MIDDELBIIRGSCHE COURANT. N°. 197. 139° Jaargang. 1896 Vrijdag h 21 Augustus. 1 FEUILLETOi. Den courant verschijnt d a g e lij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen; PrfjS, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p-p., 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Tkeratonete*. Middelburg 20 Aug. 8 u. vm, 65 gr., m. 12 u. 70 gr,, av. 4 u. 66 gr. F. Verw. verand. wind I m Advertenties, voor het eerstvolgend "miner moeten des middag» vóór één uur aan het bureau beiorgd sjja. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50 elke regel meer 20 ceut, Reclames 40 cent per regel; Grootê letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. iiente». Te ZierikeeeA. C. de Mooij, te TholenW. A. van Nieuwenhvuzen. Bfldese ooniant Bekoort een Bijvoegsel. Middelburg 20 Augustus. De heer Pruys van der Hoeven heeft een eipensardige manier vat* atrjjdeu, z'-gfc het Bbld.' Nadat hp zich aan de »ge»iepige insinu atie" had schuldig gemaakt van den ver nieuwden oorlog in Atjeh in verband te bren gen met de stjjsjing der aandeel en van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij..., nadat hjj allerlei grove onjuistheden verteld had in een brochure, hebben wjj in een Van Dag tot Dag den 24en April zjjn daden in Atjeh ver oordeeld. Wjj hebben hem in herinnering gebracht dat het zjjn schuld is dat generaal Yan der Heyden werd teruggeroepen, en we deden hem eenige vragen, waarop we herhaal delijk antwoord vroegen. Maar die vragen waren blykbaar moeilyk te beantwoorden. Hy zweeg En nu maanden later, wendt by zich tot jhr. mr. J. K. W. Qaarles van Ufford, die »instem- raing" met onze woorden betuigd had, met de vraag of hy bewyzen wil wat wjj zeiden. Welk een omslachtige en dwaze wjjze van ten laatste uit zyn hoek te komen Wjj vermoeden dat de heer Quarles zyn Handelsbladen zal naslaan om te zien of hei antwoord vau den heer Pruys van der Hoeven aan ons zyn aandacht ook wellicht ontsnapt ia. Want wjj gaven niet alleen beschouwingen maar voerden ook bewyzen aan Daarop had by dan toch natuurlyk eerst moeten antwoorden! Maar de heer Quarles zal vergeefs zoeken. De heer Pruys van der Hoeven zweeg, ofschoon wy in oub nummer van 3 Mei, onder het op schrift Verdachtmaking, hem nog eens nadruk- kelyk opvorderden om zyn insinuaties te bewyzen of in te trekken, Wy hebben natuurlyk den heer Quarles geen raad te geven. Maar het ligt, dunk' ons, voor de hand dat hy zyn interpellant naar ons verwijst. Daarna herinnert het Amsterdamsche blad aan betgeen de heer Quarles van Ufford in De Economist schreef, aan de vragen die zjjne redactie den heer Pruys van der Hoeven stelde om zjjn opstel te eindigen met deze regelen De dichter Dokarim zong echter juist, myn heer de oud-gouverneur:»na het vertrek van den generaal eindigde de rus t'\ En daarom scheen het ons, die tot de ver eerders van generaal Van der Heyden be- hooren, dat iemand, wiens bestuur zulk fiasco gemaakt heeft als dat van den heer Pruys van der Hoeven - en zulks nogal in schreeu wende tegenstelling met dat van sjjo voor treffelyken militairen voorgaDger, dubbe) voorzichtig moest zyn, voordat hij de schuld van den tegenwoordigen toestand aan »d.' militairen" wyt! Het is en was ons onmogelijk om zonder warme verontwaardiging van do woorden, welke de heer Pruys van der Hoeven in zyn brochure bezigde, te gewagen. Die woorden heeft hy goed te maken of in te trekken, en onze bewyzen heeft hy te wederleggen, eer hy naïef de vraag oppert waarom men juist hem beschuldigt van grooter DE VERDWENEN BRUID. Ken ware geschledeniit. Uit het Engelsch. VAN Boven op