s FEUILLETON
DE PAARDRIJDER.
land in Vrouwenpolder op f 631 en 86 a. 40
o. c. weiland in St. Laurens op f 505.50.
Ten overstaan van den notaris Huvera werd
Woensdag voormiddag in de herberg van M. van
Vlaanderen, te Zoutelande, in het open
baar verkooht een goed onderhouden hofstede,
bestaande in woonhuis, schuur en verderen
timmer, moestuin en boomgaard, benevenB ver
schillende perceel en bouw- en weiland, in de
gemeente Zoutelande, groot 11 hectaren, 86
aren, 2 centiaren. Bewoond door Adr. Boo
gaard.
De hofstede werd, zooals in een vorig nom-
mer nog werd medegedeeld, verkocht voor
f 3097de totale opbrengst bedroeg f 11348.
De volgende prjjzen werden besteedde
hofstede groot 2 h., 31 a., 22 c.a. f 3097 door
P. Schout te Biggekerke35 a., 30 c.a. bouw
land f 395 door A. Schrjjenberg25 a., 50 c.a.
bouwland t 270 door G. Sturm; 22 a., 70 c.a.
bouwland f 250 door I. Ova te Meliskerke74
a., 10 c.a. weiland f 726 W. Wisse; 65 a., 40
c.a. weiland f 635 door P. Schout te Bigge
kerke 1 h., 85 a., 50 a. weiland f 1846 door
J. de Rjjcke te Gapinge; 98 a., 80 c.a. bouw
en weiland f 862 door J. de Witte94 a. weiland
f 840 door denzelfden1 h., 13 a., 10 o.a.1
bouwland f 690 door J. Moens; 40 a., 60 c.a.
bouwland f 270 door A. Koppejan1 h., 99 a.,
80 c.a. f 1467 door F. Jobse te Meliskerke.
De koopers, bg wier namen geen woonplaats
vermeld is, wonen te Zoutelande.
jtfederlandscHe Maatschappij tot
bevordering van STij verbeid.
Zierikzee, 10 Juli.
In de vergadering van Dinsdag werd, na het
geen wg reeds meldden,door directeuren nog aan
de orde gesteld het ontwerp-reglement betref
fende prgsvragen, verhandelingen en beloo
ningen door departementen.
Bg de beraadslagingen werd aangenomen het
voorstel Leiden, eene toevoeging aan art.
7 2e alinea; om de antwoorden van een
correspondentie-adres te voorzien en werd voorts
door het zelfde departement in overweging
gegeven om in de jury te doen benoemen
personen, aangewezen door de beantwoorders
der prgsvragen.
Als voorbeeld werd aangehaald Frankrijk,
waar dit stelsel op architectonisch gebied zeer
goed werkt. Op deze wjjze voorkomt men
meer de uitingen van ontevredenheid over de
jury.
Directeuren verklaarden zich genegen, dit
punt in overweging te nemen bg benoeming
der juryleden.
Op voorstel van Groningen werd in bet ont
werp geschrapt de laatste alinea van art. 18,
bepalende dat de bg de bekroonde antwoorden
behoorende modellen, die niet door het hoofd
bestuur zjjn overgenomen, nagebootst of afge
beeld mogen worden.
Dit voorstal werd met 113 tegen 24 stem
men aangenomen.
Een later gedaan voorstel van Baarlem, om
de alinea weder in het ontwerp-reglement op
fcfl nemen, stuitte af op de niet gezindheid der
vergadering om op het gevallen besluit terug
to komen.
Ten slotte werd het ontwerp, nadat art. 20,
omtrent het nemen van een octrooi op de uit
vinding, die in het antwoord der prjjs vraag
begrepen is, een onderwerp van beraadslaging
had uitgemaakt, met algemeene stemmen aan
genomen.
Het voorstel van directeuren om de herzie
ning der wet tot het jaar 1901 uit te stellen,
werd met applauB aangenomen.
Het voorstel omtrent de boekerg van kunst
nijverheid, werd tot nader order uitgesteld.
Het voorstel van directeuren om door een
jaarljjkache bgdrage van f 25, als donatrice
tot de Vereeniging tot bevordering van den
Nederlandsche export toe te treden, werd met
86 tegen 51 stemmen aangenomen.
