. Bedoeld vaartuig is den 3en dezer te Ma deira aangekomen en aan boord was alleB wel. Zooals men weet is de Paramaribo beBtemd voor den dienst van West-Indië. Het is een pas gebouwd gouvernements-transportachip. Den 26 September vertrok het van IJmaiden naar Paramaribo en den 28en is het Prawlepoint ^gepasseerd. Lombok, Een eigenaardig kjjkje op de zaken daar levert het volgende, door het N. v. d.D. ont leend aan een particulier schrgven uit de laatste helft van Augustus. Van de Baliërs hebben we werkeljjk niets meer te vreezen; in hun gebied is alles rustig. Wanneer je in Tjabra Negara komt, dan laten ze je alles zien, zelfs de plaatsen, waar ze op ons zaten te schieten. Maar de Sasaks zjjn zeer oproerig. Ze willen een groot Sasakscb rjjk stichteneenige hoofden, die alleen door een omwenteling tot gezag en aanzien kunnen komen, werken daarvoor openljjk of in stilte, en maken van den Islam een werktuig, om de hunnen tegen ons, ongeloo- vigen, op te hitsen. Het civiel bestuur schjjnt het nog niet geheel eens te zjjn over de op rechtheid van den bekenden Goeroe Bangkol, het geesteljjk hoofd van Praja, die volgens den een wèl, volgens den ander niet overal de hand in heeft. In elk geval zjjn onze oude vrienden en bondgenooten, de Sasaks, heel ondankbare kerels, en 't zou in 't eind wel eens kunnen big ken, dat de Baliërs nog niet zoo groot ongeljjk hadden, om die lui flink kort houden, 't Is nu voorloopig wel niet rustig, maar toch ook niet gevaarljjk, want als ze een geweer zien, gaan ze op den loop. 't Zal wel neerkomen op veel marcheeren ea weinig vechten. Men is nu druk in de weer met bevolkingspatrouilles, om de oproerlingen ongeveer een 40-tal in handen te krjjgen. Te Praja zjjn er tien opgepakt en zitten in het blok. Heden morgen (16 Aug.) kregen we bericht, dat een patrouille van ons in gevecht is geweest met 200 Sasaks en dat wjj 4 ge wonden gekregen hebben. De arme kerels. Ze moeten 20 paal ver in tandoe's hierheen gepikeld worden. Morgen gaan er 20 man heen ter versterking. UIT STAD EN PROVINCIE Mogen wjj nog eens de aandacht van de liefhebbers van muziek in Middelburg, Vlissingen en omstreken vestigen op de opera-uitvoering, die morgen (Dinsdag) avond in den schouwburg alhier plaats heeft. De prjjzen zjjn ditmaal zoo billjjk gesteld, dat daardoor niemand zich behoeft te laten afschrikken van een bezoek aan het Italiaan- sche gezelshap, waarvan zulk een goede roep uitgaat. Woensdag a. zal te Oostkapelle de nieuwe burgemeester, de heer W. Z. van Tey lingen, zjjne betrekking aanvaarden. Des na middags ten half drie ure houdt de gemeen teraad eene zitting. Te Krabbendjjke heeft een land bouwer 900 H.L. aardappels gerooid van gemeten land, dat is 225 H.L. per gemet. I Zieke aardappelen waren er weinig te be speuren. Dit is, zegt onze beriohtgever, be- ipaald een bjjzonderheid, als men weet dat bjj eene opbrengst van 150 H.L, per gemet van een goed beschot kan gesproken worden. Da gemeente-veldwachter te Noord- gouwe is Zaterdagavond bg vrouw en kin deren weergekeerd. Pinanciëele nood moet aan deze raadsel achtige handeling niet vreemd zjjn. Zjjn uit stapje, als het zoo genoemd mag worden, zal duur te staan komen, daar het hem, naar men zegt, voor zjjne betrekking onmogelijk heeft gemaakt. In de Zaterdag te Hoek gehouden ver gadering van den gemeenteraad werd het voorstel van het dageljjksch bestuur om de jaarwedde voor de twee vacante betrekkingen van onderwjjzer aan de openbare school te bepalen op f 600, aangenomen met vjjf tegen twee stemmen. Verder werd de verordening op de brand weer gewjjzigd, terwjjl op verzoek van het bestuur der brandweer werd goedgevonden den brandput achter de kerk te verbreeden en te verdiepen. De gemeente-begrooting voor 1897 werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf op f 11473.67 met een poBt voor onvoorziene uitgaven vat 