LAATSTE BERICHTEN.
BUITENLAND.
Vrjjdag gaf de zangvereeniging Ontspan
ning door inspanning te StAnnaland
hare vierde openbare uitvoering. Een achttal
liederen werden bet éen meer, het ander minder
juist ten gehoore gebracht, maar bevielen
blijkbaar goed. Een studentengrap door Fikkee
en H\j moet er uit en h\j zal er uit! door
Mejjs, twee kluchtspelen, werden goed opgevoerd
en leverden ruim stof tot lachen.
Een talrjjk publiek was opgekomen, dat, na
eenige uren gezellig aamenzgn, vergenoegd
huiswaarts keerde.
In de Vrijdagnamiddag te 81 nis ge
houden vergadering van den gemeenteraad
werd o. m. het voorstel van burg. en weth. om
de jaarwedde van den klokkenist met f 20 te
verhoogen en alzoo te brengen op 120 goed
gekeurd. Besloten werd tot verkoop van een
perceeltje cjjnsgrond aan de Kinders Wemaer
tegen den penning 25. Aan den gewezen
gemeente-ontvanger, den heer J. Bekaar, werd
ontheffing verleend van ajjnen borgtocht en
ten behoeve van het muziekgezelschap Apollo
aldaar voor het houden van eene openbare
uitvoering de raadzaal beschikbaar gesteld.
In de Zaterdagmiddag te Aarde nburg
gehouden raadszitting werd vastgesteld eene
verordening op het venten, ter voorkoming
van vermomde bedelarijen ingelaacht in het
algemeen reglement van politie, dat mede de
finitief werd vastgesteld. Machtiging werd
verleend tot verkoop van eenige boomen. Zoo
dra deze zjjn verkocht en gerooid zal in het
Verloren kootje een aanvang worden gemaakt
met het aanleggen eener wandeling. Nog werd
de instruotie van den gemeentegeneesheer ge-
wjjzigd vastgesteld en besloten tot uitgifte
van grond in erfpaoht en tot het doen water
passen van enkele gemeentegronden.
Benedik is, nog slechts 44 jaar
Weenen overleden.
oud,
te de politie-ambtenaar zich overwonnen moest
verklaren en het diner kwjjt was.
ONDERWIJS
In de tweede vergadering van het hoofd-
onderwjjzersgezelachap Walcheren, Zaterdag
11. gehouden, vervulde de voorzitter eene
spreekbeurt met een door hem vervaardigde
novelle, getiteldDe blinde.
Spreker schetste uitvoerig den geheelen
levensloop van dien blinde, van de vroe
jeugd af, en bewees daardoor duideljjk dat de
van het gezicht verstokenen, met goede gaven
van geest en hart, zich thans in onze maat.
schappij 80De eervolle positie kunnen verwer
ven, dank zjj de uitstekende opleiding, die zjj
aan een blindeninstituut kunnen genietenen
dat derhalve ook in dit opzicht het begrip
humaniteit veel ruimer en Bchooner is dan
vroeger.
Te Arnhem wil men een nationale ten
toonstelling organiseeren van hetgeen hier
lande gedaan is op bet gebied van handels-
en industrieel-onderwjja, kunstnijverheid, huis-
vljjt, vakonderwijs en Toynbee-arbeid.
Naar Het Vad. verneemt, heeft prof.
Drucker zjjn eervol ontslag gevraagd als hoog
leeraar in 't Romein sche recht aan de Leid-
sche universiteit.
Verschillende Berichten.
Naar men mededeelt, is door den minis
ter van oorlog uitvoering gegeven aan zjjn bjj
de begrooting aangekondigd voornemen om
maatregelen te nemen tot versterking van het
getal sergeanten bjj de infanterie, met bet oog
op het encadreeren van de reserve-bataillons
en van bet getal sergeanten en korporaals bjj
de vesting- en bjj de pantaerfort-artillerie.
Een smokkelaar in 't groot bleek een
dezer dagen in een Noord-Hollandsche ge
meente overleden hoogbejaard man, lid van
het college voor zetters, lid van den iaad,
oud-lid van waterschapsbesturen, die een zeer
mooie maatschappeljjke betrekking bekleed
had. De man gaf zich in de vermogensbelas
ting aan op p. m. 50 mille. Na inventarisatie
bleek de man vrjj wat meer dan 130 mille
na te laten.
