MIDDELBlIIiGSCHE COURANT. N°. 51 139s Jaargang. 1896. Zaterdag 29 Februari. FEUILLETON. De dertiende gast. Deze conrant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p.,/ 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer. Middelburg 28 Febr. 8 u. vm. 36 gr., m. 12 u, 40 gr., av. 4 u. 40 gr. F. Verw. W. wind. Advertentiën voor bet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór éém uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer 20 cent, Reclames 40 eent per regel, Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te ZierikzeeA. C. de Hooij, te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen. Middelburg 28 Februari. Wiel» nieuws ondesr de zon. Dezer dagen opperde de Standaard een idee, dat door velschillende organen werd be sproken maar door ons reeds dadel jjk als iets onmogelijks werd beschouwd. Het bljjkt dan ook dat het al zeer weinig sympathie wekt en bjjna algemeen als onuit voerbaar wordt beschouwd; maar tevens dat het volstrekt niet nieuw is. Het idee kwam hierop neer. Men weet dat algemeene samenwerking van alle werklieden door velen, waaronder ook WÜ> gaarne gewenscht als eenig middel om hun positie, zoo noodig, te verbeteren groo- tendeels afstuit op den invloed van godsdienst verschil, van geestelijke leiders, enopdejjdel- heid van sommige personen, van wie elk zoo gaarne zjjne eigen kudde heeft, waarover bp gezag ban uitoefenen. Sedert Heldt met zjjn Algemeen Nederland- schen werkliedenverbond begon, zjjn er aller lei werkliedenvereenigingen ontstaan, die een beletsel zjjn geworden voor een gezond, krachtig leven van genoemden bond. Dit begint bljjkbaar de Standaardin te zien. En nu streeft het blad weêr naar aaneen sluiting, mitB toch het verband tusschen geloof, kerk en den werkman bljjve bestaan. >Calvinistisohe werklieden, Roomsche werk lieden, liberale werklieden en socialistische werklieden zjjn in menig opzicht een geheel verschillend slag van menschen, die niet dan zeer moeieljjk iets saftm op touw zetten of voleinden kunnen. >Hoe ter wereld toch zou een Calvinist of een Roomsche ooit de stelling kunnen onderschre ven, dat zjjn zedeljjke. belangen te bevorderen zjjn, afgezien van godsdienstige richting?" Algeheele, algemeene samenwerking en aan eensluiting van werklieden van verschillende godsdienstige en politieke kleur acht de Stan daard dus niet mogeljjk. Maar vraagt zjjn redactie kan men daarom niet samenwer ken, »en zulks liefst in éen gilde of corps en onder éen statuut, voor wat de vakbelangen en de verhouding tot de patroons aangaat?" jDe Standaard meent, dat dit zeer wel kan en ook wenscheljjt is. Vooral tegenover de patroons moesten zulke corpsen staan, terwjjl de onderscheidene groe pen voor allerlei andere belangen zich bonden bljjven vereenigen in Patrimonium, in St Eduardus, in de liberale en in de socialistische Bonden, die dan natuurljjk onder eigen wim pel zouden varen. Dat was een kosteljjk idee volgens sommigen; die onzes inziens veel op den klank afgingen. Anderen schudden, na de zaak wat van na derbij f® hebben bekeken, bedenkelijk het hoofd; Patrimonium vond het schijnbaar niet zoo mooide Tijd achtte het volstrekt niet goed en gevaarljjk tevens, en daaruit bleek al voldoende dat er van zoo iets toch niets bomen kon. Het Volksdagblad vroeg nu eenigen bekenden >mannen in de werkliedenbeweging" hun mee ning over zulk een plan. De tot heden ingekomen antwoorden bewjj- zen dat men van het idee, hoe goed op zich zelf, weinig practisch nut wacht, en zich er Uit het Engelsch. van ANNA DRURY. HOOFDSTUK IV. >Juist bjj