IHIDDELBIIRGSCHE COURANT. N°. 20. 139° Jaargang. 1896. Vrijda 24 Januari. y Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdage#. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.— Afzonderlijke nnmmers kosten 5 cent. Thermometer. Middelburg 23 Jan. 8 u. vm. 36 gr., m. 12 n. 44 gr., av- 4 u. 43 gr. F. Verw. W. wind. j n i ut Advertentiën voor het eerstvolgend ummer moeten des middags vóór uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichte# e# Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. A gen feu. Te 's Graven hage db Gebk. Bbihtpaotb te AmsterdamA. db La Mae Azn. Middelburg 23 Januari. Verkeerd gelezen of verkeerd begrepen. Wie schreit stdat natuurlgk bloot, aan het; gevaar verkeerd begrepen te wordenmaar zelden zagen wjj daarvan zulk een sterk spre kend staaltje alB heden, toen wjj het Volks dagblad in handen kregen. Onze beschouwing over de beweging inzake Transvaal, in ons nommer van Zaterdag, voor een deel overnemende en daarmee instemming betuigende, maakt dit blad een uitzondering ten opzichte van éen punthet meent te moeten »opkomen tegen de bewering van de Midd. Cour., dat de Transvalers uit een mo reel oogpunt op dezelfde ljjn behooren te worden gesteld met de Engel schen, omdat het feit, dat zjj goed schieten en hun belagers van het Ijjf weten te houden, eenvoudig een kwestie van >eigenbelang" zou zgn." Zooveel woorden, zooveel onjuistheden. Eer stens dienen wjj de Engelschen, het Engelsche volk, met zjjne regeering die in deze correct handelde, met zgn Chamberlain en Gladstone die protesteerden tegen den bekenden inval, goed te onderscheiden van Jameson en zgn troep vrgbuiters. Maar dit daargelatenweet het Volksdagblad ook te zeggen waar wg éen woord schreven, dat grond geeft voor zgne bewering? De zin, waarop zgne redactie doelt, is niet in zgn geheel aangehaald; en bovendien zgn tal van punten door haar verzwegen. Om ons tot den eersten te bepalen, wg schreven: »Dat de Transvalere goed kunnen schieten, en hen, die hun kwaad doen willen, van hun ljjf weten te houden, is eenvoudig een kwestie van oefe ning en van eigenbelang. Maar daarvoor be hoeft de halve wereld toch niet in rep en roer te worden gebracht Juiat in de thans door ons cursief gedrukte woorden ligt de bedoeling van ons betoog opgesloten. Van gelijkstelling der Transva lers met Jameson en de zjjnen is geen kwestie, al zgn ook de eersten geen heiligen. Wg hebben eenvoudig willen zeggen dat, hoeveel hulde men brengen kan en moet aan hun kranig schieten, aan hun flink verweer, dit <jkoch niet meer was dan een kwestie van be lang voor hen zei vendat zg, door de om standigheden gedwongen, op dat schieten en op dat verweer zich steeds hebben moeten toeleggen, en dat zg, die vrgbuiters verjagende, eenvoudig hun eigen belang behartigden. Nu mag men hen daarmee en met het be haalde succes geluk wenschen en zich verheu gen over hun overwinning, maar hiermee houdt het op. Als volk kan men zich onzjjdig houden; eene meening die wg in ons vorig nommer nader hebben ontvouwd. Over de kwestie der Kaffers en onze hou ding tegenover de Javanen, wien hun grond is ontnomen, behoeven wg niet verder uit te weiden. Op het gebied van landverovering, van ko lonisatie heerschen er onder christenen van jaren her zulke eigenaardige begrippen trent het mjjn en djjn, dat die te bestrgden wel monnikenwerk mag heeten. Op dit punt meet men nog steeds met twee maten en pleegt men vaak handelingen, waaraan elk eerljjk man, al is hg ook geen christen, zicb ergert. Nu echter de zaak er eenmaal toe ligt, is alleen de groote vraag: handelt thans nog rechtvaardig