een heuvel in het zonnige Pro vence, ver in den geheelen omtrek zichtbaar, stond een paar honderd jaar geleden het kasteel d'Alêts, een omvangry'k gebouw met dubbele muren en stevige torens, toebehoorende aan den baron d'Alêts, een forsch, krachtig man, een van de aanvoerders der Hugenotenparty, die zee»- veel voor de zaak gedaan heeft. Hjj was echter streng en veeleischend jegens zyne onderhoorigen, die nu en dan tegen hem op stonden en het kasteel aanvielen. In zulke tyden placht de baron, die overi gens bekend was om zyn moed, zich te ver stoppen en zyn schuilplaats was dan alleen bekend aan een trouwen, dooven dienaar. Dezi liet de vertoornde vazallen het kasteel binnen dringen en in hun wilde, wraakzuchtige woede het geheele huis doorzoeken naar hun meeBter, lachende als zjj teleurgesteld aftrokken en by zich zelf mompelende, dat hy, dien zy zochten, niet binnen de muren zjjner vesting was. Na verloop van eenigen tjjd als de gemoe deren weer bedaard waren, zette de baron een helm van een eigenaardigen vorm op, waar- verantwoordelykheid te dragen dan iemand ander b voor wat in Atjeh tot ons nadeel iB geschied. "Wil de heer cuys van der Hoeven weten wat het zyn plicht ia te doen, eer iemand met hem in discussie treedt, dan zeggen wy hem het volgende: Geeft eerst de verklaring, wat gjj met uwe insinuaties hebt bedeeld; eb' wanueer gjj u wilt verheffen op uwe waarheidsliefde, toon dan eerst nan dat gjj, met uw boekje over uwe Ervaring in Atjeh, der goede ge meente geen Atjeh-zand in de oogen bebt ge strooid, gelyk u in 1885 door het Indische Militaire Tijdschrift aangetoond werd. Voor gy deze verklaring geeft, zoudt gjj met vrucht kunnen lezen de memorie van den generaal Van der Heyden, speciaal bl. 99101, overgedrukt in Eerlijke koloniale Staatslieden bl. 151 De heer Quarles van Ufford antwoordt thans den heer Pruys van der Hoeven en verwyst hem naar het Handelsbl. By kon. besluit is, met ingang van 27 September 1896, aan D. Stigter, op zyn verzoek, eervol ontslag ver leend als leeraar aan da ryks-hoogere burger- sohool te Bergen op Zoom is de officier-machinist 2de kl. L. A. van Poelvoorde, op zyn verzoek, op pensioen ge steld ad f 1000 'sjaars en eene verhooging van dat pensioen ten bedrage van f 1125 'sjaars is benoemd tot officier-machinist der 2de kl. by 'sryks stoomvaartdienst, de machinist lste kl. in het vaste korps J. J. HesBels is aan den ontvanger der directe belastin gen en accijnzen G. van Baaien, te Assen c. a. op zyn verzoek, eervol ontslag uit 's vjjfes dienst verleend, behoudens aanspraak op pensioen. Te beginnen met Vrydag 21 Augustus 1896 zullen de gewone audientiën van den minister van buitenlandsche zaken weder plaats hebben. In de St. Ct. is opgenomen een kon. besluit van den lOden Augustus 1896, tot intrekking vnn het kon. besluit van 23 Juli 1884 {St. Ct. no. 181) en tot vaststelling van het reglement voor de Rykslandbouwschool. Algemeen belang: en particuliere belangen. (Graanrechten). De anti-revolutionnaire Nederlander vestigt de aandacht op eene beschouwing van mr W. A. 