Hiddelburgsctie Courant
Motie-Nienw laltlinsiaaische Bond.
BIJVOEGSEL
VA.X DB
VAX
Maandag 10 Februari 1896, no. 34.
Middelburg 8 Februari.
De behandeling van die bekende motie in
de E e r a t e kamer heeft Vrjjdag zooals
te wachten was tot niets geleid.
De drie voorstellers bleven gansch alleen
staan; slechts een lid mengde zich in het debat
om het onverstandige van znlk een motie aan
te toonen.
De heer Schimmelpenninck van der Oye en
Van Zinnicq Bergmann lichtten de motie, vrjj
van alle politiek, nader toe als protest tegen
inbreuk op de goede zeden, tegen ergernis en
het oeconomiach kwaad, in de afschuwelijke
middelen van die Yereeniging gelegen. Set
algemeen belang verzet zich daartegen en had
moeten leiden tot niet-erkenning van daze
Vereeniging.
Laatstgenoemde spreker zager eeningrgpen
in in de wegen der providentie en krenking van
den godsdienst, een bedreiging van 't lands
belang in tg den van nood en gevaar. Hg hield
vast aan de hoop que Dieu bénisse les grandes
families.
De minister van justitie zette de gronden
uiteen, waarom hg niet heeft kunnen advi-
seeren de reohtspersoonlgkheid te weigeren.
De min. nam aandat de motie geen
politieke heteekenis hadhet gold de zede
lijkheid, maar dat wil dus zeggen, dat de
min. het met de zedeljjkheid zoo nauw niet
neemt. De kamer is niet geroepen in deze de
Kroon te adviseeren, de min. wel en hg heeft
ook, na overweging der reeds gevoerde discussie
en na bestudeering der wet, geen andere
gronden kunnen vinden dan die hem hebben
bewogen de Kroon tot goedkeuring der
statuten te adviseeren.
Waren er wel gronden dat de voorstel
lers der motie ze dan aangeven! De rechter
maakt uit of een vereeniging verboden is. Zjjn
ze niet verboden, dan kan de rechtspersoon
lijkheid worden gevraagd en deze wordt be
oordeeld niet alleen naar de statuten maar
ook naar de wjjze van optreden naar buiten.
Deze vereeniging nu randt de wetten niet
aan maakt geen inbreuk op iemands recht
heeft zeker niet ten doel de goede zeden aan
te tasten. Over de al of niet zedelgkheid der
voortbrenging van groote gezinnen kan ver
schil bestaan; het is een geschilpunt van
staathuishoudkundigen aard, evengoed als dat
der prostitutie in openbare vergaderingen te
bespreken zonder aanstoot te gevende raad
gevingen, die de Bond doet verstrekken, geeft
men alleen aan gehuwde vrouwen.
De overheid heeft alleen voor de publieke
eerbaarheid te wakendat standpunt neemt
de reg. met de anti-revolutionaire partjj in.
De reg. kan deze vereeniging niet verbieden
zjj kan alleen de reohtspersoonlgkheid weige
ren op grond van strjjd met de goede zeden.
De min. acht die niet geschondenook de
voorstellers beweren dat niet. Hoe kon de
min. 't dan weigeren? Hier komt men op
ander terrein, dat van het burg. rechtwant
dan is er alleen grond van weigering, wegens
gevaar voor opeenhooping van kapitaal in de
doode hand of gevaar voor verlies van aan
sprakelijkheid der leden, bjj vereenigingen,
die winst zoeken te maken. Dit is hier niet.
Eindeljjk wees de min. ook nog zeer juist,
evenals wjj deden, erop dat bg ontneming van
rechtspersoonlijkheid de Vereeniging volko
men bljjft wat ze is, big ft voortwerken als tot
hiertoe. Het recht als Vereeniging wordt aan
de Grondwet ontleend en staat buiten de
rechtspersoonlijkheid, geregeld bg 't Burg.
