N°. 160.
138' Jaargang.
1895
Woensdag
10 Juli.
INElBWm (MANT.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco S
Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel! Bij abonnement lager!
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen, van 17 regels 1.50;
iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Reclames 40 cent per regel.
Tkeraonetet.
Middelburg 9 Juli 8 u. vu». 74 gr.
m. 12 u. 80 gr-, av. 4 a 79 gr» F..
Verwacht Z. W. wind.
Agenten te VlisBingenp. G.de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Bo luit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruinuigen: F. t. d. Pexjl, te Zierikzee: A. C. ddMooij,
te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen en le TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën
aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Dithab, te Botterdam, de Gebb. Beuntante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amst—J
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de PublicitéétrRUgèreG.L.daubï&CiE., John F. Jones, opvolger.
-Advertenties
moeten deB namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
zg dea avonds nog worden opgenomen
Bij daze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 9 Juli.
Nog eens: straatgeld.
Een enkel woord wenschen wij nog in het
midden te brengen in verband met het voor
stel van burg. en wethouders van Middelburg,
dat morgen in den raad in behandeling zal
komen. Het mag een voorrecht heeten dat
dit bekend is geworden en de raad niet
dadelijk tot behandeling is overgegaan.
Er zijn toch bezwaren geopperd, die lang
niet van gewicht ontbloot mogen heeten en
die ernstige overweging verdienen, ja zelfs
ons zoo belangrijk schijnen dat, wanneer
daaraan niet wordt tegemoet gekomen, wij
niet gaarne tot aanneming van het voorstel
zouden durven adviseeren.
Wij willen gelooven dat noch de commissie
van financiën, van wie het oorspronkelijk
idee is uitgegaan, noch burgemeester en
wethouders, die het plan indienden met
de uitstekende bedoeling om velen te ont
lasten, welke nu door den hoofdelijken omBlag
al te zwaar worden gedrukt, en anderen te
treffen die buiten de stad wonen en in de
plaatselijke directe belasting op de inkomsten
geen cent betalenop al die bezwaren
bedacht zijn geweest, maar dan moet het
hun toch ook aangenaam zijn dat er zooveel
licht is opgegaan over hun voorstel en zij in
de gelegenheid worden gesteld, zoo mogelijk
aan die bedenkingen tegemoet te komen.
De voornaamste bezwaren, tegen het
voorstel geopperd, zijn
dat de belasting onbillijk zou werken voor
hen, die voor hun bedrijf een groote gevel
breedte noodig hebben zoodat zij eene ver
momde belasting op het bedrijf zou zijn
dat zij niet in gelijke mate treft ben, wier
woning smal aan de straat is maar in de
diepte eene groote uitgestrektheid heeft
dat door die belasting onbillijk getroffen
worden zij, die zooals Middelburg, een
oude stad, er zooveleD telt gedwongen zijn
in een eigen pand te wonen, omdat het als
huurhuis te groot is
dat die belasting ook voor ledig staande
huizen zon betaald moeten worden
dat menig eigenaar van panden, die uit
de huur daarvan zijn inkomsten vindt, of
menig eenvoudig burger, wieDS woonhuis zijn
e igendom is, hypotheken tot zijn last heeft,
waarvoor hij rente moet betalen, terwijl hij
voor het geheel straatgeld moet voldoen
dat en dit weegt vooral de ontlas
ting van de inkomstenbelasting juist het
voordeeligst zou zijn voor hen, die in de
hoogste klassen zijn aangeslagen en die het
minst behoefte daaraan hebben, terwijl
menigeen, voor wie juist vermindering van
hoofdelijken omslag zoo zeer gewenscht zou
zijn, door de straatgeld-heffing nog in veel
slechter conditie zon komen.
Dit laatste vooral is een groot bezwaar.
Zulk eene onbillijkheid kan evenmin wel
gevallig zijn aan hen, die, als aangeslagenen
in de hoogste klassen van de inkomstenbe
lasting, aan een ontlasting geen behoefte
hebben en deze ook niet wenschen, als aan
de perfonen die eigenlijk, tegen de bedoe
ling van bnrg. en weth. en de commissie
van financiën in, van Scylla tot Charybdis
zonden geraken.