622.74. Bjj kon. besluit iB een pensioen verleend van f 834 aan A. H. de Vries, hoofd der open bare lagere school te Zaamslag. Men schrjjft ons uit Hoofdplaat. Tegen een landman, die suikerbieten ver voerde, met éen paard door den tol rjjdende, is in de afgeloopen week proces-verbaal op maakt, omdat hg aan weerszjjden van het tol huis zjjn bietenwagen met twee paarden bespande. Deze besparing van tolgeld 14 in plaats 5 cent per wagen zal zeker niemand den man kwaljjk kunnen nemen. Hjj woont in nabjjheid van den tol en heeft meer dan éen paard van noode, om den wagen van het land te krjjgen. Evenzoo is't bjj het oprjjden van de haven. Vóór den oprit en op de kade liggen gaten in den steenweg, die de paarden doen schok ken en het wagentuig doen breken. Groote bazaltsteenen zjjn reeds nit den weg gereden en alle boeren klagen steen en been, dat geen maatregelen tot herstelling genomen worden. Wjj begrjjpen dus niet, op welken grond hierbjj van overtreding sprake kan zjjn. ONDERWIJS Het hoof donder wjjzersgezelschap Walche ren hield Zaterdag 11. zjjne gewone jaarljjk- sche vergadering, waarin de voorzitter eene spreekbeurt vervulde over: Het luie kind. Spreker begon met bet doen en laten van een lui kind te schetsenbet gaat langzaam in en uit de school, werkt heel traag en heeft daardoor zelden zjjn taak af, wordt bjj het mondeling onderwjjs het liefst overgeslagen bekommert er zich niet om, dat zjjne mak kers veel betere vorderingen maken dan bjj in éen woord rustige rust is hem het aange naamste. Hoewel licbameljjk gezond, neemt hjj dan ook gewoonljjk geen deel aan het spel zjjner kameraads. Reeds op zeer jeugdigen leeftjjd openbaart zich die luiheid: kleine diensten, die vader of moeder van hem vragen, tracht hjj dan al zooveel mogeljjk door broertjes of zusjes te laten bewjjzen, en het is de plicht der ouders daarvoor te waken zjj moeten hem dwingen bezig te zjjn. Komt zulk een kind later op school, dan dient ook de onderwjjzer met gestrengheid op te treden. Hjj eische, dat bet kind werkt zooveel en zoo goed mogeljjk. flier vooral is samenwerking tussoben huis en school zeer noodzakeljjk. Bg de verdere bespreking van het onder werp werd echter den onderwjjzer voorzich tigheid aangeraden. Sommige kinderen toch zjjn Bcbjjnbaat luihun traagheid vindt ech ter haar oorzaak in eene ziekeljjke gesteldheid des lichaams of in onvatbaarheid. Tegenover dezulken is gestrengheid zeer af te keuren. Voor gezonde, helder denkende, maar lu'e scholieren passen evenwel geene zachte heel- Zaterdag hield het onderwjjzersgezelschsp Krabbendijke zjjne gewone maande!jjkscle vergadering te K r a b b e n d jj k e. In de. e vergadering werd eene lezing gehouden ovtr artikel 33 der wet op hot L. O. De beide paren adjectievennuttige en ge paste en christelijke en maatschappelijke uit genoemd artikel gaven voldoende aanlei ding tot debat, waarvan dan ook algemeen gebruik werd gemaakt. In eene vorige bjjeenkomBt van onder- wjjzers aan de Rijkskweekschool en de Rijks normaallessen in Zeeland, werd door den heer G. A. Yorsterman va* Oyen ingeleid de bespreking van »Het onderwjjs in depbysica" op die inrichtingen. Na het ontwikkelen en verdedigen van een zestal stellingen door den ioleider, besloot, zoo schrjjft men ons, de vergadering dat het bestuur zich met eea adres wenden zou tot den inspecteur van het lager onderwjjs in de 2e inspectie en de beide distriots-schoolopzie- ners in Zeeland, teneinde te bekomen eene nadere omschrijving vrn de bjj art. "Oderwet het L. O. voorgeschreven >Beginselen van de kennis der natuur." Omdat men op de onderscheiden R. N. L. en de R. K. in Zeeland ten aanzien van het begrip »beginselen" niet dezelfde meening is toegedaan, en de eene examinator als begin sel" kan beschouwen, wat door een ander examinator in de kennis der natuur met een anderen naam wordt aangeduid, zouden de examonandi