MIDDELRIRGSCHE COURANT.
N°. 304.
1895.
Woensdag
25 December.
Middelburg 24 December.
138° Jaargang.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaateen in Nederland franco p.p., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Theimometer.
Middelburg 24 Dec. 8 u. vm. 32 gr., m. 12 u.
35 gr., av. 4 u. 33 gr. F. Yerw.kr. Z. O. wind.
Advertentiën voor het eerstvolgend
nummer moeten des middags vóór óèm
uur aan het bureau bezorgd zpn.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel.
Groote letters naar de plaats die zij innemen.
Advertentiën bp abonnement op voordeelige
voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis
aan het bureau te bekomen.
Asentea.
Te ZierikzeeA. C. de Mooij, te TholenW.
A. van Nhüwenhüijzen.
Woensdag en Donderdag: a.» de
belde Kerstdagen,verschijnt de M i d-
delburgsche Courant niet.
verdrag tusschen Nederland en Brazilië, tot
wederzjjdsche uitlevering van misdadigers.
De gewone audiëntie van den minister van
oorlog zal op a. Donderdag niet plaats hebben.
Eene klaelit uit het jaar 1§46.
>Algemeen wordt er thans geklaagd, dat
de scholieren in onzen tjjd die, van eene halve
eeuw geleden, in eigenzinnigheid en balda
digheid zeer verre overtreffen en dat de geest
van subordinatie a&nmerkel jjk bjj ben verzwakt
iB. Gedeelte)pk stelt men dat op rekening van
de groote rekkelijkheid der schoolmeesters ten
aanzien hunner kweekelingen, die wederom
veelal haren grond heeft in eene beleefde in
schikkelijkheid voor het zwak van ouders, die
hunne kinderen met zachtheid willen bestuurd
hebben.
Maar moet dan ook de oorzaak niet gezocht
worden in de verslapte buiseipke tucht, in
het daardoor veroorzaakte gemis van gehoor
zaamheid en van eerbied voor ouderen van
jaren en het toegeven van allerlei genoegens,
b. v. sigaren rooken, bezoeken van openbare
verlustigingsplaatsen, zonder het geleide van
ouders, kinderbals enz., genoegens, die
voor derzelver jeugdigen leeftjjd als hoogst on
gepast en schadelijk te rekenen zpn
Moet zp mede niet gezocht worden in den
geest des tjjds, in de daaruit voortgevloeide
meer liberale politie-verordeningen en de veel
omslag vorderende toepassing der strafwetten,
alsmede in de vrees om iemands individueele
vrijheid aan te randen en daardoor zichzelven
strafschuldig te maken, tengevolge waarvan
thans menige baldadigheid en straatschenderij
wordt door de vingeren gezien, die in vroe-
geren tpd door den dreigenden stok des
politiedienaars in bedwang werd gehouden en
voorgekomen
Ik vond deze klacht toevallig in een der
werken van den bekenden Brugema. Bewijst
zp niet, dat de jeugd van nu niet erger is
dan die van eene halve eeuw geleden?
Ik houd mjj overtuigd, dat in werken van
een eeuw oud de jeugd van vóór anderhalve
eeuw zal aangeprezen worden als model voor
goede manieren. Ik zou het voor de jeugd
van tegenwoordig best durven opnemenal
bljjft het waar, dat de volwassenen ook nu
nog meer plichten tegenover haar hebben te
vervullen dan ze tot dusver deden. B.
Bjj kon. besluit
is benoemd tot directeur der gevangenissen
te 's-Hertogenbosch C. C. van den Bosch, thans
tgdelgk als zoodanig in dienst
is de dir. officier van gezondheid 1ste kl. bjj
de zeemacht dr W. Schutte, op zpn verzoek,
op pensioen gesteld ad f 1800 'sjaars en eene
verhooging van f 900 'sjaarsj
is bevorderd tot dir. officier van gezondheid
2de kl. bp de zeemacht de off. van gezondh.
lste kl. G. H. Klo8ser.
Op 21 December 11. beeft te Rio de Janeiro
de onderteekening plaats gehad van een nieuw
EEN KEEST-GEDACHTE.
