MIDDELBIBGSCHE COURANT. 7 N°. 284. 138° Jaargang. 1895. Maandag 2 December. Brieven uit de Hofstad. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- eu reeaiuagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p.,/ 2.- Afzonderlijk© nummers kosten 5 cent. Thermometer. Middelburg 30 Nov. 8 a. vm. 38 gr., m. 12 u. 45 gr., av. 4 a. gr. F. Yerw. Z. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór éém uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zgn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Vlissingen P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. C. Bolüit, firma wed. A. C. de Jonge. Bij deze courant behoort een dat zoo spoedig' mogelijk ouzeu geabon- neerden zal worden toegezonden. Middelburg 30 November. 29 November 1895. Zouden we werkeljjk onzen burgemeester gaan verliezen? Er zullen er zeker velen zgn, die een stille hoop voelden oprjjzen in hun borst toen zjj de aanbeveling lazen, dezer dagen door den Hoogen raad opgemaakt voor de vervulling van een vacant gekomen zetel in dat hooge rechtscollege. Want de heer Roest heeft niet weinig tegenstanders in en buiten den gemeenteraad, en hg heeft het er dan ook wel eens naar gemaakt om bg velen een wrevel te wekken. Zelfs in het college van burgemeester en wethouders laat en vooral liet de verhouding nog al eens te wenschen over. De voorname reden, waarom onlangs de heer Du Tour van Bellinchave zgn ontslag nam alB wethouder, of liever die betrekking van zich afwierp door zich niet weder als raads lid verkiesbaar te stellen, moet hierin gelegen zgn, dat bg zich niet opgewassen gevoelde tegen de vernuftige en spitsvondige argumen ten, waarmede de voorzitter zg het ook overtuigd daarmede goed te doen zjjne plannen dwarsboomde; zeker is het in elk geval, dat de heer Du Tour meer dan genoeg had van de samenwerking met mr Roest, een samenwerking van de allerzonderlingste soort, daar beiden in den regel niet naast maar tegenover elkaar stonden waar het belangrgke zaken of beginselen gold. Ook buiten den gemeenteraad is een groote partjj weinig ingenomen met den tegenwoov- digen burgemeester. Waar zgn voorganger te veel naar streefde populariteit schjjnt de heer Roest te versmaden. De naam »bur- gervader" is hem geen eerenaam reeds bg zgn optreden verwierp hg dien openlijk. Hg is bovenal de man der wet, wien het om rich- tige en stipte uitvoering der wet te doen is; en dan maakt men het n^tuurljjk niet licht velen naar den zin. Een andere oorzaak van de geringe populariteit is de weinige geneigd heid om zich in het publiek te vertoonen, om feestelijkheden bg te wonen, aan plechtighe den deel te nemen en zjjn naam te leenen aan vereenigingen en instellingen, die zoo gaarne den burgemeester tot eere- voorzitter of beschermheer zouden hebben. De heer Roest werkt liever dan aan vertoon te doen. In zekeren zin heeft hg wel geljjk, maar ook in de goede richting kan men overdrjjven en dan komt men eindeljjk over de grens heen en vervalt ook zoo in een verkeerde. Niet lioht zou zeker een zoo bekwaam en werkzaam hoofd van het gemeentebestuur zgn te vinden als mr Roest eens mocht aftreden. Thans bestaat hierop intusschen niet veel kans. Als uitstekend jurist kon de Hooge Raad, waar hg eenmaal het lidmaatschap van dat college begeert, hem moeiljjk voorbjj gaan maar de plaatsing als no. 5 op de ljjst bewjjst reeds, dat bjj niet de verlangde man is. De Tweede kamer zal vermoedelijk bij het opmaken van hare voordracht de volgorde dier ljjst niet zóó door elkaar gooien, dat no. 5 tot no. 1 wordt gepromoveerd, en no. 1 is toch degene, dien de Koningin ten slotte benoemt. Nu