N°. 203. 138s Jaargang. 1895 Donderdag 29 Augustus. MUMINIIMW CMUINT. Dezs courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.- Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a B cent. Advertentiën20 cent per regels Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer f 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Reclames 40 cent per regel. Tl> emoneter. Middelburg 28 Aug. 8 u. vut. 62 gr. m. 12 u. 70 gr-, av. 4 n. 69 gr. F.. Verwacht W. wind. Agenten te VüssingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peijx, te ZierikzeeA. C. de Mooi/, te TholenW. A. van Nieüwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen aÜe postkantoren en bockhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, de Gebb. Belihïante, te 's Gravenbage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daubb Cns.. John F. Jchbs, opvolger, Adverteatlëa moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen Middelburg 28 Augustus. Aan de leden der Ned. Juristen-vereeniging is de toelichting gezonden, welke jhr. mr. Rethaan Macaré heeft gevoegd bp de conclu- siën, door hem voorgesteld op de vraag, welke Zaterdag e. k. in de vergadering te 's Bosch zal worden behandeld»Is wjjziging en aan vulling van onze wetgeving noodig met be trekking tot het overtreden van de strafwet door jeugdige personenen in welken zin De toelichting, welke bjjua 100 bladzijden beslaat, eindigt de schrjjver met de volgende samenvatting zjjner denkbeelden »Op het gebied der kinderbestraffing zjjn by ons ingrjj pende hervormingen noodig her vormingen, die ten doel moeten hebben de tucht onder het jonge geslacht te verbeteren door versterking der ouderlijke macht, der school- tucht en van het politietoezicht. Deze drie elementen van orde moeten in beteekenis verhoogd worden, niet door de toevlucht te nemen tot ruw geweld of tot roede en stok, maar door voor de jeugd passender straften in Het leven te roepen en tegelykertyd ernstig te waken tegen het misbruik, dat van de ouderljjke macht by wjjlen wordt gemaakt. >Eerst wanneer de ouderljjke macht, de schooltucbt en het politie-toezicht te kort schieten, trede de rechterlijke macht tusschen- beiden, doch dan snel en krachtig, en zoolang van opvoeding heil te verwachten is, liefst met straffen, die een opvoedend en veredelend, doch geen nederbuigend en onteerend karakter hebben »Een vrjje staat kweekt mannen, geen den nek krommende slaven." Ten gevolge van de bevordering van den heer Van Vljjmen, lid der Tweede kamer, tot luitenant-kolonel, moet in het kiesdistrict Vechel eene nieuwe verkiezing plaats hebben. By kon. besluit zpn voor het tjjdvak van 1 September 1895 tot en met 31 Augustus 1896, benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Utrecht: J. G. de Jongh, thans onderwijzer aan eene bijzon dere school te Hilversum dr P. van Geer, te Leiden, en L. G. J. C. Landry, te Gtenèveen is: benoemd tot leeraar aan de rjjks-hoogere burgerschool te Utrecht, G.R. Deelman, leeraar aan het gymnasium aldaar, met machtiging tot gelijktijdige waarneming van het ambt van leeraar aan het gymnasium te Utrecht; is de kapitein J. S. Koolemans Beynen.van het 8e regiment inf., op pensioen gesteld ad f 1750 'sjaars; is aan H. B. C. Gieben, klerk by het kon. Ned. meteorologisch instituut, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend uit die betrekking en is, met ingang van dien datum als zoodanig benoemd J. D. Maas is goedgekeurd dat de gouv.-gen. van N.-I., onder nadere kon. goedkeuring, den heer E. A. Rovers lid van den raad van N.-l., op zjj verzoek, eervol van zjjne betrekking heeft ontheven is de met verlof in Europa aanwezige joor der infanterie van het leger in N.