'D. van Assendelft de Coningh, in het Landbouwkundig Tijdschrift, waarin de schrij ver pleit voor een matig graanrecht, liefst in den vorm van eén schaalrecht. Hy doet dat, zich plaatsende op het standpunt van het al gemeen belang. De vraag, zegt De Ned., of op dit oogen- blik in Nederland graanrechten doelmatig zyn is moeilyk, omdat men met veel tegenstrijdige belangen to rekenen heeft. Daarom slaan velen een eenvoudiger weg in. Zy onderzoeken alleen wat hun belang eiecht, pogen een groot aantal belanghebbenden bjjeen te brengen om eindelijk in de Staten-Goneraal hun wil te kunnen doorzetten, en meenen dan dat dit •recht" )b. Zoo werd nog onlangs, naar De mede hg altyd aan het hoofd zyner krggers verscheen, blies op zyn welbekenden boom. waarop by gewoon was zyne vazallen voor de jacht op een rooftocht byeen te roepen, en de zaken hernamen hun gewonen loop. Daar de baron ongehuwd stierf, ging de bezitting over in handen van verre bloedver wanten, de familie P. en het was opmer kelijk dat by de begrafenis van den baron, toen alle vrienden en familieleden zich op het kasteel vereenigden, de beroemde helm en de hoorn nergens te vinden waren, zoodat ieder een zeer benieuwd wsb om te weten, waar die toch zouden gebleven zyn. Er waren verscheiden jaren verloopen en de baron was bjjna vergeten, behalve wan neer er in de verhalen, die men elkaar 's win ters bjj den haard deed, of bjj het bespreken der overleveringen van het kasteel, gewaagd werd van den dapperen onvorvaarden man, die eens de schrik der landstreek was geweest. Zyne opvolgers leidden een kalm leven, waarin zoo goed als niets voorviel, tot het jaar 1725, toen het kasteel in het bezit kwam van de gravin De P.een weduwe, die sedert den dood van haar man zeer afgezonderd leefde, en zich nitBluitend wjjdde aan de op voeding harer dochter en eenig Eind Lucie, een mooi Blank meisje met blond haar en aller liefste oogen. Zy was de oogappel harer i zou in het huwelyk treden met Markgraat d. Y. een jongmensch, wiens Ned. mededeelt, in eene vergadering van be langhebbende patroons, da bewering, dat in voering van protectiemaatregelen anderen benadeelen zoude, eenvoudig beantwoord met de tegenwerping: dat gaat. ons niet aan, wy zitten hier voor onze belangen. Die manier van doen acht De Ned. in den grond revolution air. M>r# «r<\agt dan niet wat het algemeen belang eischt. Als, zoo re deneert men, tal van districten protectionists» kiezen, dan is de zaak beslist; de kamerleden hebben maar hun instructie uit te voeren. Ook onder de anti-revolutionairen, die deze dingen niet zóó botweg uitspreken, zyn er, meent De Ned., velen, die van oordeel zyn dat de tegenwoordige toestanden op niets an ders berusten dan op »het belang van den handel", waar dan dat »van den landbouw" tegenover staat. Op dezelfde wyze stelt zicb vaak »het platteland" tegenover »de groote steden". Eu dan vereenigt men de •platte landers" tot een korps, om gezamenlyk de •overmacht van Amsterdam en Rotterdam" te breken. De Ned. vindt en wy zjjn het daarmee volkomen eens deze taktiek uitermate ge schikt om ons land in den grond te bederven. Het blad ontkent niet, dat vaak een groep belanghebbende», dus ook die der handelaren, wanneer zjj er kans toe zag, om haar belang de schaal naar hare zy de beeft doen overslaan. Maar het meent, dat in den regel de maatre gelen hier te lande op economisch gebied niet de strekking gehad hebben eene bepaalde klasse van menschen te bevoordeelen. Ook merkt het blad aan, dat, indien de handel door het vryhandelsstelsel bevorderd is, dit velen, die tot dusver van den handel leefden, er toe gebracht beeft den landbouw voor handel te verruilen. Daardoor is de bevolking der groote steden toegenomen, maar tevens de concurrentie in den handeldaarentegen is, althans in be- trekkelyken zin, de concurrentie ten platte lande verminderd. Handel en landbouw, groots en kleine Bteden zyn, zegt De Ned., geen vaste, onveranderlijke groepenzoodat, wat de eene groep baat, aan de andere ontnomen of onthouden wordt. De maatregelen, die men neemt ten bate 't zy van den handel, 't zy van de industrie, 'fc zy van den