mr Roest een zoo ondergeschikte plaats op de ljjst inneemt, is het jammer, dat hg moeite heeft gedaan voor de betrekking, want nu staat het officieel en door zgn eigen toedoen vast, dat bjj naar een ander ambt uitziettot dusver werd dat meermalen verteld, maar het waren altjjd slechts gissingen, daar voor andere betrekkingen, waa>-naar de burgemeester mocht gevraagd hebben, geen voordracht wordt open baar gemaakt. En als het publiek eenmaal weet, dat de burgemeester gaarne zgn plaats wil verlaten, mits hg eene andere voor hem geschikte vinden Aan, wordt zgne positie er niet sterker op. Dit zou men ook kunnen zeggen van ander ingezetene der residentie, een oud-offi cier, die indertjjd de Militaire Willemsorde verdiende, maar in de laatste jaren in een minder goeden reuk is gekomen, vooral wegens finantieële operatiën, die hg heeft gepleegd ot wel die hem worjlen toegedicht. Laatste]jjk werd zgn naam op< minder eervolle wgze ver bonden aan een yhier voorgevallen zaak, de rechter heeft bezig gehouden en nogal de aandacht trok. [rot logenstraffing van die praatjes hebben ïjiu vjjf ridders der Militaire Willemsorde bg gedrukte en aan autoriteiten en anderen toegezonden circulaire verklaard, dat hun na onderzoek geen handeling van dien oud-officier vin de bedoelde zaak bekend is, die hem de acMing zjjner medeburgers zou kunnen doen vegliezen. Als zulke middelen tot rehabilitatie noodig worden geoordeeld stjjgt men in den regel niet in de achting. Het is toch vreemd, dat hier in Den Haag meermalen een bril zulk een groote rol speelt- Het is békend, dat indertjjd een plechtige zitting van den Hoogen Raad tot installatie van een nieuw lid niet op het bepaalde uur kon aanvangen maar eerst een half uurtje later omdat de voorzitter zgn bril vergeten had en dus zjjn speech niet kon voorlezen. Nu weer heeft de minister van financiën heel wat aan een bril te danken. Het amende ment om de haardsteden niet meer als grond slag der personeele belasting aan te nemen werd verworpen omdat er drie leden afwezig waren, waarvan anders zeker twee vóór het amendement zouden gestemd hebben het derde lid was dr Kuyper, die bjjna nooit aan wezig is. Verder was de heer Van Vljimen bepaald verhinderd door een sterfgeval in zjjne familie, doch de mede afwezige heer Thooft was even voor de stemming nog in de Kamer en kort daarna ook weergedurende de be wuste stemming was hjj afwezig omdat hjj zgn bril niet bg zich had; hg was juist even dat instrument gaan halen Bjj het onverwachte einde, dat de beraad slaging over de wet op het personeel in de Tweede kamer Vrjjdag voorloopig gekre gen heeft, is het wenscheljjk het punt, waar de behandeling aan is bljjven haken, zoo nauwkeurig mogelgk aan te wjjzen. Volgens het wetsontwerp zouden naar den grondslag haardsteden aangeslagen worden alle woningen met niet meer dan ééne haard stede, voor zooverre de perceelen niet in de laagste huurwaarden-klasse vielen, die krach tens art. 12 van aanslag worden vrjjgesteld. De heer Pjjttersen stelde bjj amendement voor, de vrjj stelling uit te strekken tot per ceelen met twee haardsteden. De bedoeling daarmede was, in het algemeen, het belasting gebied in te krimpenmaar in het bjjzonder degenen, die naar het wetsontwerp in den aanslag begrepen zullen worden, maar volgens de tegenwoordige wet in de termen van remissie vallen, in gunstiger conditie te brengen De heer Borgesius erkende de wenschel jjkheid van dit laatste, maar tevens het bezwaar, dat een zeker aantal woningen, waarin op niet meer dan twee plaatsen gestookt wordt, niet tegenstaande de bewoners zeer wel in staat zgn den