Het voorstel Utrecht om in afwachting
van het meerder licht, dat zjj uit het verschijnen
der stukken over die zaak in het orgaan der
Maatschappij wenschte verspreid te zien
eerst in de volgende algemeene vergadering
dit punt te beslissen werd verworpen met 58
tegen 79 Btemmen.
In de vergadering werd door den afgevaar
digde uit Den Haag, den heer H. J. A. Mulder,
voorzitter der vereeniging, nadere toelichting
omtrent haar werkkring gegeven; zjj beoogt
voornamelijk de plaatsing van Nederlandsche
producten op buitenlandsche markten. Reeds
was door bemiddeling dier vereeniging een
Nederlandsche fabriek (de naam werd niet
genoemd) in verbinding gebracht met de ko
lonie Suriname. Door een misverstand bleek
bet buiten de schuld dier vereeniging te zjjn
gelegen, dat al niet lang te voren in het
Uit het Duitséh
VAN
FRIEDRICH JACOBSEN.
De vreemdeling nam aan dezelfde tafel plaatB
en bestelde ook een glas bier. Een poos bleef
het doodstil; men hoorde niets dan het gonzen
van de vliegen en het krassen der pen, tot
dat die eensklaps den reus uit de onhandige
vingers gleed en op den grond rolde.
>Caramba!" riep hg uit.
De laatst aangekomene raapte de pen op,
wierp haar omhoog, ving haar behendig op
en bood haar zjjn buHrman balanceerende op
den vingertop aan.
»Goddam!" zei deze verbaasd, »kunt gij
dat ook op de punt van uw neus?"
Waarom niet?" zei de ander bedaard
ahet is maas wat lastiger".
»Dr8 van feet gilde
>Hw, dat hangt ar van af wat g$ bedoelt",
orgaan meer uitgebreide berichten omtrent
het doel en de werkkring der vereeniging
waren verschenen.
Het voorstel van het departement Utrecht
dat de maatschappij van haar gevoelen over
het vrijhandelstelsel bljjk zou geven, kwam
daarna in bespreking.
Amsterdam met Groningen achtte het on-
noodig, hoe belangrjjk overigens het onder
werp geacht moest worden te zjjn, dat de
maatschappij zich in deze uitsprak.
Utrecht vond, bg monde van den heer
Van Beuningen, deze zaak van het aller
hoogste gewicht, vooral ook nu nog dezer
dagen gebleken was uit mededeeling in een
Duitsch blad, hoe wegens de verhoogde rech
ten in België, door meerdere handelslichamen
besloten was hunne producten niet langer
over Antwerpen te doen komen.
Hg achtte het beslist noodig, dat een lichaam
als deze maatschappij het vaandel heeech,
waaronder men zich in deze zou moeten scharen.
Het voorstel van Zierikzee, om door geen
congres, doob door de volgende algemeene
vergadering, de zaak van het vrghandelsfcelsel
te doen behandelen, nadat in de winterver
gaderingen der departementen deze zaak eerst
nog eens ter sprake zou zgn gebracht, werd
door Den Haag ondersteund onder mededeeling,
dat het verder wenscheljjk was dat een lgst
van vraagpunten door het hoofdbestuur werd
opgemaakt, hetwelk als schema zou moeten
dienen bg de behandeling der zaak in de
departementale vergaderingen.
Door Haarlem werd ontraden, om door de
maatschappij de vaan van bet ai of niet vrjj-
handstelsel hoog te doen houden; indien toch
de Mg. zich moest uitspreken, diende het
resultaat, waartoe de meerderheid der verga
dering zon komen, als richtsnoer genomen te
worden.
Het gezamenlijk voorstel der departementen
Zierikzee en Den Haag, door directeuren over
genomen, werd evenwel door de vergadering
met applaus aangenomen.
Het praeadvies van directeuren, omtrent het
voorstel van het departement Arnhem, tot het
geven van een subsidie aan de Arnhemsche
kook- en huishoudschool, ontradende de aan
neming van dit voorstel, werd door de verga
dering aangenomen.
Het voorstel van het departement Arnhem
Om het weekblad op de oude manier franco
per post aan de leden te doen toekomen, werd
met 15 tegen 122 stemmen verworpen.
Het voorstel van het departement Haarlem
omtrent het uitgeven om de tien jaar van een
algemeen register op het tijdschrift, alsmede
van een register op de handelingen der alge
meene vergaderingen, werd tot de vergadering
van Woensdag aangehouden.
Behalve Groningen, bleek men algemeen
met het beginsel in te stemmen.
