MIDDELRIRGSCHE COURANT. N°. 147. 139e Jaargang. 1896 Woensdag 24 Juni. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen; Pr§8, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p^/2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Vlteri Middelburg 23 Juni 8 u. vm, 66 gr., m. 12 u. 72 gr., av. 4 a.70 gr. F. Verw. Z. W. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór éém uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent, Re jlames 40 cent per regel.' Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. Agentei. Te 's Gravenhagede Gebb. Belinfante i te AmsterdamA. de La Mab Azn. Middelburg 23 Juni A T J E H. Aan de N. R. Crt. seinde haar correspon dent te Batavia «Sltaadag Onze troepen keerden van den laatsten tocht terug, zonder verliezen geleden te hebben. Heden gaat weer eene colonne naar Kroeng Raba. Het vjjfde bataljon keert met de tweede bergbatterg naar Java terug. Onderzoek naar het vaderschap. Het Comité tot Verbetering van den Maat- schappelijken en den Rechtstoestand der Vrouw in Nederland is voornemens het volgende adres aan te bieden aan H. M. de Koningin- Regentes Mevrouw De wetteljjke toestand van het buiten hu- weljjk geboren kind is in strjjd met de eischen van het recht, zoolang de onnatuurlijke vader niet verlangt dit te erkennen, en hiermede de positie van het kind te verbeteren. Waar ondtjjds het onderzoek naar het va derschap hier te lande nagenoeg onbeperkt was vrijgelaten, zonder dat dit tot ernstige bezwaren aanleiding gaf, heeft de Fransche overheersching het verbod gebracht, zonder dat voor ons land de geringste aanleiding be stond, het eerst aan het kind verleende recht hem voortaan te onthonden. Hoe streng men ook oordeele over gemeen schap buiten huwelijk, het bind hieruit gebo ren is onschuldig aan den misstap zgner ouders. Deze zgn aansprakelijk voor het gevolg hunner daden en het besef dezer aansprake lijkheid wordt verzwakt, door eene wetsbepa ling, die het onderzoek verbiedt naar den niet vrijwillig erkennenden vader. Door de thans geldende regeling wordt alle last voor het onderhoud van het kind ge schoven op de hiertoe meestal te zwakke schouders der moeder en wordt aan het bind in den voor hem toch reeds zoo moeieljjken strgd in het leven, alle aanspraak onthouden tegenover den plichtvergeten vader. Den vader, die zedeljjk dezelfde verplichtin gen tegenover het kind heeft als de moeder, wordt door de wet geen verantwoordelijkheid opgelegd, tenzij hg zelf het vaderschap erkenne, of hiertoe gedwongen worde in de weinige gevallen in ons Burgerlijk Wetboek genoemd. Onbilljjk tegenover de moeder, is deze re geling in dubbele mate onrechtvaardig tegen over het kind. De rechtvaardigheid eischt, aan het kind tegenover den vader geen min dere rechten toe te kennen dan tegenover de moeder, en het staatsbelang vordert om niet kunstmatig eene klasse te scheppen van personen, die niet slechts hunne achterstelling danken aan den verdorven maatschappeljjken toestand, doch daarenboven hunne beperking in rechten slechts te wijten hebben, aan een -wetsbepaling, die den sterkere beschermt ten koste van de vrouw en het onschuldige kind. De nadeelen uit deze onrechtvaardige rege ling voortspruitende zgn groot en omvang rijk van aard, gelijk reeds meermalen werd aangetoond en uiteengezet, en nog zeer onlangs uitvoerig en met klem van r en bewjjzen geschiedde in twee Nederlandsche tijdschriften. Wij vermeenen in het bizouder hier te moger verwjjzen naar bet Jatiuari-nummer van de Gids en het Juni-nummer van de Vragen des Tijds en wenschen slechts hierbg in herinne ring te brengen dat de natuurljjbe kinderen door de ongunstige omstandigheden, waarin zg in het