N°. 138,
Vrijda,
14 Juni.
FEUILLETON.
EEN WATERPAARD.
138' Jaargang.
1895
IMLBHn ÜJM
Of
Deze courant verschijnt d a g e 1 y k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2,
Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel! Bij abonnement lager.'
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen, van 17 regels 1.50
iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Reclames 40 cent per regel.
Vb enaontete*.
Middelburg 13 Juni 8 u. vm. 59 gr.
m. 12 u» 65 gr-, av. 4 u. 67 gr. F
Verwacht W. wind.
Agenten te VlisBingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KminingenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA, C. de Moor/,
te TholenW. A. van Neeuwenhuijzbn en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën
aan, evenals de advertentie-bnreau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, de G2bb, Bemnsanxe, te 's Gravenhage, en A. de La Mas Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G.L.D a ubb& Cr»., John F. Josns, opvolger,
Advertentiën
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zijn, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen
Middelburg 13 Juni.
Naar aanleiding van het verslag der com
missie uit de Tweede kamer over de adressen
van den heer Frowein in zake de eedskwestie
te Helder zet het Handelsblad den bekenden
stand van het eedsvraagstuk uiteen, en ver
klaart zich daarna onbevredigd door de con
clusie der commissie om de regeering een
voudig dank te zeggen voor hare inlichtingen.
Tegenover de verklaring van den minister
Van Houten, dat de regeering thans in deze
zaak niet het initiatief zou nemen uit vrees
van een struikelblok op den weg der kiesrecht
regeling op te werpen, vraagt het blad, of het
niet op den weg der commissie zou hebben
gelegen, om der regeering voor te houden,
dat voorziening in hetgeen de commissie zelve
een onhoudbaren toestand noemt, waarljjk de
kiesrechtregeling niet zou vertragen.
De oommissie herinnert er aan, dat de mini
ster naar de mogelijkheid heeft verwezen, om
de oplossing der aangewezen moeieljjkheden te
vekrjjgen langs den weg van het parlementair
initiatief. Door daaraan te herinneren, meent
het Handelsblad dat de commissie heeft aan
duid wat men van haar had mogen verwachten,
nl. dat zij zelf het intiatief tot een wetsvoor
stel zou aankondigen. Welicht zegt het
blad wil de commissie eerst de behandeling
van haar verslag afwachten. Haar arbeid zal
echter eerBt volledig zjjn, als zjj inderdaad,
doende wat eigenljjk des ministers is, een wets
voorstel indient, om aan den «onhoudbaren
toestand" een einde te maken.
Suaviter in modo is onze Tweede kamer
wel, zegt de Arnh. Ort, of althans de commissie
in wier handen gesteld zjjn de inlichtingen
der regeering betreffende het in gjjzeling houden
van den redacteur Waale in de bekende zaak
van de Zierikzeesche Nieuwsbode.
De commissie brengt de rechtsbeginselen in
berinnering, waarnaar door de justitie te Zie-
rikzee gehandeld had moeten worden en spreekt
hare meening uit, dat dit niet gedaan is.
Maar nu zou het fortiter in re moeten komen.
Dit bestaat hierin, dat de commissie den mi
nister dank zegt voor de verstrekte inlichtingen
en in overweging geeft de ambtenaren van
het openbaar ministerie op te dragen, te zorgen
dat de bekende beginselen worden toegepast
en de huiBhoudeljjke reglementen, in overeen
stemming daarmede, aan een bjjzonder onder
zoek te onderwerpen.
Voor den redacteur Waale ware het vrpwel
hetzelfde geweest, als de commissie het bp
hare dankbetuiging had gelaten.
Uit de discussiën van de Tweede kamer
over de veiligheidswet was Woensdag vooral
belangrijk het gesprokene bp art. 8 over het
toezicht.
Op voorstel van den voorzitter werd bp dit
artikel behandeld het toezicht in het algemeen en
het amend, van de comm. van rapp. om onder
de verplichtingen ook op te nemen de beschik
baarstelling van goed drinkwater.