-I. A. van Leeuwen, op zjjn verzoek, eervol uit den mil. dienst ontslagen, met toekenning van pensioen, en is de heer E. C. baron Sweerts de Landas Wyborgh, O.-I. hoofdambtenaar met verlof, laatstelijk algemeen secretaris van het gouv. van N.-I., benoemd tot lid van den raad van N.-L De St. Ct. bevat eene Ijjst van de grenzen der bakenkwartieren en de standplaatsen der hakenmeesters. De gewone audiënties van de ministers van binnenlandsche zaken, financiën, oorlog, wa terstaat en koloniën zullen deze week niet plaats hebben. De jongste promoties in het leger brengen heel wat pennen in beweging. In verband met het niet bevorderen van den heer Seret, wordt er in eenige bladen op gewezen, dat de heer Schimmelpennink vi der Oye, hoewel buiten het leger, toch onlangs tot generaal bevorderd, en ook de majoor Sirtema van Grovestins, adjudant der Koningin, wel tot overste gepromoveerd is. Of de minister hier goed aan gedaan heeft, wil het Vad. in het midden lat en. Maar de vraag, welk beginsel de minister volgt, acht het blad gemakkeljjk te beantwoorden. Een voudig het beginsel, in zjjn ingetrokken wets ontwerp neergelegd. Ook dat liet de benoe ming van een kolonel tot generaal-majoor en van een majoor tot luit.-kolonel (niet echter van een kapitein tot majoor of van een overste tot kolonel) zonder voorafgeganen werkelyken dienst toe. De minister denkt bljjkbaar»al hebt gjj geweigerd mjjn beginsel wetteljjk te bekrachtigen, gjj kunt my niet beletten myn beginsel te volgen." Zaterdag vergaderde de af deeling Utrecht van den Nederlandsche bond van gemeente ambtenaren, ter behandeling van de reeds be kend gemaakte onderwerpen. O. a. werd behandeld de vraagZjjn de be palingen der arbeidswet van toepassing op zg. naaischolen, indien er door de meisjes school geld wordt betaald V Deze vraag werd slechts ten deele beantwoord. Men kent toch ten plattelands tweeërlei inrichtingen. Eerstens heeft men een soort naaischolen, waar de leerlingen garen, gereed schap en te verwerken stof meebrengen en aan de onderwijzeres een wekeljjksch of maande- ljjksch Bchoolgeld geven. Het vervaardigde wordt door de leerlingen naar huis genomen. Eene volslagen inrichting van onderwjjs dus. In het tweede geval echter dat veel meer voorkomt is de arbeidswet wel van toepas sing. De meisjes toch vervaardigen kleeding- stukken, welke ten verkoop gereed gemaakt worden. De onderneemster der inrichting laat niet werken, d. i. laat niet toe dat er gewerkt wordt, doch eischt dit. De meisjes werken in den regel vjjf dagen voor de onderneemster en één dag voor zich, en het zoogenaamde school geld ie inderdaad niets anders dan eene be looning voor gehouden toezicht. Kinderen be neden 12-jarigen leeftjjd kannen dan ook eene dergeljjke inrichting niet bezoeken, en eene werkkaart is noodig voor hen, die gebruik maken van de even bedoelde gelegenheid tot opleiding in het modemaakstersvak. Als uitvloeisel der groote vergadering op Pinkstermaandag 3 Juli jl. te Amsterdam ge houden, is door het Hoofdbestuur van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers een adres met memorie van toelichting aan den minister van binnenlandsche zaken verzonden. In dat adres wordt de wenscheljjkheid uitge sproken dat de weduwen en weezen van de onder- wjjzers der openbare lagere scholen aan spraak verkrjjgen op pensioen ten laste van het weduwen- en weezenfonds voor burger- ljjke ambtenaren op de voorwaarden, voor de pensioenen der weduwen en weezen van burgerljjke ambtenaren gesteld bjj de wet van 7 Mei 1890, Stbl. n° 79, en tevens dat de kosten van die pensioenen boven de daarvoor te storten