bizonder verkeeren, eene grootere sterfte-kan8 vertoonen, dan de wettige kinderen, en dat de overlevenden maar al te veel aan moreelen ondergang zgn blootgesteld. Nagenoeg overal, waar het verbod van het onderzoek naar het vaderschap nog geheel of met kleine beperkingen is gehandhaafd, open baren zich meer en meer teekenen van eeB opkomend rechtsbewustzijn, dat zich verzet tegen het onrecht het natnurljjk kind aange daan, door hem in zgn kans op leven te beperken, door hem het recht te onthouden eteun te zoeken bg dengene zgner ouders, die hiertoe gewoonlijk het meest in staat is. Ook in Nederland uit zich steeds Bterker de wensch om dit verbod uit onze burgerlgke wetgeving te doen verdwijnen, terwgl de hier tegen aangevoerde bezwaren denkbeeldig of overdreven genoemd mogen worden. De ondergeteekenden, leden van het Comité ter Verbetering van den Maatschappelijken en den Rechtstoestand der Vrouw in Nederland achten het een plicht en een voorrecht de aandacht van üwe Majesteit op eene zoo be- Jangrjjke aangelegenheid te vestigen; mocht nog gedurende TJw Regentschap deze zoo noodzakelijke en nuttige wetswijziging tot stand komen, vele moeders, vele natuurlijke kinderen, en allen wie de zedeljjke ontwik keling van ons volk ter harte gaat, zouden Uwen geëerfeiedigden naam deswege in dank- tre herinnering te houden hebben. Het comité" twjjfelt 'met ot' vele mannen en vrouwen zullen door hun handteekeningen dit adres willen steunen. Bovenal aan die vereeni- gingen, die zich meer in het bjjzonder wjj den de leniging der ellende, waaraan dikwjjls buiten eoht geboren kind ten prooi is, wordt gevraagd zich aan dit petitionnement aan te sluiten, hetzjj door het adres ter teeke- ning in hun afdeelingen te willen laten cir- culeeren, hetzjj dit te steunen door adressen van adhesie. In het Utrechtsch Dagbl. verwjjt prof. de Louter der regeering dat zg niet bij draagt tot de feestvreugde, die deze week de grjjze bisschopsstad versiert en verjongt. Op hetzelfde oogenblik toch, waarop de kweeke- lingen der univeisiteit zich opmaken haar luisterrjjk te huldigen, ontslaat de regeering een harer meest gevierde hoogleeraren, pref. Winkler, omdat deze geen kans ziet zonder de vereisebte hulpmiddelen zgn onderwjjs voort te zetten. Nadat jarenlang vergeefsche moeite was gedaan om eene leerstoel voor de psychiatrie hier te lande te stichten, werd eindelijk in 1893 daartoe besloten door den ezen man, wiens naam door zgn scherpzinnig onderzoek en stalen jjver meer en meer vermaardheid verwierf, te overreden een professoraat te aanvaarden, onder voor spiegeling, dat hem, eenmaal opgetreden, de middelen niet zouden worden onthouden, om eene vruchtbare werkzaamheid te ontwikkelen en een lang verwaarloosden tak der genees kunde, die Bteeds meer op den voorgrond treedt en steeds dieper doordringt op talrgke andere terreinen van theoretisch onderzoek en prac- tische werkzaamheid, ook in ons vaderland tot zgn recht te brengen en onder de gunstigste voorwaarden de baan der ontwikkeling te ont sluiten. Met taai geduld heeft dr Winkler onder de vorige en inzonderheid onder deze regeering pogingen aangewend om de hem gedane toezegging verwezenljjkt te zien zjjne ambtgenooten, vrienden en leerlingen hebben niet opgehouden hem te Bteunen en op de bevrediging zgner billjjke aanspraken aan te dringen. Doch door een samenloop van om standigheden, euphemiatisch betreurenswaar dig misverstand genoemd, is er van al die schoone plannen niets gekomen en heeft de hoogleeraar zich verplicht geacht ontslag te vragen uit een schoonen en veelbelovenden werkkring, dien hg met liefde had aanvaard en met eere vervuld. In bgzonderheden over deze