Verschillende Berichten.
danshuis alhier eenig verschil,dat tot het
uitdealen van wat klappen leidde.
Een der bezoekers, vreezend dat hem te veel
Blagen zouden ten deel vallen en zich in het
gedrang ziende, trok zgn geladen revolver en
lostte een schot om zich een uitweg te ver
schaffen. De kogel kwam in een kozjjn terecht
zonder verder nadeel te veroorzaken.
De man werd gearresteerd. Het ia zekere
A. de R. van Westkapelle, die Maandag van
daar gekomen was om zich naar Rotterdam te
begeven, ten einde naar Amerika te vertrek
ken, waarvoor door hem reeds passage was
genomen.
Hg zal zjjn reis naar de Nieuwe Wereld
nu wel eenigen tjjd moeten uitstellen,
Bjj ministerieel besluit iB met ingang van
1 Maart jl. bg het Belgisch loodswezen te
Vlisaingen benoemd tot matroos aan boord
van het lichtacnip Wielingen, Pb. J. Bejjé,
thans matroos bg den maildienst te Ostende.
Bg besluit van Z. M. den Koning der
Belgen van 2? Februari 1.1. is, ter gelegenheid
van het vjjftigjarig bestaan van den staats-
maildienat te Oostende, aan alle beambten
van 's Rgkszeewezen, die vgfentwintig jaren en
meer trouw en eerlgk den lande dienden, een
herinnerings-eereteeken toegekend.
Deze onderscheiding viel o.a. ten deel aan
een vgftigtal leden van het Belgisch-loodswe
zen te V lis sin gen. De uitreiking daarvan
had Zaterdag jl. plaats op het kantoor van
voornoemd loodswezen en werd gedaan door
den heer F. J. B. Van Schooten, onder-inspec
teur, die daarbg eene korte doch kernachtige
toespraak hield, terwgl de plechtigheid door het
daarbg tegenwoordig zjjnde personeel door
een driewerf »Leve de Koning" werd besloten.
in den nacht van Zondag op Maandag
zgu bg vier ingezetenen van Heinkenszand
een dertigtal kongnen verslonden. Men ver
moedt dat een hond de moordenaar is.
Zaterdag j.l, werd in de Prins van Oran
je te Goes eene vergadering gehouden van
de Vereeniging van landbouwers, die suiker
bieten verbouwen. Behalve door het bestuur,
door den heer 3. Lako van Wageningen, eere-
vooreitter, en den Rgkslandbouwleeraar in Zee
land, werd de vergadering bggewoond door
afgevaardigden van verschillende afdeelingen-
Na onderzoek en goedkeuring der rekening
van het vorige dienstjaar werd dhr. C. J. Hocke
Hoogenboom van Zonnemaire als secretaris met
algem. stemmen herkozen. Vervolgens kwam
aan de orde de bespreking van de ingediende
suikerwet. De voorzitter, dhr. K. J. A. G. baron
Collot d'Escury, zette de strekking van het
wetsvoorstel uiteen, na vooraf een overzicht
van de verschillende suikerwetten gegeven te
hebben. Hg bracht verder de vergadering op
de hoogte van wat door hem met afgevaardig
den van het landbouw-comité en van den bond
van Buikerfabrikantea en andere deskundigen
was besproken om gezamenljjk de wet zooda
nig gewjjzigd te krjjgen, dat ze meer voor-
doelen voor de landbouwers afwerpt. Een ont
worpen adres aan de Tweede kamer werd met
algemeene stemmen goedgekeurd en voorzitter
en secretaris werden gemachtigd alle zoodani
ge stappen te doen, die bevorderlijk kunnen zjjn
aan het welslagen van het plan. G. Ct.
In eene Maandagmorgen te Stave-
nisse gehouden vergadering van den ge
meenteraad werd, na onderzoek der geloofs
brieven, als lid van den raad toegelaten de
heer L. J. Dorst, burgemeester. Daarop werd
genoemde heer benoemd als ambtenaar van den
burg8rlgken stand.
