MIDDELBIIRGSCHE COURANT. N°. 155. 139" Jaargang. 1896 Vrijdag 3 Juli. Deze courant verschelt d a g e 1 ij k 8met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.- Afzonderlyke nummers kosten 5 cent. Thermometer. Middelburg 2 Juli 8 u. vm, 59 gr., m. 12 68 gr., av. 4 u. 64 gr. F. Verw. W. wind. I A u. J n u I uur Advertentie» voor het eerstvolgend moer moeten dea middags vóór Mm aan het bureau bezorgd zjja. Ad verten tiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50 elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. Agentea. Te Vlissingen P. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. C. Boluit, firma wed. A. C. de Jonge. De school in den strijd tegen het drankmisbruik. L Tot beden ontbrak ons de gelegenheid, vooral met het oog op de plaatsruimte, om in het bijzonder de aandacht onzer lezers te vestigen op de belangrijke v3ctoboawiag, door den heer mr H. Goeman Borgesius, onder bovenstaand opschrift geleverd in de Vragen des Tijds en du, zooals in het kort door ons gemeld, afzonderlijk uitgegeven. Thans willen wij daarmee niet langer wachten. Wij' hebben al meermalen over het, voor ons maatschappeiijk leven zoo gewichtig, vraagstuk van het drankmisbruik ons ge voelen gezegd. Wie een weinig hart bezit voor het lot zijner medemenschen en aanschouwt, hoeveel ellende het misbruik van Bterken drank aanricht, in gezinnen niet het minst waar de gevolgen van dat rampzalig te veel drin ken nog jaren later nawerken, die moet en kan zich begrijpen dat er allerlei middelen worden aangewend om dat misbruik tegen te gaaD, om den mensch daarvan af te houden. Hier tracht men, door de toestanden te veranderen, zooveel mogelijk te verbeteren, de aanleiding tot drinken weg te nemen j wat ons het meest praetiseh voorkomt*, ginds richt men bonden op, wier leden zich verbinden om niet te drinken, wat wij hebben dit meermalen gezegd ons niet zoo geschikt lijkt. Geheel onthouding achten wij, met alle waardeering der goede be doeling van hen, die daarvoor strijden, niet noodig en niet gewenscht. Tot een ander uiterste slaan zij over die o. a. onder de lenze„Sluit Schiedam," alle sterken drank willen weren. Over dat pogen hebben wij ons gevoelen gezegd iD onze nommers van 4 en 16 September 1893; wij gaven daarin te kennen dat dit, naar ons gevoelen, nooit de goede weg kac zijn, eerstens omdat hij niet naar het be oogde doel kan leiden, wijl wie drinken of zich bedwelmen wil, bij gemis aan jenever enz,, naar andere genotmiddelen zal zoeken: en ten tweede omdat men den mensch niet sterk maakt, niet flink, niet krachtig door hem r— stel dat dit mogelijk ware vallig alle struikelblokken in het leven voor de voeten weg te ruimen. Wij verlangen iets anderswij wenschen dat de mensch zelf zich harde voor den le vensstrijd dat hij, zich bewust van het menschonteerende, aan het misbruik ver bonden, van de gevaren waaraan hij zich en de zijnen blootstelt, matigheid betrachte. Daarom lazen wij het opstel van den heer Goeman Borgesius, met zooveel genoegen hij toch wijst dezelfde richting uit. Boven alle bonden, alle strenge wetsbepalingen moet de mensch staan in zijne vaste over tuiging om niet iets te doen, wat hem ver lagen kan tot beneden het dier, dat over het geheel zich nooit aan onmatigheid schul dig maakt, iets te doen, wat hem jaren lam lichamelijk eu zedelijk nadeel berokkent. Kinderhonden, waarbij de zeer jeugdig» leden reeds op hun zevende jaar de belofte dat zij, behalve op voorschrift van geneesheer, nooit alcoholische dranken zullen gebruiken, lachen ons niet toe. In Engeland bedraagt het aantal dier vereenigin- gen ongeveer 18000 en het getal toegetreden kinderen