Met eigenaars van tal van panden, die
aan den Vuchterdjjk te 's Hertogenbosch ge
legen zjjn, moeten onderhandelingen zjjn aan
geknoopt tot het verkoopen dezer huizen aan
de dames du sacré coeur, die thans in Frank-
rjjk iverbljjven maar voornemens zjjn. zich te
's Hertogenbosch te vestigen.
De koninginnen en de prinses van Wal
deck Pyrmont bezochten Zaterdag het stad
huis te 's Gravenhage en bezichtigden o. a.
de historische galerjj van den heer Van Hattum
van Ellewoutsdjjk.
Eerlang zullen de inspecteurs-rechercheurs
J. van den Broek en M. B. van dor Hoeven te
Rotterdam van daar vertrekken om ingevolge
speciale opdracht 24 gevangenissen, werkin
richtingen, politiebureau's enz. in het land te
bezoeken, ten einde aldaar practisch onder-
rioht omtrent het stelsel Bertillon te geven.
Hetzelfde onderricht in 8 gevangenissen is aan
den beer Lignian, directeur van het huis van
bewaring te Roermond, opgedragen.
Van katholieke zjjde is een »kruisver-
bond" opgericht tot bestrjjding van drankmis
bruik. De leden moeten zich voor een half
jaar of langer verbinden geen sterken drank
en slechts matig wjjn of bier te gebruiken. De
Volksvriend deelt mede, dat dr. Schaapman
voor een half jaar als lid is toegetreden.
Volgens het jaarboekje van het Ned.
werkliedenverbond Patrimonium voor 1896
telt het verbond 170 afdeelingen.
Zaterdagmorgen zjjn uit Nederland langs
het grenskantoor Roosendaal naar het buiten
land verzonden 46 wagens vee, waarvan 44
waren bestemd voor België en 2 voor Frankrjjk.
De rjjks-quarantaine-stallen aan de Belgische
grens zjjn in gebruik genomen.
De bevolking van Den Haag is in 1895
vermeerderd met 5291 personen. Zjj bedroeg
op 31 Dec. van dat jaar 84.862 mannen en
100.883 vrouwen, totaal 185.745 zielen, van
welk getal 19.361 te Scheveningen.
VERKOOPINGEN ENZ.
Door de afdeeling Noor d-B e v e 1 a n d
der Zeeuwsche landbouwmaatsehappij is
besteed de levering van 40.000 KG. chilisal-
peter, te leveren in Februari en in April a. s.
Vier briefjes waren ingeleverd, nl. door de
heeren J. Kostense te Kruiningen voor f 9.37,
A. Snelleman te Dinteloord voor f 9.43, P. G.
AdriaanssenB te Bergen op Zoom voor 1 9.45
en P. J. van Aardenne te Dordrecht voor f
alles per 100 KG.
Aan den laagsten inschrjjver is de levering
gegund.
KERKNIEUWS
Heden (Maandag) is het twaalf en een
half jaar geleden dat Z. D. H. mgr C. J. M.
Bottemanne den bisscboppeljjken zetel van
Haarlem innam.
Wekelijksche opgaaf betreffende de:
Nederd. herv. kerk.
Beroepen naar's-Heer Hendrikskinderen A.
M. Knottnerus ZaamelagWemeldinge C. Yzo-
nides Renkum c. a.; Nieuwerkerk J. van den
Bergen Varsereld; en naar Lunteren J. C. V.
Meiacbke Raamsdonk.
Bedankt voor: Bleskensgraaf C. Bouthoorn
te Groot-AmmerBen voor Suawoude en Tiet-
jer E. J. Homoet te Staphorst.
Gereformeerde kerken.
Beroepen naarArnemuiden A. E. Ruys
Serooskerke B-, Goes R. J. v. d. Veen Bols-
ward AEmlichheim (graafschap Bentheim,
Pruisen) L. Bouma TerneazenWjjckel-Balk
G. Boekenoogen, cand.; Hoogeveen (Dr.) 3,
Brtukelaar BodegraveLeeuwarden B dr.
H. H. Kuyper Baamen naar Bleiswnk J. H.
M. G. Wolf Maasland.
Aangenomen naar: Haarlem CW. Ringnalda
Oadewater.
Bedankt voorAnna-Jacobapolder J. H.
Doener Jr. Nieuwdorpen voor Njjkerk op
Veluwe S. Bosma WommelB.
