MIDDELRURGSCHE COURANT. N°. 137. 139° Jaargang. 1896 Vrijdag 12 Juni. Deze conrant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen; Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg ala voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Theraoneter. Middelburg 11 Juni 8 n. vm. 68 gr., m. 12 72 gr., av. 4 n. 68 gr. F. Verw. N. W. wind, I A a. Inn ad. I uur Advertentie» voor het eerstvolgend mm er moeten des middags vdor één* aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel; Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdvertentiSn bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. igenten. Te '8 Graven hagede Gebk. Belinfante f AmsterdamA. de La Mar Azn. Middelburg !1 Juni. TOESPRAAK, gehouden door dun voorzitter der Maai-, schappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland, den heer mr P. C. J. Hennequin, bjj de opening der al- gemeene vergadering, te Hulst gehouden- Ter aanvulling van het omtrent deze toe spraak reeds gemelde, laten wg thans een meer uitvoerig overzicht daarvan hier volgen De voorzitter begon met de aanwezigen har telijk welkom te heeten en er dank voor te zeggen dat zjj door hun opkomst ter verga dering belangstelling toonen in eene zaak, die zoo zeer belangstelling verdient. In het bjj- zonder deed hjj dat het hooldvan het provin ciaal bestuur, den vertegenwoordiger van het hoogste gezag, heeren leden van het gedepu teerd college en het stedelijk bestuur van Hulst. Met het oog op het gebruik dat enkele pun ten van bjjzonder en meer actueel belang door bepaalde sprekers worden behandeld, voegde de voorzitter punt I, de opening, en punt IV, mededeelingen omtrent den toestand der Maat schappij, den landbouw en die veeteelt in Zee land over 1895—96, bjjeen. Het laatBte punt het eerst besprekende, wees de heer Hennequin er op, dat de verwachtin gen omtrent den oogst van 1895 niet zjjn be schaamd en dat de hoedanigheid en de op brengst over het algemeen voldoende zjjn. Sommigen waren wat vlug met ihet binnen halen van den oogst, wat" zich later heeft ge wroken. De beloften van den nieuwen oogst zjjn niet ongunstig en van groote rampen bleef deland- bouw verschoond. Wat echter wel bleef, zjjn de lage prjjzen van de producten nog steeds laat zich daarin verbetering waohten. In de vergadering, het vorig jaar gehouden, werden middelen gezocht en werden bescher mende rechten in den vorm van schaalrecht aanbevolen. Het hoofdbestuur werd uitgenoodigd te trach ten eene verhandeling te doen samenstellen over schaalrechten, doch het is daarin niet geslaagd. Dat bestuur had gemeend iemand te Hulst te zullen vinden, die de bewerking dier ver handeling op zich nam, doch beperkte tjjd en andere omstandigheden deden den bedoelden persoon voor de opdracht bedanken. De vraag bleef dus open. Men bljjft aandringen op schaal- en graan rechten, maar bjj eene kamer, samengesteld naar aanleiding der uitbreiding van het kies recht, worden de kansen op protectie niet beter, immers de geestverwanten van den heer De Boer willen daarvan niet weten. Wanneer dan ook deze of eene volgende regeering op ruimere schaal het bedrjjf van landbouwer en veeteler op gezonde wjjze steunde zoude daaraan, naar het den voorzitter voor komt, de voorkeur behooren gegeven te worden. Men vergete toch nooit, en dat wordt ook door de voorstanders van protectie niet ont kend, dat de rechtsfcreeksche protectie, door verbooging van de prjjzen der eerste levens behoeften, anderen benadeelt, en de landbouw als inhereerend deel der maatscbappjj in het padden daarvan staat, niet tegenover haar. Valt op verbetering in de houding dezer regeering te roemen Neen. In do vergade ring te Zierikzee werd beweerd dat de tjjd van wachten voorbjj