MIDDELBURGSUHE COURANT. N°. 239. 139° Jaargang. 1896 Vrijdag 9 October. Middelburg 8 October. Daze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Fr§s, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-—Ï Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. VkerMoaetev. Middelburg 8 Oct. 8 u. ra, 56 jr., m. 12 u. 67 gr., av. 4 a. 63 /r. F. \erw. tam. kr. Z. W.w. Advertentiën voor het eerstvolgen nummer moeten des middags v6os Aém^jk uur aan het bureau bezorgd sga. j jS] AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Het-lames 40 cent per regelt Groote letters naar de plaats die zij inneme i AdvertentiSn bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjj n gratis aan het bureau te bekomen. Ageatea. Te Terneuzen: M. de Jonge; te Rotterdam Nügh van Dïtmab. Een «aangename herinnering" komt in het Handelsblad voor. De Deensche hoofdofficier Söronsen, de geschiedenis brschrjjvende van Kopachagon's belegering, maakt daarin met grooten lof melding van de hulp, die Holland in 1658 aan zjjn bondgenoot Denemarken verleende, toen deze door Zweden bedreigd werd. Denemarken, dat het met Zweden te kwaad kreeg, herinnerde Holland aan zijn traktaat, waarbjj hulp werd toegezegd. «Nauwelijks," schrjjft hg, «waren Van Beuningen en eenige andere boden aangekomen, of de Staten- Generaal beslisten, dat het traktaat ten volle zou worden ten uitvoer uitgelegd en dat zelfs niet 19, maar veertig Bohepen (buiten de branders en aviso's) zoo spoedig mogeljjk zouden uitzeilen, onder bevel van den admi raal Jacob van Wassenaer Obdam, «een zeesoldaat van den eersten rang", zegt Sörensen, die bovendien de Deensche vaarwa teren uitstekend kendeen onder hem zouden de vice-admiraals Witte CornelisBen de Witt en Peter Florissen het bevel voeren." En tegenwoordig? Tegenwoordig «overweegt" de Nederlandsche regeering of het ook noodig zou kunnen wor den geacht, dat de omstandigheden er toe zouden leiden om ernstig na te denken over de wenscheljjkheid en de mogelijkheid der uitzending naar Konstantinopel van éen heel oorlogscheepje. En ze «overweegt" zoolang totdat «de veranderde omstandigheden" zulk een zending intusBchen overbodig gemaakt hebben, terwjjl gedurende al dien tjjd de Hol- landsohe vlag in Konstantinopel wordt weg gestopt." Uit een staat, door den minister van binnen- landsche zaken aan de Tweede kamer over gelegd, blgkt dat het vermoedelijk bedrag door het Rjjk over 1896 nit te keeren aan de bjjzondere lagere scholen krachtens art. 54&i,t der schoolwet, beloopt voor de hierna te noe men districten's Hertogenbosch 41316.67 Breda f 44500Tilburg 41650Eindhoven ƒ38054.16; Arnhem/39337.50; Zutfenƒ26350; Tiel ƒ41880; 'sGravenbage ƒ122100; Rotterdam 113416.66'Dordrecht 30 329.16 Amster dam 121183.30Haarlem f 34645 80Hoorn 20850; Middelburg 19900; Goes 6900Utrecht 74529.16Leeuwarden 30250Heerenveen ƒ31100Zwolle 20500 Deventer 18750; Groningen 28937.48; Winschoten 10200; Assen ƒ8500; Maastricht 33899.99; en Roermond 24750. Door het hoofdbestuur der Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der pharmacie is, naar aanleiding van het rapport der Maat schappij tot Nut van Y A'gemeen, als hare meening uitgesproken dat staatstoezicht op ziekenfondsen een dringend volksbelang is en eene wettelijke regeling daarvan meer en meer noodzakelijk wordt. Bjj kon. besluit: is aan den oificier van gezondheid 1ste kl. H. J. Groot, dienende bjj de zeemacht in Oost- Indië, op zgn verzoek eervol ontslag verleend uit den zeedienst; zgn benoemd bjj het wapen der infanterie: j het lste reg., tot kapitein, de eerste-luit. P. A. Sernés, van het 6de reg.; bjj het 2de tot kapitein, de eerste-luit. adj. F. H. Tissot van Patot, van bet 6de reg.bjj het 6<ie reg. tot majoor, de kapitein P. A. van Buuren, en tot kapitein, de eerste-luit. G. A. van Driel, beiden van het korps is in rang en ancienneteit overgeplaatst bg het wapen der Kon. marechaussee, en wel bjj 2de divisie, de eerste-luit. W. P.C. Fabius, van het 2de reg. veld-art. Door de arr.