vaak het slachtoffer kunnen wor den van het verscbil in meening in deze. Teneinde nu èn bjj het onderwjjs èn bjj )t examen in de natuurkennis tot meer over eenstemming te komen en het onderwjjs zó in te richten, dat het beter vruchten oplevert voor het dageljjksch leven, achtte men het zeer gewenscht de hooggewaardeerde mede werking dier heeren in te roepen om eene nadere omscbrjjving te bekomen van het be grip beginsel", waardoor nauwkeurig aange wezen wordt welke gedeelten uit de eigenlgke gezegde pbysica moeten gekend worden. Dit adres is besproken in eene bjjeenkomsf van inspecteurs L. O. en het resultaat der be spreking is medegedeeld aan den minister van binnenlandsche zaken. Hieruit bljjkt alzoo het nut van dergeljjke bjjeenkomsten. VERKOOPINGEN ENZ Door het college van regenten over bet huis van bewaring te Middelburg werd, onder nadere goedkeuring van den minister van justitie, Zaterdag in de vergaderkamer van het gesticht aanbesteedlo het leveren de bonoodigdheden voor het onderhoud der gevangenen en 2o de eet- en drinkwaren, die in de cantine verkrjjgbaar zullen worden gesteldgedurende het jaar 1897 het rogge brood gedurende de eerste helft van dat jaar. Aannemers werdenvan het tarwebrood a f 0.10 per kilogram en het roggebrood af0.08 per Kg. de heer D. Tujjtman; van de aard appelen a f 1.44 per 50 Kg., van de groenten f 0.06 per Kg. en van de zoetemelk af0.09 per liter de heer P. Daniehe. Verder werd aannemer de heer P. Zevenhuizen Az. voor: spek a f 0.73, rjjst a f 0.20, zout a f 0.06, peper a f 0.66, alles per Kg., azjjn a f 0.05 per liter, groene zeep a f 0.15', soda a f 0.03s, koffie a f 1.34, cichorei a f 0.20s, thee af 1.80 en witte suiker a f 0.58 alles per Kg. Van grove steenkolen werd af 1.05 per 100 Kg., fijne dito a f 0.67 per heet. en baggeiturf a f 0.65 per 100 st», aannemer de heer G. Jacobse, ter wjjl de levering van cokes a f 1.50 per 100 Kg. en van takkebossen a f 11.60 per 100 >s gegund werd aan den heer W. L. Barrink. Al de aannemers wonen te Midddelburg. KERKNIEUWS Bjj de Ned. herv. gemeente te Coigns- plaat is beroepen de heer G. van der Giesen te Leusden. - De gebruikeljjke wekeljjkscho opgaaf be treffende de Ned. herv. kerk en de Gerefor meerde kerken konden wjj heden niet gever. Kunst en Letteren. In het nommer dezer week van De Wereldkroniek komen voor de portretten van den heer F. J. H. van Deinse, dezer dagen te 'sHage overleden, van mr Hamelberg te Arnhem gestorven, van wjj,en den heer Sillem. en verder van den fcunstseünder F. Lebret, van prof. dr C. Winkler enz. De bon. vereeniging Het Nederlandsch Tooneel is met het gemeentebestuur van Den Haag tot overeenstemming gekomen omtrent de voorwaarden van verpachting van den ■tedeljjken schouwburg en heeft zich bereid verklaard de exploitatie voor de speeljaxen 1897/1901 op zich te nemen. John Lane zal dit jaar weer drie van Walter Crane's prentenboeken in één deel ver eenigenMother Hubbard's Picture Book, met nieuwe titelplaat en voorrede. Verschillende Berichten. Onze Koninginnen hebben driehonderd gulden gezonden als bjjdrage ten bate der Blachtoffars van de rampen, die in Juli en Augustus jl. de bewoners van het dorp Driel hebben getroffen. Er heeft zich een commissie gevormd, om vanwege het personeel der zeemacht een ge- denkteeken op te richten ter eere van den onlangs overleden gep. schont-bjj-nacht H. A. Stakman Bosse. Te Purmerend bestaat een vreemde toe stand betreffende de Kamer van koophandel. Sedert een paar jaar toch hebben de leden der Kamer collectief hun ontslag genomen, omdat hun adviezen weinig of in 't geheel niet door het gemeentebestuur werden ge- v-.v»jpö. Daar'y werd door het dageljjksch bestuur eene nieuwe verkiezing uitgeschreven, waarvan de uitslag was, dat éen persoon ge kozen werd, terwjjl voor de overige vaca tures eene nieuwe stemming moest plaats hebben. Deze