MIDDELBURGSCHE COURANT. N°. 153. 1896 Woensdag 1 Juli. 1 FEUILLETOM. 139' Jaargang. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen; Pr^B, per kwartaal, zoowei voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p,p., 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Tkeraoneier. Middelburg 30 Juni 8 u. ym. 66 gr., m. 12 '69 gr., av. 4 u. 66 gr. F. Yerw. W.. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiè*n20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel; Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn bjj abonnement opvoordeelige I Agentes, voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis I Te 's Gravenhage de Gebr. Belinfantb te aan het bureau te bekomen. 1 Amsterdam: A. de La Mar Azn. Middelburg 30 Juni. Hoe weinig vriendschappelijk het toegaat onder da beide fracties der anti-revolu- tionnaire par tg, bljjkt in de laatste dagen weêt duideljjk uit de polemiek tusschen de Standaardorgaan van dr. Kuyper, en de Nederlander, het blad van jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman. Wjj zullen onze lezers maar niet vermoeien, om niet te zeggen vervelen, met een uitvoe rig relaas van wat beide partgen, vooral in zake de kieswet, aanvoerenhet volgende, dat in het nommer van Dinsdag van de Standaard voorkomt, kenschetst den geheelen staat van wederzjjdache vijandigheid. Dit blad dan bevat heden het volgende stukje onder het opschrift Verlegen: »Dat de Standaard eenigszins verlegen is met de houding der oud-anti-revolutionnaire partjj alias club-Lohman) bjj de behandeling der kieswet, is een alleszins juiste opmerking van de Nederlander (R.) Een anti-revolutionnair orgaan kan moeiljjk anders dan verlegen zjjn met de houding, die door deze dissentieerende broederen werd aangenomen. Of hoe het te vergoelijken, dat deze zich noe mende >anti-revolutionnaire" club bjj zoo belangrijke wet op niet éen punt voor het beginsel in het krjjt trad. Dat ze noch tegen de liberalen, noch tegen de conservatieven, noch tegen het kabinet het zwaard ophief, maar uitsluitend de eigen broederen aanviel. Dat ze elke poging tot hereeniging van wat •uiteenging, afsloeg en tegenwerkte. Dat ze voor een deel met de meest reacfi- cnnaire amendementen meeging. Dat het eenige beteekenend amendement, dat ze voorstelde, strekte om door een hyper conservatief voorstel hen te bevredigen, die oordeelden dat men »te ver ging". Dat de voorzitter van deze club den minister Yan Houten, na aanneming van de kieswet, een handdruk ging geven, die aan den woord voerder van onze club geweigerd werd. En dat, buiten het Kamerdebat om, de baar naaststaande Kamerleden gekozen werden tot het mikpunt voor de pjjlen van verguizing. Metterdaad, zulk een houding maakt u verlegen. Ge weet niet, hoe ze goed te praten." Aldus het orgaan van de Kuyper-partjj. Eigenaardig steekt daarbjj af de modder- achtige houding van het te Goes verschijnend anti-revolutionnaire blad. Vroeger beslist Kuyperiaansch, is het thans met zjjn figuur verlegen. Zjjue redactie geeft nu eens oogjep aan dr Kuyper en dan eens vriendeljjke lach jes aan jhr mr A. F. de Savornin Lohman. Men zit ook zoo moeilgk. Liefst wil men alle partgen, die in de Gereformeerde kerken «n de ultra anti revolutionnairen in de Her vormde kerk, te vriend houden. Het mes sngdt dan aan beide kanten. En dat geeft voordeel en gewin. Ook hier dus verloochening en geen trek ken van juiste en scherpe grenzen, waarop men vroeger zoo prat was. Ook hierbjj dus dat liefljjk geknoei, dat ten huidigon dage aan die zjjde op meerder gebied wordt