»ich bringe euch grosse Freude,
Woime mid Heil allen Vólkern; denn
euch ist heut der Hei'and geboren,
Davids Stadt, der Heiland, Je3us Christ,
der Herr.
M essias- Hiindel).
Het St. Nicolaasfeest is een kinderfeest;dat
behoort het ten minste te zpn. Wat is het
alleraardigst te zien en te hooren, hoe de klei
nen den bisschop vereeren, hoe ze innig
overtuigd dat de schimmel van den heilige het
aangebodeneniet zal weigeren hun schoentje,
met een homp roggebrood gevuld, onder den
schoorsteen plaatsen, hoe ze ons verbaasd aan
staren, als den volgenden morgen het stuk
brood verdwenen, en voor een borstplaat of
speculaasje is ingeruild! O, laten de ouderen
van dagen toch niet te vroeg dien mystieken
sluier oplichten, die voor onze kinderen over
het Sinterklaasfeest ligt uitgespreid; laat
het vertrouwen in »St. Nicolaas, goed heilig
man" toch vooral niet te spoedig schokken!
Want ik herhaal wat ik zooeven zeide 5e
December moet een feestdag voor de kinderen
bljjven. Maar de >groote menschen" dan?
Och, ze kunnen zich helaas 1 maar al te dik-
wjjls spiegelen aan het genot en de dankbaar
heid van de jeugd, want een zuur gezicht,
een ontevreden opmerking zpn niet zeldzaam
bjj de grooteren, als de Sint niet naar hun
pjjpen danst en ze in hun dikwjjls zoo hoog
gespannen verwachting teleurstelt 1
Hoezeer ik me met de kleine ook verheug
TWEGDE KAMEII.
In de avondvergadering van Maandag werd
de behandeling van het voorstel tot conversie
van 3Va in 3 nationale schuld voortgezet.
De heer Bovgesiua ging voort met dewaar-
scbpnlpke nadeelige gevolgen van dezen maat
regel voor oogen te houden wees op de moge-
ljjke benadeeling van minderjarigendeed
uitkomen hoe de kamer een contract met de
bankiers' zou goedkeuren, dat zp niet kent en
waarvan zp althans de hoofdbepalingen had
moeten kennenen bestreed het gevoelen der
regeering dat de bankierssteun een waarborg
is voor het gelukken der conversie. Spreker
ging de voorwaarden van het bankïersconsor-
tium in bijzonderheden na en had het meeste
bezwaar tegen de bepaling dat de bankiers
slechts verbonden zpn voor 93 en niet voor
374 millioen. Hp kon zich door de besparing
van 15 ton niet laten medeslepen om voor
het ontwerp te stemmen, in strpd met het
gevoelen van velen zjjner geestverwanten.
De heeren De Lange en Van Dedem ont
wikkelden ook eenige grieven, die zp echter
voor oplossing vatbaar achtten. Zoo
duchtte de heer De Lange verlies voor de
rjjks-posl spaarbank, maar was voor hem de
dwang, die op de vertegenwoordigers der
personae miserabiles wordt uitgeoefend, een
groot bezwaar en een middel beneden de
waardigheid van den staat.
De heer De Beaufort (Amsterdam) drukte
vooral op de verlichting, die deze conversie
voor de belastingschuldigen zal brengen, en
was zeker van het welslagen dezer conversie,
i. niet enkel een recht maar ook een plicht
en niet in strpd met het burgerlpk recht.
De heer Plate, eveneens verdediger van de
conversie, had bezwaar tegen het vragen van
overlegging van het contract en betoogde de
onmisbaarheid van bankiershulp om de con
versie geheel te doen slagen.
Voor den heer Van der Kun, optredende
voor den heer Bahlmann, die ongesteld is, en
sommige zjjner medestanders, lag vooral een
bezwaar in het voorloopig contract met de
bankierB en in de betaling van 5 ton aan het
consortium voor een schpn-garantie, daar het
voor de 5 ton, die het ontvangt, niets heeft te
doen.
De minister van financiën verdedigde zpn
voorstel voornamelijk tegen de bezwaren, ont
wikkeld door mr Borgesius. Hp hield vol dat
thans het oogenblik het meest geschikt is
voor conversieontkende dat pressie zou wor
den uitgeoefend en lichtte het doel van de
instelling van het consortium nader toe.