is-, dat men met de vuisten op de tafel slaan moest, maar, naar de voor zitter meent, zou tegenover deze regeering het slaan met vuisten niet veel helpen, denke slechts aan het antwoord van den minister Van Houten aan een lid, die iets be treurde: >huil maar toe." In dit geval zou hjj zeggen »sla maar toe." Alles moet worden afgedwongen en dat de regeering den landbouw stiefmoederlijk bedeelt is bjj de behandeling der laatste Btaatsbegroo- ting nog gebleken. Men beeft de regeering niet kunnen bewegen tot verbooging van het subsidie ten behoeve der paardenfokker^ en ook niet tot meerderen steun aan het Rundvee-stamboek. Een heugelijk versebgnsel is het, dat in den laatsten tgd voor de paarden hoogere prjjzen bedongen werden, terwgl, bg invoering van verplichte bengstenkenring, wellicht hoogere subsidiën zullen bunnen verkregen worden. Ten opzichte der hengstenkeuringen bestaan verschillende stroomingen en daarom is bet wenecbeljjk dat de afdeelingen zich daarover eens uitspreken. Binnen niet te lang tjjds- verloop zal daarvoor gelegenheid gegeven worden en de voorzitter hoopt, dat men van de gelegenheid, om de zaak flink te bezien, goed gebruik zal maken. Een niet minder heugoljjke verandering is de openstelling der grenzen voor den invoer van rundvee, terwjjl het vooruitzicht bestaat, dat ook de vrjje invoer van varkens in België zal worden toegestaan. Een ander krachtig middel, om den land bouwer vooruit te helpen, is de verbetering van het landbouwonderwijs. De regeering schjjnt dit ook te meen en, getuigen de subBi- diën voor landbouw cursussen, die in onze provincie in den smaak scbjjnen te vallen. Het vooroordeel tegen Wageningen niet geheel en al ongegrond bestaat evenwel ook nog tegen andere inrichtingen. De winter land bouwsc hooi te Goes ligt voor velen te ver af om hunne zonen daarvan gebruik te doen maken. En bovendien ziet men op tegen de kosten, aan huisvesting en voeding ver bonden, Nu in den laatsten tjjd landbouwcursnssen zjjn opgericht, heeft het hoofdbestuur gemeend deze te moeten Bteunen door voorloopige subsidiën. Uitzicht bestaat dat in dit gedeelte der provincie, hetzjj te Hulst, hetzjj te Oostburg, een zoodanige cursus tot Btand komt. Die cursussen zullen niet te hoog gaan het onderwjjs zal zich aansluiten aan dat van de lagere school. Een groot voordeel van deze cursussen kan zjjn dat de mogeljjkheid geopend wordt de proefvelden meer in ieders handen te geven. Yan zelf was spreker nu genaderd tot de geschiedenis der maatscbappjj over de tweede helft van 1895 en de eerste van 1896. Wanneer een vermeerderend aantal leden het bewjjs zal zjjn dat de maatschappg bloeit en aan hare bestemming meer en meer beant woordt, ja dan zjjn de teekenen niet ongunstig het ledental neemt toe ook al laat men den invloed van tentoonstellingen achterwege. Toch is het ledental nog veel te gering, wanneer men denkt aan het getal van hen, die lid konden zjjn in Zeeland. Juist de kracht van het werk en van het optreden der Maat schappg hangt af van de bekendheid met zooveel mogeljjk aller belang, terwjjl tevens de financieels krachten, door de contributie geschapen, onvoldoende zjjn, omdat reeds aan den almanak een niet onaanzienlijk cjjter wordt uitgegeven. Het was dan ook geen oratorische wending of gebruikelijke phrase, toen de voorzitter nog maals, ook tegenover de velen, uit andere deelen der provincie, opgekomen, een warm beroep deed op aller medewerking om leden voor de Maatschappg te winnen. Voor de belangen van honderden in ons midden wordt door den steun van slechts een deel gezorgd, terwjjl daarvoor zooveel krach tiger kon worden opgetreden als allen steun verleenden. Men vraagt zich af, of soms in de inrichting of werking