Aangenomen werd het praeadvies van direc
teuren dat de maatschappij rich in verbinding
zou stellen met andere lichamen, tot het be
vorderen van het in het leven roepen van
oorspronkelijke Nederlandsche handboeken voor
het onderwijs en de beoefening van ambachten-
De voorzitter deelde mede dat in de eerste
plaats daarvoor in aanmerking zal komen de
vereeniging Arti et Industriae, die het vader
schap over deze zaak feitelyk draagt.
Het praeadvies werd met applaus aangenomen.
Ten slotte werd het laatste punt der agenda
aangenomen, zjjnde het voorstel van directeuren
dat de Mg. zich met andere vereenigingen, in
de eerste plaats met de vereeniging Arti et
Industriae, zou consolideeren, om de pogingen
tot veredeling van het ambacht door proeven
van bekwaamheid voort te zetten.
Uit de mededeeling van den voorzitter bleek
dat wel omtrent de zaak zelve bg directeuren
algemeen eenstemmigheid heerscbte, doch dat
die niet zoo onverdeeld bestond omtrent de
wenscheljjkheid om de pogingen uitsluitend
door de Maatschappij voort te zetten, welk
verschil alleen school in de kosten.
Aan de vergadering werd door den voorzitter,
na behandeling van al de punten van de
agenda, het voorstel gedaan, om, van de voor
gedragen eereleden, onmiddelgk over te gaan
tot benoeming van het aanwezige en voorge
dragen lid mr J. H. Schober.
Met daverend applaus voldeed de vergadering
aan den hartelgken wensch van den voorzitter.
Gelgk het programma aangaf, werd de pauze
der vergadering aangenaam doorgebracht aan
een uitmuntend dejeuner, aangeboden door het
departement; door de goede zorgen van den
kastelein uit de sociëteit de Vereeniging, den
heer F. C. van Meetoren, liep dit onderdeel
van den dag vlug en geregeld van stapel.
Na den gemeenschappelijken maaltjjd ving
te half yjjf uur de rjjtoer, door het deparfce-
De athleet ging zonder een woord te spreken
om de tafel heen, pakte den stoel van den
ander beet en tilde dien, met den man er op,
met een hand omhoog.
»Zoo bedoel ik het.1'
»Neen, kameraad, maar zoo?"
Dit zeggende stond deze eensklaps op de
schouders van den reus en sprong daarop met
een salto moriale midden in de kamer.
»Sacrebleu, dat is niet kwaad! Dus gg
werkt in de lucht?"
»Er was een tgd toen ik meester op het
paard was", antwoordde de ander trotsch.
De athleet groette eerbiedig met de band
en zei met een blik op de versleten kleeren
van den paardrjjder. »Dat wordt beter betaald
dan mjjn vak; maar de paarden schgnen
onder u weggeloopen te zgn."
»Ik ben zandruiter geworden weet gjj
wat dat zeggen wil
»Of ik het weet! Hebt gg geld?"
»Neen."
sHonger
Na eenige aarzeling antwoordde de paard"
rftdet'} 8'Niet erg, .maar fcoeh oedert gisS
ment aangeboden, aan.
De stoet bestond uit 24 vgtuigen, voor het
meerendeel door particulieren beschikbaar ge
steld.
De tooht ging langs den grachtweg over
Schuddebeurs naar de gemeente Dreischor, al
waar de kerk met de bezienswaardige graf
tomben van de familie Mogge en Ockers be
zichtigd werden.
Tevens werden versohillende leden dooreen
der feestcommis8ari8seu binnengeleid in de
woning van de 101 jaren tellende Kaatje Tuun
Daarna werd door den polder Dreischor,
langs de aldaar zoo Bchoon gelegen hofsteden,
gereden naar de zuivelfabriek Luctor etEmergo
waar het bestuur met zgn directeur aanwezig
was om de leden rond te leiden en alle in
lichtingen te geven omtrent de zuivelbereiding.
Eenstemmig was de lof over de keurige en
zindelijke inrichting van deze fabriek.
Door het dorp Zonnemaire werd over den
niet zeer effen weg, dooh langs een mooie streek,
naar Brouwershaven gereden, waar door alge
meen gevlag uiting werd gegeven aan de
blijdschap over het bezoek.