De minister wees ook, met het oog op de
belangen der minderjarigen, op den ruimen
termjjn om te voldoen aan de formaliteiten
voor aflossing. Ook vreesde hp niet dat het
geld bjj de 3 percents conversie het land zou
uit gaan.
Bjj de behandeling der artikelen, die weinig
debat uitlokten, werd met 41 tegen 23 stem
men verworpen het amendement der com
missie van rapporteurs om aan den Staat vrjj-
heid te geven om na 1 Januari 1895 het be
drag der verplichte amortisatie te beperken tot
35 honderdsten ten honderd zonder verplicht
te zpn de amortisatie te vermeerderen met het
bedrag der vrjjgevallen rente.
Na goedkeuring der onderdeelen, werd het
geheele conversie- ontwerp aangenomen
met 52 tegen 12 stemmen.
Tegen stemden de heerenVan Deinse,
Van Vlpmen, Travaglino, Dobbelmann, Harte,
Rink, Mutsaerts, Seret, Borgesius, Van den
Berch Van Heemstede, Van der Kun en Smits
van Open.
De kamer is hierop tot verdere bpeenroeping
gescheiden.
Kunst en i etteren.
Het klucht- of blpspel, Woensdag 8 Januari
in den Schouwburg te Middelburg te
geven door de Ned. Tooneelvereeniging, di-
rectie-Chrispjjn, heet De stille vennoot, naar
het Duitsch van Laufs en Jacoby. Vrjjdag a.
wordt het voor het eerst te Amsterdam opge
voerd.
Zooals men weet, heeft denzelfden Woens
dag 8 Jan., des namiddags te half twee uur,
alhier eene kindervoorstelling plaats van De
Kleine Lord. Bjj die gelegenheid zpn abon
nementskaarten niet geldig.
het Departement Overpssel, gearresteerd den
15den Januari 1807, dat luidde:
>De ingezetenen zpn als van ouda verpligt,
om hunne kinderen gedurende vier achtereen
volgende jaren, te weten van het 8ste tot het
12de jaar, aanhoudend ter schole te zenden,
op poene eener jaarljjksche boete aan het
Schoolfonds, welke voor elk van gemelde kin
deren ten minste zooveel als het vaBt te stellen
schoolgeld voor de zes wintermaanden zal
bedragen.
Van deze boete zpn vrpgesteld diegenen,
welke, ten genoegen van den School-Opziener
of van de School-Commissie, zullen doen hip ken,
dat hunne kinderen op eenige andere wjjze
het noodige onderwps erlangen.
Bedeelden, welke hunne kinderen niet aan
houdend en geregeld ter Schole zenden, zullen
uiet langer bedeeld mogen worden."
Prof. J. P. N. Land te Leiden heeft, we
gens voortdurende ongesteldheid, tegen 1 Jan.
onts'ag gevraagd.
KERKNIEUWS
Beroepen naar Scbore de heer G. J. H,
Verweps, cftnd. te Middelburg.
Door den heer dr H. A. van der Meulen
te Haastrecht is het beroep naar de Ned.
Herv. gem. te Bergen op Zoom aangenomen,
Men sohrpft ons uit Goes:
Voor een, jammer genoeg, niet talrjjk
publiek gaven Maandagavond de heeren A. en
I. K. de Jong, vader en zoon, eerstgenoemde
muziekonderwijzer te Middelburg, de tweede
student te Utrecht, in de Bocieteit V. O. V.
een viool- en piano-concert.
Het eerste deel van het programma bestond
uit de Kreutzer Sonate voor piano en viool,
Romance en Polonaise van Svendsen en
Wieniawsky voor viool en piano. In het laat
ste kwam de hier van vroeger reeds goed
bekende violist in al züu kracht en vaardig-
beid uit en wist hp al de moeilijkheden met
glans te overwinnen.
In het tweede deel deed de zoon zich als
een uitstekend pianist kennen in de Noc
turne in Des van Chopin, Spanischer Tanz van
Von Brücken Fock en Spinnerlied a. d. Flie-
genden Hollanderwaarbjj zpn groote techniek
aller verbazing wekte. Verder werd in dat
het laatste nommer Fantaisie in C dur, voor
piano en viool, van Schubert, door beiden met
groot succes en vaardigheid voorgedragen.
