MIDDELBIRGSUHE COURANT. N°. 232. 139° Jaargang. 1896 Donderdag 1 October. Middelburg 30 September. Federland en Japanl Verschillende Berichten. De*© courant verschijnt dagelijks, mot nitzondering van Zon- en Feestdagen: Pr5s, per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p^ 3^-s; Afzonderlijke nummers kosten 5 eest. WMenfcaometew» Middelburg 30 Sept. 8 u. '*m, 57 jr., m. 12 u. 71 gr., av. 4 u. 58 gr. F. \Yerw. O. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór óosia uur aan het bureau bezorgd xjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en - Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regei Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige ▼oorwaarden. Prospectussen daarvan zjj n gratis aan het bureau te bekomen. Te ZierikzeeA. C. de Mooij, te Tholen A. van Neeuwenhotjzen. in het Dagblad v. Z.-H. en 's-Grai roept prof. G. Sohlegel,beducht voor dftj^Kne- mendeu invloed van Japan, waartegen Rusland en Duitschland toonden op hun ho$3ë te zgn, de koloniale mogendheden »te J^apen," om For mosa, door China aan Japajb afgestaan, weder aan de Japanners te osArdkken. >China," zegt hg, »'geef t niet veel om Formosa, daar het eerst, tengevolge van Koxinga's roof tochten, onder déze dynastie ingeljjfd werd maar alle Forroósanen verlangen rjjkhalzend weder naar liet Nederlandsch bestuur. In 1860 reedB zei mg een OhineeB, die lange jaren secretaris van den Taotai of gouverneur van Tai-wan-foe in Formosa is geweest»Geef mg 400 Eollandsche soldaten, en ik verover For mosa weder voor de Hollanders"; en dezer dagen nog ontving ik een brief van een mjjner leerlingen uit Emoi, waarin hij mg o. a. schreef»Op Formosa sebgnen de Chineezeu steen en been te klagen over de Japanners. Mjjn meester is geboortig uit Formosa, en laat mg af en toe brieven lezenMgn meester wil altjjd hebben, dat de Hollanders de For- mosanen moeten helpen." Ik begrjjp wel, dat Nederland alleen geen oorlog tegen Japan zal ondernemen. Maar als het zich met Engeland, Rusland en Frank- rjjk vereenigt, teneinde de Japanners uit For mosa te verdrjjven, zal het zich zelf en zjjne koloniën tegen de verdere uitbreiding van Japan naar het Zuiden en dus naar onze koloniën beveiligen. Waarschjjnljjk zulle» de groote mogendheden geen bezwaar er in zien, met het oog op de den Hollanders zoo vriendschappelijke gezindheid der Formosanen en onze oude historische rechten op het bezit van Formosa, dit schoone en vruchtbare eiland aan een neutrale mogendheid als de onze af te staan. Wjj zullen dan oogsten hetgeen onze dominees en schoolmeesters een paar eeuwen geleden daar gezaaid hebben. Dit zaad is niet verstikt en zal welig opgroeien wanneer Formosa weder onder ons bestuur komt." Wjj wensohen hier niet de kwestie te be handelen of prof. Schlegel wel de man is, die in deze recht heeft tegenover Japan zich zoo «tout uit te spreken. Wjj herinneren ons nog goed hoe niet zoo heel lang geleden, toen prof. Schlegel hetzelfde stokpaardje bereed, hem de opmerking gemaakt werd dat hg, met al zjjne kenniB en bekwaamheid, toch niet voldoende op de hoogte is van de staatkun dige en maatschappelijke zjjden van een der gelijk vraagstuk, om daarover zoo apodictisch een oordeel uit te Bpreken. Alleen willen wjj opmerken, dat ons de raad van den hoogleeraar zeer onhandig voorkomt en wjj sterk zouden afraden om dien op te volgen. Wezenljjk, wjj hebben igenoeg te stellen met Atjeh en Lombok en de koloniën die wg bezitten. Om eene verovering van Formosa met de groote mogendheden aan te vatten, komt ons evenzeer gewaagd voor. De belangloosheid dier groote beeren is genoeg bekend; en hei der geschiedenis zou kunnen zgn, dat wjj de kastanjes uit het