tegenover hen, van wier grond enz. men zich meester maakte Velen zullen zich van die kwestie eenvou dig afmaken door dien verjaagden of vero verden het christendom aan te bieden en zendelingen op hun dak te sturenalsof daar door dien verongelukten, misschien veel beter, veel gelukkiger dan tal van christenen, het heil te brengen is! Zoolang er onder christenen zei ven nog zoo veel te verbeteren valt; zg zei ven zich nog dageljjks te oefenen hebben en toe te leggen op volmaking, eerlijkheid, oprechtheid, zelf verloochening; zoolang zg zeiven geen voor beeld zgn in zeer veel, zoolang behoeven zg wezenlgk anderen niet te bekeeren. Er is trouwens nog zooveel anderB, zooveel heter* te doen. En waar dit het geval is, zelfs en vooral ook in onze eigen koloniën, in Oost en West, daar is het, dunkt ons, beter dat wg ons daarop vooral toeleggen, en, ook in verband met het big vend behoud van die bezittingen, ons niet bemoeien met de Zuid Afrikaansche Repu bliek, die ma»a. genoeg is zich zelve te ver dedigen, en allerminst, zoolang het niet hoog noodig is, met hare verwikkelingen met andere groote rjjken. Wg hopen dat hetVolksdagblad, na deze nadere verklaring, onze meening en ons gevoelen nu eens juister en beter onder de oogen zjjner lezers zal brengen dan zgn redactie dit in het jongste nommer deed. Een onrechtvaardigheid en eene vergissing. erkennen dat het even goed gezwegen als gezegd zou zgn1'. Hier is geen woord van waar, volgens Julius, den schrijver der Kamer-indrukken in genoemd Weekb'ad. >Er hadden er inderdaad 28 zich aangemeld, maar niet voor salgemeene beschouwingen", die gehe'jl achterwege ble ven. Niet alleen hebber. >y.- de 28, maar als ik goed geteld heb, wel een veertigtal ge sproken over de artikelen, hetgeen bjj de vele districtsbelangen, die hoofdstuk IX raakt, wèl vervelend, maar niet onverklaarbaar of onge woon was." Het weekblad de Amsterdammer bevat in zgn jongste nommer twee opmerkingen, die wg dienen te helpen verspreiden. In de eerste plaats eene betreffende den >held van Samalangan", welken eeretitel men nog altjjd generaal Van der Heyden toekent, hoewel hem die niet toekomt. *Tot Samalangan zegt het blad kwam generaal V. d. Heyden daar werd hg gewond ware hg niet gewond geworden, hg zou, ook dit gelooven wg gaarne, thans held van Sama langan zgn. Maar hg was 't niet, omdat bg het niet kon zgn. Held van Samalangan is majoor Kellerman Deze gaf, na de verwonding van V. d. Heyden, de impulsie tot den aanval op Kotta Blang Temoelit en leidde die attaque de spits der troepen. Hg en generaal Meyer hebben, zoo er van een held van Sama langan sprake kan zgn, recht op dien titel. Dit is een feit met de stukken te be- wgzen en bewezen." Reeds vroeger is op deze onrechtvaardigheid de aandacht gevestigd, edoch men, en gene raal V. d. Heyden zelf, laat haar maar voort duren. Waarom nn niet eindelgk de waarheid er kend waartoe moet de geschiedenis verdraaid big ven; het onrecht bestendigd? Eenvoudig zegt het weekblad omdat wglen Willem Hl zich vergist heeft. Op het telegraphisch bericht van de overwinning te Kotta Blang Temoelit en het daardoor ver kregen militair en politiek succes, werd gene raal V. d. Heyden bevorderd tot Commandeur der Militaire Willemsorde en Adjudant i. b. d. des Koninga, waarvan hem per telegraaf de mededeeling werd gedaanen toen het later bleek, dat door het initiatief van een ander die zege was bevochten, moest deze in het duister bljjven en is hg dat gebleven al werd ook langzamerhand de ware toedracht van dit wapenfeit bekend. Nu, die vergissing strekt den vroegeren koning allerminst tot