MIDDELBIMGSCHE N°. 233. 138° Jaargang, 1895. Donderdag 3 October. FEUILLETON. IN „DE GROENE DRAAK". Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Pr ij 8, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2.- Afzonderlijbe nummers kosten 5 cent. Tliernioiiieier. Middelburg 2 Oct. 8 u. vm. 50 gr., m. 12 u. 60 gr., av. 4 u. 59 gr. F. Verwacht Z. W. wind. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte- dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent, Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zö innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn gratis aan het bureau te bekomen. Agenten. Te Vlis9ingen P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Góes". A. C. Boluit, firma wed. A. C. de Jonge. Middelburg 2 October. IHINIltlVlH-LOOK. Het debat tusschen de heeren Levy, Reiger en Pierson in de vergadering der Vereeniging voor Staathuishoudkunde en Statistiek had op den heer J. d'Aulnis de Bourouill te Utrecht den indruk gemaakt, dat mr Levy het bestaan van economische wetten (en dus de wet van vraag en aanbod) ontkende. Uit een onderhoud dat de heer De Bourouill na de vergadering met den heer Levy had, is hem gebleken, dat deze wel degeljjk in de wet van vraag en aanbod gelooft, doch alleen de stelling bestrijdt, dat het arbeidsloon door niets anders moet worden beheerscht dan door vraag en aanbod, m. a. w. te bestrjjden de alleenheerschappij dier wet. Zoo komt men, merkt de heer De Bourouill in de N. R. Ort op, een stap nader tot over eenstemming en zoo laat zich ook verklaren wat mr Levy verder op de vergadering heeft gezegd en dat anders onbegrijpelijk zou zjjn. Hjj wenscht nameljjk, dat boven den prjjs, dien de arbeider bedingt onder de werking van vraag en aanbod, nog een surplus, een toe slag, worde uitgekeerd. De regeling van minimum-loon door gemeentebesturen begroet hij als een manier om uit de gemeentekas aan sommige arbeiders, nameljjk aan hen, die op de aanbestedingen werken, dien toeslag te ver zekeren. Daartoe zou, meent hg, de gemeente moreel verplicht zjjn. En hiertegen voert de heer De Bourouill het volgende aan »lo. Die theorie is in strjjd met het hoofd beginsel onzer armenwet, die voor onderstand uit de openbare kas de eischen Btelt van armoede, voorafgaande aanvraag bjj andere liefdadige instellingen, en dat aanwezig zjj het geval van volstrekte onvermjj deljjkheid. »2o. Met deze nieuwe theorie des heeren Levy wordt het oude stelsel van armenzorg binnengehaald, waaronder Engeland tot 1835 heeft gezucht, het stelsel van eene suppletie op de loonen, die door de overheid geacht worden te laag zjjn. »3o. De theorie des heeren Levy voert in een ommezien tot een algemeen uitdeelings- stelsel uit de gemeentekassen aan allen, wier inkomens geoordeeld worden wel eenige ver meerdering te mogen ondergaan. »4o. In het Duitsche rjjk wordt inderdaad in den vorm van een ouderdomspensioenverze kering aan alle zeventigjarige, die met hun arbeid vroeger geen 2000 Mark jaarljjks verdien den, een toelage van 50 Mark uit de rjjkskas verstrekt. Nu is zeer onlangs in Nederland een staatscommissie benoemd om het Vraagstuk der pensioenverzekering te onderzoeken. En wat wil mr. Levy! Hjj eischt reeds thans ten onzent dat toelagestelsel voor arbeiders, die in de kracht van hun leven zjjn en door middel de gelden over welke onze gemeentebesturen beschikken. »De Nederlandsche staatscommissie zal mis schien te gelegener tjjd van de denkbeel den van mr. Levy kennis nemen, dooh ik ver oorloof mg voorshands de