vuur haalden en onze bondgenooten ten slotte handelden als met Japanontnamen wat ons toekwam, zoodat de vruchten van de onderneming ons ontgingen. Na al de bittere ervaring der laatste jaren met koloniale ondernemingen is het, dunkt ons, het best, aan de groote mogendheden alleen over te laten om zoo zjj dit noodig achten den invloed van Japan tegen te gaan. Wjj hadden dit geschreven, toen wjj Het Vad. van heden onder de oogen kregen, dat juist in denzelfden geest achrjjft en ernstig protesteert tegen de redeneering van prof. Schlegel, die aanzet tot een oorlog tegen een bevriende mogendheid. »Wjj hebben slechts te volgen eene »practische en voor een klein land meeat paaaende politiek." Deze verbiedt, zegt het blad, een vexsterken van vloot en lege? waardoor onze financiën ernstig zouden worden aangetast. Wjj moeten trachten door rechtvaardige en menschlievende wetten onze miltioenen onderdanen ginds aan ons te binden; dan zal bg de worsteling der toekomst een geheel volk in de wapenen staan om den vermetelen aanvaller terug te drjjven in de golven van de Oceaan. Daarbjj bljjft nu natuurljjk de plicht om vloot en leger in den besten staat te houden. Ea bon er met grond worden aangewezen, dat wjj in dien plicht te kort geschoten waren, dan zou een waar schuwing in forsche termen reden van bestaan Rebben. Geheel anders echter wordt het, als Cut oog op gebeurJgkbeden der toekomst 'aan ons land een aanvallende politiek wordt aangeraden." Dit is een roekeloos bedrjjf. Graanrechten een ramp voor den burger maar ook voor den kleinen landbouwer. Dezer dagen ontwikkelde de bekende Ericus in het N. v. d. D. weer, op de hem eigen duideljjke wjj ze, zjjne denkbeelden omtrent invoerrechten, schaalrechten of graanrechten. Hg deed dit èn naar aanleiding van de prjjzen der granen in landen, waar die rechten wel, en in ons land waar die rechten niet bestaanèn in verband vooral met de ideëen, door den heer G. A. Vorsterman van Oyan in ons blad en in een later van zgn hand verschenen brochure ontwikkeld. Het pleidooi van Ericus komt onB zoo dui- deljjk, zoo eenvoudig, zoo juist voor, dat wjj dit ook onder de aandacht van onzen lezers kring wenschen te brengen. Bg deze kwestie heeft men het vooral op tarwe voorzien en wenscht men billgke schaal rechten, ergo billgke bedeeling van den grooten grondeigenaar en landbouwer door den burger, den handwerksman, den arme. De burgerjj in 't algemeen is reeds zeer be nadeeld door coöperatieven aankoop van alle mogeljjbe landbouwbenoodigdheden. »Van den boer moet het bomen." Jawel, maar het komt in de meeste gevallen slechts den groothande laar ten bate. De winkelier, de kleinhande laar, verkoopt nog slechts aan den kleinen landbouwer. Yeel duurder bróód dus, duurdere vracht- prjjzen door duurdere haver .- minder verdien sten, geeft dubbele schade voor den burger. En die kleine landbouwers, waarvan hg dan in landstadjes en dorpen bjjna uitsluitend moet bestaan, zullen grootendeels verdwjjnen door graanbelastingmen >doekt ze op", zegt de schrjjver. Kon men door invoerrechten of .graanbelas ting tarwe, rogge, haver en gerst ook maar een halven gulden per HL. duurder maken, dan mochten Amsterdam, Rotterdam, 's-Gra- venhage en andere groote steden wel opnieuw grachten, wallen en poorten maken en deze goed gesloten houden. Wat toch zou gebeu ren? De kleine landbouwers koopen graan èn voor hun eigen voeding èn voor hun vee. Deze komen due in veel slechter conditie hun pachten worden terstond verhoogddus komen ze in dubbel zoo slechte, onhoudbare positie, onhoudbaar omdat die reeds nu ver van rooskleurig is. Van pardon geen sprake zoodra de steeds verhoogde pachtsom ook maar een dag te laat