MIDDELB11RGSCHE COURANT. N°. 65. 139® Jaargang. 1896. Dinsdag 17 Maart. Deze courant verachljnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zou- en Feestdagen. Prlj8, per kwartaal^ zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer, Middelburg 16 Maart 8 u. vm. 39 gr., m. 12 n. 50 gr., av. 4 u. 48 gr. F. Verw. Z. W. wind. Advertentiè'n voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór dcéa uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bp abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te TerneuzenM. de Jongb te Rotterdam Nijgh van Ditmak. Middelburg 16 Maart. De Radicale Bond. Door het bestuur van dien Bond is aan de besturen der vereenigingen, bjj don Bond aan gesloten, een circulaire gericht, die wjj Zater dag, op ontvangst, wegens gebrek aan plaats niet konden opnemen. Wjj laten thans den inhoud daarvan hier volgen De circulaire begint met den volgenden aanhef »De alom heerschende moedeloosheid op politiek gebied, openbaarde zich in den laatsten tpd ook eenigermate in onze gelederen. »Die stemming te verblaren komt ons niet moeilpk voor. Een vijfentwintigjarige actie voor de toekenning van het kiesrecht aan de arbeidende klasse onzer bevolking eindigde met een verloren veldslag en dreigt nit te loopen op een kiesrecbtuitbreiding, die verre weg het grootste deel dier klasse nog politiek onmondig houdt. ^Inmiddels voelen wp, democraten, de drin gende behoefte aan ingrppende sociale hervor mingen ten behoeve der volksklasse met den dag sterker worden maar tevens vestigt zich meer en meer de overtuiging, dat die hervor mingen niet tot stand komen, zoolang het gros der werklieden niet mede invloed uitoefent op de keuze der vertegenwoordigers. Zoo voelt men zich gekomen in een tpdperk van machteloos heid. De conservatieven hebben de meerderheid en daarin de macht om alle democratische hervormingen vier jaren tegen te houden. En het is dnidelpk dat zjj de zaken zóo zullen leiden, dat de vier jaren om zjjn als het kies recht is herzien. >Zoo is men geraakt en blpft men steken in een tpdperk, dat voor de democratische partpen gevaarlpk-, kan worden, dat moedeloosheid in haar gelederen konde brengen en de kracht dier partpen aanmerkelijk konde schaden". Dat onder zulke omstandigheden de meest voortvarenden, van ingrppende hervorming niets isiende bomen, het kamp der hervormers verlaten, om plaats te nemen in de rpen der onverzoenlpken, bomt volgens dat bestuur meer voor, terwpl de tot schipperen neigenden overhellen naar minder principieele geestver wanten, in de hoop iets te bereiken door aan sluiting bp anderen. In deze omstandigheid acht het bestuur het zpn taak een woord van opwekking te richten tot de aangesloten ver eenigingen en hen te waarschuwen voor de gevaren, gelegen in den toestanddoor de con servatieven gebracht. Yan de vier jaren is de grootste helft reeds achter den rug. Voorts kan de beslissing over het kiesrecht niet zeer lang meer worden verschoven. En hetzjj het ontwerp wordt aan genomen of verworpen, in beide gevallen zal de beslissing de aanvang zpn van nieuwe actie in onze gelederen. Wordt het ontwerp ver worpen, dan moet de biesrechtstrpd door het geheele land op nieuw worden aangebonden. >Komt daarentegen de uitbreiding tot stand, dan zal het organiseeren der nieuwe kiezers óok ons nieuwe plichten opleggen en tevens nieuwe krachten toevoeren. Het ban niet anders of vele der nieuwe kiezers zullen tot de onzen behooren men zie slechts hoevelen van de leden onzer vereenigingen nog bet kiesrecht missen." In deze omstandigheden waarschuwt het be stuur ten ernstigste tegen de zucht tot schip