tjjds," zei Vivian. >Toen ik langs het raam kwam, was mjjnheer juist bezig te probeeren, welke Bleutel op vaders bureau paste. Houd hem vast, dan ga ik politie balen." »Ik zweer u, mjjnbeer Vivian", stamelde de gevangene, »ik ben niet zooals gjj denkt, een gewone dief mjjn eenig oogmerk was, bewjjzen te brjjgen voor een rechtmatige zaak, op mjjn heilig eerewoord maar ik geef toe, dat ik verkeerd deeden als ge het nu ditmaal door de vingers wildet zien ge zult niet zoo hardvochtig zpn tegen een armen man, mjjnheer Vivian, ge weet niet, hoe spoedig gp zelf bljj zult wezen op vrjje voeten te zjjnl" >Ik geloof werkeljjk dat het Darker is. Geen wonder, dat hp precies weet in wat ▼oor moeilijkheden hp komt, wanneer bjj als inbreker gevangen genomen wordt. Ik vrees, mjjn waarde vriend, dat ge u eerst zult moe ten onderwerpen aan het oordeel van mjjn ▼ader." over verbaast dat het uitgaat van de Standaard. De redacteur van Ons Vakbelang, E. J. de Groot, slaat vooral den spjjker op den kop. Hjj noemt het idee eenvoudig »gestolen copjj." Het ia een oud plan, waartegen vroeger dr Kuyper te velde trok. »Ruim twaalf jaren, waarin 2 jaren van moedeloosheid, i.eem ik nu zoo wat deel aan 't vereenigïngsleven, en bjj 't begin van die twaalf jaren behoorde de in 1896 door dr Kuyper aangegeven wjjze van vereenigen al tot de reeds veel besproken onderwerpen. Maar toen was dit denkbeeld uit den booze. Het is echter nog lang geen twaalf jaren geleden, dat juiBt van dien kant dit denkbeeld het hevigst bestreden werd. Er moesten religieuse vakvereenigingen opgericht worden, want de vrome kudde werklieden bedierven maar onder die mannen, die vertelden, dat een christen, jood, katholiek, atheïst enz. allen een zelfde maag hadden, die met dezelfde middelen ge vuld moest worden. Die mannen werden be streden en alle middelen verder ter hand ge nomen om de religieuse vakvereenigingen op te richten. »Religieuse vakvereenigingen! Wie lacht.er niet bjj het noemen van zoo'n naam. Wat toch heeft mjjn religie uit te staan met de zuigpomp van een patroon? Welk belang heb ben werklieden er bjj of ze door een protes tant, katholiek, jood of vrijdenker worden tekort gedaan? Ze worden door allen tekort gedaan, ja, dikwpls maakt juist een geloovig patroon een zeer ongunstig figuur. Die meening staaft De Groot door voorbeel den om dan te vervolgen »Het valt niet te ontkennen, dat dr Kuyper wel eens een goed inzicht heeft in arbeiders zaken, maar daarom ook juist moest men van hem verwachten, dat bjj in geen enkel opzicht de arbeiders verdeeld zoekt te maken. En toch, al die protestante uafc-vereenigingen, onder-afdeelingen van Patrimonium, hebben veelal hun ontstaan te danken aan 'tgeschrpf in de StandaardEn thans, nu dr Kuyper in gaat zien', dat ook in die vakvereenigingen de strjjd om 't bestaan hard valtnu bjj bljjk baar ziet, dat 't hanteeren van een zethaak totaal niets uit te staan heeit met 't geloof bjj bemerkt, dat de magen van de vrome schare zich absoluut niet storen aan 't Heilig Woord, ja, nu zal hjj een poging doen om weer tot elkaar te brengen, wat bjj zoo han dig heeft helpen scheiden. •Of het hem gelukken zal Ik weet 't niet', maar ik twpfel er sterk aan. Misschien is 't wel een beetje oneerbiedig van mjj uitgedrukt, maar de zaken staan thans zoo, dat de ordon- antiën Gods tegenwoordig tamelpk wjjdloopig zjjn. Ieder heeft die zoo wat op zjjn manier. Ik geloof dat de ordonnantiën Gods van dr. Kuyper weer een groot verschil maken bp die van Kater en zoo krpgen langzamerhand al die onderafdeelingen hun ordonnantiën Gods. •Het