N°. 173. 138' Jaargang,. 1895 Donderdag 25 Juli. FEUILLETON. DE PAARDRIJDER. MMIIMSffll OffiJHE Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen? Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f S Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentïën20 cent per regel? Bij abonnement lager? Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte? Reclames 40 cent per regel. fkeraonetei. Middelburg 24 Juli 8 u. vra, 60 gr. m, 12 u. 67 gr-, av. 4 u. 68 gr. F.. Vervracht Z. W. wmd. Agenten te VlissingenP. G. de Vey Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boirar, firms, wedtrwe A. C. de Jonge, te EminingenF. v. d. Peijx, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te TholenW. A. van Nieu wenktjuzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aas, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Botterdam, dm Gebs. Belineant», te 's Gravenhage, en A. de La Mas Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Pargs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Crs., John F. Jones, opvolger. Advestentlën des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen K deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 24 Juli. Het Vaderlanddat tegen het kiesrechtont- werp de zelfde bezwaren heeft als wg, maakt een vergelijking tusschen den heer Van Houten in 1881 en 1895. In de Vragen des Tijds verklaarde hg zich toen een beslist tegen stander van een kiesrecht, op den census ge baseerd. Hoe treurig, merkt het blad op, steekt, bjj het warme pleidooi tegen den census in 1881, af de sobere toelichting, waarmede thans be houd er van verdedigd wordt! Het Vad. blgft dan ook hechten aan de vroegere argumenten des ministers, waardoor hg zoovele voorstanders van den census tot tegenstanders heeft bekeerd, zoolang hg niet kan aantoonen, dat die vroegere argumenten op dwalingen berusten. Al sluit de Grondwet het algemeen stem recht uit, toch acht het blad daardoor aller minst gerechtvaardigd een regeling, waarbg het grootste deel van de loontrekkenden, die volgens Van Houten tegen recht en billgkheid in zjjn uitgesloten, bg voortduring van kies recht verstoken zal bljjven. «Want dat dit, althans in de groote steden, het geval zal zgn, Ijjdfc geen twjjfel. Deminis- ter toch weet evengoed als wg, dat de werk lieden, en bloc genomen, in Arnhem, Groningen, Utrecht enz. geen f 2 of meer in de week aan huishuur betalen en geen f 500 'sjaars bg denzelfden patroon verdienen. Ontkennen kan hg niet, dat voor Amsterdam en Rotterdam de cgfers van f 2.50 en f 550 met opzet zoo hoog schjjnen te zijn genomen, om de groote massa van loontrekkenden, voor wie de Gro ninger afgevaardigde zich vroeger zoo warm maakte, hg voortduring van de stembus te weren. «En dan in de memorie van toelichting te durven beweren, dat bg zoo ver gaat als de Grondwet toelaat! Ware dat het geval, de warme kampioen tegen censuspolitiek zou in 1887 aan de Grondwet nooit zgn stem hebben gegeven. «Wordt het thans ingediende ontwerp onge wijzigd aangenomen, de kiesrechtagitatie zal voortduren, want de staatkundige bevoorrech ting zal wel verminderd, niet opgeheven zgn." In zjjne nota, gevoegd bg het voorloopig verslag op de Indische begrooting voor 1893, betoogde de heer Geertsema de noodzakelijk heid tot het in het leven roepen eener vaste commissie tot keuring van Indische landsdie naren, onder anderen omdat «ambtenaren en officieren na hun verlof ongenezen terugkeer den naar Indië, daar