Op het stadhuis met zgn innig mooi gevel
tje, werden de leden der Maatschappij ontvan-
j gen door het dageljjksch bestuur der gemeente
en hield de burgemeester, de heer Yau Buuren,
de volgende toespraak:
Heeren directeuren en afgevaardigden en gg
verdere leden der Nederlandsche maatschappij
ter bevordering van nijverheid!
Het is het dageljjksch bestuur dezer gemeente
een eer en een genoegen u harteljjk welkom
te heeten te Brouwershaven
Helaas is de tgd lang voorbjj, waarop deze
gemeente eene ©ereplaats innam onder de zee
havens in ons vaderland. Eene machtige koop
stad heeft haar geheel overvleugeld en is oorzaak
geworden, dat handel en scheepvaart zoo goed
als tot de geschiedenis behooren. En waar nu
tengevolge van een gedwong isolement ook
landbouw en veeteelt meer en meer een kwjj-
nend bestaan ljjden, ziedaar hebben wg
wellicht meer nog dan elders de komst vanu
reikhalzend tegemoet gezien. U in wie wjj de
bevorderaars en dragers der ny verbeid be
groeten, in de hoop dat die komst voor ons de
dageraad moge worden van een vernieuwend
en verbeterd bestaan.
Ziet, dat men de centra van handel en ver
keer in ons land, ten koste van millioenen en
nog eens millioenen, maakt tot plaatsen, in
staat tot internationale concurrentie, wg leggen
ons gaarne daarbjj neder in de hoop dat het wel
licht eenmaal het geheele vaderland ten goede
zal komen.
Maar dat men daarbjj zóóver gaat voor de
verder afgelegen deelen niets meer over te heb
ben; dat men een groot en bloeiend eiland ten
ondergang doemt door het, terwille van een
paar ton gouds, de zoo noodige verbinding
met den vasten wal te onthoudendat men
deze plaats, die door het verbeterd Hellegat
weer tot alouden bloei zoude kunnen geraken,
elke medewerking daartoe weigert; ziet, dat
gaat te ver; dat verbittert; dat voert ons te
rug tot die duistere tjjden, waarop men meende
de ledematen veilig het allernoodzakelijkste
te mogen onthouden, wanneer de maag maar
ten boorde toe wordt volgepropt.
O, ggonder wie er zjjn, die macht en in
vloed hebben in ons vaderland, vergeeft het
ons, dat wjj van dit hoogst zeldzame voor
recht u van aangezicht tot aangezicht te mo
gen toespreken, gebruik maken om u te zeg
gen, wat ons op het harte ligt, u onze nooden
te klagen, awe hulp en medewerking in te
roepen. Het geldt hier geen gewoon plaatse-
ljjk belang. Het geldt ons bestaan
Beter dan wg dit kunnen zeggen, weet gg
het, hoe in den tegenwoordigen tgd elke han
del, elk vertier, elke ngverheid onbestaanbaar
is, waar de hoogstnoodige verkeerswegen te
water en te land ontbreken hoe elke streek
zonder die hulpbronnen ten doode is opge
schreven.
Ostaat ons dan bg in dien strjjd om ons be
staan, zegt het voort, wat gg thans door eigen
aanschouwing hebt waargenomen en vergunt
ons, wanneer ge weder eens zelve het roer van
staat ter hand neemt en we dan nog geen
schrede gevorderd zgn, u beleefd aan deze
dagen, aan deze stonde te mogen herinneren.
En als ge dat zoudt willen doen, dan zou
uwe komst voor ons zgn geweest een bigde
intocht; dan zoudt ge eene schoone parel meer
gehecht hebben aan de kroon der zegeningen,
bereids over ons vaderland uitgestort; dan zal
nergens in den lande luider en inniger dan in
dit eiland en op deze plaats de zegewensch
worden geuit, waarmede ik deze woorden be
ëindig: sLeve de Nederlandsche maatschappij
ter bevordering van ngverheid
De heer Conrad beantwoordde deze, onberis-
teren
De andere begon in zijn zak te tasten en
mompelde»Zeven en twintig stuivers, dat
was de ontvangst van gisteren, maar van daag
moet bet beter gaan. Zegaannemen J"
»Ik kan niet met u afrekenen 1"
»Dat doet er niet toe. Donner wetter
Aannemen
Over de magere trekken van den ver
moeiden hongerigen man gleed een vluchtig
weemoedig lachje.