-rechtbank te Rotterdam is, ter vervulling van de vacature van kantonrechter ta Schiedam, opgemaakt de navolgende alphabetiscbe ljjst van aanbevelingmr. H. M. G. Kloppenburg, kantonrechter te Ter. neuzen; mr. J. W. Mulder, en mr. C. van der Zweep, substituut-griffiers bjj de arr.-recht- banken te Amsterdam en Rotterdam. Het tooneel. Ze waren er dan weer, de winterkoninkjes, zooals zjj Woensdag eigenaardig door een inwoner van onze stad werden begroet. Zr waren er, als eerste boden van het Beizoen om weldra door meerdere gevolgd te worden Want Dinsdag komt het Italiaansche gezel scha», waarover wjj gisteren schrevendan volgt in deze maand nog eene voorstelling door het bekende Rotterdamrche Tivoli-gezelschap; en in November, behalve Chrispjjn's vereeniging als gewoonlijk, eene Fransche voorstelling er een «avond," te geven door het Poolmannen drietal: Henri,Guusje en Poolman-Huysers. En nu is het mogelgk dat ook Jos. van Lier zgn plan uitvoert en voorstellingen geeft. Wat esn overvloed, zal menigeen zeggen. En dan verbeeldt men zich in groote steden dat wjj, provincialen, eigenljjk op hst gebied der kunst gebrek igden. Er is een tgd geweest dat in Amsterdam en Rotterdam de kunst, in het bjjzonder de tooneelspeelkunst, zoo gekoesterd en in eere gehouden .werd, dat hare beoefenaren er niet over dachten de provincies te bezoeken. Alleen zeer enkele hoofdplaatsen, gemakkelijk en spoedig te bereiken, genoten de eer van een bezoek. Die tjjden zgn voorbjj. In de hoofdstad ia de tooneelspeelkunst een A I JT E H. De, met de laatst aangekomen Nederlandsche mail ontvangen Oost-Indische bladen loopen tot 8 September. Het verslag omtrent de voornaamste beurtenissen in het gouvernement Atjeh en onderhoorigheden, loopende van 23 tot en met 30 Augs., bevat uitvoerige mededeelingen om trent verschillende tochten, in dat tjjdvak gemaakt, waarvan in't kort reeds mededeeling is gedaan. Op die excursies ondervonden onze troepen weinig of geen tegenstand en leden zg geen ernstige verliezen. Verschillende Imans kwamen zich bjj den waarnemenden gouverneur aanmelden. Van Kroeng Raba uit werden voortdurend excursies gemaakt, bg enkele waarvan in de grotten nabjj Naga Oembang en Mata Ajei voorraden munitie voor voorlaadgeweren, bus kruit en ledige hulzen werden aangetroffen. Niettegenstaande T. Oemar den terugkeer van lieden uit Lepong naar de IV en VI Moe- kims trachtte te beletten, vermeerderde de be volking in die streken voortdurend en begon zg weder hare huizen op te bouwen. Tjoet Nja Din en Tjoet Nja Maligoi, de beide echtgenooten van T. Oemar, hadden zich weder in Lehong gevestigd. T. Oemar liet weder verschillende bentings in het Lepongsche bezetten, waartegen docr de marine zou worden opgetreden. Een zjjner volgelingen, Si Kling, verdacht van spionnage, werd in de IV Moekims op gevat en naar Kottaradja overgebracht. De vernielde bruggen in den weg van Tjot Iri naar Tjot Rang werden door de bevolking hersteld. In de XIII Moekims Toengkoeb zwierf een bende rond onder Pang Arabde hoeloebalang T. Tjoet zoude zich naar Kroeng Raja bege ven hebben. T. Radja Pakeh van Pedir, op de Noordkust, vertoonde aan het bestuur te S gli een aan hem gerichten brief van T. Laksamana van