peren. Op betzelfde oogenblik dat deze partjj dit gaat doen, heeft zp haar reden van bestaan verloren. Geen aansluiting, dan met behoud der be ginselen, ongeschonden. Kan zp ooit tot stand komen, dan moet zp echter zpn een daad van de partp als geheel. Aangesloten vereenigin gen of personen, die buiten de partp om, op eigen gezag met een andere partp een fusie aangaan, miskennen de eischen van het partij verband, brengen de partp in miscrediet en verzwakken haar op een oogenblik dat zp haar krachten moet verzamelen en versterken. Daarom verwacht het bestuur van de aange sloten vereenigingen dat zelfs in dezen^pd vao malaise nergens sprake zal zpn van fusie met opoffering zelfs van het geringste deel der beginselen en dat eventueele plannen zullen worden gebracht in de vergadering van den bond, opdat daar een besluit worde g door de partp in haar geheel. In huishoudelijke of openbare vergadering kunnen intusschen vraagstukken van sociaal- politieken aard worden behandeld, waarvoor o.a. in aanmerking kunnen komen de volgende vraagstukken Ministerie van den arbeid of af deeling van den arbeid aan een der departementen van algemeen bestuur Kamers van arbeid en scheidsgerechten De werkloosheid en daarmede in verband staande verzekering Herziening der armenwet; Algemeene bepalingen voor de arbeidsover eenkomst; Pensioneering van den werkman op den ou-i ;n dag en uitkeering in geval van ziekte! ümbachtaonderwjjs Arbeidsbeurs Bepalingen omtrent loon en arbeidsduur in bestekken Kindervoeding op de scholen; Verhouding der afdeelingen tot werksta kingen; Landbouwtoeatanden, in het bpzonder de toestand van den kleinen landbouw en van den landarbeider Door de bespreking dezer vraagstukken kan niet alleen een vruchtbare propaganda worden gemaakt voor onderwerpen van groot practiBcb belang, zp ban ook, waar noodig, de aanra king en het verband vergrooten met de krin gen, wier belangen bp den radicalen bond op den voorgrond staan. Waar mogelpk, neme men een of meer der genoemde onderwerpen ter hand in samenwerking met werklieden ver eeni gin gen. Het stuk is geteekend door de heeren C. V. Gerritsen, voorzitter, en W. P. Zeilmaker, secretaris. Met zekerheid deelt men aan het Hbld. mede, dat er binnenkort een belangrijke uniformverandering bp het leger zal plaats hebben. De modellen moeten reeds in gereed heid zpn. Vroeger heette het, dat de gestadige uni forms-veranderingen meer bepaald waren toe te schrijven aan wenken van koning Willem UI. Dit schpnt echter niet juist te zpn, daar ook tegenwoordig niet zelden wpzigingen worden gemaakt. Strekt de verandering van kleedp tot verhooging der weerbaarheid, en bestaat er geen groot bezwaar tegen de bosten, dan ga men zpn gang, maar anders zou men meenen, dat de zaak zoo'n haast niet had on het geld beter is te gebruiken. ArnhQrt.) huis waren om koffie te drinken, stortten twee steenovens, waarin zp dit werk verrichten, in. Gelukkig dat zp juist-afwezig waren. Voor de betrekking van gemeente-veld wachter te Borssele, waaraan eene jaar wedde van f 355 is verbonden, hebben zich 39 sollicitanten aangemeld, ^siarordsr behooren drie inwoners van genoemde gemeente en in gezetenen van Amsterdam, Utrecht en Dinte- loord (in Noord-Brabant.) Te Wolfaartsdpk is door burge meester en wethouders de heer J. van de Kreeke Kz. tot schatter der dranklokalen be noemd. Hetzelfde college voegde bjj de aan beveling van het burgerlpb armbestuur voor een secretaris-ontvanger den heer C. Koert, gemeente-secretaris. Zaterdag kwamen te N i s s e, op uitnoodi- ging van een paar landbouwers, de directeur en een bestuurslid van de boterfabriek