In dezelfde zitting werd besloten tot het
aangaan van een geldleening, groot 3000,
rentende 3l/2 a pari te plaatsen, welke
gelden noodig zgn voor den aanleg van een
keiweg over den Sfoofdjjk.
De heer 3. van Oost werd benoemd als op
zichter der gemeentewerken.
Een werkman uit Axel was Maandag
op eene weide onder de gemeente Westdorpe
aan het boomen rooien, waarbjj bg een val
lenden boom op het lichaam kreeg. Aan
schouders, armen en boenen zwaar gekneusd,
werd bg per rjjtuig naar zgn woning vervoerd.
Zgn toestand baart zorg.
A. W. te Koewacht, verdacht van
medeplichtigheid aan verschillende diefstallen
van kippen, werd Zondag door de politie
naar Axel gebracht en is van daar naar Mid
delburg getransporteerd.
ONDERWIJS
Het aantal candidaten voor het eerstvolgend
akte-examen in Zeeland bedraagt 66 nl. 38
mannelijke en 28 vrouweljjke.
Voor de nuttige handwerken zgn te Breda
nog geslaagd de dameB E. en Th. Ouwerkerk
te V li8aing en.
Tot hoofd der christelgke Bcbool van de
Confessioneele vereeniging te Domburg is
benoemd de heer F. A, Kopmels te Rotterdam.
[De Z.)
RECHTZAKEN.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden, DinBdag, zgn veroordeeld wegens
overtreding der drankwetnachtelijk buren
gerucht en wederspannigheidF. H„ 24 j.,
arbeider, Sas van Gent, tot f 1 b. s. 1 d. b.,
f3 b. s. 3 d. h. en f 5 b. s. 5 d. h.;
bedreiging met eenig misdrijf tegen het le
ven gericht: C. A. d. S.,20j., schippersknecht,
Ter neuzen, tot 3 w. gev. Btraf
beschadigingP. d'H., 23 j., schippersknecht,
Grauw, tot f 3 b. s. 3 d. h.; en
mishandelingG. G.", 23 j., visscher, Arne-
muiden, tot 3 m., en K. J. v. d. B.f 66 j.,
koopman, Middelburg (België), tot 7 d. gev.
3traf, en F. H., 52 j., schipper, Graauw, en E.
C. A., 22 j., kuiper, IJzendjjke, beiden tot
f 10 b. 8. 10 d. h., L. K., 23 j., djjkwerker,
Westkapelle, tot f5 b. s. 5 <3. b., en C. B.,
19 j., sohilderaknecht, en L. G., 19 j., koop
man, beiden Domburg, en L. S. W. v. S., 21 j.,
hvr. van H. W. C. S.. zonder beroep, Vlisain
gen, allen tot f 3 b. a. 3 4. h.
Allen in de kosten.
VrijgesprokenM. L,, 27 j., bierhuishouder,
Terneuzen, beklaagd van overtreding der
plaatselijke belasting.
Liberale Hieevereeniging
Kendracht maakt macht.
Onder voorzitterschap van den heer J. J.
H. Doorenbos vergaderden Maandagavond op
de bovenzaal van de sociëteit De Vergenoe
ging alhier de leden van bovengenoemde
kiesvereeniging.
De opkomst was niet bjjater grootbg den
aanvang der bjjeenkomst bevatte de presentie
lijst slechts 31 namen.
De notulen van het verhandelde in de vorige
vergadering werden gelezen en goedgekeurd.
Daarna herinnerde de voorzitter eraan dat
de vergadering sedert 12 Juni 1895 niet bjjeen
geweest is en dat de toestand op dit oogen-
blik nog van dien aard is dat er niets te doen
valt. Het is dezer dagen op verschillende
plaatsen gezegd: we zitten in de modder en
we kunnen schier niets doen.
Toch was het bestuur verplicht deze ver
gadering bjjeen te roepen, die als 't ware eene
voortzetting is van die van den 12en Juni, waar
op de richting besproken werd van het voor-
loopig programma, door de Liberale Unie vast
te stellen.