Art. 8 luidt
Bp#»algemeenen maarregel van Jt>estuur wordt
bepaald, wat door het hoofd of den bestuur
der van een fabriek of werkplaats, met inacht
neming van de voorschriften, door den be
voegden ambtenaar te geven, moet worden
aangewend
a. tot het bevorderen van zindelijkheid
b. tot het bevorderen van een draaglpke
temperatuur
c. tot het verwijderen van schadeljjke dam
pen, gassen en stof;
d. tot het voorkomen van ongevallen door
werktuigen, werktuigdeelen, drpfwerken, ge
reedschappen of electrische geleidingen, door
vallen, door vallende voorwerpen, kokende of
bptende vloeistoffen, gloeiende of gesmolten
metalen of door ontplofbare stoffen.
De algemeene maatregel van bestuur bepaalt
tevens in welke gevallen door den bevoegden
ambtenaar voorschriften gegeven kunnen wor
den ten aanzien van den tjjd gedurende wel
ken personen mogen vertoeven in ruimten,
waar het onvermpdelpk is dat hooge of lage
temperaturen, schadeljjke dampen, gassen of
stof voorkomen.
Elk mondeling of schriftelijk voorschrift
bepaalt tevens den termjjn, binnen welken er
aan voldaan behoort te zjjn.
Het hoofd of de bestuurder kan vorderen,
dat het voorschrift hem schriftelijk worde
verstrekt.
Schriftelijk gegeven voorschriften worden
door den ambtenaar gedagteekend.
Het amendement van de comm. van rapp.
om in art. 8 te lezen in plaats van «bevoeg
den ambtenaar" «inspecteur", toelichtende be
toogde de heer Bahlman, dat dit amendement
samenhangt met het stelsel ten aanzien van
de organisatie van het toezicht. De comm. v.
rapp. wil geen adjunct-inBpecteurs aanstellen,
maar het aantal inspecteurs uitbreiden met
toevoeging van opzichters, daar de inspectie
zich over alle fabrieken zal uitstrekken. Dit
amendement prejudicieert overigens niet op de
de aanstelling van een hoofdinspecteur of van
inspectrices, hoewel spreker voor zich de functie
van hoofdinspecteur niet wenscht, daar anders
alle verantwoordelijkheid op dien titularis zal
geladen worden.
Tegen de aanstelling van adjunct-inspec
teurs heeft de commiBBie twee bezwaren,
1® dat de dienstjjver en het prestige van
die personen niet groot kunnen zpn, vooral
wanneer zjj komen te staan tegenover mannen,
die in het fabriekswezen vergrjjsd zpn. Het
voornaamste toezicht moet verblpven aan de
inspecteurs, terwijl de mindere werkzaamheden
aan opzichters kunnen worden opgedragen.
Ook heeft de commissie bezwaar tegen de
samenkoppeling van de ketelinspectie en die
op de stoomtoestellen. Voorts betoogde de
spreker de noodzakelijkheid eener algemeene
ontwikkeling van de inspecteurs boven eene
zuivere technische opleiding.
De heeren Vos de Wael en A. van Dedem
wilden retp. de Kamers van Koophandelen de
Kamers van Arbeid over den maatregel van
bestuur hooren.
De minister antwoordde, dat steeds ook
s
buiter de bureau's van zpn departement lichtte Amsterdam, J. J. Paehlig, thans in die l
won'rezocht. Zeer waarschjjnljjk zullen dus trekking te Leeuwarden.
Uit het Engelsch.
VAN
MAY GROMMELIN.
Van al de mooie nachten, die ik buiten
heb doorgebracht, herinner ik mjj dezen als
de heerlijkste. Over dag was de streek
niet zoo bp zonder mooi, maar in dien Meinacht
scheen alles verheèrljjbt te zpn. Aan beide
zpden van den weg waren de heggen spook
achtig wit van de groote trossen bloeiende
hagedoorn. Daarachter lagen de weilanden als
donkere meren van hoog gras, dat door den
wind als golven bewogen werd. De muziek
van de krekel is misschien niet welluidend,
maar zjj brengt altpd gelukkige jongensher
inneringen weer, en ik zou liever menigen
gevederden zanger, met een mooie stem
«Negen mjjl 1 Het zal een goede loop
zpn 1" dacht ik en stapte er flink op los. De
heele wereld was in slaap, behalve de krekel
en een uil, die heel zacht langs mjj heen vloog
Wat was dat?