ruim 27i millioen; en in België telt meB reeds 2000 scholen, waar zulk eene vereeniging is ingerichten hebben die vereenigingen 30 i 35 duizend leden, jon gens van minstens 11 jaar. Toch, trots het succès in die landen, zien wij dergelijke bonden in ods land liever geeD burgerrecht verkrijgen. De kinderen zijn nog te jong om te beseffen de waarde en de beteekenis van een belofte, vooral ten opzichte van een dergelijke kwestie. Neen, dan is het oneindig beter dat zij in de school, door het onderwijs, in het gezin leeren wat onmatigheid beteekent en welke goede gevolgen matigheid heeft. Het kind van heden is de man van morgen." In die overtuiging leere men het kind reeds vroeg, zonder belofte zijnerzijds, welke jteillooze gevolgen drankmisbruik heefthoe noodig het is dat de mensch ook op dit, even als op ander gebied, zich leere matigen. Dat goede doel te bevorderen kan, naast de ouders, de school, kan de onderwijzer; kan de regeering. Dit toont ons de heer Borgesius in zijn geschrift duidelijk aan. Het is ons natuurlijk niet mogelijk de geheele beschouwing over te nemen maar het slot d./arvan vèrdient o. i. de aandacht, omdat het een kijkje gunt in hetgeen regee ringen van andere landen op dat gebied verrichtten. De heer Borgesius vestigt vooraf de aan dacht op het onderwijs en den onderwijzer hoe de laatste zijn onderricht dienstbaar maken kan aan het opwekken van matigheid bij zijne leerlingen. Dit kan geschieden bij het onderricht in de Nederlaudsche taaler moesten in onze schoolboeken meer stukken worden opge nomen, betrekking hebbende op drankmis bruik bij het onderwijs in het rekenen de geschiedenis, de aardrijkskunde, de natuur kennis. De bedoeling van den schrijver is om met dit alles, gedachtig aan het bekende spreek woord „leeringen wekken maar voorbeelden trekken", door aanhalingen van feiten of het wijzen op berekeningen, de zaak der matigheid en der drankbestrijding te bevor deren. Na aldus te hebben aangetoond dat een onderwijzer, wien het ernst is om zijne leerlingen de beginselen van matigheid in te prenten, schier bij elk vak ongezochte gelegenheid in overvloed vindt om door leering en voorbeelden, door waarschuwing en opwekking dat doel te bevorderen, wat ook geldt voor het middelbaar, en voor het hooger onderwijs, schrijft de heer Goeman Borgesius De chemie, de anatomie, de gezondheidsleer zjjn misschien wel de vakken bjj uitnemend heid geschikt om het hooge belang der matig heidsbeginselen duideljjk te doen uitkomen. Men werpe mg niet tegen, dat leeraren en professoren van middelbare en hoogere scholen uitsluitend geroepen zgn kennis te verspreiden, wetenschap te beoefenen, en dat opvoeden niet tot hun taak behoort. Die opvatting moge nog vrjj algemeen zgn, in mjjn oog is zjj bedenkelgk. Yan alle onder- wgs, zal het zegenend werken, behoort een opvoedende kracht uit te gaan. De leeraar behoort voort te werken op den grondslag, door de lagere sehool gelegd, en dat doet hj niet, als bg zich alleen bepaalt tot het aan brengen van kennis, als het niet zgn streven op zgn leerlingen ook een zedeljjken, ka raktervormenden invloed uit te oefenen, als bg vergeet dat elk onderwjjs en niet alleen het onderwgs op de lagere school moet gericht zgn op de harmonisch» ontwikkeling van verstand, hart en gemoed. Ook in Nederland is het onderwgs over het algemeen nog niet wat het zgn moet. De richting van het onderwgs, zoo wordt ge klaagd, is niet praetiseh genoeg. M. i. is die grief werkelgk gegrond, maar is niet de on derwijzer, die in den door mg geschetsten geest werkzaam is, zonder het misschien zelf te beseffen, een pleitbezorger voor een rich ting, die meer met de