weder ongeschikt waren en den dienst belemmerdenom ten slotte, veel te laat, afgekeurd te worden. De keuringscommissie is sedert benoemd. Wg zgn overtuigd, dat zjj hare taak cons ciëntieus opvat; wg weten, dat meer dan een, die op goedkeuring hoopte, terecht afgekeurd werd. Maar toch scbgnt het, dat eenige grootere gestrengheid bij de keuring niet mis- Uit het Duitsch. van FRIEDRICH JACOBSEN. Kurt vatte Elsa's beide handen en bracht haar naar een bank. «Gjj zgt hard, mgn kinddie vreeBelgke slag heeft u bedwelmd, en gg moet toch iets nog harders vernemen, om uwentwil en om mgnentwil en het is beter in eens dan lang zamerhand. Wilt gg mg aanhooren?" «Spreek," zei zg kalm. Toen begon hg met verschoonende woorden te vertellen van Hans Thorstraten, die voor jaren door de arglistigheid van zgn broeder de wjjde wereld ingedreven werd, en schilderde de gebeurtenissen der laatste dagen, doch bg verzweeg twee namenElvira en Pedro. Het bleeke meisje had met gesloten oogen geluisterd en liet het hoofd tegen den stam van den boom, waaronder zg zaten, rusten toen Kurt met een zucht zweeg, zei zg zacht «Het kind van een vermoorde en de nicht van een moordenaar; waarom zit gg naast mg, Kurt von Reineck? Het moet uw ouden naam bevlekken." Eensklaps riep zg uit >Als gg alles weet, waarom verzwggt gg mg dan óen ding? Wat was mgn móéder plaatst zou zgn, door personen naar Indië te doen terugkeoren die niet volkomen geschikt zgn vo.'jr den dienst, wordt zoowel het belang van het individu als dat vp.n den staat benadeeld. Wg veroorloven ons deze opmerking op grond van een schrijven uit Indië, waarin wordt gewezen op de goedkeuring door de commissie, ten vorige jare, van den kapitein der genie L. G. Krol van der Hoek, en verder wordt vermeld dat die officier, nauweljjks we der in Indië aangekomen, weder onder genees kundige behandeling kwam, geen dienst heeft verricht en thans «wegens voortdurende onge schiktheid voor alle militaire diensten" is ge pensioneerd. De Haagsche commissie zoo schrgft men ons «had dien officier nooit, mogen goedkeuren". Nu bewgst één zoodanig feit in onze oogen niets. De keuringscommissie is niet onfeilbaar; zg kan zich vergissen. Maar het scbgnt ois wenschelgk, dergelgke feiten, wanneer zg ter onzer kennis komen, te releveerende open baarmaking moet er toe medewerken, dat de keuringscommissie steeds meer zorg zal be steden aan haar onderzoek en beter aan haar doel beantwoordt, Hbld Het Bat. Nbld. en de Soer. ört. releveeren, dat vele officieren ontevreden zgn over het niet ontvangen eener onderscheiding wegens deelneming aan de Lombok-expeditie. De radacteur der Boer. Crt. schrgft daarover: »De jongste benoemingen tot ridder in de Militaire Willemsorde enz. hebben heel wat ontevredenheid gewekt bg de niet-uitverkore nen, naar het scbgnt. Ik hoor tenminste dat er tal van reclames over niet-erkenning van onloochenbare verdiensten zgn ingediend. »En ik houd me, op grond van vroegere gegevens, er van overtuigd, dat vele dier reclames maar al to zeer gegrond zgn. 