MIDDELBIROSCHE GOIRANT.
N°. 236.
139° Jaargang.
1896
Dinsdag
6 October.
Middelburg 3 October,
Dew courant vwechfjnt d a g e 1 ij k 3mat uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Pr§«, per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p», f 2.—J
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Vkemometer.
Middelburg 5 Oct. 8 u. vm 54 jr.. m. 12 s, j
gr., 4 u. 56 gr. F. \erw. tam. kr. W. w. I
Advertentië* voor het eerstvolgend
nummer moeten des middagi vóór één
uur aan het bureau bezorgd xgn.
AöverteatiSn20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en -
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regelt
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospeotussen daarvan zjjn gratia
aan het bureau te bekomen.
Ajeiteai
Te Terneuzen: M. de Jonge; te Rotteidam
Nijgh van Ditmae.
Hei pachtcontrsct.
De Vereeniging voor de staathuishoudkunde
en de statistiek telt thans 630 leden tegen 621
het vorig jaar. Dit bleek op de Zaterdag te
Utrecht gehouden vergadering.
Tot bestuurslid werd, in plaats van mr Cort
van der Linden, niet herkiesbaar, gekozen de
heer d'Aulnis en herkozen de heer Verrjjn
Stuart.
Toegelaten werden 56 nieuwe leden.
Het volgend jaar zal men te Rotterdam ver
gadering houden.
Hierna kwam in beraadslaging het paebt-
oontraot met de daarover uitgebrachte
preadviezen.
Aan het verslag in Eet Vaderland ontlee-
nen wjj omtrent het daarover gesprokene het
volgende
Nadat de voorzitter, de heer Pierson, er op
gewezen had dat, zoo wjj op agrarisch gebied
in eene materieele depressie leven, op geeste
lijk gebied nooit meer belangstelling in den
landbouw is getoond dan thans, werden ver
schillende hoofdpunten als leiddraad voor het
debat achtereenvolgens behandeld.
Punt 1. »Is het wenscheljjk en mogeljjk,
dat de pachtsom afhankeljjk zjj, geheel of ten
deele a. van den oogstvan de prjjzen
der hoofdproducten in verband met de prjjzen
der meststoffen en van het veevoeder, door den
boer gekocht?"
Dit werd ingeleid door den heer mr Levy
met een scherpen aanval op mr d'Aulnis advieB,
die niets voor den paohter wil doen en alles
uitnemend aeht.
De zaak van een economisch standpunt be
schouwend, noemde spreker het een vloek van
het landbouwbedrijf, dat de grond geldbeleg
ging is en dat de pachter alle risico van het
bedrjjf heeft. De wetgeving kan daarin ver
betering brengen door het recht van restitutie
te erkennen voor gedane verbeteringen en het
recht van participatie of reductie der eens
voor goed bepaalde pacht en wel met afschaf
fing van de artt. 1628—31 B. W. met ver
vanging door een recht op vergoeding in de
schade, door welke oorzaak ook geleden.
Tegenover mr d'Aulnis handhaafde spreker
de bestaanbaarheid der restitutie en der par
ticipatie naar ons recht. Hg deelde de vrees
voor processen niet. Wat in Engeland regel
is, kan ook hier wet worden, al moeten daar
voor de pachten eenjarig gemaakt worden.
Door eenheid van belangen moeten processen
worden voorkomen. Daartoe zjjn pachtcom
missiën noodig.
Prof. d'Aulnis ontkende alles goed te vinden
hg wilde ook verbetering, maar een rationeel?.
Lange pachten zjjn noodig, en eene vooraf
gaande vaststelling der pachtsom is niet mo-
geljjk wegens de onvoorziene omstandigheden
Men kan de middelprjjzen der productie niet
vooraf bepalen en daarnaar dus geen pachtsom
vaststellendat geeft aanleiding tot groote
verschillen, en nu spiegele men zich geen
ideale wereld met eenheid van belangen voor,
waarin land geen kapitaalbelegging meer zal
zjjn, dat ware een ramp voor den landbouw,
want dan zou het kapitaal zich geheel aan
den landbouw onttrekken en de pachter ware
ten gronde gericht. De spreker handhaafde
du' de conclusie de pachtsom zjj niet afhan-
k ljjk van de middelprgzen der hoofdproducten.
De heer mr Hartog verdedigde daarentegen
de mobiele pachtsom naar de marktprgzen.