landbouw, behooren ten goede te komen aan allen, al is het ook, dat de een spoediger of directer voordeel trekt dan de ander. Naar De Ned. meent, moet derhalve elke laatregel, dien de wetgever neemt, kunnen verdedigd worden met het oog niet op ee» bepaalden stand of groep, maar op het na tionaal belang. Men kan natuurlyk niet tegeljjkert jjd vryhandel en protectie invoeren maar dan moet, zegt het blad, niet zoozeer het aantal der belanghebbenden als wel de zwaarte van het belang den doorslag geven. En als men klaagt over sommige werkingen van het vrjjhandelstelsel of van het aanleggen van spoorwegen en kanalen, kan men, naar De Ned. aanmerkt, niet volstaan met te zeg- {en, dat de maatregel ten goede gekomen is :an deze of gene groep, want ieder is ge- echtigd zicb by die groep te voegen en alzoo te deelen m de voordeelen van dien maatregel maar moet men aanioonen, dat, by bet wegblyven van [den maatregel, de natie alB geheel meer zou zyn vooruitgegaan of zal vooruitgaan. karakter en maatschappelijke stand haar het grootste geluk schenen te waarborgen. Den 12en Juli zou het huwelyk plaats hebben en den dag te voren verzamelden zich een groot aantal gasten op het kasteel om bruiloft te vieren. Mile Lucie zag er in haar blauw zy den bruidsgewaad met een juweelen halssieraad bekooilyker uit dan ooit en won aller harte» door hare allerliefste manieren. Voor het begin van het feestmaal, terwy en in den tuin wandelde, stelde de bruid, die nog zeer jong en kinderachtig was, hare vriendinnen voor om verstoppertje te spelen, 't geen algemeen bjjval vond en eenigen tyd met veel animo, zoowel binnen als buiten's huis, geBpeeld werd. Toen eindelijk de etensbel ging, kwam de bruid niet voor den dag, tot grooten schrik van het heele gezelschap. Herhaaldelijk luide» bleef zonder gevolg, men liep overal rond, om te zoeken, doch tevergeefs. In angstige span ning trachtten de moeder en de bruidegom uit te vorschen, waar, wanneer en door wie Lucie het laatst gezien wub, maar de woorden gaven geen licht hoegenaamd. Het kasteel, de tuin, de akkers, een naburige xavyn, alles werd zoo nauwkeurig mogelyk doorzocht, tot zelfs laat in den nacht, n zy werd niet gevonden. De smart van allen, maar vooral de wanhoop der twee personen voor wie zy alles op de wereld was, is niet te beschrijven. Iemand Het pensioenwezen. De minister van financiën heeft, ingevolge zyne toezegging, aan de Eerste kamer doen toekomen een overzicht omtrent he t pensioen wezen, meer in het byzonder lo van hetgeen door ambtenaren, weduwen en weezen aan pensioen wordt getrokken 2o van de verschil lende regelingen diq daarby gelden3o var de wyze van beheer door raden, commissiën enz.; 4o van de bjjdragen der verschillende ambtenaren, voor wie de verschillende pensioen regelingen bestaan 5o van de kapitalen der verschillende fondsen. Wat dit laatste betreft wordt gemeld, dat de verschillende fondsen in het begin van het loopende jaar de navolgende kapitalen bezaten Het weduwenfonds der ambtenaren, tot het algemeen bestuur in Nederland behoorende, aan inschrijvingen in het 21/. pets Grootboek der Nationale Schuld f 7.267.100 en aan in schrijvingen in het 3 pets Grootboek dier Schuld f 1.855.200. Het weduwen- en weezenfonds voor burger lijke ambtenaren, aan inschrijvingen Grootboek der 2ys pets Nat. Schuld 31.941.900 en aan in schry vingen der 3 pets Nat. Schuld /'13.322.400. Het weduwen- eu weezenfoads der zeeoffi cieren, aan inschry vingen Grootboek der 21/, pets. Nationale Schuld f 1,146,000. De weduwen- en weezenkas voor de officie ren van de landmacht, aan inschry vingen op het 2Vs pets. Grootboek der Nationale Schuld f 6,156,000. Het weduwenfonds der ingenieurs van den waterstaat, aan inschrijvingen op het 2*/a pets. Grootboek der Nationale Schuld een nominaal kapitaal van f 769,000 en dat der opzichters van den waterstaat op hetzelfde Grootboek een nominaal kapitaal van f 519,800. Het weduwen- en weezenfonds der officieren van de landmacht in Ned.