MIDDELBIJRGSCHE COURANT. N°. 271. 138° Jaargang, 1895. Zaterdag 16 November, Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Thermometer. Middelburg 15 Nov. 8 u. vm. 44 gr,, m. 12 u. 52 gr., av. 4 u. 50 gr. F. Verw. Z. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór éém uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeel voorwaarden. Prospectussen daarvan zgn aan het bureau te bekomen. ordeelige I gn gratis I Agenten. Te '8 Gravenhage de Geur. Belinfante te AmsterdamA. de La Mar Azn. Middelburg 15 November. PERSONEEL EN KIESWET. De schrjjver van het kameroverzicht in het Hbld. zegt, in verband met het Donderdag in de Tweede kamer door de regeering over het aanhangige wetsontwerp tot herzie- ningvan de personeele belasting gesprokene, het volgende Het is niet wel mogeljjk de verschillende details nit de rede vau den minister op den voet te volgen. Den indruk nagaande dien de rede gemaakt heeft, komt bet ons voor dat zjj in den aanvang door velen met minder welwillendheid werd aangehoord, dat ook de hilariteit hier en daar niet altjjd eene hulde was aan de geestige wendingen in 's ministers rede, doch wel eens als een teeken van wan trouwen in de algeheele oprechtheid van de gesproken woorden moest worden aangemerkt. Wij gelooven echter dat de minister door zgn onverstoorbare kalmte en goed humeur door hem zeiven bjj de verdediging eener wet als deze als zeer noodzakeljjk voorgesteld langzamerhand terrein won. Alles samen ge nomen meenen wjj dat de kansen vau de wet door deze rede bepaald zgn gestegen. Het krachtigste argument voor de nieuwe regeling zgn en bljjven de «chromeljjke gebreken van de bestaande. Over de kansen is echter nog zeer weinig te zeggen. Vele leden nemen een afwachtende houding aan. De heer Borgesius, die thans nog tot de conclusie moest komen, dat de schaal van voordeelen en nadeelen, door deze wet aan te brengen, naar den laatsten kant overslaat, erkent toch zeer goed de mogelijk heid, dat tjjdens het debat de voordeelen zoo danig vermeerderen en de nadeelen verminderen, dat het hem mogelgk zal zgn zjjne stem het ontwerp te geven. Dit geeft voor de regee ring moed, vooral nu de minister aan het ge meen overleg bg de behandeling dezer voor dracht een zeer ruime plaats heeft toegekend. De uitslag is echter in elk geval onzeker, omdat, wat er ook gezegd moge worden, de politiek niet buiten deze wet bljjft. Enkele leden verklaren zich bjjzonder dankbaar, dat de Regeering de verzekering heeft g. Donderdag door twee ministers herhaald dat de leden geheel vrjj zgn deze voordracht naar hare eigen verdiensten en gebreken te beoordeelen, dus als financieele wet. Toch weten deze leden zeer goed, dat de al of niet aanneming van het personeel van invloed zal zgn op de werking der kieswet zooals die door de regeering is voorgedragen, en daarom ook op het over die wet uit te spreken oordeel. De regeering kan zich natuurljjk op geen ander standpunt plaatsen dan zg doet. Zg kan niet zeggen»Ook wanneer gjj de voor gedragen regeling van de personeele belasting niet mocht goedkeuren, neem haar dan toch aan, want door die regeling zal de basis, waarop het kiesrecht kan gevestigd worden, bruikbaarder zgn". De heer Van Houten zegt: »De kieswet gebruikt de cjjfers die de fiscale regeling geeftzg bestelt ze niet." Maar dat wil niet zeggen, dat het voor een goede rege ling van het kiesrecht op betzelfde neerkomt of het personeel wordt aangenomen of ver worpen. Alleen wil de regeering de Kamer niet overhalen tot een besluit, dat deze naar hare opvatting voor 's lands belang anders niet nemen zou. »Heb ik geen goede grond slagen", zoo vatten wg de woorden van den heer Van Houten op, »dan zal ik mg met minder goede