eischen der praktijk rekening houdt? Slechts op één gebied, ik stem het toe; maar al ljjkt het een paradox, ik durf toch de stelling verdedigen, dat een onderwjjzer, die op dit gebied zjjne sporen heeft verdiend, wien het gelukt zjjne leerlingen van het groote gewicht der drankkwestie voor de wel vaart van het volk zóó te doordringen, dat zg, zjjne school verlatende, de maatechappjj ingaan met het vaste voornemen pal te staan tegen de verleiding en in de rjjen derdrank- bestrjjders plaats te nemen dat, zeg ik, zulk een onderwjjzer geen slecht onderwjjzer kan zgn, en wel om de eenvoudige reden dat hjj het zoover niet kan brengen zonder dat van zgn onderwgs vormende, opvoedende kracht uitgaat. En dat iB ik zeide het boven reeds in mgn oog de hoofdzaak. Voor een weinig karakter geef ik gaarne een weinig nuttige en gepaste kundigheid cadeau. De Nederlandsche regeering heeft tot nu toe niet willen meewerken om het onderwgs aan bevordering van matigheid en bestrjjding van het alcoholisme dienstbaar te maken. Op een adres van den Volkshond, waarbjj niets anders gevraagd werd dan op de kweekscholen, onder de rubriek gezondheidsleer en physiologie, ook lessen te doen opnemen over den phyaiologi- schen invloed der alcoholische dranken op het menscheljjk lichaam en hare gevolgen ook ten opzichte van de maatschappelijke toestanden, werd niets anders geantwoord, dan dat aan het verzoek niet kon worden voldaan. Zelfs vond de minister het niet noodig er bg te voe gen, waarom het niet mogeljjk was op het adres een gunstige beschikking te nemen. Heeft de minister het misschien te druk met de hoo gere politiek om aan zulke kleinigheden zjjne aandacht te wjjden Of vindt Z.Ex. het on- noodig, dat de onderijzer voldpende worde voorbereid voor de hem door de wet opge legde taak Hoe geheel anders handelt b.v. de clericale regeering in België? Zg heeft gezorgd, dat- op de normaalscholen aan de onderwjjzers onderricht wordt gegeven in de studie der dranken en de plichten betrekkeljjk de matig heid. De lessen zoo schreef de minister De Burlet aan de bestuurders der opleidings scholen moeten met zorg worden gegeven ia afzonderlijke, daarvoor aan te wjjzen uren, op wetenschappeljjke doch vooral practiscbe wjjze, zonder de grenzen van elementair on derwgs te overschrgden. Als onderwerpen van behandeling komen op het leerprogram voorBier, wjjn en jenever. Alcoholisch ge halte der voornaamste dranken; pbysiologische werking van den alcoholgevolgen van het misbruik der sterke drankenalcoholisme. NjjverheiÖBaleobolen (kunstmatig gefabriceerde dranken), hunne vergiftigende uitwerkselen in verschillenden graad. Middelen om het alco holisme te bestrjjden. Orer de matigheidsge nootschappen in Duitschland, in de Yereenigde Staten enz. De atrgd tegen het alcoholisme in België. Rol der school. Wederlegging van valsche stellingen ten voordeele van het matig gebruik der sterke dranken. Aan de directrices der normaalscholen voor onderwijzeressen zond de minister nog een af zonderlijke circulaire, waarin o. a. het vol gende voorkomt: Daar het betaamt dat de leerlingen-onderwij zeressen. eene genoegzame kennis aangaande het gewichtig vraagstuk van het alcoholisme en de matigheid bezitten, zult gjj deze stof ieder jaar in twee of drie bjjzondere cotferen- tiën doen behandelen, waarbjj de leerlingen dor drie afdeelingec zullen tegenwoordig zgn. Deze conferentien, gegeven door de leden van het onderwijzend personeel der normaalschool, zullen loopen over de weldaden der matigheid, over de noodlottige gevolgen van het misbruik der geestrjjke dranken en over de rol der vrouw in den strjjd tegen het alcoolisme. Dit jaar zullen