Endjoeng, waarin deze zich beklaagt over den last, dien de prauwen van de kwaadwilligen in Pakan Baroe ondervinden en de tusechen- komst van T. Radja Pakeh inroept om ver gunning te erlangen tot bewapening zjjuer prauwen met geweren. Aan laatstgenoemde werd te kennen gegeven, dat van inwilliging van het verzoek geen sprake zoude kunnen zgn. stiefkind, dat slecht behandeld wordt; en in Rotterdam klagen hare beoefenaars steen en been. Tingel tan gels stroomen vol en een paar denspel vermoordt die kunst. Is het echter te verwonderen dat menigeen daar verstrooiing en ontspanning zoekt na de dageljjksche beslommeringen! Zonder inspan ning geniet men er door veel wat het oog bekoort Maar middelerwijl stellen velen, niet het minst critici, die met de eisohen der praktjjk a rekening houden, doch eenvoudig ban opvattingen en meeningen op den voorgrond stellen, aan het tooneel hoe langer hoe hooger eischen, die niet te bevredigen zgn. Liefhebbers van eigenaardige stukken, voor standers van een bjjzondere richting dringen en dwingen om bevrediging van hun smaak, keuren nl. af wat daaraan niet voldoet, hebben slechts spotternij, in alle geval geen enkel goed woord voor hetgeen hen niet be vredigt, en vervreemden daardoor het publiek van het, tooneel. Zoo is in de laatste jaren de feiteljjke toe stand in die groote steden. In plaats van het publiek en het tooneel nader tot elkaar te brengen; te toonen dat men begrjjpt hoe het onmogeljjk is den invloed van het tooneel te vermeerderen, wanneer men de men8chen steeds voorhoudt dat het eigen lijk de moeite niet loont naar den Schouwburg Onze vestiging te Melaboe op de Westkust werd herhaaldelijk van Oedjoeng Kala uit beschoten, waar zich eene bende van ongeveer dertig kwaadwilligen onder Panglima Bintang ophoudt. T. Mohamed Adjib, zoon van den indertjjd op last van T. Oemar vermoorden medebe stuurder van Lagen, T. Ni* Brabim, die geruimen tgd verbljjf bieia 'te Oleh-leh, keerde naar Lagen terug, teneinde te wach ten de vroeger door zgn vader ingenomen plaats te verkrjjgen. De weersgesteldheid kenmerkte zich door Z. W. winden met nu en dan regenbuien. De gezondheidstoestand bleef stationnair. de eerstvolgende vergadering in de maand November. Dit besluit werd genomen, omdat Patrimo nium nog niet tot een beslissing was geko men betreffende de toelating van andere ver- eeuigingen tot een bestuurderBbond. De werkliedenvereeniging De Schelde had gemeld dat zg zich vooralsnog niet aan den boud wenscht aan te sluiten. Woensdag werd in de Oude Vriendschap te Ylissingen, ten overstaan van den notaris P. de Maret Tak aldaar, publiek ge veild een huis en erf aan de Kleine- of Ritthemsche Markt wijk I n* 184. Kooper werd de heer A. J. Wolthers te Vlissingen voor f 5450. ÜTÏSTAJD EN PROVINCIE Meer dan eenmaal trok onze aandacht de gevaarljjke manier, waarop sommige bestuur ders van handwagens in onze stad zicb, komende van de Burgt, over de Balans toe gang verschaffen tot de Abdjj. In dolle vaart rennen zjj de Burgt af, de Balans over en draaien dan met een edelen zwier de groote poort in naar de Abdjj. Het is een stout stuk, dat die bestuurders uithalen, maar het gaat tot heden goed. Docb op een goeden dag zien wjj nog gebeuren dat zulk een oogenblik door dezelfde poort iemand uit de Abdjj komt of een kind daar )lt. Zjj krjjgen dan den niet in zgn vaart te stuiten wagen tegen het ljjf, en een ernstig ongeluk is daarvan het gevolg. Dan zullen er natuurljjk allerlei roepstem- en opgaan over de groote onvoorzichtigheid van hem, die den wagen bestuurde, en zal er geroepen worden om eene bepaling, waardoor een