Wetb. Wil men de Vereeniging niet als
rechtspersoon zien erkend, dan beginne men
door den rechter te doen uitmaken dat zg in
strgd is met de goede zeden.
Ten slotte deed de min. nogmaals uitkomen,
dat de goedkeuring van statuten geen schjjn
van goedkeuring van doel of middelen eener
Vereeniging in zich sluit.
De heer Geertsema, hoewel het afkeurend
oordeel over den N.-Malth. Bond deelende,
achtte de motie niet 't middel, om daarvan te
doen bljjken. Niet een regeeringsdaad, die
gegrond is op de wetmaar de zaak zelf wil de
motie treffen, doch dan moet ze juist zjjn om-
ljjnd; om die reden zullen reeds velen de
motie af wjj zen.
Waar ook de afkeuring van de reeds gedane
handelingen der regeering geen invloed heeft
voor de toekomst, schjjnt een motie overbodig.
De zaak is besprokende aanneming der motie
zou geenerlei gevolg hebbendaardoor zou
alleen sen versohil worden geconstateerd tus-
Bchen meerderheid en de regeering de ver
werping der motie zou geen steun geven aan
't veroordeelend oordeel over den Bond. Daar
om raadde spreker de voorstellers aan de motie
in te trekken.
De heer S. van der Oye verklaarde, niet op
grond der rede van den minister, maar na den
vorigen spreker te hebben gehoord, doch onder
verklaring dat hg den N.-Malth, Bond wel
degelgk als onzedeljjk acht, door doel en
middelen, de motie in te trekken.
En zoo baarde de berg een muis.
In dezelfde zitting heeft de heer Fokker nog
eenige opmerkingen gemaakt over de mari-
nesluis te Vlissingen en nader zjjn gevoelen
ontvouwd over de telephonie.
De Eerste kamer is daarna op reoes ge
scheiden.
De Abdij te Middelburg*
Ia de zitting der Eerste kamer van Dinsdag
4 ?ebruari heeft de heer mr E. Fokker op de
restauratie van de Abdjj gewezen en daarom
trent het volgende gezegd
Mjjnbeer de voorzitterDe groote uitgaven
voor de Abdjj gebouwen, in den laatsten tjjd
gedaan, hebben mjjue aandacht getrokken, en
ook na de schrifteljjke behandeling van dit
punt meen ik daarover iets in het midden te
moeten brengen.
Ten behoeve van die gebouwen is in 1893
en 1894 besteed f 19.515, bovendien voor het
gebouw van het oud-arohief f 9234 of samen
f 28.749.
Voor 1895 zjjn de cjjfers nog niet bekend,
dooh wjj weten, dat de begrooting onge
rekend het gedeelte van het archief na de
verhooging bedraagt f 37.000.
Voor 1896 wordt met inbegrip van het
archiefgebouw f 38.100 noodig geacht. In
vier jaren krjjgen wjj dan het respectabele
cjjfer van ruim f 103.000 voor onderhoud en
verbetering van de Abdjjgebouwen.
Vergeljjken wg art. 23 met de gelijksoortige
artikelen ten behoeve van de andere provin
ciën, dan zien wg dat over 1896 behalve
voor Overgsael, waar nieuw gebouwd is en
wordt over één jaar die uitgaven zich be
wegen tu8schen de f 17.500 en f 8450, onder
walkc sommen dan nog de bureel- en lokaal-
behoeften en het drukwerk begrepen zjjn.
Het buitengewoon hoog bedrag voor Zeeland
gaf mg aanleiding tot de vraag of ook voor
nog andere onderdeelen der Abdjj in de eerste
jaren andere uitgaven dan voor gewoon onder
houd zullen noodig zjjn.