Voor die allen zou het gewenscht zijn dat
als correctief werd aaD genomen óf dat de
ontheffing bij de inkomstenbelasting alleen
eenigen nader te noemen klassen zou ten
goede komenof dat de progressie daarbij
zoodanig werd gewijzigd dat aan die on
billijkheid werd tegemoet gekomen in dien
geest dat de hoogere klassen niet bevoor
deeld werden door eene heffing van straat
geld.
Dat de neringdoenden in Middelburg niet
op rozen wandelen, behoeft hier geen nader
betoog; maar daarom des te meer zou het
onrechtvaardig wezen hen door het heffen
van Btraatgeld nog zwaarder te drnkken dan
pa reeds bet geval is. Hieraan zon echter
te gemoet kunnen worden gekomen door
voor panden, noodig voor de uitoefening van
het bedrijf, voor pakhuizen, voor werkplaat
sen enz. eene anderen maatstaf aan te nemen
of een vermindering toe te staan.
Men honde hierbij ook in het oog dat het
in deze een groot onderscheid maakt in
welke straat een pand, voor winkel inge
richt, staat en dat dus die allen niet op éen
ljjn kunnen gesteld worden. Komt daaraan
wel voldoende tegemoet de geschatte huur
waarde
Voor huurhuizen, die ledig staan, zou
en, wanneer zij b,v. een maand of langer
onverhuurd bleven, afschrijving in de straat
belasting kunnen verleenen.
Of men ook in verband met op panden
rustende hypotheken eenige faveurs zou
kunnen toestaan is een andere kwestie.
In Amsterdam heeft de ervaring geleerd
dat bij achteruitgaande huren op de eige
naren der huizen deze belasting zwaar drukt
zoodat men ook, met het oog daarop, nog
wel eens ernstig overwegen mag vóór men
dezen stap zet op een pad, dat tal van moei
lijkheden oplevert.
Hoofdzaak is in deze dat men de buiten
Middelburg wonende eigenaren van panden,
in onze stad gelegen, zal treffen.
Volgens officieele opgaaf wordt het bedrag
voor die huizen op 3000 of 15 van
het totaal der geraamde som geschat. Hoe
welkom zulk een bijdrage ook zou wezen,
komt hel ons niet gewenscht voor om daar
voor alleen zulk een straatgeld in het leven te
roepen, dat voor tal van ingezetenen onbil
lijkheden zou na zich slepen, waaraan alleen
te gemoet te komen is door allerlei bepa
lingen, die in de uitvoering heel wat be
slommeringen met zich brengen.
Met dit alles voor oogen zonden wij
willen aanraden dat burg. en weth., die
nu hun plicht gedaan hebben door een
poging te wagen in de richting, door de
financieele commissie hun aangewezen, hun
plan nog eens terugnamenhet goed her
zagen, al de daartegen ingebrachte bezwaren
toetsten aan de eischen der praktijk en,
kwamen die hun onoverkomelijk voor of
scheen het hun onmogelijk daaraan op de
een of andere wijze te gemoet te komen,
dan voor goed van hun idee afzagen.
Zulk een ernstige eisch van het oogenblik is
eene dergelijke belasting o. i. niette minder
nu door de conversie der gemeenteschulden,
die wij te danken hebben aan onzen ijveri-
gen en werkzamen wethouder Den Bouw
meester, wien de raad daarvoor reeds zulk
een welverdiende hulde brachtdoor de
gunstige beschikking der regeering inzake
de aldoening van onze schuld voor de wer
ken ten behoeve van het kanaal door
Walcheren de financieele verplichtingen der
gemeente verminderd zijn.
Overhaaste besluiten tot het heffen van
nieuwe belastingen kunnen niet anders dan
voor het vervolg allerlei moeilijkheden op
leveren, die men vooraf niet heeft kunnen
voorzien.