»Zoo is het goed, Karei Berg, waartoe
dient die comedie? Een echt Duitsch donner
wetter is wel evengoed een vloek als Caramba,
Goddam en Sacrebleumaar het hart komt
er toch bg voor den dag."
De beroemde Carlo del Monte zette zulk
een verbaasd gezicht, alsof hem een zwaar
gewicht op den neus gevallen was, en sloeg
met den vuist op de tafel, dat die kraakte.
»Dus hebben mjjn oogen mg toch niet
bedrogen; gg zjjt Bedro en niemand anders".
»Pedro ben ikmaar toch een ander
dan indertjjd toen gjj bjj ertsen troep kwasmt
0b athleet wildet worden,"
peljjk van vorm, uitgesproken rede, die veel
indruk maakte, met dank te zeggen voor do
waardige ontvangst, welke den leden te Brou
wershaven van wege de gemeente t8 beurt viel.
Spreker betreurde mede den achteruit
gang van de eens zoo bloeiende stad Brou
wershaven, getuigende o. a. de aan den wand
der gemeenteraadskamer hangende oorkonde
'van Graaf Willem van 23 Nov. 1344 voor het
verleenen van een vrjje haringmarkt.
Hg voor zich koesterde evenwel de overtui
ging, dat, waar de Zeeuwen, hem van nabjj
bekend als energieke mannen, voor zonden
gaan met het nemen van de vereischte maat
regelen voor het verkrijgen van een verbinding
met den vasten wal, men zich verzekerd mocht
houden van don steun van geheel Nederland,
om die zaak tot een goed einde te brengen.
Spreker eindigde met den wensch, dat onder
het bestuur van dezen burgemeester de ge
meente nog tot stand mag zien komen de
verbinding met den vasten wal.
Na bezichtiging van vele merkwaardigheden
op het stadhuis en na een bezoek aan de
gerestaureerde kerk, werd de tocht voortgezet
naar Schuddebeurs, nadat onder den weg op
recht Schouwsche wgze gepleisterd werd. welk
oponthoud door de uitmuntende zorgen van
den prettigen feestcommissaris van het bekende
rjjtuig n° 6, door niemand betreurd werd.
Na dit klein oponthoud, werd de aardig ge
legen uitspanningsplaats Schuddebeurs bereikt.
Onder het aanbieden van den gebruikeljjken
drank, bracht de voorzitter der afdeeling, de
beer V. d. Vegt, dank aan het gemeentebe
stuur van Brouwershaven voor de aangename
ontvangst en mede aan het bestmu- van de
roomboterfabriek Luctor et Emergo te Zonne
maire voor de uitnemende begeleiding in de
fabriek. En eindelgk hadden de feestcommis
sie en eigenaren der rjj tuigen een welverdiende
dankbetuiging, onder groote instemming van
al de deelnemers, van den heer Van der Vegt
in ontvangst te nemen.
Spoedig daarna werd de terugtocht naar de
stad ondernomen en werd in opgewekte stem
ming, recht voldaan over den prettigen rjjtoer,
de sociëteit de Vereeniging bereikt, waar nog
eenige oogenblikken in aangenamen kout wer
den doorgebracht.
In de vergadering van Woensdag werden
de notulen van de vergadering van den vori-
gen dag voorgelezen, die werden goedgekeurd
onder dankzegging voor de nauwkeurige en
spoedige opstelling.
De rekening over het jaar 1894, sluitende
met een nadeelig saldo van f 24.35s, werd,
evenals de begrooting voor het jaar 1896, met
een bedrag van ontvangst en uitgaven van
f 10910, waaronder een bedrag van f 375.64s
voor onvoorziene uitgaven, door de vergadering
goedgekeurd.
Thans werd aan de orde gesteld bet voorstel
van het departement Haarlem, om een bgdrage
van/150 te verleenen voor de uitgave van een
vervolg op het register van het tjjdschrift en
van de handelingen der algemeene vergade
ringen. Dit voorstel werd echter door den
afgevaardigde van Haarlem ingetrokken,waarna
directeuren hun praeadvies mede introkken.
Vervolgens kwam aan de orde het voorstel
om een subsidie te verleenen van f 150 ten
behoeve van de boekerg van het Museum van
Kunstnijverheid.
Door den heer jhr C. van Citters werd als
zjjne persoonlijke meening te kennen gegeven,
dat het onraadzaam is, de jaarlgksche subsidie
van f 2000, aan beide museums toegestaan, op
deze wgze te verhoogen. Ook de beer H.