oneer, en V. Heyden heeft zich elke ridderorde en rang waardig gemaakt, zoodat ook hierdoor op zich zelf geen onrecht is geschiedt. wel onrecht b'gft het, een grievend onrecht ook, tegenover Kellermann, V. d. Hey den nog steeds te noemen den held van Sa- alangan en onrecht evenzeer, dat de man, die het voornaamste aandeel heeft gehad in der éclatantste wapenfeiten in Atjeh, niet met de Willemsorde, waarop een militair te recht zoo hoogen prjjs stelt, is gesierd. Zoo iets is mogelijk alleen in een land als het onze, waar de openbare meening zoo zelden luide spreekt, en de lust om te be rusten in hetgeen eenmaal door de hooge heeren is bepaald, grooter is dan ergens elders ter wereld. De pers, die zich zoo dapper geweerd heeft, op het feest van Van der Heyden en dat met recht, want V. d. Heyden verdiende zgne hulde verlosse Nederland van deze onge rechtigheid. Hoe eer hoe beter, want vroeg of laat zal er toch moeten worden afgerekend met het Samalangan-sprookje, dat onschuldig zou zgn, als er ook niet nog een majoor Kellermann was,wien de hulde wordt onthouden om Van der Heyden er mee te loonen, die daar allerminst behoefte aan heeft. Het is te hopen dat aan dien billijke» wen8oh wordt voldaan, Tot heden zagen wg echter in de groote bladen op dit feit nog niet met nadruk gewezen. En dat mag toch wel; waar men een on rechtvaardigheid heeft goed te maken tegen over een verdienstelijk man. De tweede opmerking geldt de mededeeïing in de Arnh. Crt. ook door ons overgenomen, dat er in de Tweede kamer voor al gem eene beschouwingen van waterstaat 28 sprekers zich hadden opgegeven, van wie echter, toen het oogenblik daar was, niet éen den mond lopen deed. »Zjj hadden", zoo heette het,>dus Bg kon. besluit: is aan mr dr J. G. Gratama, op zgn ver zoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan de R. H. B. S. te Groningen is op pensioen gesteld de off. van adm. 2e kl. J. F. W. In de Beton, ad f 900 's jaars en eene verhooging van 225 'sjaars; is bevorderd tot off. van adm. 2e kl. de adj.-adm. G. J. Jutte; zgn benoemd bg het wapen der infanterie, tot eerste-luit. bg hun tegenwoordig korps, de tweede-luit. J. J. Middelaer, van het le reg., gedet. bg de Kol. Reserve, en E. H. G. van der Noordaa, van het 2e reg.; en is de eerste- luit. H. I. von Santen, van het 5e reg. inf., op zgn aanvrage, voor den tjjd van een jaar op non-activiteit gestelden is benoemd bg het pers. van den geneesk. dienst der landmacht, voor den tjjd van vjjf jaren, tot recberve-off. van gezondh. 2e kl. de heer G. Hemminga, arts. De minister van waterstaat enz. brengt in de St. Ct. ter kennis van belanghebbenden dat op een nader te bepalen dag in de maand Maart e. k. het bg de artikelen 39 en 40 van het kon. besluit van 21 September 1 (Stbl- no. 154), gewjjzigd door het kon. besluit van 30 Januari 1873 (Stbl. no. 25), bedoeld examen zal worden afgenomen van hen die voor de betrekking van adspirant-ingenieur voor het atoomwezen in aanmerking wenschen komen. Tot adjunct-inspecteur bg het Inlandach onderwjjs in Ned. Indië is benoemd de tegen woordige directeur der kweekschool voor In lansdch onderwjjs teAmboina, de heer D.Yooren geboren te Zierikzee. Generaal Yetter heeft vóór zgn vertrek uit Atjeh van het bevriende Atjehsche hoofd T. Djohan Pohlawan een met goud beslagen met edelgesteenten versierde kris ten ge schenke ontvangen. De regeering heeft, naar verzekerd wordt )t denkbeeld in overweging genomen om in die gedeelten van het gouvernement Atjeh en onderhoorigheden, waar zulks mogeljjk zal blgken, ondernemingen van land- en mjjn- bouw toe te laten. Inikeraccij