de conferentiën plaats hebben binnen de zes weken, volgende op den datum der ontvangst van den tegenwoordigen omzendbrief. Gjj zjjt niet gehouden, geljjk de normaal scholen voor onderwjjzers, oen matigheidsge nootschap onder de leerlingen uwer oefenschool op te richtenmaar gjj zult maatregelen ne men, opdat de onderwijzeressen en de norma listen van het derde janr met klaarheid en eenvoudigheid aan de leerlingen der oefen school de gevaren uitleggen van het misbruik der alcoolische dranken, de weldaden der ma tigheid, de diensten, welke de genootschappen bewjjzen, die tot doel hebben de matigheid voor hunne aanklevers te doen beoefenen. Gjj zult de onderwijzeressen aanbevelen van in hare lessen, tevens op den geest, het hart en den wil der leerlingen te werken, ten einde aan dezen den afkeer voor de alcoolische ondeugd in te boezemen en haar te doen begrjjpen, dat zjj als jonge dochters, daarna als gaden en moeders, zullen geroepen zgn al haren invloed en de beste middelen van overtuiging aan te wenden, om hare broeders eerst, en later hare eohtgenooten en zonen, tot de onthouding van jenever en andere sterke dranken over te halen.... De beste volksschriften, bestemd om het ge bruik van sterke dranken te bestrjjden, zullen kortelings ter beschikking van het onderwij zend personeel en van de leerlingen der nor maalschool en der oefenschool gesteld worden"! Waar de regeering zóó voorgaat en zóó van het belang der zaak toont doordrongen te zgn, daar mogen van samenwerking van de school met particuliere krachten, die, al of niet in Bonden vereenigd, in hoofdzaak hetzelfde doel beoogen, in de toekomst zeker goede resultaten worden verwacht. Middelburg 2 Juli. A T J K H. Een heden ontvangen officieel telegram luidt »Bjj jongste gevechten gewond kapitein in fanterie jhr G. J, W. C. H. Graafland en le aitenants infanterie G. K. Dgkstra, C. F. A. Wagener en K. J. C. Rgaen". De Hollandsche bladen ontvingen heden het volgende telegram uit Batavia: Bg de inneming van Anak Galoeng zgn van den vgand o. a. gesneuveld Toekoe Mahmoed, jongere broeder van Toekoe Hassin; voorts Toekoen Jaamin, zoon van het vroegere hoofd Tengkoe di Tiroe, en veertig volgelingen van den pretendent-sultan. Uit een particulier telegram moet gebleken zgn dat de le luit. K. J. C. Rjjnen althans niet levensgevaarlijk is gewond. LOMBOH. Van daar wordt heden aan de Hollandsche bladsn getelegrafeerd dat het elfde bataljon, liggende op Lombok, naar Praja is opgerukt om de opstokers te arresteeren. In de Vragen des Tijds van Juli komt Een terugblik voor vüt mr H. Goeman Lorgesius. Deze betreft natuurljjk de aanneming van hel kiesrechtontwerp door de Tweede kamer. Aan het slot van zgn opstel zegt de Bchrjjver: De conservatieven hebben gemeend, dat zjj door deze benepen en knutselachtige regeling van het lastige kiesrecht-vraagstuk voor goed konden afkomen de uitkomst zal waarscbjjn- Ijjk leeren, dat zg zich deerlgk hebben vergist. In het geheel zjjn thans 97 beri-beri-ljjders van het oorlogsfregat Johan Willem Friso te Nieuwediep in het marinebospitaal opgenomen. Na de twee vermelde gevallen kwamen geen sterfgevallen voor. Het verloop der ziekte is zoo gunstig, dat men verwacht, dat de meeste verpleegden binnen 14 dagen uit het hospitaal kunnen worden ontslagen. Er zgn slechtp zeer enkele ernstige gevallen. W. R. stelt in het N. v. d. D., naar aanlei ding van deze geschiedenis,de volgende vragen »Kan de verstrekking van oneetbaar, be dorven voedsel gedurende een zeereis van pl. m. 60 dagen, waarvan het grootste gedeelte in de tropeD, de aanleidende oorzaak zgn van dei» vreeseljjke ziekte, welke reeds een paar slachtoffers