dergeljjke gevaarljjke rit met een wagen belet worde. Zou het niet verstandiger wezen dat men dit vroeger doe, voor dat er een ongeluk ge- beure Wjj meen en thans, èn in het.belang van het publiek èn vooral ook in dat van die hard- rjjders zeiven, goed te doen te verwjjzen naar de art. 307, 308 en 309 van het wetboek van strafrecht, handelende over 'net veroorzaken van den dood of van lichamelijk letsel door schuld. Die artikelen zgn bjj dergeljjke ongevallen van toepassing en bedreigen tegen de over treders gevangenisstraf. Men denke aan den fietsrijder die in de Abdjj een kind aanreed Ook te Middelburg begint, naar ons meldt, de lust tot vrijwillige dienst neming bjj het reservekader onder de jongelui toe te nemen. Behalve 2 reservekorporaals en 3 adspiranten vaandrigs zgn nog een tiental opgekomen om oefeningen in den wapenhandel te mogen bjjwonen, teneinde binnen korten tgd het ge tuigschrift van geoefendheid te verkrjjgen en zich daarna als reservist te verbinden. De beide reservekorporaals volgen thans den cursus ter opleiding van reserve-onderofficier. In de Woensdagavond te Ylissingen door bestuurders van werklieden- en vak verenigingen van den Roomsch-Katholieken Volksbond en Patrimonium gehouden verga dering is besloten de definitieve oprichting van een bestuurderBbond aan te houden tot te gaan omdat men zelf niet al tgd zgn smaak daar bevredigd vindtin plaats van practisch zich te toonen door tooneelgezelschappen het niet kwaljjk te nemen wanneer zjj trachten elk wat wils te schenken, bsrjjdt men gestadig slechts zgn eigen stokpaardje. Is het dan wonder dat de dienaren der kunst hun heil zoeken in de provincies en, vaak veel, zelfs te veelmeenen dat daar de schatten verborgen zgn die men in de groote steden al sedert jaren niet meer vindt. Om zich staande te houden is op de pro vincialen hun hoop gevestigd. En zoo komt 't dat wjj ook in Zeeland, meer dan vroeger, op een meer geregeld maar ook wel eens wat al te druk bezoek van tooneelgezelschappen kunnen rekenen. Over het geheel worden dezen echter niet teleurgesteld in hunne verwachtingen. Allerminst de Nederlandsche tooneelveree- niging uit Amsterdam, die in Middelburg, Goes en Zierikzee zoo wat burgerrecht verkreeg. En zoo zetten wjj ons dan neêr Woensdag avond op onze gewone plaats, om onze taak weêr te hervatten. Den schouwburg, waar tal van trouwe be zoekers en menig nieuw gezicht te aanschou wen viel, rond ziende, trof ons dat de zaal er gezelliger uitzag dan het vorige jaar nu men de loges met rood behangsel had bekleed, na- Tot klerk der postergen en telegrafie 2e kl. te Rotterdam is met 1 Nov. benoemd mej. C, F. van Schelven, tbans geagreëerd klerk te Goes. Verder zgn verplaatst met 1 November de commies der postergen H. H. Dumoulin, van het spoorwegpostkantoor no. 2 te Rotterdam, naar hetzeepoBtkantoorVI issingen-Qneenboro en A. Sandberg, van laatstgenoemd kantoor, naar het spoorwegpostkantoor no. 2 Rotterdam. Naar men ons nader meldt, is niet aan het Muziekgezelschap Apollo te Sluis de premie van 100 francs, van het gedurende het zomerseizoen gehouden internationaal festival te Oostende, ten deel gevallen, maar aan de» heer A. Dobbelaere, kapelmeester van dat ge zelschap, die de helft daarvan heeft afgestaan bate der kas van dat gezelschap. Het mat van de miker In bet gezin van den werkman. Over dit onderwerp werd Woensdag door den heer G. Birnie van Deventer een voor dracht gehouden in eene niet openbare ver gadering der af deeling Zeeland van de Nederlandsche maatschappij tot bevordering der geneeskunst. Eene vriendelijke hand meldt ons daaromtrent het