De Adelaar te 's Heer Arendskerbe, om in eene openbare bjj eenkomst de voordeelen aan te toonen, die het melkleveren aan eene boter fabriek voor boeren en boerinnen oplevert boven de oude particuliere botermakerp. On gelukkig was de vergadering zeer slecht be zocht, zoodat geen definitieve deelneming bon plaats hebben. Over veertien dagen bomt men weer bpeen om deze belatgrpke zaak te be spreken in de hoop op een talrpker bezoek en meerder belangstelling. In de Vrpdag gehouden vergadering van den raad der gemeente Hoedekenskerbe werd een nieuwe instructie voor den gemeente ontvanger vastgesteld en diets borgtocht be paald op f 800 reëel. Tot de oproeping van sollicitanten voor het vacante ontvangerschap zal nu oumiddeljjk worden overgegaan. Tot opper-brandmeester werd benoemd J. P. C. de Wilde, thans brandmeester bp spuit I, en tot schatter der dranklokalen in 1896 J. van Vpver Gz., rjjksschatter te Goes. Bp den brand te Ierseke op Zater dag is, naar men ons van daar nader meldt, slechts een loods, die waarin de oestervaten waren geborgen, verbrand. De loods, waarin zich timmerhout bevond, is behouden gebleven. Bjj bon. besluit is aan den luit. t/z 2de kl. H. T. Coi, vergunning verleend tot het aannemen van eene particuliere betrekking buiten het zeewezen, voor den tpd van een jaar, ingaande 1 April 1896, onder stilstand van non-activi teitstraktement en zonder opklimming in de ran gipst. Bjj beschikking van den minister van bin nen landsche zaken is voor het tjjdvak van 16 Maart tot en met 31 Augustus 1896 benoemd tot assistent voor de beschrjjvende meetkunde grapbostatica aan de polytechnische school te Delft W. J. Burgerscljjk aldaar, en met ingang van 1 April 1896, tot klerk bjj de bibliotheek van de polytechnische school te Delft, mr A. de Stoppelaar Ezn. te Leiden. Te Hulst is voorloopig besloten tot oprichting van een onderlinge verzekering tegen ontpdig sterven van varkens. 74 per sonen verklaarden zich bereid tot toetreding. Eerstdaags zal eene vergadering gehouden worden teneinde den bond te constitueeren en een bestuur te benoemen. de middelmatigen bleven sukkelen. thanB de vluggen misschien een weinig beter leeren rekenen, deklasse in haar geheel brengt het ontegenzeggelijk veel verder dan vroeger. De oude rekenboeken gaven geen kleine getallen. Thans heeft men rekenboeken voor kinderen, die nog niet goed lezen kunnen, met getallen beneden 20. Deze laatste zpn totaal overbodig. De vroegere rekenboeken werden vaak en terecht cijferboeken geheeten. Later verviel men in een ander uiterste en werd elke op lossing een klein opstel. Thans stelt men zich meer en meer met eene verkorte rede neering tevreden. In de oude rekenboeken komen veel on praktische vraagstukken voor, in de nieuwe veel minder, maar de laatste geven vaak te weinig groote getallen. De school moet voor 't leven voorbereiden, r bet platteland stelt in dit opzicht andere oiBchea dan de stad. Met het oog hierop kan men thans gemakkelijker geschikte ken kiezen dan vroeger. De ruime keuze van heden is bovendien een groot gemak, wanneer men leerlingen beeft' die lang op school blpven en dus meer dan éen jaar in de hoogste klasse zitten. Bjj de bespreking van het onderwerp toon den de leden het met spreker eens te zpn. Alleen werd nog de opmerking gemaakt, dat nauwkeurige beschouwing der talrjjke rekenmethoden van de laatste kwarteeuw bljjkt, hoe vele daarvan in hoofdzaken overeenstem men, en alleen in de bjjzaken verschillen. Zaterdag j.l. vergaderde het onderwp- 8gezel8chap Heinkenszand te 's-H eer- Arendskerke voor de eerste maal in dit jaar. Ia geen jaren waren zooveel