Maar des te eer dient men zich daarvoor
te wachten, wanneer er vooraf reeds zulke
ernstige bedenkingen worden geopperd als
tegen de straatbelasting het geval is.
ONDERWIJS.
De heer C. G. Baert, geboren te Vlis-
s i n g e b, heeft te Utrecht met goed gevolg
examen afgelegd als apothekersbediende.
- Maandag is te Leiden gepromoveerd tot
doctor in de geneeskunde op proefschrift»De
klinische beteekenis van het trechterbekken"
heer J. W. Jenny Wejjerman, geboren te
Haarlem, arts te 's—Heer Arendskerke.
- Boven en behalve de bjjdrage, bedoeld
bjj art. 45 der onderwijswet, is ter behoorljjke
inrichting van het lager onderwjjs subsidie
verleend aan de volgende gemeenten Bosch-
kapelle f 600K a p e 11 e f 2800Koe
wacht f 3100; Kruiningen f 400;
Terneuzen f 2625 Wemeldinge/" 1800
en Westdorpe f 1425.
- Voor de betrekking van hoofd der open
bare lagere school te Koedjjk hebben zich 100
sollicitanten aangemeld, waaronder 15 hoofden
van scholen.
Bij kon. besluit:
ia benoemd tot kantonrechter te Rotterdam
(eerste kanton) jhr mr J. L. Stern, thans kan
tonrechter te Den Helder;
zjjn in hunnen rang overgeplaatst bjj het
wapen der inf., en wel respeotievelpk bjj het
4e, het 5e en bet 8e reg., de kapiteins R. G.
Moerbeek, W. A. T. de Meester en C. P. de
Veer, allen van den generalen staf.; en
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Dragten P. Oorver,
thans in gelijke betrekking te Geldrop.
De gewone audiënties van de ministers van
oorlog, van koloniën en van marine zullen deze
week niet plaats hebben.
Maandagavond kwam de Eerste kamer weer
bjjeen tot hervatting harer werkzaamheden.
De voorzitter wjjdde eenige woorden van
waardeering aan den heer C. T. Stork, die om
gezondheidsredenen zjjn ontslag als lid had
Behalve verschillende door de Tweede kamer
aangenomen wetsontwerpen was nog ingekomen
een missive van den heer J. E. N. Schimmel-
penninck van der Ojje, houdende kennisgeving
dat hg wegens bevordering tot generaal-majoor
der genie heeft opgehouden lid der kamer te
zijn.
De leden vereenigden zich daarna in de
secties. Donderdag te elf uren openbare ver
gadering.
KERKNIEUWS-
Op 1 Juli waren bjj de Ned. Herv. kerk
349 predikantsplaatsen vacant, of 4 meer dan
op 1 Januari van dit jaar. Voor deze vaca
turen zjjn nog slechts 6 candidaten beschik
baar en wel de beeren A. van der Heide, F.
de Boer, H. Hofstee, P. A. C. Douwene, F. H.
Germs en A. Ippius Koekens. De heeren
Douwes en Ippius Fockens hebben zich nog
niet beroepbaar gesteld.
- De hoofdafdeeling Nederland van het
Algemeen Israëlietisch Verbond hield Zondag
te Zwolle hare jaarigksche algemeene verga
dering, waarin dr. I. Mendels, van 's-Graven-
hage, thans leeraar aan de R. H. Burgerschool
te Sappemeer, eene rede hield over de belang
wekkende historische episode der emancipatie
van de Israëlieten in de nationale vergadering
der Bataafsche Republiek.
In de huishoudelijke vergadering werd het
financieel verslag uitgebracht door den alge-
meenen penningmeester, den heer Houthakker,
te Amsterdam, die zich aansloot aan het uit
voerig jaarverslag van den secretaris, mr D.
Simons.
De aan de beurt van aftreding zjjn de leden
van het hoofdbestuur werden herkozen, en
nieuw gekozen in eene vacature Amsterdam
de heer A. R. Pereira Sr., voor eene openge
vallen plaats te Rotterdam de heer T. Ferares
Jr., en voor Groningen en Harlingen zelf
standige afdeelingen geworden de heeren
mr. B. Cohen en E. H. Hartog.