Bp den te St. Petersburg gehouden aohaat-
senwedBtrjjd heeft Jaap Eden de vier eeröte
prjjzen en het wereld-kampioenschap gewon
nen. De 1500 meter legde hjj af in 2 m. 36*/s
eec.de 10,000 meter in IS m. 52'/5 sec.
Nabjj het gemeentekerkhof van Ixelles
ia men bezig een put te graven, die 40 meters
diepte moet hebben. Een arbeider werkte
Vip dag middag op eene diepte van 10 meters,
terwjjl zjjne gezellen aan den rand van den
put bezig waren. Eensklaps bemerkte de man
beneden een ouden put, die in den nieuwen
uitliep; eer hjj zjjne kameraden kon verwitti-
in had eene instorting plaats. De werkman
as verdwenen.
Men snelde toe en ging dadeljjk aan het
werk om den ongelukkige uit te graven. Een
compagnie genie verleende hulp. Zaterdag
morgen te drie uur had men den pnt tot het
hoofd van den man uitgegraven. Hg waB on
gedeerd en spoorde zjjn redders steeds aan
Zaterdag avond te tien uur was hg gered!
Zwak stond hg uit zjjn graf op.
Zjjn toestand geeft reden tot bezorgdheid,
Tusschen Aken en St. Vitb, bjj Montjoie,
is Vrjjdag een personentrein ontspoord. De sto
ker werd gedoodde machinist, een postbe
ambte en verscheidene reizigers licht gewond.
Daarbjj is de materieele echaae zeer aauzienlgk.
In een n au wen pas bjj Vazsec, op de Ign
van Csorba naar Szent Miklós, in het Hon-
gaarsch comitaat Liptau, zjjn vjjftig werklui
van zaagmolens door een spoortrein overreden.
Vele zjjn gedood en verscheidene zwaar gewond.
Een vroeger bericht dat baron Hammer-
stein zich op weg bevond naaT Berljjn en dat
zelfs zjjn overnachten te Munchen meldde
bljjkb voorbarig te zjjn geweest. Eerst Zater
dag is hjj onder politiegeleide uit Brindisi
naar Berljjn vertrokken.
Door het wassen van de Pequebuck-rivier
is de brug bjj New Britain, Connecticut, inge
stort, terwjjl twintig werklieden bezig waren
met het doen van herstellingen. Dertien van
hen zjjn verdronken.
Te Chieago heeft een man, die geen werk kon
vinden, zjjn vader, zjjn moeder, zjjn vrouw en
zjjn drie kinderen, terwjjl zjj sliepen, gedood
en daarna zich zelf bet leven benomen. Den
zelfden dag werden aan zjjn woning twee
brieven bezorgd, waarin hem werk werd
Knnst en Letteren.
Van het uitstekende werk «Je Lombok
expeditie door W. Cool, met illustraties van G.
B. Huyer, verscheen bjj de firma G. Kolff
Co. in Den Haag de negende aflevering.
Het nommer van deze week van Eigen
Baard bevat onder meer een opstel van den
heer A. C. Wertheim over de Prins Hendrik-
*:ehting te Egmond aan Zee, geïllustreerd
jr W, O. J. Nieuwenkamp, een portret van
jo^kvronwe J. de Bosch Kemper, met bjjeehrift
van mevr. Tours, en een schets van Justus
van Maurik jr. over een Gestoorde Bruiloft,
bjj een schets van Johan Braakensiek.
Mevrouw Beersmans is, op raad van haar
'geneesheer en na bekomen verlof van de
directie Le Gras Haspels, voor onbepaalden
tjjd jnaar Brussel vertrokken, om door rost
herstel van haar gezondheid te zoeken.
De componist Ambroise Thomas is ten
gevolge van geratte -koude ernstig ongesteld.
Zjjn toestand baart bezorgdheid.
-v- Do beroemde chemicus prof. Rudolf
Naar de N. B. Ct. verneemt, moet de ge
sloten instruotie in de zaak tegen W. van
Berkel weder op last der rechtbank geopend
zjjn. In verband hiermede werd de voorloopige
heohtenis weder verlengd.