aangetroffen. Het is een wenden en keeren, waarvan een flink anti-revolutionnair zelfs weê om bet hart moet worden. JAAPS ZUSTER! Uit het Engelsch. VAM JE. O. WEIGALL. III. Pleydell ging dien middag met een zeer ge wichtig gevoel naar zjjn tafel. Het verhaal van zjjn avontuur was hem reeds voorafgegaan en hg verdroeg den stroom van plagerjjen met ongewone gelatenheid. »Die jonge dame gaat zeker met haar kamenier zoo gauw mogeljjk terug, niet waar, Pleydell?" vroeg Hill later op den avond. »Ik vind dat gjj u kranig gahouden hebt, mgn jongen, en als ik u in iets kan helpen, moet ge het maar zeggenhet is een lastig geval voor allebei." Gg zgt wel goed - ik zal het onthouden. Eerst dien avond op zjjn kamer kon hjj over de zaak nadenken. Hg bleef laat op bg zjjn petroleumkachel, en trachtte zich ieder woord te binnen te brengen, dat tusschen hen gewis seld was, en elke nieöwe uitdrukking, die op haar gelaat gekomen was. Hg vermoedde niet dat Molly in de kale slaapkamer van het hotel zich ongelukkiger voelde dan ooit in haar kort, goed bewaakt leven en geknield lag op een stoel, met het Onder het opschrift ïüitgestootenen" be spreekt de heer Pyttersen in de Avondpost de houding van de leden der kamer, die de club der vooruitstrevende liberalen, onder de leiding van den heer Borgesins, hebben verlaten. Hjj herinnert, hoe de heer Borgesius stemdetegen de conversiewet, van de 31/* P°t* m 3 pet. Nat. Schuld, waardoor het land met twee millioen wordt bevoordeeldtegen de regeling der personeele belasting, waardoor de onbil- Ijjkbeden der bestaande wet, verscherpt door de bedrgfsbelasting, worden verzacht of weg genomen vóór het amendement om de in voering van die wet uit te stellentegen de kieswet, waardoor drie a vierhonderdduizend personen, die uitgesloten zjjn, kiezers zullen worden. Hjj ziet in die houding niets dat als een programma kan worden beschouwdwat vooruitstrevend wordt genoemd, is volgens den heer Pyttersen geljjkluidend met stilstaand. Hebben nu, vraagt de heer Pyttersen, de dertien, die vóór de conversie, vóór het nieuwe personeel, vóór hare invoering en vóór de kieswet stemden, opgehouden den naam van vooruitstrevende te verdienen Men weet nu waarom zjj zjjn uitgestooten uit de club der vooruitstrevende liberalen. Tegenover de negatieve uitkomsten der poli tiek van de volgelingen van Borgesius stellen de beer Pyttersen en zjjne medestanders de practische politiek, door hen voorgestaan, die het landsbelang hooger stelt dan hetpartjjbe- lang. De beschouwing van den heer Pyttersen zal, zegt de Arnh. Crt, zeker wel door den heer Borgesius worden beantwoord; maar al dadeljjk moeten ook wjj opkomen tegen de bewering, dat Borgesins en zjjne medestanders uit partij belang zouden gehandeld hebben. Wjj nemen aan dat deze, evengoed als de heer Pyttersen c. b., het landsbelang beoogden, maar dit anders inzagen dan de >uitgestootenen." Bg kon. besluit: is aan den luit. t/z lste kl. F. W. Planten op zjjn verzoek, eervol ontslag uit den zee dienst verleenden is bevorderd tot luit. t/s lste kl. de luit. t/z 2de kl. J. F. Graadt van gen, en tot luit. t/z 2de kl. de adelborBt lste kl. J. P. Möller ia de tweede-luit. K. A. Pfeiffer, van het korps pontonniers, voor den tjjd van twee jaren de heen- en terugreis daaronder grepen gedetacheerd bg het leger in N.