opmerking dat wat hg met de regeling van minimum-loon beoogt in ljjnrechten strjjd is met onze tegenwoordige wetgeving. Zjjn voorgenomen aanval tegen de gemeentekassen moge aan onze gemeentebe sturen tot waarschuwing zjjn". Bjj kon. besluit is de luit. t/z 1ste kl. J. H. van Hoogstraten en de luit. t/z 2de kl. W. de Ruyter van Steveninck op pensioen gesteld 'en hun toe gekend een pensioen respectieveljjk van f 1086 en f 570 'b jaars en eene verhooging van het pensioen, ten bedrage respectievelijk ven f 750 en f 450 's jaars; is bevorderd tot luit. t/z lste kl., de luit. t/z 2de kl. D. J. van den Honert is aan H. L. de Boer, ten gevolge zjjner be noeming tot ontv. der reg. en dom. te de Lemmer, eervol ontslag verleend uit zjjne betrekking van adjunct-commies bjj het Dep. van financiën, en benoemd, tot inspecteur der reg. en dom. 3e kl. bjj het Dep. van finan ciën, L. E. J. F. Mollerus, thans ontvanger der reg. en dom. te Boxmeer; zjjn J. W. Meuter en J. P. van Ylissingen benoemd tot adspirant-ingenieur van den rijks waterstaat. Door de arr.-rechtbank te Groningen is, ter vervulling van de vacature van kantonrechter aldaar, opgemaakt de navolgende alphabeti- sche ljjst van aanbevelingmr A. J. Carsten, rechter in de arr.-rechtbank te Winschoten mr J. A. Teilegen, kantonrechter-plaatsverv., advocaat en procureur te Groningen, en mr N. Th. Witkop, kantonrechter te Almelo. Uit het j Yan de schrjjfster van E De horlogemaker en zijne vrouw. VIJFDE HOOFDSTUK. Vaartjes en persoonlijke keer schappij* Wanneer gaat gjj het bier in De Groene Draak proeven," vroeg Joan. >In den loop van den middag; waarom wilt ge dat weten »Deze heer, die in De Groene Draak logeert, wil het weten." »Is dat al wat gjj mg te zeggen hebt?1 vroeg David kalm. >Neen," zei Joan, tot hem opziende, »er is nog iets: over die gebakjes Maar nu had Hieronymus hen ingehaald. «Van gebakjes gesproken," zei hjj, «die heb ik nooit lekkerder gegeten dan van juffrouw Hammond, Ik at van morgen een bord vol." De kommies keek eerst naar Joan en toen naar den geschiedkundige. »Ja," zei hjj met zjjn karwats klappende, »zjj smaken goed voor hen, die ze krjjgen en Biecht voor hen die ze niet kunnen krjjgen." Daarmede galoppeerde hjj weg en liet Joan verlegen, Hieronymus verbaasd staan. Hg zag haar aan en scheen te verwachten dat zjj de zaak zou ophelderenmaar daar zjj dat niet scheen te zullen doen, liep hg kalm met haar door, totdat zg aan een toepad kwamen, dat voor het uitvaardigen der bepaling, dat de trabtementsverhoogingen van vjjf-en-twintig gulden 's maands na het verkrjjgen van een hoofdonderwijzersakte, aan een onderwjjzer der derde klasse toegekend, bjj bevordering tot hoogeren rang in even zoovele verhoogin- van vjjftig gulden zullen worden omgezet, welke laatste evenwel, bjj terugstelling van den betrokkene tot onderwjjzer der derde klasse, weder tot het oorspronkelijk bedrag zullen worden gereduceerd. De strjjd, door de Indische pers aangebonden tegen het onoordeelkundig uitzenden van onderwjjzers ter beschikking, die in Indië maanden en maanden op een plaatsing moeten wachten, heeft goede resultaten opgeleverd, zegt het blad. In de correspondentie, hierover tusschen den minister van koloniën en den waarnemenden directeur van onderwjjs gevoerd, schuift de laatste terecht de schuld van den slechten toestand op zjjn voorganger. Voortaan zullen de onderwjjzers ter beschik king in Nederland op een voorloopig trakte ment worden aangehouden, om, zoodra er behoefte aan onderwijskrachten