Te 's-Hertogenbosch wordt sedert Dins
dagavond een vrouw vermist. Omstreeks 6
uur is zjj dienzelfden avond nog gezien, hard
loopende op weg naar de begraafplaats te
Orthen. Hare beide kinderen en moeder zjjn
haar in korten tjjd ontvallen, waarover zjj zeer
zwaarmoedig is geworden, zoodat men vreest
dat haar een ongeluk is overkomen. Nog dien
zelfden avond is het kerkhof afgezocht en heeft
men in de nabjjgelegen slooten en gracht ge
dregd, doch zonder succes.
In tegenstelling met 's-Hertogenbosch,
waar om de pokken-epidemie het carnaval is
verboden, zal te Bergen op Zoom de vasten
avond met veel opgewektheid gevierd worden.
Behalve de bals van een tiental vereenigingen
zal door de sociëteit Booger zij ons doel een
gecostumeerde optocht worden gehouden.
Te Doesburg werd dezer dagen eene weduwe
uit hare woning gezet. Zjj heeft 's avonds de
gemeente verlaten, met achterlating van hare
5 kinderen, waarvan het jongste 10 weken.
Te Waddings veen sloeg Zaterdag ochtend
een klein booije, waarin twee vissohere zaten
en dat door een derde getrokken werd, om,
met het gevolg dat een der visschers, hoewel
goed zwemmer, verdronk. De andere wist
zich door middel van de lgn te redden. De
overledene laat eene vrouw met vjjf kinderen
achter. Alle drie de visschers kwamen uit
Gouda. Te Nieuwe diep is door een visseher
aangebracht een, nabjj hst vuurschip Haaks
in de kor opgehaald, in vergevorderden staat
van ontbinding verkeerend, Ijjk van een onbe
kend zeeman, gekleed in een oliepak en met
zeemanslaarzen.
Op de rivier de Waal heeft eene aan-
viriug plaats gehad tusschen de twee sleep-
stoombooten Adriana en de Stad Gorcum.
Beiden zjjn zoodanig in elkaar geloopen dat
men ze uit elkaar heeft moeten winden. De
Adriana zit half vol water tegen den kant en
de Stad Gorcum evenzoo op het zand.
In den gang van het circus Carré te
Amsterdam heeft door onvoorzichtigheid van
werklieden een gasontploffing plaats gehad.
Glazen werden verbrjjzeld, werklieden tegen
den muur geslagen, deuren uit de hengsels ge
rukt. Pexsoonljjke ongelukken hadden niet
plaats.
Dat de ongevaarlgke proppenschieter
ook tot ongelukken aanleiding geven kunnen
bleek dezer dagen te Garsthuizen. Daar hadden
eenige jongens den breeden rug van de meid
van een bakker tot schjjf gekozen. Juist echter
draaide het meisje zich om en kreeg een prop
in het oog. Geneeskundige hulp werd terstond
ingeroepen. Vermoedelijk zal zjj het getroffen
oog moeten missen.
In den afgeloopen nacht heeft een zware
brand te Ureterp gewoed. Twee groote boer-
derjjen zjjn in den asoh gelegd.
Onder de manschappen, die in Haarlem
eerstdaags bjj de nationale militie zullen wor
den ingeljjfd, is een loteling met een houten
been. Hjj heeft zich de moeite niet willen
geven om te worden gekeurd en zal nu, na
inljjving vermoedeljjk in het militair hospitaal
worden opgenomen.
Te Amsterdam hadden een advocaat en
een ambtenaar van de politie, die zich beroemde
op zjjn rechercheurtalenten, om een fijn diner
gewed, dat de laatste den eerste vójr 1 Febr.
zou aanspreken, zonder dat de ander hem her
kennen zou. De ambtenaar begon zich daarop
in allerlei vermommingen te steken. Nn eens
sprak hjj den advocaat aan als schipper ge
kleed, dan weer als bedelaar, maar hoe uit-
iebreid zjjn garderobe ook was, de advocaat
erkende hem onder elke verkleeding, zoodat
Een hoogleeraar te Tubingen heeft zjjn
hoorders aardig beet gehad. Het was daags na
de groote feestviering in Januari. Het labora
torium was donker gemaakt voor eenige proe
ven met magnesiumlicht.
Bjj het einde van het College vertoonde de
docent een heimeljjk genomen photografie van
zjjn auditorium.
Het beeld vertoonde de meeste hoorders
rustig ingedut op do banken, sommigen met
open mond
Een plaatselijke maatregel tegen nalatige
belastingbetalers in Saksen.
Da gemeenteraad te Rosswein (departement
Leipzig) heeft, volgens de couranten-berichten.