'fe Zo», echter voor de militaire autoriteit een heel ding zgn ci posterioil te beslissen wie zicb eene dergelgke militaire onderscheiding beeft waardig betoond. Niet alleen onder de min deren, ook onder de officieren zgn velen on tevreden misschien is zelfs ds. Rogge het ook welen allen meenen hun goed recht met feiten te kunnen bewg'zen. «Ik hoop voor hen, dat ze allen nog krjjgen mogen waarop ze aanspraak maken. Alhoewel ik mgn eigen idéé beb over het vragen om zulk eene onderscheiding, hoe eerljjk verdiend dan ook Het Bat. Nbld. wjjst er allereerst op, dat vele militairen het niet goedvinden, dat men de Militaire Willemsorde ook verdienen kan, zonder in het vuur te zgn geweest of bloot te hebben gestaan aan een aanval met de blanke wapenen en zg betwgfelen het, of zulks wel in de bedoeling heeft gelegen van de ont werpers der statuten en van den koninklijken bekrachtiger. Over het algemeen stelt de militair zgn hoogste illusie in het ridderkruis dezer orde, maar juist daarom, zou hg ook gaarne zien, dat het verdienen ervan nooit gemakkelijk en nooit zonder onmiddellijk levensgevaar geschie den konzelfs over de eervolle vermelding denkt hjj zoo. Het zgn inderdaad juist de militairen zeiven, die zich het meest ergeren, «Uw moeder, Elsa vro g hg geschrikt, „waarom vraagt gij mg dat!" Zg stond voor hem met fonkelende oogen. «Omdat ik weten wil, waarom mgn bloed sneller vloeit dan uw koud bloed en waarom ik mgn nek niet onder uw stijf juk kan krommen. Omdat ik weten wil, waarom Kurt von Reineck voor eeuwig voor mg verloren is en omdat de openlgke verachting der men- schen mg liever is dan hun spotachtig mede lijden achter mgn rug. „Spreek het maar uit, en laat mg gaan mgn moeder was een kunstenmaakster." «Zg mag een kunstenares geweest zgn," hernam hg op gedempten toon. «Wie het u gezegd heeft, weet ik niet; maar waar is het dat zg de oorzaak der tweedracht in de familie van uw vader geweest is en dat bg heimelijk met haar gevlucht is. Maar het is even waar, Elsa, dat Kurt von Reineck niet handelt als een schurk en dat hjj zgn woord als man van eer niet breekt, omdat Elsa Thorstraten het kind eener paardrgdster is." Dat klonk fier en was wel eerlgk gemeend, maar het scherpe oor van het meisje meende toch in de geliefde stem een toon te hooren, die haar deed huiveren. Zg wilde iets antwoordenmaar zg werden gestoord door een gerechtsdienaar, die aan het tuinhek verscheen en verlegen kuchte. Kurt stond op, verliet het meisje en vroeg, terwgl een donkere bloa haar gelaat over als die decoratiën toegekend worden, zonder dat aan die eischen is voldaan. «Deze militaire meeding, vervolgt de schr., is voorzeker belaugrjjk genoeg om er rekening mede te houden, aangezien de waarde en de beteekenis der orde Bte* gehandhaafd behoo- ren te blgven. Reeds Iroffen we beschouwin gen aan over deze aangelegenheid, die Boma wel eens wat al te persoonljjk waren, en daar om zullen wg er niet te diep op ingaan. «De heeren militairen weten zeiven het best wie hunner de hier bedoelde decoratiën met eere kunnen dragen en, wat de Lombok-be looningen aangaat, heerscht er wel ontevre denheid; doch deze vindt voornamelijk haar oorsprong in het feit, dat velen zich ten rechte of ten onrechte miskend achten. «Deze ontevredenheid treft men zoowel bg offioieren als bg minderen aan en zg ontstaat dikwijls uit het maken van vergelgkingen, waaruit de conclusie getrokken wordt: «Als die en die een belooning hebben verdiend, dan heb ik er ook een verdiend." «Wg hopen echter, dat de teleurgestelden zich niet te veel door hun ontevredenheid zullen laten medesleepeu. «Niets ter wereld is immers volmaakt en buitendien kenmerkte schier elke Indische expeditie zich door de hierbedoelde ontevreden heid, die o. i. steeds grootendeels uit zelfover schatting voortvloeide. Hoe dikwjjls treft men personen aan, die, zoodra er over de Willems orde gesproken