Het hervormingsprogramma is thans gereed
en op de kiesvereeniging rust nu de plicht
het te behandelen.
Om dat geleidelijk te kunnen doen heeft het
bestuur uitgezien naar iemand, die bereid was
om de zaak in te leiden, en bet is zoo geluk
kig geweest den heer Hem. Snjjders genegen
te vinden die taak op zich te nemen.
Hg gat daarna het woord aan den heer Snjjders.
Deze begon met te zeggen dat hg eerlgk
moest verklaren dat de politieke malaise, die
allerwege heerschende is, ook hem heeft aan
gegrepen en dat de warmte voor politiek op
dit oogenblik niet zoo groot is als misschien
wel gewenBcht mocht worden.
Spreker stelde zich niet voor eene inleiding
te geven. Hg heeft zich bereid verklaard om
als eerste woordvoerder op te treden en zal
daaraan gevolg geven.
De treurige gevolgen van de verwerping
van het kiesrecbtontwerp van den minister
Tak van. Poortvliet hebben zich doen gevoelen
zooals vooraf was voorspeld. Van 1894 af is
een tjjdvak van stilstand ingetreden. En het
na dien minister opgetreden hoofd van hel
kabinet is nog steeds bezig het tot stand komen
van een kieswet voor te bereiden. Het schjjnt
wel dat de Standaard geljjk had toen zy van
een >liedje van verlangen" gewaagde. Het
ministerie trad na de ontbinding in 1894 op
om de kiesrechtherziening tot stand te brengen
en ze is er nog niet.
Is het nu de tjjd om een hervormings
programma voor de liberale partjj te_behan
delen 1 vroeg spreker 'en hg antwoordde erop
dat hjj geloofde dat dit nu moeiljj k te ontgaan
is, al ontbreekt ons ook misschien de lust er
toe, en al zien velen niet het nut er
van in. Maar we moeten ons niet al te
zeer laten influenceeren door den toestand
van malaise op politiek gebiedwjj moeten
hopen dat de ziekte voorbjjgaande is; wjj
moeten den blik wat verder laten gaan en be
denken wat er gedaan moet worden als de
toestand beter wordt.
Is het actueel nu een programma te behan
delen Neen, zeggen sommigen, het kiesrecht
moet eerst van de baan, dan eerst is het tjjd
om een programma saam te stelles.
Spreker is die meening niet toegedaan; bg
meent dat het wel degelgk thans de tjjd daar
voor ia.
Het programma moet zgn een kleur beken
nen; de liberale partjj moet laten zien, wat zjj
wil aanbieden aan hen, die weldra het brevet
van politieke mondigheid zullen erlangen
het programma moet een baken zjjn voor hen,
die zich bg een der verschillende partgen
willen aansluiten.
Een program is vooral noodig voor de libe
rale partg, want deze is geheel gedes
organiseerd en spreker is het volmaakt eens
met de uitspraak der algemeene vergadering
der Liberate Unie van 22 Juni 1895, dat het
program moet kannen strekken tot vereenigings-
punt voor alle vooruitstrevende liberalenhet
moet leiding geven bjj de verkiezingen en mede
werken aan de vorming van een degeljjke
volksovertuiging omtrent de groote vraagstuk
ken van ons volksleven, opdat ook daardoor
die vraagstukken tot eene vreedzame, gezonde,
rechtvaardige en duurzame oplossing mogen
worden gebracht. Het is daarom zaak, den
tjjd van voorbereiding te gebruiken en, voor
ons zeiven zoowel als tegenover anderen, ons
gemeenschappelijk rekenschap te geven van
wat wjj willen.
Daarna het programma zelve besprekende,
verklaarde de beer Snjjders dat zgn oordeel
over de werkzaamheden der Liberale Unie
met betrekking tot het concept-programma niet
onverdeeld gunstig was. Hjj was bjj de ver-
schjjning er van teleurgesteld, niet omdat hg
niet tevreden was met hetgeen er in staat;
in substantie is hg dat wel; maar omdat hg
meent dat er niet in staat, wat er in had be-
hooren te zgn gegeven. Het program is wel
een werkprogramma voor eenigen tjjd maar
niet een van beginselen, want men mist er in
het vast fundament, dat zou kannen strekken
tot vereenigingspunt voor alle vrjjzinnige».