ns. De minister van financiën heeft gevolg ge geven aan zgne toezegging van 11 December 1894 en een wetsontwerp, houdende definitieve regeling van den suikeraccjjns, bg de Tweede kamer ingediend. In de Memorie van Toelichting wordt uit voerig aangetoond dat men hier te doen heeft met twee categoriën van suiker, binnenland- sche en buitenlandsche. Ofschoon de productie der eerste toeneemt, wordt steeds nog een grootere hoeveelheid ingevoerd, gevolg voor namelijk van de omstandigheid dat de raffi naderijen op groote schaal werken voor de buitenlandsche markt. deze voordracht wordt voor de beet wortelsuikerfabrieken gebroken met het stelsel van aanslag naar het sap. Het eenige ratio- neele stelsel, zegt de minister, dat aan de overgroote moeilijkheden een einde kan maken, is de fabrieken onder voortdurend toezicht te stellen en den accjjns te heffen van de suiker die voor de binnenlandsche consumptie wordt afgeleverd. Bg de overweging van de vraag hoe de fabrikanten zullen worden schadeloos gesteld voor het verlies der accgnswinst van de overponden, die onder het nieuwe stelsel niet meer genoten kan worden, stelt de mi nister voorop dat intrekking van de bestaande bescherming voor landbouw en njjverheid een zoo groote ramp zou zgn, dat zelfs de meest besliste tegenstanders van bescherming zich er voor moeten wachten hunne theorie toepassing te gaan brengen. De minister stelt voor om twee stelsels te combineeren toekenning van een zeker bedrag per 100 kilogram gefabriceerde suiker en bepaling van een maximum voor een jaar door de gezamenlijke fabrikanten kan worden genoten. Öp welk bedrag moet nu de? premie dat wil zeggen de open premie indoor het overbrengen tracht wanneer voor het werkjaar 1896/97 een premiebedrag van 2.300.000 wordt bepaald, nl. het gemiddelde van de hoogste bedragen, waarop bg het contracteeren voor de laatste twee oogsten waB te rekenen. Er is dan zeker ook in dit jaar geen aanleiding om in de erandering der wetgeving een nadeel voor den landbouw te zien. Genoemd bedrag zou dan elk volgend werk jaar met f 100.000 kunnen dalen, totdat het is teruggebracht tot het cjjfer van f 1.500.000 Het bedrag, dat met inachtneming van de voormelde maxima voor elk werkjaar per 100 kilogram uit geslagen suiker genoten kan worden, zal zoo geregeld moeten zgn, dat het maximum niet kan worden bereikt, tenzjj door de fabrikanten op ruime schaal met de land' bouwers voor het teelen van wortels wordt gecontracteerd. Wordt dit voorstel aangenomen dan zal de beetwortelsuikerindustrie wel is waar in acht volgende werkjaren nog eene hoogere bescher ming genieten dan de wetgever van 1894 vol doende achtte, maar dit zal alleen het geval als de industrie op grooten voet wordt gedreven. Het spreekt intuBschen wel van zelf dat, wanneer in andere rgken met welker suiker industrie de Nederlandsche in concurrentie komt, de bescherming mocht worden afge schaft of belangrgk verminderd, de noodzake lijkheid zal ontstaan om ook voor Nederland premiekwestie opnieuw te overwegen. De belanghebbenden zullen hierop moeten rekenen- Wat de nieuwe regeling voor de suiker raffinaderijen betreft acht de minister het wen- scheljjk om ook voor dezen het werken onder toezicht in te voeren, aangezien door de ge breken, die aan het stelsel van Baccharimetrie kleven, tegen de bedoeling van den wetgever, belangrijke overponden worden verkregen en de schatkist daardoor een bedrag van ruim 6 ton 's jaars derft. De premie, die de raffina derijen thans genieten, wenscht de minister trapsgewijs in te krimpen. De min. zou na- meljjk voor het eerste jaar der werking