De regeling naar den oogst is bjj den land
bouw mogeljjk, daar is controle, niet bjj de
zuivelbereiding of bjj de veefokkerg. Parti
cipatie of reductie ïb niet billjjh, waar schade
geleden wordt door verzuim of door gemis
van kennis bjj den pachter. Met de prjjzen
der meststoffen en van het veevoeder rekening
te houden achtte hg niet noodig.
De heer mr Waller msende, dat de vari-
eerende pacht op groote praotisohe bezwaren
zou afstuitencontrole is onmogelgk.
De heer mr Z. van den Bergh erkende
wensohelgkheid der regeling van de pacht
naar den oogst en der prjjzen. Maar is dit
mogeljjk? Spreker meende van wel, mits men
de basis niet zoeke in het speciale van den
oogst en de productie van eiken boer, maar
men generaliseere naar de bekende algemeene
marktprgzen, die wel vertrouwbaar zjjn. Spre
ker verdedigde echter de aanstelling van
pachtmeestorsniet in stede der pacht commis
sie maar ter versterking daarvan.
De heer Van den Broek bestreed het denk
beeld van den vorigen spreker. Al had men
volmaakte menBcben in de commissie en een
volmaakte statistiek, dan is de zaak nog on
mogelgk, geljjk spreker aantoonde met voor
beelden, ontleend aan den toestand op Flakkee.
£oolang de boer vrjj ia in handel en bedrjjf,
kan geen commissie bepalen tot welken prjjs
de boer moet verkoopen.
De heer De Boer sloot zich op dit punt ge
heel bjj prof. d'Aulnis aan. Hg achtte de moge
lijkheid niet groot en het dBarora onpractisch
om de wenscheljjkheid uit te spreken.
Hierna werd het debat over dit punt ge-
dot"».
Punt 2»Is het wenscheljjk dat de pachtsom
geregeld worde door de pachtcommissiën
Zoo ja, moet de vorming van overheidswege
aangemoedigd worden en hoe zou zjj kunnen
geschieden", kwam daarop in behandeling.
De heer Van Wel deren baron Ren ge-s achtte
de verhoudingen tusschen landheeren en pach
ters algemeen nog niet zoo slecht, maar de
fout lag daarin, dat de grondeigenaar veelal
onbekend is met het landbouwbedrijf. De boer
is uitsluitend daarmee belast, zoodat de par
tgen contracteeren, zonder wederzjjdsche be
langen te hebben en zonder de gevolgen der
overeenkomst te kennen. Daarom zgn pacht-
oommïssiën geraden. De ondervinding in Fries
land is gunBtig, maar de vrjjbeid, om de ad
viezen niet op te volgen, is een schaduwzgde.
De heer Rengerswilwetteljjken dwang in deze e»
drong bovendien aan op de verplichting van den
pachter, om goed en geregeld boek te houden
daarnaast te stellen het wettelgk recht
voor den pachter, om tegen een nieuwe schat
ting het gehuurde te behouden of bjj het
eindigen der pacht restitutie te kunnen
eischen voor bewezen diensten.
De heer mr Levy zette andermaal de wen
sohelgkheid uiteen, dat de wetgeving den
landbouw-couponknipper moet weren. Met
Pier son zeide spr.: wil de eigendom geëerbie
digd worden, hg toone zich eerbiedwaardig.
Waar noodig, wil bjj den grondcouponknipper,
door dwingend recht, het handwerk afleeren.
Daarvan vreest prof. d'Aulnis processen, maar
processen zgn juist het gevolg van den bestaan-
den toestand, dien spreker wil opheffen. De
vrees, dat het kapitaal zich geheel zal terugtrek-
deelt hg niet. Dat ware anders zoo kwaad
niet, want dan kwam de grond in de rechtmatige
handen. Geljjkbeid van recht is niet mogeljjk;
spr. wil echter door alle middelen den baat-
zuchtigen eigenaar tot reden dwingen, door
restitutie en reductie ook door pachtcommiasies,
die hg boven pachtmeeaters stelt, maar hg
wil aan pachtcommissies door de wet practiscb
effect gevenzjj moeten niet enkel de pacht-
regelen, maar het oog houden op het
geheele pachtverloop.
De pachter betale als er winst is; zoo niet
dan geve men den pachter recht op restitutie
en reductie. Daartoe wenecht spr., dat pacht
commissies invloed erlangen op de rechts
spraak, in dien zin, dat naast den kanton
rechter twee deskundigen optreden met ad
vies, dat op de uitspraak niet zonder effect
zou blijven. In materieel recht verdedigde
spr. daarnevens wijzigingen, om den pachter
meerdere vastheid te verzekeren, waar geen
wanbetaling, wanbeheer of misbruik bestaat,
met het recht op vermindering van de
pachtsom, als de opbrengst daarbeneden is
gebleven en vergoeding der waarde van ver
beteringen.