ook wel weten te redden, gg kunt uw gang gaan". Doch dit neemt niet weg, dat ieder lid van de Kamer bg het uitbrengen zjjner stem wel degel jjk alle gevolgen van die stem zal hebben te overwegen, en daar voor de verantwoordelijkheid niet kan schui ven op de regeering. Die draagt ieder lid persoonlijk voor zich, hoe dankbaar bg zich ook toont voor eene zoogenaamde vrjjheid, die de regeering nooit schenken of ontnemen kan Omtrent den invloed van de nieuwe wet op het personeel op de bestaande kieswet heeft de minister van binnenl. zaken zeer eenvoudig te kennen gegeven, dat de voorziening, die noodig geacht kan worden, immers door de regeering wordt voorgedragen in de ontwor pen kieswet. Die brengt toch de remedie tegen de leemte welke volgenB velen ontstaan kan, Kan nu van de regeering redeljjkerwgze vorderd worden, dat zg tegelijkertijd een tweede voorstel van eenvoudiger aard indient, hetwelk kan worden aangenomen als noodwet wanneer haar ontwerp-kieswet verworpen wordt? Dit zou inderdaad te veel geëischt zgn. Zou het niet geljjk staan, zoo vroeg de minister, in dien van haar gevraagd werd om te geljjk met de begrooting eene kredietwet voor te dragen, die bg verwerping der begrooting in staat kan stellen de administratie gaande te houden Neen, dergeljjke noodmaatregelen worden voor gesteld, wanneer de behoefte daartoe aan wezig iB. Tot onze verwondering was de heer Drncker met dit antwoord niet tevreden. Die afge vaardigde doet zich toch wel kennen als een bgzonder voorzichtig man. De kieswet mocht eens worden verworpendan zou er pressie kunnen komen voor eene tjjdeljjke regeling in een of anderen zin, en dat kon bg zekere op. winding der gemoederen, na een geanimeerd debat, een gevaarljjk karakter aannemen. Het zou dus goed zgn, meende de Groninger af gevaardigde, die tjjdeljjke voorziening reeds thans in kalmen tjjd tot stand te brengen. Voor niets ter wereld is de kamer zoo bang als voor pressie. Lange debatten zgn er dik- ■jjls aan gewjjd om toch zuiver uit te reke nen of de vertegenwoordiging bjj eene reeks beslissingen over grondwetsherzieningen, be lastinghervorming, regeling der defensie steeds wel volkomen vrjj zou zgn in de uitoefening harer rechten, hoe de partieele beslissingen den eenen of den anderen zin mochten uitvallen. Wjj zouden haast zeggen dat een weinig pressie voor onze kamer niet al tjjd zoo nadeelig is, en dat het zgn goede zjjde kon hebben van tjjd tot tjjd de schepen, waarop kan worden teruggetrokken, eens weg te zenden, dat het misschien aanbevelenswaard is de kamer eens door moeiljjke kwestiën met geweld heen te drjjven. Doch hoe dit zjj, waar de Staten-generaal aarscbijnljjk in den voorzomer eene beslissing zullen nemen over de kieswet, gelooven wg niet dat dè regeering het voor de vrjjheid van aftocht van onze vertegenwoordiging noodig zal oordeelen, reeds thans de booten te laten aanleggen, waarmede die aftocht desnoods zou kunnen geschieden. Nemen wg eene raogeljjke afkeurende beslissing omtrent de kieswet zeer laat, dan zal er toch voor het vaststellen van een tg delg ken maatregel tjjds genoeg zgn van Juli 1896 tot half Februari 1897 altgd in de onderstelling, dat een zoodanige maat regel noodig wordt geacht. Wjj gelooven niet, dat de heer Drucker of wie ook door de be perktheid van dezen termjjn zich in de vrjjheid van beslissing over de kieswet zou laten influenceeren. Waarom dan nu den tjjd van regeering en Staten-generaal zoek gemaakt met de behandeling van voorstellen, die, naar tameljjk algemeen gehoopt en verwacht wordt, toch nimmer zouden behoeven te worden toe gepast, en waarvan de redactie op dit oogen- blik nog verre van gemakkeljjk zou zgn In Van dag tot dag schrgft de heer