komt, worden de pachters verdreven, uitgezet, hun have en goed ver kocht, en zjj krjjgen reisgeld naar de groote steden, om daar ten laBte te komen der bur gerjj, welke dan den toegang zou moeten wei geren, wat niemand wil, of ban nog veel zwaar der belasting betalen. Duurder brood, waar door spoedig alle levensmiddelen stggen, hoo- ger transportkosten en verdubbelde belasting dit zouden de gezegende gevolgen zgn der invoerrechten op granen. Ook Hollands Noorderkwartier sprak het flink en open uit, dat invoerrechten, welke dan ook, op granen, of andere beschermende rechten op boren, een ramp voor ons land zouden bljjken! En zjj, die hier spreken, zgn grootendeels landbouwers. Graaiibelasting is, 't zjj door inkomende rechten, 't zjj door directe belasting ook van het in ons eigen land verbouwde graan, een ramp voor den stedeling, den burger, zoowel in de groote steden als in de landstadjes en dorpen. Niet minder is zjj een ramp voor den kleinen landbouwer. Hg ban nooit concurreeren met granen, omdat hg ze met de hand moet be werken. Loonende graanbouw wordt slechts mogeljjk door machines. Men spit nooit grond tot graanbouw, zooals de kleine boer dit met zgn grond geregeld minstens eens in de 4 jaar doetmen ploegt, en dit gaat al heel spoedig. Daarna zaait men met de zaaimachine, wiedt niet, doch Bchoffelt met machines. Dan valt er niets meer aan het graan te doen vóór het rjjp is. Nu wordt het gemaaid met de maai- machine, waaraan een bind toestel is verbonden, dat de schoven net en flink samenbindt. Het wordt, zoodra het droog is, gedorscht en zak- schoon opgeleverd met de dorBchmachine. Van de 10 plattelandsbewoners kunnen er dan gerust 8 naar de steden verhuizen; men heeft bjjna geen volk meer noodig. Verregaande onkunde of boosaardige misleiding moet het zgn als iemand in 's lands vergaderzaal durft zeggenwanneer wjj geen graanbelasting krjjgen, zal men ons bouwland in weiland omzetten en daardoor den veldarbeider van arbeid berooven. Bg weiden moet men vee telen, zuivel be reiden, heeft men vee en zuivel te verzorgen, behalve den grond, d° .rride. Het onderhoud dier weide, doelmatige be- greppeling, uitroeien der onkruiden, de eigen aardige bemesting met aardmest, die zooveel handen vordert, maaien, hooien, inkuilen, het uit en in de weide brengen van het vee, rei nigen, verzorgen, melken, en daarenboven de behandeling der melk zelve, vordert voor weide per H. A. in alle gevallen veel meer arbeid dan voor graan. Van zuivelbereiding, die fabriekmatig ban worden uitgeoefend, wordt hier niet eens gesproken. Wordt het graan duur, dan denkt de land eigenaar »buizen zgn kruisen." Hg breekt de oude af, ontruimt de nieuwe tot graanschuren, maakt al zgn weide, die er maar eenigszins toe geschikt is, tot bouwland en, ziedaar, ons platteland op reusachtig groote schaal ont volkt, de menschen mogen een goed heenbomen zoeken, naar de groote steden, naar Amerika, naar de maan. "Van graanbelasting zullen dus alleen profi- teeren de groote grondeigenaars, de groote landbouwers, die grond in onveranderlijke erfpacht hebben. Andere groote pachters toch zal men verjagen door steeds verhoogde pacht sommen. Die groote landeigenaars zouden dan op zich moeten nemen de geheele armen verzorging, opdat geen verschrikkelijke hon gersnood en daardoor misdaad, oproer ontstaat. Men denbe aan 1848. Geesel en brandmerk zullen als toen weer moeten worden toegepast, om dat te bedwingen; men rebene daarop vast, Maar deze grondeigenaars zullen met de rjjken, die geen grond bezitten, eenvoudig zeggenwjj betalen zooveel en niet meer anders gaan we naar het buitenland. Mes weet hoe dikwjjls dit nu reeds geschiedt. Ook de heide zal niet