En het antwoord van den minister is even
pertinent als openhartig^Inderdaad bestaat
niet slechts de mogelijkheid maar de zekerheid
dat voor andere deelen der Abdjj uitgaven
gevorderd zullen worden, want verschillende
deelen eischen herstelling en de provinciale
dienst vraagt vermeerdering en uitbreiding
van lokalen." Omtrent het vermoedelijk be
drag der kosten is de inlichting minder stellig.
s>Deswege is het onderzoek nog hangende,
zoodat omtrent den omvang en de kosten
dezer voorziening thans geen mededeelingen
of voorstellen kunnen worden gedaan."
Het is deze mededeeling, mgnheer de voor
zitter, welke mg noopt tot eene bedenking.
Nemen wg in aanmerking dat tot onderhoud
van het geheel en herstel van een gedeelte
van de Abdjj in de 4 jaren ruim f 103.000 zal
besteed worden en dat de regeering met ze
kerheid weet mede te deelen dat nog heel
wat zal moeten verricht worden; letten wjj
er voorts op, dat die uitgaven strekken tot
onderhoud en herstel, behalve f 8000 welke
voor nieuwen bouw er onder begrepen is, dat
uitbreiding te wachten staat teneinde in de
behoeften van den dienst te kunnen voorzien
door den bouw van 4 ruime lokalen en einde
ljjk dat de zoogenaamde concertzaal door de
regeering van de gemeente is teruggevorderd,
welke alsnu »zal onderzocht worden uit het
oogpunt harer stevigheid", dan vraag ik waar
gaan wjj heen Is het verantwoord, dat op
deze wjjze wordt voortgegaan Dat jaar op
jaar van de Vertegenwoordiging geld wordt
gevraagd tot herstelling van gedeelten, zon
der dat men weet welke de eigenlgke plan
nen zjjn, en welke kosten de volledige uit
voering dezer plannen zal veroorzaken?
In de vergadering van 13 December 1895
heeft de minister van binnenlandsche zaken
eene soort van cursus gegeven over de hetee
kenis van restauratie. Hg sprak.als volgt:
»Het verwondert mg dat de geachte afge
vaardigde, die het amendement voordroeg, het
woord restauratie in dubbelen zin gebruikt
heeft, hetgeen tot misverstand aanleiding geeft.
Naar mjjn oordeel wordt het begrip restauratie
ten onrechte toegepast op de gebouwen aan
den Vjjver. Dat is niet restauratie, dat ver
bouwen en herbouwen, waarbjj men hier en
daar rekening houdt met hetgeen er staat, in
zekeren thans voor die verbouwing aangeno
men stjjl. Dat is eene verbouwing met inacht
neming van de eischen pan historie en kunst,
maar het begrip restauratie, toegepast op het
gebouw, dat hier in het midden Btaat, betee-
kent iets anders. Dat beteekent instandhouding
zooveel mogeljjk als monument van den tjjd
waarin het gebouwd is,-en indien het geres
taureerd wordt, wordt dat gedaan met het
oogmerk om het te bewaren als een monument,
dat getuigt van onze historie en ook van de
historie der architectuur. Dit is een geheel
ander doel, waardoor het niet is een gewoon
waterstaatswerk, maar naar de indeeling van
de begrootingen en de functiën tusschen de
ministers behoort te geschieden met het advies
op zjjn minst van den minister van binnen
landsche zaken, als het daarvoor aangewezen
orgaan."
Nu vraag ik: heeft men ten opzichte ook
van de Abdjj niet met restauratie te maken
En met welke soort? Met de tweede soort,
dat is instandhouding zooveel mogeljjk als
monument van den tjjd waarin het gebouwd
is, om het te bewaren als een monument dat
getuigt van onze historie en ook van de his
torie der architectuur Zoo ja, dan behoort
die restauratie niet onder afdeeling 2, maar
onder de afdeeling kunsten en wetenschappen.