zal dan ook een groot werk wezen om die vrome kudde werklieden de ordonnantiën Gods weer zoo te laten uitleggen, dat 't niet in strjjd daarmee of in strjjd met 't Heilig Woord geacht wordt, om met alle werklieden men te werken en te veroveren wat noodig om als mensch te kunnen leven." Hoe gaarne de schrpver het ook zou wen- schen, hjj acht die aaneensluiting onmogelpk. Men stelle maar een puntdat van vergaderen op Zondag; den eenigen dag voor de werklui »Niet van avond, mjjnheer Courtland," zeide Ronald. >ïïw vader is ongesteld plotseling ziek geworden, en hjj mag geen enkel geluid hooren, dat hem weder eenigszins bon opwinden. Indien ge de zaak aan mjj wilt toevertrouwen, zal ik zorgen dat deze kerel het huis terstond verlaat en u geen last meer veroorzaakt. Ik weet, dat bjj gedwee met mjj zal medegaan indien hjj het niet doet, sla ik er op »Wat zjjn de koloniën toch een uitkomstl" sprak "Vivian. »Zeker, neem hem mede, maar vertrouw hem niet verder dan ge hem zien kunt, want hp is zoo glad als een aal. Ik dacht al, dat mjjn vader iets mankeerde; de dokter beloofde eens aan te bomen. Misschien heeft deze vent het hem lastig gemaakt? Als dat het geval is De gevangene betuigde zjjn onschuld, en beloofde op zgn eerewoovd geen geluid, te zullen geven vóór zjj geheel buiten het gehoor warenen Ronald zorgde dat bjj zjjn woord hield. >Ja, ge moogt nu zeggen, wat ge wilt, lieve kind," zeide tante Christine, langzaam haar thee opdrinkende. Zjj kwam altjjd per rjjtuig naar de Limes," en was dezen Maan dagmiddag een uur later dan gewoonljjk ge komen, hetgeen in hare oogen een groot ver zuim was. »Natuurljjk, gjj jongelieden gaat met aw tpd mede, en zoudt de wereld gaarne om zonder verlet saam te komen. Daartegen zal dadeljjk verzet komen van de zjjde der Patrimonium-mnniaen en andere. Hoe waar het ook moge zjjn, zooals het kamerlid Heldt schrjjft dat het verdeelen der vakgenooten in onderscheidene groepjes, niets en niemand méér benadeelt dan hen zelf en dat niets méér? de zoozeer noodige vakorganisatie in den weg staat verbetering zal er niet kunnen komen, en van éen corporatie zal eerst dan sprake kunnen zjjn, wanneer de redacteur van de MeubelmakerW. P. Brpnen Jr merkt het zoo juist op de ar beiders zelfstandig gaan denken, zei ven de handen aan de ploeg slaan, en de vraag of dit of dat hun belang is niet meer eerst voor leggen aan »geestelpke" of andere adviseurs bevelvoerders, doch deze aelf beantwoorden, daarbjj rekening houdende alléén met hun belang. Wjj beschouwen dan ook het plannetje van dr Kuyper als vrjj wel onuitvoerbaar. Het geheel kenmerkt eenvoudig de taktiek van dezen leider die, met voorbjj zien van vroeger geuite meeningen, altjjd weêr wat anders wil. Nu hjj zelf bemerkt dat de door hem teweeggebrachte scheiding ten nadeele der werklieden is, zint bjj op een nieuw middel om dat nadeel weer goed te maken. Gelukkig is hjj in zjjne keuze niet. Niet alleen dat het door hem aangegevene niet nieuw is, het brengt hem in tegenspraak met zjjn verleden en levert het bewjjs dat van kerbeljjbe mannen het ware licht niet ban opgaan om de arbeiders in betere positie te brengen. Die mannen en hun leer staan samenwerking in den weg. in de tweede klasse te brengen. Tot de tweede klasse behooren de overige schepelin gen. Aan dezen wordt het passagieren in beperkter mate verleend. In vreemde havens wordt in den regel alleen aan de eerste klasse vergunning om te passagieren gegeven. Aan de schepelingen, die den leeftpd van 20 jaren nog niet hebben bereikt, zal, n»ar gelang van leeftpd, ontwikkeling