Het daverend applaus, dat na het laatste
stuk aanhield, deed de executanten besluiten
nog een extra-nommer te geveneen Hon-
gaarsche dans, die eveneens zeer dankbaar
werd ontvangen.
De dames De Jong, Oorver, en Snpdersi
hebben den 19n in het Gewandhaus-concert
te Leipzig een zeer groot succes behaald. Zp
droegen liederen voor van Grimm, C. van
Rennes, Kaufmann en de Noorweegsche ter
zetten van Mertens.
over deze eigenaardige feestviering meer
aantrekkelijks, en ietB heiligers voo- me heb
ben de Kerstdagen »het groote-menschen-feest"!
Bn al dadelpk moet me iets van 't hart. Ver
geef me als op 't oogenblik mjjn nationa
liteitsgevoel niet boven komt, maar ik zou
kunnen wenschen, met het Kerstfeest Duit-
scher te zpn I Waarom Omdat volgens
mjjne meening in Duitschland het Kerst
feest gevierd wordt met dien ernst, met die
vroomheid, die er zoo volkomen bjj past, omdat
Kerstdagen er plechtige dagen zpn voor jong
en oud voor rjjk en arm.
Vindt ge miBBchien dat ik wel wat vérga,
als ik beweer dat wjj, Nederlanders, niet het
rechte idee hebben van een kerstviering
volgt me dan eens naar een Duitsch afgelegen
dorpje op den >Christabend". De groote steden
met haar bedrjjvigheid, met haar rumoer, we
ontvluchten ze op dezen avond; die heerlpke
kalmte, die weldadige rust daar buiten op het
platteland ze schpnen ons nu onontbeerlijk.
Koud is het buiten o zoo koud I Alles is
met sneeuw bedekt. De kale hoornen steken
hun dorre takken spichtig in de lucht na
tuur is in diepen winterslaap. Het vriest dat
het kraakt, en de sterretjes tintelen in al haar
pracht aan den helderen hemelhet is alsof
ze nóg helderder, nóg grooter dan anders zpn
op dezen heiligen avond.
We treden een woning binnen. Een aange
name warmte komt ons te gemoet; hoe recht
gezellig ziet het er in die binnenkamer uit,
waar vader en moeder met alle kinderen ver-
eenigd zpn. Alle kinderen! Wat een genot
UIT STAD EN PROVINCIE
Het heden uitgegeven Prov. blad no 128
bevat het besluit van 14 Dec. van Ged. Staten,
betreffende den heTjjk in 1896.
Deze begint 8 Jan. te Middelburg en
eindigt den 3en Juli te Bruinisse. In Zuid-
Beveland, Westeljjk en Oosteljjk Zeeuwsch-
Vlaanderen heeft in het a. jaar die jjk niet
plaats.
In een volgend nommer plaatsen wp de op
gaat in haar geheel.
De StCt. bevat de wet van den 3de»
ecemher 1895, tot bekrachtiging van provin
ciale belastingen in Zeeland.
ONDERWIJS.
Dat leerplicht in ons land reeds
jaren geleden bestond, bewjjst wel art. 11,
onder 2d van bet huishoudelijk reglement
voor de ouders ze nu bp zich te hebben; wat
een voorrecht voor de kinderen, bovenal voor
hen, die den huiseljjken haard reeds verlaten
hebben, nog een ouderhuis te bezitten, waar
zich gelukkig gevoelen!
O, heilig, heilig kerstfeest! Ge brengt ons
weer te zamen, ge versterkt den heerlpken
familieband! Of is het niet roerend, doet het
ons niet weldadig aan, als de groote jongens
het zpn al kerels met snorren en baarden
geworden vol verlangen naar die dagen
uitzien, er een reis voor over hebben
En hoe onuitsprekelijk gelukkig voelt moeder
zich al» ze met tranen in de oogen haar
kinderen, die in den vreemde de ouderlpke
woning niet vergeten hebben, aan het harte
drukt, en ze de wangen kussend welkom 1
Vader heeft plan gehad zich ferm te houden
maar nu hp voor zpn jongens staat en ze in-
blpde de handen schudt bomen de waterlan
ders voor den dag!