En zoo het geldt eene verbouwing met inacht
neming van de eischen van historie en kunst
restauratie in den eerstbedoelden zin
behoort zg dan nog wel onder de omschrjjving
van art. 237 Doch, mgnheer de voorzitter,
uit welke afdeeling der begrooting van hoofd
stuk V, ja uit welk hoofdstuk de kosten be
taald worden is eene zaak van ondergeschikt
belang; doch niet van ondergeschikt belang
acht ik de vraag of de regeering behoort voort
te gaan met jaarigks broksgewgze onder den
titel van onderhoud en verbetering aauzien-
Ijjke sommen te vragen voor partieele restau
ratie, zonder dat de regeering aan de Vertegen
woordiging overlegt een volledig plan van
de voorgenomen restauratie.
Waar in confesso is dat verschillende deelen
der Abdjj nog herstelling eischen, daar meen
ik dat eerst een overzicht behoort te worden
gemaakt en overgelegd van de volledige
plannen van de vermoedeljjke kosten eener
restauratieik druk op dat woord restauratie,
omdat ik hier niet op het oog heb den bjj-
bouw van lokalen, noodig voor den dienst. Het
gaat niet aan, jaar op jaar zulke aanzienlijke
uitgaven te voteeren ten behoeve van ge
bouwen, zonder dat men het eind kan voor
zien en het ware doel kan overzien. Men
versta mg welik beweer niet dat restaura
tie, in welken zin dan ook, verkeerd is; ik
beweer evenmin, dat de restauratie op ver
keerde of onoordeelkundige wjjze plaats heeft
doch ik stel mg uitsluitend op dit standpunt
waar zoo aanzienlgke uitgaven reeds zijn ge
vorderd, en waar nog verschillende deelen
herstelling eischen, daar behoort de Vertegen
woordiging volledig bekend gemaakt te worden
zoo met den toestand als met de plannen van
de begrooting. Is de minister bereid den toe
stand, de volledige plannen en de begrooting
aan de Vertegenwoordiging voor te leggen
alvorens opnieuw uitgaven ten behoeve van
de restauratie der Abdjj wórden aangevraagd
Hierop antwoordde de minister van binnen
landsche zaken
Den geachten afg>vaardigde uit Zeeland,
die zich voor de Abdjj te Middelburg interes
seerde en daaromtrent iets meer wilde weten
dan in de stukken vermeld is, antwoord ik,
dat ik eigenljjk al zeer tevreden ben met zjjne
verklaring dat hg geene aanmerkingen had
te maken op hetgeen tot dusver is geschied
en dat hjj evenmin aanmerkingen had te ma
ken op hetgeen op deze begrooting wordt
voorgesteld. Ik meen dat het gebouw, naar
de informatiën te oordeelen, die ik ontvangen
heb, en de photographiën, die ik gezien heb,
ten volle waard iB om in den eigen stjjl ge
restaureerd te worden en dat de verbeteringen
en herstellingen die daaraan moeten worden
aangebracht, bepaald noodig zjjn.
Uit de behandeling van een vorig wetsont
werp weet de kamer ook dat zulke herstellin
gen niet al tjjd medevallen.
Dat dit gebouw ten volle waard is om in
zjjn eigen stjjl te worden hersteld en gere
staureerd, en dat daaraan van regeeringswege
het noodige zal behooren te worden gedaan,
staat vast. Indien weder nieuwe aanvragen
geschieden, hetzg van een eersten termgn,
hetzjj van een bepaalde som, dan zullen na-
tuurlgk die aanvragen behoorljjk zjjn toege
licht, maar om op dit oogenblik in eenige
berekening te treden van de kosten van plan
nen, die nog niet zjjn vastgesteld, zal de ge
achte spreker niet van mg vragen. Voor de
beoordeeling van deze begrooting heeft trou
wens deze vraag geenerlei gewicht. Op deze
begrooting wordt slechts de voltooiing van
aangevangen werken voorgesteld en in plaats
van een voorstel hetwelk gedaan werd tot
den bouw van archieflokalen, is slechts eene
kleine som, die niet is een eerste post, van
f 3000 uitgetrokken. Ai hetgeen eventueel van
de kamer zal worden gevraagd, zal steunen
op eene goede toelichting en, indien het eene
eerste som is, op een overzicht van het ge
heel dat men zich voorstelt te maken.