aanslag volgens haardsteden op te brengen, bg aanneming van het amendement, zouden deelen in de vrgatelling, welke voor belastingplichtigen van geringer draagkracht verlangd wordt. Ten einde het door den heer Pjjttersen be oogde doel langs eenen anderen weg te be reiken, opperde daarom de heer Borgesius het denkbeeld om van den aanslag naar de haard steden vrjj te stellen allen, die krachtens art. 18 buiten den aanslag voor mobilair vallen, op grond dat hunne belastbare huurwaarde, in verschillende gemeentenklassen, niet hooger is dan f 200, f 180, f 160, f 140, f 120, f 100, f 80, f 60 of f 40. Dewjjl echter dit laatste artikel nog niet is vastgesteld, zou voor het zelfde doel ook genomen worden anderhalf maal de vrgatelling der huurwaarde volgens art. 12, waardoor de schaal zou worden f 187.50, f 168.75, f 150, f 131.25, f 112.50,193.75, f 75, f 56.25 of f 37.50. Het moeilijke van al dergeljjke voorstellen is de onmogelijkheid om de financieele gevol gen er van te voorzien. Sprak de heer Bahl- mann Donderdag, veronderstellenderwgs, bg zgn amendement aanvankelgk van twee millioen, de heer Pjjttersen raamde, naar eene meer iauwkeurige berekening waarschjjnljjk, de kosten van het zgne op vier ton. Het denk beeld van den heer Borgesius kon echter niet door veronderstelling noch raming worden op gehelderd, en ook de minister was daartoe buiten staat. Evenwel oordeelde de minister het zóó de overweging waardig, dat hg het niet op grond van de onzekerheid omtrent de gevolgen, waar in hg op het oogenblik verkeerde, wilde be- strjjden. Daarvan was het gevolg dat de beraadsla ging, overeenkomstig een wenk van den minis ter, tot nadere hervating, gestaakt is geworden. Volledigheidshalve wordt hier nog aangetee- kend, dat de heeren Pjjnappel en Rink hadden voorgesteld vrgatelling van verwarmingstoe stellen zonder afvoer in een schoorsteen of in de open lucht, in de wet te doen vervallen. De gronden voor dit amendement, door den heer Pjjnappel uiteengezet, waren van bygieni- schen aard. Men wilde niet op het gebruik van verwarmingstoestellen met de voor de zuiverheid der lucht meest schadeijjke inrich ting een premie stellen. De heer Sanders heeft hier echter tegen aangevoerd, dat tusschen een gaslicht en een gaskachel (ook petroleum?) ten opzichte der lucht-verontreiniging geen verschil bestaat en dat gasverlichting feiteljjk ook wel tot ver warming gebruikt wordt. De heer Lohman voorzag, dat het amendement tot een hatelgke, inquisitoriale contiöle en tot groot ongerief der ingezetenen zon leiden. (N. B. Crt.) Omtrent het conversie-plan der regteiing meldt het Böld. nader dut door haar met een consortium van Nederlanüsche firma's, waar toe de hh. Hope Co., d:8 Ned. handelmaat schappij en de Amsterda^sche bank behooren, een overeenkomst is geslotfen tot conversie der 3V2 pCt staatsschuld in een 3 pCts. fonds. Het consortium moet zich daatbjj tot een bedrag van ongeveer 100 millioen^ hebben verbonden, van de geheele schuld die ongeveer 375 mil lioen bedraagt. Het voornemen bestaat de operatie in het begin van 1896 te doen plaats hebben, na het veistrjjken van den termjjn, bg de conversie van 1886 vastgesteld en die op 1 Jan. e. k. zal zgn verloopen. Herinnering' aan Admiraal He JRnijter. Zoowel aan de regeering, die het voorstel tot aankoop van de op admiraal De Rugter en diens geslacht betrekking hebbende voor werpen deed, als aan de familie, die de aan zienlijke verzameling in haar geheel op billjjke voorwaarden voor het rjjk heelt beschikbaar gesteld, en aan den rjjks-archivaris voor zgne verdiensten, daarbjj aan den dag gelegd, werd in de