De heer Hartogh bestreed mr Levy: Als de
couponknipper wordt verdrongen, zou de
pachter in handen van hypotheekhouders
vallen en in nog ongunstiger conditie zgn.
Pachtmeesters als mr Van den Bergh wenschte,
die de belangen van beide partgen kunnen
behartigen, achtte spr. onvindbaar.
Mr Van den Bergh wees op den fabrieks-
inspecteur, die ook de belangen van twee
partgen heeft te behartigen, geljjk met pacht-
commissiën m6de wordt beoogd. Bovendien
de pacht meester kon secretaris der pacht-
:aiën zgn, geljjk de secretarissen der
kamers van koophandel ook van overheids
wege aangesteld worden. Laat mendepacht-
siëa met dea paobtmeester geschillen
beslissen, dan heeft men het nieuwe recht,
door Moltzer gewenscht.
De heer Van den Broek kwam op tegen de
beschuldigingen tegen 't kapitaal als bloed
zuiger van dea landbouw. Het kapitaal heeft
eeuwen lang grond aan de baren ontwoekerd,
en polders gemaakt; zoo is heel Flakkee ont
staan met 140 poldersde boeren zgn later
gekomen om den grond te bewerken. Zalmen
nu 't kapitaal wegzenden Ja, als men
rembourseert wat er in gestoken is. Als men
't kapitaal weert en den grond onder de
boeren wil houden, is de koopkracht spoedig
uitgeput en verliest de grond allengs, door
onderdrukking van vraag en aanbod, zgn
waarde en gaat de boer te gronde. Men ver-
oordeele dus het pachtstelsel niet te zeer en
roeie geen boom uit die goede vruchten heeft
ja in welken zin zotte mr. Van Assen-
delft de Coningh uiteen, dat er eigenlgk niei
veel iB te veranderen. Men geeft slechte
nevelachtige of ondergeschikte wgzigingen
aan.
Spr. drong alleen a&n op afschaffing van de
imm.oreele bepaling, dacA*uftasd gedaan kan
worden van het recht op reductie bg buiten
gewone rampen. Ten slotte bestreed hjj de
denkbeelden omtrent de weering van kapitaal in
landbouw, vooropstellende dat pacht is crediet
hetwelk onmisbaar is. De pacht is niet de
oorzaak van den trenxigen toestand. Men zjj
voorzichtig met al te scherpe veroordeeling
van een onmisbaar stelsel, men streve wel
naar verbetering der agrarische toestanden,
naar uitbreiding van den eigengeërfden boeren
stand en tot grondbezit der boerenarbeiders.
Mr. d'Aulnis zette nader het onpractische
van de gewenschte wjjzigingen van het Wet
boek uiteen, wjjl in de praktgk Bteeds ook bjj
afstand van recht reductie bg groote rampen
wordt verleend. Men kan lasten verplaatsen,
doch dat zal invloed hebben op de pachtsom.
Een buitengewone schade is moeiljjk te con
stateer en, behalve bjj hagelschade bg tabak.
Vandaar dat wg hier geen oogstverzekering
kennen, zoodat de overdraoht van risico op
die wjjze onmogelgk is. Hg nam den grond
eigenaar tegenover de heeren Levy, Moltzer
en De Boer in beschermingen zag geen grond
om hun belang aan derden op te dragen. De
uitzuiger vindt vanzelf zgn straf door waarde
vermindering van eigendom.
Verder trad spreker nog in een beschouwing
over pHnt 5: »Moet den vertrekkenden pachter
eenige vergoeding worden toegekend wegens
aangebrachte verbeteringen door arbeid en
uitschotten voor den volgenden ooget?"
Hg pleitte voor zoodanige vergoeding aan
den vertrekkenden door den inkomenden pachter
omdat dit door het gewoonte-recht beheerscht
wordt.
Prof. Moltzer betoogde, dat bg berechting
der zaken door den gewonen rechter het
woonio-reebt weinig batcek^&t en billgkheiü
niet tot recht komt; daarom wilde hjj de ge
schillen onderwerpen aan pachtcommiBsjes.