De volgende jaarvergadering zal te Rotter
dam, eventueel Dordrecht, gehouden worden.
UIT STAD EN PROVINCIE
Onder voorzitterschap van den heer C.
A. Kouion werd Maandagavond op de boven
zaal der sociëteit De Vergenoeging alhier
eene algemeene vergadering gehouden van de
liberale kiesvereeniging Gemeentebelang.
De opkomBt was niet grootwjj meenen een
dertigtal leden geteld te hebben.
De in de vorige vergadering genoemde voor-
loopige candidaten, genoodigd tot deze bij
eenkomst, hadden, met uitzondering van den
heer D. Hildernisse, niet aan de invitatie ge
volg gegeven.
In de eerste plaats werd mededeeling ge
daan van eenige ingekomen stukken. Dat
waren antwoorden van de voorloopig gestelde
candidaten op de hun gedane vragen.
De heer H. P. den Bouwmeester deelde mede
dat hjj geen gebruik wenschte te maken van
de geboden gelegenheid om in de vergadering
van Gemeentebelang zjjn meening te zeggen
over verschillende gemeentezakenhjj meende
dat daarvan tjjdens zjjn lidmaatschap van den
raad voldoende was gebleken.
De heer mr G. N. de Stoppelaar berichtte
dat familie-aangelegenheden hem verhinderden
ter vergadering te komen. Hjj wees echter
op zjjn verleden, waaruit genoegzaam is af te
leiden in welke richting hg staren wil.
De heeren jhr mr E. A. O. de Casembrooi
en J. Borsius deelden mede dat zjj geen can-
didatuur wenschten, terwjjl de heeren mr A.
P. Snouck Hurgronje, jhr mr W. H. Snouck
Hurgronje en J. C. de Waal brieven hadden
ingezonden, houdende bericht dat zjj verhin
derd waren tegenwoordig te zjjn.
Verder was nog ingekomen een schrjjven
van den heer Joh. van Randwjjk, waarin hg der
vergadering in overweging gaf te wachten met
het definitief stellen van candidaten voor de
gemeenteraadsverkiezing tot de kwestie der
straatbela8ting is beslist.
De voorzitter Btelde daarop voor over te
gaan tot de bespreking der candidaten in
comité-generaal.
Dit denkbeeld vond bestrjjding en met 27
tegen 2 stemmen werd besloten dat de deuren
open zouden bljjven.
In verband met het schrjjven van den heer
Van Randwjjk en gevoerde besprekingen met
verschillende leden, gaf de voorzitter daarop
in overweging de vergadering, voor zooveel
betreft de bespreking van candidaten, te ver
dagen tot Yrjjdag avond.
Hiertegen was geen bezwaar; alleen werd
nog gevraagd of er gelegenheid bestond nu
nog candidaten te noemen. Na discussie werd
die gelegenheid gegeven en werd door den
heer A. H. Kommers de heer C. J. J. A. van
Teylingen, door den heer G. Robjjn de heer
J. H. C. Hejjse en door den heer A. Van Dorst
i heer H. P. van de Ree genoemd.
Door den heer D. Hildernisse werd medege
deeld dat bjj persoonljjk den heer Van Teylin
gen had gevraagd of deze eene eventueele
candidatuur wenschte aan te nemen. Deze
heeft verklaard dit op het oogenblik niet te
wenschen. Eerstens gaat hjj dezer dagen voor
geruimen tjjd uit het land en tweedens wenscht
jj zich voorloopig alleen te wjj den aan zjjn
betrekking van voorzitter van het burgerljjk
armbestuur.
De heeren Hejjse en Van de Ree werden
vervolgens op de voorloopige candidatenljjst
gebracht.
Daarna werd. het voorstel tot verdaging der
bespreking in stemming gebracht en aange
nomen met 26 tegen 9 stemmen.