Er komt promotieJ
Als een bewjjs dat de promotie bg het wa
pen der infanterie volstrekt niet zoo slecht is>
als men het wil doen voorkomen, kunnen wg
mededeelen, dat volgens ons verstrekte, zeer
betrouwbare gegevens, binnen acht dagen een
eerste luitenant der infanterie tot kapitein zal
worden bevorderd.
Nauweljjks vier maanden geleden, 7 October,
werden er twee tegelijk tot kapitein aangesteld.
De heeren, die 't eerst aan de beurt zjjn
hebben pas een leeftjjd van 48, 46, een zelfs
van slechts 41 jaren bereikt en zjjn nog geen
19 jaren officier
En men moet niet vergeten, dat dit bevor
deren van een eerste-luitenant onder alle luite
nants nawerkt. Hjj, die thans bjjv. no. 329
heeft, komt op 328 te Btaan, enz. enz.
Men zal het in de couranten zienbinnen
acht dagen gebeurt het. Nieuwe Amst.)
Bjj kon. besluit
is benoemd tot ontv. der reg. en dom. te
Purmerend H. Molenaar, thans in geljjke be
trekking te Medemblik
is aan G. J. Jacobson, op zjjn verzoek, eer
vol ontslag verleend uit zjjne betrekking van
ontv. der reg. voor de b. a. en der successie
rechten te Arnhem, met dankbetuiging voor
de gedurende ruim 56 jaren aan den lande
bewezen diensten;
is de detacheeringstermgn van den bg de
landmacht in West-Indië gedetacheerden
eerBte-luit. der art. P. J. van der Meer, ver
lengd met negen maanden en alzoo nader
bepaald op drie jaren en negen maanden
is aan C. Smitt Hmz., op zjjn verzoek, eer
vol ontslag verleend als directeur van het
postkantoor te Amersfoort en
is de heer J. N. A. C. Scheepens, rjjks-
veearts, benoemd en aangesteld tot paarden
arts 2de kl. bg het pers. van den geneesk.
dienst van het leger in N.-I.
In de St. Ct. van heden is opgenomen een
besluit van den minister van oorlog, waarbjj,
in verband met een kon. besluit van 27 Ja
nuari, bepaald worden de voordeelen, verbon
den aan het bekleeden van een graad bg de
militie.
Indertgd bevatte het N. v. d. D. een lele-
graphisch bericht betreffende de (niet plaats
gehad hebbende) benoeming van den heer Van
Ravenswaajj tot resident van Batavia in de
plaats van jhr. J. G. O. S. von Sohmidt auf
Altenstadt. Aan dit bericht waB de opmerking
verbonden, dat deze mutatie in verband werd
gebracht met zekere bekende opiumperkara.
Uit de beste bron verneemt de N. R. Crt,
nu, dat er geen oogenblik sprake geweest is
van eene vervanging van den heer von Sohmidt
auf Altenstadt als resident van Batavia en dat
hjj in de opiumzaak, waarop in het N. v. d. D-
gedoeld werd, ten volle ten genoegen van den
gouverneur-generaal heeft gehandeld.
RECHTZAKEN.
Heden is door mr P. H. W. v. A. te Hulst
cassatie aangeteekend tegen het vonnis van
het kantongerecht te Middelburg van 5 Fe
bruari 11., waarbjj hg wegens overtreding der
verordening op de tapperjj en in de gemeente
Hontenisse is veroordeeld tot f 3 b. s. 1 d. h.
De kapitein en de reederB der Crathie
zjjn tegen het vonnis der rechtbank te Rotter-
in appèl gekomen bg het gerechtshof tes-Gra-
venhage.