leden op gekomen, nl. 12 van de 18. De voorzittende heer A. van de Linde, hield eene lezing over Een en ander over taalonderwijs, in verband met de brochure van den heer J. H. van den Bosch. Het gelezene gaf aanleiding tot eene breed voerige discussie, waaruit bleek, dat bjjna allen het met den inleider eens varen, die -Weinig heil van de onbepaalde ideeën van den heer Van den Bosch verwachtte. seur Jac. de Vos waren aanwezig. Na eenige welkomstgroeten ging men met vaandel da stad door. Des avonds werd Van Zuylen ont vangen in 't studentpnlokaal. De hh. Paul Frederick en Mac-Leod waren o. a. aanwezig. De schouwburg te Middelburg is heden (Maandag) avond- zeer druk bezet. Voor enkele rangen was geen plaats meer te krpgen. De redactie van den Nederl, muziek- kalender, vormende de juiy voor de prjjsvraag, uitgeschreven door de uitgevers van dien ba lender, voor een lied, door een Nederlander gecomponeerd, heeft besloten den prjjs toe te kennen aan bet lied ingezonden onder motto Uit het harttot het hart", lied uit den ly- ri8cben cycluB Clanbella van Pol de Mont. Nu hebbie u al gegheven. j de opening van het couvert bleek de componist te zpn Ludwig Felix Brandts Bups, muziekdirecteur te Rotterdam. Door een aantal gediplomeerde oud-gezag voerders, gezagvoerders of stuurlieden der Nederlandsche koopvaardjj vloot zal een adres gericht worden aan den minister van water staat enz. met verzoek zoo spoedig mogelpk eene wettelpke regeling voor te bereiden, waardoor voor gezagvoerders of stuurlieden aan boord van Nederlandsche koopvaardjj schepen het bezit van een Nederlandsch diploma verplicht wordt gesteld. UIT STAD EN PROVINCIE Het aantal kiezers in deze gemeente bedraagt, volgenB de thans vastgestelde kiezers lijsten, 1418 voor de Tweede kamer, 1416 voor de Provinciale staten, en 1411 voor den Ge meenteraad. Zaterdag avond omstreeks half negen is aan den Beenhouwerssingel alhier een man, die vermoedeljjk wat te veel gedronken had, te water gerankt en verdronken. De man, 31 jaar oud en J. W. genaamd, is gehuwd en vader van vjjf kinderen. Hp leefde echter buiten zpn huisgezin. De heer D. A. Willemsen, bouwkundige te Middelburg, is benoemd tot gemeente opzichter over het bouwen te Utrecht. De nieuwe geweren (genaamd M 95) zullen langzamerhand bjj het leger worden ingevoerd, zoodanig dat omstreek b 1 Sept. e. k. bjj iedere compagnie infanterie 150 stuks aanwezig zpn reeds nu zpn enkele aanwezig. De oefeningen hiermee zpn reeds aange vangen, en met het vervallen geweer worden thans de exercitiën uitgevoerd, zooals metjhet nieuwe wapen moet geschieden. De nieuwe wjjze van het dragen van het geweer, met den riem over den schouder zonder bajonet, zal reeds menigeen zpn opgevallen, Terwpl Zaterdag middag te Nieuw en St. Joosland eenige werklieden, die op de gesloopt wordende steenfabriek de Susanna Johanna steen schoon maken, naar Men schrijft ons uit Westeljjk Zeeuwse h-V laanderen: Opmerkeljjk is het groot aantal paarden, dat dezer dagen bezwjjkt. Geen week gaat er om, of men ziet langs onze hoofdwegen eenige doode trekdieren, meestal met veulen, naar België vervoeren, waar ze, en wel niet om de huid alleen, opge kocht worden. De sterfte onder onze landbouwdieren is zeer zeker grooter dan in vroegere jaren, doch men moet niet vergeten, dat de kweekerp veel grooter is geworden. Sedert de teelt der granen minder loonend is geworden, hebben onze landbouwers zich meer op den aankweek van jonge paarden toegelegd. Men mag er veilig op rekenen, dat er nu tien veulens aangetroffen worden, waar men er in vorige jaren drie h vier ont moette. Daardoor is de sterftekans