Ch. Boissevain, hoofdredacteur van het Hbld., die thans in Jeruzalem vertoeft en voortgaat zulke lezenswaardige opstellen over zgn reis te schrjjven, o. a. het volgende O, mjjn hart is vol mededoogen voor de kinderen Israëls hier in Jeruzalem. Yan waar ik zit, op den breeden rand van het platte dak, zie ik uit op de plaats hunner inwoning. Daar ginds op de oosteljjke helling van den berg van Zion is de enge Jodenwgk van wat koning David's stad was. Eenvoudig, geduldig wachten ze en wachten ze met onwankelbaar geloof! Veel meer dan tot de Christenen hier, veel meer dan tot die Armeniërs, Grieksch- en Roomsch katholieken, die elkander vol wrange afgunst haten en in kerk van het Heilige Graf alleen door Turksche soldaten verhinderd worden elkan der naar de keel te springen, gaat mjjn hart Jeruzalem uit tot de kinderen van Israël, aan wie heel de aarde zoo oneindig veel te danken heeft. Daar liggen ze in het stof ter neder, de wachters van het Oude TestamentM hun geloof en Godsvertrouwen zgn veel dieper in deze dagen van beproeving en vernedering dan in den tjjd hunner glorie. EerBt nu spreken de profeeten tot hun hart, dat niet langer verstokt is. De dood der natie gaf leven aan het ras, in welks toekomst ik geloof, want grooter veerkracht en trouw van liefde toonde nooit een ander ras. Het is of ook op aarde de dood de weg tot het leven De vitaliteit van dat rjjk begaafde volk van Israël werkt als een gist geheel de wereld door. En het volk van Spinoza, van Israëls en Da Cost a, is onder de eersten om dit dank baar te erkennen. En het is mg hier gruwel en bittere erger nis dat de Turken, die parvenus onder de volken, dit land zoo vol gewjjde plaatsen zetten, zjj die een vloek zgn voor elk land omkoopbaar en wreed en volkomen ongeschikt om te regeeren. O, kleine, weenende Mara, hoe zal ik den dag zegenen, waarop de Turksche bezetting uit Palestina wordt voor het geheele jaar met ruim 5y4.millioen. Dit laatste vindt vooral daarin zgn verklaring, dat op het personeel en de vermogensbelasting, s gewoonlgk, in October een groot deel der inslagen is aangezuiverd. De aanmerkeljjk hoogere opbrengst boven 1894 vindt echter haar oorsprong in een min der gewone oorzaak, nameljjk eon bgzonder groote ontvangst-uit de successierechten 19y4 ton tegen ruim 7 in 1894, waarbjj nog 1 ï/s ton meer kwam uit de invoerrechten en f 130,000 meer uit de directe belastingen. Tengevolge van de ruime inkomsten van October is ook het cjjfer van de 10 eerste maanden des jaars zeer gunstig geworden. Het bedraagt reeds 11 ton boven 10/12 der raming voor het geheele jaar, en 26 ton meer dan in 1894. De successierechten komen daarbjj slechts voor 51/i ton in aanmerking, daar zjj tot 1 October minder ruim waren geweest dan in 1894. De andere indirecte belastingen gaven echter ook 37* ton meer, de directe belastingen 9 ton, de invoerrechten 4ys ton, de domeinen ton, de postergen 17a ton, de telegraphie l/s ton, alles boven 1894, Alleen de loodsgelden bleven f 60.000 min der dan het vorig jaar. De accgnzen gaven slechts f 24.000 meer, en dit nagenoeg alleen uit de suiker, welke 4% ton meer afwierp, terwjjl het gedistilleerd bjjna 3 ton, het ge slacht ruim 174 ton en het zout f 60.000mm- der gaven. Daar de opbrengst van het successierecht altgd wisselvallig ia en op de directe belas tingen reeds veel is afbetaald, bestaat nog geen zekerheid dat de avans van 31 October ook nog op 31 December ten volle aanwezig zal zgn. [Hbld.) De minister van buitenlandsche zaken brengt in de St.