Knnst en Letteren.
Wat zullen mjjn dochters worden Van
deze vraag maken vele ouders zich af door hun
dochters eenvoudig voor het onderwgs te be
stemmen, zonder te vragen of aanleg en
karakter haar daartoe geschikt maken. Tegen
deze gemakkeljjke opvatting van hun taak
alB opvoeders komt mw. Wagenaar-Humme-
linck, schrjjfster van Tante Veronica op in een
klein schetsje Het meisje van 1891, De vrouw
van 1920, of de keuze aan het meisje, uitge
geven door Kluwer en Co. te Deventer;
Het is een weinig pretentieus boekje, met
niets bijzonders in taal of stjjl, eerder iets
ouderwetsch, maar van de verstandige ideeën
der schrgfster getuigend, die een lans breekt
voor een vrjje, gezonde ontwikkeling van
het meisje naar lichaam en ziel. Dan zegt zjj
»zouden waarschjjnljjk de advertenties met het
opschrift »zonder salaris" niet zoo talrjjk meer
zjjn. Door de vrjje ontwikkeling van lichaam
en aanleg bjj het kind, zou het meisje later
ook een nieuwen werkkring kunnen vinden,
en minder gevaar loopen op de oude banen,
in het gedrang der concurrentie, vasten voet
te verliezen."
Bg den uitgever A. M. van den Broecke te
Amsterdam verscheen Duvekes Huis, Een
vizioen, van Marie, uit het Noorsch vertaald
door A. M. Gerth van Wjjck. In een voor
bericht zegt de vertaalster dat h. i. de Noor-
sche schrgfster, die onder het pseudoniem
Marie gedurende de laatste twintig jaren een
veertiental werken deed verschgnen, bepaald
verdient in Nederland bekend te worden. Met
onze sympathieën voor de Noorsche litteratuur
hebben wjj niets tegen haar meening. Of-
sohoon Duvekes Huis o. i. nu niet van zoo
bjjzonder talent der auteur getuigt, laat de
korte historisch romantische schets zich toch
aangenaam genoeg lezen, om te verlangen
naar de kennismaking met een der grootere
geschriften van Marie.
De vertaling was in goede handen en de
uitgever zorgde voor een passend omhulsel voor
de schoone Duveke, wier portret op den om
slag prjjkt, en wier huis in het boekske is
afgebeeld.
Van de, met een aantal goede houtsnee
figuren geïllustreerde Aardrijkskunde voor de
Volksschool, door P. R. Bos, leeraar aan de
rjjks hoogere burgerschool te Groningen, is bg
de firma J. B. Wolters, uitgevers te Groningen,
een negende, herziene druk van de pers ge
komen.
Dat een negende druk van dit schoolboekje
noodig bleek pleit wel voor de bruikbaarheid
ervandaarom meenen wjj met de vermelding
hiervan te kunnen volstaan.
In ons vorig nommer deelden wjj mede,
dat Messchaert en Röntgen te Weenen veel
succes hadden. Volgens het Hbd. moest Mes
schaert Brahms Feldeinsamkeit driemaal zin
gen en werd het, zeven nummers tellende,
programma met vjjf toegiftjes verrjjkt.
Brahms hoorde den jongen Hubermann
te Weenen zjjn vioolconcert spelen. Brahms
ging tot den knaap en zeide »Potztansend,
wie schön haben Sie mein Violin-Concert ge-
spielt 1", liet hem den volgenden morgen bg
zich komen en gaf hem een autografen-album,
waarin Brahms de eerste maten schreef van
het concert met de opdracht»Dem genialen
Violin-Virtuosen Bronislaw Hubermann, zur
Erinnerung an seinen vergnügten und dank
baren Zuhörer Johannes Brahms."
Brahms heeft beloofd een fantaisie voor
Bronislaw te Bchrgven.