der Maatschappg de reden ban gelegen zjjn van de niet-toetreding van zoo- velen. Daaromweet men een fout of tekort koming, laat men die zeggeniedere aanwjj- zing, die niet uit eigen midden komt, is dubbel welkom. De Maatschappg stelt zich immers niet op het standpunt dat zjj alleen de wjjsheid in pacht heeftdat zjj alleen het weet neen, zjj wil juist toetreding van zooveel mogeljjk allen, om zooveel mogeljjk op de hoogte te komen van alle behoeften, in ieder deel, in iedaren kring der provincie. En waar nu in de optreding van den Boerenbond in den laatsten ijjd een vinger- wjjzing kan te vinden zjjn naar wat ons ont breekt, dient het gezegd dat in de statuten van dien Bond niets anders is aangegeven dan hetgeen de Maatschappg beoogt. Niet alleen bg de Nederlandsche maar ook ijj de Belgische boerenbonden is het doel en de werking dezelfde, wat de voorzitter in den breede uiteenzette. Spreker wees er verder op dat bjj de Boeren bonden eenigszins op den voorgrond gesteld wordt het geesteljjb en godsdienstig element, wat bjj de Maatschappij moet bljjven weg vallen al erkent zjj dat bg alle onze po gingen om landbouw en veeteelt vooruit te helpen men op eene hoogere macht moet steunen. De heer Hennequin herinnerde aan het slot van een verslag van een vergadering van landbouwers te Sutendall, dat luidde>Eene smakeljjke pint en een lekker stuk heBp sloten de vergadering." Dit teekent. Op een geheel ander standpunt ten opzichte van de feesteljjke wjjze, waarop de vergade ring te Hulst bjjeen is, staat een blad ic ons eigen midden. Daarin wordt het betreurd dat men belangstelling der landbouwers in eigen zaak zoude moeten opwekken door pretjes als rjjtoertjes, maaltgden, muziekuitvoeringen en een wedstrjjd tusschen 16 leerlingen der ver schillende Zeeuwsche hoefbeslag-cursussen. De gelijkstelling van een en ander veroor deelt reeds deze geheele critiek, die te meer ontstemt, omdat overigens de Maatschappg van de zjj de van dat blad niet zelden op meer dan eene wjjze bljjken van medewerking on dervindt. In het algemeen mag eene betameljjke feestviering toch «*et onvoorwaardelijk worden veroordeeld, vooral watetoer zich aan het aan gename het nuttige paart. Door vergeljjking valt voor ieder wat te leeren, hetzjj men in gezelschap van den inboorling diens velden doorkruist of, zooals op de tentoonstelling, met het beste uit diens veestapel kennis maken kan. Men vergete verder ook niet dat deze wgze van opwekking volkomen uitzon dering is en dat nu eenmaal moeilgk te ver- mjjden is dat de feestvieringen, die aan de tentoonstellingen worden toegevoegd, een grooteren omvang aannemen dan nu juist strikt noodig is. Maar waar de voorzitter vooral tegen wenschte op te komen, dat was de gelijk stelling van deze kunstmiddeltjes (zooals men die gelieft te noemen) met de uitloving van prjjzen en premiën. voor het puikje van de stallen. Fractiseher middel om den veehouder landbouwer aau te sporen vee te kweeken, dat niet alleen op de tentoonstelling maar ook op de markt hooge prjjzen verdient, zal toch wel niet te bedenken zjjn. En dat het hoofdbestuur de vruchten van den cursus in hoefbeslag voor allen in de provincie wenschte zichtbaar te maken, zou dat te veroordeelen zjjn Inderdaad op de resultaten van dezen cur sus kan de maatsehappjj met groote voldoe ning terugzien en bjj het resumé van de ge schiedenis der maatschappg voegde de voor zitter dan ook een enkel woord daarover. Die cursus had een uitnemend succes. (Applaus.) In de acht afdeelingen der maat schappg werd deze door ruim 200 leerlingen met den meeaten jjver en nauwgezetheid gevolgd. Het onderwjjs v?.q de heeren Börgbüjjs, Blindenbach, Riscb, Yan der Vliet, Lucieer, De Graaff en Kooiman voldeed