en gedrag, slechts van des avonds 8 tot 10 uur vergun ning gegeven worden om aan den wal te gaan. Het is ons gebleken, schrpft het Hbld., dat er bjj verschillende personen onzekerheid be staat omtrent de maatregelen die op 2 Maart a. s. ten gevolge der conversie der 3'/s pCt. in 3 pCt. rentegevende nationale schuld door de houderB van schuldbekentenissen en certi ficaten moeten genomen worden. Voor deze beide soorten bestaat verschil in de behandeling. De certificaten worden aè. 1 Maart a. s. ingeleverd bjj de administratie kantoren, die ze hebben uitgegeven, en, na afstempeling, met een nieuw oouponblad terug gegeven aan de houders. Daarentegen worden de schuldbekentenissen bjj het agentschap van het ministerie van financiën verwisseld tegen 3 pCt's schuld bekentenissen, zoodra deze laatste verkrpgbaar zu'len zjjn, vermoedeljjk tegen 1 Mei e. k. Slechts wanneer de houder zjjn bezit tusschen 1 Maart en 1 Mei verkoopt, ban hjj zjjne schuldbekentenissen bjj genoemd agentschap doen afstempelen ten bewpze dat daarop 1/a pCt. commissie is opgevraagd, daar deze com missie anders aan den nieuwen eigenaar ten goede zou komen. ijj bon. besluit zjjn nieuwe voorschriften vastgesteld betreffende het passagieren van marine8chepelingen. Hierdoor zullen zjj in twee klassen worden verdeeld, In de eerste klasse worden opgenomen zjj, die in het bezit zjjn van het certificaat van goed gedrag; machinisten en onderofficieren van hoogeren graad dan korporaal, behooren mede tot de eerste klasse, tenzjj het noodig wordt geoor deeld hen uithoofde van minder goed gedrag ondersteboven of binnenstebuiten willen keeren; ge wilt medestemmen in verkiezingen, en zitting hebben in het parlement, en advocaat, notaris of ontvanger zpn, of anders doctor of dentiste nu er zou wat van terecht komen, indien ge dat waart maar je brengt mij niet van het idéé af, dat Bank Holidays (Beurs-vacantiedagen) nu eenmaal de onzin nigste instellingen zjjn, die de menschelpke gekheid heeft uitgevonden. Indien de com missarissen en directeuren der Engelsche Bank bun klerken en ondergeschikten, die inderdaad hard werken, een dag vrjjaf willen geven, moeten zjj dat zelf weten, maar waarom willen zjj ons ook iets dergel jjks voorschrpven Wan neer ge eerst eens een en twintig jaar ouder ;jjt, zult gjj de verkeerde gevolgen hiervan oojr inzien!" Het was een feit, dat tante Christine meer blafte dan beet, maar men moest haar laten uitblaffen, anders begon zjj van voren af aan, Haar verbittering tegen de Bank-Holidays steeg ten top door het gedrag van haar geliefkoos- den koetsier, dien zjj reeds veertien dagen geleden beBteld had, en die haar nu met opzet aan de genade van een ander overge laten had, wiens wagen den geheelen weg over rammelde en schudde en wiens beide paarden met elkander slechts drie behoorljjke pooten hadden. Nu maar als Job Smither een volgenden keer wederom zpn huur niet bon betalen en zjjn vronw bjj haar kwam klagen Bjj kon. besluit: is tegen 1 Maart benoemd tot referendaris bp den Raad van State mr. W. L. baron de Vos van Steenwpk, commies van Staat bjj dien Raad tegen 1 Mei benoemd tot directeur van het postkantoor te Eindhoven H. Arntzenius, thans in geljjke betrekking te Voorschoten; jn bjj het departement van waterstaat, handel en njjverheid, met ingang van 1 April 1896, benoemd tot commies de adjunct-com mies F. H. de Monté Verloren, tot adjunct commies de eerste-klerk J. de Blaauw is de met verlof hier te lande aanwezige kapitein der artillerie van het leger in Ne- derlandsch-Indië J. Doper, ter zake van