afdeelingen der Eerste kamer hulde gebracht. Kunst en ketteren. Door de directie van den Tivoli-Schouw- burg te Rotterdam, is ter vertooning aange nomen Bij de photograaf, lever de rideau door den heer Matthieu Hoefnagels. President Faure besloot een prgs van 1000 frs. in te stellen onder den naam Prix du président de la Bepublique. Deze prgs zal ieder jaar door het bestuur der Societédu geus de lettres worden - toegekend aan den vervaardiger van het beste letterkundige pro duct. In het testament van Alexander Dumas komt de zeer belangwekkende bepaling voor dat al zgn nagelaten papieren en manuscripten, voltooid of nog in bewerking, na zgn dood onmiddellgk zullen worden verbrand. De litteraire en dramatische kunst in Frank- rjjk Ijjdt daardoor een gevoelig verlies, want onder deze ten vure gedoemde handschriften bevindt zich ook een der allerlaatste werüen van den grooten schrjj ver la Route de Thèbes, een arbeid waarvan Claretie getuigde dat dit werk het chef-d'oeuvre was van Dumas. Evenzoo zal nooit opgevoerd kunnen worden les Nouvelles Couches, dat cok nog niet voor de pers gereed gemaakt was. LANDBOUW Bemesting-proef op brsineboonen. Op een der door het rjjk gesubsidieërde proefvelden, onder de gemeente Heinkenszand, werd dit jaar een proef met verschillende kunstmeststoffen op bruineboonen genomen. De uitkomst was zeer verrassend en aangezien, vooral in Walcheren, ieder jaar een groot aantal hectaren met dit gewas verbouwd wor den, kan het nuttig zgn den uitslag meer algemeen bekend te maken. Wellicht prikkelt deze proef tot navolging. Het proefveld waB gelegen onder de ge meente Heinkenszand, aan den openbaren weg van Ovezande naar Nisse. De grond is middel matig zware klei, doch verkeert in armen toestand. Het veld bad gebraakt moeten worden, doch is op mjjn verzoek door den proefnemer, den heer P. van der Dries te Heinkenszand, voor de proef afgestaan. Het geheele veld, groot 92 aren, werd ver deeld in 4 geljjke perceelen. Perceel I werd bemest met thoma6-slakken- meel en chilisalpeter in hoeveelheden van 800 en 300 KG. per HA. Perceel II bleef on bemest. Peiceel III werd bemest met superphosphaat (600 KG. per HA.) Perceel IV werd bemest met ammoniak- superphosphaat (600 KG. per HA.) Het thomae-slakken-meel werd 23 November 1894 uitgezaaid, het superphosphaat en ammoniak-superphosphaat den 25 Aprilde chiliBalpeter voor de helft op 6 Juni en voor de andere helft op 8 Juli 1895. De bruineboonen werden 15 Mei gezaaid en kwamen begin Juni gezond boven. Het weer was den geheelen zomer gunstig, zoodat izg flink opgroeiden toch was er reeds spoe dig veel verschil tusschen de perceelen te zien. Op het onbemeste perceel bleven de planten klein, want het land was arm. Op de be meste perceelen groeide zjj goed en vooral perceel I stond prachtig. Perceel III, alleen bemest met superphosphaat, was veel beter vertrouwen, dat het, als vlinderbloem, de dan onbemeBt, doch kon het bjj de andere rrjje stikstof wel uit de lucht zal halen, peiceelen niet halen. Duideljjk bleek daaruit De boonen werden begin September rjjp dat voor dit gewas naast het phosphorzuur, stikstof in den vorm van ammoniak of chili salpeter noodig is, en dat men er niet op mag en half September gesneden en geoogst onder gunstig weer. De volgende uitkomst werd verkregen Bemesting Opbrengst per HA. Geldeljjke opbrengst per HA. Kosten der be- Boonen. HL. Stroo. KG. 1204 807 1056 Thomas-slakkenmeel en Chili salper 38.02 Onbemest 20.60 Superphosphaat 26.05 Ammoniak-superphoBphaat 32.03 De zuivere winst boven onbemest en na aftrek der kosten van bemesting, bedraagt dus voor: perceel