-Ct van heden ter kennis van belang hebbenden dat, blgkens telegraphisch bericht van harer majesteits gezant te Brussel, de rechtstreeksche doorvoer door België zonder overlading Tan varkens, herkomstig uit Nederland en verzonden naar Frankrgk, via Esschen is toegestaan. Reeds in ons vorig nummer onder laatste berichten gemeld. De minister van binnenl. zaken heeft aan de Tweede kamer medegedeeld, dat het stellen van algemeene regels ten aanzien van de provinciale belastingen zal kunnen volgen op door de wetgevende macht te nemen be slissing over de personeele belasting. Het hoofdcomité heeft dit bjj manifest bekend gemaakt. JU etteren en JKunst In onze beoordeeling van L. Wallace's Guatamozin is abusievelijk gesproken van Atzeken, waar dit moest zgn Azteken. Bg den heer H. D. Tjeenk Willink tè Haarlem zag thans eene afzonderlijke uitgaaf het licht van De Poorlerszoon van Hoorn, door M. W. Maclaine Pont; een historisch verhaal, dat in Eigen Haard verscheen en geïllustreerd is door Ch. Rochussen. Het laat zich aangenaam lezen. Yoor een monument van Agar is in de Gaité te Parjjs een matiné gegeven, waarop een aantal letterkundigen en andere artisten, 0. a. Francis Coppée, Mendés, Armand Silvestre en Mounet—Sully voordrachten hebben gehouden. Onder de vereerders van de groote tragédienne werd ook Adelaide Ristori opgemerkt. De matinée heeft ongeveer 9000 fr. opge bracht. Dinsdag is de heer Kes te Glasgow voor het eerst in het publiek opgetreden als leider van het orkest. De zaal was stampvol en het publiek buitengewoon enthousiastisch. De nieuwe diri gent werd, na een meesterlijke uitvoering van de Zevende Sinfonie van Beethoven, driemaal teruggeroepen. De maand October 1895 is voor de schatkist zeer voordeelig geweest. Ofschoon de accgn zen, postergen en loodsgelden te zamenf 118,000 minder inbrachten dan in October 1894, is de gez amenljjke opbrengst der middelen toch 14ys ton hoog er geweest en overtrof Vu der raming is heden (Vrjjdag 15 Nov.) de dag waarop de definitieve regelingen, welke door jongste werkstaking der diamantbewerkers te Amsterdam noodzakelgk waren, in werking zullen treden. Herhaaldelijk is in de laatste weken de commissie, belast met het vaststel len van het contract, in vergadering bjjeen- gekomen en de uitslag is, dat het bemidde- lingscontract tusschen werkgevers en werk nemers in hoofdzaak zal worden bekrachtigd. Volgens de bepalingen van dat contract wordt een permanente commissie van 24 leden werkgevers en werknemers, bg wjjze vat kamer van arbeid, belast met de zorg voor dé aleving van de getroffen overeenkomsten. Voor zoover bekend is zal de arbeidsraad zgn samengesteld uit: 4 leden aangewezen door de Juweliersvereeniging, 4 door de Roos- niging4 door de Vereeniging van Eigenwerkmakers (briljant), 9 door den Algem. Ned. Diamantbewerkersbond, 1 door de afd. St. Eduordus van den Ned. R. K. Volksbond, 1 door de afd. van Patrimonium en 1 door de beide Sl jjpersvereenigingen. Als voorzitter zal fungeeren een buiten het diamantvak staand persoon, gekozen door de leden. Het contract is van kracht tot 31 Dec. en wordt stilzwjjgend telkens voor een jaar verlengd, indien niet \óór 1 October dooreen der partgen opzegging geschiedt. De arbeidsduur is thans zoo goed als alge meen vastgesteld op 12 uur met 2 uur schaft- tjjd. Het »bazencontract" zal op 15 November in werking treden voor die bazen, welke het reeds aan het einde van den stakingstjjd hebben geteekend. Geljjk men zich zal herinneren, heeft deze overeenkomst tusschen het hoofdcomité van den bond en de bazen, leden der organisatien, ten doel, laatstgenoemden de verplichting op te leggen geen andere gezellen in dienst te nemen of te houden, dan die deel uitmaken eener erkende organisatie. De overige verplichtingen der bazen, als handhaving van den 10-urigen arbeidsdag en der loontarieven, vervallen natuurlgk, omdat daarin reeds voorzien