>0, onderhuis, o, ouderhuis, gezegend zjjn uw
[muren 1"
De pret begint eerst reoht, als het licht in
de huiskamer wordt neergedraaid en de deur
der achterkamer langzaam geopend wordt.
In volle pracht majestueusch staat de
kerstboom daar 1 De groene takjes, waaraan
loodrecht bengelende ijskegels hangen, zpn
met een sneeuwlaag bedekt; de brandende
kleurde kaarsjes komen fantastisch uit tusschen
al dat groen; een engeltje, de vleugelen wjjd
uitspreidend,kroont zegenend den boom, en deze
zelf is behangen met tal van gouden noten,
zilveren appels, versierd suikergoed en o zooveel
De letterzetter P. A. Hertogh herdacht
heden den dag, waarop bp vóorvpf en twintig
aar bjj de firma Gebrs Abrahams alhier in
dienst trad. Zpn tegenwoordige patroon, de
heer D. G. Kröber Jr, gaf hem een stoffelijk
bewjjs van belangstelling in zpn feest.
Heden middag om kwart voor een
raakte een reiziger, die met de Zierikzeesche
boot van hier naar Zierikzee wilde vertrek
ken, door een misstap te water. Hp kwam
tusschen baai en schip terecht en werd, of-
choon niet zonder moeite, door de bemanning
der boot en eenige burgers, op het droge ge
bracht.
Van de 209 miliciens der lichting 1895,-die
in het garnizoen Middelburg werden in ge-
Ijjfd, konden gelukkig slechts 5 lezen noch
ichrpven. Gaandeweg komt in dezen toestand
verbetering.
Men meldt ons uit V1 i s s i n g e n:
Met ingang van 1 Januari a. s. zpn be
noemd tot roeier bp het Belgische loodswezen
te Terneuzen C. J. Feliesen tot matroos aan
boord van het lichtschip Wielingen F. L. E.
Aspeslagh, van Oostende.
De Belgische loodsboot no. 4 is verleden
nacht op de Spjjkerplaat aan den grond ge
varen. Zp zit thans hoog en droog, doch men
hoopt haar dezen avond, met hoog water,
weder vlot te krjjgen.
Het detachement van het 2e bataljon
uit Middelburg, dat sedert 1 October, onder
commando van den eerste luitenant A. F.
Sutherland, te Terneuzen is gedetacheerd,
keert op den 2 Januari in Middelburg terug.
In de Maandag middag gehouden verga
dering van den raad der gemeente Aarden-
burg werd tot regent van het burgerweeshuin
herbenoemd de heer C. V. van Oostenwjjk Stern.
Daarna werden een tweetal begrootingen vast-
eesteld, nl. die van het burger-gasthuis voor
in ontvang en uitgaaf op f 11.640.99'
met een post voor onvoorziene uitgaven ad
t 967.99s, en die van het burger weeshuis voor
1896, in ontvang en uitgaaf op f 8258.68',
met een post voor onvoorziene uitgaven ad
f 1188.68'.
In eene daarna gehouden gecombineerde
itting der leden van den raad met regenten
van het burger gasthuis werd tot regent van
dat gesticht benoemd de heer S. W. Weisfelt^
V ereenigde Timmerlieden*
Vanwege de timmerliedenvereeniging D. V.
V., de afdeeling Middelburg van den Alg. Ned.
Timmerliedenbond, werd Maandagavond in het
lokaal der Werkmansver eeniging alhier
eene openbare vergadering gehouden, die slechtB
tameljjk bezocht werd. O. a. was de timmer
liedenvereeniging Helpt U zeivende te Vlis-
singen gevestigde afdeeling van bovengenoem-
den bond, vertegenwoordigd.
De voorzitter sprak zjjne teleurstelling uit
dat de patroonsvereeniging Middelburg'a
Bouwkring niet vertegenwoordigd was en
deelde mede dat in deze vergadering, die be
legd was in verband met het indertjjd aan
den raad der gemeente Middelburg ingediend
adres inzake minimum-loon en maximum
werktjjd, W. van der Vliet van Amsterdam
die zaak zou behandelen.