lichaamsgebreken, niet ontstaan in en door den dienst, met ingang van 1 Mei 1896, eervol uit den militairen dienst ontslagen, met toe kenning van pensioen ia A. van Meerten benoemd en aangesteld tot militair apotheker der 2e klasse bjj het personeel van den geneeskundigen dienst van het leger in Nederlandsch-Indiëen is (her)benoemd, tegen 15 Maart, tot bur gemeester van Zaandpk P. K. P. J. van Sloten. De Staats-courant van heden bevat de sta tuten der Vereeniging van huiseigenaren Vereeniging tot behartiging van de belangen der huisgezinnen in Nederland, te Amsterdam, waarvan wjj in een vorig nommer in 't kort melding maakten. Het wetsontwerp tot bekrachtiging eener wpziging van eene provinciale heffing in Zee land, heeft bjj het afdeelingsonderzoek in de Tweede kamer tot geeue bedenkingen aanleiding gegeven. DIT STAD EN PROVINCIE Bjj kon. besluit zpn, zooals in ons vorig nommer nog groo- tendeels is gemeld, benoemd (of liever herbe noemd) tot burgemeester van Aagtekerbe J. Peperen tot burgemeester van St. K r u i s, mr P. C. J. Henneqnin en is aan J. A. Fokker, op zpn daartoe gedaan verzoek, met ingang van 1 Maart 1896, eervol ontslag verleend als ban ton rechter-plaats ver vanger in het kanton Tholen. De leeszaal van Ons Huis, steeds zoo aantrekkelijk voor wie haar kennen leerden, zal Zaterdagavond zeker goed gevuld zpn door hen, die de bespreking willen volgen over arbeidsduur, naar aanleiding van in devraag- bus gedane vragen. De heer mr E. Fokker, een bevoegd des kundige zooals men weet, zal de bespreking inleiden. De heer mr J. H. C. Busing, secretaris der gemeente Ylissingen, is door burg. en weenen, moesten zjj maar eens probeeren, wat de directeuren der Bank doen wilden om hen te helpen. Van haar zouden zjj zelfs geen kwartje krpgen. »En nu eens over de ziekte van uw vader Uw grootmoeder zeide, dat hp een flauwte had gehad, en dat hjj te veel gewerkt had. Maar ge gelooft dat hjj beter wordt?" Ja, Sabina kon gunstige tgding geven, Hjj had een zeer rustigen Zondag doorge bracht, bjjna voortdurend Blapende; en doctor Warton sprak de hoop uit, dat hp misschien aan tafel zou bunnen bomenzjj hadden eerst iedereen willen afzeggen, maar zjj vond dit zóó naar, dat zjj het beter hadden gevonden daar niet langer over te spreken. En op het verzoek harer tante, noemde zjj de namen der gasten. >Ib vind het altjjd prettig den dominéé te ontmoeten, maar het zal mjj moeite boste» beleefd tegen die meisjes te zpn, want zjj trachten iedereen wjjs te maken, dat hjj haar in alles beknibbelt. Haar hoogste wensch is een huwelpk, omdat zjj dan alles kunnen doen wat zjj willen, dat denken zjj tenminste; nu, ik benjjd die echtgenooten niet. En lieve bind", tante Christine sprak met een lichte aarzeling, »ik vermoed, hoewel ge thans meer derjarig zjjt, dat mjjn arme broer nog niet in staat is geweest, uitbeering aan u beiden te doen?" >Ja, tante, alles was blaar en mjjnheer en weth. van Amsterdam benoemd tot commies aan de afdeeling financiën der gemeente secretarie. Op de Woensdag onder Nieuw- en StJoosland gehouden veiling van een boereninspan in den Byleveldspolden werden hooge prjjzen voor vee besteed; zoo word een landbouw raerriepaard verkocht voor den kapitalen prjjs van f 500. Het ia een afstam meling van den stamhengst Marnix. Uit Goes schrpft men ons: Donderdagavond werd door den heer P. E. Huet een spreekbeurt vervuld in eene verga dering van ons departement der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, die ook voor niet- leden toegankeljjk was tegen betaling van entrée. De opkomst was bevredigend. De