-I. Donderdag a. verleent de minister van financiën geen audiëntie. Bg het wetsontwerp, houdende algemeene regels omtrent het waterstaatsbestuur, waar van wjj in 't kort melding maaktenis a. uitgegaan van de gedachte dat in de wet betrebkeljjk de macht der hooge en andere heemraadschappen, djjk- en polderbe- gelaat tegen het venster gedrukt, uitziende in de Strada Reaie. Met de taptoe had de regen opgehouden en de maan kwam op boven de witte Btad en de onstuimige zee. De straat was heel stil en bg het gaslicht zag zjj een bloemenwinkel aan de overzjjde, vol rozen en viooltjes. In het Paleis werd gedanst en zjj hoorde de tonen van »den blauwen Donau", die op de golven van den wind tot haar doordrongen. Zjj luisterde en bleef op de vensterbank ge hurkt zitten, gehuld in haar manteltje, weinig denkende dat van al het mooie, dat het bloe- meneiland opleverde, zjj verre weg het mooiste was. »Ik zou wel eens willen weten, wat nu doet", zei zjj eindeljjk, »het is natuurljjk vreeseljjk maar hg is zoo leelgk niet 8 men een beetje aan hem gewend raakt." Ter wjj 1 zjj dit blozend dacht, kwam de maan achter de wolken te voorschjjn en scheen vlak in haar gelaatzjj begaf zich naar bed en kroop huiverend achter haar mosquito gordjjn. Vóór het tweede óntbjjt had Pleydell al zjjn werk afgedaan en begaf zich naar het hotel. Hg werd in een klein zitkamertje gelaten en vond Molly omringd van eenige huisgoden in den vorm van portretten en ornamentjes, die zjj meegebracht had. Zjj keek verheugd op en zei: »Wat ziet gjj er netjes uit! Wat staat uniform toch goedDie van Jaap is zeker veel mooier dan de uwe, want hjj is al sturen enz. bjj afzonderlijke wet de wjjzigingen zullen worden aangebracht, die daarin noodig mochten geacht worden. De uitzondering, die in het ontwerp op dezen regel gemaakt wordt, betreft de wet van 12 Juli 1855 tot voorloopige voorziening in som mige waterstaatsbelaagen./ Waar verschillende bepalingen dier wet aanvulling vareischen schjjnt het te meer wenscbeljjk, met intrekking der wet van 1855, de regeling der middelen tot verzekering van het oppertoezicht en toe zicht in éen wet samen te vatten, waarmede het voorloopig karakter dier wet strookt. Omtrent de volgende onderwerpen worden in het wetsontwerp regelen gesteld: lo overdracht of overneming van waterstaats werken in beheer; 2o regeling van belangen van waterskaat, twee of meer provinciën ge meenschappelijk aangaande 3o inrichting van den rjjks waterstaatsdienst4o recht van het oppertoezicht tot onderzoek van alle water staatswerken 5o recht tot binnentreden van woningen 6o verplichting van eigenaren en gebruikers van gronden ten behoeve van waterstaatswerken, bevoegdheden tegenover de besturen van waterschappen, veenschappen en veenpolders7o oprichting, opheffing en wjjziging van de inrichting; 8o bevoegd heid der Provinciale staten, om ten aanzien van bezittingen en schalden de gevolgen van vereeniging, splitsing of opheffing te regelen i. benoeming, ontslag en schorsing van be stuurders lOo. hooger beroep van de beslis singen van Gedeputeerde statenllo. vernie tiging en schorsing van besluiten der besturen 12o. preventief toezicht op zee- en rivierwater- keerende werken13o. bevelen tot staking van werken en uitvoering van noodzakelijke werken; 14o. verzet tegen bevelen, gelastende het maken van noodzakelgke werken; 15o. middelen van executie; 16o. verhaal der kosten van de uit voering van bevelen aan besturen van water schappen, veenschappen en veenpolders gege- 17o. bjjzondere bepalingen voor water schappen in meer dan één© provinoie gelegen. In het ontwerp worden geen regels gesteld nopens de beslissing van geschillen over wa terstaatsbelangen tusschen publiekrechterlijke lichamendaaromtrent zullen voorschriften gegeven moeten worden in een wet ter uit