Het stuk is verder te lang, niet duidelgk
genoeg en voor velen onbegrjjpeljjk, wat te
meer klemt daar in de vorige vergadering is
aangedrongen op een kort programma.
Dat het stuk te lang is en de zinnen te
uitgebreid en onduidelijk toonde de heer Snjj
ders door voorbeelden aan, om er vervolgens
op te wjjzen dat veel van wat in het programma
staat door leden van andere partjjen, zoowel
antirevolutionnairen als katholieken of sociaal
democraten, zonder bezwaar kan worden on
derschreven.
Een specifiek vooruitstrevend »liberaal"
stempel op het programma ontbreekt.
Laat ons toch ophouden met allerlei hete
rogene elementen in onze partg, onder één
hoed, op te nemen.
Spreker had daarom gaarne gezien dat kort
uiteen was gezet wat de liberale partg wil,
dat verklaard was dat zjj een sociale hervor
mingspartij} wil zgn in het vervolg, al zal zg
bljjven front maken tegenover clericale eischeu
dat zjj vele beginselen, vroeger door haar aan
genomen, zal big ven handhaven doch, lettende
op de teekenen der tjjdea, krachtig langs de-
mocratischen weg zal trachten sociale hervor
mingen in het leven te roepen.
Zjj verklare onomwonden dat het bevorderen
van de grootst mogeljjke deelname van alle
kringen des volks aan de regeering door alge
meen kiesrecht haar einddoel iB al zal zg
voorloopig alleen kannen verkrjjgen wat de
grondwet toelaat.
Punt I van het ontwerp luidt
>De Liberale Unie handhaaft haar vroeger
standpunt ten aanzien van het k i e s r e c h t
zjj bljjft van meening, dat een regeling van
het kiesrecht niet moet worden beheerscht door
de vrees enkele ongeschikten op te nemen,
maar behoort uit te gaau van de gedachte dal
geen geBchikten mogen worden buitengesloten
en stelt daarom allereerst als eiech op haar
programma een zoo ruim mogeljjke uitbreiding
van het kiesrecht, zooalB die reeds herhaaldelijk
door haar is aangegeven."
Dit punt had spreker gaarne anders gefor
muleerd gezieneerstens omdat het te om
slachtig ia en tweedons omdat niet er op
gezinspeeld wordt op wat de Liberale Unie
zal doen, indien eene kiesrechthervorming tof
stand komt in den geest van het ontwerp-Yan
Houten. Zoo toch de uitbreiding niet finaal
is, moet de liberale partg opnieuw beginnen
den eisch te stellen tot finale uitbreiding al
of niet binnen de grenzen der grondwet.
Wat betreft punt II, waarin wordt medege
deeld wat van den wetgever ten aanzien van
de sociale vraagstukken verlangd
wordt, een van de belangrjjkste paragrafen
van het stuk, had spreker gaarne gezien dal
uiteengezet was welk sociaal politiek stand
punt tegenover dat der oude economische school
de liberale partjj wil innemen. Overigens
kon de beer Snjjders zicb met dat onderdeel
wel vereenigen.
Wat betreft de defensie en den per-
soonlgken dienst plicht meende spre
ker dat erkend dient te worden dat de fouten
der liberalen te dezen opzichte niet gering
zgn. Geen krachtige pogingen zgn, wat dep
persoonlijken dienstplicht betreft, van de zjjüp
der Liberale Unie aangewend nadat de wet-
Bergansias is ingetrokken. De desbetreffends
paragraaf in het programma is dan ook meer
eene uiting van platonische liefde en een
streven om er ook wat van te zeggen, dan de
verklaring van een ernstigeu wil om den
dienstplicht te krjjgen.