heer Huet schetste in zpn lezing De Transvaal en de Transvalers, de grondge- steldheid van het land met zpn bergen en dalen, zpn rotsen en rotskloven, alsmede zpn eindelooze vale vlakte». Volgens hem leende bodem, daar die van steenachtigen aard is, zioh niet bjjzonder voor akkerbouw. Alleen de maïs groeit er welig, doch overigens waren er weinig gewassen, die den arbeid loonden. Graslanden, goede graslanden zpn er zeldzaam. Van de Boers vertelde bjj weinig voortref- feljjks. Hjj noemde hen groot en goed, doch groot van lichaamsbouw en goed als gal gast heer. Maar overigens teekende bjj ben als traag, achterdochtig en in de hoogste mate onbetrouwbaar bjj hun plechtigste verzekerin gen en heiligste beweringen. Dit zou men zeker niet zoo verwachten van zulke bjjbelsche lieden als de Transvalers. Alleen prees hjj hun onversaagdheid als zjj ten strjjde trekken. Als een staaltje van hun ongevoeligheid en wreedheid haalde spreker een ljjfstraffaljjke rechtspleging aan, waarbjj het echt middel- eeuwsch toeging. De tegenwoordige president Paul Kruger bevordert zooveel mogeljjk de beschaving en stelt zich in de weer om den Hollanders, die bjj de Boers klang niet hoog aangeschreven staan, de hand boven het hoofd te honden. Het emigreeren naar Transvaal kan de heer Huet alleen aanraden aan lieden, die grondig een ambacht verstaan of die als gouvernements- onderwpzer er heen bunnen gaan, doch niet als boeren-onderwpzer een alles behalve begeerlpb baantje. Bjj wjjlen wordt de >boeren- meester" gerequireerd om OBsen te helpen vangen. Ten slotte werden de goudvelden geschetst, zooals zjj door de goudzoekers worden geëx ploiteerd en ontgonnen. Volgens spreker leveren die velden niet zulke enorme masBa's goud op als wel eens gemeend werd. Als de maat schappijen 10 uitkeeren aan de aandeel houders is het al mooi. De Transvaalsche republiek is evenwel daardoor er boven op gekomen. Aangaande de laatste onlusten had de heer Huet niets anders dan lof voor Paul Kruger en zpn dappere strpders en bjj laakte ten zeerste den aanval van Jameson, doch volgens zpn gevoelen gunnen toch de Transvalers ook aan de uitlanders te weinig rechten als staats burgers. De toekomst van Transvaal schetste spreker als niet rooskleurig, tenzjj mannen als Kruger het bewind hip ven voeren. Na de pauze droeg de heer Huet twee no- Gordon is er van morgen geweest". »Is bet geld van uw oom Steven intact »0, zeker", maar Sabina sloeg haar oogen neder onder den onderzoekenden blik van hare tante en juffrouw Courtland maakte hare gevolgtrekkingen. Op dit oogenblik trad Vivian de kamer binnen. Hp was de lieveling van tante Chris tine en wist het; bjj bon zich vrjjheden tegen over haar veroorloven, zooals niemand ooit gewaagd zou hebben; bjj kon haar de waar heid zegge», zonder dat zjj hem bits ant woordde of boos op hem werd; en toen zjj tutfschen hem en Sabina gezeten was, duurde het niet lang of zjj trachtte hen van haar bescheidenheid en stilzwijgendheid te over tuigen. Zjj luisterde zonder eenige opmerking te maken, hoewel de zaak ernstiger was dan zjj vermoedde, en spoedig hadden zjj haar al les verteld, wat zp wisten. Neef Philips en mjjnheer Gordon waren overeengekomen, dat men hun de waarheid moest zeggen, en hun vader had verlof gegeven het hun mede te deelen, aangezien bjj zelf niet tegen deze aandoening bestand was. Het geld van hun oom was weliswaar intact, maar de sohuld, waardoor het gered was, was niet afgedaan, een schuld, die even groot was als hun kleine kapitaal. {Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1