volgende, dat ook voor het algemeen wel belangrjjk is. De spreker begon met er aan te herinneren, dat het nu vier jaar geleden is, dat hjj zjjne eerste poging deed om aan te toonen dat goed- koope suiker een weldaad is voor den arbeider. Gaarne erkende hg bg die gelegenheid eenige onhandigheden te hebben begaan, waardoor hjj onnoodig den tegenstand, dien hg onder vond, heeft vermeerderd. Daarom is hg des te meer gevoelig voor de groote welwillendheid, hem door bovengenoemde afdeeling betoond. Het is bekend dat dr L&ngemejjer, onder leiding van prof. Stokvis, de proeven van Masso herhalende betreffende den dyoamogenen in vloed der suiker, tot de conclusie is gekomen Suiker, alhoewel voedingsmiddel, heeft als zoodanig, onder gewone omstandigheden, niets voor boven andere koolhydraten en is niet ge schikt om op den duur in groote hoeveelheden te worden gebruikt." Maar ook dr Schumburg heeft op last van het Pruisische ministerie oorlog een dergeljjk onderzoek ingesteld. Even als dr Langemejjer heeft bjj gebruik gemaakt van den ergograaf van Massobjj deed dit echter tevens gepaard gaan met een vrjj vermoeien- den arbeid aan den ergostaat, en bevond dat een hoeveelheid van 30 gr. suiker na een half uur een zeer beduidenden invloed ten goede op de vermoeide spier uitoefent. Waar uit hjj weder de gevolgtrekking maakte, dat het gebruik van suiker bjjzonder geschikt it voor het verrichten van buitengewoon grooten spierarbeid. Chaudeau heeft aangetoond dat alleen kool hydraten direkte brandstof leveren voor do arbeidende spier. Het moet eerst een gedeel telijke verbranding tot koolhydraat ondergaan. daardoor ontstaande warmte kan niet wor den omgezet in mechanischen arbeid. Schum burg heeft aangetoond, dat het arbeidsvermogen door suikergebruik verhoogd wordt, en duB do nadeelige gevolgen van zwaren arbeid worden voorkomen. Prof. Zunts te Berljjn heeft nog niet gepubliceerde proeven genomen om do uitkomsten van Chaudeau te controleeren. Worden die uitkomsten bevestigd, dan staat het vast, dat suiker het beste middel is, om, bjj zwaren arbeid, oververhitting van het lichaam te voorkomen. In Engeland kost de suiker 20 ct. per kilo tegen 48 ot. in ons land. Ze behoort df&r tot de goedkoopste levensmiddelen. Zelfs bjj onbemiddelden wordt er niet op gebruik van suiker of «jam" gelet, welk laatste artikel tegen 20 ct. het halve kilo verkrjjgbaar is. Voor zwakke kinderen kan de suiker da levertraan vervangen. Volgens Munk enUffel- mann is ze voor ziekenverpleging onmisbaar. Het grootste nut van de suiker in het gezin van den arbeider is, dat ze een middel is ter bestrjjding van den sterken drank. Prof. Bungs heeft dat aangetoond in zgn voortreffelijk leer boek over pbysiologische chemie en de snel heid waarmede de «kwast" de alcoholische dranken verdrjjft, levert daarvoor het praotisoh be wjj a. «Bljjf zoo eindigde spreker het kind van jongs aan gewennen aan den zoeten smaak" dat moet de leus zgn van de geheel-onthouders. Maar daarvoor is noodig goedkoope suiker. tuurljjk die beneden fraaier, met een duurder, een gecapitioneerd papiertje, dan de hoogere De reeks van zes voorstellingen werd ge opend met een echt gemoedeljjk Duitsch big spel, dat menig aardig tooneeltje te aanschou wen gaf, maar over het geheel noch tot dolle rooljjkheid noch tot buitenge wonen bg val bet publiek stemde. Terwjjl vroeger wel eens tot twee of driemaal toa het scherm moest rjjzen. behoefde nu, en na een paar bedrjjven zelf* op een zwak applaus, slechts eenmaal gehaald te worden. Ons komt het voor, dat het Vjjspel Be roemde Kinderen een weinig uit den tgd is. Over de