beeft gemaakt en waarvan nog meer zgn te verwachten »»Zou het feit, dat onder den Etat Major van dat schip geen enkel man iB aangetast (hunne voeding was anders en beter) niet reeds antwoord genoeg zgn op d<?ze vraag Zoo ja, dan richt ik mjj tot bet geheele Nederlandsche volk, en vraag, of recht en billjjkheid niet eischen, dat onmiddellijk door de regeering een Bcherp onderzoek worde in gesteld en de betreffende autoriteiten doOT haar ter verantwoording worden geroepen Bjj kon besluit: is mr T. M. C. Asser, lid van den raad van State, herbenoemd tot lid der commissie, belast met het afnemen der diplomatieke examens is benoemd tot ambtenaar van het O. M. bjj de kantongerechten in net arr. 's-Graven- hage, voor de kantons V Gravenhage en Delft, ter standplaats VGravenhage, mr J. W. E van Harencarspel, thans ambtenaar van het 0. M. bjj de kantongerechten in het arr. Leeuwarden, voor de kantons Harlingen, Bola- ward en Sneek, ter standplaats Bolaward. is benoemd tot lid in den raad van bestuur in Suriname mr W. A. van Emden, thanB buitengewoon lid van dat college en kanton rechter te Paramaribo. In de St. Ct van heden is optrenomen het kon. besluit van den 17en Juni 1896, houdende voorschriften ter uitvoering van artikel 19 der failliB8ementswet. Door de arr.-rechtbank te Rotterdam is, ter vervulling van eene vacature van rechter in dat college, opgemaakt de navolgende alphabetische ljjst van aanbevelingmr G. W. baron van der Feltz, substituut-griffier bg de arr.-rechtbank te Heerenveenmr S. Gra- tama, rgks-archivaris te Assen en mr C. van dar Sweep, substituut-griffier bg eerstgemelde rechtbank. UIT STAD EN PROVINCIE Bg kon. besluit is, zooals Woensdagavond nog in de stad is bekend gemaakt, benoemd tot rechter in de arrondissements-reebtbank te Middelburg jhr mr J. F. Schuurbeque Boejje, thans substituut-officier van justitie bg gemelde rechtbank, en tot substituut-officier van justitie bjj die rechtbank mr J. Z. Mazel, thans ambtenaar van het openbaar ministerie bjj de kantongerechten in het arrondissement 's Gravenhage, voor de kantons 's Gravenhage en Delft, ter standplaats 's Gravenhage. Verder zgn benoemd tot gezworen voor den polder West&rland J. van Dammevan den polder Westkerke J. Tolhoek voor den polder Melo P. A. Stallaertvoor den nieuwen polder (annex Stavenisse) A. Stoutjesdjjkvoor den Willem Leopoldgolder (Ned. gedeelte) J. Ver- hage jr; voor het waterschap Groote Sint Anna en Nieutoenhoven A. de Bruyne Izaakszoon voor den polder Adriana Johanna G. Gakeer voor het watersohap Sint Annaland D. Goede- gebuure Jz.tot plaatsvervangend dgkgraai voor den polder Jonge C. Steendjjk. In het droge dok alhier is gezet het ss. Prins Hendrik van de Stoomvaartmaat schappij Zeeland. Na reparatie vertrekt het naar Hamburg waar het, evenals vroeger het ss. Prinses Elisabethtjjdeljjk aan een andere maatschappij verhuurd is. Het uit zes dames en zeven heeren be staand Engelach-Zwjfsersch orkest, directeur de heer J. Seebold, dat zich Woensdagavond, in het groot Badhotel te Vlissingen voor het eerst hoor en. liet, heeft zoo Bchrjjft men. ons sinds verleden jaar weinig verandering ondergaan. Eten.als toen legde het ook nu eene buitengewone vaardigheid in het bespelen van verschillende instrumenten aan den dag. Men hoorde er zang, violen, bassen, piano, koperen instrumenten, fluit, zither, xilophon, occarina's, atrjjkzither, trommel, enz. Het gezelschap toonde zich niet karig met het geven van een extra nummerdat en de te late aanvang van 't concert waren oorzaak dat het wel wat laat werd. Men kan er zich echter uitstekend verma ken er is voor elk wat wils. De tocht naar het