Ik hoorde gehjjg achter mp en zag iets wits
op mp toespringen, snuffelende en jankende,
alsof het mp wilde verslinden, met huid en
haar
de hamers van Koophandel gehoord worden.
Wat het amendement der C. v. R. betreft,
etkende de minister de noodzakelijkheid om
het personeel der inspectie uit te breiden en
de vraag rjjst maar alleen of dit zal geschie
den door uitbreiding van het getal inspec
teurs of door toevoeging van adjunct-inspec
teurs.
De minister gaf de voorkeur aan de aanstel
ling vau adjunct-inspecteurs, die kunnen wor
den opgeleid tot een zelfstandigen werkkring.
En hoe zal het in het vervolg moeten gaan,
wanneer aanvulling noodig isDan zullen
telkens weer nieuwe personen, zonder erva
ring, moeten worden aangesteld.
Ook in het belang van den dienst is het
dus dat de inspecteurs door adjuncten worden
bp gestaan. Het nut van het amendement kon
regeering dan ook niet inzien.
Ten slotte verdedigde de minister de samen
koppeling van de ketel- en machine-inspectie.
Beide behooren tot het toezicht in de fa
brieken en wenscbeljjk is het, 't toezicht over
beiden aan één persoon op te dragen.
Nadat nog de heer Goeman Borgesius zich
verklaard had voor uitbreiding van bet aantal
inspecteurs, kwam het eerst in stemming het
amendement van de comm. v. rapp. om geen
adjunct-inspecteurs aan te stellen, maar het
aantal inspecteurs uit te breiden.
Dit amendement werd aangenomen met
47 tegen 23 stemmen.
Tegen stemden de heeren De Lange, Bou
rn an, Y. Karnebeek, Y. Byland (Gouda), V.
Gjjn, Lely, Mees, Y. Bylandt (Apeldoorn),
Rooyaard8, Beelaerts, V. Dedem, De Beaufort
(Amsterdam), V. Delden, Yiruly, Hesselink,
V. Kerkwjjk, V. Berckel, Lohman, Goekoop,
Bool, V. Gepnep, V. Stirum en de voorzitter.
Het amendement van de comm. r. rapp.
betreffende het verplichtend verschaffen van
goed drinkbaar water in fabrieken en werk
plaatsen werd verworpen met 52 tegen
17 stemmen.
Het amendement-Meesters, om bp bestuurs
maatregel te bepalen in welke gevallen door
den inspecteur voorschriften kunnen gegeven
worden omtrent het beschikbaar stellen van
goed drinkbaar water, werd aan genomen
met 62 tegen 7 stemmen.
Art. 8 iB daarop goedgekeurd.
Heden voortzetting der behandeling.
«Wat Fox stil stil
zpt gjj daar! Koest ouwe jongen! Hoe ter
wereld zpt gp los gekomen
Mjjn aanrander was een jonge jachthond, die
in Cushenderg voor mp bewaard werd. Het
dier was dol op mjj, en trachtte mp altpd na
te loopen als ik de pastorie verliet. Dezen
bpzonderen avond was hp meegegaan naar de
stadeerkamer, en onder ons gesprek in slaap
gevallen, maar terwjjl Bill nog stond te pein
zen bjj het open raam, waardoor ik verdwenen
was, werd bjj wakker, en sprong naar buiten.
Na mp te vergeefs bjj den stal gezocht te
hebben, had hp, doof voor het fluiten van
Bill, mpn spoor gevonden en dit volgende
baalde hp mp weldra in met een vn
alsof wjj oude vrienden waren, die elkaar in
jaren niet gezien hadden.
«Wat e8n voorraad genegenheid verspilt
een hond voor alledaagsche kleinighedenJe
bent lastig, Fox! Maar als je niet terug wilt.
moet ge maar meeloopen."