treurige 8chiedenis treedt de heer De Louter niet, terwgl ook de omvang en beteekenis van het verliesi dat de universiteit ljjdt, slechts door medici naar waarde kan worden geschat. Doch een ieder, die de zaak met belangstel ling heeft gadegeslagen en wien de bloei der universiteit diep ter harte gaat, ziet met smart ergernis een man haar ontvallen, die be stemd scheen een sieraad der hoogeschool te worden; een sieraad om zgn wetenschappelijke verdiensten, die door deskundigen, hetzjj voor- of tegenstanders, om strgd werden gehuldigd een sieraad ook om zgn karakter, dat getoond heeft geld en aanzien te willen opofferen voor eene krachtige overtuiging en een fier besef van eigenwaarde. Niet hem treft de slag, maar de universiteitals erkend specialiteit zal hjj de miskenning, waaraan bg blootstond, weldra te boven komen en voldoening vinden in eene uitgebreide praktgk, of wel eerlang een roep stem van elders vernemen, die hem voor Utrecht, allicht ook voor Nederland, doet ver loren gaan. Het is diep te betreuren, dat eene regeering, die vreemdelingen lokt en vleit en meermalen boven verdienstelijke landgenooten voortrok, de voortreffelijkste Nederlanders naar het buitenland drjjft, omdat zg hen niet weet te waardeeren en te behouden door de be zwaren uit den weg te ruimen, die hunne werkzaamheid belemmeren en hunne vleugels verlammen. Het is een feit, dat een donkere schaduw zweeft over de luisterrijke feesten, die ons wachten; dat een krachtig protest verdient van de zjjde van allen, die eenig besef hebben van het gewicht der belangen, waar mede hier lichtvaardig wordt gespeeld, bevestigt den treurigen indruk, dien de hou ding van een der firmanten voor de arbeids- enqnête-commissie in het gansche land heeft gemaakt. Het ontslag van de bestuurders der vereeniging harer glassljjpers, die naar de meest vertrouwbare berichten omtrent het voorgevallene zich voltrekt niet vgandig of in ongepasten vorm t-c..*•-»ver de firma of hare firmanten, of tegenover eenig gezag in fabriek heeft geuit of gedragen, kan door niemand zedeljjk te verdedigen worden geacht. De vlugschriften, die doordat bestuur »Aan de publieke opinie" zgn gericht, treffen in e mate zoowel door den waardigen en bezadigden toon, den soberen vorm waarop grieven worden uiteengezet, als door de ergerljjke feiten, die worden aan het licht ge bracht. Weinigen dan ook, zelfs onder hunne geestverwanten of geloofsgenooten, die voor deze patroons partjj kiezen, en hunne handel wijze durven verdedigen. Ik heb persoonlijk nadat ik van de m. i. meest vertrouwbare lezing der feiten had ken nis genomen niet geaarzeld aan de werk stakers mjjn sympathie uit te drukken en hun geregeld mjjne steun toe te zeggen, zoolang zjj zich zoo waardig en bezadigd gedragen, als tot dusver het geval is geweest. deeren. Want men kan zeggen dat de kieswet door haar is aangenomen ter wille van de politiek, niet van de wet zelf. Slechts éen lichtzjjde ziet de Arnh. Crt. op dit oogenblik, dat er thans gelegenheid iB etteljjke hangende zaken af te doen vóórdat de kieswet in werking treedt, en men einde lijk over hare practiache gevolgen zal kunnen oordeele». Het zittingjaar 1895—96 zal nu wel feiteljjk zgn afgeloopen. Zjj hoopt dat de regeering zich de aanstaande vacantie ten nutte zal maken om de regeling der gemeente- financiën te ontwerpen, zoodat deze kamer nog in de gelegenheid worde gesteld om aan dit zeer dringend vraagstuk eene oplossing te geven. Naar aanleiding van de Maastrichtsche werk staking schrjjft de heer J. C. van Marken te Delft in de Fabrieksbode: De feiten, die aan de firma Regout door hare glassljjpers worden ten laste gelegd, en die de aanleiding zgn geweest