I f 108.49 per HA. III 32.80 IV 67.87 De geldeljjke opbrengst is verkregen door voor de boonen f 9 per HL. en voor het stroo f O.Ol6 per KG. te rekenen. üit deze cjjfers bljjkfc voldoende: 1° dat de werking van superphosphaat alleen gunstig is, doch 2° dat door het gebruik van thomas-slak kenmeel en chilisalpeter een veel beter uit komst verkregen wordt; 3° dat ook de werking van het ammoniak- superphosphaat gunstig is. Bjj het gebruik van thomas-slakkenmeel moet er o. a. gedacht worden, dat dit in 't vorig najaar, OctoberNovember, uitgezaaid moet Boonen. Stroo. Totaal, in guldens. mesting p. HA. in guldens. 342.18 18.06 360.24 56.- 185.40 10.35 195.75 234.45 12.10 246.55 18.- 288.27 15.85 304.12 40.50 worden, en bg het gebruik van dë chilisal peter, sdat deze meststof op bruineboonen niet in éen keer doch beter in twee keer gegeven wordt, bv. in Juni en Juli. Nog slechts weinig wordt op bruineboonen kunstmest gebruikt en daar het gedrukte ver slag der proefvelden eerst half Januari uit komt, te laat dus wanneer men nogthans thomas-slakkenmeel wil uitzaaien, meende ik dat het van nut kon zgn reeds thans den uit slag der proef bekend te maken. Wanneer slechts eenige landbouwers, als gevolg van bovenstaande, ook op hun eigen boerderjj de proef willen nemen, zal de moeite, door den heer Van den Dries aan de proef be steed, zeker ruimschoots vergoed worden. I. G. J. KAKEBEEKE, Rjjks-landbouwleeraar. Goes, 27 Nov. 1895. RECHTSZAKEN. Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Be ramp op de Sclielde 14 November 1894. Voortzetting van het getuigenverhoor op Vrjjdag 29 November. J. Doense, roeier te Vlissingen, ook een dergenen die zich tjjdens de aanvaring in de loodsboot bevonden, verklaarde dat het zeil van de loodsboot op een 15, 16 meter afstand van de boot gestreken was; een afstand die niet te kort is. Toen de boot stil lag, is de stoom boot afgevallen, waardoor de aanvaring plaats had. Al zeilende is de loodsboot niet voor maar onder den boeg van de atoomboot gekomen. Getuige heeft, toen bg te water lag, een touw gegrepen dat van boord der Seagull werd gegooid en is daaraan bljjven hangen tot hjj gered werd. Dat touw werd eerst gegooid toen de aanvaring had plaats gehad. De getuige verklaarde nog, op eene vraag van den ambtenaar van het O. M., dat, als het stormzeil gestreken is, de loodsboot bjjna on middellgk stil ligt. Hierna werden de getuigen Dumon en Loes- berg nog eens gehoord over den afstand, waarop de loodsboot zich bevond op het oogen blik der aanvaring. Zg waren van oordeel dat het zeil gestreken was om het schip in te wachten, terwjjl Doense verklaarde dat het zeil gestreken is omdat de loodsboot aan ljj van het schip lag. Allen hielden vol de waarheid gezegd te hebben. De volgende getuige H. van Houcke, roeier te Vlissingen, ook tegenwoordig geweest bjj het ongeluk, verklaarde dat het zeil van de loodsboot gestreken was om de stoomboot in te wachten. De stoomboot veranderde van koers, waarvan het gevolg was dat de loods boot overvaren werd. Getuige is gered en aan boord van de Seagull gehaald. Hg was, toen hg aan boord kwam, weg (suf) en was dat ook nog toen hjj te Terneuzen kwam. Wat bg daar gedaan of gesproken heeft, weet hg niet. Hg herinnert zich ook niet den brigadier Bollen, die thans weder voorgeroepen wordt, gezien te hebben, evenmin als hg weet in welk estaminet hg te Terneuzen geweest is. Van eene verklaring aan den brigadier dat de schuld van de aanvaring lag aan de loods boot is hem niets bekend. De brigadier verklaarde dat hjj aan getnigi gevraagd heeft of de schuld der aanvaring lag aan den