Hetgeen gezegd is van eene herziening der
armen wet, hetgeen hjj, wat de bedoeling
betreft, wel onderschrijven ban, had spreker
tooh gaarne meer gepreciseerd gezien, zoodat
meer bleek, in hoever de liberalen eischen dat
het Staatsplicht is de armenzorg te regelen
en dat men voor goed met het beginsel van
onze huidige koude armenwet wil breken.
Dus had spreker gaarne gezien dat aan
het programma ware voorafgegaan eene Bcherp
beljjnde omschrjjving van de beginselen, waar
naar de liberale partg wil handelen. Hjj zou
het eene groote verbetering vinden, indien
daaraan alsnog werd tegemoet gekomen, waar
door z. i. meer in overeenstemming bou ge
handeld worden met het besluit, dat de ver
gadering der Liberale Unie den 22 Juni 1895
heeft genomen.
Nadat de voorzitter den heer Sngders dank
had gezegd voor zjjne inleiding, opende hjj
d8 discussies over het programma.
Door den heer Elout werd daarvan ge
bruik gemaakt om te vragen, of de verschil
lende paragrafen in stemming zouden komen<
waarop de voorzitter antwoordde dat dit niet
in de bedoeling van het bestuur lag, tenzjj
iemand een of ander punt in stemming mocht
willen brengen.
De heer Elout zeide daarop dat hg niet
gaarne het geheele programma, zooals het
daar ligt, zou willen onderschrijven en wees
erop dat, wanneer men een kiesrecht naar 't
democratisch beginsel wil, men dan algemeen
stemrecht moet voorstaan. Dat punt zou bjj
stemming kunnen uitgemaakt worden.
De heer Snjjders wees erop dat stemming
over onderdeelen niet noodig was, wjjl toch
aan bet bestuur der %$b$rale Unieeen resumé
zal worden gezonden van hetgeen hier is in
het midden gebracht.
De heer Doorenbos verklaarde geen tegen
stander te wezen van algemeen stemrecht
hg zou wel met het vragen daarvan mee bun
nen gaan, doch bg geloofde nu den tjjd daar
voor niet geschikt. Beter ware het dan op
grondwetsherziening aan te dringen, want
zonder deze is algemeen stemrecht toch niet
te krjjgen.
De heer L. A. E. van der Ley wenschte aan
den heer mr Fokker, als bestuurslid der Libe
rate Unie, eene inlichting te vragen over eene
uitdrukking in het hervormingsprogramma,
nl. deze: »Ter behartiging van de ontwikke
ling van landbouw, veeteelt, han
del en njjverheid behoort handhaving
van het vrjjhandelsstelsel op den voorgrond
te staan". Is dit punt, vroeg hg, inderdaad
wel geschikt om voor te komen op het pro
gramma eener politieke vooruitstrevende partg
Is het vraagstuk van vrjj handel of protectie
wel van politiek belang? Naar 't spreker
voorkomt nietbeter ware het z. i. geweest,
wanneer men deze clausule had weggelaten.
De beer mr E. Fokker meende, in antwoord
aan den iaatston spreker, te kunnen zeggen
dat de bedoeling met deze paragraaf was een
duideljjk bewjjs te geven dat een partg, die
zich beweegt in de maatschappij en op een
gegeven oogenblik vraagt wat wenscheljjk is,
in zgn daden veelal bepaald wordt door de
houding zjjner tegenpartjj, Door de aan ons
tegenoverleggende partg wordt steeds met
volharding aangedrongen op bescherming en
nu meende men onoprecht te zgn, indien men
geen rekenschap gaf en in deze geen kleur
bekende.
Wat verder betreft het door de heeren
Sngders en Elout aangevoerde omtrent de eerste
zinsnede van het programma, daarover is het
bestuur der Liberale Unie reeds meermalen
elders en nu ook hier hard gevallen, doch de
heer Fokker is nog niet overtuigd, dat het
geen in die zinsnede is neergeschreven zoo
weinig zeggend, zoo schraal is en dat hetgeen
daar staat had vervangen moeten worden door
een zeer geprononceerd positie kiezen.