tot de werk staking, zgn door haar allerminst afdoende weerlegd. De Blinksche wjjze, waarop deze firma de loonen harer werklieden weet te verlagen, Aan het slot van zgn correspondentie over de aanneming der kieswet schrjjft de bekende üaagsche briefschrjjver in de Zutphensche Crt. De uitkomst zal nu moeten leeren, in hoe verre de tegen de wet aangevoerde bezwaren ook door de praktgk worden bevestigd. De minister heeft het aantal kiezers onder de nieuwe wet, volgens een globale raming op ongeveer 650,000 geschatanderen daaren tegen meenen, dat dit cjjfer in de verste verte niet zal worden bereikt, daar zg verwachten, dat zich voornamelijk om fiscale redenen zeer weinig huur- en loonkiezers zullen aanmelden. Over de uitbreiding van het aantal kiezers het nog moeiljjker gegronde raming te maken omdat dit kiesrecht in verband is gebracht met de gemeentelijke belastingverordeningen en dus het aantal kiezers naar verhouding in eene gemeente veel grooter zal zgn dan m de andere. Na de eindstemming over de kieswet is de Tweede kamer op recès uiteengegaan. Vóór September zal zjj waarschgnlgk niet terug komen. Hoeveel kiezers de nieuwe wet ons zal bren gen schijjft de ZwoUche Crt. schuilt nog altjjd in het duister. Zelfs op den laatsten dag der beraadslaging werden daarover de meest uiteenloopende cjjfers genoemd. Maar dat er uit de kringen dergenen, die tot nu toe van kiesrecht verstoken waren, velen de vroegere grenspaal passeeren zullen, is een feit. De uitkomsten van het onderzoek, door eenige democratische vereenigingen hier en daar ingesteld, hebben wel aangetoond, dat bjj 't ontwerp-Yan Houten in deze van geen beginsel sprake was waar het betrof de werk lieden, maar uit de cjjfers zelf bl jjkt, dat toch velen worden mondig verklaard. Men heeft gesproken van een derde deel. En nu is dit zeker wel onaangenaam voor de overige twee derden, maar wjj meenen te mogen aannemeni dat de kwaal zelf genezing met zich zal bren gen. Het onderscheid zal in het vervolg zoo sterk in het oog springen, dat er op verbete ring zal worden aangedrongen juist door hen. die zich boven hun kameraden bevoorrecht zien, zoodat de uitbreiding zich als vanzelf een weg zal banen naar de hoofden en harten der nieuwe kiezers. En op deze wjjze zal nader ook de meerder heid gevonden worden voor een breeders en meer principieele uitbreiding en mag men aan- dat bet beginsel van de wet-Tak van Poortvliet, waarmede in 1894 bjjna geheel de zich vereenigde, dat nl. zjj, die voor zichzelf en hun gezin weten te zorgen onaf hankelijk van anderen, het recht behooren te erlangen mede te spreken, waar het geldt de behartiging der algemeens belangen vol ledig gehuldigd zal worden. Omtrent het lot der kieswet in de EerBte kamer maakt de Arnh. Crt. zich niet onge rust. Dat zjj daar ernstig gevaar zal loopen is niet te verwachten. Er zal natuurljjk over haar, volgens de door die kamer laatsteljjk aangenomen manier, een zeer uitvoerig, in allerlei bijzonderheden afdalend verslag wor den uitgebracht, waarin alle bezwaren en be denkingen, elders daartegen aangevoerd, uit den treure worden herhaald een stelsel matig ingedeelde mondelinge behandeling zal daarop volgen, maar het is meer dan waar schgnlgk dat ze met groote meerderheid zal worden aangenomen. Dit is goed ookhet zou zelfs te wenschen zgn dat ze werd aange nomen met algemeene stemmen, als een bljjk dat de Eerste kamer het vele moeilijkheden ontwjjkend votum der Twesde weet te waar- Des heeren Haffmans' slotwoord over den stemplicht. Welke raad was nu de beste, die van De Maasbode of die van het Venloosch Weekblad »Ik geloof dat zoowel de heer Harte als de stemplicht er beter bjj zonden zgn