Welbezien is een hond geen onaangenaam
gezelschap op een nachtelpke wandeling en
weldra streelde ik zpn kop als hp dien af en
toe tegen mpn hand aandrukte. En met het
prettige gevoel van een volkomen vertrouw
baren en deelnemenden metgezel naast mp te
hebben, fluisterde ik korte uitroepen van ver
rukking, bjj de herinnering aan bet gesmaakte
geluk, of over mjjne gulden vooruitzichten
voor de toekomst, die ik aan geen menscheljjk
Bjj de verkiezing van een lid van de Pro
vinciale staten te Utrecht 33 de heer jhr mr
J. E. Huydecooper van Maarseveen en Nigte-
vecht met 760 Btemmen gekozen. Op den
heer Corn, van Straaten waren 362 stemmen
uitgebracht.
In verband met de aanneming der motie-
Beelaarts, merkt het Hbld. op, dat de Tweede
kamer zich met verrassend groote meerderheid
voor een wettelpke tpdregeling verklaard heeft.
De vorige regeering had zich weinig geneigd
getoond daartoe mede te werken en de vorige
minister van waterstaat, de heer Lely, behoorde
dan ook tot de 15 tegenstemmers. Ditmaal
voerde de min. van binnenl. zaken namens de
regeering het woord en sprak zich uit ten
gunste van een wettelpke regeling. Nu de
kamer met zoo groote meerderheid in dien
zin beeft beslist, mag men dan ook een wets
voorstel verwachten. De kieswet Bchjjnt, ge
lukkig, hiertegen geen beletsel te zullen
De leden van de Eerste kamer, belast met
het opmaken van een leiddraad voor bet.af-
deelingsonderzoek van het wetsvoorstel-Har-
togb, zpn Woensdagmiddag bjjeen gekomen.
De kamer zelf zal tegen de eerste dagen
van Juli worden bijeengeroepen voor bedoeld
onderzoek en tot hervatting der werkzaam
Yóor den aanvang der openbare vergadering
heeft de Tweede kamer Woensdag de amen
dementen op het voorstel betreffende het
kantongerecht te Ridderkerk in de afdeelingen
onderzocht.
Bjj kon. besluit is benoemd tot betaalmeester
In welken geest die regeling zal luiden,
schjjnt vrjj zeker te zpn, ook al heeft de Ka
mer zich er niet met zoovele woorden over
uitgelaten. De west-Europeesche tjjd, welke
thans enkel bjj onze spoorwegen en posterjjen
is aangenomen, vindt weinig verdedigers. Hp
geeft den last van de bekende berekening der
20 minuten verschil met den Amsterdamschen
tjjd, en daartegenover staat enkel het voor
deel van tijdseenheid met België en met het
door de zee van ons gescheiden Engeland.
Want Frankrjjk houdt zich nog aan den tjjd
van Parjjs. Bovendien zou aanneming van
den Greenwich-tpd in het dagelpksch leven
s 20 minuten later dan thans stellen en
dus het leven bp kunstlicht verlengen.
Terugkeer van het spoorwegwezen tot den
Amsterdamschen tjjd is niet denkbaar. Er
bljjft daarom niet anders over dan toetreding
tot den Midden-Europeeschen tijd, waardoor
hier te lande de klokken gelpk zullen loopen
met die in Duitschland, Zwitserland en Italië.
Vooral wegens het drukke verkeer met Duitsch
land zal daarin een groot gerief zpn gelegen.
Dat zal gedurende het grootste deel des jaars
beteekenen 40 minuten meer genot van dag
licht.