by dragen, hetzjj door het rjjk zelf zullen worden gedragen, hetzjj aan de ge meenten in rekening zullen worden gebracht Den minister wordt verzocht het daarheen te leiden dat, wanneer de eerste wetenschappelijke balans van het weduwen- en weezenfonds voor burgerljjke ambtenaren, welke vol gens art. 20 der wet op dit fonds in 1896 zal worden opgemaakt, de gegevens zal heb ben verstrekt voor het vaststellen der voor waarden van toelating tot het fonds, ook van de weduwen en weezen van andere burgerljjke ambtenaren dan de thans by de wet alleen toegelatenen aan den boven uitgedrukten wensch door eene wettelijke regeling worde voldaan, waar by in bet by zonder de weduwen en weezen der onderwijzers aan de openbare lagere scholen in het fonds zullen worden op genomen en de regelen zullen worden vast gesteld volgens welke die opneming zal ge schieden. De toelichting luidt als volgt De wet, welke aan de weduwen en weezen van burgerljjke rjjks-ambtenaren pensioen toe kent, maakt elk betoog omtrent de wensche ljjkheid van het toekennen van zulk een i sioen overbodig. Indien toch het toekennen van een recht op pensioen voor hunne wedu wen en weezen niet billjjk en rechtvaardig was jegens de ambtenaren zeiven en niet strookte met het algemeen belang, zou de wet dit recht niet hebben mogen noch kunnen toekennen. Uitgaande van het door de wet in Nederland ingenomen standpunt, dat een pensioenrecht voor de weduwen en weezen van ryksam naren gewenscht jb, volgt daaruit onmiddeljjk, dat wat goed is ten aanzien van de ambte naren van het rjjk, niet verkeerd kan wezen ten aanzien van de ambtenaren der onder dooien van het rjjk, van de provinciën en de gemeenten. Hebben weduwen en weezen van rjjksamb- tenaren recht op pensioen, dan behooren weduwen en weezen van provinciale en ge meente-ambtenaren dit recht eveneens te be zitten. Yoor principieele tegenspaaak is deze stelling niet vatbaar. Wegens het te klein aantal harer ambte naren zjjn evenwel de provinciën an de over- groote meerderheid der gemeenten in defeite- Ijjke onmogeljjkheid, om in navolging van jeen het rjjk deed, eigen pensioenfondsen op te richten. Ware er nu geen mogelykheid om aan den voor principiëele tegenspraak niet vatbaren eisch te voldoen, zonder in de meeste gevallen op het aangewezen practieche bezwaar te stuiten, dan zou men hoe noode ook voor de onoverkomelijk practische moeiljjk- heden wel het hoofd moeten buigen. Zoo staat de zaak evenwel gelukkig niet. Integendeel het bestaande rykspensioenfonds biedt de mogelykheid dat ook weduwen en zen van provinciale en gemeente-ambte naren daarin worden opgenomen, mits slechts door middel van eene aanvulling van de thans géldende wet op dit fonds de voorwaarden van toelating worden geregeld. De mogelykheid, ja, de wenscheljjkheid van zulk een regeling werd uitdrubkelyk uitge sproken door drie deskundigen, wier gezag op dit gebied door het rjjk wel zal worden erkend, de heeren professoren Yan Pesch en Van Geer en wjjlen prof. Legebeke, in het advies, dat zjj uitbrachten over het sedert in werking getreden ontwerp eener pensioenregeling voor gemeente-ambtenaren te Amsterdam en door hen na te laten weduwen en weezen. Waar zoo erkende deskundigen dezen weg aanwyzen, behoeft het geen verder betoog dat hjj gevolgd kan worden en kan deze weg ge volgd worden, dan moet hjj ook gevolgd worden, omdat hjj het spoedigst en op de minst om slachtige wjjze tot het doel voert. Wat de Bond van Nederlandsche onderwij zers vraagt voor de weduwen en weezen der onderwjjzers van openb&re lagere scholen be hoort aan de weduwen en weezen van alle provinciale en gemeente-ambtenaren te worden