bestaat, tele- graphisch te worden ontboden. Het Batav. Hbld. deelt mede, dat de heer Mullemeister, lid van den Raad van Indië, die voortdurend op dienstreis is, op eigen verzoek geen daggeld geniet, maar zjjn wer- keljjke uitgaven declareert, wat den lande zeer voordeelig uitkomt. Het blad bepleit afschaffing van alle daggelden, die dikwjjls dienen, om iemands berooide financiën in orde te brengen en de aanleiding zjjn tot volmaakt nuttelooze dienstreizen. Zoo heeft de vroegere groot-bezuiniger een aardig duitje aan dag gelden opgestoken en is de heer IJzerman, de directeur der prachtige Oembiliën-exploitatie, weder bezig een mooi fortuintje aan diezelfde daggelden te verdienen. En inmiddels tracht men te bezuinigen, door de laken apenrokjes der politiedienaren te vervangen door serge-apen- sjes. Zooals bekend is, genieten de Europee- sche onderwjjzers in Ned.-Indië tot dusver huishuurindemniteit, waarvan de grootte niet afhangt van hun rang, maar van hun stand plaats. Naar men aan het B. Nbl. meldt, zal daarin verandering worden gebracht en is de Indi sche regeering, krachtens koninkljjk besluit, reeds bjj voorbaat gemachtigd om, dadeljjk nadat de betrekkeljjke posten op de eerstvol gende begrooting zullen zjjn goedgekeurd, de huishuurindemniteiten voor genoemde ambte naren der le, 2e en 3e klasse vast te stellen, respectieveljjk op zeventig, zestig en vjjftig gulden, onverschillig waar zg geplaatst wor den en ingaande bjj de eerBte overplaatsing of herplaatsing. Voorts is soortgeljjke machtiging verleend naar De Groene Draak leidde. Daar nam hg afscheid van haar, afsprekende dat zjj morgen weer voor hem zou komen schrjjven. Doch ii het naar huis wandelen zei hjj bjj zich zelf »Ik ben zeer bang dat ik iemand anders' gebakjes opgegeten hebMaar zjj waren heel lekker, vooral de geleibollen ZESDE HOOFDSTUK. De bibliotheek van den kommies. David Ellis voelde zich niet zeer gunstig gestemd jegens den geschiedkundigeen toch toen hjj in de keuken van De Groene Draak stond, om het nieuwe brouwsel te proeven en zag hoe belangstellend Hieronymus hem gade sloeg, kon hg niet nalaten daar schik in te Hieronymus had iets bepaald onweerstaan baars over zich. Hg had een aantrekkings kracht voor iedereen, waarvan hg zich in het geheel niet bewust was. En toch deed hjj nooit zjjn best om zich aangenaam te maken hjj was zichzelf, niet meer, en niet minder. «Jk wil niet in de geheimen van het vak dringen," zei hjj tot David Ellis, «maar ik zie zoo gaarne hoe alles in zjjn werk gaat." De kommies verklaarde hem gewillig hoe men de kracht van het bier beproefde, en Hieronymus was zoo big alsof hjj een groot geheim doorgrond, of een lang vergeten ge schiedkundig feit opgedolven had. «Zjjt gjj zeker dat het bier den gewonen graad van volmaaktheid bereikt heeft vroeg hg guitig, tegeljjkertjjd juffrouw Benbow aan ziende. »Zjjt gjj zeker dat er niets in is van het beaftea element? Wjj drinken hier in huis beaftea bjj de kan. Ik krjjg niets anders." Eiken avond van de zelfverloocheningsweek zal als altjjd in elk korps in ons land een bjj eenkomst gehouden worden en een bjjzondere collecte voor het zelfverloocheningfonds. Alle giften zullen dankbaar aanvaard worden tegen afzonderljjke quitanties. In een rondschrijven wordt de zware taak geschetst die het Leger zich op de schouders heeft gelegd. JUetteren en Kunst. Van het indèrtjjd door ons aangekondigde werkje Beperking van het kindertal, hare noodzakelijkheid en de middelen om haar toe te passen, door mevrouw de wed. Van