Kanaal met een der stoomschepen van de msatscbappjj Zeeland gaat, wegens te geringe deelname, niet door* Aangaande den uitslag van den postdui- venwedstrgd, jongstleden Zondag van V 1 i s- sin g en uit gehouden, meldt men ons dat, volgens mededeeling van de Crefelder Brief- taüben Verein, de duiven tegen half twaalf (Vliss. tjjd) aankwamen en binnen het uur de 75 prjjzen waren gewonnen. De beide eereprjjzen, door het gemeente bestuur van Vlissingen en de Vereeniging tot bevordering non het vreemdelingenverkeer aar - geboden, werd»n behaald door de heeren Jos. Bougartz en Carl Theisejans. Den 12en Juli is men, zooals reeds gemeld, voornemens de duiven met een der booten van de stoomvaart-maatschappg Zeeland mede te geven, om ze alsdan te Queenboro op te laten* In de maand Juni werden door het centraalburean van de telephoon te Vlissin gen 2037 aansluitingen tot stand gebracht. Ten vorigen jare besloot de raad der ge meente Westkapelle tot de aanschaffing van een nieuw torenuurwerk. Dezer dagen ia nu door den heer B. Ejjsbouts te Asten, Noord-Brabant, fabrikant van torenuurwerken, zoodanig uurwerk gesteld. Het ziet er keurig uit, en houdt door zgn geregelden loop de bewoners beter dan het vorige deed op de hoogte van den tjjd. Tot ontvanger-griffier van het water schap Hoedekenskerke is door ingelanden be noemd de heer J. v. d. Drie3 Pz., notarisklerk te Heinkenszand, met 11 van de 18 geldige stemmen. De heer I. D. Fransen v. d. Putte te Goes verwierf 6 stemmen en de boer J. Risseeuw te 's Gravenpolder 1 stem. De aanbeveling bestond, zooals vroeger ge meld, uit de heeren J. Risseeuw, J. van den Dries en I. D. Fransen van de Putte. Op de voordracht voor gezworen werden ge plaatst C. Boonman, W. G. Verbeek en C. Schrjjver, allen landbouwers te Hoedekenskerke. Het djjkgeschot bleef op f 10 bepaald, even als het vorige jaar, en de borgstelling van den ontvanger werd vastgesteld op f 3000 reëel bedrag. Nadat alle zaken afgedaan waren, nam de heer Fransen van de Putte het woord om het volgende, dat wel in wjjder kring mag gehoord worden, op te merken. Ten eerste vroeg bjj, nu de benoeming van ontvanger-griffier in zulk een ongunstigen zin voor no. 1 van de aanbeveling was uitgevallen, welke bezoldi ging men zou geven aan den waarnemenden ontvanger-griffier, die zich zooveel moeite voor het waterschap had gegeven en wiens werk zaamheden thans door een ieder der aanwe zigen zeker geapprecieerd waren. De heer Risseenw verwjjderde zich, waarna de verga dering, op voorstel der heeren Van de Putte en Liebert, aan den waarnemenden ontvanger- griffier een vierde van de bezoldiging toekende. Vervolgens sprak de heer Van de Putte aldus: »lk heb gemeend er de voorkeur aan te moeten geven om niet het woord te voeren vóér de benoeming om den scbjjn te ontgaan van in mgn persoonlgk belang op te treden. (De heer Van de Pntte was tot kort voor de vergadering in de veronderstelling dat de heer Risseeuw benoemd zon worden.) Nn de be noeming geschied is en afgeloopen, zooals ik verwacht heb, veroorloof ik mg als mgne overtuiging uit te spreken, dat die benoeming niet gegrond is op redenen, welke naar mgn oordeel hadden moeten gelden. Verdiensten *chjjnen evenmin in aanmerking genomen als rechtmatige aansprakenmaar wèl en uitslui- tend eene reden geheel buiten het belang van het waterschap. Ik betreur dit ten zeerste, omdat met derge lijke handelingen het belang van den polder niet kan worden gediend. Ik stel de meerderheid van deze vergadering voor die benoeming aaneprakelgk en verzoek het beBtuur aanteekening van het aange» voerde in de notulen."

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1