Mozart's vZauberflöte".
In Berljjn trad dezer dagen in een verga
dering van muzïekonderwjjzers en onderwij
zeressen als Bpreker op zekere heer William
Wolff. "Hg hield eene breedvoerige rede over
de mogeljjkheid van een omwerking van den
tekst van de Zaüberflöte.
De heer Wolff wees er op, hoe het genot
der muziek bedorven wordt door het knutsel
werk van den tekst.
De sehrjjver er van, Sohikaneder, had uit
vrees een zelfde stof te behandelen als in een
ander stuk was ten tooneele gebracht, aan zjjn
tekst in eens een andere wending gegeven en
was op het denkbeeld gekomen er een alle
gorisch en voor de Weener vrgmetselarjj ge-
schikt stuk van te maken. Om die reden zjjn
er in de tweede akte eene menigte toespelin
gen, die weinig of niets met het eigenlgke
stuk te maken hebben en alleen voor vrijmet
selaars waartoe ook Mozart en Schikaneder
behoorden begrgpelgk zgn.
Een ander gebrek is de bekende, vaak kin
derachtige en belachelijke onbeholpenheid van
de taal.
De heer Wolff wil er nu een dramatisch
werk van maken, waarin al de verschillende
elementen van het "Werk, zonder dat ze ver
anderd worden, een harmonisch geheel zullen
vormen. Ook de muziek van Mozart zal hier-
bjj niet de minste verandering ondergaan.
Wolft' laat aan het eigenlgke drama een voor
spel vooratgaan, waarin eene bg eenkomst van
priesters voorkomt gelgk aan die, waarmede
het 2de bedrjjf begint. Hier worden de toe
standen uiteengezet, waarop het stuk gebouwd
is. Hbld
Verschillende Berichten.
Donderdag avond had ten hove W6er eene
soirée dansante plaats, waar 125 genoodigden
waren en alles toeging als gewoonljjk. De
Koningin-Regentes vertoefde van negen tot
kwart voor 1 weeën onder hare gasten; hare
zuster, de prinses van Waldeck, nam aan het
souper deel en bleef tot half drie.
De heeren H. Wesstra Jr. en J. J. van
Nieukerken, architecten te 's Gravenhage, zjjn
door de juistitie belast met een onderzoek
naar de vermoedelgke oorzaak van de instor
ting van den muur van het huis aan de Rjjk-
loff van Goensstraat. De beide deskundigen heb
ben reeds hun onderzoek op het terrein aan
gevangen.
Naar men nader meldt kan de boete, die
de firma De Haas Zn. te Haarlem in zake
de fraude met den moutwjjn moet betalen, om
streeks duizend gulden bedragendat is heel-
wat minder dan vijftigduizend gulden zooals
men aanvankeljjk meende.
Vrjjdag middag is een werkman, die een
baal op den rug droeg, van de loopplank van
een sohip in de Wjjnhaven te Rotterdam ge
vallen. Onmiddellijk op het droge gehaald
bleek de man reeds overleden te zgn. Bg
een meisje van een jaar of acht te Veendam
vertoonden zich plotseling in het gezicht en
over het geheele lichaam roode vlekken en
puisten, vergezeld van braken, kramp en diar-
rhee. De te hulp geroepen geneesheer kon niet
anders dan sporen van vergiftiging constatee-
ren en toen bleek, dat het kind den vorigen
avond een roodgekleurden steel van suiker
goed, ter lengte van een decimeter en onge
veer zoo dik als een potlood, had opgegeten.
Gelukkig konden, door de tjjdig ingeroepen
hulp, de noodige maatregelen genomen
worden.
In het R.-K. ziekenhuis te Njjmegen is
opgenomen een zoontje van den spoorwachter
te Mook. Het kind werd aldaar Woensdag
avond bg het station in bewusteloozen toestand
gevonden met eene messnede over het gezicht,
toegebracht door een drietal beschonken man
nen. In den nacht van Donderdag op Vrjj
dag zgn te Loosdrecht in de buurtschap
Oudover drie huizen, waarvan twee bewoond,
afgebrand. Van den inboedel kon niets gered
worden.