52 nalatige belastingbetalers, bjj gevangenis
straf verboden, gedurende 14 dagen koffiehui
zen of danslocalen te bezoeken. Tegeljjktjjdig
heeft de gemeenteraad een gedrukt biljet, be
vattende de namen van deze 52 nalatigen,
doen ophangen en de herbergiers, die een
hunner in hunne localen toelaten met een
geldboete van f 60 of 8 dagen gevangenisstraf
bedreigd. Het gemeentebestuur te Treuen
heeft besloten 24 »k waad willigen", die in ge
breke bleven hun schoolgeld en belasting te
betalen, in de verbodsljjst op te nemen. Op
vallend is het, dat te Treuen het besluit in
geheime zitting werd genomen. Deze eigen-
dommeljj ke executie-middelen schjj nen in Saksen
veelvuldig toegepast te worden. {De Ned)
Een hindermarkt.
William F. Stead, de bekende ondernemende
Engelsche journalist, die vroeger o. a. veel
van zich heeft laten spreken door zjjn reeks
artikelen in de Pall Mall Gazette »De ban-
del in meisjeB in het moderne Babylon", heeft
een origineel denkbeeld opgevat en uitgevoerd.
Sedert eenige maanden heeft hg met goed ge
volg een »kindermarkt" geopend, ook dus een
menschenhandel, maar een met een goed doel.
Personen, die een kind wenschen te adopteeren,
omdat zjj hun eigen kinderen verloren heb
ben, of omdat zjj er nooit bezeten hebben, wil
hg in de gelegenheid stellen te weten te komen,
waar zjj kinderen kunnen vinden voor wie zulk
een verandering niet dan wenschelgk kan zjjn.
De zaak gaat heel eenvoudig in haar werk.
De ouders, die een of meer kinderen niet kun
nen of willen onderhouden, geven dat op aan
den heer Stead en deze plaatst die aanbiedin
gen in een door hem uitgegeven weekblad.
De gegadigden fejjken de Ijjat na om te zien
of daarin iets geschikts voor hen voorkomt.
Is dat het geval, dan wenden zjj zich tot den
heer Stead, die een nauwkeurig onderzoek doet
instellen naar de moreeie en pbysieke eigen
schappen en het karakter van het te adoptee
ren bind, Valt dit onderzoek gunstig uit, dan
beeft de heer Stead slechts de beide partjjen
met elkander in aanraking te brengen en de
zaak ia in orde.
Om een denkbeeld te geven van hetgeen op
deze menBchenmarkt wordt aangeboden, volge
hier een uittreksel uit de deerniswekkende
ljjst van aanbiedingen in het weekblad»Een
arme weduwnaar, door zjjn betrekking ge
dwongen voortdurend op reis te gaan, zou
gaarne zien dat iemand zjjne beide dochters
van 7 en 11 jaar adopteerde. Kind, één
jaar oud, uit goede familie, door zjjn vader
verlaten. Kind van één maand, blond, on
wettig. De moeder is een voorname dame.
Meisje, 31/, jaar oud, zeer aardig, zeer gezond
en flink opgegroeid. Donker haar en donkere
oogen. Buitengewoon blank, rose getinte huid.
Zeer zacht karakter. Van onwettige geboorte.
Een van zjjn vrouw gescheiden en her
trouwd ambtenaar heeft een jongen van 9
jaar. Hjj zou hem gaarne aan goede menschen
toevertrouwen, die hem echter zoo verborgen
moeten houden, dat hg niet aan den heil-
loozen invloed van zjjne moeder en aan de
uitbarstingen van woede van zjjne stiefmoeder
zou zjjn blootgesteld.
De Zwolsche Ct. meent dat in het land, waar
Buibert en Ktaartje van Ter Haar is ontstaan,
deze nieuwe methode wel geen onverdeelden
bjjval zal vinden.
Men zou zelfs bunnen vragen, of, zoo die
kindermatkt hier geopend werd, geen inter
pellatie in de Eerste kamer bon worden ver
wacht. Zjj zou tot zulk eene
staat zjjn.
In de heden namiddag, onder voorzitterschap
van den heer mr G. N. de Stoppelaar, gehouden
vergadering van de kamer van koophandel en
fabrieken alhier was afwezig de heer J. H.
Snjjders.