voering van art. 70 der Grondwet. Omtrent de geschillen tusschen waterschappen, veen- ichappen en veenpolders onderling kan de wet geen bjjzondere voorschriften stellen. In een afzonderlijk wetsontwerp zullen re gelen ter verzekering der uitvoering van wa terstaatswerken van algemeen nut bg botsing met provinciale-, gemeente- en waterschaps verordeningen gegeven worden. Aan de provinciale staten is voorts in hef ontwerp de bevoegdheid tegenover de gemeen ten uitdrukkelijk toegekend om werken in beheer bg de provincie over te brengen, on danks den wil der beheerders, doch alleen voor openbare wegen en vaarten, voor de gemeen- ichapsmiddelen dus, waarbjj uit den aard der zaak het gemeente belang voor het provinciaal belang moet wjjken. Nog is aan J. Bevelander eervol ontslag verleend alB dijkgraaf van het waterschap Gouweveer en Zelke en als gezworen van den polder de Vier bannen van Duiveland. IT STAD EN PROVINCIE Bjj kon. besluit is benoemd tot burge meester van Hengstdjjk G. van Trappen, en tot burgemeester van Nieuwerkerk F. Bonman. kapitein! Gjj zult wel van hem houden, hg is zoo knap!" Pleydell ging zitten en begon te spelen met de reepjes neteldoek en kant in haar werkmandje. Hg verbaasde zich, hoe een men- schelgke vinger dat kleine gouden vinger hoedje kon dragen, dat hjj met moeite op den top van zjjn pink liet balanceeren, en vroeg »Wat maakt gg »01 een speldekussen voor Jaap en een doos voor zgn dassen. Hjj houdt van alles netjes om zich heen te hebben en dus wil ik een stel voor zgn tafel maken. Hg zal hier wel een huis nemen en dan kunnen wg heel gezellig samen wonen." »Die gelukkige Jaap!" preveldePieydell en bloosde over zgn uitroep. »Er lag beneden een brief voor u op tafel, ik heb hem maar meegebracht, doch daar hg er niet bgzonder belangrjjk uitzag, heb ik mjj maar niet gehaast om hem u te geven." Molly werd eerst rood en toen bleek. »Van de vrouw van mgn voogd; die iï zeker akelig. Lees hem. maar voor mjj es vertel mjj, of er iets in staat dat ik weten moet.' Pleydell las den brief door, scheurde hen in stukjes en wierp die in het vuur. »Dit is het eenige gedeelte, dat uw aan dacht waard is", zei hg en gaf haar een banknoot, die in het enveloppe had gezeten. »Is mevrouw Carey heel boos op mjj In de synode der Geref. kerken, in Augustus te Middelburg te houden, zal Zeelaud vertegenwoordigd zgn door de heerenPrimi A. Littoojj, pred. te Middelburg, J. Hulsebos, pred. te Vlissingen, oud. D. Mulder te Zierib- z86 en J. Louwerse te Middelburg. Secundi de heeren J. D. v. d. Velden en W. H Oos ten, beiden pred. te Middelburg, oud. C. Ver- hage te Middelburg en M. de Jonge te Goes. Dr. A. Kuyper die nu wêer niet naar Amerika gaat zal de bidstond leiden, welke aan de synode voorafgaat. Door Jhr. M. W. de Jonge van Ellemeet is, wegens verandering van woonplaats, eervol ontslag gevraagd als burgemeester van O o s t- k a p e 11 e. - Heden werden aan de kon. maatschappjj De Schelde de kielen gelegd van do Edi et de Serdangflotillevaartuigen in aanbouw voor rekening van het departement van koloniën en bestemd voor de Indische militaire marine- Het stoomschip Koningin Wilhelmina, dat voor rekening van de maatschappjj Nederland aan de werf der Schelde gebouwd wordt, zal den 11 Juli e. k. van daar naar Den Helder vertrekken. In de Maandagavond gehouden zitting van de Kamer van koophandel en fabrieken te Vlissingen waren afwezig de heeren Sie gers, Polak, Van Raalte en Wilkens. Besloten werd aan het adres der Kamer te Groningen, waarbjj wordt aangedrongen op invoering van verplichte diploma's voor scheepsofficieren, adhaesie te verleenen. Ingekomen was een adres van de Noord- Brab.