van de nieuwe wet aan de gezamenljjke raffina- deurs nog eene premie willen laten van f 500.000 doch deze ieder jaar willen verminderen met f 50.000, totdat zg na 5 jaren tot f 250.000 is gedaald. Evenals voor de beetwortelsuiker- fabrikanten zou ook de voor de raffinadeurB voorgestelde premie pondspondBgewjjs verdeeld moeten worden over de uitslagen van suiker over een tjjdvak van een jaar. En om te voorkomen dat ook bg vermindering van de Werkzaamheden, door opheffing van raffinade rijen als anderszins, niettemin het volle premie bedrag genoten zou worden, zal eene som worden bepaald die ten hoogste per 100 kilo gram uitgeslagen suiker zal kunnen worden genoten. Wat het stelsel van toezicht betreft, niet kei op het bewaken der uitgangen van de fabrieken zal worden vertrouwd, maar naast die bewaking zgn toezicht in de fabriek en andere middelen van controle noodig, een ander zoo weinig mogelgk belemmerend voor de fabrikanten en raffinadeurB. In de beet wortelsuikerfabrieken zal het toezicht zich niet verder uitstrekken, dan tot de verkregen suiker. Uitslag van de vervaardigde suiker za steeds onder toezicht en langs bepaald daar voor aangewezen uitgangen geschieden. Regis ters zullen worden gehouden, waaruit de uittreksels nemen, die bg den ontvanger ingeleverd worden. Hetzelfde stel sel wordt voorgesteld voor de raffinaderijen, waar overigens het toezicht voornameljjk de geraffineerde suiker en basterd zal betreffen. In de beetwortelfabrieken zal de inspecteu: raffinaderijen de directeur der belas tingen de noodige opnemingen kunnen doen Het bedrag der afschrijving per 100 kilo gram is voor de fabrikanten berekend naar eene productie van ongeveer 66 millioen kilo gram, dat ia nagenoeg het gemiddelde vat de productie in de werkjaren 1893 1894/95. Om het maximum der premie te kunnen genieten, zullen de gezamenlgke fa brikanten in een werkjaar ongeveer 66 mil lioen kilogram moeten uitslaan. Voor de raffi nadeurB staat de uitkeering per 100 kilogram ongeveer in verhouding tot eene productie van 150 millioen kilogram geraffineerde ker en basterd; zg zullen die hoeveelheid moeten uitslaan om de volle uitkeering te kunnen genieten. Bg den overgang tot het nieuwe stelsel zullen de loopende rekeningen van krediet moeten worden aangezuiverd öf door betaling van het verschuldigde op den vervaldag 6t van den bg den over- In het bedrag van den accjjns brengt het ontwerp geene verandering. Het betrekkeljjk artikel is nagenoeg onver anderd uit art. 2 der wet van 20 Juli 1884 overgenomen. De bepaling dat van ruwe suiker en basterd niet minder dan f 18 per 100 kilogram zal worden betaald, strait overeen met het eerste lid van art. 14 der wet van 20 Juli' 1384. Het daar vastgestelde minimumgehalte van ten ite 65 percent komt ongeveer met een accjjns van f 18 overeen. Bg diezelfde wet zgn onder melado (siroop achtig laatste product van de fabrieken van suiker uit suikerriet), belast met f 18 per 100 kilogram, mede begrepen de stroopen enz., welke meer dan 10 pet. vaste, voornamelgk uit greinachtige suiker samengestelde, bestand- deelen bevatten of in vloeibaren staat een suikergehalte hebben van boven 50 pot. Andere stroopen zgn vrjj van accjjns, doch bg invoer van buitenlands belast met een invoerrecht van f 6 de 100 kilogram. Dergelgke stroop zal volgens het ontwerp bg invoer met een accjjns van geljjk bedrag worden belast, het- i regelmatiger voorkomt omdat heffing der belasting ook noodig kan zgn bg uitslag uit raffinaderijen. In verband daarmede is bg art. 88 het invoerrecht voor stroop ingetrokken- De in art. 1 1 genoemde druivensnikers