Tegenover prof. d'Aulnis wees bg op het ver
slag der landbouwcommiaeie, dat als door
loopend bewjjs geldt, dat door geen weldoener
remisBiën worden verleend, waardoor de land
bouw verarmden achteruitgegaan is. Wat los
is en nu als plicht wordt gedaan, worde recht.
Hiermede was de behandeling dezer kwestie
in hoofdzaak beëindigd.
geschikt als onze vertegenwoordiger op te
treden, daar hg door een absurd denkbeeld der
Turken gerekend wordt onderdaan van den
sultan te zgn.
Vandaar een zeer geringe invloed,welke waar-
scbgnlgk mede oorzaak is, dat nog geen ver
lof is verleend, dat onze oorlogsschepen don
Bosporus passeeren. Als bezwaar tegen znlk
een verlof, geldt zeker dat men geen prece
dent voor kleine Mogendheden wil scheppen.
Bovendien zou men van oordeel zgn, dat ons
gezantschap zich in alles naar de Britsche
ambassade richt, en sa schjjnt men bang dal
het toelaten van een Nederlandsch oorlogs
schip een vermomde versterking van de Brit
sche scheepsmacht zou zgn.
De correspondent, die zich zeer gunstig uit
laat over onzen gezant, jhr V. d. Staal van
Piershil, zegt dat, waar deze in delicate ge
vallen veel van de Porte gedaan heeft weten
krggen, men met grond mag verwachten,
dat hjj ook in deze netelige kwestie het bjjna
onbereikbare voor Nederland zal weten te
erlangen.
Uit een en ander big kt opnieuw, hoe noodig
de tegenwoordigheid van onzen gezant te
Konstantinopel was.
Het is waar, toen bjj het jaarlgksch verlof,
dat hem toekomt, nam, was het in Tarkge's
hoofdstad rnstig en bestond er voor hem niet
minste reden, om van zgn reoht geen ge
bruik te maken.
Maar op het eerste bericht van de ernstige
onlusten had hjj, dunkt ons, zich moeten
baasten weêr op zgn post te zgn.
STederlandaclie belangen te Hon'
gtantinopel.
De Eonstantinopelsche correspondent van
N. R. Crt., die reeds vroeger klaagde over de
slechte zorg voor onze landgenooten te Kom
Btantinopsl, komt na het debat in de Tweede
Kamer op deze zaak terug.
In de eerste plaats bestrjjdt hg het beweren
van een gelegenheidscorrespondent van het
Hbld, dat Zweden, evenals Nederland, be
scherming van Tnrksohe troepen heeft aan
vaard. Yoor het gebouw van het ZweedBche
gezantschap, dus op de openbare straat, waar
gezant niets te zeggen heeft, is zgns
ondanks een Turksche wacht opgesteld. Maar
het aanbod om Turksche soldaten binnen de
muren van het gezantschap, dus op eigen
grondgebied, toe te laten, is alleen door
onzen agent aanvaard. De Zweedache gezant
sloeg het aanbod af.
Verder zegt de correspondent 0. a. het
volgendeDe drogman, de heer Keun, houdt
des zomers verblgf op het afgelegen eilandje
Proti, en kwam eerst 24 uren na den aanvang
van de troebelen op zgn post. Zonder meteen
van de andere vertegenwoordigers der mogend
heden te spreken over de door hen geno:
maatregelen, en zonder zich op de hoogte van
den toestand te stellen, werd het aanbod tot
bewaking van het gebouw aangenomen, zonder
zelfs met den Turkschen officier te spreken.
Nederland was daardoor de eenige mogendheid,
welke Turksche soldaten op haar gebied toeliet
en deze honding werd door de andere ver
tegenwoordigers weinig gunstig beoordeeld.
De zorg voor de bescherming der Nederlan
ders bepaalde zich tot het aanvaarden van
de bewaking van het hotel, waarin zjj
dreigend gevaar waarscbgnljjk een onderkomen
hadden kunnen vinden, ofschoon dit nimmer
gedragen en nog dragen kan.
Over punt 3 »zjjn langdurige pachtf jjden
bij verhuring van hoeven steeds aan te be
velen werd geen discussie gevoerd.
Bjj punt 4: »is herziening der artt. 1628,
1629,1631 en 1632 B. W. wenscheljjk en zoo
RADICALE BOK».
Men schrjjft ons uit Amsterdam:
Onder leiding van den heer C. V. Gerritsen
werd Zondag in Odéon alhier de jaarljjksche
algemeene vergadering gehouden van den
Radicalen Bond.