-Duitsche Spoorweg-Mij., begeleidende een afdruk van baar adres aan den minister van waterstaat enz., waarbjj zjj in overweging geeft om naar aanleiding van een mede in afdruk daarbjj gevoegd adreB van de Kamer te Oldenzaal aan den minister van buiten landsche zaken zgn ambtgenoot te advi- seeren »geen stappen te doen, die bestemd echjjnen om het verkeer met N.-Duitschland van de spoorwegljjn BoxtelWezel af te leiden en zulks te eer, omdat het Neder- landsch belang medebrengt de nationale post- route via Vlissingen hoog te houden." Het adres der kamer te Oldenzaal had de strekking om door het inleggen van snel treinen de gemeenschap met Noord Duitsch- land te verkorten in het belang der Ijjn AlmeloSalzbergen. Na deliberatie werd besloten het adres der N.-Br. Dr. Spw. Mij. door een adres van adhaesie te ondersteunen. Eindeljjk kwam in behandeling het ontwerp verslag der kamer over 1895, dat werd gele zen en vervolgens goedgekeurd, waarna de vergadering werd gesloten. Te Vlissingen had Maandagavond, ten huize van den heer D. van Verre, de aan besteding plaats voor het bouwen, voor reke ning van de heeren D. van Verre en I. van Houte Lz., van eene houtskool briquetten- fabriek aan den Singelweg aldaar. Ingeschre ven werd door den heer P. van Beers aldaar voor de som van f 8500, aan wien het werd gegund. vroeg zjj, het geld in haar beurs doende. »Ja, zeer." >Zjj wil zeker niets meer met mjj te maken hebben en dit zal bet overschot van i afrekening zgn." »Ja." »Nu, dat is al wat ik bezit, totdat Jaap komt. Laat ons die akelige menBcben verge ten en alleen aan Jaap denken. Gg moet ontbgten, mgnheer Pleydell, en wjj zullen champagne bestellen om op Jaaps gezondheid drinken en dan gaan we wandelen." IV. Van alle garnizoensplaatsen op de wereld is Valetta misschien de meest kwaadsprekende; en de tongen der drie of vier dames van garnizoen waren spoedig bezig met het afbre ken van Molly's goeden naam. Niets gaat ooit in Malta onopgemerkt voorbjj. Indien gjj een diner geeft, is het uitgemaakt dat gjj een erfenis gekregen hebt, of als gjj een hoed op hebt, die bljjkbaar uit Londen bomt, dan zal uw man spoedig bankroet slaan. Het duurde dus niet lang voor dat die minneljjke dames zich met Molly bemoeiden en het was alleen te danken aan het feit dat Pleydell met niemand in de stad omging, dat hjj niets van al die praatjes vernam. Zgn kameraden wilden hem niet inlichten en in dien niet kapitein Hill meer plichtbesef dan fijngevoeligheid bezeten had, dan zou hg in De 2a luit. Abrescb, van het 4e bat. 3e reg. inf. te Vlissingen, wordt gedurende maanden te Terneuzen gedetacheerd. Het ia van algemeene bekendheid al dus schrjjfb men ons dat de bevolking otk ons land in deze eeuw verbazend toegeno men is. Zeker komt deze aanwas niet door immigratie, daar deze vrjj wat minder zal zjjn dan in de beide voorgaande eeuwen, toen ons land rjjk en bloeiend was. Ook kan het slechts gedeelteljjk door vermindering van oorlogen komen, daar in de achttiende eeu# betrekke lijk weinig oorlog gevoerd is en ook in do zeventiende eeuw er minder Nederlanders in de talrjjfee veld- en zeeslagen gebleven zgn dan men wel eons denkt, daar het leger er zelfs, hoewel in. veel mindere mate, de vloot voor een niet gering gedeelte uit vreemde lingen bestond. Voeg hierbjj, dat in deze eeuw veel meer Nederlanders in Oost-ïndië militaire- of burgerljjke betrekkingen bekleed©»; voeg hierbjj, dat de landverhuizing op groote