worden in den regel vervaardigd uit aardap pelmeel. Zg kunnen dienen om onder basterd gemengd te worden en behooren daarom zoo wel bg vervaardiging binnenslands als bg invoer aan een niet te lagen accjjns onder worpen te zgn. Massé is, wat samenstelling betreft, nagenoeg geljjk aan aardappelBtroop. Geraspt of op andere wjjs fijn gemaakt, kan zg mede dienen om onder basterd gemengd te worden. Massé in stukken zal, evenals nu, vrjj van accjjns, doch bg invoer aan een recht van f 6 per 100 kilogram onderworpen zgn. Door melasse is te verstaan stroop, die in de fabrieken van suiker uit suikkerriet en van beetwortelsuiker overblgft als het laatste product gemaakt is. De bestaande wgze van gehaltebepaling zal worden bestendigd. tegenstelling met het tot heden genotene, waarvan het bedrag verborgen bleef bepaald worden om geljjktjjdig de drie belangen, die van de fabrikanten, van de landbouwers en van de schatkist naar billjjkheid te verzekeren eigenljjk niets te zeggen, en moesten zelf De minister acht de billjjkheid volkomen be- Kunst en Letteren. :Nu Transvaal aller aandacht trekt en veler belangstelling wekt is het zeker een zeer goede gedachte van den heer H. D. Tjeenk Willink te Haarlem om uit te gevenV$n Majuba tot Krugersdorp. Album bevattende Transvaalsche landschappen, volkstypen en Dit album bevat zeer fraaie portretten van de hoofdmannen in de jongste beweging in Zuid-Afrikaansche republiek en keurige landschappen. De prjjs ervan is zestig cents; een prgs, zoo matig dat zeker menigeen daarin geen beletsel zal vinden om zich dit album aan te schaffen; al ware het als souvenir aan de jongste gebeurtenis in dat deel van Zuid-Afrika. gang aanwezige suiker op de rekeningen die volgens de nieuwe wet worden geopend. Aan den raffinadeur, die eene juiste opgauf heeft ingeleverd, zal de schade, die bg door de bevolen staking ljjdt, van rjjkswege worden I vergoed. De Haagsche bladen laten zich zeer gun stig uit over het nieuwe tooneelspel Sirocco door mevr. Snjjder Van Wissen kerke, Dinsdag avond voor het eerst te 's Hage gegeven voor o.ene stampvolle zaal. Het publiek toonde zich over het algemeen zeer voldaan en riep da vertooners telkens terug. V. N. noemt in het Vad. het stuk weer bjjzonder goed geschreven en zegt verder dat de dialoog veel gelukkige, rake gezegden heeft, die door het publiek werden opgemerkt. Er zgn eenige zeer pakkende tooneelen- De vertooning was goed verzorgd en het spel der hoofdpersonen uitstekend. In 't Haagsche Dagbl. brengt D. F. v. H. warme hulde aan mevr. Snjjders v. W., die weer zulk een mooien, amusanten dialoog en een aantal aardige scènes gegeven heeft. Bg elk tooneelwerk kan men aanmerkingen maken, want la critique est aisêe, maar salonstukken zooals mevr. Snjjder die scbrjjven kan, zullen altjjd welkom wezen 1 De uitvoering was in alle opzichten uitstekend. In Amsterdam daarentegen is het stuk Woens dagavond feitelgk gevallen. Er was zeer weinig publiekna elk bedrjjf klonk een zwak applaus, waardoor heen tel kens eenig, zei het ook weinig, gesis. En dat is nu de stad, waar velen roepen om oorspronkeljjke stukken en steeds op het Nederlandsch Tooneel hakken, wanneer die vereeniging ze laat rusten 1 Te 's Gravenhage is Dinsdagavond door het gezelschap van den Tivoli-schouwburg van Rotterdam, onder leiding van de heeren D. H. Joosten en Henri Poolman, opgevoerd De lotgevallen van juffrouw Trilbie, de klucht in drie bedrjjven door Robert Buchanan en Charles Marlowedie Woensdag a. ook te Middelburg wordt gegeven. Even al»

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1896 | | pagina 1