gevaren, indien men thans den stemplicht had laten rusten. »Maar de jongelieden willen tegenwoordig alles beter weten en dan komt het faliekant uit." Bg kon. besluit zjjn voor den duur van het studiejaar 1961897 benoemd tot rector magnificus der Rgks-universiteitte Leiden, dr A. C. Vrpede. te Utrecht, dr C. A. Pekelharing en te Gro ningen, dr A. G. van Hamel is aan jhr F. H. H. Boscb, op zgn verzoek: eervol ontBlag verleend nit zjjne betrekking van commies der postergen 3de klasse. Bjj het uiteengaan van de Tweede kamer voor het zomerrecès zgn de volgende wets ontwerpen onafgedaan gebleven lo. Suppletoire oorlogsbegrooting over 1894. 2o. Nadere regeling van het zegelrecht van effecten. 3o. Wjjziging van de artt. 379, 380 en wetb. van kooph. 3. Overeenkomst met België tot regeling der toelating van vee en mest. 5o. Nader regeling van het recht van suc cessie en van overgang bjj overigden en wjj ziging van eenige bepalingen betreffende de heffing der registratierechten. 6o. Aanvulling van het wetb. v. kooph. met bepalingen totinvoeringvan een handelsregister. 7o. Herziening van de belastbare opbrengst der gebouwde eigendommen. 8o. Aanvulling van de wetboeken van koop handel en strafrecht met bepalingen betref fende de firma. 9o. Oprichting van kamers van arbeid. lOo. Overeenkomst met België betreffende bet kanaal Gent-Ternenzen. llo. Bepalingen omtrent den accjjns op de suiker. 12o. Vaststelling van bet slot der Indische rekeningen over 18881890. 13o. Overeenkomst met de Maatschappij tot Expl. van Staatsspoorwegen (Rbjjnspoorweg- personeel). 14o. Wjjziging van eenige artikelen der wet op het lager onderwgs. 15o. Overeenkomsten met België tot regeling der grens tusschen Baarle-Hertog en Baarle- Nassau. 16o. Regeling der bestemming van de voor deelige sloten en voorziening in de dekking van de nadeelige sloten der Indische rekenin gen over vorige dienstjaren. 17o. Vaststelling van het slot der Indische rekening over 1891. 18o. Wjjziging van de artt. 748 en 755 van bet wetb. v. koopb. 19o. Wjjziging van de provinciale wet. 20o. Wjjziging der gemeentewet. 21o. Wjjziging van het bestuur der Poly technische school. 22o. Regeling van de mjjnontginningen van Ned.-Indië. 23o. Nadere wjjziging der wet tot regeling van het staatstoezicht op krankzinnigen. 24o. Aanvulling en wjjziging van eenige artikelen van het wetb. v. strafvordering. 25o. Wjjziging van hoofdstuk IV der staats- begrooting voor 1896. 26o. Verhooging van hoofdstuk V dier be grooting (krankzinnigengesticht Grave). 27o. Invoering van een wetteljjken tjjd. 28o. Goedkeuring van de uitgifte in erfpacht van grond te 's-Gravezande. 29o. Wjjziging van hoofdstuk IX voor 1895, 30o. Verhooging van hoofdstuk IX voor 1896, {Hbld.) lieden den aoht-urigen arbeidsdag in te voeren." Naar aanleiding van een door ons van de firma ontvangen mededeeling, melden wjj dat dit bericht onjuist is. Wel heeft de firma be sloten hare zagerjj en schaverjj van nieuwe machines en moderne werktuigen te voorzien, van veel grooter productievermogen dan de thans gebruikte, doch in hoever daarbjj van electriscfce krachtsoverbrenging zal worden ge bruik gemaakt is nog onbeslist. Ook ie de firma voornemens, wanneer deze nieuwe inrichting zal gereed zgn, den werktjjd van het personeel, dat machines en werktuigen bedient, aanzienlgk te verkorten, doch op hoeveel uur zjj die dan zal stellen is nog niet bepaald en daar is ook nog een aantal maanden tjjd mede. - Het plan bestaat om op a. s. Zondag Juni, bjj gunstig weer, bet eerste volks concert alhier te geven, aanvangende des avonds te 7'/t "ur en natuurljjb in het eenige Schuttershof. Het programma is aldus saaoi- gesteld 1. Unter dem