Na lezing en goedkeuring der notulen van
het verhandelde in de vorige vergadering, deelde
de voorzitter mede dat de heer Tak zich be
reid verklaard heeft de betrekking van onder
voorzitter der kamer op zich te nemen.
Hierna werd mededeeling gedaan van eenige
ingekomen stukken.
Vervolgens werd door den voorzitter kennis
gegeven dat van de kamer te 's Gravenhage
een schrgven is ontvangen, waarbjj de kamer
wordt uitgenoodigd zich door een of twee af
gevaardigden te doen vertegenwoordigen op
vergadering, Vijjdag 14 Febr. en zoo
noodig den volgenden dag te 's Gravenhage
in het Gebouw van kunsten en wetenschappen
te houden, ter bespreking der herziening
van het reglement voor de kamer van koop
handel.
De voorzitter stelde voor niet aan die bjjeen-
komst deel te nemen, op grond dat het ge
voelen dezer kamer uit het door eene com
missie uit haar midden uitgebracht en aan de
Haagsche kamer medegedeeld rapport als be
kend mag verondersteld worden-
Conform dit voorstel werd besloten (en
daarna de vergadering opgeheven.
*lissingen. In de Wielingen is een
stoomschip aangevaren en gezonken. Verdere
bijzonderheden ontbreken.
Volgens later bericht is het vermoedeljjk de
Busybec van New Castle. De boot werd aan
gevaren door het DuitBohe stoomschip Linden-
féldvan Antwerpen naar Calcutta. De equi
page werd gered.
Zieribzee. De raad dezer gemeente
kwam heeren, op voorstel van den heer Van der
Lek de Cleroq, terug op het in de vorige verga
dering met 7 tegen 5 stemmen in principe
nomen besluit tot heffing van kaaigeld en
sloot thans met 7 tegen 6 stemmen die hef
fing niet in te voeren.
In de vorige vergadering was de heer Van
der Lek de Clercq niet tegenwoordigterwjjl
de heer Ten Haaf, toen een der voorstemmers,
thans verklaarde, ingevolge nader door hem
verkregen inlichtingen, van gedachten te zjjn
veranderd en nu tegen zulk eene heffing te zjjn.
Londen. Cecil Rhodes is naar het vaste
land vertrokken, op weg naar Mashonaland.
verkoopmgeo e verpachtingen in Zeeland
Datum. Pls&ts.
11 Febr. Middelburg,
13 Middelburg,
Voorwerpen.
't Zand,
Brigdamme,
Schip,
Afbraak,
Buitenplaats.
Hofstede.
Informztiëo.
Notarishuis.
Tak.
Tak.
Tak.
Algemeen Overzicht.
In de Transvaal-kweatie achy nen wjj nu
gevorderd eenerzjjds tot den wedgver tusschen
Duitachland en Engeland, of het Engelsche
element zal bljjken een overwicht te behouden
in Zuid-Afrika, dan wel of het Duitsche, kracht
zoekend in de stamverwantschap met de Boeren,
den Britschen invloed zal verdringen. De
andere zjjde in de Transvaal-kweBtie, die thans
aan de orde is gesteld, betreft het plaatseljjk
bestuur, dat denJohannesburgers in de toekomst
zal ten deel vallen.
Naar oogenachjjnljjk vertrouwbare berichten
uit Berljjn, en de besprekingen der Duitsche
bladen geven hieromtrent versterking, staat
men voor een tjjd van diplomatieke onderhan
delingen tusschen Engeland en Duitschland
over de Transvaalsche kwestie. De nadruk
kelijke verklaring van Chamberlain in zjjn
communiqué aan sir Hercules Robinson, dat
Engeland zjjn recht van contrdle op de buiten-
landache betrekkingen der Zuid-Afrikaansche
republiek handhaaft en tevens meent ook ge
rechtigd te zjjn tot het doen van vriendschap
pelijke raadgevingen in de binnenlandsohe
aangelegenheid der Transvaal, vindt te Berljjn
geen goede ontvangst. Het zal er nu op aan
komen, wie de Bterkste zal bljjken in dezen
strjjd om de hegemonie in Zuid-Afrika, dien
men te Berljjn schjjnt te willen beginnen.
Bjjna geljjktjjdig met het communiqué van
Chamberlain, waarin deze een stelsel van locaal
bestuur voor de Johauneaburgera ontwierp,liet
de Transvaalregeering bekend maken, tot hoe
ver zjj aan de grieven der UitlanderB wilde
tegemoet bomen.