Nadat van Emmenee zich had verwjjderd,
is de redactie van de Voorwaarts in handen
gekomen van Baylé. Ook deze zal die taak
neerleggen omdat zjjne partjjgenooten hem in
de ban hebben gedaan wegens onzedeljjke
daden. Of het blad zal worden voortgezet moet
nog bljjken.
Een zenuwachtige juffrouw te Amster
dam riep moord, wat de geheele Goudbloem
straat in rep en roer bracht. Haar zoon bad
haar willen doodschieten. Men vond het
ventje in een kast met een proppenschieter
in de hand.
De avondsneltrein van Beilen naar Assen
is dezer dagen aan een groot gevaar ontsnapt.
Tg den 8 een dikken mist, welke belette, de
seinlichten op eenigen afstand te zien, naderde
de trein de geopende brug over het Oranje
kanaal. Het was den waarnemenden brugwach
ter niet mogeljjk de brug te sluiten. Het
dreigende gevaar ziende, snelde de brugwach
ter met een rood licht den trein tegemoet, en
het gelukte hem, het bedienend personeel van
de locomotief op het gevaar opmerkzaam te
maken, zoodat de trein op enkele meters af
stand van de geopende brug tot staan gebracht
kon worden en daarmede een ernstig onheil
was voorkomen.
In de met de jongste mail uit Indië aan
gebrachte bladen wordt melding gemaakt van
een hoogst belangrijken diefstal.
Den 8 Januari werd een bevel tot inhech
tenisneming uitgevaardigd tegen den Chinees
Tan Ban Tjiang, len kassier bg 's lands kas te
Batavia, die sedert Vrjjdag 3 Januari voort
vluchtig is en verdacht wordt van landsgel-
den tot een bedrag van f 151.200 te hebben
verduisterd. Bg de opneming der kas werd
ontdekt dat genoemde som ontbrak. Die
brandkast heeft een draaideur, zoodat zg
nooit geheel open is, maar de eene helft dooi
de deur bedekt bljjft, als men tot de
andere toegang heeftde gewoonte is
aan den eenen kant het afgetelde bankpapier
van f 200 tot f 1000 achterin te leggen en het
naar de behoefte voor den dag te halen. Dins
dag t. v. was een bedrag van ruim drie ton ont
vangen, doch in weerwil daarvan bleek er geen
geld genoeg te zgn. Toen Woensdag een groote
betaling aan de factorjj der Ned. Handelmaat
schappij moest worden gedaan kwam het be
drog uit. De voortvluchtige kassier had Vrjjdag
jl. aan den ontvanger, den heer Honig, en aan
zgn broeder, ook kassier bjj 's lands kas, ge
schreven dat hjj ziek was en niet kon komen
in een briefje aan dien broer, dat verscheurd
in een papiermand is gevonden, schreef hg ook
dat er in de kas een tekort was van f 800,
doch dat dit spoedig terecht zou komen. De
justitie en politie zgn druk bezig het noodige
te verrichten om Tan Ban Tjiang op het
spoor te komennaar alle kanten, ook naar
het buitenland, is getelegrafeerd om zgn aan
houding. Onder zgn familieleden houdt men
het er voor, dat de voortvluchtige te Singa
pore zit.
Door de regeering wordt f 5000 uitgeloofd
aan dengene, die den voortvlnchtigen kassier
aanhoudt.
Vrjjdag brak een vrjj hevige brand uit
in het gebouw van het ministerie van oorlog
te Parjjs, doch de brandweer was het vuur
spoedig meester. De schade is gering. Slechts
enkele oude dossiers zgn verbrand.
Op de kust van den Atlantische» Oceaun