De commissie van rapporteurs voor het wets
ontwerp houdende bepaling, dat de tpdelpke
diensten, als bureel-ambtenaar bjj den rijks
waterstaat of als ambtenaar bp den algemeenen
dienst van den ïpkswaterstaat, door eenige
ambtenaren bewezen, bjj de regeling van hun
pensioen in aanmerking zullen komen, heett
haar eindverslag vastgesteld en daarbjj de
regeering uitgenoodigd alsnog aan de kamer
te willen geven een overzicht van de andere
categorieën van ambtenaren en van het aantal
personen in elk dier categorieën die eventueel
in aanmerking zouden komen om tedeelenin
de bjj deze voordracht getroffen regeling voor
de daarbjj genoemde ambtenaren. De com
missie herinnert dat daartoe als nog in aan
merking zouden komen, de buitengewone
opzichters van den waterstaat, de opzichters
oor zou toevertrouwd hebben. Beste Fox! hp
beantwoordde alles met liefkoozingen, deed
geen lastige vragen en goot geen koud water
over mpn opgewondenheid
Maar nu had ik ongeveer drie mjjlen van
den weg afgelegd en keek met weemoed naar
donkere glooiing, die het meer verborg.
Eensklaps schoot mp een heerlpb denkbeeld
door het hoofd.
Eeu koud bad in den ochtend zou zeker
noodig zpn om mjjne spieren te versterken
dezen nachtelpken tocht. Waarom zou ik het
niet onderweg nemen Het uiteinde van het
meer was niet te breed voor een goed zwem
mer, zooals ik mp beroemde te zijn, en dan
had ik nog maar een klein eindje naar het
kasteel. Den Bleutel van de zjj poort had ik
in mpn zak en een paar uur slaap zou mp
goed doen, voor dat ik weer aan mjjne gewone
bezigheden ging. Hoera daar gaat hp
De hond en de baas liepen met versnelden
pas, zich beiden verheugende in het vooruit
zicht van een nieuw genot. Weldra hadden
wjj den heuveltop bereikt en beken neer op
de grpze watervlakte, die daar zoo kalm lag,
tusschen de donkere omgeving van bosschen
en heuvels. De dageraad was nog niet aan
gebroken. Nu en dan hoorde ik eenig ge-
sjielp of eenig gedruisch, toen we door het
struikgewas drongen. Verder was alles zoo
stil alsof het heele aardrpk den adem inhield.
Op de grasvlakte aan den waterkant geko
bjj de rjjks- en landsgebouwen, de ambtenaren
bjj de strafgevangenissen en rijkswerkinrich
tingen, de boekhouders bjj de ontvangers, de
oud-ambtenaren bjj den aanleg van de staats
spoorwegen, en sommige hoofden van leer
scholen aan de rijkskweekscholen voor onder
wijzers verbonden. De commissie herinnert
voorts dat de rechtmatigheid der aanspraken
van die personen door de regeering niet wordt
betwist en dat de minister van financiën zich
bereid heeft verklaard eventueel ook in die
aanspraken wettelpk te voorzien.
Da commissie van rapporteurs over het wets
ontwerp tot wpziging van de Indische comp
tabiliteitswet, haar eindverslag vaststellende
en de openbare beraadslaging over dit wets
ontwerp voldoende voorbereid verklarende,
verzoekt den minister van koloniën om voor
de openbare beraadslaging aan de kamer te
willen overleggen de Indische adviezen, welke
aanleiding hebben gegeven tot verschillende
van de laatstelpk in het wetsontwerp aange
brachte wjjzigingen.
ONDERWIJS.
Tot onderwpzer in het Fransch aan de
ipksnormaalleBsen te Goes is door den
mm. van Binn. zaken benoemd de heer J. E.
der Slikke, hoofd der o. 1. school te Hans-
weert, zulks ter vervanging van den heer F.
Allan, aan wien op vei zoek eervol ontslag
als zoodanig is verleend.
- Aan de universiteit te Utrecht is het
eerste natuurkundig examen afgelegd door den
heer J. J. Persant Snoep en het prop. examen
theologie door den heer J. Riemens.
UIT STAD EN PROVINCIE.
In Ons Huis te Middelburg heeft,
morgen, Yrpdagavond, de zangcursus plaats
te 81/* uur.
Onder voorzitterschap van den heer J. J,
H. Doorenbos werd Woensdag avond in de
sociëteit de Vergenoeging alhier eene ver
gadering gehouden van de liberale kiesveree-
niging Eendracht maakt macht.
Er waren een dertigtal leden tegenwoordig.