In zgn openingsrede zeide de voorzitter er
zich over te verheugen vele nieuwe leden ter
vergadering te zienleed deed het hem, dat
wegens de onzalige, slecht voorbereide fusie
plannen vele andere leden wegbleven.
Wel werd de kiesvereeniging Amsterdam
ontbonden maar met de nieuw opgerichte
wordt reeds rekening gehouden.
In 1895 traden drie vereenigingen tot den
bond toe.
De voorzitter maakte vervolgens gewag van
de opriohting der Nederlandsche Volkspartij,
welke op denzelfden democratischen grond
slag gevestigd is als de Radicale bond, om
dan te wjjzen op het verschjjnsel dat patrooi
tegen het vereenigingsleven der arbeiders te
keer gaan. Hjj heeft eene Igst van 12 gevallen
voor zich, en noemt daaruit het optreden der
firma Regout »monsterachtig."
De secretarie-penningmeester deelde mede
dat de kas sluit met een voordeelig saldo
van f 26.00.
Besloten werd de volgende jaarvergadering
zoo mogeljjk in 's-Gravenhage te houden of
anders te Delft of Dordrecht.
Tot bestuursleden werden benoemd, ter ver
vanging van de heeren Boer, De Rot en Zeil
maker, die periodiek moesten aftreden, en ter
voorziening in twee vacaturen, de heeren
Jansma te Leeuwarden, Van Hasselt te Utrecht,
Van der Houten te Deltt, Van der Sleen te
Hoogeveen en De Jong te Rotterdam.
Hierna werd behandeld een bestuursvoorstel
tot overleg met andere vereenigingen voor een
gemeenschappelijk verkiezingsprogram.
De voorzitter zeide, dat het bestuur de
Liberale Unie niet wil uitsluiten, maar dat
het wachten wil op het verkiezingsprogram
dier Unie.
Het bestuur heeit echter geen bezwaar voor
den Bond een zelfstandig program te ontwer
pen, met het doel het zoeken van samen
werking met andere vereenigingen over te
laten aan de afdeelicgen van den Bond in de
verschillende kiesdistricten.
Onderscheidene sprekers voerden over dit
voorstel het woord, totdat eindeljjk dr Vren-
denberguit Zaandam voorstelde dat het bestuur
zal beginnen met een verkiezingsprogram te
ontwerpsn, om daarna de kwestie van overleg
en samenwerking met andere vereenigingen
ter sprake te brengen.
Dit voorstel werd aangenomen.
De heer Kouveld raadde nu aan, dat het
bestnur bjj dien arbeid zooveel mogeljjk zou
letten op hetgeen andere vereenigingen in
deze deden.
Als desiderata voor een verkieziugsprogram
werden door de vergadering genoemdar-
beids-contract, verzekering tegen invaliditeit,
verplichte pensioneering, het woning-vraag-
men hen nimmer aanraadde of uitnoodigde,
zoo noodig, daar een toevlucht te zoeken.
Wat die bescherming nog beteekende, bljjkt
uit het antwoord van den officier der wacht,
op de vraag of hjj bjj een aanval zoo noodig
zon laten schieten. Daarvoor had bjj eerst
verlof van den generaal noodig, die op zulk'stuk, een uiting van het anti-militairistische
generaal, ter bespreking van maatregelen tot
voorbereiding der verkiezing voor de Tweede
kamer.
Het bestuur der Liberale Unie zal binnen
kort uitvoering geven aan haar ernstig voor
nemen, hare beginselverklaring toe te lichten
door een program, waarin aan het streven
naar duidelijkheid en oprechtheid niet te kort
zal worden gedaan.
Bjj kon. besluit
zgn benoemd tot ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw jhr mr W. H. de
Beanfort, voorzitter van de Nederlandsche
Maatschappij voor tuinbouw en plantkunde,
mr H. F. Hesselink van Suchtelen, barge-
ister van Wageningen tot ridder in do
orde van Oranje-Nassau H. C. Zwart, alge
meen secretaris-penningmeester van de Ned.
Mij voor tuinbouw en plantkunde;
ïb een pensioen van f 2400 verleend aan dr
J. W. Gunning, adviseur voor wis-, natuur- en
scheikundige zaken aan het departement van
financiën
is benoemd tot adspirant-ingenienr van den
-jjks waterstaat, M. C. E. Bongaerts.
een oogenblik natuurljjk ver te zoeken zou zgn.