De Britsche regeering geeft president Kruger
in overweging om aan den Rand een plaatse
lijk zelfbestuur te geven met wetgevende macht
over zuiver plaatseljjke aangelegenheden, be
houdens het recht van veto van den Uitvoe
renden Raad. Onder die wetgevende macht
zou bjjv. begrepen zjjn het recht om belastin-
op te leggen en te innen, met vaststelling
van een jaarljjksch quotum aan de regeering.
Verder zou de Rand zjjn eigen hooggerechts
hof moeten krjjgen.
"Van haar kant stelt de regeering te Pre
toria zich voor aan Johannesburg een ge
meentebestuur te geven, met dien verstande
dat men, om in den stadsraad te worden ge
kozen, moet zjjn kiesgerechtigd burger. Om
te mogen kiezen moet men of kiesgerechtigd
burger zjjn, öf voor 100 aan onroerend goed
bezitten öf 's jaars 100 aan huur betalen.
De burgemeester wordt door den staatspresident
benoemd. De wjjzigiDgen in de stedeljjfee
verordeningen zjjn aan de goedkeuring der
regeering onderworpen.
Laat men zich nu niet de oogen door
partjjdigheid verblinden, dan moet men dunkt
ons, altjjd voor zoover men van uit de verte
over de toestanden in Zuid-Afrika kan oor-
en, erkennen, dat men aan de eene zjjde
te veel verlangt, aan de andere zjjde te weinig
biedt.
Wat Chamberlain in zjjn »overwegingen"
voorstelt, Ijjkt niet veel minder dan een staat
in een staat te willen in het leven roepen.
Na het voorval met Jameson en het hervor
mingscomité kan deze proeve om Johannesburg
zoo groote onafhankelijkheid te schenken niet
anders dan president Kruger gevaarlijk voor
komen. Onder de Uitlanders zjjn er, die niet
voor een klein geruchtje vervaard zjjn. Maar
misschien past de Engelsohe regeering slechts
het bekende middel van overvragen toe en
stelt zjj zich na haar vriendsohappeljjken raad
met minder tevreden.
Te betwjjfelen is in ieder geval of de Jo-
hannesburgere genoegen zullen nemen met
hetgeen de Transvaalsche regeering hun biedt.
Wat toch beteekent de bepaling dat men
kiesgerechtigd burger moet zjjn om in den
stadsraad te worden verkozen Dat men
v e e r t i e n j a a-r als Uitlandei moet wachten
alvorens te mogen kiezen of gekozen te kun
nen worden 5 De zaak zou natnuxlgk veran
deren als de regeering tevens ruimere bepa
lingen vaststelde voor het verwerven der
burgerschapsrechten en op de naturalisatie.
Ook het betalen van een huursom van 1U0
pd. st. jaarljjks als kenmerk van kiesrecht
achjjnt zelfs, met het oog op het dure leven
in Transvaal, overdreven.
Nu vaD beide zjj den gepreciseerd is wat men
verlangt en wat men wil geven, kan intua-
schen bet onderhandelen beginnen. De nood
zakelijkheid van liberale hervormingen door
het inwilligen van eenige der rechtmatige
eischen der Uitlanders is voor de Boeren zelf
te duideljjk, dat zjj zioh onhandelbaar zullen
toonen op het punt, in hoeverre de vriend
schappelijke raadgevingen" van Chamberlain
voor vervulling vatbaar zjjn.
Naar de Standard and Diggers News, die
in nauwe betrekking tot de Transvaalsche re
geering staat, meldt, neemt president Kruger
de uitnoodiging van Chamberlain aanhjj
zal, indien de Volksraad dit goedkeurt, naar
Engeland gaan, vergezeld van een commissie.
De punten, waarop hg zal onderhandelen met
de Engelsche regeering, zullen vóór zjjn ver
trek worden vastgesteld.
"Voor een even moeiljjk vraagstuk als presi
dent Kruger, die ter oplossing heeft gekregen
de opgave, hoe de Uitlanders zjjn tevreden te
stellen zonder hen tot een gevaar voor de
Zuid-Afrikaansche republiek te maken, staat
de Spaansche minister-president, die behalve
aan den opBtand op Cuba aan allerlei bin
nenlandsohe moeilijkheden het hoofd heeft te
bieden.