Hjj verklaarde het ook niet eens te zgn met
hen, die finale uitbreiding van het kiesrecht
vragen, omlat het de vraag is, hoe de nieuwe
kieswet er op het papier uit zal zien als zg
aangenomen is en hoe zjj in de praktjjk zal
bljjken te werken. Nu is, naar spreker meende,
niet te zeggen wat noodig is en wenschelgk
in dit opzicht. Als de kieswet gereed is, dan
eerst kan bljjken, of het misschien niet noodig is
op grondwetsherziening aan te dringen. De
nieuwe kieBwet kan mee en tegenvallen.
Wat het algemeen stemrecht betreft ge
loofde spreker niet dat dit op het onderhavige
programma op zgn plaats zgn zouwanneer
dit toch voorop stond kon al het andere ge
voegelijk weggelaten worden. Maar er is meer;
wat verstaat men onder algemeen kiesrecht
Ook omtrent deze vraag bestaat heel wat ver-
sohil van gevoelen. Bovendien door dat in bet
programma op te nemen zou men in conflict
komen met het beBluit van de algemeene ver
gadering der Liberale Unie van 22 Juni, waar
op goedgevonden is te bljjven op den bodem
der tegenwoordige grondwet.
De heer Sngders heeft beweerd dat aan het
programma een voornaam punt ontbrak, een
verklaring van het beginsel. Dat die er niet
in staat geeft de heer Fokker toe, maar dat
die eraan ontbreekt beBtrjjdt hjj'; het is geen
programma van beginsel maar een hervor
mingsprogramma. Men heeft geen program
van beginselen gewenscht, want dan zou het
er heel anders hebben uitgezien dan nu het
geval is.
Na nog de breedsprakigheid van het pro
gram verdedigd te hebben, wees de heer Fok
ker er op dat, wat betreft hetgeen omtrent de
defensie en den algemeen en dienstplicht gezegd
is, dit het onafwijsbaar gevolg is van den loop
der algemeene politieke verhoudingen na het
verwerpen der wet-Bergansius. Toen is die
kwestie op den achtergrond geschoven en het
was een uitgemaakte zaak dat er bg de ver
schillende politieke partgen geen gedachte aan
was eene hervorming van het leger tot stand
te brengen voor het kiesrecht geregeld was.
De heer Elout dankte den heer Fokker voor
de ontvangen inlichtingen, doch verklaarde
zich daardoor nog niet overtuigd Hg achtte
het beter ten halve gekeerd dan ten beele
gedwaald en de wet Van Houten is slecht, dat
weet de heer Fokker nog beter dan hjj, omdat
zg gebaseerd is op den census, alzoo op een
immoreelen en onbillyken grondslag.
Verder wees de heer Elout op de zinsnede
betrefekeljjk de koloniale politiek, waar wordt
gesproken van eene milde en vooruitziende
politiek bg de bevordering der vrjje ontwik
keling van de particuliere njjverbeid.
Spreker verklaarde niet te weten, wat onder
vooruitziende politiek verstaan worden moet,
om in de tweede plaats aan te toonen dat de
clausule omtrent bevordering der vrjje ontwik
keling der particuliere njjverheid onnoodig is,
aangezien die bevordering reeds wordt voor
geschreven bjj art. 53 6 van het regeerings-
reglement voor N.-I.
De heer Sngders geloofde dat het versohil
in opvatting, dat bestaat tusscben hem en den
heer Fokker, over den vorm en de redaotie
van het program, geen zaak is om daarover
lang te debatteeren, wjjl het een kwestie is
van persoonlijke opinie.
In den breede zette hg uiteen dat het pro
gramma omslachtig is en minder geschikt voor
het gewoon publiek en dat voor dit doel een
korte uiteenzetting meer pakken zou.