-Indië, dat ingevolge de wet van 7 Dec. 1894 {Stbl. nu 206) voors bands eene jaarlyksche bydr&ge uit de kolo niale geldmiddelen geniet van f 300,000, bezat iy het einde van het jaar 1894 een kapitaal van f 2,614,691,08 yv Het weduwen- en weezenfonds van burger- tyke ambtenaren in Ned.-Indië bezat by het einde van het jaar 1894 een kapitaal f 3,780,102.09. ATJEH. Volgens een telegram aan de N. R. Ct.ioa de luitenant-kolonel van den generalen staf C. P. J. van Vliet benoemd zyn tot gouverneui van Atjeh, en zou de benoeming ingaan na het veistryken van zyn verlof. Yolgens de Javabode zou de luitenant kolonel Yan Heutsz gouverneur van Atjeh worden. Hetzelfde blad schryft in zyn mail-overzicht Sedert het vertrek van generaal Dejjkerhoff tast men blykbaar in den blinde of ziet men in ieder geval weinig resultaat van de getroffen maatregelen. By herhaling is men met een groote troepenmacht uitgerukt naar dezelfde punten, die eerBt verlaten werden, omdat de approviandeering te moeilyk was steeds wykt de vyand en worden zjjn eigendommen ver brand, maar ook even geregeld dringt hy achter onze terugtrekkende troepen op, en brengt by deze verliezen toevan een schrik, door onze overwinningen verspreid, een schrik die de wapenen doettneerleggen, is niets te hespeurenja, zelfs te Lam Pisang, dicht by opperde het denkbeeld dat de bruid ontvoerd kon zyn door roovers, terwille van den loeprys, en dus trok de bruidegom het heele land door, eens dit spoor volgende, dan weer een ander maar de dagen werden weken en de weken maan - den, de maanden jaren, zonder dat er ooir eenig licht verspreid werd over het geheimzin nige verdwjjnen van Lucie de P. De gravin, die tot een oude katholieke familie behoorde, liet een marmeren kruis oprichten op de plek, waar hare dochter het laatst ge zien was, en de noodige gebeden en missen voor hare zielsrust lezen, maar eindelyk kon zjj het niet meer uithouden in dat eenzame groote kasteel, met zyne dwaze herinneringen en vestigde zich op een klein landgoed, dat zy op eenigen afstand bezat. De Markgraaf de V betreurde zyn ver loren bruid verscheiden jaren, doch trouwde na verioop van tyd met een ander en ofschoon hy Lucie niet vergat, sprak hy toch zelden over haar en na vyf en twintig jaar hoordt men in den omtrek van het kasteel ook bjjna nooit meer gewagen van dat mooie, jongt meisje, dat zoo eensklaps te midden van hare vrienden en vriendinnen verdwenen was. In het voorjaar 1750 nam de weduwe de P. met haren zoon Manrits, een jongen van zestien jaar, haar intrek op een landgoed, dat aan het Kasteel d' Alêts grensde. Deze dame was gehuwd geweest met een hoofd-officier, die op het veld van eergesneu- onze linie, waaruit na een lang bombardement Toekoe Oemar verdreven werd, is door dezen reeds weder een benting opgericht. De commandant der maréchaussée, jhr Graaf land, noemt onwaar het bericht, als zouden de lyken der bjj Anak Galoeng gesneuvelde Atjebers onthoofd zyn. De dood van generaal De Moulin zou, vol gens eene correspondentie in het N. v. d. D. uit Kota Radja, aan een misverstand zyn toe e schryven Reeds dadelyk zoo luidt'het in dien brie ontwikkelde zich de werkzaamheid van den generaal, die Zondagavond reeds inzage vroeg van de >orders