Verder vestigt de correspondent de aandacht
op het feit, dat de heer Keun een Levantjjn is,
die nooit ons land bezocht, en ome taal zelfB
niet kent. Door zjjn afkomst is hjj minder
gevoelen, leerplicht, vakonderwjjs, afsluiting
en demping der Zuiderzee en uitbreiding van
het kiesrecht zoover de grondwet toelaat.
Het bestuur zal op al deze wenschen acht Blaan.
Hierna ging de vergadering over in comité-
Volgens telegram uit Batavia aan de N. R. Ct.
zou de luitenant-kolonel C. P. J. van Vliet
wegens ziekte met verlof van Atjeh naar
Eurojja gaan.
UIT STAD EN PROVINCIE
Dinsdag 13 October heeft in onzen
schouwburg eene zeldzame uitvoering plaats
nl. eene te geven door een Italiaanech gezel
schap, dat verschillende fragmenten zal ten
i brengen uit de opera's Lucrezia
Borgia, Alessandro Stradella, en Fra Diavolo.
Het geheel staat onder leiding van den heer
Cospi; en de beoordeelingen omtrent dit
aap, waarop wjj nader terugkomen,
luiden zeer gunstig,
De heer W. Gabrielse, tjjdeljjk opzichter
van den waterstaat te Middelburg, is
met ingang van 1 Oct., benoemd tot opzichter
bjj de gemeentewerken te Amsterdam.
Door den minister van oorlog is de
levering van brandstoffen ten behoeve van het
garnizoen Middelburg voor het dienst
jaar 1896/1897, loopende tot 30 September
1897, toegekend aan P. C. Ludikhnize alhier
voor de navolgende prjjzensteenkolen 4
f 0.90 de 100 KG., lange turven f 1.25,
vuurmakers 4 f 0.35 en takkenbosechen
k f 10 de 100 stuks.
Zooals door ons gemeld werd dat ge-
benren zou, heeft morgen (Dinsdag) om half
twaalf ure op het Molenwater voor het front
van den troep de uitreiking plaats van de
gouden medaille voor 36 jaren trouwen dienst
door den chef van den militairen ge
neeskundigen dienst in dit garnizoen, den
officier van gezondheid le klasse W. H. L.
Borgerhoff Mulder, aan den adjudant-onder
officier E. Nieuwenbuis, administrateur van
het mil. hospitaal alhier.
Het bataljon infanterie zal, in groote tenue
gekleed, in orde van parade worden opgesteld.
Bjj gelegenheid van de opening der rjjks-
tuinbouwschool te Wageningen op jl. Zaterdag,
was in de zalen van het nieuwe gebouw een
groot aantal oude prenten tentoongesteld, be
trekking hebbende op de geschiedenis der
tuinbouwkunst. Deze belangrjjke verzameling
was, op daartoe gedaan verzoek, door den heer
J. A. FrederikB, architect te Middelburg, be
schikbaar gesteld. De uitvoerig bewerkte
catalogus er van. bevat twee reprodacties van
oude prentjes uit de Zeeuwsche Nachtegaal
van Adr. v. d. Venne. Een er van stelt den
tuin voor, achter den plantwinkel van A.
Van der Venne in het jaar 1623. Dit huis,
gelegen aan den Korte Burg, wjjk D no 9/10,
wordt thans bewoond door den heer Henri Tak.
De bakkers te Vlissingen hebben
den prjjs van het brood met één cent per K.G.
verhoogd. Een brood kost thans f 0.12.
Zjj hebben daardoor het voorbeeld van som
mige Amsterdamsche bakkers gevolgd.
Dezen en de meelfabrikanten beleven dan
ook een moeiljjken tjjd, zegt het N. v. d. D.
Er is gebrek aan beschikbare tarwe, voor een
deel een gevolg van de omstandigheid, dat
in de meeste landen van Europa de landbon-
wors hun graan nog niet gedorsoht hebben.
Duitschland koopt op het oogenblik veel graan
op, en dientengevolge hebben de meelfabri
kanten er bier gebrek aan, zóo zelfs, dat thans
twee fabrieken te Amsterdam niet verder kunnen
werken. Een gevolg van deze graanscha&rschte
is verhooging van de graan- en meelprjjzen.
Sommige bakkers betalen thans reeds voor
meel tien gulden, waar ze vroeger zeven en
een hal ven gulden voor betaalden. Die
schaarsohte van graan-offerten en de hooge
meelprjjzen zullen nog wel wat aanhouden,
m de grpote toevoeren git de landbouwende