meer voor den kleine» landbouwer te verkrjjgen zgnza zal in het groot opgekocht worden, geen dorpen zulle» er verrjjzen, want menschen heeft men bjjna niet noodig. Hier en daar een boerderjj, Yxo *an de nu be staande, en geen enkele burger ten plattelande. Wat heeft men er mee noodig? De bestaande dorpen kunnen ook grooten deels worden opgeruimd. De landheer en, die nu nog buiten wonen, vinden het dan veel te eenzaam, gaan naar het buitenland en laten hun belangen, niet die der boeren, behartigen door tusschenpersonen, welke de grootste op brengsten bunnen trekken uit hun bezittingen, en dat geschiedt door het vermjjden van allen handenarbeid, die machinaal kan verricht worden. De vrees voor overproductie van zuivel, van vee, zal ongegrond bljjven, als wjj maar zorgen, dat het zuivel èn door lagen prjjs èn door uitstekende kwaliteit kan mee dingen op de wereldmarkt. Zoo zullen wjj ons vee overal invoeren, als wjj het maar steeds kerngezond hebben. Voor ons vee is daaren boven, evenals voor ons zuivel, veel te doen, om het in waarde te doen stggen. Waarom profiteert Denemarken, dat veel verder af ligt? Wg, die bet dichtst bg het vuur zitten, moesten ons ook het best warmenmaar in den regel komen zjj, die het dichtst bg de kerk wonen, daar het laatBt hunne plaatsen innemen. >Gewerkt, op eigen kracht vertrouwd. Help u zelf en God zal u helpen," sprak te Winkel tot afscheid de 88-jarige heer Bree- baert, de vader van het lid der le Kamer. En heeft dit in zgn leven getoond. Geen in voerrechten op graan, vooral niet op tarwe, zonder dat zjj, die het wenschen, minstens 100 millioen in de schatkist storten, om de voorloopige nadetlige gevolgen te bestrgden. Heeft men ze, dan zgn ze nog niet weer af geschaft. Mgn goede grootmoeder zei altgd: Ver zint, eer gij begint Wanteerst gedaan en dan bedacht, Heeft menigeen in leed gebracht Geen ander antwoord bljjft ons over op de aan het hoofd van Landontginning 176 en 177 gestelde vraag (Zullen, invoerrechten den graanverbruiker en den landbouwer in 't al gemeen, duB ook den kleinen landbouwer, baten of schaden dan dit, na een onder vinding en overdenking van meer dan een kwart eeuw, gegeven na rjjp beraad, volkomen te goeder trouw, na gehoord, gelezen en over wogen te hebben alles, wat daarover gespro ken en geschreven is Invoerrechten, zelfs zeer matige, zullen den graanverbruiker zoowel als den landbouwer in 't algemeen, vooral ook den kleinen land bouwer, zeer stellig Bchaden, een ware ramp bljjken voor ons geheele vaderland, behalve voor enkele groote grondeigenaars, die dat geld in hun zak Bteken en de gevolgen, welke niet te overzien zgn, buitenslands zul len ontvlieden. De October-aflevering der Vragen des Tijds zal o. m. een artikel bsvatten van de band van mr A. Kerdjjk, waarin tegenover den door minister Van Houten in de Eerste Kamer aan de liberale partjj gegeven raad, om onder de leuze >anti-clericaal en anti-protectionint" ter stembus op te trekken, de noodzakelijkheid wordt betoogd, dat de bestaande scheiding tus- schen conservatieve en vooruitstrevende libe ralen verder wordt voltrokken en een aanslui ting van de democratisch gezinde liberalen met de radicale partjj tot stand kome. Volgens het Hbld. is de heer Gleichman volstrekt niet voornemens den zet 1 te ver laten, dien hg met zooveel waardigheid in neemt en waarop bjj nog pas met nagenoeg algemeene stemmen is bevestigd. Hg zou dus volstrekt niet in aanmerking willen komen voor het vice-presidentschap van den Raad van state. Volgens hetzelfde blad moet bg het advieB van den Raad van state over de nieuwe perso- neele belasting een afzonderljjk stuk zgn ge voegd men zegt van den heer Heemskerk ten