kapitein van de Seagull, waarop deze getuige toen ontkennend antwoordde. De getuige verklaarde zich daarvan niets te herinneren. De volgende getuige C. L. Ureel, roeier te Vlissingen, ook een der schipbreukelingen, verklaarde op eene vraag van den voorzitter dat hem te Terneuzen door den brigadier der marechausseé niets gevraagd is. Bollen, opnieuw gehoord, hield vol dat een der schipbreukelingen hem een omstandig verhaal heeft gedaan van het gebeurde, doch kon zich niet meer herinneren wie. Met betrekking tot de aanvaring verklaarde getuige Ureel dat die door het afvallen van den kop der stoomboot is veroorzaakt. Die getuige beeft den pcbipper hooren com- mandeeren»laat het zeil loopen". Dit was noodig want, als het zeil was big ven staan, had de loodsboot doorgeloopen tot voor den boeg van het Bchip. Pertinent verklaarde deze getuige dat de loodsboot niet door den sterken wind tegen de Seagull geslagen is. Zoodra het zeil gestreken is, ligt de loodsboot direct stil. Hierna werd gehoord de getuige A. H. van Bovenkamp, schipper bg het Belgisch loods wezen te Vlissingen, die op 14 November ge tuige was dat de jjzeren kiel n° 5 uitging. Hjj heeft die boot met de oogen gevolgd tot ze in aanvaring kwam met de Seagull. De loods boot liep een mjjl of vjjf, zes naar zgn schatting en hield min of meer op de boot aan. De stoomboot voer op de loodsboot aan. De loods boot Btreek zgn zeil om de stoomboot in te wachten. Naar getuige's gissing is het zeil op een afstand van 20 of 25 meter van de Seagull gestreken. De getuige zag dat de stoomboot met den kop naar de loodsboot kwam, maar kan niet zeggen of dat een manoeuvre was of een gevolg van het afvallen. Toen het ongeluk voorviel, dacht getuige dat het schip niet naar zgn roer luisterde, wjjl het veel zeil voerde en licht lag. Misschien ook heeft de kapitein van de stoomboot de gedachte gehad de loodsboot te visschen door in het voorbg varen een ljjntje toe te werpen. Getuige waB van meening dat, wanneer de gezagvoerder niet zooveel zeil op zgn schip gehad had, de boot mogelgk niet zooveel was afgevallen als nu gebeurd is. Nadat het ongeluk gebeurd is heeft getuige zgn boot bemand en iB daarmede ter hulp ge togen. Hg heeft nog een paar uren op de Schelde gevischt. Getuige heeft niet gezien dat ankers uitge zet zgn of booten te water gelaten. De ge tuige was van meening dat, wanneer de boot was achteruitgestoomd, de mogeljjkheid had bestaan om meer menschen te redden. Getuige verklaarde dat de loodsbooten direct stil liggen zoo spoedig het zeil valt. Da volgende getuige, de roeier L. M. Ster- zenbach te Vlissingen, heeft met den vorigen getuige de loodsboot uit zien gaan. Hg heeft de beweging van beide schepen gezien tot op het oogenblik der aanvaring toe. Die aan varing is bet gevolg van het afvallen der stoomboot. De loodsboot streek niet te laat haar zeil. Ook deze getuige was van meening dat de stoomboot afviel tengevolge van het ophebben der zeilen. Op eene vraag aan hem wanneer hjj een tros zou uitgeworpen hebben naar de loods boot, antwoordde hg dat hg dit zou gedaan hebben als de boot langs zjj van zgn schip kwam. Was het niet de bedoeling langs de loodsboot te varen en in het voorbjjgaan een tros uit te werpen vroeg de voorzitter. Ja, luidde het antwoord, om de boot langs zg te krjjgen. Hierna wordt de zitting geschorst tot heden avond zeven uren. De zitting 's avonds te 7 uren heropend zjjnde, werd voortgegaan met het verhoor der getui gen a charge. In de eerste plaats werd gehoord de lood e J. Verboven te Vlissingen, die op den 14 Nov.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1