toegekend. Toch zjjn er goede redenen, waarom de Bond zich in zjjn vraag beperkt heeft. De allereerste reden ligt wel in de be grensdheid voor het doel der Vereeniging. Doch er is een tweede, uit een algemeen oogpunt gewichtige reden, waarom hetgeen voor allen billjjk en rechtvaardig wordt geacht, in het bjjzonder voor de onderwyzers wordt gevraagd. De onderwyzers der openbare lagere scholen behooren wel is waar tot de gemeente-ambte naren, maar zij nemen onder dezen eene eigen aardige plaats in, die hen den overgang doet vormen tusschen de rjjks- en de gewone ge in eente-ambtenaren. Het openbaar onderwjjs is principieel een rjjks- geen gemeentezaak. Dit ligt ook opge sloten in art. 192 der grondwet. De wet heeft na wel is waar om redenen van prac- tisch beleid de vervulling van deze rijkstaak aan de gemeenten opgedragen: dit neemt evenwel niet weg, dat de ambtenaren, die deze taak uitvoeren, wat den aard hunner werkzaamheden betreft, met rjjks-ambtenaren zjjn op éen Ijjn te stellen. Dat het onderwjjs een zaak is van rijksbe lang, is onder de bestaande wetgeving, waar- bjj het rjjk in de kosten mededraagt, onbe twistbaar, en dat de onderwyzers in het bjjzonder wat het pensioenrecht betreft zjjn te beschouwen als eene categorie van ambte naren, die meer met de rjjks- dan met de gemeente-ambtenaren zjjn geljjk te stellen, werd reeds erkend, door dsn wetgever van 1857 en is sedert in de elkaar opvolgende wetten erkend gebleven. Als aan de onderwjjzersop overeenkomstigen voet als aan de burgerljjke rijksambtenaren een eigen pensioen toekomt en dat dit zoo is, heeft de wet reeds lang erkend, dan is het niet te loochenen, dat dezelfde redenen, welke er toe hebben geleid aan de onderwyzers zeiven een pensioenrecht te geven, er toe leiden moeten een overeenkomstig pensioen recht voor hunne weduwen en weezen te erkennen. Deze korte toelichting acht de Bond van Nederlandsche onderwijzers voldoende. Het verzoek is te billjjk, dan dat het eene uitvoe rige motiveering zou behoeven. Over de wjjze, waarop de kosten ter voldoe ning aan het verzoek van den Bond tusschen rjjk en gemeente, verdeeld zullen worden, hebben addressanten met voordacht het stil zwijgen bewaard. Zjj willen evenwel niet nalaten er ten slotte op te wyzen, dat de dooi de genoemde deskundigen aangewezen weg, nog het bjjkomende maar niet gering te schatten voordeel heeft, dat de wetgever daar by volkomen vrjj iB om de kosten, voor zoover zjj niet uit de by dragen der ambtenaren worden gedekt, hetzjj geheel te brengen tenj lasten der gemeenten, hetzjj geheel voor rijks rekening te nemen, hetzjj eindeljjk volgens vast te stellen regelen tusschen ryk en ge meenten te verdoelen. UIT STAD EN PROVINCIE By kon. besluit is, zooals nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer werd mede gedeeld, met ingang van 1 September benoemd tot leeraar aan de rjjks hoogere burgerschool te Utrecht de heer J. J. van Laar, thans leeraar aan de R. H. B. S. te Middelburg, uit' welke laatstgemelde betrekking hem tevens eervol ontslag wordt verleend. Ten behoeve van het Nederlandsch Museum te Amsterdam zjjn ten geschenke ontvangen van mevrouw JerasHoebeke te Middelburg, drie stuks kinderspeelgoed uit het begin dezer eeuw, nl. een chiffonnière, een tafeltje en een stoeltje. Aan de schenkster is de dank der regeering betuigd. Heden v. m. om 8 uur marcheerde het bataljon uit Middelburg naar de West kust van Walcheren als onderstelde vjjand, die te Zoutelanden was geland. Het bataljon uit Vlissingen had by kl. Valkenisse eene stelling bezet, die door het bataljon uit Middelburg werd aangevallen. Bjj deze oefening werd geschoten met