gunste der invoering met 1 Mei. »Allerwege zoo schrjjft De Standaard verzet men zich (in anti-revolutionnaire krin gen) tegen ongemotiveerde breuke, die v»n accidenteele wrjjving of persoonljjke verbitte ring zou uitgaan. Ook wat in onze organisatie technisch min zuiver mocht loopen, is vatbaar voor correctie. Voor de Christelijke consciëntie gewettigd, ja, als eisch van eerljjkheid niet te ontgaan, zal splitsing dan alleen geoorloofd en geboden wezen, indien duidelgk bljjkt, dat de over eenstemming over de beginselen of over de practische toepassing en uitwerking dier beginselen ontbreekt. Dit nu iB uitsluitend daardoor te beslissen, dat de anti-revolutionaire partjj ditmaal haar program van actie zeer scherp beljjne. Eer dit definitief, geschiedt, k;an men dan over den inhoud daarvan zoo ernstig mogeljjk cross-examination houden. En is het eenmaal definitief vastgesteld, dan volgt hieruit vanzelf, wie al dan niet ons woord zal kunnen spreken. Maar ook al bleek dan, dat de kring hier of daar een gaping kreeg, zoo zou er toch nooit breuke of scheuring uit ontstaan, maar, naar eisch van Christelgke plichtsbetrachting, slechts een uiteengaan onder wederzjjdsche Christelgke waardeering." Bjj kon. besluit: zgn benoemdbg het wapen der infanterie, tot eerste-luit. de tweede-luit. H. P. van der Mieden van Opmeer, H. Dyaerinck, A. Dudok van Heel en C. A, van Fenema, allen van het wapen, gedetacheerd bjj het leger in N.-I.; jj het 4de reg. tot kapitein, de eerste-luit. Kraak, en tot eerste-luit, de tweede-luit. W. F. Waldeck, beiden van het korps; bg het 7de reg. tot eerste-luit., de tweede-luit. K. Kooiman, mede van het korpB is bg het leger in N.-I. benoemd tot gene- raal-majoor der infanterie, de kolonel van dat wapen J. W. Stemfoort. De minister van koloniën verleent a. Vrjjdag en die van binnenlandsche zaken a. Zaterdag geen audiëntie. De minister van binnenlandsche zaken brengt ter kennis van belanghebbenden dat met 1 Januari 1897 te vervullen is de be trekking van assistent voor het bacteriolo gisch onderzoek aan het rjjkslandbouwproef- station te Hoorn. Jaarwedde f 1800. Zjj, die voor de vervulling dezer betrekking in aanmerking kunnen komen, nl. bacterio logen en scheikundigen of botanici, die van de bacteriologie studie hebben gemaakt, ge lieven zich vóór 15 October e. k. aan te mel den bg den directeur van het rgkslandbouw- proefstation te Hoorn. Uit Batavia is bericht ontvangen, dat Toekoe Baid naar Banda verbannen is. UIT STAD EN PROVINCIE De in dit nommer voorkomende opgave van den spoordienst is in overeenstemming gebracht met de Donderdag 1 October aan vangende winterdienstregeling. Zooals wjj vroeger meldden, zgn de wjjzi- gingen van weinig beteekenis. In de St. Crt. van heden zgn opgenomen de statuten van de vereeniging van koffie huishouders, bierhuishouders en sljjters in sterken dranken, genaamd Eendracht, te Vlissingen. De vereeniging stelt zich ten doel de be langen harer leden, bestaande uit koffiehuis- houders, bierhuiehouders en slgters in sterken dranken, te behartigen en te verdedigen door op vergaderingen de vakbelangen te bespreken en elkaar op het gebied van den handel voor te lichtente requestreeren bg gemeenteraad, Provinciale Staten, Tweede Kamer derStaten- Generaal of bjj 's lands regeering, ter verkrij ging van geheele of gedeeltelijke afschaffing van verordeningen of wetten, bi&derljjk voor de belangen der leden: Nog zjjn in dezelfde St. Ct. opgenomen de wjjzigingen der statuten van de naamlooze vennootschap IJzendijksche Stoomtramweg- maatschappij te IJ e e n d jj k e. Het doel wordt nu als volgt omschreven lo. Het aanleggen, exploiteeren, verhuren of aan anderen in exploitatie geven van een stoomtramweg van Schoondjjke over IJzendjjke naar de Belgische grens. 