De spreker, die daarop het woord verkreeg,
verklaarde zich in hoofdzaak ten doel te stellen
te weerleggen de argumenten, die door de
Middelburgache patroonsvereeniging tegen de
raag om invoering van minimum-loon en
maximum-arbeidsduur zpn aangevoerd.
In de eerste plaats besprak hp het aange
voerde dat 50 der Middelburgsche werk
lieden niet capabel zpn voor hun vak.
Zonder het argument direct tegen te spreke»)
wjjl hp niet voldoende op de hoogte was van
toestanden alhier, stelde hp in het licht
dat dit verwjjt ongemotiveerd is omdat er
alhier te weinig gelegenheid is om goede vak
mannen te vormen.
De door de patroons gemaakte classificatie
achtte spreker onbilljjk en ondeugdelijk; hp
was er van overtuigd dat dit tot nadeelige
uitkomsten leiden moet. Invoering van uniform-
loon achtte hp daarom gewenscht.
Door de patroons is de meening uitgespro
ken dat bjj minder werkuren onedele concur
rentie, in den vorm van beunhazerjj, zou
worden geschapen. Die vrees deelde spreker
niet. Alleen bp hoogen nood en onvoldoend
geschenken voor ieder watl Eu vóór de
kleinen, die, stom van verbazing, nog op
een afstand zpn gebleven, tpd kunnen vinden
iets te zeggen over al dat moois klinkt
het »o, Tannenbaum, o, Tannenbaumdoor
de kamer. Als ze het zoo bekende lied uit
volle borBt hebben meegezongen en dan jubelen
en juichen rondom den schitterenden kerst
boom, vormen ze een kring, en een huivering
vaart ons door de leden nu ze, begeleid door
het oude buisorgel, Gade's eenvoudigen, maar
roerenden kerstzang aanheffen
«Kind Jesus ward zur Welt gebracht.
Das tics von Snnd erroUet.
Auf Stroh und Heli bei dunkier Nacht
Der Hohe war gebettet.
Der Stern doch lacht von llimmel Gruas,
Der Ochse küsst des Kindes Fusz.
Halleluja, Halleluja, Kind Jeaus!"
Nauwelijks zpn de laatste tonen weggestor
ven, of de geschenken worden van den boom
genomende oudere broers en zusjes helpen
dapper, want och, ze vieren ook nog zoo graag
dit huiseljjk feest mede! Het ouderpaar heeft
zich teruggetrokken en ziet glimlachend uit
kun leunstoelen naar al die pret naar al
dat gelukEen traan welt in hun oogen
een zalig gevoel van weelde komt over
hen
We gaaï weer naar buiten.
Ziet ge die kaarsjes, die lichtjes, die boomp
jes zelfs in de nederigste woning
Hoort 1 Bim-bam,bim-bam, de
kerstklokken luiden 1
Plechtig luiden ze het kerstfeest inover
bosch en veld klinkt het gebeier, ons verkon
dend de groote gebeurtenis de geboorte
van den Christus 1
Nog altoos tintelen de sterren aan het fir
mament de maan heeft zich bjj dat sterren-
heir gevoegd en spreidt haar zilverglans over
het aardrpk in dezen heiligen nacht
en een onzichtbare, een wonderlpke stem van
boven roept ons toe»in de menschen een
welbehagen 1"
HoortDe kerstklokken luiden Bim-
bam, Bim-bam 1
Alljahrlich naht vom Himmel eine Taube
zegt Lohengrin.
Ze wordt gezonden ginds naar dat
verre land, om op Montsalvat den Heiligen
Graal te sterken.
O, mocht er ook telken jare op het kerst
feest een bode dalen, naar den mensch uit
den Hemel gezonden, een vredebode, die ons
het geloof doet behouden in die heilige feest
dagen, een bode, die ons de grootsche ge
beurtenis uit Messias in dankbare herinnering
brengt, die ons jubelend en juichend de
woorden uit Beethoven's »Negende" doet
uitroepen
«Brüder, überm Sternenxelt
Musz ein lieber Yater wohnen."
Arminiua.
Zondagsblad van de Amsterdammer {D. v.N.)