Aan den heer Fokker, die zeide dat het
programma er niet een is van beginselen,
vroeg bg wat het dan beteekenen moet. Uit
de toelichting, op de laatste vergadering der
Liberale Unie door den voorzitter enz. ge
geven, bljjkt wel degeljjk dat toen een program
van beginselen beloofd is. Thans geeft het
bestuur der Liberale Unie minder dan de
motie van 22 Juni 1895 doet verwachten. Het
woord sdemocratisoh" staat er niet eens meer
in en van >bevoorrecbting van kapitaal" wordt
niet meer gerept. Bg bleet bg zgn gevoelen dat
een scherpe omljjning van beginselen aan het
hervormingsprogramma had dienen vooraf te
gaan.
De heer Sngders geloofde niet dat de wet
van den heer Van Houten medevallen zaldoor
samenkoppeling van kiesrecht en belasting is
het onmogeljjk tot eene finale uitbreiding van
het kiesrecht te komen en zoo de kieswet die
niet geeft, dan zal de liberale party daarvoor
toch moeten big ven strjjden.
De heer Fokker repliceerde hierop nog; bg
toonde aan welke opdracht de algemeene ver
gadering der Liberale Unie het bestuur deed
en wees erop dat men dit programma niet
verwarren moet met een verkiezingsmanifest
het verschil daartusschen is hemelsbreed.
De heer A. de Haas vroeg wat men zich
voorstelt te doen als het programma vastgesteld
is. Wanneer men dat onder de menschen wil
brengen, dan mag er wel iemand aangesteld
worden om het in korte, klare, duideljjke
zinnen over te zette», want zooals 't nu is,
is volgens sprekers meening veel te inge
wikkeld.
De heer De Vulder van Noorden verklaarde
zich zeer goed te kunnen vereenigen met de
redactie van de paragraaf, die op de koloniale
politiek betrekking heeft. Hjj zette uiteen,
hoe het regeeringsreglement van 1854 tot stand
is gekomen om, toegevende dat daarin zeer
milde bepalingen zgn opgenomen ten aanzien
van het cultuurstelsel, erop te wjjzen dat de
toepassing dier beginselen eigenljjk de kwestie
is. Als de liberale partg zich uitspreekt voor
een milde toepassing is dat daarom van belang.
De heer Henri Tak verklaarde volstrekt de
bezwaren niet te deelen, door de heeren Sngders
en De Haas tegen de redactie van het programma
ingebracht. Hem dunkt dat uit dat program
soo duidelgk de beginselen bljjken dat hjj niet
begrjjpt, hoe men die nader of beter omschre
ven had willen zien. Men spreekt van breed
voerigheid maar alle punten zgn, naar zgu
gevoelen, goed voor ieder verstaanbaar en
positief, terwgl zg, waar noodig, nog meteen
enkel woord worden toegelicht. Bg kon niet
meegaan met hes, die van oordeel zgn dat
dit programma Ijjdt aan onduidelijkheid, dat
het weinig preciseert en omslachtig is.
De heer Doorenbos, de voorzitter, was van
oordeel dat het bestuur der Unie bg de samen
stelling van punt 1 van het programma meer
de liberale beginselen, zooalB die in de ver
gadering der Liberale Unie zgn uitgesproken,
op den voorgrond had kunnen stellen en hjj
had ook liever gezien dat het kiesreoht niet
meer werd samengekoppeld aan eenige belas
ting.
Stemming over het programma achtte de
voorzitter niet noodigaan het bestuur der
Liberale Unie zal van het gevoelen der ver
gadering mededeeling gedaan worden en op
een volgende bjjeenkomst der kiesvereeniging
die zal gehouden worden vóór de algemeene
vergadering van Mei zullen afgevaardigden
naar bedoelde bg eenkomst gekozen worden.
Na nog eenige opmerking van ondergeschikt
belang werd de vergadering gesloten.
Knnst en Letteren.
Naar wjj vernemen is de ongesteldheid
van den heer Willem van Zuylen weêr ge
weken en treedt hg deze week te Aardenburg
op. Van daar gaat hg naar Gent, om voor
drachten te houden, en vervolgens zet hjj zgn
tournee door Zeeland voort.