Vervolgens werd de kwestie der straatgeld
heffing op het tapjjt gebracht. De heer A. de
Haas leidde de bespreking in en toonde door
feiten en cjjfers aan, hoe deze belasting, wordt
zjj aangenomen, vooral den middelstand druk
ken en de aangeslagenen in de hoogere klas
sen een financieel voordeel bezorgen zal. Hjj
deelde o. a. mede dat de personen, die niet in
de gemeente wonen en daar eigendommen
hebben, in deze heffing p. m. f 3000 zullen
Er was, naar spreker meende, veel tegen de
voorgestelde heffing te zeggen, maar ook wel
wat voor; een vaste meening had hg zich nog
niet gevormd en daarom liet hg de beslissing,
voor zoover die in deze vergadering te nemen
was, aan de leden.
Na eenige discussie werd door den heer
A. H. Kommers de volgende motie voorgesteld
»De liberale kiesvereeniging Gemeentebelang
in hare vergadering van 8 Juli besproken
hebbende de door burg. en weth. voorgestelde
belasting onder den naam van straatgeld,
is van oordeel
dat door invoering van die belasting de
middelstand meer zal worden gedrukt dan
zjjn draagvermogen toelaat,
en spreekt daarom den wensch uit dat de
gemeenteraad het ontwerp voor die belasting
niet zal aannemen."
De voorsteller lichtte die motie toe, die na
discussie in stemming gebracht werd en met
algemeene stemmen aangenomen. Zjj zal ter
kennis worden gebracht van den gemeenteraad.
- Volgens mededeeling aan de raadsleden
is na een desbetreffend ingesteld onderzoek
gebleken, dat ongeveer 15 percent van de
straat-belasting door niet in Middelburg wo
nende eigenaren van in de gemeente gelegen
gebouwen zal worden gedragen.
Aan den sergeant-majoor-titulair R. E.
Hattink van het 2e bataljon 3e regiment in
fanterie te Middelburg, is heden de bron
zen medaille toegekend voor twaalf jaren
trouwen dienst.
Op de tentoonstelling van geneeskrach
tige en nuttige planten, te 's Gravenhage
gehouden, zjjn o. a. bekroond de heeren H.L.
Gerth van Wjjk, J. C. v. d. Harst JJz. en M.
Buisman, allen te Middelburg.
De heer Buisman, bezitter van een fraaie
botanischen tuin te Middelburg, heeft aan
de regeering voor het instandhouden daarvan
subsidie aangevraagd. Genoemde heer onder
houdt zjjn tuin uit liefde tot de wetenschap.
Van de verrichte onderzoekingen en proefne
mingen geeft hij verslag in binnen- en buiten-
landsche tijdschriften en bladen. Daardooi
heeft de wetenschap reeds heel wat aan hem
te danken. Tegenwoordig houdt bjj zich bezig
met het kweeken van »bjjbelsche planten".
R. Nbl
Bjj kon. besluit is een pensioen verleend
van f 346 aan F, J. Maas, onderwjjzet aan de
openbare lagere school te Tholen.
Nog is een pensioen verleend van f 187 aan
H. Koolwjjk, amanuensis der R. H. B. S. te
Middelburg.
Uit Vlissingen schrjjft men ons:
Het tweede van de voor rekening van de
Stoomvaart-maatschappg Zeeland bg John
Elder Co. te Glasgow gebouwd wordende
drie stoomschepen, de Koningin-Regentes, is
heden (Dinsdag) morgen, met gunstig gevolg
te water gelaten. Een der directeuren, de
heer mr C. Bakker Czn, was daarbjj tegen
woordig.
Heden morgen kwam met de nachtboot
Prinses Elisabeth hier aan H. K. H. de Kroon
prinses van Griekenland, vergezeld van den
heer Sapountzakis, hofmaarschalk, en eene
hofdame.
De heeren Lehman, consul-generaal te Am
sterdam, F. Cohen, consul te Rotterdam, en P.
Smith Visser, vice-consul alhier, waren op de
ponton tegenwoordig.