is door het contract van den bond met de werkgevers. VolgenB de statuten en ten behoeve van het verkrijgen der koninkljjke goedkeuring, daarop zal de volgende week een dageljjksch bestuur van den bond moeten gekozen worden. ONDERWIJS. De heer W. H. Bakker, van Rilland- Batb, ambtenaar ter centrale oontróle bg de My. t. Expl. van SS., slaagde Donderdag te Gravenhage voor de acte boekhouden (M. O. K XII en Q.) Bij kon. besluit is benoemd tot leeraar aan de rjjks hoogere burgerschool te Meppel L. M. Hollander, thans leeraar aan de hoogere burgerschool te Veendam. - Op last van den minister van marine worden in 1896 bg de opleiding tot aspirant administrateur bjj de zeemacht te Willemsoord geene jongelieden toegelaten. bezoldiging van den voorzitter te verminderen met f 100 en te brengen op f 400 's jaars. Naar aanleiding der goedgekeurde rekening van de ontvangsten en uitgaven over 1894/95 besloot de djjkraad het goed slot in de loo- pende begrooting te ramen op f 1289.145. Ingevolge besluit der vorige vergadering, bracht het bestuur ter tafel eene ontworpen regeling der pensioenen voor eventueele we duwen van waterbouwkundige ambtenaren. De vergadering vond goed de regeling uit te stellen en de pensioneering in elk voor komend geval te behandelen. Bg de werkverschaffing te G 0 e s hebben zich 99 personen aangemeld. De heer J. A. Polderman, telegrafist te Goes, is benoemd tot commies der telegraphie 4e klasse. In de Donderdag te Ierseke gehouden raadsvergadering werd meegedeeld, dat de con cessie voor de paardentram naar het station Kruiningen door Gedeputeerde Staten meteen jaar verlengd is. Op verzoek van den Minister van Binnen- landsche zaken om herziening van de spelling van den plaatsnaam werd, in aansluiting met het gevoelen van Gedeputeerde Staten, vast gesteld, dat voortaan zal gespeld worden Ierseke. Op voorstel van burg. en weth. werd beslo ten voortaan het ophalen van mest en het verzamelen van beer, tot heden aan den minst- biedende uitbesteed, voor de gemeente in nemen. CJIT STAD EN PROVINCIE Bg kon. besluit is, zooals nog in een deel der oplaag van het vorig nommer werd mede- l, met ingang van heden aan L. Dorst Lz., op zgn verzoek, eervol ontslag verleend als van Stavenisse. Namens de redactie van de Scheldebode niet door haar zelve wordt ons eene zeer duideljjke en verklaarbare op heldering gegeven om aan te toonen dat er ter drubkerjj eene vergissing gemaakt is in haar, door ons overgenomen, bericht over den hoofdeljjken omslag in Middelburg. De door haar genoemde cjjfers hadden verwisseld moeten 1f 85.000 voor hoofdeljjken omslag en f 519.000 voor de begrooting. »Op de proef stonden tweemaal de woorden «Hoofdeljjken en de aanteekening daarop van de redactie tot verandering van het lste woord in Begrooting werd op het 2e woord toegepast"- Wg nemen daarvan gaarne akte; en haasten ons dit onzen lezers mee te deelen. Maar of er nu toch grond is voor zulk een misbaar als die redactie over het bedrag van dien hoofdeljjken omslag maakte, ziedaar een andere vraag. Ons komt het vrjj ongemotiveerd voor, en te meer omdat voor dit jaar die omslag een totaal aanwijst van f 100.000. Naar wg vernemen is door de provincie aangekocht het huis met de schilderswerkplaats van den heer W. Hejjboer op de Balans alhier. Het plan is om die gebouwen te restauree- ren en in te richten voor bureaux ten behoe ve van den provincialen waterstaat. Bg de behandeling der begrooting van oorlog in de afdeeling der Tweede kar werd 0. a. aangedrongen op inlichtingen om trent het voorgevallene tusschen een luitenant en een sergeant te Middelburg. Omtrent de werkzaamheden aan de groote sluis te Vlissingen waarvan in een bericht in ons nommer van