voor brand en alarm", te Kota- Radja gegeven. Den volgenden morgen bezocht de gouver neur met een extra-trein de posten in de ge concentreerde linie en rukte Dinsdag met eene colonne uit, die eene openlyke verkenning deed in de richting van en voorbjj Kroeng Raba. By het terugtrekken van deze colonne be vond zich de generaal omstreeks 12 uur 's mid dags met den chef van den staf, overste Van Vliet, den commandant der bereden artillerie, overste Boetje, den colonne-commandant, over ste Van Heutz, en eenige adjuianten met een escorte van 16 cavaleristen te Lam Poe-oek ten W.Z.W. van Boekit Seboen. Deze kampong is door een 1200 M. breede sawah van den grooten weg gescheiden. Twee compagnieën van het 3e bataljon zouden den generaal en diens staf te Lam Poe-oek afhalen, maar door een misverstand trok de colonne in haar geheel langs den grooten weg op Boekit- Seboen terug, waardoor de gouverneur gevaar liep achter te bljjven. Alle teekeaB om de aandacht te trekken bereikten niet hun doel, zoodat de generaal besloot de sawah over te stuken. Onder een tropische hitte, dikwyls tot aan den buik door modder en water de paarden aan de hand medevoerende, werd de overtocht bewerkstel ligd maar reeds spoedig vertoonden zich by den gouverneur teekenen van uitputting, en toen de weg bereikt was, was Z.H.Ed.Gestr, bjjna bewusteloos. Ook de andere heeren waren wat men noemt »op", maar frisch drinkwater bracht hen weldra weder by. De generaal was echter reeds te ver weg. Uit Kota-Radja werd het rjjtuig ontboden, dat tot voorby Tandjoeng kwam, maar de generaal was reeds bewusteloos en werd op een in alieTyl vervaardigde draagbaar, gedra gen door een achttal dwangarbeiders, naar Lamdjamoe overgebracht. Ter hoogte van Lam Pisang werd de dood geconstateerd. Om 6 uur werd het stoffelyk overBchot naar de generaalswomngin den Kraton overgebracht, waar de diep bedroefde weduwe voorzichtig van het voorgevallene op de hoogte was gebracht. Den volgenden dag om half vyf had op plechtige wyze op het kerkhof te Petjoet de teraardebestelling plaats van den man, van wien zooveel verwacht weid, die zooveel jjver en ambitie ontwikkelde, en die een slachtoffer werd van dien jjver. Twee pelotons cavalerie en éen bataljon infanterie openden en sloten den stoet. De bataljons waren geformeerd uit compagnieën van alle op Atjeh aanwezigo veldbataljons, terwjjl de muziekkorpsen van het 3e en 6e bataljon bjj den Btoet waren ingedeeld. veld was, en haar verdriet daarover was zoo groot, dat zjj bjjna blind werd van het schreien en haar gezondheid zeer geschokt was. Alleen de liefde voor haar zoon hield haar staande en met het oog op zyn gezondheid, was zy naar het Zuiden van Frankryk getogen. Ook om zynentwil maakte zy, ondanks hare blindheid en zwakke gezondheid, kennis nmt hare buren, teneinde hem eenige speelmakker» van zyn leef tyd te bezorgen. Zy werd vnen- ileljjk ontvangen en weidra was de jeugdige Maurits bevriend met een aantal jongelieden in den omtrek en nam deel aan hnnne ver maken (Slot voigt.) Verkoopingeii en Verpachtingen in Zeeland. Datum. flaats. Voorworpoo. Information. 22 Aug. Serooskerke, Houtwaren, De Vos. "22 Gapinge, houtwaren, De Vos. 22 Veere. Houtwaren, De Vos. ■22 Zierikzee, Molen, Prause. 22 Arnemuiden, Woonhuis, lak. 26 Koudekerke. lof.tede, Huvers. 27 Middelburg, Bouwand, (verp.) Raadhuis. li Koudekerks, Albraak, Ko»lon. 2 Sept. Grijpskerke, Inspan, Havers. 3 Middelburg, Huizen, Huvere. 4 N.&St. Joosl ,Hu zen, Huvert. 4 Yeneke, Logement, Prins. 19 Borseele, Hofstede, Tak en V. Klos».

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1