wordt, door een zucht, een geheimzinnig gebaar, een scherp gezegde of een woordenvloed, te kennen geven«Ook ik heb de Willemsorde verdiend, maar nooit gekregen «Wg voor ons hopen van harte, dat er in ons Indisch leger velen zgn, die, al prgkt het kruis niet op hun borst-, niettemin waardig zgn het te dragen. F^c-rjiker ons leger ran dergelgke personen is, noe heenter ons ver trouwen zgn zal, als de nood aan den man komt. «Of militaire deskundigen te goeder tgd de Lombok-expeditie uit een tactisch en strategisch oogpunt zullen gaan critiseeren, dan wel of het politiek beleid aan een dusdanige proef zal worden onderworpen, weten wg niet. Maar hoe die critiek dan ook luiden moge, zg zal moeten zwggen of slechts met eerbied spreken over de volharding, de trouw en den moed van allen, die tegenover den Lombokschen vgand hebben gestaan, en tevens moeten er kennen, dat ons veel te klein Indisch leger in die opzichten een voor treffelijke militaire macht is. «Mogen de gedecoreerden bedenken, dat zg hun onderscheidingen voor een groot deel te danken hebben aan die gunstige eigenschappen van het geheele leger en dat de eer, die hun te beurt valt, hun in het bg zonder, maar in het algemeen het dappere Indische leger toe komt 1" Bjj kon. besluit is aan mr H. A. Piepers, op verzoek, eervol ontslag verleend uit zgn betrekking van referendaris bg het dep. van Justitie, onder dankbetuiging is aan den ontvanger der dir. bel. enz. R. dekte «Wat is er «Vergeef mg, mgnheer de rechter, maar ik had u hierheen zien gaan en de zaak heeft haast." Kurt wenkte ongeduldig met de hand en ging nog verder van Elsa af. «Er is iemand die u spreken wil, een zieke kunstenmaker, die in het hotel de Beer ligt. De man heeft naar het parket gezon den de zaak is dringend." «Goed, ga vooruit, ik kom terstond." «Gg ziet, Elsa, mgn ambt roept mg," zei hg terugkeerende. Tot wederziens morgen. Dan zal er veel tusschen ons opgehelderd worden." «Tot wederziens, morgenherhaalde zg werktuigelijk. «Wilt gg van nacht alleen hier blgven, of zal ik u bg een bekende familie brengen vroeg hg heengaande. «Ga ik bljjf hier" en toen hg weg was voegde zg er bg «Het is nog te licht men mocht ons eens Bamen zien Het was wel donker genoeg, maar de maan kwam boven de bergen uit, niet helder en schitterend maar rood en beneveld. De ceders, waaronder het meisje nog altgd zat, wierpen geen scherpe schaduwen, maar tee kenden zich onduideljjk op het witte kiezel af en over het gras liep af en toe, als een zwarte sluier, het afbeeldsel eener wolk. Er loeide nog geen storm, er viel nog geen W. K. M. Dierkens te Veghel c. a., op zgn verzoek, eervol ontslag uit 'srjjks dienBt ver leend, behoudens aanspraak op pensioen ia benoemd, bg den groeten staf, tot ordon nans-officier van H, M. de koningin, de eerste- luitenant jhr. R. H. S. G. Six, van het reg. grenadiers en jagers, die. in verband daar mede, te rekenen van dien datum, in zgnen rang wordt overgeplaatst bjj gemelden staf; zgn in hunnen rang overgeplaatst bg het reg. grenadiers en jagers de eerste luitenants L. G. E. Kalshoven, van het 7de, zoomede A. A. H. Koestal en A. A. Versfeit, beiden van het 2de reg. inf.; is de heer J. A. Wilkens, arts, benoemd en aangesteld tot off. 7an gezondh. 2de kl. bg het pers. van den geneesk. dienst van het leger in N.