Met ingenomenheid maakte de voorzitter
melding van de herkiezing van den heer Van
Woelderen tot lid der provinciale staten»
aarbjj bjj niet vergat de trouwe hulp der
Souburgers te releveeren. Dat de katholieken
ditmaal ten deele steun verleenden, ontkende
de voorzitter niet, terwjjl hjj in het licht
stelde dat de van de biesvereeniging uitgegane
circulaire, waarin de onwaarheden, door de
tegenpartp gedebiteerd, werden wederlegd, veel
nut had gesticht.
Aangenaam was het hem ook te kunnen
mededeelen dat de heer Van Woelderen de
benoeming had aangenomen en dus niet, zooals
een oogenblik scheen, eene nieuwe overwin
ning moest behaald worden.
Vervolgens werd lecture gegeven van de
bekende circulaire der Liberale Unie en het
daarbjj befcoorend concept-besluit.
Op voorstel van het bestuur werd met alge
meene stemmen besloten aan het concept
besluit adhesie te betuigen en den afgevaar-
men ontkleedde ik mp en stond weldra in
paradpskostuum aan den oever. Mjjne klee-
ren in elkaar rollende tot een klein pakje,
bond ik ze stevig vaBt aan mpn stok; mpn.
laarzen bond ik met de veters aan elkaar en
hing ze om mpn hals. Zoo uitgerust hield ik
met een hand den stok boven mpn hoofd,
gleed als een aal in het koele water en begon
naar den overkant te zwemmen. Als boud
bad was het weer een weelde. Na de eerste
onderdompeling was het verrukkeljjk en on
danks het lastige om dien vogelverschrik
ker van mjjn stok met de kleeren goed recht
boven mpn hoofd te houden, kwam ik prachtig
vooruit, alleen Fox belemmerde mp in mjjne
bewegingen. Hjj zwom gauwer dan ik en
zpn witte lichaam draaide voortdurend om mp
beenhjj spatte en brieste verschrikkelpk en
maakte een lawaai, alsof hp een jong njjl-
paard was. Het begon nu zachtjeB aan licht
genoeg te worden om de dingen te onderschei
den, toen wjj de overzjjde naderden en ik zag
dat er aan den kant een man zat te visschen
Ten minste hp had gehengeld, maar bjj het
hooren van het lawaai van dat onbekende
dier, dat daar in de duisternis zwom, was hjj
opgehouden en bleef met open mond zitten
staren. Het was hem niet kwalpk te nemen
Want hetgeen hjj te zien kreeg, en dat bjj
eiken slag naderde, leek een insect met een
hals, niet dikker dan een vinger, waarop een
ormlooa hoofd boven het water uitstak.
De man was letterlpk verlamd van ichrik.
Toen ik hem het eerst gewaar werd stond
hjj slechts een paar meter van den bant
en aan zpn houding zag ik dat bjj zpn blik
niet kon afwenden van die twee monsters, die
op den oever kwamen aanzwemmen.
Misschien meende hp dat hjj veilig was op
het land, maar die waan werd den armen man
spoedig ontnomen. Want voelende dat het
water ondiep werd, ging ik overeind Btaan
en. hield voorzichtigheidshalve mpn stok met
de kleeren nog altpd boven mjjn hoofd. Het
kwam niet in mjj op dat ik er hierdoor nog
vervaarlpker uitzag, daar ik nu wel negen
voet lang leek. En ik was nauweljjks begon
nen te roepen «HeilaWees maar niet
bangof hjj gaf een gil, die men te Cushen
derg had kunnen hooren. Hjj liet zpn hengel
vallen en zette het op een loopen, alsof de
booze hem achterna zat. Voor de grap gaf
ik ook een paar gillen en zette hem achter
na maar niet verwant het was niet aange
naam om barrevoets over dien hobbeligen
grond te loopen.
«Keer toch terug, dwaze man riep ik
en voegde er met luider stem allerlei men
schel jjke verklaringen bjj.
Ik kreeg echter geen antwoord en verloor
hem spoedig geheel uit het gezichtdus bleef
ik Btaan en kleedde mp met een gerust ge
weten aan. De zon ging op, toen ik het ge
bied van het kasteel Douglas betrad. De