Enno van Gelder was daartegen, hoewel het
departement Amsterdam daarvoor gestemd was.
Namens de meerderheid van directeuren, bracht
de voorzitter onder de aandacht van de ver
gadering, dat het toekennen van die toelage
voor eens voor een bepaald doel bestemd is,
en hg gaf'de vergadering in evevweging de toe
lage te verleenen. De directeur, de heer A. W.
Stortenbeker, lichtte nog nader toe, dat, inge
volge het verhandelde op het congres voor
vakonderwijs, het de bedoeling is om den toe
komstige». werkman te steunen, en dat het
gebleken is, boe de boekerg vele leemten bevat,
welke dienen aangevuld te worden daarvoor is
de subsidie noodig.
Nadat de heeren Van Citters en Fennema
(Sneek) het voorstel nog bestreden hadden en
de beer Haaxman bet betreurd had dat niet meer
was aangevraagd geworden, werd het voorstel
der commissie om het toekennen dier bjj drage
tot een beteren tgd uit te stellen, aangenomen
met 8 stemmen tegen.
Voorde benoeming van drie directeuren, in
plaats van de aftredende en niet onmiddelgk
herkiesbare heeren C. Dgserinck, mr J. Heems
kerk Az, en jhr C. van Citters, werden uitge-
»Natnurljjk", zei deze, welbehagelgk
lachend, »toen waart gg een stramme kerel,
van omstreeks dertig jaar en ik een kwajon
gen van zeventien. Mjjn baas, de dikke
slager, wilde mg slaan en ik hield hem aan
zgn broeksband buiten het raam, toen begon
ik pas te merken wat er in mg zat."
»Een kunstenmaker", zei Pedro zacht,
»een kunstenmaker, Karei. Ik liet u toen-
dertjjd onderrichtenmaar het zou beter ge
weest zgn, als ik u bg uw baas teruggestuurd
had."
sHo ho, oude, waait de wind uit dien
hoek Zooeven hebt gg toch zelf bewezen
dat gg ondanks uwe vijftig jaar nog een
vlugge springer zjjt."
De paardrjjder richtte zich op.
»Geef mg een paard, kameraad en ik
zal den duivel een leBje geven."
Daar kwam het bestelde eten,
Pedro at als iemand die honger heeft on de
athleet keek lachend toe. Daarna stak hg
een kort pijpje aan, zette zjjne zware armen
op de tafel en vroeg»Zeg eens, oude, ik wil
niet weten wat u zelf aan den grond gezet
bracht op de heeren: S. J. graaf van Limburg
Stirum te Haarlem 97, H. A. van Beuningen te
Utrecht 111 en jhr F. Backer te Breda 105
stemmen. Zjj waren dus gekozen.
Ouder donderend applaus werd de heer Con
rad tot voorzitter herbenoemd en gelukte het
den in deze vergadering niet onbekend geble
ven heer Van Beuningen eerst na langen tgd
der vergadering kenbaar te maken, dat hg
juist had willen vooratellen hetgeen door het
applaus zoo luide mogeljjk was te kennen
gegeven.
De namen der eere-!eden, die in deze ver
gadering benoemd werden, zgn jhr C. H. A.
van der Wjjck, gouverneur-generaal van Ned.-
Indië, jhr mr F. A. J. van Asch van Wjjck,
gouverneur yau Suriname, F. A. Knobel, Ne-
derlandsch gezant in China, J. H. Maidon,
directeur van het technologisch museum te
Sydney, in New-South WaleB, J. Wolthekker
te Groningen en mr J. H. Schober te Utrecht,
De heer De Vries sprak daarna zgn bjjzon-
deren dank namens Groningen uit voor de
benoeming tot eere-lid van den heer Wolt
hekker, terwgl de heer Soutendam hulde be
tuigde aan de Zierikzeesche feestcommissie,
en het departement uitnoodigde nog den dank
der vergadering aan het gemeentebestuur van
Brouwershaven over te brengen voor zgn ont
vangst.
Daarna werd de vergadering door den voor
zitter gesloten.
Na het gebruik van een dejeuner in de
sociëteit de Vereenigingwerd een bezoek ge
bracht aan de tentoonstelling van oude orna-
mentpunten, betrekking hebbende op kunst-
njj verheid.
Deze expositie werd door den heer J. A.