Ham, verloskundige te Amsterdam, is een tweede druk verschenen, niettegenstaande de eerste oplaag 2000 ex. bedroeg. Alleen in Zeeland zjjn tusschen de 300 en 400 van die brochures geplaatst. De nieuwe bundel van mevrouw Snjjder van Wissenkerke zal getiteld zjjn Zwarte vlinders en met een portret van de schrjjfster prjjken naar een teekening van Toorop, die ook den band heeft ontworpen. Den 14 October heeft te Amsterdam de aanbieding plaats van het portret van Jozef Israëls aan het stedeljjk Museum. Daarbjj wordt gevoegd een oorkonde, geteekend door de leden der commissie die het plan vormden en 56 deelnemers. Gustav Freytag heeft in zjjn testament bepaald, dat van zjjn brieven en onuitgege ven werken niets mag worden uitgegeven, dan enkele door hem aangewezen stukken. De brieven van anderen, die de schrjjver be waard heeft, moeten aan hen die ze schreven teruggegeven worden. KERKNIEUWS De week van gebed en zelfverloochening van het Leger des Reils wordt hier te lande gehouden van 6 tot en met 12 October. Elk lid van het Leger zoowel als elk vriend van zjjn inrichtingen ontzegt zich in die week eenige of zoo mogeljjk alle overtollige weelde en in sommige gevallen ontzeggen zich offi cieren en soldaten zelfs uitgaven, die in de meeste gevallen als noodzakeljjk beschouwd worden, om zoodoende gelden bjj een te brengen om het Leger te steunen in zjjn vele, ver schillende afdeelingen. UIT STAD EN PROVINCIE Onze wjjd en zjjd vermaarde wandelin gen rond de stad, onze fraaie bolwerken dezer dagen langs kuierende, viel onze aandacht er op dat het aantal bloemperken, van wege de gemeente, met eenige vakken vermeerderd is, nl. met perken geraniums, fuchsias, dahlias en dergeljjke, die het geheel niet weinig ver fraaien, wjjl de heldere kleuren der bloemen keurig afsteken tegen het vele groen. Door verschillende omstandigheden zjjn de bloemen dit jaar wat laat gezet en laat het gehalte van den grond, waarin zjj staan, wel wat te wenschen over, maar toch hebben zjj er tameljjk gedjjd. Er is wel eens, en met reden geklaagd, over vandalisme van sommigen, maar dit is thans veel minder dan voorheen. Het publiek schjjnt er zelf schik in te krjjgen, want in tegenstelling met vroeger kwamen oub in den laatsten tjjd geen klachten over diefstal of vernieling van bloemen ter oore. Naar we vernamen is deze verfraaiing der bolwerken het werk van éen man, die, liefde hebbende voor de bloemen en hart voor de wandelingen, bezitters van buitens en tuinen wist op te wekken iets van hun overvloed af te staan, dat hg bjjeenzamelde, tjjdeljjk ver zorgde en ter bekwamer tjjd te planten wist. Nu zjjn, we zeiden het boven reëdB, nog slechts enkele perkjes aangelegd en er is op de bolwerken plaats voor zeer velen. Zjjn er geen bloemenliefhebbers in of nabjj onze stad die eens wat beschikbaar hebben, om anderen alzoo genot te verschaffen Zoo ja, dan zjjn wjj gaarne bereid hun 't adres te geven van hem die, als de planten beschikbaar gesteld worden, zeer gaarne de verdere zorg en moeite op zich neemt. Zoools onze lezers uit eene in dit nom- mer opgenomen advertentie bljjken kan, wordt door de Middelburgsche Volkszangschool, af- deeling der vereeniging Uit het volkVoor het volk, Vrjjdag aanstaande in het Schut tershof alhier, onder leiding van den onder wjjzer dier school, den heer W. K. Kuiler, een openbare les gegeven. Op die les zullen de vier klassen zich doen hooren en bestaat er waar het publiek tegen eene lage entree toegang wordt verleend eene uitnemende gelegenheid om zich