Doppél-Adler Marsch J. Wagner; 2. Ouverture militaire H. Kling; 3. La Tzigane Mazurka Hongroise L. Ganne 4a. Sei nicht bös Lied a/d operette der Ober- steiger C. Zeiler, b Sérénade K. Företer (a en arr. Morks)5. Fantasie op Mozart's opera Don Juan J. Morks6. Au grand hótel des Bains Militaire Marsch J. Morks 7. Ou verture van de opéra Indra F. v. Fiotow (arr. Morks)8. Einleitung und Brautchor uit de Ille Acte v/d opera Lohengrin R. Wagner 9. Arlequin Intermezzo R. Förster en 10. An den schonen blauen Donau Walzer Joh. Strausp. Op den avond van uitvoering kunnen nog ;zins- en persoonljjke kaarten genomen wor den, respectievelijk ad f 1.en ad f .50 voor de 3 concerten, aan het bureau a/d. zjjde v/d. Schuttershofstraat, waar ook abonnen- ten toegang hebben. Aan den ingang, zjjde Vlasmarkt, zgn toe gangskaarten verbrjjgbaar ad 25 ct per persoon. Ter vergemakkeljjking van administratie en contróle ware het wenscheljjk dat in den loop der week bjj een der commissie-leden (de HH. Belderok, A. Bags, J. J. H. Dorenbos, L. K. van der Harst JJz.) alsnog gezins- of per soonljjke kaarten werden aangevraagd. De tuin zal geheel verlicht zgn. Te hopen is het dat de ouders zullen mede werken om te voldoen aan de verplichting dat zjj hunne kinderen gedurende de uitvoering bjj zich houden. Tengevolge van het overigden van den len machinist W. Burgdorffer, hebben bjj het machinistenpersoneel bjj de maatschappjj Zeeland de volgende mutatiën plaats gehad Tot len machinist is aangesteld J. Meertens in diens plaats is tot 2en machinist bevorderd de 3e machinist F. v. d. Poll, terwgl de plaats van laatstgenoemde is ingenomen door H. Burg dorffer, zoon van den overleden len machinist. Na behandeling van de punten der agenda voor de Maandag gehouden zitting van den gemeenteraad van Vlissingen vroeg de heer J. van der Beke Callenfels of het, met het oog op het feit dat Donderdag een wielrjjder door woest rjjden een kind overreed, niet wenscheljjk zou zgn eene be paling in de politieverordening op te nemen, die daarvoor waakt. De voorzitter antwoordde, dat de snelheid moeieljjk te bepalen is. Wel zou het moge- ljjk zgn eene bepaling te maken dat wiel- rjjders zich zullen hebben te gedragen naar de aanwjjzingen van de politie. Na repliek van den heer Callenfels, ver klaarde de voorzitter zich bereid in overwe ging te nemen of het mogeljjk is eene bepa ling in de verordening op te nemen, waardaor aan den wensch van spreker wordt voldaan. Te Goes had Zaterdagavond een veer tienjarige knaap het ongeluk dat, terwgl hg n magazjjn bezig was met het Btellen machine, een zgner handen tussohen een rad beklemd raakte en een zgner vingers werd afgesneden. Maandag zgn de kinderen der openbare school te Haamstede met hunne onder wijzers en onderwijzeressen een spelerit gaan maken naar Sohuddebeurs en Brouwershaven. Zestien rjjtuigen waren daarvoor beschikbaar UIT STAD EN PROVINCIE In verschillende bladen, o. a. in de avond editie van De Telegraaf van 22 Juni, komt het bericht voor dat de firma G. Alberts Lz. Co. alhier voornemens is >in hare fabrie ken de stoomkracht te vervangen door elec- triciteit en zich voorstelt dan voor haar werk- In den nacht van Zaterdag op Zondag hebben te Noordgouwe een paar groote bonden op het erf van eenige landbouwers en arbeiders een ongewenscht bezoek gebracht. Een 25 30 tal hoenders zgn door hen ver moord. Provinciale staten van Zeeland. In de aanstaande zomerzitting zal aan de orde gesteld worden de verkiezing van een lid der Eerste kamer der Staten-Generaal, ten gevolge van de periodieke aftreding van den heer mr E. Fokker en de benoeming van ee^

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1