-I. Bijjkens bg het departement van marine ontvangen bericht zgn Hr. Ms. fregatten Johan Willem JV)"iso en van Speyk, respectievelijk onder bevel van de kapiteins ter zee H. Quis- pel en L. Backer Overbeek, in jjden namiddag van den 22sten dezer van Cadix vertrokken tot voortzetting van de terugreis naar Neder land. Letteren ena Kunst» In het Kunstmuseum alhier zjjn ge durende eenigen tgd ter bezichtiging gesteld de verzameling aquarellen (18 stuks) eigendom der vereeüigingtwee aquarellen, vervaardigd doormej. Marie de Man a. Bloemenb. Stil leven sohilderjjen van de heerenC. J. W. Nujjs a. Het zonnetje vóór de bui, b. Het zonnetje na de bui, c. In de duinen bij het fort >den Haak"W. J. Schütz a. Morgen b. Hoofd- te VlissingenM. Vlamings Land schap met Veemevr. H. Ronner-Knip, te Brussel Sens dessus dessousen het Stadhuis te Middelburg, tichelschilderjj, vervaardigd i» de Haagsche plateelbakkerij «Rozenburg." Bovenbedoelde aquarellen en Bchilderjjen, als ook het Museum (oude en nieuwe kunst) zjjn voor de leden (met hunne huisgenooten) en voor de begunstigers (persoonlgk) kosteloos, voor het publiek tegen betaling van 25 cent per persoon, ter bezichtiging gesteld bg voor keur Woensdags en Zaterdags, 's middags van 1 tot 4 uren. Gedurende die zelfde uren, desverlangd, ook op andere dagen, waartoe men zich moet aan melden bjj den heer W. de Lange, in 't Sehuttershof. Kes zal te Amsterdam afscheid nemen in een concert waarbg zjjn opvolger Mengel berg in een piano-concert als solist optreedt. Bg gelegenheid van zgn 70en verjaardag werd den heer Richard Hol te Utrecht Dinsdag ochtend te half zeven door demuziekvereeniging Crescendo een aubade gebracht. Verder werd hem in het Gebouw voor kunsten en weten schappen een welsprekende hulde gebracht. De zaal was stampvol. Na de uitvoering van verschillende muzieknommers werden hem tal van ovaties gebracht en eenige geschenken aangeboden. Het voornaamste daarvan wordt hem later overhandigd. Het bestaat uit een bronzen regen, maar in de drukkende lucht vermoedde men al de verschrikkingen van een onweers nacht. Elsa keek naar het huis, de vensters stonden allemaal open, de groote kamers lagen in duisternis gehuld en alleen in éen hoek, uit de dienstbodenkamer straalde licht. Daar zaten de eenige menschen, wier lot op dit oogenblik aan het hare verbonden was, en die band was los, slechts een huurcontract en een vonkje trouw Voor het eerst in haar leven voelde zg al het gewicht der verlaten heid. Zg verborg het gelaat in de handen en steunde «VaderAls een echo kwam het geluid terug, een zonderlinge, schorre toon. Midden in den tuin, door het vale maanlicht beschenen, stond een man, wiens schaduw met de hare ineen vloeide. Hjj was bloots hoofds, zgne lange haren hingen verward om zgn bleek gelaat; zgne beide handen rustten op een stok, waarvan de knop glinsterde als metaal. «Gg hebt uw vader geroepen, Elsa", zei de vreemdeling met een ontroerde stem, «de dooden staan niet meer op, die zgn dood dood Maar zeg het nog eens Elsa schrikte hevigdat was diezelfde akelige man, dien zg gezien had toen zjjnaar het bosch reed om Kurt te ontmoeten. Een krankzinnige V De schrik verlamde haarzg kon geen woord uitbrengen en viel op de bank terug. buste, vervaardigd door den heer A. W. M. Odé Jr. te 's-Gravenhage. Zjj is nog niet ge reed en zal later in befc Rijksmuseum te Amsterdam worden geplaatet. De namen der deelnemers aan dit huldebljjk zgn vermeld in een fraai album. ONDERWIJS. Bg het examen voor de hoofdakte, te Breda afgenomen, zgn, behalve de heer G. Jan8sen van Middelburg, nog geslaagd de heeren