te over tuigen van het nut dezer school en de vorde ringen der leerlingen. Allicht zal dan bjj menigeen de lust opkomen dit nuttig onderdeel van Uit het volk steun te verleenen, een steun dien het dubbel en dwars verdient niet alleen, maar het ook noodig heeft, wjjl het getal leden en donateurs zoo door overigden, vertrek als om andere redenen stérk is verminderd en thans slechts 134 bedraagt. Dat getal is voor eene gemeente als Mid delburg, waar toonkunst met zooveel voorliefde en zoo goed gevolg beoefend wordt, veel te gering en het moet sterk toenemen wil men hier zien ontstaan eene Volkszangvereeniging, eigenljjk het doel dat met de oprichting der school werd beoogd. Wjj ontvingen heden het officieele ver slag van de vier en veertigste algemeene vergadering van de Vereeniging tot bevord. van fabrieks- en handwerksnijverheid in Ne- nd, den 2en en 3en Juli alhier ge houden. Gedurende het derde kwartaal van 1895 werd aan het Postkantoor te Middelburg, en de daaronder behoorende hulpkantoren, in de rgks-poBtspaarbank ingelegd een bedrag van f 36582.55*het laatst door dit kantoor uit gegeven spaarbankboekje draagt het no. 3971. Te Westkapelle was men Dinsdag morgen bezig met een span paarden, van den landbouwer W. Minderhoud Lz., mest te rjjden toen, door het breken van een hoofdstel van een der dieren, deze op hol sloegen. Alle pogingen van den voerman om de paar den tot staan te brengen mislukten. Een dier stortte in de sloot en brak den nek, waardoor de eigenaar een groot verlies leed. David lachte, zei dat het het beste bier uit den omtrek was, en verliet de keuken om naar de gelagkamer te gaan en een paar woorden te wisselen met den heer Howells) den eigenaar van de herberg aan den over kant, die altjjd in De Groene Draak kwam om een paar glazen bier in vrede te drinken, vrjj van de betoogingen zjjner wederhelft. Iedereen in Stretton kende zjjn geheim en eerbiedigde het. Even daarna werd er aan de kamerdeur van Hieronymus getikt en David Ellis stapte naar binnen. «Neem mjj niet kwaljjk dat ik n kom storen," zei hjj eenigszins zenuwachtig, «maar ik wilde u gaarne iets vragen." «Dat is over die drommelache gebakjes!" dacht Hieronymus en schoof een stoel bjj het vuur, dien hjj den kommies aanbood. David nam plaats, boog zjjn karwarts en keek beurtelings naar Hieronymus en naar de boeken, die op tafel lagen. Hjj had bljjk- baar iets te zeggen, maar wist niet boe het beginnen zou. «Ik weet wat gjj zeggen wilt" zei Hie ronymus. «Neen, dat weet gjj niet," antwoordde de kommies, «dat weet niemand behalve ik zelf." Hieronymus kroop in zjjn schulp, maar voelde zich toch eenigszins verlicht. David vatte moed en vervolgde. «Gjj hebt verstand van boeken, niet waar?' «Het behoort toevallig tot mjjn vak om daar iets van af te weten," antwoordde de geschiedkundige. «Stelt gjj er ook belang in?" «Och," zei David aarzelend, »ik kan niet, zeggen dat ik ze lees, maar ik koop ze." «Dat doen de meeste lieden," zei Hiero nymus, «het kost minder tjjd om te koopen dan om te lezen en wjj hebben het altemaal zoo druk in deze eeuw." - «Ja, ziet ge, ik koop die boeken niet voor mjjzelven en het is zoo znoeiljjk om te weten wat ik nemen zal. Wat zoudt gjj nu koopen voor iemand die heel veel van lezen houdt en die nog al knap is, begrjjpt Dat zou mjj helpen voor de volgende zending." «Dat hangt geheel af van den smaak van dien persoon", zei Hieronymus vriendeljjk. «De een houdt van poëzie, de andere van romans de een leest graag boeken over de maan, een ander over