Donderdag gewag gemaakt meldt men ons nader dat de ,ts het zich op den vloer der sluis be vindend metalen deel, waarin de oosteljjke vloeddeur moet draaien moet vernieuwd worden. Duikers zgn nu reeds geruimen tjjd bezig met de oude te verwjjderen, wat natuur lgk heel langzaam vordert. Zoolang de deur niet is aangebracht, kan er niet geschut worden. Hoeveel ongemak en last dit veroorzaakt, werd in boven aangehaald bericht reeds aangetoond In de Woensdag te Borssele door den djjkraad voor de waterkeering van het cafamiteuze waterschap Ellewoutsdyk—Bors sele gehouden vergadering werd vóór de opma king der aanbeveling van drie personen, ver meld in ons vorig nommer, besloten de Yan een sluwe oplichterjj iB de laatste week een aardappelkoopmannetje, v. L., uit Graauw de dupe geworden. Een, uit het land van Hulst, in bedriegen op 't gebied van koop manschappen zeer geslepen individu kwam naar men ons schrgft met een vreemden heer naar Graiuw en stelde dien aan onzen koopman voor als de heer Jansen uit Antwerpen, een groot en rjjk aardappelkoopman, aan wien veel geld te verdienen viel. V. L., geen be drog vermoedende, kocht met de 2 heeren van een boer 5000 Kg. aardappelen, die Zater dag te Hulst aan het station werden geleverd en door v. L. als commissionnair voor den g. n. heer Jansen met f 100 dadeljjk betaald werden. Yan laatstgenoemde had v. L. een brief ontvangen door middel van diens kame raad, dat hg 's maandags te Hulst zou komen betalen. Dit is niet gebeurdna onderzoek is gebleken dat de heer Jansen van Antwerpen nergens van weet, en dat de waggon aard appelen niet naar Antwerpen maar naar Namen gezonden is. v. L., wiens heele kapi taaltje hiermede gemoeid is, is radeloosde arme kerel is sedert Maandag nog niet t'huis durven komen om een minder aangename ontmoeting te ontgaan. Gelukkig heeft de politie termen genoeg kunnen vinden om den waren schepper dezer ;wendelarg, het heerschap dat met Jansen? was medegekomen, in handen der justitie te leveren dit heertje liep van eenige mannen uit 't volk Dinsdag om deze aardige grap nog 1 goed pak slaag op. Bjj de heden plaats gehad hebbende opening der stembriefjes ter verkiezing van een lid van den raad van Zuidzande, noodig door do nietigverklaring der verkiezing van heer P. M. Dikkenberg, gemeentegeneec- heer, bleek dat herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren H. de Hullu Pz. en J. Risseeuw Lutejjn, die elk 41 stemmen op zich vereenigden. Het aantal kiezer» be draagt 101, waarvan er 83 aan de stemming deelnamen. Men schrgft ons uit Westeljjk Zeeuwsch-Vlaanderen Sint Maarten is voorbjj, de traditioneele wafels zgn gebakken en gegeten, de land- bouwknechten zgn meerendeels van de hoeven vertrokken en een tjjd van rust breekt nu voor den landman aan. Meer of minder opgewekt ziet de boer de toekomst te gemoet. Het graan is gemiddeld een gulden per hectoliter hooger in prjjs dan het vorige jaar daarentegen is de kwantiteit lager. De suikerbieten gaven een goede opbrengst, en de bietentelers zgn weder welgezind, daar de prjjs met éen gulden per duizend kilo ver hoogd is. Het sluiten van contracten is reeds aangevangen. Enkele pachters hebben van hunne land- beeren verlaging van pachtsom bg vernieuwing van pacht genoten. Vooral de inwonende grondbezitters, van nabjj met de nooden der landbouwera bekend, behandelen hunne pachters menscheljjk. Na tuurlijk zgn er uitzonderingen. Een gewezen landbouwer heeft zjjnen pach ters aangeschreven, de pachtgelden vóór 1 Januari a. s. te voldoen, hoewel die 'betaling eerst vóór Mei a. b. gebruikelijk is, om een boer niet te dwingen bjj te lage markt zjjn granen te verkoopen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1