losse patronen van rookzwak buskruit. - Door den heer A. P. Snoep is op de Groote Markt alhier een fraaie winkel ge opend van chirurgische, optische, orthopaedi- sche en andere instrumenten. Keurig geëta leerd heeft hjj daarin, behalve genoemde in strumenten, verbandartikelen en zaken op ziekenverpleging betrekking hebbende, fijne messen en scharen, elegante barometers en thermometers en tal van andere zaken tot het vak behoorende. De heer Snoep is tevens instrumentmaker en beeft daartoe een aan de eischen des tjjds beantwoordend atelier ingericht. Aan de zaak is ook eene sljjperjj en eene inrichting tot vernikkeling verbonden. - De achietwedstryd der eerBte compagnie der d.d. schutterij te Vlissingen op Maan dag uitgesteld, werd nu gehouden op Dinsdag in het midden-reduit aldaar. Door het hoogst ongunstige weder hevige regenbuien en windvlagen werd een minder goed resultaat, dan anders het geval zou ge weest zjjn, verkregen. De schutters schoten op 100 meter uit de vrjje hand. De eerste prjjs, een eigarenstaander, werd behaald door C. van Schagen met 44 punten, de tweede, een gemonteerde aschbak, door P. J. ten Hacken met 42 p., de derde, een waterstel, door M. A.C. Nieuwpoortmet42 p., de vierde, een horl oge met ketting, door J. A. van Oosten met 41 p., de vjjfde, een glas met zilveren voet, door J. van Aartsen, de zesde, drie beelden (Ariadne, Faust en Marguerite), door A. F. J. Aspeslagh met 41 p., de zevende, een suikervaas, door J. RoeIsemet36p., de achtste, een doos met verscheidenheden, door F. A. van van Opbergen met 33 p., de negende, twee wandhaflgers, voorstellende den slag van Bar- baroBsa (voor en na), door M. van Domburg met 33 p. Van het kader, Bchietende op 150 meter, be haalde de sergt J. W. H. Brouwer den eersten prjjs een barometer, den tweeden, een olie- en azjjnBtel, de korpl J._B. Werkman en den derden, een beschuitdoos, de fourier J. C. Kesteloo. De Atjeh gaat 2 September uit Nieuwediep naar Vlissingen, om na verjfieering der kompassen over Bahia naar Batavia te gaan. Waarschynlyk is men half October te Bahia en einde December ter bestemming. Heden, Donderdag avond, zullen te Vlis singen arriveeren per trein 10.36 G. T., van het Loo HH. KK. HH. de hertogin-weduwe van Albany met beide kinderen, en prinseB Elisabeth van Waldeck-Pyrmont, die per mailboot de reis naar Engeland vervolgen. Door het bestuur der Vereeniging voor volksvermaken te Goes werd in de Dinsdag gehouden vergadering definitief besloten de AVoraiia-tentoonBtelling te houden in de Prins van Oranje op Donderdag en Vrjjdag 5 en 6 September, met een concert op Donderdag door de harmonie Euphonia. Deze tentoonstelling zal toegankelyk zjjn voor inzenders van Floralia, leden van Volks vermaken en tegen een geringe entrée ook voor het publiek. Des Vrjjdag8 wordt het koninginnefeest ge vierd. Dien dag te een uur heeft een optocht plaats van schoolkinderenteruggekeerd op de Groote Markt, worden de kinderen daar onthaald, terwjjl ondertusschen een voorstel ling met een poppenkast gegeven wordt. Wordt het plan verwezenljjkt dat ook een optocht van vereenigingen wordt georgani seerd, dan zal de optocht der kinderen een uur vroeger plaats hebben en die der vereeni gingen te 3 uren. En 's avonds zal, zooala reeds is medegedeeld, een concert op de Groote Markt in de verlichte tent plaats hebben, terwjjl afwisselend vuurwerk zal ontstoken worden. Door eenige Belgische heeren, waaronder de heer V. d. Broeck van Sint Nicolaas (com missaris van den spoorweg MechelenTerneu zen) is, naar men zegt, concessie aangevraagd voor het leggen van een stoomtram van Kiel- drecht over Hulst naar Walsoorden. Verschillende