de Noordpool of de Tropen." David wist niet veel van de Noordpool of de Tropen, maar hjj had wel eenige deelen gedichten gekocht en de woorden van Hiero nymus gaven hem moed. «Ik heb verscheiden boeken met gedichten gekocht", zei hg en hief met onmiskenbare fier heid het hoofd op«Cowper, Hemans «Zoo", zei Hieronymus geduldig". «En onlangs kocht ik Mllton", vervolgde In Westeljjk Zuid-Beveland heerschte in geen jaren zoo levendige handel in konjjnen als tegenwoordig. Deze diersoort wordt dan ook aldaar zoo veelvuldig aange troffen als zelden het geval was. Sommige fokkers bezaten in den laatsten tjjd van 50 tot 100 stuks. De prjjzen van volwassen exemplaren beloopen f 1. De uitvoer heeft plaats naar Engeland en België. Menige arbeider trekt een aardige duit uit zjjne fokkerjj. Yoor de betrekking van conducteur op een der booten van de Zierikzeesche stoom bootmaatschappij, waaraan een jaarwedde van f 600 is verbonden, hebben zich reeds ruim drie honderd sollicitanten aangemeld. De landbouwersknecht K., die Donderdag te St. Philipsland het vermelde ongeluk had met een vat water, is na een hevig lijden bezweken. Eene vrouw en zeven, meerendeels >g jonge kinderen betreuren zgn' dood. Volgens den te Stavenisse vanwege het K. Ned. meteorologisch instituut geplaat sten regenmeter viel er in Sept. 11. 20.5 mM. regen (tn 3 aftappingen) tegen 66.5 in 1894; 9.9 in 1893, 146 in 1892 en 44.5 in 1891. De hoogste barometerstand in de laatste maand was 774, de laagste 757 mM. Het herfstweer deed heden zgn intrede. Na een langen tjjd van droogte viel thans regengepaard met wind. RECHTSZAKEN- Heden (Woensdag) zgn veroordeeld: wegens strooperg P. S., Koudekerke, tot f 2 b. s. 2 d. h.het geen voldoende zorg dragen «Zoo", zei de geschiedkundige met een flauw glimlachje, hjj had nooit veel met Milton opgehad (ofschoon hjj het niet wilde weten). «En nu dacht ik dat te koopenging David voort en haalde een smal strookje pa pier uit zgn zak en wees hem dat. Hieronymus las Bloemlezing uit Robert Browning. «Zoo, zoo," zei hg met een zucht van verlichting, «dat is een goede keus." «Het is mjjn keus niet", bekende David eenvoudig. «Ik ken die menschen niet uit elkaar. Maar de bediende bjj Ludlow zei dat ik het nemen moest. Als gjj het ook zegt, dan is de zaak in orde." «Best", zei Hieronymus, «en wat hebt g nog meer over boeken «Ik zal u wat zeggen", riep David eens klaps uit, «als gjj eens op een dag bjj mg wilt komen, kan ik u de boeken laten zien die ik gekocht heb, en mjj anderen aanraden. Dit zou de kortste en aangenaamste manier zgn." - «Zeker. Dus hebt gjj.uwe geschenken nog niet weggegeven «Nog niet. Ik wacht nog een poos." Daarop verviel bjj weer in stilzwjjgen en verlegenheid en bleef zgn karwats buigen. Hieronymus stelde belang in het geval, maar hjj was te fijn gevoelig, om te vragen, en daar bjj geen wiskundig hoofd had, was hjj volstrekt niet in staat om zonder behulp van een ander te begrjjpen hoe de vork in den steel zat. Dus rookte hg kalm door, steeds zichzelf afvragende welke reden de kommies kon hebben om een bibliotheek aan te leggen en dan te beginnen met Cowper Na een opmerking over het weer en den oogst Hieronymus werd geheel buitenman stond David eenigszins aarzelend op, be tuigde zgn dank en nam afscheid, maar er was bljjkbaar nog iets waarover bjj wilde spreken, en toch ging hjj heen zonder het genoemd te hebben. «Ik ben zeker dat hjj over die gebakjeB heeft willen spreken'^ dacht Hieronymus,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1