2o. Het aanleggen, in eigendom overnemen, huren en exploiteeren, verhuren of in exploitatie geven van andere ljjnen, of deel te nemen in andere tram- of spoorwegmaatschappijen. 3o. Het zoo noodig aankoopen, verkoopen en in depot nemen van alle door haar te vervoe ren producten, als steenkolen, mestspeciën, enz. De uitslag van de Dinsdag gehouden verkiezing voor een lid van den gemeenteraad van Za a inslag is dat herstemming plaats moet hebben tnsschen de heeren D. Dekker Sr» oud-lid, aanbevolen door de gebruikelijk© »Vele kiezers, »Eenige kiezers" en »Een kiezer" enz. en W. de Mul, aanbevolen door het verkiezingtcomité. Om de belasting te ontduiken, welke bjj den invoer van levend vee in België tegen 5 centiemen per KG. geheven wordt en tevens om de nadeelen van een driedaagsohe quaran taine te C1 i n g e (België) te vermjjden, waag den Maandag nacht twee personen het een koe België binnen te smokkelen. Zjj werden echter op een buurtweg nabjj Koewacht door een paar douanen aangehouden, die het dier ter waarde van c. a. 300 francs, in beslag namen. VERKOQPINGEN ENZ. Minste inschrijver voor het te Breda aan besteedde wasschen der linnengoederen, ten behoeve van het nachtleger in het garnizoen Vlissingen, was niet, zoo als men ons Dinsdag abusievelijk seinde, H. Sljjkhuis te Eerbeek, maar Gebr. H. en E. Mooi te Dord recht, nl. voor bedzak en stroozak 5, kussenzak V/a en lakens 3 cent. Men zendt ons heden deze verbetering. Voor de goederen te Middelburg was door genoemden Slijkhuis het minst inge schreven tegen de gisteren gemelde prjjzen KERKNIEUWS Te Dordrecht heeft de vroegere Christ, Geref. Gemeente (pred. de heer Van Brammen) met leeraar en kerkeraad zich aan de gemeen schap der Geref. Kerken onttrokken. Naar aan het Nieuws gemeld wordt, ver wachten velen, dat nog andere vroegere Christ, Geref. gemeenten in de besluiten der Synode te Middelburg aanleiding zullen vinden om tot haar oude standpunt terug te keeren. In eene Zaterdag te Utrecht gehouden vergadering van afgevaardigden van hier te lande bestaande Vereenigingen ter bevordering van het Vreemdelingenverkeer is besloten tot oprichting van een Nationalen Bond voof Vreemdelingenverkeer in Nederland, die ten doel heeft het bevorderen van het vreemde lingenverkeer naar en in Nederland en van de belangen van de aangesloten Vereenigingen, Alle ter vergadering aanwezige afgevaardig den, op twee na, traden, namens hunne Ver eenigingen, als leden tot den Bond toe. Ook de Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer in Walcheren te Mid delburg sloot zich bjj den Bond aan. De vereeniging te VliBsingen had be richt gezonden dat zjj zich niet wenscht# aan e sluiten. Een paar vereenigingen wenschten nog een afwachtende houding aan te nemen. De statuten en het huishoudelijk reglement, die ontworpen waren door eene commissie bestaande uit de heeren mr Dop te Utrecht, V. d. Rivière te Dordrecht en N. A. Wichers te Groningen werden vastgesteld met kleine wjjzigingen, waarvan de belang- jjkste was, dat de contributie, door de com missie voorgesteld op tien peroent van de gewone inkomsten van elke vereeniging, op voorstel van Middelburg werd bepaald op vijf percent. In eene nader bjjeen te roepen vergadering zal het beBtuur worden benoemd. Nijmegen Vooruit is belast met het nemen der voorloopige maatregelen tot het in werking brengen van dezen Bond. De gegevens, door eene andere commissie, bestaande uit de heeren H. J. G. Hartman te Middelburg, dr. J. Nieuwenhuizen Kruseman te Haarlem en F. C. W. Noordnyn te Njjme»

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1