Er valt in Spanje weder een oplevende
beweging onder de republikeinen waar te ne
men. Vrjjdag gaf de komst van eenige de
mocratische en republikeinsche afgevaardigden
te Madrid aanleiding tot een rumoerige repu
blikeinsche straatdemonstratie, die 's avonds
door een tweede gevolgd werd na een rede
voering van den afgevaardigde Valles-Ribot,
die pleitte voor een nauwe aansluiting van
alle republikeinsche groepen in verband met
de aanstaande verkiezingen en mogeljjke ge
beurtenissen.
Woeliger ging het toe en indrukwekkender
was de oetooging bjj de teraardebestelling van
een jongen, die bjj de manifestaties tegen
maarschalk Martinez Campos bjj zjjn terug
komst in de hoofdstad door een gendarme werd
doodgeschoten. Ruim 25.000 personen, waar
onder duizenden marktvrouwen en Bigaren-
maaksters, stonden om het graf geschaard.
Een 12.000 menschen hadden zich bjj den
Ijjkstoet aangesloten, de oude moeder van den
gedoode volgend. Op de begraafplaats vonden
rumoerige tafreelen plaatshet was of de
menigte bjj den aanblik van het graf buiten
zichzelf geraakte.
Men dwong den priester de gebeden in de
volkstaal, niet in het Latjjn, op te zeggen.
Na de begrafenis trokken talrjjke groepen
naar de woning van den maarschalkhet ge
lukte de politie de opgewonden menigte uiteen
te drjjven, en eenige der belhamelB te arre-
ateeren, doch het kostte haar buitengewone
inspanning te voorkomen dat de Bchare optrok
naar het koninkljjk paleis.
•Uit een en ander bljjkt voldoende, hoe groot
de opgewondenheid onder de volksklassen is,
Voor den heer Canovas wordt de positie nog
kritieker als het gepeupel een woordje mede
wil Bpreken in het staatsbeleid.
Beknopte Mededeelingen.
Een groot aantal continue-meisjes te
Gent heeft het werk in de fabriek van De Smet
en Dhanis hervat. Men kan deze werkstaking,
die ruim zes weken heeft geduurd, als geëin
digd beschouwende arbeidsters leden het
onderspit.
- De arbeiders van alle vakvereenigingen
van Berljjn hebben zich solidair verklaard met
de loonabeweging in de confectie-industrie.
Ook de aangekondigde werkstaking der tim
merlieden vindt steun. In de hoedenfabrioage
aldaar, waarbjj 2000 manneljjke en vrouwelijke
personen werk vinden, bestaat uitzicht op een
"gemeene grève.
De arbeiders en arbeidsters voor de con-
fectie-magazjjnen te Hamburg besloten het
werk te staken, daar de door hen gestelde
voorwaardenverhooging van loon, erkenning
van een norm aal-loon tarief, oprichting van
werkplaatsen, teneinde de huisindustrie tegen
gaan, en afschaffing der tusBchenpersonen
zjjn van de hand gewezen.
Na eene beraadslaging van 31/, uut werd
met 239 tegen 4 stemmen tot de werkstaking
besloten.
Eenige nationaal-liberale afgevaardigden
^zullen de regeering in den rjjksdag interpel-
eeren, welke maatregelen zjj, met het oog
op den ongunstigen toestand der arbeidsters
voor de confectie-magazjjnen zal nemen ter
bescherming der gezondheid en zedelijkheid
tegen het exploiteeren dezer arbeidsters
door het trucksysteem.
- In de volksmeeting, Vrjjdag door hem te
Berljjn belegd, verklaarde Stöcker dat hg door
intriges uit de conservatieve partjj is verdreven.
Nooit, zeide hg, is iemand zóo door zjjn partjj-
genooten mishandeld de zaak van den onge-
lukkigen Hammerstein heeft men tegenover
hem geëxploiteerd. In het hgzonder beschul
digde Stöcker graaf Schlieffen en prins Hohen-
lohe, opperkamerheer, dat zjj alles hebben
gedaan om hem van de conservatieve par tg
uit te sluiten. Ondanks alles bljjft hjj trouw
aan het programma der christeljjk-socialen.
Prof. Wagner, reotor der Berljjnsche univer
siteit, heeft aan Stöcker een betuiging van
ijmpathie gezonden onder verklaring van
leedwezen dat zjjn ambtsbezigheden hem ver-,
hinderden d0 bijeenkomst bjj te wonen.