even uitstekend als dat van hen, die met het onderwjjs in de practjjk van het hoefbeslag waren belast, de heeren Contant, Tiebont en Yan der Mheen. Met groote ingenomenheid werd de regeling door de afdeelingsbesturen terhand genomen, terwjjl de raad en voorlichting van den heer districts-veearts Van Rjjssel te Dordrecht, ge heel op de hoogte van de zaak, onschatbare diensten bewees. Men had algemeen de over tuiging dat de zaak van de verbetering van het hoefbeslag voor deze provincie van het hoog ste belang is en de voorzitter meent te mogen zeggen dat als resultaat van den gehouden cursus ban getuigd worden dat de verbetering van het hoefbeslag in onze provincie een goede schrede heeft voornitgedaan. Natuurljjk zjjn bg de eerste ineenzetting van dergeljjke cursussen van zelf enkele leemten gebleven en valt het in de eerste plaats niet te ontkennen dat het groot getal leerlingen, in verband met het beperkte aantal lessen, tengevolge had dat niet iedere leerling met evenveel vracht de lessen volgde. Maar waar het hoofdbestuur de boop heeft in 1896 soortgelijken cursus te zullen kunnen tot stand brengen zal aan deze leemte kunnen worden tegemoet gekomen. Redenen van verschillenden aard deden het hoofdbestuur van het houden van examens afzien, (onbilljjk is allicht de uitslag daarvan tegenover velen, afschrikwekkend voor ande ren) maar waar trouw en in de meeste ge vallen dus ook niet zonder vrucht vermoede lijk de lessen gevolgd werden, meende het hoofdbestuur dat ahn de leerlingen daarvan een bewjjs kon worden afzeg even. Opdat echter in zoo wjjd mogelgken kring de vruchten van den cursus in de provincie mocbten worden gekend, vond het denkbeeld ingang om ter gelegenheid dezer tentoonstel ling een wedstrjjd te openen tusschen de beste leerlingen. Tot deze nuttige instelling van een cursus in hoefbeslag in staat gesteld door het rjjk. de provincie en het bestuur van den Wilhel- minapolder, bracht de voorzitter, namens het hoofdbestuur, vooral ook aau den heer Hanke. den directeur van dien polder, een woord van dank en waardeering. Het hoofdbestuur heeft allen grond te ver wachten dat bg den nieuwen cursus, die eene noodzafeeljjke aanvulling mag heeten van den afgeloopene, het aan den steun van die allen niet ontbreken zal. Moge die der maatschappg wederom verzekerd zjjn van de verdienstelijke heeren onderwgzers, den heer Yan Rjjssel en de afdeelingsbesturen moge ook deze cursus wederom zulke goede resultaten geven (en daarvoor is alle grond), dan kan van het hoef beslag in Zeeland gezegd worden dat het be duidend is verbeterd en kan op minder om slachtige en dus minder kostbare wgze plaat- seljjk de hand gehouden worden aan de be hartiging van dit voor den landbouwer zeer gewichtig belangt Verder herinnerde de voorzitter aan de ver schillende onderwerpen, waaraan de maat schappg overigens hare aandacht wjjdde. Hjj weeB er daatbjj op dat de opneming van kik- 7orsche* en padden onder 'de beschermde die ren, waartoe het initiatief is uitgegaan van deze omgeving, eerlang ver moedel jjk zal ver kregen worden; dat inzake de export-slachterg te Vlissingen eene correspondentie gevoerd is met de Kamer van koophandel aldaar; en dat steeds wordt voortgegaan met het aanwenden van pogingen tot oprichting eener coöperatieve suikerfabriek, welke zaak wel niet met zeer vluggen tred gaat maar toch niet slaapt; spoedig toch zal meteenige financiers een confe rentie gehouden worden om de gelden bjjeen te krijgen, waarvan wel resultaat te wachten is, Eindeljjk herinnerde de heer Hennequin er aan ;dat de heer B. G. van der Have om ge zondheidsredenen ontslag had genomen als bestuurslid en dat bet hoofdbestuur gemeend heeftin den geest der ledén te bandelen