Frederiks van Middelburg met de volgende
toespraak geopend
»Mjjne heeren. De prenten, die u zoo aan
stonds ter bezichtiging worden aangeboden,
hebben eertgds in de kunstngverheid een
groote rol gespeeld en werden in de werk
plaatsen gebezigd, om tot leiddraad te strek
ken bg de vervaardiging van voorwerpeu, die
tot het aldaar uitgeoefende kunstvak behoor
den of die bij de in- en uitwendige inrichting
der huizen als versieringsmotieven van toe
passing werden gebracht.
In deze eeuw echter meende men ze niet
meer noodig te hebben, kwamen ze in ver
val en werden ze tot allerlei doeleinden, be
halve voor die, waarvoor ze bestemd waren,
gebezigd. Kinderen kleurden ze of plakten
ze in hun plakboekenonkundigen en onver
schilligen verscheurden ze of verkochten ze
voor scheurpapier, ja zelfs eenmaal zag ik een
geheele kamer in grondpapier staan met deze
kosteljjke prenten.
Reeds vroeger vestigde ik de aandacht op
de waarde, die deze prsnten voor de kunst
nijverheid bezitten, en ik kan met genoegen
constateeren, dat men, ook in oub land, niet
doof is gebleven voor mjjne wenken. Voor
het prentenkabinet te Amsterdam werden in
den laatsten tgd belangrjjke aankoopen ge
daan in deze richting.
Gaat men na wat in het buitenland reedn
vroeger is gedaan, om openbare verzamelingen
van die prenten aan te leggen, dan moet men
het bejammeren, dat hier te lande ook niet
vroeger daarmede is begonnen.
Aan den kunstsmaak van particulieren heb
ben wg het te danken, dat deze oude over
blijfsels der kunstng verheid weêr in eere zgn
gekomen. Zoo ontstond de Ornament-Stich-
sammlnng te Weenen uit de particuliere
collectie van den bekenden kunsthandelaar
Drugulin te Leipzig, die te Leipzig uit de
verzameling van dr Brinckmann te Hamburg,
terwgl eindelgk de overgroote collectie te
Berljjn verkregen werd door aankoop van den
Parjjschen architect Distailleur.
In Duitschland vindt men aan bjjna alle
kunstngverheidsmusea eene grootere of klei
nere verzameling van oude ornamentprenten
men stelt zich niet alleen tevreden met de
reproducties van lateren tgd, doch tracht zoo
veel mogelgk nog de origineele exemplaren te
verbrjjgen, die zoo geheel het karakter van
den tgd, waarin ze werden vervaardigd, uit
drukken. Ontstaan in de werkplaatsen, was
niet zelden de ontwerper ook de graveur van
de prent en daardoor wordt het mogelgk het
eigenaardige, dat er in ligt, naar waarde te
kunnen schatten.
In Frankrgk treft men in bjjna alle open
bare boekerg en belangrjjke verzamelingen
oude ornamentprentenin de Bibliothèque
Nationale te Parijs een ware schat, die echter
nog te weinig bekend is.
Ook bg onze Maatschappij neemt de kunst
ng verheid eene belangrjjke plaats in en het
mag wel verwondering wekken dat de fraaie
heeft, dat laat zich moeiljjk vertellenmaar
wat is er van dat mooie meisje, die Elvira
geworden Ik was natuurlgk indertjjd even
verliefd op haar als al de anderen, al was ik
niet zoo gelukkig als gjj".
De donkere oogen van Pedro begonnen on
heilspellend te flikkeren; na een lange pjjn-
ljjke stilte zei hg met inspanning: Wanneer
hebt gg n van onzen troep afgescheiden, Karei?1'
»Anno negen en vjjftig".
»'t ls waar, dan kunt gjj het ook niet
weten en wil ik uw vraag vergeven. Gjj hebt
mg gespijzigd, de eene liefdedienst is de andere
waard, en het eene vertrouwen het andere".
»Als het u niet aangenaam is zei de
paardrjjder schamper lachende. »Wat zou
zulk een verloopen, ouden kerel als ik ben,
niet aangenaam zgn? Voor mg is het parool:
»Wees tevreden, houd je mond, en maak dat
je weg komt." Het iB ook geen geheim, de
vogels verkondigen het van de daken of lie
ver zjj verkondigden hetwant die vogels zgn
nu dood en de geschiedenis is dood en Elvira
zal ook wel dood zgn."
(Wordt vervolgd).