P. van Hekken te Oost- en West-Souburg, A. Dekker, van Krab- bendjjke, P. H. Wedts de Swart,vanMid- d e 1 b u r gen D. J. Remjjn, van Goes, De heer mr J. P. F. van der Mieden van Opmeer, schoolopziener in het arr. Middel burg, bespreekt in het Schoolbl. de motie- Beelaerts c. s. om tot eenheid van tjjdregeling te bomen en vestigt de aandacht op de gevol gen der invoering van den Midden-Europeeschen tjjd voor het schoolbezoek, 't geen ook reeds in de Kamer door mr Heemskerk was geschied. Die invoering, zegt hg, zal in ons land een verschil opleveren van niet minder dan 40 A 50 minuten met den Amsterdamschen tjjd, en het gevolg zal wezen, dat de zon in December en Januari eerst omstreeks te 9 uur op zal gaan. Velen zgn de kinderen die ten plattelande verspreid wonen op grooten afstand van de, binnen de bebouwde kom der gemeente zich bevindende, school. Zoo zgn er in mgn arrondissement, zegt de schrjjver, en in de heistreken zullen de krin gen om de scholen nog wel veel ruimer te trekken zgn. Hoe zullen nu die kinderen, wanneer bg aanneming van deze tijdrekening d8 natuur A."hte„da zpcveel langer in duister blgft ge huld, gedurende die twee wintermaanden bg tijds gereed zgn en een langen weg afleggen, teneinde bij tjjds te zgn in de te S'/- of 9 uur aanvangende school Ongeregeld schoolbezoek moet daarvan het gevolg wezen. In den zomer hebben wjj met het school verzuim door veldarbeid te Btrjjden. Mogen wg in den winter toch behouden wat wjj hebben Wellicht zou aan dat bezwaar tegen de midden-Europeesche tjjdrekening kunnen wor den tegemoet gekomen, door den schooltjjd gedurende die maanden 's ochtends een uur later te doen aanvangen, doch zal daardoor de verhouding tusschen den duur van den voor- en namiddag-schoolt jjd niet worden verbroken, tenzg het bgkans ondenkbaar geval zich voor doe, dat de boer den tgd zgner maaltgden zou willen verzetten. Vrees voor meer schoolverzuim doet mg het gevaar, dat ons dreigt, onder de aandacht brengen van de lezers van dit blad, want in de waarschuwing van mr Heemskerk, «dat de kinderen die de scholen bezoeken in den winter op vele plaatsen in ons land in donker zullen ontbgten" is een dieper zin gelegen, dan menigeen bg eerste lezing daarin zoeken zou. Pedro kwam dicht bg haar en zag haar met een weemoedigen blik aan, waaruit allo woestheid verdwenen was. «ik heb u doen schrikken, Elsa, dat was mgn bedoeling niet. Maar het is niet anders mogelgk. Ik heb u nooit op mgn armen mogen wiegen, ik heb nooit uw kinder gelaat mogen aanschouwen nu zjj t gjj bang voor mg. Ik zal gaan, Elsa, maar zeg nog eens vader, zooals daar net. Al geldt dat woord mg niet, misschien legt de natuur er toch een innigen toon in en ik zal het als mija eenige liefeljjke herinnering in mgn hart bewaren." De man sprak zóo zacht en treurig dat Elsa haar vrees bedwong en schuchter vroeg «Wie zjjt gg «Een oude, verachte, vervolgde, gejaagde kunstenmaker- Misschien eens een kunstenaar, evenals uw moeder een kunstenares was. Hebt gg uw moeder gekend?" Zg schudde het hoofd. «Uw moeder was mgn vrouw, Elsa, meer dan de vrouw van een ander." »Zg de gade van mgn vadersprak Elsa» Hjj lachte verrukkeljjk. «Van uw vaderNoem dien kerel niet Haar echtgenoot was evenmin uw vader, als uw vader haar echtgenoot was. Begrjjpt gjj mg, kind Het klinkt een weinig verward, maar waar is het toch. Of hebt gjj die trek» ken van Hana Thorstraten geërfd?"

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1