door hem het eerelidmaatschap aan te bieden. (Applaus). In plaats van den heer Van der Have is de heer Wagtho benoemd. Van hem koestert het hoofdbestuur de beste verwachtingen en de voorzitter sprak de hoop uit dat die niet zullen beschaamd worden. Indertjjd kwam de heer Van Eek op tegen het woord amendement. Hg achtte dit niet juist, omdat het »verbetering" beteekent en amendementen niet altjjd verbeteringen waren. De kamer, van oordeel dat het gebruik eene beteekenis wettigde, was niet geneigd den gejjkten term prjjs te geven en het woord bleef behouden. Als de heer Van Eek nog leefde, zou hjj de behandeling der kieswet dageljjbe de erva ring opdoen, dat in het wezen der zaak Kamer hem geljjk gaf, want behoudens enkele uitzondering, zou men bunnen zeggenzoo veel amendementen, zooveel afstemmingen en men mag toch niet aannemen, dat eene volks vertegenwoordiging willens en wetens bjjna alle verbeteringen afwees die voorgesteld worden. Verwerping is nagenoeg regel en het schier niet te begrjjpen, hoe er nog telkens leden amendementen voorstellen, daar deze tot niets leiden dan tot een gedachtenwisse- ling, eindigende met het sterven van de ge dachte, die er aanleiding toe gaf. ArhCt.) De Tweede kamer heeft Woensdag de artikelen 50 tot 53 van het kiesrechtontwerp angenomen. Vooraf werd het voorstel-Sanders om het aantal onderteekenaren. eener candidatuur tot 20 te verminderen verworpen met 56 tegen 32 stemmen. Daarentegen zjjn aangenomen met tegen SO stemmen het voorstel-Seret om bet cjjfer 40 aan te nemenen met 48 tegen 42 stemmen het voorstel-Sanders om geen erkende kieavereenigingen tot de voordracht toe te laten. vestiging zjjner onderhoorigen aldaar weinig heel gebleven is. De vjjaudeljjke Atjehers verlieten dan ook de gebombardeerde land streek en verzamelden zich in de VI Moekima, waar zioh de meeste kwaadgeziudeu van Rigas, Tenon en Melaboen ook heen begeven. Op een nacht had zich de zoon met eenigo volgelingen van Tjoet Lamtengan aan boord van Hr. Ms. iSumbawa aangemeld en bescher ming gevraagd tegen de verregaande wille keur van Toekoe Oemar. Omtrent het ongeval, dat plaats had aan boord van de Sumbawa, meldt de Sum. Qrt.: Bjj het laden van een achterlaadkanon van 7»/s cM. was een granaat niet goed ingebracht, tengevolge waarvan het BlnitBtuk van het ka non niet op zjjn plaats kon komen. Een van de bedieniDgsmanschappen, die achter het Btuk stond, maakte het sluitstuk open om te zien, waarom het projectiel bleef haken, toen plotseling de granaat ontplofte en ach ter uit het kanon ontsnapte. De ongelukkige matroos-kanonnier, Witte genaamd, die juist achter het stuk stond, ont ving de volle lading in den romp, zoodat een gedeelte van zjjn lichaam in zee werd geslin- en het overige in grootere en kleinere deelen op het schip, in en om de nabjjheid van den vuurmond, neergesmakt werd. Een der officieren, die in de onmiddeljjbe nabjj heid van het ongeluk stond, viel bjjna buiten kennis, bg het zien van het ontzettend ver minkte lichaam. Nog werden twee andere bedieningsmanschappen zéo zwaar gewond, dat men aan hun behoud twjjfelt." Bjj kon. besluit: is, met ingang van 16 Juni a. e., de luite nant ter zee der lste klasse L. P. de Stoppe laar op pensioen gesteld en hem toegekend a. een pensioen van f 528 'sjaars, en eene verhooging van dat pensioen ten bedrage van f 375 'sjaars; zjjn, met ingang van denzeltden datum, be vorderd tot luitenant ter zee der lste klasse, de luitenant ter zee der 2de klasse M. H. E. Sacbse, en tot luitenant ter zee der 2de klasse, de adelborst der lste klasse N'. van de Roe mer; en is de tweede-luitenant op non-activiteit jhr A. A. Calkoen, van het wapen der cavalerie, met ingang van 1 Juli op pensioen