schaal, geljjk thans naar Amerika, in de vori ge eeuwen geheel niet plaatB had; bedenk hierbjj, dat de gehuwde vrouwen zeker niet minder kinderen ter wereld brachten dan tegenwoordig. Neem dit alles te z&men en gg kunt geen andere reden voor den aangroei der bevolking vinden dan de sterk verminderde sterfgevallen, allereerst onder de kinderen maar ook onder de volwassenen, van wie er vroeger zeer veel stierven aan allerlei beBmetteljjke en andere toen ongeneesljjk geachte ziekten. De meer dere bekwaamheid der geneesheeren en de langzamerhand toenemende bekendheid met toepassing van de regelen der gezondheids leer hebben wonderen verricht. Het zjj mjj vergund slechts een gemeente als voorbeeld nemend met eenige cjjfers te be wjjzen hoe vóór ruim honderd jaren in Goes de geboorte- en de sterftecijfers gemeenlijk wei nig verschilden, ja somtjjds de laatsten de eersten overtroffen. In 1778 werden aldaar geboren 132 men- acben en stierven er 128; in: 1779 reapec. 115 en 103; 1780: 131 en 131 1781: 132 en 146; 1782: 124 en 132; 1783: 126 en 181; 1784 106 en 2201785 130 en 173 1786 137 en 158; 1787: 145 en 110; 1788: 157 en 187 1789155 en 2211790 167 en 157 1791: 177 en 140; 1792: 1*7 en 140, en 1793: 169 en 165. In aansluiting op het bovenstaande verdient zeker wel de aandacht de in de Hollandsche bladen voorkomende mededeeling dat uit een te Schiedam opgemaakte statistiek is gebleken, hoe sedert de ingebruikneming der waterleiding op 1 Oct. 1886 de sterfte aldaar belangrjjk is verminderd. Bedroeg die in de jaren 1882 1886 reBpeetieveljjk 25, 27 25, 25 en 28 per 1000 inwoners, in 1887 daalde zjj tot 21, en in de daaropvolgende jaren van 1888—1895 was zjj gemiddeld per jaar niet hooger dan per 1000 inwoners. - Maandag hield de gemeenteraad van I e r s e k e een korte zitting, waarin ter tafel kwam een verzoek van het burgerljjk armbe stuur om machtiging tot wjjziging der begroo ting voor 1895 en af- en overschrijving op die begrooting (tot een bedrag van f 932.65). De wjjziging bestond in het brengen van f 243.50 aan buitengewone ontvangsten op den poBt voor onvoorziene uitgaven. Een en ander werd door den raad toegestaan. Voorts deelde het- alige onwetendheid voortgegaan zgn met rjjden en wandelen met Molly, en plannen maken voor het gezellige leven, dat zjj zouden leiden als Jaap terug kwam. Hill nam de gelegenheid waar om zgn luite nant in te lichten, terwgl deze op een avond alleen de wacht had in het fort Marguerita. Hjj gaf zgn whist-partgtje en zgn glaasje grog aan om de haven over te steken en aan zgn streng plichtbesef te voldoen. Pleydell zat in de eenzame wachtkamer een "chets uit te werken van de Baracca, die bjj Molly voor haar album beloofd had. Eerst sedert de komst van dat meisje had bg zgn teekentalent ontwikkeld en zjj liet het hem zooveel mogeljjk oefenen. »Wel, dat is heel mooi, ouwe jongen," zei Hill, met ongewone zachtmoedigheid, zgn hand op den schouder van den luitenant leg gende. >Maar hoe lang moet dit duren >Wat duren?" vroeg Pleydell verbaasd en gespte zgn sabel om, teneinde de ronde te gaan doen. Hjj leefde nog altjjd als in een droom, waarin Molly de hoofdrol speelde, en het kwam hem volstrekt niet vreemd voor dat Hill op het fort verscheen op een uur, waarop hjj anders altjjd aan de whisttafel zat. »Ja, het helpt niet of ik er al omheen draaimaar ik heb van daag thee gedronken bjj mevrouw Horton en het heele garnizoen praat over u en juffrouw Playdell en dat is al niet prettig voor u, maar voor het meisje

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1