Berichten. Onder voorzitterschap van den heer I. P. Engelman is Dinsdag te Amsterdam gehouden de 14e algemeens vergadering van den Alg. Politiebond. In het verslag van den secretaris, mr J. Talma Stheeman, werd herinnerd aan het optreden van een nieuw hoofdbestuur en geconstateerd dat door de bekende hulp van eenige kamerleden de Bond is in staat gesteld te herstellen, wat door de schandeljjke daden van den vorigen voorzitter bedorven werd, en thans aan al zjjne verplichtingen kan voldoen. Alle verzekeringen door den Bond gesloten, zjjn door de maafschappjj Kosmos overgeno men. Het aantal leden bedraagt thans 118 en het batig saldo over het afgeloopen jaar f42.32. De fondsen van den Bond bestaan uit f 1750 aan hypotheek, f 1006 aan pandbrieven, f 800 op de rijkspostspaarbank en f 604 by den penningmeester in kas. Het hoofdbestuur wenschte een proef voor een jaar aan te gaan met de uitgaaf van eeu bondsorgaan en de kosten op de begrooting te vinden. De redactie zou voorloopig berus ten bjj het bestuurslid, den heer Steekman te Groningen. Naar aanleiding eener nota van den minis ter van justitie werden overeenkomstig 's minis ters verzoek enkele kleine wijzigingen gebracht in de onlangs opgemaakte statuten. De rekening werd overeenkomstig hetprae- advies van de fiuancieele commissie, onder dankbetuiging aan den penningmeester, den heer Kramer, goedgekeurd, waarna met de be handeling van het concept van het huishou delijk reglement, bestaande uit 28 artikelen, werd aangevangen. Het reglement werd, gering gewjjzigd, goed- gekeurd, evenzoo een bestaursvoorstel omtrent de uitgifte van het bondsorgaan. Daarna hield de heer Jac. Van Waningen een uitvoerige voordracht over Amsterdam en zjjn politie in vergeljjking met Parjjs, Londen, Berljjn, Hamburg, Bremen, enz. Hjj betoogde op grond van het bekende rapport van den hoofdcommissaris, den heer Voormolen, te Rotterdam, dat uitbreiding van bet personeel, vooral dat in burgerkleeding, gewenscht was» alsmede een beperkter dienst, betere bezoldi ging en betere vooruitzichten voor een onbe- zorgden ouden dag. Het Internationaal Congres van Diamantbe werkers te Amsterdam zette Maandag de be raadslagingen voort over de kwestie van een internationaal uniform loontarief voor alle branches der diamant-industrie. Het einde der beraadslagingen vormde de verwerping van een motie, waarbjj werd uitgesproken, dat het Internationaal Secretariaat zich on ledig houde met het samenstellen en het in voeren van een minimumloon-tariel volgens plaatseljjke en bjjkomende omstandigheden en de aanneming van een motie, voorgesteld door den heer Kuyper, aldus luidende »Het congres, van oordeel dat een interna tionaal tarief, rekening houdend met de ver schillende soorten van fabrikaat en met de plaatseljjke omstandigheden, noodzakelyk is draagt het internationaal secretariaat op de gegevens te verzamelen, die strekken kunnen zoo spoedig mogeljjk daartoe te geraken." Des middags kwam de arbeidsduur ter sprake en werd besloten tot den lOurigen arbeidsdag en daarbjj te streven naar den Surigen. Om trent den vrouwenarbeid werd de volgende motie van Patrimonium aangenomen »Het congres, zonder zich uit te spreken over de sociale roeping der vronw, acht het in het nadeel van den arbeid en den arbeider, indien vrouwelyke arbeidskrachten worden misbruikt, om verlaging van het loon te bewerken of verbooging tegen te gaan, en tracht middelen te beramen om dit misbruik tegen te gaan." In een avond-vergadering kwam de propa ganda voor den achturen-dag ter sprake en werd aangenomen de volgende motie van den

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1