gesteld ad f 800 's jaars. i T J E H. Naar Woensdag aan het Hbld werd geseind was toch Lam Krah genomen. De vgandwerd verrastbg bad vele dooden. Volgens een heden door hetzelfde blad be kend gemaakt telegram zjjn de troepen terug- gebeerd, is Lam Krah een groot boschvan weelderige vrnchtboomen en wild opgeschoten kreupelhout, doorsneden door smalle slootjes en heggen van levende doornstruiken ver brand en de bevolking naar het gebergte vlucht. Ons geheele verlies aan gesneuvelden en gewonden bedraagt 20 minderen. De met de jongste mail aangebrachte In dische bladen bevatten verschillende bjjzon- .derheden nopens het bombardement van de stelling van Toekoe Oemar nabjj Lam-Pisang, dat zoowel van de oorlogsvaartuigen als van onze posten werd gehouden. Van het huis van Toekoe Oemar te Lam- Pisang wordt gemeld, dat daarvan en van de UIT STAD EN PROVINCIE Met genoegen melden wjj dat de Zon dagavond-concerten, in het Schuttershof alhier te geven door het muziekcorps der dd. Bchutterjj, onder leiding van den luitenant- directeur Jan Morks, doorgaan, dank zjj do daaraan te beurt gevallen deelneming. Het eerste zal nu plaats hebben op Zondag i Jani. Bg eenigszins ongunstig weer wordt het echter uitgesteld. De aandacht van belangstellenden zjj gevestigd op de in dit nommer voorkomende advertentie betreffende photographieën van den bloei der Ferula Asa Foetida, die bjj den beer Bugsman alhier verkrjjgbaar zjjn Woensdagavond kwam alhier uit VI i fl ing e n het Btoomschip KoninginWilhelmina, dat Zaterdag 11 April van de werf der Kon. Maatschappg De Schelde is afgeloopen. Wjj gaven in onB nommer van 13 April eene be- schrjjving van dezen kolossus; zjjne grootste lengte bedraagt 396, zjjne grootste breedte 45 Eng. voet. Het werd, ten aanschouwe van tal van be langstellenden, in het natte dok gezet, en kwam heden morgen vroeg in het droge ge deelte, dat door dit kolossale schip bjjna geheel gevuld was. In den loop van den ochtend moest het schip weêv teruggehaald worden naar het voordok, omdat het niet goed op de blokken kon gezet worden. Men zal door een duiker doen onderzoeken wat daarvan de reden is; nl. of het aan heb dok dan wel aan het schip ligt. Bjj het afloopen van het Bchip indertjjd be merkte men dat er nog hout, waarmee het afliep, is bljjven zitten onder aan de kiel. M.en vermoedt nu dat dit nog niet geheel weg isvoor welk vermoeden te meer grond bestaat daar Woensdag onder de vaart van VliBsingen naar hier er nog hout van onder het schip sohoot. Het dok is in orde, beweert men. ;jj kon. besluit: zjjn, met ingang van 1 Juli a. s., benoemd bg het kanaal door Wal cheren, tot sluismee8ter te V e e r e J. A. G. Robjju, thans hulpsluismeester aan de Oranje sluizen te Schellingwoude, en bg het Noord zeekanaal, tot hulpsluismeester aan de Noord- zeesluizen te IJmuiden, P> C. Ghjjs, thans kanaalwachter bg gemeld kanaal. De eerste mededeeling werd reeds in een deel der oplaag van ons vorig nommer ge meld. Te Goes werd Woensdag tegen den avond een aankomend knaapje in de Lange Kerkstraat door een fietser overreden. Het kind viel met het achterhoofd op een stoep °B werd bewusteloos opgenomen, en naar de ouderljjke woning gebracht, waar een genees heer ontboden werd, en de knaap spoedig bjjkwam. Zjjn moeder, die bjj het ongeval tegenwoordig was, getuigt dat het kind zelf daarvan de schuld was, het week op eens zjj- delings voor het rjjwiel. 2— Omtrent het onderzoek, door de justitie te Goes ingesteld naar het voorgevallene met een driejarig kind, dat onder verdachte om standigheden overleed, valt niets naders mee te deelen. Wg hebben gewacht of Goesche bla den soms nadere bjjzonderheden meldden, maar

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1