laatste heeft echter tot hiertoe nog niet plaats gehad. Sedert 1 September j.l. zjjn te Vlaardin- gen als Ijjdende aan mazelen aangegeven 430 personen, waarvan hersteld zjjn 205 en overleden 1. Zaterdagavond werden door een vletter- man te Amsterdam een tweetal heeren per bootje over het IJ gezet, toen het roeibootje door de Zaandammer boot werd aangevaren. Het bootje sloeg om, de vletterman en een van bei te heeren werden dadel jjk door de opvarenden van de boot gered, doch de andere, de heer G. Barense, werd eerst na een kleine 10 minuten met een dreg levenloos opgehaald. Men beproefde, doch te vergeefs, de levens geesten op te wekken. De overledene werd daarna naar zjjn woning gebracht op de Prins Hendrikkade. Dezer dagen ia door een kantoorbediende te Amsterdam een brief op de post gedaan, bevattende een bankbiljet van f 1000 en een muntbiljet \an f 50, welke brief bjj moest aanteeketen. Deze brief is niet aan het adres bezorgd» ofschoon de bediende volhoudt, hem per abuis met andere brieven te hebben geworpen in de brievenbus aan het postkantoor, Damrak te Amsterdam. Zjjn vergissing bemerkt heb bende, heeft hjj kennis gegeven aan een beambte in bet postkantoor. Te Utrecht doet zich een eigenaardig on gerief voor bjj het gebruik der muntgasmetc rs die, geljjk men weet, ingericht zjjn tot het ont vangen van 27,-cent-stukken. De menigte dier muntstukken, welke aldus aan de gasfabriek komen, gaan naar den betaalmeester, en daar niemand van dezen 1000 stuks te geljjk haalt of inwisselt, begint er in den omloop gebrek aan die muntstukken te komen. De directeur der gasfabriek is nu voornemens een paar uur per week gelegenheid te geven om aan de fabriek die muntstukken te verkrijgen, natuur- ljjk bjj inwisseling. Een eigenaardige wjj ze van werkver schaffing wordt onder Woerden vertoond. Daar kwamen Zaterdag niet minden dan 36 rijks veldwachters met een inspecteur, een opzichter van den straatweg en eenige arbeiders om te Rietveld een paar heiningen bjj den straat weg af te breken, welke niet naar den zin van Waterstaat staan. In den afgeloopen zomer had men dat ook al beproefd, maar is men onverrichter zake afgetrokken wegens de min der welwillende houding van het publiek in -fjie gemeente. Zaterdag gelukte het natuurljjk, maar een paar uren later waren de heiningen weer hersteld. Een landbouwer te Hilvarenbeek, die met zjjn met eea jong paard bespannen kar naar den molen reed, viel onderweg van het voer tuig dat over hem heen reed. Binnen weinige oogenblikken stierf bjj. Dat er te Mantendam van den verbran den inboedel, wintervoorraad enz. niets ver zekerd was, zal elk aandachtig lezer van ons vorig nommer wel begrepen hebben, al was uit het desbetreffende bericht het woordje niets ook weggevallen. Uit Enschedé wordt bericht, dat daar Zaterdag avond een 27-jarige timmermans knecht levensgevaarlijk gewond is. Zjjn hoofd moet bjjna gekorven zjjn. Twee personen zjjn gearresteerd. De toestand van den gewonde is zorgwekkend. Aan een bediende van de sociëteit De Harmonie te Groningen werd daar een zakje met geld ontfutseld. De dader was een 6 jarige jongen, die mek twee kameraden, 6 en 4 jaar oud, een deel van het geld ver snoepte. Een gezelschapsdame. Voor eenige* tjjd bevatte een dagblad een advertentie can den volgenden inhoud>Een ziekeljjke dame zoekt een gezelschapsjuffrouw. Deze moet huiseljjk van aard zjjn, muzikaal ont wikkeld, beminnenswaardig, vroeg kunne* opstaan, een onberispeljjk uiterljjk hebben. Eenige kennis van ziekenverpleging zou aan beveling zjjn. Zjj, die geen bier of sterke* drank dronken, genoten de voorkeur. Eenige dagen later ontving de dame, die deze advertentie ingezonden had, een mand, waarop de aan wjjzing was aangegeven Deze zjjde boven voorzichtig breekbare waar. Toen de mand geopend werd, sprong ej

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1