Voor het vieren van het jubiló van den
decorschilder Jan Maandag, heeft zicb een
feestcommissie gevormd, bestaande uit Louis
Bouwmeester, Van Zujjlen, J. H. Róssing, Joh.
Braakensiek, N. van Harpen, Job. M. Orelio,
Désiré Pauwels, L. H. Chriapjjn, E. W. de Jong,
J. Timmer, A. Rejjding en J. C. de Goojjer.
De zangwedstrjjd van werklieden-ver-
eenigingen, door Amphion te Rotterdam uit
geschreven, zal plaats hebben Zaterdag 18
April a. s. Het verplichte koor is gecompo
neerd door den heer Lyaen uit Middelburg en
is getiteld Wees man.
Onder de wecken, die in den La&tsten tjjd
het licht zagen en een buitengewoon succes
Ondervonden, mag zonder twjjfel genoemd
worden dat van Stanley en JephsonIn
Afrika"s donkere Wildernissenwaarin de
lezer met woord en beeld verplaatst wordtin
het zwarte werelddeel en daar met de moedige
ontdekkingsreizigers allerlei merkwaardige
tochten maakt en avonturen en ontmoetingen
heeft.
De eerste uitgave van dit plaatwerk bleef
door den betrekkelgk hoogen prjja nog buiten
veler bereiktotdat de beeren Gebrs E. k M,
Oohen, de welbekende uitgevers van goed-
koope boeken te Arnhem en Ngmegen, zich
bejj verden om weldra een goedkoope editie
ervan in den handel te brengen.
Zg bieden nu de gelegenheid om dit werk,
aantrekkelijk en boeiend geschreven, belang-
rjjk van inhoud en uitstekend van uitvoering,
voor een bagatel in eigendom te verkrjjgen
door het uit te geven in afleveringen van 7
..vel druks, imperiaal formaat, tegen den prjjB
van 0.25 per aflevering terwgl het in 30
afleveringen compleet zal zjjn.
Het werk wordt uitgegeven geheel volledig
en met dezelfde platen, portretten en kaarten
als de eerste uitgaaf en bovendien is er nog
een effectenverloting aan verbonden, waaraan
de duizend eerste inteekenaren gratis kunnen
deelnemen.
Voor dat pakkend aanbod zie men naderde
in dit nommer voorkomende advertentie.
De tweede-luitenant P. B, Weehuizen, te
Bergen op Zoom in garnizoen, is overgeplaatst
bjj het 8e regiment infanterie te Assen.
Te Dordrecht overleed op 60jarigen ouder
dom mr. De Swart, sedert 1870 secretaris dier
gemeente.
Na het overljjden van den generaal Van
der Schrieck is de heer J. H. Donner, afge
vaardigde voor het district Katwjjk, het oudBte
lid in jaren der Tweede kamer.
In de Verlengde Jacob van Lennepstraat
te Nieuwer-Amstel is door middel van binnen-
en buitenbraak, tjjdens de bewoners afwezig
waren, een blikken trommel ontvreemd, be
vattende een belangrjjk bedrag aan geld be
nevens vele kostbaarheden.
Te Amsterdam is een opperman van een
steiger gevallen en dood opgenomen.
Aldaar is in het stadsbestedelingenhuis een
kind van het manneljjke geslacht, ongeveer 4
maanden oud, opgenomen, dat op een stoep is
gevonden. In een bovenhuis aan de Marnix-
straat in die gemeente hebben inbrekers, ter
wgl de bewoners afwezig waren, hun slag ge
slagen. O. a. is een bedrag van f 70 vermist.
Te Kaatsheuvel heeft brand gewoed in
een bouwmanswoning. Deze werd geheel in de
aBch gelegd en drie runderen en een paard
kwamen in de vlammen om.
Door polderwerkers in den polder Donker-
sloot, te Ridderkerk, is bg het uitgraven van
een greppel, in de griend langs de haven ge
vonden het geraamte van een menBch. Naar
de gaafheid van schedel en beenderen te oor