ook gere zen, want het meerendeel der gestorven paar den hebben bjj het afleggen den tol der natuur betaald. ONDERWIJS Met het onderwerp Eene vergelijking tusschen de rekenboeken van vroeger en heden vervulde Zaterdag 11. in de derde vergadering van het hoofdonderwjjzersgezelschap Walcheren de heer De Pagter van Oostkapelle eene spreekbeurt. Hp wees er eerst op, hoe vroeger op meeste scholen de rekenboeken van Gouka, Hemke8 en Boeser gebruikt werden en dat men thanB haast geen onderwijsblad in handen kan nemen, of men vindt daarin een of meer aankondigingen van nieuwe rekencursussen -methodes of -boekjes, vergezeld van de noodig' gunstige beoordeelingen. Een schoolgaand kind, dat naar eene andere school verplaatst wordt, krjjgt tegenwoordig in de meeBte gevallen op deze laatste andere boeken onder de oogen dan de totnogtoe door hem gebruikte en gevoelt zich daarom niet te huis in zjjoe nieuwe omgeving. Tevens is dit eene van de oorzaken, dat zulk een scholier op de nieuwe school gewoonlijk eene klas lager gezet wordt dan die, waarin bjj vroeger zat. Daarna behandelde spreker de volgende punten Door de te groote klassen waren de leer lingen vroeger te veel aan zich zeiven over gelaten. De vluggen leerden goed rekenen, KERKNIEUWS Kerkvoogden en notabelen der Neder- duitsch-hervormde gemeente alhier hebben naar men ons meldt op het herhaald verzoek van den Algemeenen kerkeraad, om de jaarlpksche toelage aan de vacante predi kantsplaats in die gemeente weder toe te staan, met 9 tegen 6 stemmen besloten bjj hun eerstgenomen besluit, tot intrekking daar- te blpven en zulks op grond van den voortdurenden achteruitgang der geldmiddelen. Volgens mededeeling van het hoofdbe stuur van den Ned. Protestanten Bond ii Hervorming zal de gift van den heer P. W, Janssen te Amsterdam de volgende bestem ming veikrpgen 1. Voor den tpd van tien jaren, a de be zoldiging van acht godsdienstonderwijzers f 1000 per jaarb eene bpdrage van f 600 per jaar voor de poBtcolportagec voor het houden van reeksen volksvoordrachten over godsdienstige onderwerpen f 400 per jaar. 2. Voor het doen vervaardigen van platen ten dienste van het godsdienstonderwijs f3000 in eens. Wekelijksche opgaaf betreffende de: Nederd. herv. kerk. Beroepen naar Hoogwoud F. Tammens te Wervershoof; Zuidzande C, van Wpngaarden te Nieuw-Amsterdam Odjjk T. Lekkerkerken, cand.; Amsterdam (voor de pastorale verzor ging der Ned. Herv. in de beide stedeljjke gasthuizen) G. H. Bleeker te Welsrpp naar Leens A. Reiners te Haren. Bedankt voorLoon op Zand C. Bouthoorn te Groot-AmmersHooga Zwaluwe A. L. Ge selschap te Koeken genUlrum J. Buscb Kei- ser te Dwingeloo; Aequoy J. W. F. Roth te Besoyen; en voor Vaals H. Knotnerus te Gulpen. Aangenomen naarValburg en Homoet A. J. Roozemeyer te Laren, Verwolde en Oolde. Gereformeerde kerken. Beroepen naarAalten B en Franeker T. van Djjken te Markenen naar Montfoort c. a. J. Hartwigsen Czn. te Harmeien. Aangenomen naarTholen B M. van Oos tende te Ottolanden naar Zierikzee G. H. W. Esselink te Sliedrecht.. Kunst en Letteren. De heer Willem van Zuylen is in Gent allerhartelijkst ontvangen. Bjj aankomst werd bjj Vrpdag aan het station ontvangen door de Vrijzinnige Vlaamsche studenten, mottoZal wel gaan". De artisten van het Ned. Tooneel van Gent, de directeur Gevaert, de hoofdregis Verschillende Berichten. De cadetten van de Kon. Militaire Aca demie te Breda worden dit jaar voor de eer ste maal bp den troep gedetacheerd, om daarbp den dienst aan de oefeningen deel te ne en, in den graad, dien zp bekleeden. Per compagnie of eskadron zullen 1 cadet- serg. en 2 cadetten-korporaal