Met den aansluitenden trein, waarin een
salonrjjtuig geplaatst was, werd de reis naar
Cronberg vervolgd.
Zondag middag werd de door den burge
meester dezer gemeente aan het nieuwe vaandel
van de afdeeling van den Roomsch-katholieken
Volksbond toegezegde medalje daaraan beves
tigd. In optocht, met muziek aan 't hoofd,
trok men naar de vergaderzaal van dien bond,
na vooraf voor het groote badhuis zich ver
zameld te hebben.
De uitvoeringen van het HongaarBche dames
orkest aan genoemd Grand Hotel schjjnen
over 't algemeen wel in den smaak te vallen.
Zondagavond viel daaraan een druk bezoek
ten deel. Maandag avond was 't al een zeer
mooi program, dat wel een beter gehoor had
verdiend dan 't toen ondervond.
Wat er van de kermis worden zal, is nog
moeiljjk uit de opbouwerjj van een en ander
op te maken, maar dat er geen gebrek aan
wafel- en poffertjeskramen zal zjjn is vrjj wel
zeker.
De bevolking der gemeente Vlissin
gen, die op 31 Dec. 1894 bestond uit 7667 m.
en 79X7 vr. of 15584 personen, is in het eerste
halfjaar van 1895 gestegen tot 16032personen,
3 m. en 8143 vr. De stjjging is vooral bet
gevolg van meerdere vestiging in de gemeente.
Het aantal huweljjken steeg ook aanmerkeljjk.
Werden er in 1893 74 huweljjken gesloten, in
het le halfjaar van 1895 is het cjjfer reeds
tot 73 geklommen.
Volgens de Z. zullen de wachten, die door
de manschappen van het in garnizoen te
VlisBingen liggend bataljon in de kazerne
van het depot van dicipline aldaar worden ge
houden, met 15 Juli a. s. eindigen. In verband
hiermede staat de komst van eene brigade
marechaussees, sterk 8 man en 4 paarden, ge
durende 6 maanden voor speciale diensten ten
behoeve van genoemd depot.
De tweede meeting Maandagavond te
Goes gehouden tot het stellen van nog twee
candidaten voor den gemeenteraad was een
succes de presentieljjst telde niet minder dan
72 namen. Op de voorloopige candidatenljjst
werden geplaatst de heeren A. E. Janeen, A.
Matthjjsen Sr en J. F. v. d. Leeuw (beide
laatstgenoemden zjjn R. K.de heer V. d.
Leeuw candidaat van De katholieke kring.)
Na aanbeveling der genoemde personen ver
wierf de heer A. E. Jansen 49, de heer J. F.
v. d. Leeuw 44 en de heer A. Matthjjsen 26
stemmen. Vjjf briefjes waren blanco en twee
van onwaarde.
De candidaten der liberalen zjjn alzoo de
beeren S. J. J, de Jonge Mulock Houwer (aftr.),
A. E. Jansen, J. F. v. d. Leeuw, S. v. d. Pjjl
en W. Temperman.
Uit Zierik zee schrjjft men ons
Onder prachtig weer bracht Maandagavond
circa zeven uur de Zierikzeesche boot een
aantal afgevaardigden voor de 118e algem.
vergadering dér Nederlandsche Maatschappij
tot bevordering van Nijverheid. De stad was
in feestgewaad door algemeenen vlaggentooi.
Te halfacht uur werden directeuren en af
gevaardigden op het raadhuis door het dage-
lgksch bestuur ontvangen.
De burgemeester heette in harteljjke en
welgekozen woorden hen welkom, wees op
de groote beteekenis, die de stad vroeger voor
de industrie had, toen zjj nog in het bezit
was van wevergen, koopvaardjjschepen op
Indië, scheepstimmerwerven enz. Niettegen
staande van ng verheid hier bjj na geen
sprake kon zjjn, wees hjj op art. 1 der wet
van de vereeniging, die ook bevordering van
volkswelvaart in het algemeen voor oogen had.
In verband daarmee had hjj voor het hop-