emanoipatie der vrouw zgn de ideeën al reeds veel gewgzigd en is men vrjj wel uitgepraat. Wat vroeger stof tot spotternjj gaf, kan nu nauweljjks meer een glimlach ontlokken. Daarbjj is de bedoeling van den schrjjver niet recht duideljjkwilde hjj aan- toonen dat de vrouw eenvoudig bestemd is om te trouwen, dan was zgn pleidooi daar voor niet sterk genoeg. En bovendien, waar het in de wereld on mogeljjk is dat elke vrouw tot een huweljjk geraakt, is men het al vrjj wel eens dat zjj verstandig doet, zich zeiven een zelfstandige positie te verschaffen. Alleen over den aard der betrekkingen, die zjj vervullen kan, loopen de meeningen uiteen. En nu zal Leo Stein toch niet meenen, dat Gieniveranderlng Kiddelbary Sleuw- en St. Jfoonland. In de eerste editie van ons vorig nommer ibben wjj het begin opgenomen van oub ver slag betreffende de Woensdag gehouden ver gadering van den raad van Nieuw- en St. J o o s 1 a n d ter behandeling van het door Gedeputeerde Staten opgemaakte ontwerp van wet tot verandering der grens van Middelburg en Nieuw- en St. Joosland, welk verslag in de tweede editie in zgn geheel een plaats vond. Voor onze lezers der eerste editie laten wjj daarom hier nog volgen een overzicht van de over deze zaak gevoerde beraadslagingen. De heer C. Polderdjjk vroeg of tegenover hen, die de regeling wenBohen, er niet velen staan die deze niet verlangen. De voorzitter deelde mede dat hem hiervan niets officieels bekend is. De heer Polderdjjk wees er vervolgens op dat in de commissie te Middelburg door den heer Van Teylingen duideljjk ib aangetoond dat de voordeelen voor Nieuw-en St. Joosland eigenlgk nadeelen zgn. Verder herinnerde hg eraan dat de commissie, die door de inge zetenen met groote meerderheid van stemmen benoemd is, bljjkens het verslag in de Midd. Ct., zich tegen de regeling verklaard beeft. Tevens vroeg de Bpreker of het verslag der commissie niet aan den raad wordt bekend gemaakt. De voorzitter achtte dit niet noodig. Hem is door den commissaris der koningin verzocht de commissie te hooren en van haar gevoelen mededeeling te doen. Meer niet. De heer Polderdjjk verklaarde toch op voor lezing van dat rapport prjjs te stellen. hg in zgn stuk bewezen heeft, hoe een vrouw geen advokaat kan wezen. Daarvoor stelde hjj Johanna, haar, die haar loopbaan nog beginnen moest, in een te onbilljjke positie tegenover Richard Normann, den man van ervaring. Daarvoor was het betoog van deze, om aan te toonen dat een vrouw geen advocaat Iran zgn, wjjl zjj zooveel zaken te hooren en te zien zal kvjjgan, voor haar niet geschikt, al vrjj zwak. Hat ligt toch voor de hand dat er, evenals in de geneeskunde, ook in de rechts geleerde wereld eene vrouweljjke advocaat zich ipeciaal zal toeleggen op behandeling van zaken en het voorlichten van personen, die in 't bjjzonder haar passen. Onder de manne- Ijjke advocaten heeft men er immers ook al die in het bjjzonder zich op een speciaal onderdeel toeleggen. De kwestie van geschil: het recht van uitlozing van afval kon bovendien al weinig belang stelling wekkenterwjjl o. a. bet in beslag nemen van het werk van Johanna ons koud liet, omdat wjj in ons land van zulke dwaas heden gelukkig verschoond big ven. Van de beroemdheid van mjjnheer Dittrich'a kinderen kregen wjj ook weinig te hooren. Frieda scheen alleen beroemd omdat zjj eens op een liefdadigheidsooncert piano speelde en niets meer ontving dan de gebruikeljjke com plimentjes en loftuitingen in een courant, benevens een bouquet en een onmogeljjk vers van een jong menBch dat op haar verliefd was.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1