en per batterp 1 cadet-serg. worden ingevuld. Jonkvrouw E. E. R. Lycklama iNyeholt te 's-Hage, die jaarljjks eenigen tpd in de ge meente Opsterland doorbrengt, heeft f400 aan de gemeentekas aldaar geschonken ter be strijding van de kosten der gemeentehuishou ding. Dit voorbeeld mocht hier en daar wel .avolging vinden. Te Kapelle a/d IJsel is overleden in den ouderdom van 104 jaren de oudste vrouw van Nederland de wed. Vupk geb. De Hon. Tot in de laatste oogenblikken haars levens was zjj helder van geest. Van de door de Haagsche politie aange houden acht minderjarige knapen nit Dord recht, hadden een viertal beproefd zich te Scbeveningen voor de zeevisscherp te doen aanmonsteren, terwjjl de overigen een betrek king als kunstemaker of ietB dergelijk» zochten bp een paardenspel. In het gehucht Gerwen, nabjj den Bosch Zaterdagavond een boerenhofstede in de ch gelegd. Terwjjl een tramconducteur te Geldrop bezig was het paard voor de tram in te span nen, draaide, voordat bjj met dit werk gereed was en de tram ingehaakt had, de koetsier de rem los, op welk geluid het paard volgens gewoonte aantrok. Het paard, den wagen niet achter zich voelende, zette het op een loopen. De conducteur, die het dier bp de tengels greep, werd medegesleurd. Hierbjj kwam, met een geweldigen smak, zpn hoofd op de rail» terecht, tengevolge waarvan bjj bewusteloos bleef liggen en ernstig aan het hoofd verwond werd. Zpn toestand is zeer zorgwekkend. Den 10 dezer iB in het Wilhelmina-gast huis te Amsterdam overleden, tengevolge van bekomen brandwonden, een kindje, oud 2l/s. jaar. Er is nu aanleiding gevonden tot het op maken van proces-verbaal tegen de ouders en het verzegelen van het Ipk. Aldaar is naar het Binnengasthuis vervoerd eene vrouw, die in de Amstelstraat in bewusteloozen toestand was aangetroffen. In genoemde inrichting bleek dat zjj reeds was overleden. Woensdag morgen is nit bet Eemskanaal onder Hoeks- meer, gemeente Loppersnm, opgehaald het Ijjk eener vrouw van middelmatige lengte, ouder dom pl. m. 25 jaarhet Ijjk, dat ongeveer 15 dagen in het water schpnt gelegen te hebben, is des avonds gekist en naar Loppersum ver voerd. Uit Strpp wordt gemeld, dat aldaar vermist wordt een sigarenfabrikant, die verle den Vrjjdagmorgen op reis ging naar Breda en Gilze-Rpen, en sinds dien niet meer is te ruggekeerd. Vruchteloos heeft men allerlei nasporingen gedaan. De man laat eene vrouw met tal van kinderen na. Een nieuwe attractie en reclame voor het Leger des Heils. De bekende dwerg Gerrifc Keizer van Oadebildzjjl heeft te Groningen voor eene zanl, waar het publiek schouder aan schouder stond, verhaald hoe bjj zpn vroeger leven, om in eene kermistent op te treden, vaarwel heeft gezegd en zich op christelijk gebied wil doen hooren. Met zjjne toespraak wist hp van het begin tot het einde de aan dacht zpner hoorders te boeien, vooral ook door het zingen van Sankey- en Engelsche liederen. Ook elders zal Keizer als spreker optreden. JA ar MlASDAft. Jan Maandag is een Vlissingsche jongen. Dit zegt ons d. J. in het Handelsblad in een opstel, geheel gewjjd aan den bekenden decoratieschilder, die 7 April a. 25 jaar aan het Paleis van Volkvlijt werkzaam zal zpn geweest. Omtrent zpn levensloop vernemen wp het volgende uit een gesprek tusschen hem en d. J. i-Dus," zei d. J. >7 April 1896 ben je 25 jaar als decorateur hier aan 't Paleis. Hoe ben je hier gekomen »Dat zal ik je zeggen. Mpn wieg stond te Vlissingen, waar mpn vader meester-schilder aan de Marinewerf was. Vader had een groot gezin en daarom moest ik vroeg van achoo}

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1